paleis
den Negus
van
naar
Wat pikker Karei en Tuimeltje beleefden
van
Negus persoonlijk
Genève?
op
71-jarigen leeftijd overleden
I
De roofmoord te
•'T Hass
De belangstelling
was niet groot
Latente crisis in
Oostenrijk
VRUCHTBAAR PRIESTER
LEVENAFGESLOTEN
et eiland der e»nzi«ei
FiZm
uw.
ima
mat
in
Terug naar het vaderland
Nieuwe laat op het bedrijfsleven
Moordenaar krijgt twintig jaar
Academische
Zorgen voor het onderwijs
examen*
Dr. Melly overleden
n
i
Nieuwe verdeeling der
portefeuille»
Petitie van bewoners
van West-Abessinië
De buitenlander» in Wat-
Abessinië
Omzetbelasting op
luxe-brood
De eerste bisschop op
Java gewijd
Oud-Apo»tolisch Vicaris van Ba
tavia en promotor van het
R.K. Onderwijs in
one» Oost
De Amerikaanache legatie op
nieuw betrokken en opnieuw
beschoten
De leider van het Britsche Roode
Krui» dacht off er der onlus
ten te Addi» Abeba
Verdeeling van Abessinië in
Briteche en Italiaanache
invloedssferen
GAAT MINISTER DE GRAEFF
HEEN?
Z. H. de Paus verneemt de
besetting van Addi» Abeba
I
WOENSDAG 6 MEI 1936
«Mht
trier*
i 720
1*36.
ge-
- f
en
t
I
as
I
I
I
r
i
i
De correspondent van Reuter te Khartoem
teint, dat ongerustheid over leven en eigendom-
Ook eenige leden van de Duitsche kolonie keer
den nog in den loop van den avond terug naar
hun woningen, voor zoover die nog bestonden.
Spoedig had pastoor van Velsen’» orde
nende geest den toestand overeten en stond
reek
r de
nna,
Das avonds was het betrekke Iflk rustig in de
stad. Slechts nu en dan klonkeA nog enkele
schoten, waarna de stilte weer Inviel. Langza
merhand begonnen de op de verschillende lega-
tle-terreinen gevluchte personen weer naar hun
woningen terug te keeren, voor zoover die niet
ten prooi waren gevallen aan de verniellngs-
woede, die na het vertrek van den Negus zoo
plotseling losbarstte.
De Itallaansche troepen hadden deze wijk
«og niet bezet, zij bevonden zich nog op onge
veer S KM afstand. De vice-consul besloot
voor den nacht hulp der Italianen te vragen en
bet Itallaansche boofdkwartier zond twee offi
cieren.
Langs den weg. die een naargeestigen indruk
wekte door de vele verwoestingen, die zijn aan
gericht en de geblakerde puinen van de door
brand vernielde gebouwen stonden vele nieuws
gierigen, die de Italianen wilde* sten binnen
trekken. Groot was de belangstelling echter
niet. Incidendenten deden zich niet voor.
De vice-consul van de Vereenlgde Staten,
die de legatie te Addis Abeba opnieuw had
betrokken, deelde echter draadloos mede,
dat tegen den avond opnieuw een fusillade
op het gebouw werd geopend van achter een
barricade vandaan. Het personeel van de
legatie beantwoordde dit vuur.
De troepen trokken de stad binnen langs
den keizerlijken weg, die sooals men weet
van Deaslé af naar Addis Abeba leidt. Deze
weg voert eerst langs bet terrein van de
Britsche legatie, dat met ijzerdraad is af
gezet. en vervolgens langs den triomfboog
naar de wflk van de oude Guebi, het thans
verlaten regeeringsgebouw. Dan volgen de
woningen der ministers, de Europeesche wijk
en tenslotte het postkantoor. Hier hield de
eerste colonne balt.
Tuimeltje bestelde in het café biefstuk en pannekoek. Dat
was iets wat hij bet liefste at. Kikker Karei had geen honger
en bestelde een glas Rojo. Toen Tuimeltje alles op had knikte
ie eens heel gemoedelijk tegen kikker Karei en nadat ze be
taald hadden liepen ze naar het Boechmannetjespleln, waar
de Burgemeester ben verwachtte. Daar stand de Burgemeester
al met oen heele schare kikkers.
