100 Millioen lire
de
voor
exploratie
Abessinië
van
Als Kerkvorst
zeer
OMBLAD
Mgr. J. H. G. Jansen overleden
Mgr. Zondagmorgen den geest
Onbloedige revolte
in Bolivia
1
Na een langdurig en
TSALDARIS- OVERLEDEN
5
GEHEIME ABESSINISCHE
REGEERING VOLTOOID
HET OPTREDEN TEGEN
PLUNDERENDE TROEPEN
De trouw van den
Heimatschutz
DE BAROMETER
PAR1JS-R0ME-EXPRES
ONTSPOORD
Zijne Hoogwaardige Excellentie Mgr.
Joannes Hendricus Gerardus Jansen, Aarts
bisschop van Selimbria, tot 12 Maart j.l.
Aartsbisschop van Utrecht, is na een lang-
in het acht en zestigste jaar van zijn leven,
het drie en veertigste van zijn priesterschap
en het zesde van zijn Bisschoppelijke waar
digheid, ontslapen
Z. H. Exc. Mgr. J. *H. G. Jansen
De
19
I
7*
<A
5
AUllllUWi
Vier journalisten uit
Abessinië uitgewezen
De president door het leger
gedwongen af te treden
É3
f 2-
12.85
De Grieksche honing betuigt aan
de familie zyn deelneming
studeert,
baan als
Model-pastoor
De zoons van Mussolini
heeren terug
Dé plechtige uitkaart van Mgr. Jansen zal geschieden
in de Kathedrale kerk in de Lange Nieuwstraat te Utrecht
op^Vrijdagochtend a. s. De begrafenis geschiedt op de
R.K. Begraafplaats te Utrecht in den grafkelder der Aarts
bisschoppen.
Richtlijnen bepaald voor de orga
nisatie der economische ont
wikkeling van ,JtaIi-
aansch Ethiopië”
Een telegram aan Starhemberg
Zielzorger
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 18 MEI 1936
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De machinist en de stoker gedood
,7Z,/z//z M
I
A
NOORD-HOLLANDSCII DAGBLAD
Tsaldaris
B
Professor
•Xj
I
in
;ht
Reeds hebben zich talrüke technici, arbeiders,
boeren en artsen voor onmiddellük vertrek naar
Oost-Afrika aangemeld.
Generaal Wehlb Pasja, de militaire adviseur
van het Abesslnlsche leger, Is te Port Said aan
gekomen.
Tegenover de journalisten verklaarde hü, dat
het plan, dat hij had uitgevoerd voor de orga
nisatie van de verdediging van Abessinië, een
ware „Hindenburg-linle” vormde, die het land
onneembaar maakte. Slechts de gifgassen heb
ben het heldhaftige Abesslnlsche leger tot den
terugtocht kunnen dwingen.
LONDEN. 17 Mei. In een telefoongesprek
heeft de Negus aan den Abeaslnlschen ge
zant te Londen medegedeeld, dat de geheime
regeering In Abessinië thans voltallig is.
Vit Abessinië ontvingen wij foto’s van de laatste etappe der krijgsverrichtingen,
intocht van maarschalk Badoglio in Addis Abeba
Dit de berichten, welke uit La Paz bin
nenkomen, bljjkt, dat de algemeene staking
aanleiding tot den militairen putsch Is ge
weest Het militaire ggrnlgpen in de hoofd
stad schaarde zich aan de zijde der stakers
en president Sorzano werd afgezet.
Het stoffelijk overschot, van Mgr. Jansen ligt
opgebaard tn de chapelle ardente van het St.
Antonius-Gasthuis.
Katholiek Nederland, dr. Herman Schaepman
s«. en zeker is 1, dat hij door een oprechte
vriendschap de zware zorgen van den leider der
katholieken heeft verlicht en tot menige actie
geïnspireerd.
