Iifhoud
het wetsontwerp
van
Partieele Grondwetsherziening
Het nieuws van heden
Geen Kamer voor
Engeland en de
sancties
1 i'
’t Bedrijfsleven
Volgens voorstellen der Staatscommissie dienen revola-
MIJN WERKERS STAKING
ALGEMEEN
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
tionnuire volksvertegenwoordigers van hun fanctie
vervallende worden verklaard
P.l
de Koningin-Weduwe dient
Diamantbewerkers her-
vatten den arbeid
Het inkomen der Kroon
De Britsche vragenlijst
Orkaan teistert Cuba
r
x
-
Verschijningsverbod
van uitgaven?
GROOT E BOSCHBRANDEN
OP SACHAUN
Eden ook voor opheffing
der sancties?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
DINSDAG 16 JUNI 1936
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG 212
PAYGLOP J
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ADVERTENTIEPRIJZEN»
Per lossen tegel 20a, ingez. med. 40 g
p. regel; idem op peg. één 55a p.regel
Bij contract- sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Schadeloosstelling Kamerleden
L.g
Verschenen is het verslag van de Staatscommissie ter voor
bereiding van een partieele herziening van de Groqdwet.
Ten aanzien van de vrijheid van drukpers wordt voor gesteld,
dat de wet regels kan stellen, volgens welke een bepaalde uitgave
ter zake grove inbreuk op de openbare orde tqdelqk kan worden -
verboden.
Het inkomen, van den Koning en de Koningin-Weduwe dient
volgens de commissie te worden verlaagd.
Schadeloosstelling der Tweede Kamerleden moet, volgens de
^Voorstellen, met 1000 worden verlaagd.
De mogelijkheid dient te worden geopend, dat ministers zon
der'portefeuille kunnen worden benoemd.
Instelling van een Kamer voor het Bedrijfsleven acht de com^l
missie een bedenkelijke fundamenteele verandering in onze kaats-
inrichting.
Leden der volksvertegenwoordiging, die onwettige middelen
en wegen aanprijzen of bevorderen, moeten van hun lidmaatschap
vervallen kunnen worden verklaard. De opengevallen plaatsen
dienen niet te worden vervuld.
ft W?
I
t
rroote verwaesttagen
Briteche TT*ge»-
O
Z
V
Bedrijfsleven
Rede van MacDonald
Sprekende op het Internationaal vredescon-
name
jaariykach
hierin
Een trool-
De mate-
1
k
Tramdienst tusschen Luik
Herstal door de stakers
onmogelük gemaakt
Evenredige vertegenwoordiging
De commissie stelt geen andere wijziging voor
dan een, waardoor de gewone wetgever iets
meer armslag krijgt bU de uitwerking van het
evenredig kiesrecht, in dien zin, dat hij niet
verplicht zal zijn, de wiskundige evenredigheid
zoo dicht mogelijk te benaderen.
Overeenkomstige wljzjging ware aan te bren
gen ten annzlen van de Eerste Kamer, alsmede
van de provinciale en de gemeentelijke verte
genwoordigingen.
TOKIO, 15 Juni. Uit Toyhara wordt ge
meld. dat op Sachalin vijf groote boschbranden
woeden. 23 Boerderijen zijn verwoest, terwijl
175 gevaar loopen.
Vijftig HA. boéchgrond zijn kaalgebrand.
Volgens de commissie moet bij een
langrijke uitspraak de Raad van State in zijn
vollen omvang tot oordeelen worden geroepen.
zich daaraan schuldig maakt, wan
zön lidmaatschap moet kunnen Stor
den vervallen verklaard.
Wel acht de commissie goede gronden
aan te voeren voor het nader aanwijzen
van een weg in de Grondwet voor organen,
die, blijvend op het eigen terrein van het
bedrijfsleven, regelend zullen kunnen op
treden.
Stand ap Dtnadag 16 Wr VAM 7M4
Vorige stand: 758.7
ALKMAAB
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
r a
In verbaad mei de stijging van de koop
kracht van het geld is hei niettemin wen-
Kheitjk, ook het bedrag van hei Jaaritjk-
aehe inkomen uit ’s Rijks kas zoowel van
den Konlng als van de Koningin-Weduwe
te verlagen.
Voorgesteld wordt, dat de bedragen, vastge
steld voor het inkomen der Kroon, gewijzigd
zullen kunnen worden bij een wet, waarvan het
ontwerp in elke Kamer met een gequallficeer-
meerderheid van twee derden van het aantal
leden dier Kamer wordt aangenomen.
