ONSBLAD
Maarschalk Badoglio gaat rust
J
I
nemen in Italië
I
Bij zijn vlucht voor
het vuur gedood
Ö5W
Kard. Lepicierf
I
Het nieuws van heden
GEWELDIGE VUURZEE
TE GRONINGEN
ENGELAND EN ITALIË
EEN OVERIGENS VRIJ
OVERHAAST VERTREK
HET THEE-SCHANDAAL
DE BAROMETER
Mgr. Wolker in
vrijheid
Mgr. Pasquale Diaz
overleden
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
REGHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
De hoogspanning
in Palestina
1
f 2-
<s.
i
Aartsbisschop van Mexico
Sneeuwstormen in de
Oekraïne
De blussching
Gevolgen der sancties
De oorzaak
i
ft
VEREENIGDp KATHOLIEKE PERS
14 andere bewoners
met moeite gered
Grieksche studenten, die te Athene voor het parlementsgebouw wilden demonstreeren,
werden met gummiknuppels uit elkaar gedreven
Graziani treedt op als
plaatsvervanger
De buitenlandsche mis
sionarissen
Georgië onafhankelijke
republiek
Koning van België in
Engeland
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Zweedsche ambulance
nog niet te Addis Abeba
De wapenindustrie in
Oostenrijk
VRIJDAG 22 MEI 1936
De eigenaar van het bekende café
„Suisse” springt van de tweede
étage met zyn hoofd tegen
een vooruitstekend balcon
8
Het tentenkamp achter het Britsche legatie-gebouw te Addis Abeba, waar honderden
Europeanen een veilig onderkomen hebben gevonden
Naar onbekende bestemming in *t
graafschap Kent vertrokken
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar f2.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Streeft Mussolini naar een
ontspanning tusschen
beide landen?
De verdwijning van een
Britsch onderdaan
F
Velen beweren, dat Mussolini het
zwaartepunt zyner politiek
heeft verlegd en Badoglio
by zich wenscht als
raadgever
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55c p.regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Een witboek wordt het parlement
over deze zaak voorgelegd
Tegen balkon gevallen
De positie der Britsche legatie
F
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
•n
ItaM;
naar
I
o o
r
1
1923 werd hU in de basiliek
k
k
3
L
I
5
S
r
P
r
1
r
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
n-
2e
k
8
L
a
r
3
a
L
Over ongeveer 14 dagenzal een rapport aan
het parlement worden voorgelegd in den vorm
van een witboek.
Stand Vrijdag M nr vjn., 756J
Vorige stand: NU
i
o.
1.
Van de zijde der recherche vernamen wij
nog, dat de oorzaak van den brand moet
worden gezocht in het achteloos wegwerpen
van een brandende sigaret op de eerste éta
ge «n nog wel op een plek, waar zeer veel
passage is, aoodat het niet goed te begrijpen
to, dat de brand niet eerder is ontdekt.
Overigens geven de Italianen ronduit toe, dat
hun veroverlngswerk met de bezetting van Addis
Abeba nog niet voltooid is, ook al is de groote
oorlog nu voorbij. Zij gjn er zich ter dege van
bewust, dat nog moeilijk militair werk te ver
richten zal zijn en dat bij de verdere penetratie
in bet land rekening gehouden zal moeten wor
den met de mogelijkheid van guerilla, te meer
daar er nog voldoende stammen in het laad
leven, welker hoofden praktisch nooit een aou-
verein boven zich erkend hebben.
Nadat zij de eerewacht hadden geïnspecteerd
reden de beide legeraanvoerders naar het oude
keizerlijke paleis, waar nu bet hoofdkwartier
gevestigd is.
Naar wjj vernemen zou de bekende leider
der Duitsche jeugdbeweging, Mgr. Wolker, die
eenlge maanden geleden te Düsseldorf in hech
tenis werd genomen, verdacht van samenwer
king met communistische elementen, een dezer
degen op vrije voeten zijn gesteld.