.Beste Tuimeltje,” begon de Burgemeester, Jk kom je namens
alle kikkers bedanken voor je kranigen moed. De ooievaar zit
nu achter slot en grendel en als beloonlng krijg je een huls,
dat hier op deze rol papier staat af geheeld.” Daarna ging de
Burgemeester naar Tuimeltje toe en sloeg zijn armen om hem
heen. Alle kikkers waren ontroerd en Tuimeltje self vond het
erg plechtig en deed niets dan zenuwachtig giebelen.
Het „Utrechtsch Dagblad” verneemt, dat ver
moedelijk binnen enkele weken de minister van
Buitenlandsche Zaken, de heer De Graeff, zfln
ontslag aanbieden en zich metterwoon in het
buitenland vestigen zal en dat de gezant te
Brussel, de heer TJarda van Starkenborgh Ste
ehouwer, hem wellicht zal opvolgen.
ter
fl
ed
belang,
winter
„Aan de stadspoorten staan alle kikkers, die je een luid hoera
toejuichen," zei de Burgemeester. „Ga naar het dak van bet
kasteel en laat je aan de kikkers zien* De heele stoet ging
naar boven en toen de kikkers, die beneden stonden Tuimeltje
sagen, was bet een geschreeuw van belang. Tuimeltje zei, dat
het niet zoo erg gevaarlijk was geweest, maar de kikken luis
terden niet en kikker Karei moest zelfs mee In de hulde deelen.
10 30;
13.30;
13.10;
17J0;
13.30;
Temidden van zfln jongens van het Sint
Vincentliwgrstirht bereikte pastoor van ▼ei
sen in het voorjaar van int bet bericht,
dat Z. H. de Paus hem benoemde tot Apos
tolisch Vicaris van Batavia. Op 13 Mei
volgde de Btaschopeconsecratle. die de nieu
we biaschop tn de kathedraal van Batavia
ontving uit de .banden van Z H. Ezc. Mgr.
Padficus Boe.
Mgr. van Vetoën was de eerste, die op
Java de bleer hot* wijding ontving.
-935;
13.20;
17.20;
18.13;
11.55;
34.00.
-ast.
1 en
op
nen
be-
i er
ten
Het
nen
Hek
sat
ijn- 1
sfln
ro-
i op
or-
nig
ich
en.
na-
cn
be-
10
Roman van Paul Keiler
Vertaald door Louis de Bourbon
Ondanks den feilen tegenstand had het Ka
tholicisme in de Mlnahassa vasten voet gekre
gen. Voor de ruim 5000 verspreid levende Ka
tholieken waren echter slechts twee missiona
rissen aangewezen. Vijftien scholen onder lei
ding van inlandsche catechisten werden be
zocht door 700 leerlingen. De toestand was al
lertreurigst: schoolmeubelen ontbraken en de
onderwijzers waren gekozen uit de. meest ge-
Ook maarschalk Badogüo Is nog vandaag In
Addis Abeba binnengerukt aan het hoofd van
afdeellngen van het zestigste regiment Infan
terie.
Naar men ons mededeelt, is vanwege bet de
partement van Financiën aan de werkgevers
organisatie» in het bakkersbedrijf medegedeeld,
dat de tot dusverre gebruikelijke vrijstelling»
van omzetbelasting op alle brood, met ingang
van 15 Mei wordt Ingetrokken, voor zoover het
VATIKAAN-STAD, Mei. (StefanL) Het
bericht van de bezetting van Addis Abeba
werd Z. H. den Paus medegedeeld door zijn
particulieren secretaris. De Paus toonde
zeer tevreden, dat thans „de orde te
Addis Abeba werd hersteld, waardoor het
gevaar voor de Europeanen aou zijn ver
dwenen.”
In den ouderdom van 71 jaar ia
hedenmorgen om acht uur in het
St. Ignatius College te Amsterdam,
voorzien van de H.H. Sacramenten
der Stervenden, overleden Z. H.
