ONS BLAD
Uitslag der verkiezingen
in België
Haile Selassie vertrekt uit
Jeruzalem
Engeland
naar
Herderlijk schrijven tegen
de N.S.B.
Aanslag op
Starhemberg
Het nieuws van heden
Extreme partijen, Rexisten en communisten
boeken groote winsten
Het Episcopaat verwacht ernstige
schade voor de Kerk, wanneer
zij de overhand krijgt
Vasténmandement verduidelijkt
DE BAROMETER
NAAR GIBRALTAR PER
BRITSCHEN KRUISER
Regeeringsdaden
in Spanje
De positie van
Noord-China
De onlusten in
Palestina
Politieke moord te
Tientsin
JOH. LAUWERS
FXfGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
3
Twee aanvallers gedood
63
23
21
9
16
Persstemmen
Rustig verloop alom
Mgr. Jarosseau
Het succes der Rexisten
Kalm verloop der verkiezingen
KATHOLIEKEN LIJDEN
VERLIEZEN
Bonner vrijgelaten
Communisten
VlaamFch-Nationalisten
(winst
(winst
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Léon Degrelle zegeviert vooral in
*t Walenland. In Vlaanderen
waarschynlyk niet één zetel
De Keizerin blijft nog te
Jeruzalem achter
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De Aartsbisschop en de
Bisschoppen van Nederland
aan de Hun toevertrouwde Geloovigen
ZALIGHEID IN DEN HEER
De onafhankelijkheid van Binnen-
Mongolië bemoeilijkt
Nationaal-socialisten vallen
kasteel aan
De staat van beleg te Jeruzalem
uitgebreid
Nieuwe spanning tusschen Japan
en China als gevolg verwacht
JERUZALEM. 23 Mei. De kei
zer van Abessinië is hedenmiddag
te 3 uur, vergezeld van zijn beide
zoons en prinses Tsahai en eenige
hovelingen, uit Jeruzalem naar Haifa
vertrokken.
De Negus zal te Londen in
een eigen woning zjjn
intrek nemen
(verlies 3)
(verlies 16)
(verlies 1)
(winst 21)
6)
8)
Voorzoo ver thans te overzien, is de positie der partijen na
de verkiezingen de volgende: De katholieken lijden groote
verliezen. Er zijn berichten, welke van een derde van het
stemmen-aantal spreken. Deze verliezen komen uitsluitend
ten goede aan de Rex-partij. De Rexisten krijgen in de nieuwe
Kamer 21 zetels, terwijl de Katholieken er 16 verliezen.
De volledige uitslag der Belgische verkiezingen is als volgt:
Sociaal-democraten 70
Katholieken
Liberalen
Rexisten
202 zetels
De oude Kamer telde 187 zetels.
De strijd tegen het religieus
onderwijs verscherpt
De koloniale maatregelen
De dum-dum-nota
MAANDAG 25 MEI 1936
ADVERTENTIEPRIJZEN;
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40 c
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Dr. J. DE JONG.
J. P. HU1BERS,
Bisachop van Haarlem-
Prins Starhemberg
zegt
Gegeven te Utrecht, den 6 Mei 1936.
de
Geheet anders heeft Vlaanderen gestemd.
Fabrieksbrand in Roubaix.
groote steden, snoei» Gent stad en Amtwer-
vaststaand feit.
BRUSSEL, 24 Mei. (AJfJ».). Terwijl de
heeft
De vermiste Roode Kmis-rnan Bonner terecht
en vrijgelaten.
Stand op Maandag su IJS: 76L6
Vorige stand: UM
de
en
Onder de Arabische havenarbeiders te Haifa
is vanochtend een gedeeltelijke staking uitge
broken. De autoriteiten hebben maatregelen ge
nomen voor het geval de staking zich sou uit
beelden.
JERUZALEM, 23 Mei (DUB.) In den afge-
loopen nacht is een Arabisch politieman te Tel-
mond nabij Tulkorn neergeschoten.
In geheel Walenland, met uitzondering van
een aantal kieskantons van Luxemburg, blijken
de katholieken te verlieaen. De communisten
gaan vooruit, de socialisten hier en daar, maar
niet over de geheele linie.
De Katholieke Standaard van Brussel schrijft
in haar ochtendblad, dat er een zware strjjd
zal aanbreken voor de Katholieken in Belgis.
