Fabrieksbrand
te Nijmegen
Italië recruteert Abessinische
soldaten
ONS BLAD
1
t
van heden
Het
Genève stelt uit
nieuws
Koehandel met
Oostenrijk?
Kabinetsformatie
in Spanje
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
RADICALE BESTUURS-
HERVORMING
I
WOENSDAG 13 MEI 1936
Voor de kleine annonces Ornroepers
De
te
'AUTO IN AFGROND GESTOKT
Quiroga than* door
Azana aangezocht
I* er brandstichting in
het spel?
Koztinp Farosk inspecteerde na zijn aankomst in Fffvpte de eerewpcht, die op het
station vu» Cairo MomI «fVMtoU
De jongste incidenten
te Weenen
Twee vliegmachines
verongelukt
O
Locarno-mogendheden
vergaderen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Hat Italiaansch-Abessiniach con-
flict voorloopig tot IS Juni
van do baan
Intusschen wordt de
situatie bestudeerd
De Bisschop vai<
Passau
Overwinningsparade
Addis Abeba
Leverde Engeland
dum-dum kogels?
Een communiqué, dat slechts
uitstel mededeelt
I 2.-
f2.85
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Hitler sou met Mussolini over
Oostenrijk willen onder»
handelen
Prieto en Barrio weigeren een
regeering samen te stellen
KV. Drukkmii Da - Haarlom
Atet geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
Ontevredenheid in de
Tanger-xono
Britsch antwoord mat sensatio-
node onthullingen aan
Italië verwacht
Telefoon Administratie 4330, Radactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 184
f ff 11
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Por lossen regel 20c, ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag. één 55c p.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
a a - lie V—
Aan de heerschappij der „Rassen”
wordt door de Italianen voor
goed een einde gemaakt
lose, hars en andere chemi
caliën een prooi der
vlammen
I
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
▼bh nttlM hmlw Oaitrn-
i.
O o
i
a
Graat troepen-défilé te
Het Brltsche Roode Kruis is door het Ra-
Tiaaiwhe opperbevel verzocht, binnen twee we-
nieuw te vormen Ita-
tnboorlingen-troepen
ADDIS ABEBA, U Mei. (Stefani) Der-
tlgdulzend man Itallaansche troepen heb
ben beden voor maarschalk BadogUo, den
onderkoning, gedefileerd.
Onderkoning Badoglio is met de reorga
nisatie van Abessinië begonnen
bron, dat bij
Maandagavond een bespreking
tusschen verscheidene Heimat-
lelders van den Frelheitsbund.
De vertegenwoordiger van Ecuador herinnerde
er aan, dat zijn land de toepassing der sanctie*
reeds beeft opgeheven, nadat deae niet meer
het juiste middel ter bereiking van bet oor
spronkelijk gestelde doel vormden.
Fabrieksbranden te Nijmegen en Rotterdam.
De Paas opent de Intern. Kath. Feretentow
stelling.
Het opruimlngswerk in de st^l begint ge
lukkig te vorderen. En bet werd tijd ook, want
tusschen de puinen en in de versperde zijstra
ten lagen nog tallooss lijken van inboorlingen,
welke tijdens de onlusten om het leven waren
gekomen. De lijken die reeds tot ontbinding
overgingen "en dreigden een ernstig gevaar te
vormen voor den algemeenen gezondheidstoe
stand, worden in massagraven ter aarde besteld.
ken de hoofdstad te verlaten. De Italianen sul
len zich belasten met de verzorging van de
gewonden van deze ambulance.
Avenoi deelde mede, dat in den loop van den
dag Aloial bij hem was geweest om hem sijn
onmiddellijk vertrek aan te kondigen Alois!
kon hieromtrent geen nadere opheldering ver
schaffen.
De raad besloot in de hieraan volgende open
bare sitting in tegenwoordigheid van den ver
tegenwoordiger van Abessinië de kwestie van
het verdagen van bet Italiaansch-Abessiniach
geschil te behandelen.
GENEVE, 12 Mal (Reuter). Onder voor
zitterschap van Paul-Boncour vergaderden
hedenmiddag 15 uur de Locarno-mogend
heden.
Martines Barrio van de Republikelnsch* Unie
weigerde eveneens een nieuw kabinet te vormen.
De gematigde socialist Prieto dl* later
de opdracht ontving tot vorming van een
kabinet, heeft geweigerd de opdracht te
aanvaarden; hij motiveerde zijn houding
met de onlangs door zijn partij genomen
beslissing om niet aan de regeering deel te
nemen.