Exc. Mgr. A. van Velaen S.J. oud-
Apostoliach Vicaris van Batavia.
Het Is ondóenlflk de activiteit van pastoor
van Velsen op velerlei gebied bfl benadertag
te schetsen. Bekend is het Maleische maand
blaadje. dat hfl in 1909 stichtte, de „Geredja
Kathohk". met als bfllage een respectable se
rie brochuurtjes over apologetische onderwer
pen.
In 1931 werd de Mlnahsssa missie, die sinds
De latente crisis in bet Oostenrflksche kabi
net duurt onverminderd voort. Het gaat over
den invloed van de Heimwehr op de regeering.
Zooala men weet, heeft Bondskanselier Schusch -
nlgg zijn privé-leger. de „Kathollsche Bturm-
scharen” ontwapend, terwijl prins Starhem-
berg hardnekkig weigert zfln Heimwehr te ont
wapenen. Daardoor zfln allerlei sponningen
ontstaan, ook in den boezem der regeering.
N üte Reek zal menjTMX t.rarh ten wn. pf-
tbana provtesrieche regeling te geraken door
eén nteuwz werdeellng nortefeumes. De
verandering de regeering aou echter slechts
gering zfln, daar het slechts gaat om een of
twee ministerzetels.
De binnentrekkende troepen beseften ter
stond het keizerlijk paleis en hesehen er de
Itallaansche vlag. Voorts werden afdee-
lingen troepen gelegerd In het spoorwegsta
tion. in het gebouw, waar de draadhiose
sender is gevestigd en te de basna in het
centrum der stad. Ook In de omgeving wer
den de troepenafdeeHngen ondergetwacht.
Maarschalk ^r gnoed. dat taf W»*vou-
ren
dir'
Hle
op
Italidansche legatie, waarop met militaire
eer de Itallaansche vlag geheschen werd.
Tijdens deze plechtigheid werd maarsrtia»
Badogüo langdurig en luide toegejuicht.
Uiteraard is ook het vüegveid bezet.
De Bossche rechtbank veroordeelde M.
V„ oud dertig jaar, boekhouder te Gennep,
den dader van den roofmoord te Haast nn,
gepleegd in den nacht van 17 op 13 Mei
1935 op H. Janssen, tot twintig jaar gevan
genisstraf wegens doodslag met diefstal.
Da eiecb was levenslang.
JERUZALEM, 6 Mei (ANP) De
consul van Abessinië heeft ver
klaard, dat do Negus naar Genève
zal gaan om persoonlijk aanwezig te
zijn in de zitting vtan den Volken
bond, waarin, naar de consul zesde,
Abessinië in Britsche en Italiaansrhe
„Haute vriend!’ aeide zfl, „ween niet om ml»;
de nacht is moot!"
Langs den weg naar den oever kwetterden de
spreeuwen. Zfl waren zoojuist uit zuidelijke
landen teruggekomen, ieder met zijn vrouwtje,
als van een huwelijksreis, en de paartjes bouw
den nu hu
madeliefje)
gezichtjes.
toekomst.
Zij bleef lief en zacht, maar zfl volhardde In
haar voornemen. Dan glimlachte hfl somber.
-Al» je werkelijk van mfl houdt, dan zal bet
verlangen je straffen,” zei hij.
„Ik weet niet, wM dat is: verlangen.”
„Wacht maar een poosje, dan zul je bet wel
weten. Misschien aal het verlangen mij helpen.”
Reeds dreef Kajeten'a boot op het midden van
de rivier.
Jk laat je niet alleen.* riep hfl weer en trek
haar in zijn armen. Maar zij maakte zich vrij.
Jk dank je. dat je mfl van God hebt ver
teld.... dat je mjj hebt leeren lezen en schrij
ven.... dat ja mU llefhebt.