Stand op Maandag 1 aar nja.: 764.4
Vorige stand: 7*1.4
il worden overge
ven Athene, Vaar
icht zullen betLek-
L
L
I.
t.
ge-
een
mid-
Hol-
toe-
De Haliaankche autoriteiten hebben vier
journalisten uitgewezen, onder het motief,
dat «U zich aan anti-Italiaansche propa
ganda en zplonnage schuldig zouden hebben
gemaakt.
...V
X3
NV.
Mat
werd hü minister-president Toen Veniseloa in
1917 aan het bewind kwam, werd Tsaldaris
verbannen, doch in 1920 speelde hü weer een
rol in het politieke leven. Verschillende malen
was hij minister. In 1932 vormde hij met Kon-
dylls en Metaxas een regeering, die door Venl-
sek» ten val werd gebracht. In Maart 1933
kwam hjj opnieuw met KondyUs aan het hoofd
der regeering. In October van het vorige jaar
trad hü af.
ATHENE. 17 Mei. (Reuter)>Ger
kevopoelos. die tijdens den ooSk
Azië opperbevelhebber was, is van
ling aan een hartkwaal overleden.
Het gerucht, dat de Itallaansche regeering de
Fransche verzocht zou hebben, haar den spoor
weg Djiboetl-Addls Abeba af te staan in ruil
voor concessies in Abessinië, wordt te Rome
tegengesproken. Niets wijst er op. dat Rome een
dergelijken stap zal ondernemen.
..De op uw bevel onder mijn voorzitterschap
bijeengekomen landleiders van den Oostenrijk-
schen Heimatschutz verklaren uit eigen naam
en uit naam van alle kameraden In onverbro
ken trouw en onvoorwaardeljjke gehoorzaam
heid achter u te staan. Wü blijven in ijzeren
discipline eensgezind en trouw.
Heil Starhemberg"
Het telegram was door Baar—Barenfels <m-
derteekend.
Te midden van zijn
wist hij echter nog tijd te vinden om zich te
geven aan zijn mede-priesters. Zijn pastorie
stond voor allen open. Hij verstond de kunst
overstelpende drukte
Lultenant-kolonel German Busch heeft voor-
loopig de macht in handen genomen, doch men
verwacht vandaag kolonel Toro, die In den
Chaco vertoefde, en die het presidentschap der
republiek op zich zal nemen.
Er Is een nieuwe regeering gevormd, die ver
klaard heeft, alle internationale verdragen te
zullen eerbiedigen.
Graaf Clano, de schoonzoon van Mussolini,
alsmede diens belde zoons zijn Zondagmiddag
uit Abessinië op het vliegveld Littoria aange
komen. Zij werden bij hun aankomst door een
talrijk publiek toegejuicht. Ook de duce en
mevrouw Mussolini bevonden zich onder de aan
wezigen
Langs den weg Djlma-Addisalem is een ge
motoriseerde colonne op marsch om op te tre
den tegen plunderende. Abesslnlsche troepen,
die de boeren In de streek der Galla’s aanvallen.
Talrijke inboorlingen, die op heeterdaad op
plundering of moord betrapt zijn, hebben zich
voor den krijgsraad moeten verantwoorden en
zün direct na veroordeellng gefusilleerd.
Het zijn George Steer, de correspondent van
de Times, Nebenzahl, de correspondent van
Havas, Angelopoelos, de Grieksche correspon
dent van de Amerikaansche bladen der Hearst-
pers, en De Robillard, de Fransche directeur
van de Courrler d’Ethiople. Voorts zijn nog drie
andere Europeanen uitgewezen.
BUENOS AIRES, 17 Mei. (Reuter). De
plaatselijke bladen berichten, dat de
president van Bolivia na een onbloedige
militaire rtevolte zou zijn afgetreden.
ROME. 1 7 Mei (DNB) De Voce
d' Italia meldt, dat door het crediet-
consortium voor openbare werken
reeds een eerste bedrag van 100
millioen ter beschikking is gesteld
voor bouw- en bodemonderzoekings-
werkzaamheden in Abessinië.