In tegenstelling met de oplossing
van de Staatscommissie van 1934,
die gebonden was aan de grenzen,
in de Grondwet gesteld, zal in den
gedachtengang der commissie de
opengevallen plaatr niet worden
vervuld.
Op verzoek van AUlee, den leider van de
parlementafractle der arbeiderspartij, zal Don
derdag as. in het Lagerhuis het aangekon-
digde debat over de bultenlandsche politiek der
regeerlng worden gehouden. Eden verklaarde
hedenmiddag, dat hij tijdens dit debat een
verklaring zal afleggen, waarin het standpunt
der regeerlng uiteengezet wordt ten aanzien
van de collectief te voeren actie op de bijeen,
komsten van den Volkenbondsraad en de As
semblee.
Duitsche antwoord zou
zyn opgesteld
Dutt Cooper critiseerde heftig de pacifisti
sche houdlnc van sommige kringen. Hun rede
voeringen zijn veel gevaarlijker dan gifgassen.
De minister wees op de noodzakelijkheid voor
Groot-Brittanniè een leger te bezitten, dat de
verdediging des lands zal kunnen verzekeren.
gres te Cardiff verklaarde Ramsay MacDonald
o.a.: een enkele natie kan den vrede niet or.
ganiseeren, slechts een groep van volkeren kan
den vrede organlseeren, unificeeren en hand
haven. Na te hebben betoogd, dat de draag
wijdte van het Volkenbondshandvest, -en met
art. 16, nader dient te worden bestu.
deerd, wees MacDonald erop, dat de volkeren,
alvorens tot toepassing van sancties over te
gaan, het tot in alle bijzonderheden eens moe.
ten zijn over de wijze van samenwerking.
Ten slotte legde MacDonald den nadruk op
het groote belang van een regeling der eco
nomische vraagstukken.
Een zoodanige verlaging behoort niet te wor
den toegepast op het jaariyksche inkomen van
den Prins van Oranje en de dochter des Ko-
nings, die de vermoedelijke erfgename ia van
de kroon.
De commissie acht de instelling van een
Kamer voor het Bedrijfsleven naast de Eerste
en Tweede Kamer een sprong in het duister,
omdat de desbetreffende denkbeelden nog in
wording zijn.
Verschenen is het verslag van de
Staatscommissie, ingesteld bjj Ko
ninklijk Besluit van 24 Januari 1936,'
aan welke is opgedragen de voor
bereiding van een partieele herzie
ning van de Grondwet.
In het verslag wordt herinnerd
aan de instelling der staatscommis
sie, wordt haar samenstelling ver
meld en worden de punten opge-
eornd, welke zjj tot taak had, in
haar onderzoek te betrekken.
loetervde kiezers we
en daarvan ook het
risico dragen. Bovendien zal, als zulk een afge
vaardigde geen lid van de Kamer meer zal zijn,
de innerlijke kracht van die groep weer worden
vergroot. Anderzijds zal van de ontworpen be
paling een groote preventieve werking ujtgaan.
De commissie is echter van oordeel, dat aan
den wetgever kan woYden overgelaten te beslis-
•ea. of dat feit een strafbaar feit zal moeten
PUBLICATIE VAM HET RAPPORT DER
COMMISSIE IN ZAKE GRONDWETSHERZIE
NING.
Is Eden ook veer opheffing der sancties? Be-
langrtjke verklaring verwacht in de Lagerhois-
NOORD-BLLANDSCH JJAGBLAD
ONSBLAD
Het inkomen der Kroon en
de schadeloosstelling der
Tweede Kamerleden zou
den verlaagd moeten
worden
Belangrijke rede van Eden ver
wacht tijdens de debatten
van a.s. Donderdag
nog SM
te Oos-
De voorgestelde redactie laat uit
drukkelijk ruimte voor een verschij
ningsverbod, terwijl zjj tevens de
bevoegdheid van den wetgever, om
dergelijke verboden mogeljjk te ma
ken, begrenst ten aanzien van den
aard van het feit, dat daartoe aan
leiding kan geven.
LONDEN, 15 Juni. (Reuter). Volgens te
Londen uit Berlijn ontvangen Inlichtingen sou
het Duiteche antwoord op de Britsche vragen
lijst reeds zijn opgesteld en slechts op de toe
stemming van Hitler wachten.
Er is evenwel nog geen enkele aanwijzing
aangaande den Inhoud van het document.