De gevolgen van een en ander zijn, dat kren
tenbroodjes, koffiebroodjes, vlinders, kgdetten,
gewoon krentenbrood, luxe broodjes, Dultaeh
brood, kortom alles wat afwijkt in vorm en
ter II klM-KH—W K1IIRIW digei.W pl4fl* febdyktfjken vorm en son-
--~r~_- -der toevoeging van bflzondefe nut- of genot-
verhoogende grondstoffen, tot de gebruikelijke
dageljjksche volksvoeding behoort en deswege
gerekend kan worden deel uit te maken van
de eerste levensbehoeften.
Tegen zes uur werd het Amerikaanache ge-
zantschapsgebouw weer door de ambtenaren be
trokken. Het schijnt dat er ïn het gebouw geen
schade is aangericht.
met het hoofd en zei met een gedwongen glim
lach:
.Been. neen, dat kan niet, je bent nog te
veel ontroerd te besluiteloos ik zal je dat
allemaal uitleggen ik zal je wel bewijzen, dat
Je met mij mee moet gaan je zult dat ger
makkeluk begrijpen, JU verstandige lieveling,
en zie je, mtjn moeder, waar Ik je naar toe zal
brengen
„Ik moet hier blijven!” onderbrok zij zijn
opgewonden woordenvloed.
„Hier blijven? En wat moet ik dan doen?”
„Jjj moet wegl”
Toen lachte hij plotseling.
,4U hier blijven en ik weg? O neen,
schoone prinses, zoo dom en laf is uw ridder
niet! Met u leven of zonder u sterven! Maar
vóórdien een strijd tot het uiterste! Ik zal deze
ketens verbreken, dezen waan vernietigen. Ik
zal een brug slaan van dit eenzame eiland naar
de wereld, waar het bjj hoort, en wij tweeen
zullen de eersten zijn, die over deze brug gaan.
Dat wil ik en dat zweer ik....”
„Ik kan niet met Je meegaan, Guntherl”
„Waarom nietwaarom dan niet? Het ie
toch allemaal dwaze waan, het is alsof een Jong
lichaam aan een geraamte is vastgeketend en
zichzelf wijs maakt, dat het zich uit louter
piëteit niet mag losmaken uit die afschuwe-
Hjke gemeenschap.”
ZIJ zweeg eerst een poosje, dan aeide zij:
„Ik zal het je vertellen. Gunther. MJjn vader
houdt van mfl. Ik weet het pas sinds glsteren-
De gewijzigde opvatting ten aanzien van de
vrijstelling van omzetbelasting U het gevolg
van een uitspraak der tarief commissi», waarbij
de tot dusver geldendé ruime Interpretatie van
het begrip brood in den zin der omzetbeiastlng-
wet, verlaten werd.
De Ned. Vereeniglng van Werkgevers In het
bakkersbedrijf schrijft ons, naar aanleiding van
deze kwestie, dat er in de huidige tijdsomstan
digheden niet aan te denken valt, deze lasten
op den consument af te wentelen. Zfl komen
dus wederom geheel voor rekening der bedrij
ven. Mede door de drukkende landbouwcrisis-
maatregelen - op het brood rust een belasting
van ruim vier oenta - en de hooge sociale las
te*. welke door de Arbeidswet 191* en de re-
geerlngamaatregelen nadien op bet grootbedrijf
zfln gelegd, moet deze nieuwe belasting als on
duldbaar worden gekwalificeerd. Ook het klein
bedrijf aal de zwaarte van den nieuwen last
voelen.
Lang voor den tijd volgens menscheljjke
berekening kwa mhet einde van deze zegen-
rijke werkdadlgheid. In 1932 moest Mgr. van
Velsen* wegens een steeds verergerende oog
kwaal de waarneming van het bestuur aan
pastoor A. van Hoof overdragen. Een tijdelijk
evrblflf In de geaonde aangeving van Ambarawa
mocht niet helpen. Na een negenjarig bestuur
verzocht Mgr. van Velsen den H. Vader hem
te willen ontslaan als Apostolisch Vicaris. Toen
de beminde bisschop in het voorjaar van 1933
met de .Mamix van Bt. Aldegonde" naar Ne
derland vertrok, deed geheel Batavia hem uit-
gelelde.