Dinsdagavond omstreeks zes uur is *n he
vige binnenbrand ontdekt op de derde ver
dieping van de papierfabriek Schüller A Ca,
aan de Nieuwe Marktstr. te Nijmegen. Het
vuur woedde fel op den oelluloseaolder, waar
naar schatting 250 ton cellulose en groote
partijen hars, Ijjm en chemicaliën lagen op
gestapeld. Terwijl de brand woedde, was t
personeel op de parterre-afdeellng aan het
werk. De brand werd ontdekt door de vrouw
van den werkmeester, die vlak bij de fa
briek woont. Al het personeel werd gered.
GENEVE. U Mei (Renter). Hedenmiddag is
de Velkeztoendsraad la geheime enting bijeen
gekomen onder veerslttvrvehap van Eden.
Ah eerste ontving h|j Martinez Barrio, die
tot de vorming van een republlkelnsche refer
ring adviseerde.
De president der repabtiek beeft daarop
den minister van Bnitenlandsche Zaken en
openbare werken. Cs seres Quiroga, belast
met de vorming eener nieuwe regeering.
De Bisschop van Passau, Z. H. Exc. Dr. Sigis
mund Felix Freiherr von Old-Felldorf. Is over
leden In den ouderdom van Bl jaar. Hi) was in
IMS gewtjd en was de senior van bet Dultsche
epiSCOPBBL a
Abimtail te I vaten nog steeds erkend.
Addis Abeba
R. K. Stagerepairooas nemen eea
tegen bet Inbiikken van vieeach.
Aetobotsing Mj Lichtenvoorde* eea doede.
Moordaanslag te Delft.
Ben aantal wetsontwerpen tot rrgr ting van den
invoer van verschillende artikelen deer de Eer
ste Kamer goedgekeurd.
De doer den minister van Sociale Zaken ta-
geetelde commissie wenocht geen verplichte
toetreding voor do arbeiden te» de tea teen
sener nieuwe Ziekenfondswet.
WEENEN, 12 Mei. (Reuter). Naar aan
leiding van de incidenten, die Zondag
iumehen Heimwehren en Christelijke werk
lieden hebben plaats gehad, beeft ©ad
minister Fey getracht in een verklarend
schrijven aan Bondskanselier Schaschnlgg
de verantweordelQkheid van sieh af te
schelven.
Kr ontwikkelde zich een dikke rook,
aoodat de geheele benedenstad langs de ri
vier als in een wolk werd gehuld. Boven het
gebouw was de rook zoo intens, dat twee
spuitgasten op het dak bedwelmd werden
en door een medicus moesten worden be
handeld. Gelukkig konden de mannen, na -
verzorgd te zijn, huiswaarts gebracht wor
den.
Het besluit van de wetgevende vergadering
der Internationale Tenger-zone om den Fran-
sehen administrateur nog tot October in func
tie te houden en hem eerst dan door een
Spanjaard te vervangen, heeft veel ontevreden
heid gewekt onder de Bpaansche bevolking van
Tenger en In de Madrlleensche pers.
De brandweer werd onmiddellijk gewaarschuwd
en was terstond met groot materieel aanwezig.
Het was een groot voordeel, dat de fabriek vlak
bij de Waal ligt, aoodat de groote motorpomp
volop water kon geven. De slangen werden door
de fabriek geleld, terwijl ook van buiten de
vuurhaard went bestreden. Met niet minder dan
negen slangen werd water gegeven.
BU ds debatten over de resolutie legde de
Abessinische vertegenwoordiger een korte ver
klaring af. waarin hij zeide. dat Abessinië vast
besloten is, zijn onafhankelijkheid en integri
teit te verdedigen. Du tegenwoordige toestand,
aldus Wolde Mariam, ie- beslissend voor bet
voortbestaan van dan Volkenbond.
De vertegenwoordiger van Argentinië ver
klaarde. in het belang van de beginselen van
den Volkenbond met de resolutie in te stemmen,
doch een voorbehoud te moeten maken ten aan
zien van de verdaging der debatten. De Chl-
leenache gedelegeerde seide zich van stemming
te Rillen onthouden, daar naar de opvatting
zijner regeering de sancties haar beteekenis
hebben verloren, nu de oorlog geëindigd is.