Hoe hoog zjjn talenten door den Aartsbisschop
Mgr. v.d. Wetering z«. werden geschat, bleek
al spoedig toen kapelaan Jansen, geen man
van studie maar man van de practlsche ziel
zorg, op 14 Sept. 1900 werd aangewezen om op
het Groot-Semlnarie Rljsenburg het professoraat
In de Exegese op zich te nemen. Met taaie vol.
harding werkte hij zich In de moeilijke stof in.
Zoo schitterend slaagde hij, dat zijn latere op
volger, Mgr. Dr. Jan Smit openlijk de scripta
prees, welke prof. Jansen had achtergelaten en
die voor het klassegebruik dienst bleven doen.
In Rljsenburg had h’ü ook het voorrecht, met
wijlen prof. E. van Hinsbergh de vriendschap te
genieten van den grooten emancipator van
WEENEN. 17 Mel (D.N.B.) De onder
voorzitterschap van vice-kanseller Baar
Barenfels bijeengekomen vergadering van
landlelders van den Heimatschutz heeft
gisteren het volgende telegram aan Star
hemberg gezonden:
Des avortds had Tsaldaris nog een bijeenkomst
van de parlementaire commissie bijgewoond.
Omstreeks middernacht had hü zich In goede
gezondheid te bed begeven, doch tegen f uur
kreeg hü een hevige hoestbui en klaagde over
benauwdheid. Een half uur later verloor hü 1
bewustzijn. De In allerijl ontboden genéeshëeren
konden nog slechts den dood constateeren.
Tsaldaris is In IMS te Kamarios bü Corinthe
geboren. Na aan Grieksche, Duitsche en Fran
sche universitelten in de rechten te hebben ge-
begon hü in 1910 zün politieke loop-
affevaardigde van Corinthe. In 1915
Maurice Conn, filmproducent, heeft den Negus
een telegram gezonden, waarin hü hem voor
stelt te poseeren voor een film, die speciaal van
hem zal worden opgenómen, waar hü zal willen.
In verband met den Hemelvaartsdag kan
het stoffelük overschot van Z. H. Exc. Mgr.
J. H. G. Jansen pas Donderdagavond naar
de Kathedraal aan de Lange Nieuwstraat
worden overgebracht.
Daarom te het ónmogelijk dien dag ge
legenheid te geven om in de Kathedraal
langs Ae lükbaar te deflleeren.
Voor belangstellenden bestaat ër evenwel
gelegenheid heden (Maandag) tot 8 uur
n.m» en morgen (Dinsdag) tussehen 10 uur
vm. en 6 uur nm. voor een laatsten groet
een kort, bezoek te brengen in de lükkapel
van het St. Antonlus Gasthuis (ingang
Jan van Scorelstraat)waar het stoffelük
overschot van Mgr. Jansen zal opgebaard
staan.
Dinsdagavond wordt het stoffelük over
schot van den overledene naar het Aarts
bisschoppen Paleis aan de Maliebaan over
gebracht.
I
l
Het stoffelük overschot
bracht naar de kathedrai
de afgevaardigden de eert
ken tot Dinsdag 11 uur.
Zoodra het bericht van het overlijden van
Tsaldaris bekend geworden was, begaven
talrijke afgevaardigden zich naar het sterf
huis. Ook de konlng heeft de familie van
den overledene zün deelneming betuigd. De
begrafenis zal Dinsdag as. op staatskosten
geschieden.
ATHENE, 17 Mei. (Reuter). De leider
van de Grieksche volkspartij en vroe
gere minister-president, Tsaldaris, is
vannacht aan een congestie overleden.
Bü de afreis uit Buenos Aires had hü al aan
genomen de telegrafische noodiging om bü
terugkomst voor den KRO te spreken. Zün
üzeren wü deed hem deze belofte gestand
doen. Velen hadden het hem ontraden, maar
toen Z.H.Exc. in gematigder klimaat van Lissa
bon weer gekomen, zich beter gevoelde en het
bed kon verlaten, wilde hü de geloofsgenooten
in het vaderland niet teleur stellen. Hü heeft
toen op de vaart van Umulden naar Amster
dam voor de radio gesproken en daarna nog
op de kade te Amsterdam, om allen te danken
die hem en zün pelgrims op de reis met zoo
goede zorgen hadden omringd.