De Katholieke partij komt diep gehavend uit
den strijd. Dit is vooral het geval in de Waal-
sche arrondissementen en in dat te Brussel.
Men kan zich een denkbeeld vormen van de
verliezen der katholieken, wanner men nagaat,
dat In de drie arrondissementen van de pro
vincie Luik de katholieken zich 50 pct. van het
aantal stemmen hebben laten ontnemen door
de Rex-partlj. Te Brussel schatten wij op het
oogenblik, dat de Rex 2/3 van het aantal stem
men der katholieke party heeft behaald.
Naar te Londen verluidt, wordt op het oogen-
bllk in het Foreign Office overwogen, of de
regeerlng de Italiaansche nota betreffende het
gebruik van dum-dum-kogels in Abessinië al
dan niet zal beantwoorden. Men wijst er op, dat
het memorandum in hoofdzaak tegen de Aber-
sinlache troepen is gericht, niettemin ontveinst
men zich niet, dat het document ook verdacht
makingen aan het adres van Engeland bevat.
Demonstranten hebben een politiebureau te
Acre aangevallen en een inlandsch politieman
werd ernstig gewond. De politie beantwoordde
het vuur en verspreidde hiermede de aanval
len.
De staat van beleg te Jerusalem is verder
uitgebreid, van 1830 avonds tot 5 uur
’s morgens mag men zich niet op straat be
vinden.
Uitslag der verkiezingen la België. VerUeera der
Katholieken en Soetaal-Demoeraten. Sncceasen
der rexisten en communisten.
DJIBOEH, 34 Mei. (Havas). Mgr. Jaromeau
arriveerde, komende van Harrar. te Diaedaoer.
Men weet, dat het Italiaansche parlement zijn
uitwijzing had herroepen. Mgr. had Harrar ech
ter reeds verlaten.
BRUSSEL, 34 Mei, (Reuter) —De eerste uit
de verschillende kieskringen ontvangen uitsla
gen doen zien, dat de Rexisten successen be
halen, welke de verwachtingen nog te boven
gaan. De door hen veroverde zetels worden ver
loren door de katholieken, de liberalen en soms
zelfs door de socialisten.
Zoo hebben de Rexisten te Arlon, in de streek
van FUavlllers 38,16 procent der stemmen op
r zich weten te vereenigen.
De katholieken gaan duidelijk in stemmen
kantal achteruit» vergelegen bU da vertaestagen
De Nigw vertrekt per Britochen kndser
PalesVna naar Engeland.
D« enlmtea ia Palestina.
Regeeringsdaden van Span»
Een politieke moord te Tientsin.
De ruitte van Noerd-Cktaa «n Btaaea-Moa-
gotië.
WEENEN. 23 Mm (Reuter) Ge
wapende Nationaal-Socialisten heb
ben heden een aanslag gepleegd op
prins Starhemberg, die verbleef
xün buitenhuis te Laxemberg
Op per-Oost enrijk.
Te 20
Hier bieden de katholieken goed weerstand
en waar er verliesen worden geleden, zijn
zij slechts gering. Vlaanderen heeft niets
willen weten van het rexlsme. Alleen in de
MADRID, 23 Mei (Reuter) la geheel
Spanje woedt eea intense strijd tegen het
confessioneel oaderwlR. De onderwtMnapec-
teara In de provincies hebben van den
minister van Onderwijs opdracht alle col
leges, waar religieus onderlicht wordt gege
ven. in beslag te nemen.
De moord is. naar men veronderstelt, gepleegd
uit politieke motieven, en aal waarschijnlijk
nieuwe spanning tusschen Japan en China doen
ontstaan.
uur zal de Negus aan boord
gaan van den Engelzchen kruiser
„Capetown” om zich naar Gibraltar
te begeven. Vandaar zal de keizer
doorreizen naar Engeland, doch er
is nog niet bekend op welke wijze.
De Ketaerta bitjft voorteopig neg te Jeru
zalem. Het uur van vertrek was geheim ge
houden. He* geselschap reist op een diplo
matiek paspoort, dat nog geldig Is, aaagesien
geen enkele mogendheid tot na toe de an
nexatie van Abessinië heeft erkend. De
autoriteiten hadden een specialen trein ter
beschikking van den Nw gadoid.
l^eminde geloovigen.