In het vaderland heeft Mgr. van Velaen de
gehoopte genezing niet kunnen vinden. Zfln
moedig hart droeg bet onontkoombaar Iflden
als een derde arbeidsveld, na de Mlnahassa en
Jeva. Lijdende ean de toenemende oogziekte
verbleef Mgr. van Velaen de laatste jaren van
zfln leven in het Bt. Ignatius College te Am
sterdam. waar h nog op 7 September van het
v.orig Jaar den dag herdacht van zfln H. Pries
terwijding vóór 40 jaar.
nesten In het vaderland. De eerste
keken toe met onschuldige kinder-
Het brutale musschenvolk tjilpte
lastertaal over de gelieven en wervelde stof op
met hun vleugeltjes. Er was een opwinding van
In het noorden had de overwonnen
een witte vaan aan den hemel ge
heschen. De lente was In het land.
Gunther, die langzaam voortschreed, keek op
zfln horloge. Nog één uur, dan was het middag
en kwam het afscheid. Nog een paar maal flit
sten avontuurlijke gedachten door zfln hoofd;
maar zfl waren weer snel verdwenen. Hfl wilde
zfln vonnis ondergaan; want hfl had geen bewtfs
voor Clothilde s wederliefde ên dus ook geen
recht, deze af te dwingen.
Daar kwam zfl op hem toe! Als door c
De manier, waarop de jonge missionaris deze
zelfgekozen taak uitwerkte, typeert den actle-
ven mensch, die zwaarder lasten zal kunnen
dragen. In de middaguren gaf hfl les aan de
asplrant-cnderwuzers, dib door zfln zorgen tn
de omliggende domen In den kost kwamen. De
parochleele zorg voor de verspreide christenge
meenten mocht evenwel onder dezen nieuwen
arbeid niet lijden. Daarom werd pastoor van
Velaen behalve missionaris ook nog wandel-
leeraar. mA.w. hfl nam de school op reis mee.
Zoo werden zfln dienstreizen ware karavaan-
tochten. Gewoonlflk trok hfl uit met drie of
vier karren. Op den eersten zat hfl zelf. Dan
kwamen de wagens met timmergereedschap
om de kerkschooltjes wat te kunnen herstel
len, een kist met verf om de altaartjes weer
wat op te knappen, eetwaren en de noodza
kelijke boeken en schrijfbehoeften voor het on
derwijs. De jongens volgden te paard. In de
mlssiestatles gaf hfl des morgens eerst gele
genheid om te biechten, droeg de H. Mis op,
gaf catechismus aan de bevolking en begon
dan. na een sober ontbijt, aan de klas voor de
toekomstige onderwijzers, ’s Anderen daags
trok hfl weer verder, gevolgd door zfln trouwe
kweekellngen. Zoo bleef de karavaan soms
twee, drie weken onderweg, tot ze eindelijk
weer op de vaste standplaats aankwam en het
tmdsrrioht geregeld ken ^randen voortgeaet.
De aldue begonnen arbeid heeft rijke vruch
ten gedragen. ïn 1900 werd een huis gebouwd,
dat langzaam uitgegroeid is tot een van de bfs-
te en meest bekende kweekscholen in onze Oost.
Onder de maatregelen, die de betrokkenen
van de autoriteiten vragen, trekt vooral de aan
dacht het verzoek een stoomschip te zenden
naar de Gambela Enclave, stroomopwaarts van
den Witten Nfll. De regeering ovu weegt thans
•at haar ten deze te doen staat.
De bovengenoemde petitie te tot de autoritei
ten gericht door Briteche. Grieksche, Syrische
en Armeensche firma’s en particulieren, die be
langen hebben in een aantal steden In bet Wes
telijk deel van Abessinië, onder andere Balo.
Gore en Gambela. Men raamt de waarde van
de eigendommen, goederen en gebouwen, die
zich daar bevinden, op 300.000 pond sterling,
terwfll zich ook nog een aantal employé’», groot
150 voor het meerendeel Grieken, in die plaat
sen bevinden.