Bij het onderzoek sou zijn gebleken, dat hem
niets bezwarends ten laste kan worden gelegd.
LONDEN, 20 Mei (Reuter). De rechts
zitting Inzake het begrootlngsschandaal na
dert haar einde.
De telefoonverbindingen tusschen Jeruzalem
en Jaffa en dientengevolge ook tusschen Jeru
salem en Kaïro zijn verbroken.
MOSKOU. U Mei. (Reuter.) Volgens berich
ten uit goede bron beeft de Sovjet-regeering
besloten van Georgië een onafhankelijke repu
bliek te maken In bet kader van de U. R.8.B.
Groote brand te Waalre (N.-Br.i; drie boer
derijen, twee landbowwscharen an oen bootmiji
ia de aech gelegd.
Dr. Veeneklaas had een aoto-ongeval b|j Er-
mele, waarbij seven personen werden gewend.
STOCKHOLM, 20 Mei. (Reuter). Het Zweed-
sche Roode Kruis weet nog niet, wanneer de
Zweedsche ambulance in Abessinië te Addis
Abeba zal aankomen.
De vertegenwoordiger van het internationalr
Roode Kruis in Abessinië doet al bet mogelijke
om de veiligheid van de Zweedsche en Noor-
sche ambulances te verzekeren, ox door mid
del van een vliegtuig- 1* ambulance schijn’
echter op haar tocht naar Addis Abeba op
moeilijkheden te stuiten in verband roet den
toestand van anarchie, die zich schijnt int te
breiden tot alle gebieden, die nog Biet door
dc Italianen zijn bezet.
LONDEN. 20 Mei. (Reuter). De vereeniging
van Britsche Importeurs van Italiaansche pro
ducten heeft besloten een beroep te doen op
het ministerie van Handel, teneinde te versrij
gen. dat de regeering aan de handelaren eenlge
compensatie geeft voor de verliezen, die door
de toepassing der sancties worden geleden.
Zoolang Badoglio afwezig is, zal maar
schalk Graziani in zijn plaats optreden als
regent van Abessinië. Graziani is Woensdag
per vliegtuig te Addis Abeba op het vlieg
veld Akaki aangekomen, waar hjj hartelijk
door Badoglio werd verwelkomd.
JERUZALEM, 21 Mei (DJKA) Van
daag beeft zich onder de Arabischs bevol
king wederom oen toenemende opwinding
voelbaar gemaakt tegen do eentarvesrende
haven TM Avtv.
»i
dn
>P
>er
rel
MEXICO STAD. M Mei. (Renter.) Heden
Is te den ouderdom van 58 jaar overleden
Mgr. Pasquale Diaa KJ, Aartsbisschop van
Mexico.
X3
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No 192
c
JTS
ir-
14;
r».
a
I.
1.
VATICAANSTAD.
43
>0.
30,
Bl-
Ct.
en
>60
WEENEN. 1» Mei (Stefanl). De Oostenrijk-
sche regeering bestudeert op het oog'enblik .1e
mogelijkheid van nationalisatie der wapen
industrie. ZU is van meenlng. dat de verdedi
ging van den staat, die een staatsbelang to.
san particulieren geen winst mag brengen. Dit
sou ondraaglijk voor de belastingbetalers zijn.
Door eventueele maatregelen in dezen dn zou
den In de eerste plaats de bekende Hlrten-
bergfabrieken worden getroffen.
Streeft Mimolini naar ontspanning tasschoB
Engeland en ItaM*’
De leider der Duitache-jeugdbeweging Mgr.
Wolker la vrijheid gesteld.
Maarschalk Badoglio keert terug
Graatani vervangt htm.
De hssgspanning in Palestina; nieuwe «niesten
worden gevreesd.
Kard. Lepieler overleden.
Mgr. Pasquale Dias overleden.
Transferbesprekingen te Berlijn hebben ongun-
stig verloop voor Nederland; afbreking der en-
derhandeUngen verwacht.