Helaas: de tydelüke beterschap zou geen
blüvende blijken. HU is van den slag, dië hem
op zün Eucharistische pelgrimage trof, niet
Imeer bovenop gekomen. De slepende ziekte
duurde weken en weken, maanden en maan
den, en nu ruim 1J4 jaar na het begin van
zün reis naar een ander werelddeel, etecht de
dood hem op voor een beter leven.
Hü was een waarachtig priester, een straf
maar tevens bemlnnelük ■mensch! een geboren
leider en gebieder, die geen streng vermaan
noodlg had om gehoorzaamd te worden. Zün
persoonlükheid, zün daad was doorleefd katho
licisme en daarom juist werd hü óók door
andersdenkenden zoo geëerd en daarom was
zün figuur een waarlük apostolische!
Maar de tüd kwam, dat hü den stoel der
wetenschap weer sou verlaten om terug te
keeren Tn de praktische zielzorg. 16 Oct. 1908
volgde zün benoeming tot pastoor te ’t Goy
(gem. Houten). Onder de eenvoudige bevolking
van t Goy werkte hü met lust en liefde. Ten
koste van groote, ook persoonlüke offers wist
hü de kleine dorpskerk te verfraaien en de
devotie van zün kleine gemeente voorbeeldig
te maken. Nooit hebben parochianen grooter
verdriet gehad dan toen deze dorpsherder, naar-
elders geroepen, hen verlaten moest.
Op 23 Jan. 1914 werd hü overgeplaatst als
pastoor naar Harlingen. Het katholieke zieken
huis In deze stad, mede door zün krachtig
werken opgericht, doet, naast zün üverigen
priesterlüken arbeid, de dankbare herinnering
aan pastoor Jansen onder de katholieken van
Harlingen voortleven.
Zün werkkracht werd vervolgens geroepen
voor een uitgebreider arbeidsveld. Den 27en
Sept. 1918 volgde zün benoeming tot pastoor
van een der grootste parochies In het Aarts
bisdom, de O. L. Vrouwe-parochle aan de Bilt,
straat te Utrecht.
In deze uitgenreide parochie kon hü zün volle
kracht ontplooien. Geweldig is de arbeid ge-*
Joannes Henricus Gerardus Jansen werd
geboren te Leeuwarden 9 Mei 1868. Reeds van
zün vroege jeugd af voelde hü zich geroepen
tot het priesterschap. Na de openbare school
in zün geboortestad bezocht te hebben, deed
hü met groot succes zün studies, eerst te Rol-
duc, later op de Seminaries Kuilenburg en
RÜsenburg. 15 Aug. 1893 ontving hü uit de
handen van Mgr. Snickers zg. de H. Priesterwü-
dlng; 6 Oct. 1893 werd hü benoemd tot assis
tent te Heeg (Fr.), waarna op 30 Juni 1894 zün
benoeming volgde tot kapelaan te Sneek. In
deze stad, uitmuntend door hair godsdienstzin,
werkte hü met jeugdigen üver aan bet heil der
zielen. Den 14en Jan 1898 werd hü overgeplaatst
naar de St. Walburgis-parochle te Arnhem.
De president van politie «e Weenen. dr
Skubl. heeft een dagorder uitgevaardigd, waar
in hü bet optreden van het ..Preiwillige Schutz-
korps” op het gebied van het Weensche politie
district voor beëindigd verklaart.
Het thans ontbonden corps was ongeveer
2000 man sterk
bisdom, de O. L. Vrouwe-parochle aan de Bilt,
straat te Utrecht.