Duff Cooper acht den toe
stand ernstiger dan in 1914
De minister van Oorlog. Duff Cooper,
heeft, het woord voerend aan een banquet,
verklaard, dat de toestand In Europa veel
ernstiger is dan In 1914 en dat er«nlemand
is, die eenlge kennis van de situatie heeft,
welke dit feit zou willen betwisten.
Door de instelling van een Ka
mer voor het Bedrijfsleven als deel
van de Staten-Generaal zou het his
torisch gegroeide karakter van het
Parlement worden gewijzigd. De
Staten Genersml, waarin de groote
geestelijke stroomingen van het volk
haar vertegenwoordiging vinileu,
hebben onder meer tot taak mede
te werken aan de algemeene rechts
vorming. Indien aan deze rechtsvor
ming deel zou krijgen een orgaan,
dat in het bedrijfsleven zijn wortel
vindt, zou dit een fundamentede
verandering zjjn in onze staatsin
richting. De commissie acht zulk een
verandering bedenkelijk.
In verband met het voorgestelde jaariyksche
Inkomen van haar gemaal, behoort de bepa
ling uit de bestaande Grondwet te vervallen,
dat het Inkomen der Prinses, vermoedelijke
troonopvolgster, by huwelijk, waartoe by de
wet toestemming is verleend, verdubbeld wordt.
De aansprakelijkheid, zooals deze in onze wet
geving is geregeld, heeft de maatschappij niet
voldoende kunnen beschermen tegen grove ver
storing van de orde door middel van de pers.
De commissie laat In het midden, of een ver
scherping van de strafrechtelijke repressie ge
boden is. Zjj waarschuwt echter tegen de illu
sie, dat hiermee het probleem zou zjjn opge-
-lost. Daarnaast acht zjj in elk geval noodig
het openen van de mogelijkheid In onze wetge
ving om het verschijnen van bepaalde uitga
ven, waardoor een grove inbreuk wordt gemaakt
op de openbare orde, tijdelijk te verbieden. Over
de vraag, of een verschijningsverbod in strijd
sou zjjn met «rtikel 7 der Grondwet, bestaat In
de commissie verschil van meening.
Niet steeds eenstemmigheid
Sommige leden hebben bij afzonderlijke nota
afwijkende meenlngen doen blijken omtrent be
paalde onderwerpen.
Uit het niet in afzonderlijke nota’s neerleg
gen van afwijkende meenlngen ten aanzien van
andere onderwerpen mag niet worden afgeleid,
dat daaromtrent eenstemmigheid heeft ge-
heerscht of dat alle leden zich by de gevallen
beslissing hebben neergelegd.
(Zie verder elders in dit nummer)
ABONNEMENTSPRIJS»
Per kwartaal voor Alkmaar
I Voor buiten Alkmaar
Dagblad uitgegeven door 'do
N.V. Drukkerij Do Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Minister J. A. de Wilde, le
voorzitter der Staatscom
missie inzake Grondwets
herziening
de beide Kamers, by een wet, die in elke Ka
mer met een gequallficeerde meerderheid van
twee deruen van hét aantal leden dier Kamer
wordt aangenomen.
Het Jaariyksche pensioen ware van 150 per
.laar te verlagen tot 130 en het maximum van
ƒ3000 tot ƒ2400. Oök deze bedragen zullen
worden gewijzigd by een wet. aangenomen met
een gequallficeerde meerderheid.
Overweging van de vraag, of wijziging be-*
hoort te worden gebracht in de taak van dén
Raad van State, in de Grondwet omiynd. heeft
de commissie tot ontkennende beantwoording
geleld.
Ministers zonder portefeuille
In de eerste plaats duet zich de wensche-
lykheld vaneen miUEterschap zonder por
tefeuille voer ten aanzien van den voor
zitter van den raad van ministers.
Daarnaast kan het wenschelyk zyn, "dat
vooraanstaande staatkundige figuren in een
kabinet worden ongenomen, zonder dat zij
worden belast met een portefeuille.
Vooral in bewogen dagen de commissie
denkt by voorbeeld aan het geval van oorlogs
dreiging als het vertrouwen van het volk in,
zyn verschillende richtingen in het kabinet
moet wore en verstevigd, kan het van belang
zyn. Staatslieden ook van afwijkende 'politieke
richting In het kabinet on te nemen.
van belang
depolltleke
De mogeiykheid. dat de Kroon mlniAen be
noemt, niet belast met het beheer van een de
partement, moet leiden tot incomptabilltelt
van het ministerschap en het lidmaatschap der
Kamers,
Algemeene Rekenkamer
De commissie beantwoordt bevestigend de
vraag, of het Staatsbestuur schade zou lijden,
indien de Algemeene Rekenkamer werd afge
schaft en de contróle over de rykslnkomsten en
-uitgaven in het departement van Financiën
werd geconcentreerd.