Verpüeht gebruik van destructor voor bet on
bruikbaar maken van vleesch voor drie jaar
uitgesteld.
Geheel onverwacht verscheen hedenoch
tend minister Thomas in de zitting van het
proces.
HU verbleef slechts korten tijd in de ge
tuigenbank. De minister verklaarde nooit
den mam van Vergottls te hebben ge
hoord. De verdediger van minister Thomas
hield een pleidooi.
LONDEN, 20 Mei. (Reuter). Koning Leopold
van België, die hier met een Belgisch militair
vliegtuig, m gezelschap van een adjudant, ia
aangekomen, is van het vliegveld Lympne naar
een onbekende bestemming in het graafschap
Kent vertrokken.
Mgr. Pasquale Dias werd op 22 Juni 1878 te
Zapopaln in den Mexicaanschen staat Jalisco
geboren. In 1MB trad hjj als priester in de
Sociëteit van plexus.
Daar het als een geruststellend teeken werd
beschouwd, dat de grootste Strateeg van Italië,
maarschalk Badoglio, nog geen order had ont
vangen te repatrleeren. spreekt het vanzelf,
dat de plotselinge terugkeer van den maar
schalk thans wordt gezien als een teeken, dat
Mussolini het zwaartepunt zijner politiek van
Oost-Afrika naar Europa gaat verleggen.
Voorts zou hjj bereid zijn officieel te her
halen, hetgeen hij in zijn laatste interview met
Ward Price van de „Daily Mail” heeft ver
klaard, t.w., dat zfjn regeering geenszins het
oog gericht heeft op Egypte, noch op Pa-'
lestina, en dat hij bereid is. tegen erkenning
van de overwinning en de rechten der Italia
nen, op elk gebied de goede betrekking^ tus
schen Italië en Engeland weder aan te knoo-
CHARKOW, 18 Mei. (Stefanl). Hevige
sneeuwstormen woeden in geheel Oekraïne en
maken vele slachtoffers. De materieels schade
is kroot. Verbindingsmiddelen zijn verbroken,
verschillende hulzen zijn door de sneeuwvracht
Ingestort.
PARIJS, 28 Mel. (Havas). He* blad
..LTntranaigeant” meent te weten, dat Mus
solini bereid is, aan Engeland de verzeke
ring te geven, dat hjj niet streeft naar uit
breiding van het Romcinsche keizerrijk in
Noord-Afrika, aa eventueel sou willen
overwegen, de blanke troepen uit Lybl* te
rug te trekken.
Hoewel een gedeelte van de oorspronkelijk bij
het naderen der Italiaansche troepen uit Addis
Abeba gevluchte bewoners weer naar de hoofd
stad teruggekeerd is en er langzamerhand eenlg
vertrouwen in geordende omstandigheden be
gint te ontstaan leeft de bevolking nog ten
zeerste onder den Indruk van de gebeurtenis
sen, aoodat allerlei geruchten levendig bespro
ken worden.
Dezelfde wensch U door de Italianen te ken
nen gegeven aan de Franschen met betrekking
tot de troepen, die ter verdediging van de
Fransche bezittingen en den spoorweg te Dire-
dawa gelegerd zijn. De regeeringen te Londen
en te Parijs houden voeling met elkaar om
gezamenlijk hun houding te bepalen.
Het kwam tot heftige binnenlandsche poli
tieke gedachtenwisselingen, die misschien tot
een splitsing in het Arabische stakingsfront
zouden kunnen lelden, maar ook zouden kun
nen ultloopen op nieuwe onlusten en aanvallen
op de Joodsche bevolking en betoogingen tegen
de mandaatsregeering.