RABAT. 12 Mei (Reuter) Tijdens een
nachtelijke oefenvlucht nabij Agadir waren de
toestellen door mist gedwongen te deden. Twee
vliegtuigen keerden evenwel met terug.
Bij ondersoek bemerkte men ten Noorden
van Tiznit een vliegtuig, dat omlaag was ge
stort, de beide inzittenden waren verbrand
Het andere toestel was ten Oosten van Agadir
tegen een heuvel gevlogen, waarbij de drie In
zittenden om bet leven varen gekomen.
De brand trok groote belangstelling en vete
autoriteiten waren op het terrein van den brand
aanwezig. Ongeveer twee maanden geleden
beeft in een ander deel van deze fabriek een
brand gewoed, welke een minder ernstig karak
ter droeg.
De normale toestand keert te Diredawa in
snel tempo terug, terwijl bard gewerkt wordt
aan de organisatie der publieke diensten. De
samenwerking tusschen Franschen en Italia
nen is harteljjk en doeltreffend.
Den belangrijke opslagplaats van benzine en
munitie, niet ver van de stad gelegen, is door
Itallaansche troepen beset.
ROME. 12 Mei. Alle vertegenwoordigers van
Italië in bet buitenland hebben instructie ge
kregen officieel den regoortngen, waarbij zij ge
accrediteerd zijn, mededeellng te doen van bet
decreet van Mei jj., waardoor wordt bepaald
dat ds gebieden en personen, beboerende tot
bet Ethiopische rijk, geplaatst zijn onder vol
ledige en algebeele souverelnltelt van het ko
ninkrijk Italië en dat de titel van keizer van
Ethiopië voor hem en zijn opvolgen is aange
nomen doog den kouing van Italië.
LONDEN. 12 Mei. De „Daily
Herald*'* verneemt, dat Rükakanse-
lier Hitler onlangs geheime onder-
handelingen heeft gevoerd met elk
der beide vleugels van 'de Oosten
rijk sche regeering: de katholieke
groep en de fascistische Heimwehr.
Het Duitoche nieuwsbureau verneemt uit be
trouwbare' bron, dat bij Bondskanselier
Schuschnigg Maandagavond oen
is gehouden
schuts-Ielders en
Vlce-taanseller starhemberg sou aan de be-
Rprpkingten niet hebben deelgenomen
openbare zitting duurde 20 mi
nuten. De volgende resolutie werd
aangenomen
.De raad, bijeengekomen om het Abessinlsch-
Italiaansch conflict te bestudeeren, herinnert
aan de conclusie en de beslissingen, die in dese
zaak sedert 3 October 1935 zijn genomen.
Hij is van meenlng, dat uitstel van verdere
behandeling noodlg te om zijn leden een onder
zoek van de situatie, sooals die door de nieuwe
belangrijke beslissingen der Itallaansche regee
ring Is ontstaan, mogeUJk te maken. Ds raad
besluit op 15 Juni de beraadslagingen over ds
kwestie te hervatten en is van meenlng. dat
het niet gewenscht is, wijziging te brengen in
de maatregelen, die door de leden van den
Volkenbond gemeenschappelijk zijn getroffen."
De sancties blijven dus van kracht; overigens
la tot 15 Juni het conflict te Genève van het
tooneel verdwenen
De toeloop naar de recruteerings-bureaux is
merkwaardigerwijze bijzonder groot en het
aantal mannen, dat zich laat inschrijven voor
dienstneming b|X de
Uaansch-Abessln lathe
heeft de verwachtingen van de Itallaansche
autoriteiten overtroffen.
De Vsteiat nitoriii aMgestsM teg IS Jnsd.
De Wdelljke beperking van den laveer vaa baf
fle ingetrokken
rtjk*1”*
Rast keert terag ia Griekenland.
Hot ondersoek naar bet uitlekken vaa vvor-
stsitea in do Engelsehe begroeting.
De kabinetavorming la Spanje.
Nationale rouwdag la Poten* bet overlijden
vaa maarschalk Plteosdski pteebtig herdaebL
motie aan
MILAAN, 12 MeL (D.N.BJ Nabij Goers te
een suto, tengevolge van het weigeren der
remmen, in een afgrond gestort. Van de vijf
inzittenden wist er' een tijdig uit den wagen
te springen. De andere vier heeft men tot dus
ter nog ntet kunnen bergen.