DJIBOETT, 23 Mei (Reuter) Het Ud van
het Britscbe Roode Kruis, Bonner, die verdwe
nen was sedert hl) door de Italiaansche auto
riteiten In Dtredaoua was aangehouden, ia,
naar hier verluidt, na Interventie van den
Brltschen consul op eerewoord op vrije voeten
gesteld.
Men weet nog niet of de Negus te Londen zal
worden ontvangen als regeerend vorst of als
een monarch, die zijn land heeft verloren. Het
schijnt niet, dat hjj zich definitief in Enge
land wil vestigen, doch de duur van zijn ver
blijf staat nog niet vaat. In Britsche offldeeie
kringen wordt evenwel verklaard, dat men hem
geen beperkingen dienaangaande in den weg
zat leggen.
De Negus zal te Londen wonen In het huis,
dat namens hem door de Abessinlsche legatie
is gekocht. Het is een huis van 5 verdiepin
gen op Princess Gate 5.
Hedenochtend was een 20-tal hovelingen van
het Abessinische hof uit Djlboeti te Jeruzalem
aangekomen, o. a. Dedjasmatsj Naai boe. de
vroegere commandant van het Zuidelijk leger
en de oudste dochter van den Negus, prinses
Tennegne, de echtgenoote van ras Desta, die
zich reeds te Jeruzalem bevindt.
Deselfde maatregelen, welke gelden voor de
overige Italiaansche koloniën, gelden thans ook
voor Abessinië. De producten van de sanctio-
nlstische landen mogen ook hier niet worden
ingevoerd.
De Italiaansche bank te Addis Abeba
vandaag haar loketten geopend.
Uit Addis Abeba wordt vernomen, dat
Italiaansche troepen de dorpen Elerbe
Flambiro, twee belangrijke centra In het ge
bied van Harrar hebben bezet. Belde plaat
sen liggen aan den weg van Harrar naar Jijiga.
Wijlen z. H. Exc. Mgr. J. H. O. Jansen aan de
Nbmtegsche Universiteit herdacht.
Principieele overeenkomst bereikt Mj de hsri
forbeeprehtagen met Duitachland.
NEC£N EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 194
veroveringen der Rexisten voornamelijk in het
Walenland behaald zijn, hebben de Vlaamsche
nationalistenfrontisten in zekere gebieden in
Vlaanderen winsten kunnen boeken. Zoo be
haalden zij in het arrondissement Oent-
Eeckloo 33,82 pCt. der stemmen, tegen 14.90 pCt.
In 1932. In Tongeren-Maaseyck 20 pCt. der
stemmen tegen 17,90 pCt. in 1932.
Volgens de thans bekende uitslagen berekent
men dat de Rexisten alleen In het Walenland
zetels zullen veroveren, benevens In het arron
dissement Brussel. In Vlaanderen zullen zij
waarschijnlijk niet tot een zetel komen. Ir. totaal
raamt men op deze basis, dat de Rexisten 15
zetels zullen krijgen voor het geheele land. In
de provincie Namen winnen zij 2 zetels van de
katholieken. In Limburg zullen waarschijnlijk
4 katholieken, 3 Vlaamsche nationalen. 1 libe
raal en 1 socialist gekozen worden, waarbij de
katholieken dan twee zetels zouden verliezen.
Het schijnt, dat de communisten ook versterkt
In de Kamer zullen terugkeeren. In Luxemburg
sullen de Rexisten waarschijnlijk 3 zetels ver
overen en 3 in Luik. Geraamd wordt dat de
katholieken 12 tot 15 zetels zullen verliezen.
SëS NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dagblad uitgegeven door da
N V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
van 1932. De socialisten weten zich ongeveer te
handhaven.
Intussch enzjjn de ingekomen uitslagen nog
te fragmentair, dan dat het mogelijk zou zijn
daaruit een duidelijk totaalbeeld op te maken.
BRUSSEL 24 Mel (Havas) De verkiezin
gen hebben te Brussel en in de provincie tot
nu toe, voor zoover bekend, een kalm verloop
gehad. Prins Karei heeft zijn stem uitgebracht
in de Rollebeckstraat, Van Zeeland heeft te
Bosch voorde, een voorstad van Brussel, ge
stemd.