Toen gebeurde het vreeselijke: de heer
Homan, die vermoedelijk nog teruggegaan
is om een geldkistje te halen, verscheen
even later voor ’t raam, sprong naar be
neden, doch kwam met sjjn hoofd terecht
tegen een vooruitstekend balkon op de
eerste étage. Hij werd hierdoor zwaar ge
wond en toen hem uit het vangzeil
haalde, Heek hjj reeds te «jjn overleden.
Naar uit Kaïro gemeld wordt, zijn vandaag
nog een bataillon infanterie en een tweede
compagnie lichte tanks van Bgypte naar Pa
lestina gezonden.
Inmiddels had de brandweer, die met groot
materiaal was uitgerukt, het gebouw dat als
een fakkel brandde, aan de voorzijde aange
tast met vijf stralen op de waterleiding, terwijl
het vuur aan de achterzijde, in de Gelklngc-
straat, werd bestreden met vier stralen op de
stoomspuit.
Door deze negen stralen werd een enorme
hoeveelheid water gedurende anderhalf uur in
het perceel gespoten.
De bewoners van de aangrenzende huizen
hadden intusschen hun woningen moeten ver
laten.
Na ongeveer vjjf kwartier hard werken van
de brandweer, die door de politie uitstekend
werd terzijde gestaan kon men aannemen, dpt
het gevaar voor uitbreiding geweken was.
Het gerucht, dat zich nog twee dienstmeisjes
in het brandende perceel zouden bevinden,
bleek gelukkig niet waar te zijn.
Om half vijf kon de stoomspuit inrukken;
in de Heerestraat werd het nablusschingswerk
voortgezet. Het café is van binnen geheel uit
gebrand en verwoest.
De belde aangrenzende perceelen kregen
groote waterschade.
De schade wordt door verzekering gedekt.
Het blusschingawerk geschiedde onder lei
ding van den commandant van de brandweer,
den heer P. Ploegh. Deze was met het nablus
schingswerk zoo tijdig gereed, dat het verkeer in
in de Heerestraat Donderdagmorgen om zeven
uur weer een normaal verloop had.
Op het terrein van den brand was mede aan
wezig de burgemeester van Groningen mr. P.
W. J. H. Cort van der Linden.
Met koortsachtige haast wordt gewerkt
aan het bouwen van de haven van Tel Aviv.
De politie bewaakt de werken zorgvuldig.
Vliegtuigen patroullleeren oVer het gebied.
Op verscheidene plaatsen zijn bommen ont
ploft en branden uitgebroken.
Interdepartementale commissie inzake Werk
fonds en Werkverschaffing ingentrid.
Te Londen heeft men thans een bevestiging
ontvangen van de verdwijning uit Diredawa
sedert 17 Mel van den heer Bonner, een lid
van een der Britsche Roode Kruis-eenheden, die
sedert November in Abessinië beeft gewerkt.
Bonner werd tegen het einde van April door
een dollen hond gebeten en stelde zich onmld-
dellijk onder medische behandeling. Nadat hij
ongeveer de helft van t noodlge aantal injec
ties had gehad, werd de nog aanwezige serum-
voorraad tijdens de onlusten te Addis Abeba
vernietigd en op 13 Mei vertrok Bonner naar
Aden om daar de behandeling te laten voort
zetten. Men wist, dat hjj te Diredawa was
aangekomen, doch sedert dien had men niets
meer van hem vernomen. Later bleek, dat hjj
dc r de Italianen was gearresteerd en in ant
woord op een verzoek om inlichtingen van den
Britschen consul deelden de Italiaansche autori
teiten mede, dat zij het bewijs hadden, dat
Bonner diensten had verricht voor het Abesslni-
sche leger. De consul heeft dit ten stelligste
ontkend en tegen Bonner's aanhouding met
kracht geprotesteerd.
Nader to gebleken, dat zich bij het uitbreken
van den brand niet twaalf maar vijftien perso
nen op de bovenste étage bevonden, die allen,
gedeeltelijk in nachtgewaad, zijn gevlucht. De
druk op de waterleiding, welke de laatste we
ken moeilijkheden opleverde, liet gelukkig tij
dens het blusschlngswerk niets te wenschen
over.