ADDIS ABEBA. 11 MeL (Reu-
ter-A. N. P.) In strijd met de van
Italiaaneche zijde oorspronkelijk
gegeven verzekeringen, en met de
desbetreffende verklaring, die de
Italiaaneche gezant te Londen.
GrandL nog kort geleden tegen
over den Engelochen minister van
Buitenlandsche Zhken, Eden, heeft
afgelegd, ie te dezer stede eep aan
vang gemaakt met het op uitge
breide schaal recruteeren van Abeo-
ainische soldaten.
WASHINGTON. 12 MeL (Reuter.) De Ita-
üaansche ambassadeur Rossi heeft heden een
onderhoud gehad met minister Huil, dat een
half uur duurde. Naar men gelooft ging bet
onderhoud over den algemeenen toestand. Rossi
bracht den toekomstigen status van Engert, den
Amerikaanschen vertegenwoordiger in Abes
slnlë, niet ter H>rake, en vroeg noch verkreeg
mededeellng van de houding van de regeering
der Ver. Staten aangaande den Itallaansch-
Abesslnlacben toestand.
De Chileensche ambassadeur te Rome, Vicuna
Rvias, de vertegenwoordiger van Chili bij den
Voikedbond, heeft nader den secretarts-generaal
van den Bond, Avenoi, een schrijven gezon
den. waarin hij namens stjn regeering voorstelt
de sancties op te heffen, aangezien de jongste
gebeurtenissen een einde hebben gemaakt aan
den oorlog tusschen Italië en Abessinië.
Alois! verontschuldigde zich op het laatste
oogenblik, dat hij de vergadering niet kon bU-
wonen, aangeziqi de Itallaansche delegatie te
16 45 uit Genève moest vertrekken.
Na afloop van de bijeenkomst is het vol
gende communiqué uitgegeven:
,De vertegenwoordigers van België, Frank
rijk. Engeland, en Noord-Ierland. die sleh te
Genève bevinden voor de zitting van den Vol
kenbondsraad. zijn bijeengekomen sooals op
10 April jJ. was afgesproken tusschen de ver
tegenwoordigers van de onderteekenaars van
het verdrag van Locarno. Zij constateerden
wijsend op het belang zoo spoedig mogelijk tot
een oplossing te komen, dat het ondersoek dat
sooals was afgesproken, de vertegenwoordiger
van Engeland sou instellen, teneinde ophelde
ring te verkrijgen over* sommige punten van
het Dultsch memorandum, nog niet was be
ëindigd. Derhalve werd besloten de conclusie
uit te stellen tot een latere bijeenkomst. De
vertegenwoordigers zijn van meenlng. cat soo-
dra bet Duitsche antwoord sal zijn on'vaneen,
de Locarno-mogendheden zonder verwijl bijeen
zullen komen teneinde van gedachten te wis
selen.’
De burgemeester van Weyer, een klein
stadje in Opper-Oostenrijk, Janner, zou daar
bij als tusschenpersoon zijn opgetreden.
Na de overwinning van Mussolini in Abes
sinië werden de onderhandelingen aan Dult
sche zijde afgebroken.
Als reden hiervoor wordt genoemd, dat Hitler
het van meer belang zou achten rechtstreeks
te onderhandelen met Mussolini, den bescher
mer van Oostenrijk dan met de Oostenrykers.
De correspondent vbegt aan zijn mededeellng
toe, dat prins Starhemberg begin deser maand
geen geld heeft gehad om den secretarissen van
de Heimwehr hun salarissen uit te keeren
Eerste vergadering van den raad van beheer
vaa bet Nationale Fonds vaar bijsanderr
needen.
Intusscben woedde het vuur, terwijl de regen
bij stroomen neerviel, met groote &acht voert.
De brandweer had groote moeite, om tot den
vuurhaard door te dringen, aangezien tot voor
de ramen groote balen cellulose lagen opgesta
peld. Af en toe sloegen de vlammen door de
ruiten nam buiten. Het bleek binnen oen gewel
dige vuurzee to zijn, vooral toen da ban en
andere chemicaliën vlam vatten.
Het was een geluk, dat er een betonnen vloer
lag tusschen den oelluloeesokler en de onder
deaen zolder gelegen machlne-afdeellng, waar
de z g. Hollander" staat. Men vreesde, dat het
betonnen plafond zich sou begeven door de ge-
aekiige watermassa, welke door de cellulhse
werd opgesogen, maar tot Dinsdagavond acht
uur hield het plafond het nog en men hoopte
aoo snel te kunnen optreden, dat men t groot
ste gevaar sou kunnen overwinnen. De brand
weer werkte met alle macht, maar heeft niet
kunnen verhinderen dat de celluloeesolder aoo
goed als geheel is uitgebrand.