De enclave van Ggmbela te in 1903 door Abes-
slnlé aan den Soedan veris and ten behoeve van
handelsdoeleinden. bevindt zich een Soeda-
neesche ambtenaar. De nederzetting <lgt aan
Baio-rivier, een zflstroom van den Bobat, die
op 330 mfll van Khartoem in den Witten Nfll
uitmondt. De Bobat te slechte gedurende enkele
tflden van het Jaar bevaarbaar. Gewoonlijk gaat
driemaal ’sjaars, In Mei, Juni en September,
een stoomboot daarheen.
men van buitenlanders in het Westen van
Abeaslnié geleld beeft tot bet Indienen van een
petitie met verzoek om beecherming bfl de re
ferring van den Soedan.
WASHINGTON, 6 Mei (Reuter) In een
persconferenUe verklaarde Roosevelt, dat hfl
nog niet kon voorspellen, hoe de betrekkingen
tot bet nieuwe regiem in Abessinië zouden tfln.
Alleen zelde hfl, dat de verdediging van de
Amerikaanache legatie tegen de muiterij te
Addis Abeba een dramatische episode aou blij
ven in deae geschiedenis.
Zfl kwam vlug een bocht van den weg om,
bleef verschrikt staan, toen zfl hem zag, liep
toen met een korten kreet op hem toe, nam hem
bfl de schouders eo*snikte met angst in baar
stem:
„U moogt uzelf uzelf niet doodschieten
moet blijven blijven leven I”
Een zachte juichkreet steeg in hem op. Hfl
sloot haar vast in zfln armen, kuste baar mond,
kuste haar weer en telkens weer en vond geen
ander woord dan:
Jk houd van je, Clothllde ik houd van je.”
Zoo verstreken minuten. Zfl spraken geen
woord. Zfl waren vroom en stil in hun geluk.
Gedachten en wenaeben verdronken In een
diepe See van zaligheid. Misschien staakten de
vogels hun gezang. Slechts de son scheen.
Dan vroeg zfl weer:
..Zul je blflven leven. Gunther?**
Hfl lachte luid.
„Blijven leven? Met sulk een liefste ben ik
onsterfelijk!’ -
„Ik boud van je!* zei ze innig.
En weer vergingen minuten van groote stilte.
De zon gleed verder en liet nu haar gouden
stralen vallen over den weg. die naar den oever
omlaag voerde.
„Kom, lieveling,” zei hfl met een diepen
zucht. „WIJ gaan naar mijn vaderland. Binnen
een uur al zfln wfl ver weg!"
Toen deed zfl twee etappen terug en zei mat
droefheid in haar stem:
schikte huisknechten der pastoors.
JBrkmining efv eaMteteering. d*er schgoltjee
door de regeering was ónmogelijk, zoolaag de
onderwijzers iWif. eischeqn vol-
deden. De gebrekkige godsdienstxennis, ook bfl
volwassenen, bleef een groot bezwaar voor
vruchtbare missionfeering. Naast de katholieke
schooltjes bestonden de protestantsche en re-
geeringsscholen. goed tngericht en gesteund
door het Gouvernement.
DJIBOETI, Met. Over de bezetting van
Addis Abeba vermeldt de overzicht-achrflver
voor Reuter-A. N. P. nog bat volgende: De
keizer is’vertrokken. Abeasinië heeft opge
houden te bestaan. Uit de hoofdstad van bek
op zoo onbegrijpelijk snelle wflae 4R bande*
der Italianen gevallen, rflk komen hier nog
slechts schaarsche berichten binnen, daar
da verbindingen nog steeds niet normaal
functienneeren.
Ha, dat was weer de oude Clothllde! Hfl
keek haar verbaasd aan. Zfl had zlchaelf be
vrijd en haar cipier Ingesloten.
„Ik moest het doen!” ging zfl verder, „want
ik moest met je spreken. Als Je weg bent, zal
Ik hem er weer uit laten en hem zeggen, dat
ik bfl hem blijf.”,.
„Dat zul Je niet. Clothildë!”
.Dat moet ik. Ik boud er niet van om laf
hartig weg te loopen. Nu zal Ik een strfld met
vader beginnen, net zoolang, tot hfl mfl vanzelf
naar jou toestuurt. En dat zal ik klaar spelen!”