De toestand van den huisknecht O. Butotra,
die eveneens in het vangzeil was gesprongen en
daarbij een beschadiging opliep aan een wervel,
was Donderdagavond niet ongunstig. De heer
Homan was een. vooral in kringen <van de paar
densport, een «eer bekende persoonlijkheid.
Den geheelen dag verdrongen zich drommen
belangstellenden voor het uitgebrande perceel.
Tijdens de vervolging, welke in 1914 tegen
de katholieken werd ontketend, bleef Mgr.
Dlaz, ato burger gekleed, in het geheim in de
stad Mexico./
Op 2 Ft bruarl
van Guadeloupe tot blsschop gewijd. Tijdens de
kerkvervolging in het jaar 1926 werd Mgr. Dlaz
door president Calles uit Mexico verbannen.
Hij vestigde zich vervolgens in New York.
Toen tn 1929 de modus vlvendl met presi
dent Portee OU werd gesloten, keerde hij naar
zjjn land terug. De H. Vader benoemde hem
nog in hetzelfde jaar tot Aartsbisschop van
Mexico. Ook de laatste jaren heeft Mgr. Dtaz
nog veel van de kerkvervolgingen te lijden
gehad.
r
i
1
Hoewel dit op zichzelf natuurlijk volkomen
aannemelijk is, vraagt men zich hier toch af.
in hoeverre de gezondheidstoestand van den
maarschalk, dan wel de wensch van Mussolini
om Badoglio, den chef van den Itallaanschen
generalen staf, als raadgever bij de hand te
hebben, zoo lang het gevaar voor een Europee-
schen oorlog nog niet geweken is, den doorslag
beeft gegeven tot dit onverwacht vertrek.
Deze geruchten, die door de Italianen gede
menteerd worden, maken melding van moellljk-
lieden, die de Italianen in het binnenland on
dervinden van den kant van vijandige stam
hoofden; zelfs wordt gesproken over sterke,
Abesslnische troepenconcentraties in de Weste
lijke provincies.
Twee huisknechts hebben zich langs een an
dere trap kunnen redden, doch een van hen,
de bejaarde heer Bulstra werd hierbij ge
wond. Hjj is naar het Academisch Ziekenhuis
overgebracht. De andere huisknecht kwam er
goed af.
Om half drie ontdekte de surveilleerende
agent van politie Hoek een rookzuil aan de
bovenzijde van het café Suisse. Hij alarmeer
de de brandweer en maakte nog verder alarm.
Men begon met de inwoners, die hun slaap
plaats allen boven in het uit drie verdiepin
gen bestaande gebouw hadden, te wekken en
wel door het Intrappen van deuren en het af
schieten van revolvers. Hierdoor werden de
bewoners, in totaal 12 personen gewaar
schuwd. Dit was ook hoog noodig, want bin
nen een minimum van tijd sloegen de vlam
men fel uit. Van de inwoners wisten vijf
dienstmeisjes en twee koks zich aan de ach
terzijde langs de brandladder te redden.
Omtrent dit plotselinge vertrek van
maarschalk Badoglio naar Italië, dat vol
gens den hier gewekten Indruk nog al over
haast in zijn vterk is gegaan, seint de cor
respondent van Reuter-A.N.P. In Addis
Abeba, dat daar gezegd wordt, dat hij
slechts met kort verlof is gegaan, omdat
hij in verband met zijn leeftijd hij is 65
jaar oud eenigen tijd rust tot herstel van
gezondheid behoeft na den vermoeienden
veldtocht der laatste maanden in een kli
maat, waaraan hij niet gewend was.
Benoemingen bij de paten Dominicanen en
Franciscanen.
De eigenaar van „Suisse”, de 45-jarige heer
B. Homan, die met vrouw en kind een slaap
kamer op de tweede étage aan de voorzijde
had. kon niet meer langs de brandladder
naar beneden.