De waterschade is nog veel grooter dan de
brandschade. Naar wij Dinsdagavond van de
directie vernamen, is alleen op den ceUuloeesol-
der voor ongeveer een halve ton asm grondstof
fen en paplervoorraden verloren gegaan. Waar
het water ook doorgedrongen is tot de machlne-
afdeellng en de voorraadzalen, kan de schade
geschat worden op 100.000.
Naar wij vernemen, is de fabriek tegen brand
en bedrijfsschade verzekerd. Ook is zij geassu
reerd tegen eventueele slooping.
Omtrent de eersaak kan men ens geen se-
kerbeid geven, maar de directeur, Ir.
Sehdlkr, deelde esa mede, dat de mogelijk-
heM niet Is uitgesloten, dat hier brandstich
ting In het spel is. De geheels ploeg arbei
ders, die Mi het uitbreken vaa dan braad
aaa het werk was, werd Dinsdagavosul deer
het hoofd vaa de recherche, laapeeteur
De totale schade werd op het eind van deu
avond op ruim 150.000 gulden geschat. Alleen
aan cellulose is voor 30.000 gulden verloren ge
gaan en aan afgewerkt papier voor ongeveer
100.000 gulden. Veie machines hebben sterke
waterschade geleden. De directie' hoopt echter
'een deel van het bedrijf in gang te kunnen
houden, aoodat, zij het met vertraging, bestel
lingen kunnen worden uitgevoerd.
De verdenking, dat de brand gesticht is, blijft
sterk. De politie set haar onderzoek voort. De
cellulosesolder, waar de brand is ontstaan, was
zoodanig ingericht en van zoodanige electri-
ache geleidingen voorzien, dat brandgevaar
practlach uitgesloten was.
De beide brandweerlieden, die bij het begin
van den brand door den hevlgen walm bewus
teloos waren geworden en voor wie genees
kundige hulp moest worden ingeroepen, zijn
naar huis gebracht en maken het naar om
standigheden wel.
Omstreeks elf uur heeft men een begin ge
maakt met het nablusschen, dat geruimen t«d
vorderde.
verluidt hier dat de Italianen radicale
veranderingen in de structuur van bet Abessi
nische rijk zullen invoeren. Er aal worden ge
broken met het middel-eeuwsche feodale
systeem van leenheer en leenman, waartoe
voor goed een einde gemaakt zal worden aan
de heerschappij der verschillende .Jtassen” in
de onderscheiden provincies, waar zij een mln
of meer souverelne macht uitoefenden.
Voorlooplg zal dan het bestuur van bet land
worden toevertrouwd aan de in de verschil
lende steden onder te brengen garnizoenen,
aoodat de bevelvoerende officieren daar tege
lijkertijd mUltaire en civiele plichten sullen
moeten uitoefenen. Men vraagt zich af op
welke wijze de Abessinische bevolking hierop
zal reageeren.
Immers aan den eenen kant is dit volk bij
zonder gehecht aan zijn eeuwen-oude tradities
en strookt het feodale systeem volkomen met
de algemeen geldende opvattingen, aan den
anderen kant echter beeft juist de feodaliteit
tengevolge gehad dat de menschen zich aan
een zekere despotische bestuurswijze hebben
gewend, en is het dus dan ook seer wel mo
gelijk, dat voor hun gevoelswereld de over-
gang van bet oude naar het nieuwe systeem
niet zoo buitengewoon groot zal lijken en zij
er zich betrekkelijk gemakkelijk in zullen kun-
nen schikken
LONDEN, 12 Mei (Reutgg) Met betrek
king tot de Itallaansche nota aan den Volken-
dond, waarin de Brltsche regeering ervan be
schuldigd wordt aan de Abessinische leger»
dum-dum kogels te hebben geleverd, gaf mei.
hedenmorgen in bevoegde Brltsche kringen te
kennen, dat Engeland spoedig op deze beschul
digingen aal antwoorden. Men doet dóórsche
meren, dat dit antwoord waktschljnlljk eenige
„vrij aensationeele’ onthullingen sal brengen,
waarvan men het karakter echter nog niet wil
mededeelen.
F