In deze uitgebreide parochie kon hü zün volle
kracht ontplooien. Geweldig is de arbeid ge
weest, welken hü in de 11 jaar van .gün ver
bluf aan de Blltstraat heeft verricht. Onver
moeid was hü, wanneer dag in dag uit een
menigte .sprekers” op zün kostbaren tüd be.
slag kwam leggen om zün weloverwogen advie
zen en veelvermogende hulp te ontvangen. Ar
men, zieken en allen, die troost behoefden, vod
den in hem een vader, die meevoelde en alles
deed om hun üden te verzachten. Voor het heil
der zielen had hü alles over. Het bloeiend
godsdienst*? leven, de veelvuldige Communies,
de schitterende kerkelüke plechtigheden, heeft
mpn aan zün onvermoeide werkzaamheid te
danken.
In 1929 volgde zün verheffing tot Kanunnik
van het Metropolitaan-Kapittel. Hoog waar,
deerde Mgr. van de Wetering s«. de eerbiedige
raadgevingen, gegeven door Kanunnik Jansen,
zün biechtvader, dien hü vaderlük beminde.
nog tijd te vinden om te
den der Hollanders en in
landsche families te toeven,
spraken te houden, kortom over
al katholiek Nederland te doen
spreken op efeze samenvloeiing
der volken in de Zuid-Amerikaan-
sche katholieke hoofdstad. Had
reeds de tropische hitte op de heen
reis hem geen goed gedaan, op de
terugreis had hü erg te lyden van
de hitte.
Te Bahia was hü nog met Z. H.
Exc. Mgr. Lemmens en anderen
aan land gegaan om den Fran-
ciscaanschen missiebisschop te be
groeten, met wien hü op de heenreis
had kennis gemaakt- Helaas strom
pelde hü naar het schip overver
moeid terug.
kende
in eerbie-
lamheid aan het door God gestelde
htf de zware taak op zich ..Vir
oboediens loquetur victorias”. „De gehoorzame
mensch zal van overwinningen spreken.
Als zleleherder was ..pastoor Jansen” voort
durend met voorbeeldlgen üv*r en zorgzaam
heid vervuld en oefende hü in de vier parochies,
waar hü achtereenvolgens door zün bisschop
als herder was aangesteld, dit verantwoorde-
lük ambt met groote toewüding uit.
Immer is Z. H. Exc. Mgr. Jansen, zün Frie-
sche afkomst en z|)n volksaard getrouw, een
stoere en harde werker geweest, die zich op
velerlei terrein van bet godsdienstig en maat-
schappelük leven voor Kerk en Maatschappü
buitengewoon verdienstelük heeft ^gemaakt en
dit dan ook erkend zag in dè'benoeming tot
de hoogste kerkelüke functie in ons vaderland.
H.M. de Koningin erkende zün groote ver
diensten voor ons land en volk door Z. H. Exc.
op 31 Aug. 1931 de onderscheiding van Ridder
in de Orde van den Ned. Leeuw te verleenen.
Ook was Mgr. Jansen gerechtigd tot het
dragen van het Mobilteatlekruis, dat hem des.
tüds door den oud-opperbevelhebber van leger
en vloot, luitenant-generaal Snüders, persoon,
lük op de borst werd gespeld.
Het is büna ondoenlük alle functies, advi
seurschappen e.d. te noemen, tn den lóóp der
jaren door den overleden oud-Aartsblsschop be
kleed. Wü doen daarom slechts enkele grepen en
noemen o.a. zün voorzitterschap van het Co
mité tot bevordering van bedevaarten naar
Dokkum ter eere van den H. Bonlfaclus. van
welk comité Mgr. Jansen een der stuwende
krachten was en welks geleidelük verkregen
successen bü de-organisatie van bedevaarten
naar Dokkum voor een zeer belangrijk deel
aan dezen vurigen en grooten vereerder van
onzen vaderlandschen heilige te danken zün.
Met den toenmaligen kapelaan Mets van
Zwolle stichtte hü de thans bloeiende St. Bo-
nifaclus-Broederschap van Dokkum.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
Dagblad uitgegeven door de
ij De Spaarnestad Haarlem
erd Zondagsblad f 0.60 hooger
PARIJS. 17 Mei. (Reuter). De D.-tr«in
ParijsRome te even na middernacht nabü
het station Laroche ontspoord, tengevolge
waarvan de locomotief kantelde.