PEKING, 23 Mei (Reuter) Uit Chlnee-
sche bron wordt gemeld, dat de politieke
raad voor TSjahar en Hopel zoo juist een
decreet heeft uitgevaardigd, waarbij het
aan alle banken, tot aan de banken te
Nanking toe, verboden wordt, in de pro.
vlncles Hopel en Tsjahar bankbiljetten uit
te geven.
De Vlaamsch-nationalisten boeken winst,
hier en daar zelfs in belangrijke mate, wat te
begrijpen is, na alles wat den laatsten tijd te
Brussel is gebeurd en wat er opgekropt ligt in
de Vlaamsche gemoederen. In Walen konden
de liberalen hier en daar winst boeken. In
Vlaanderen gaan zij meer en meer achteruit en
zullen zij weer zetels verliezen.
Ook tegenover het communisme biedt Vlaan
deren hardnekkig weerstand.
De verkiezing van oud-mlnister Van Cauwe-
laert Is een geestdriftige demonstratie gewor
den, schrijft het blad.
pen stad, zijn zij er in geslaagd een behoor
lijk stenunenaantal te verkrijgen. Walen
en Brussel z}jn hevig aangetast door het
rexlsme. Vla» nd eren niet. Dat Is een eerste
Aartsbisschop van Utrecht-
t -P. A. W. HOPMANS.
Bisachop van Breda.
f A. F. DIEPEN.
Bisachop van ’s Bosch,
t Dr. J. H. G. LEMMENS,
Bisachop van Roermond.
De politie was van te voren echter gewaar
schuwd en bezette het kasteel.
Toen de troep Nationaal-socialisten verscheen
werd het vuur op hen geopend, waardoor er twee
gedood werden. Acht van de aanvallers werden
gearresteerd.
De aanvoerder van de bende, wiens identiteit
nog niet kon worden vastgesteld. wist te ont
komen.
Men veronderstelt dat de aanvallers tijdig
moeten zijn Ingelicht, dat Prins Starhemberg te
Laxemberg vertoefde, tnplaate van, aocals ge-
woonljjk, te Weenen.
TIENTSIN, 23 Mei (Reuter) Generaal
Tsjl Hyoe San. bekend onder den naam
„generaal gris** is vannacht in de Japan-
«che concessie te Tientsin vermoord.
Het zorgwekkendste is. besluit de ..Stan
daard", dat volgens de vooruitzichten, die op dit
uur bestaan, de socialistische partij voortaan
de sterkste party zou kunnen worden en dus
de leiding der landszaken zou ontvangen. Bel
gië zou dan voortaan voornamelijk geregeerd
worden door rood. Dit sou het eerste gevolg
zijn van het Waalsche en Brusselsche rexlsme
en leidt tot bittere conclusie voor de trouw ge
bleven katholieken In Vlaanderen.
Het socialistische orgaan ,Le Peuple”
in een bespreking van de eerste verkiezings
resultaten dat twee partijen vooral successen
hebben geboekt, n.l. de Rexisten en de commu
nisten. Deze plotselinge versterking van uiterst
links en van Rex voltrekt zich ten koste van
katholieken, liberalen en socialisten, aldus het
blad, maar voor de katholieken beteekent deze
stemming een Waterloo. De socialistische party
lijdt een verlies, waarvan de beteekenis niet
mag worden onderschat, maar aan den ande
ren kant wordt zij de sterkste party m het par
lement. De socialisten, zoo besluit „Le Peuple”,
moeten nu hun verantwoordelijkheden onder
bet oog zien, want zij worden voor een drie
voudig probleem gesteld, namelijk voor hun
situatie in regeerlng, parlement en party.
Zoo heeft de regeerlng te Avila het college
Santa Maria de Gracia in beslag genomen, waar
de heilige Theresia werd opgevoed en meer dan
15 eeuwen door religieusen werd les gegeven.
Te Madrid zyn de colleges Santa Isabella en
Maria Christina geseculariseerd.
Het privilege van uitgifte zal voor deze
provincies gereserveerd blyven voor de bank
van Hopel, die uitsluitend van den politleken
raad afhankeiyk is. Men beschouwt dezen
maatregel als een nieuwen stap in de richting
van financleele autonomie voor Noord-China.