Mevdouw Homan sprong van uit de tweede
verdieping in het inmiddels door de brand
weer, politie en publiek uitgespreide vangzeil,
zij kwam behouden op den grond. Vervolgens
liet de heer Homan zijn 13-Jarlg zoontje langs
een otuwladder naar beneden zakken, waardoor
de jongen eveneens behouden kon worden op
gevangen.
Het agentschap Stefanl meldt: In de bezette
gebieden van Harrar en Diredawa hebben de
bij bet Italiaansche leger dienstdoende geeste
lijken thans een aanvang gemaakt met de ver
vanging van de missionarissen van andere na-
Mach. EEN
tlonallteiten, in welker plaats zij thans de
religieuze diensten leiden.
Het Italiaansche agentschap voegt hieraan
toe, dat dit volkomen normaal zou zijn volgens
de mlMteire gebruikelijkheden en vereleehten
en het sou tevens moeten verklaren, waarom
Mgr. Jarousseau uitgewezen wordt.
De positie van de Britsche legatie te
Addis Abeba heeft de groote aandacht van
de betrokken instanties te Londen, in het
bijzonder naar aanleiding van den van
Italiaansche zijde te kennen gegeven
wensch, dat de troepenafdeellng Indische
Sikhs, die lp het najaar ter versterking van
de legatie naar Addis Abeba is gezonden,
zal worden teruggetrokken.
De Italianen zijn te Addis Abeba begonnen
met de werkzaamheden voor den bouw van
vijftig hotels, waar Italiaansche officieren en
hun gezinnen zullen worden ondergebracht.
Binnenkort hoopt -men in de Abesslnische
hoofdstad en in andere steden te kunnen be
ginnen met het bouwen van gewone woningen
voor Italiaansche ambtenaren en militairen.
In de voornaamste straten van Addis Abeba
zou electrisch licht aangelegd zijn.
De Italianen zijn Debra Marcos binnengerukt,
waarmede zjj de contröle hebben over geheel
God jam.
ASMARA, 21 Mei Onderkoning
Biaanchalk Badoglio fa hedenmorgen
op het vliegveld van Asmara getand.
Over enkele dagen zal Badoglio zich
naar Italië begeven.
Een geweldige brand, zooafa in geen
jaren in Groningen heeft gewoed,
heeft Donderdagnacht het bekende ea-
fé-restaurant Suisse in _de Heerestraat
aldaar verwoest, waarbij een doode en
een gewonde te betreuren zijn.
Indien het lossen van schepen te Tel Aviv
niet binnen 2 X 34 uur wordt gestaakt, dreigen
de Arabische havenarbeiders van Jaffa met
nieuwe ongeregeldheden. Op alle kwetsbare
punten zijn thans militairen gestationneerd.
De hooge commissaris heeft goedgekeurd, dat
te Tel Aviv een aantal regeeringsdlensten wor
den gestationneerd.
Alexis Henri Lepfcier werd den 28zten Feta
1863 te Vaucouliers bij Verdun geboren. RU
trad in de Orde der Servieten. en werd den
19den September 1888 tot priester gewUd. Vanaf
1894 was hü jarenlang profesaor in de theologie
en publiceerde gedurende dezen tUd talrijke
boeken en geschriften op theologisch-weten
schappelijk gebied. Van 1913 tot 1920 bekleedde
bij de waardigheid van Superlor-generaal van
zUn orde. Den 22sten Mei 1924 volgde zün be
noeming tot titulair Aartsbisschop van Tarsus
In de hierop volgende periode werd hjj als
Apostolisch Visitator door den prefect van de
Propaganda naar Indlë gezonden, alsmede naar
Abessinië en Eritrea.
Den 19den December 1927 werd kardinaal Le-
picier tot Curle-kardinaal benoemd. In Mei
1930 nam hij als Pauselük Legaat aan het
Eucharistisch Congres in Karthago deel.