Zfl zei het allemaal heel eenvoudig, maar
vastbesloten.
Op 7 September 1896 werd Monseigneur pries
ter gewijd en een maand later reeds bevond hfl
zich op reis naar Nederlandsch Ooet-Indlë,
waar hfl in bet begin van de maand November
arriveerde. Eenige maanden later volgde zfln
bestemming voor de Mlnahassa, het noorde-
Iflkst gedeelte van Celebes. De toestanden, die
de jonge missionaris daar aantrof, boden
legenheid te over om aanstonds volop aan het
werk te gaan.
LONDEN. Met. (Reuter). De leider van het
Britsche Roode Kruis in Abessinië, dr. Melly,
dien in de straten van Addis Abeba, bfl het ver
plegen van een gewonde, door een oproerling
een kogel door de long geschoten werd, is
gisteravond op de Britsche legatie overleden.
Dr. Melly was 37 Jaar oud.
Onze correspondent te .Weenen meldt ons:
„Hoelang het duurt, weet ik niet. Misschien
tot hfl dood lat*
.Dat kan nog dertig jaar duren!” riep hfl
vertwijfeld uit.
„Welnu, dan aal ik pas na dertig Jaar Je
vrouw woeden. Het aal dan heel mooi zfln. We
zullen erg blfl zfln. dat wfl door niemand van
ons plan zfln afgebracht.”
Hfl schudde het hoofd.
„Maar het zal geen dertig jaar duren,”
troostte zfl hem. „Zie Je tot nu toe dacht Ik,
dat alles hier op het eiland in orde was. Maar
nu weet ik dat er iets niet in orde moet zfln.
Anders aou mfln vader toestaan, dat ik jouw
vrouw werd, omdat JU een goede en verstandige
man bent. Er is werkelijk een geheim tuaschen
hem en den overste en Madeleine. Maar als ik
dat kan achterhalen, dan komt al bet andere koppigheid, in sombere trekken teekende hfl hun
vanzelf. Dat voel ikl”
jdeisje, meisje, Ik kan niet van je weggaan!”
riep hfl. trok haar weer in zfln armen en kuste
haar snikkend.
.Dat is de liefde!” zei.zfl zalig. .Wet is het
allermooiste, wat er op de wereld bestaat.”
„Voel je dan niet, lieveling hoe vreeoelflk het
is, als wfl uit elkaar moeten gaan? Voel je dan
niet, dat dat volslagen onmogelijk is?”
„Het is mogelijk,” aeide zfl, „wfl zullen elkaar
immers weer terug zien.”
Hfl dacht na en zei dan:
„Als je niet met mfl mee wilt gaan, dan moet
Je mfl toch dit eene beloven, wfl moeten elkaar
zien dagelijks zien ergens misschien op
1911 aan pastoor vpn Velsen’» leiding was tos
vertrouwd. overgadragsn aan de bfiasiooXriaeaB
van het H. Hart van Tilburg. Met bloedend
hart moest hfl zfln missie, die vooral door zfln
zorgen tot oen van de bloeiendste in de_Oost
was geworden, verlaten Van rusten wilde hfl
echter niet weten, zelfs niet van een verlof
in bet moederland. Benoemd tot directeur van
het Sint Vtncentiusgesticht te Buitenzorg,
wist hfl zich aanstonds wederom een grooter
arbeidsveld te scheppen.
De regeering toonde de kwaliteiten van de-
as* onvermoelden mlmionarls te waardeert*
en benoemde hem tot Officier in de Orde van
Oranje-Nsasau In den volksraad werd hem
voor sfln Ijveren voor het inlandache onderwijs
hulde gebracht door Raden Kamll, Inspecteur
bfl bet onderwijs.
bet bfl hem vast, dat degelflke mlssionee-
ring onmogelijk was Bonder voorafgaande
oploeslng der achootquaestie. Daarheen
moest het zwaartepunt der missle-actie ver
legd worden. En nu vatte hfl bet vooral
voor die dagen stoute plan op. de oplei
ding der onderwijzers voor zfln persoonlijke
rekening te nemen en mettertijd tot een
R. K. Opleidingsschool voor inlandsche on-
derwflzers te komen. Door degelflke vorming
der onderwijzers zouden de dorpsscholen tot
booger peil worden opgeheven en aou tege
lijk de geloofskennis op solider grondslag
komen te stasm. Eerst dan*sou men kunnen
denken aan een uitbouw der missie.