Eveneens wordt van Chlneesche zijde mede
gedeeld, dat prins Teh Wang van Oost-
Blnnen-Mongolië zyn broer naar Tientsin
heeft gezonden om te onderhandelen over het
handhaven van het Japansche garnizoen In
Noord-China.
De Japansche deskundigen doen alles wat
mogelijk is om te Chapser, 60 K M. van KaL
gan een onafhankelijke regeerlng van Mongo
lië te vormen, doch prins Teh Wang is hierop
nog niet ingegaan uit vrees voor interventie
van bet leger van den gouverneur van Sulyuan.
Als gevolg van het ingewikkelde verkiezings
stelsel, dat In België wordt toegepast, waren de
autoriteiten hedenmorgen, aldus De Courant,
om twee uur nog niet in staat, cyfers te ver
schaffen over de voorloopige resultaten.
Op het ministerie van Binnen landsche Zaken
raamde men evenwel, dat de katholieken 10—
15 zetels zullen verliezen en de Rexisten 20—25
zetels winnen; voorts verwachtte men, dat de
socialisten enkele zetels zouden moeten afstaan
aan de communisten, die met 7 of 8 vertegen
woordigers in de Kamer zouden komen, terwijl
de Vlaamsch-nationalisten 1415 zetels zouden
behalen. Van de liberalen verwachtte men, dat
zij stationnair zouden wyven.
Een zuivere vergeiyking is nog niet mogelyk.
omdat de nieuwe Kamer, als gevolg van bevol-
klngstoeneming, 15 leden meer zal tellen dan
de oude. De oude Kamer bestond uit 187 leden,
de nieuwe zal 202 zetels hebben.
Deze 187 zetels waren als volgt verdeeld: 79
katholieken, >3 socialisten, 24 liberalen, 8
Vlaamsch-nationalisten, 3 communisten.
In politieke kringen verwacht men, dat
katholieken, liberalen en socialisten, ook na de
verkiezingen zullen blijven samenzferken en een
regeerlng sullen vormen, waarin wellicht de
socialisten het premierschap zullen opelschen.
omdat zij de sterkste party vormen.
De genoemde partijen zullen dit te meer doen
met het oog op de successen van Re*. De lei
der dezer party, Degrelle, heeft herhaaldelijk
te kennen gegeven, dat hij niet aan een regee-
ring wil deelnemen, omdat hij den strijd beeft
aangebonden tegen alle partijen- Het is zijn be
doeling, door telkens weer verkiezingen uit te
lokken, het Rexlsme by de bevolking Ingang te
doen vinden en het is dus waarschijnlijk, dat
de drie ooalitlepartyen hem de verwezeniyklng
van zijn plannen niet gemakkelUk zullen
maken.
Voor ruim twee jaren hebben Wq U in een herderlijk schrijven gewaar
schuwd tegen de gevaarlijke stroomingen van onzen tijd, vooral op staat
kundig gebied. Ofschoon Ons schrijven duidelijk genoeg was, hebben
sommigen door gewrongen uitleg daarvan misbruik gemaakt. Het feit,
dat de gevaren, waarop Wjj U toen wezen, duidelijker aan het licht zijn
getreden, maakt het Ons tot plicht nogmaals het woord tot U te richten.
Wij blijven heilig overtuigd, dat de Kerk in ons Vaderland in hooge mate
geschaad en dat zelfs haar heilzame werking grootendeels ónmogelijk
zou gemaakt worden, als de beweging van het Nationaal-Socialisme de
overhand zou krijgen.
Daarom verklaren Wjj, als Herders uwer zielen, die diep Onze verant
woordelijkheid gevoelen, dat zij, die aan deze party in belangrijke mate
steun verleenen, niet tot de H.H. Sacramenten kunnen worden toe
gelaten.
De volgzaamheid, dierbare Geloovigen, die gij zoo dikwijls in moei
lijke omstandigheden betoond hebt, doet Ons vertrouwen, dat Gjj ook
nu Mar het woord van uw Bisschoppen zult luisteren.
En zal dit ons herderlijk schrijven op Zondag 24 Mei a-a.* in alle tot
Onze Kerkprovincie behoorende kerken, alsmede in de kapellen, waar
over een rector is aangesteld, onder de vastgestelde H.H. Diensten op de
gebruikelijke wjjze worden voorgelezen.