De machinist en de stoker werden ge
dood, doch verder zün er geen slachtoffers
te betreuren.
•- Met groot leedwezen zal ka
tholiek Nederland en het katho
lieke deel van onze bevolking niet
alleen de doodstü’ding vernemen
van Züne Hoogwaardige Excellentie
Mgr. Joannes Henricus Gerardus
Jansen, titulair Aartsbisschop va|F
Selimbria, eerder Aartsbisschop van
Utrecht. Want Z. H. Exc. was als
Kerkvorst een in heel ons land
eerd Biaschop, wiens dood
tragische züde heeft. Immers, aan
gegrepen door vermoeienis na de
van hem te veel vergende dagen
van het Internationaal Eucharistisch
Congres in de Argentünsche hoofd
stad Buenos Aires, overviel hem,
kort na zün vertrek uit de Braziliaan-
sche havenplaats Bahia, op de terug-
reis een hartaandoening, welke hem
toen reeds op de „Flandria” dagen
lang op het ziekbed neerwierp en
reeds het'aanschün van den dood
deed zien.
Hü had zich zelf niet ontzien. Hü
had op onze Hollandsche sectie
vergaderingen redevoeringen gehou
den, die diep doordacht en door
wrocht naar den vorm waren. -Zün
representeerende persoonlükheid was
bü alle kerkelüke plechtigheden
tegenwoordig, wist in de millioenen-
stad met haar enorme afstanden
Donderdagavond 7 uur worden in de
Kathedraal de Metten gehouden, Vrijdag
morgen 10 uur zün de Lauden, terwül de
Pontificale Uitvaartdienst, op te dragen door
Z. H. Exc. Mgr. Dr. J. de Jong, Aartsbis
schop van Utrecht, te half elf aanvangt.
De lükrede wordt gehouden door den
HoogEerw. Heer Mgr. D. Huurdeman, Vl-
caris-Generaal van het Aartsbisdom.
Na de uitvaart volgt de begrafenis en
wordt het stoffelük overschot van Mgr.
Jansen bügezet in den Bisschoppelüken
Grafkelder van het R. K. Kerkhof aan de
Bütstraat te Utrecht.
vriendschapsrelaties aan te houden. En tal
loos velen, priesters en ieeken, zullen een dank
bare herinnering aan de oprechte vriendschap
ran dezen nobelen priester bïüven bewaren.
▼oor zün kapelaans was hü eeji „model-pas
toor”. Zelf hard werker, vorderde hü van hen
een rusteloozen arbeid voor bet heil der stelen,
maar als dank voor dien arbeid süner mede
werkers schonk hü hun een huiseiüke gesëlllg.-
held en vroolükheld, zooals er misschien in wei",
nig pastorieën gevonden wordt.
Na 11 jaar In de O. L. Vrouwe-parochle ge
werkt te hebben, werd Kanunnik Jansen belast
met de oprichting van de H. Hartparochie te
Utrecht en op 31 Mei 1929 als eerste pastoor
daarvan aangewesen. *t Moet voor den pastoor
van de Blltstraat een zwaar offer geweest zün.
zün dierbare kudde te verlaten en den last op
zich te nemen van den bouw eener nieuwe
kerk.
Nu echter <}e Aartsbisschop sprak,
Kanunnik Jansen geen bezwaren .en L
dlge gehoorzaal
Gezag, nam L
3
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No 188
- - --
Het ministerieel comité, dat In Maart J.l.
Is gevormd ter bescherming van het na
tionale spaarwezen, te onder voorzitterschap
van Mussolini büeengekomen. Er werden
richtlünen bepaald voor de organisatie van
het koloniale crediet, dat een essentieel
element zal vormen voor de economische
ontwikkeling van „Italiaansch Ethiopië".
Berichten uit de grensstreken bevestigen, dat
het leger de Bollviaansche regeering heeft om-
vergeworpen en zich van de macht meester
heeft gemaakt.
MO
l