LEIDEN. Oandldaats-ezamen wis- en na
tuurkunde letter F, de heer E. F. J. Janetzky.
Beter dan de officieele erkenning, die de
kerkvorst telkens van officieele zflde mocht
ontvangen, toonde de hartelflke aanhankelijk
heid van blank en bruin, dat Mgr. van Velaen
tot de populairste figuren van Weltevreden be
hoorde. Zfln geweldige werkkracht verrichtte
wonderen en bet 1» ónmogelijk de groote be-
teekenls te omschrflven, welke zfln arbeid voor
de Java-Mlasle gehad heeft. Vermelden wfl
slechts, dat het ééne Vicariaat Java onder zfln
bestuur uitgroeide tot een Vicariaat en vier
Apostolische prefecturen, bedienddoor seven
verschillende Orden en CongregaWb; dat een
bloeiend klein Seminarie werd opgericht en de
eerste inheemache priesters het werk onder
hun landgenooten begonnen; dat het aantal
scholen vermeerderde van ongeveer 50 over
heel Java tot ongeveer 400 alleen in het tegen
woordige Vicariaat.
„Laat hem sterven. Er is niets aan hem ver
loren!”
„Neen, ik laat hem niet sterven, jou niet,
maar hem ook niet. Ik wil niet, dat iemand
voor mfl sterft."
„Dat zal ieder voor zichzelf moeten uit
maken.”
,^e zult het mfl niet aandoen.” antwoordde
zfl eenvoudig. Zfl liepen langzaam naar den
oever. De zon scheen nog mild en warm, maar
over hun jonge liefde viel een schaduw van
droefheid. Zfl begon opnieuw:
„Vader kwam vandaag bfl m|j in den toren
h|j vertelde m|j van het proces.... Hfl zei datje
over zelfmoord had gesproken Ik smeekte
hem, m|j nog eens met Jou te laten spreken.
Hfl zei: Neen! en bleef er bfl. Toen ben ik de
kamer uitgeloopen en heb hem opgesloten."
Zfl keek hem treurig aan en schudde het
hoofd.
„Noen, mfln vader aou het te weten koenen
en j» doodschieten.”
„Rah aou, dat?*
..Het sou alles voor mijl" aeide afl. „ADes!
ik wil niet worden zooals Madeleine; ik laat niet
tos dat mfln liefste wordt doodgeschoten.”
Zfl hadden nu den oever bereikt, en zfl zette
zich neer in het zand.
JKom bfl me zitten,” aeide afl: Jk zie Kajetan
ginds zfln boot al losmaken. Het aal niet lang
meer duren voor hfl hier la.”
Toen overviel hem een wilde vertwijfeling bfl
de gedachte aan het naderend afscheid. Harts-
tochtelflk smeekte hfl haar nog eens, hem te
volgen, deed haar harde verwijten over haar
Mgr. van Velsen werd op den asten Februari
1865 te Overveen geboren. Op jeugdigen leef
tijd verhuisde hfl naar Haarlem, waar ook nu
nog verschillende van Monseigneurs naaste
familieleden wonen. Na volbrachte studiën aan
het Bt. Aloysiuscollege te Sittaid trad hfl op
36 September 1885 in het noviciaat der niters
Jezuïeten. In de eerstvolgende jaren gaf sfln
gezondheid meermalen aanleiding tot ernstige
bezorgdheid. Zfln oversten zonden hem daarom
in den winter van 1888, onder geleide van
zfln vroegeren leeraar en vaderlijken vriend,
peter G. Jonckbloet, naar Devos. Na zfln terug
komst dreigde een nieuwe instorting, maar tij
dens een tweede verblijf in Zwitserland bewerk
te de zuivere berglucht een volledig herstel en
staalde hem voor een taak, die de volle krach
ten van een sterken man zou vorderen.