Evenmin geeft de commissie in overweging,
in de*Grondwet de mogeiykheid te openen, dat
de Algemeene Rekenkamer zal bestaan uit één
lid. zy hecht aan de collegiale samenstelling,
omdat de Rekenkamer daardoor krachtiger
weerstand zal kunnen bieden aan wenschen van
de regeerlng.
De commissie acht het in verband met het
partieele karakter der ondernomen herziening
aangewezen, geen fundamenteels wyzlglngen in
dit hoofdstuk In overweging te nemen.
De staking in de haven van Antwerpen kost
<an het beheer dagelyks 800.000 franca, aldus
het Laatste Nieuws, waarvan een half mUlioen
werd opgebracht door dq havenrechten en
300.000 fr. door allerhande andere Inkomsten.
Langs de dokken staan 4489 geladen wagons
stil; 4107 vah dese wagons, waarvan er 1846
geladen zyn met kolen, cokes en briketten, be-
hooren tot den dienst van het internationaal
verkeer; 2940 hooren toe aan de Belgische
spoorwegmaatschappy en 1549 zyn er van aller
hande nationaliteiten.
Langs de Scheldekaden staan er
wagons en ook in het rangeerstation
deren zyn er nog 267.
BRUSSEL, U (Boater) Da mite--
wilAsre in bet geboete land hebben den
arbeid neergelegd, terwtjl te te me&al-
indnstrie slechte door een deel der arW-
ders wordt gestaakt. De stekers hebben den
tramdienst («when Luik en Herstel ónmo
gelijk gemaakt.
In de latere jaren heeft xich in
ruimeren kring de overtuiging
gevormd, dat niet behoort te
worden geduld, dat een volksver-,
onwettige tnidde-
aanprjjst of bevor-
zitting van Donderdag.
Ortsan teistert Cuba;
aangericht.
Het Duiteche antwoord op
lijst sou gereed «li».
Spnansrhe kabinet bespreekt den internatte*
Algemeene mOnwerkerwtaking in Beigid; dia
mantbewerkers hebben het werk hervat.
Het geheelé ItaUaansche Episcopaat sal tea
Paaa^ten Vatieane huldigen.
Bonus-aitkeeriok in Amerika begonnen.
Directorium der fascistische party bijeen.
Jhr. de* Jonge opende voor de laatste maal als
O. G. van Indle den Volksraad, waarin hU
verbetering in den toestand vaetetelte.
Tevredenheid na een jaar halfwekeUjZ-
schen luchtdienst op Ned.-Indi£.
Overeenstemming by de glasfabriek „Leerdam"
leidt 1st belangrijke personeelsuitbreidiag.
Egmondsche werklosse visschers weigeren, ta
verbpnd^met het conflict te IJ maiden, uit te
vBreiï.
tegenwoordiger
len en wegen
derf.
De commissie meent, dat een lid
der volksvertegenwoordiging, dat
Voorgesteld wordt de schadeloosstelling voor
leden der Tweede Kamer 1000.— lager
te stellen. De commissie meent. dat
het bedrag in de Grondwet behoort te
worden gehandhaafd, maar dat wijziging moet
kunnen plaats hebben, nonder ontbinding van
De vervallenverklaring zou van haar krach
tigst effect worden beroofd, Indien het onwet
tig streven tot uitdrukking zou biyven komen.
Ongetwyfeld kan het gevolg zijn, dat de desbe
treffende staatkundige groép bulten haar schuld,
doordat de afgevaardigde uit den band gespron
gen is, in haar representatie wordt getroffen.
Maar in het algemeen m<
ten, wie zy afvaardigen
De commissie meent, dat de eerbiediging
van te vrijheid van de pers moet eindigen,
waar die vrijheid in losbandigheid ont
aardt.
Er is een comité van orde ingesteld onder
voorzitterschap van den minister-president,
waarvan ook de ministers van Binnenlandse!»
Zaken en Justitie deel uitmaken. In het alge
meen is de toestand rustig.
De staking der diamantbewerkers is geëindigd
en overal is bet werk hervat.
zjjn en of de bevoegdheid, de verschyning van
een uitgaaf tydeiyk te verbieden, alleen aan
den rechter zal moeten worden verleend, dan
wel of ook in geval van grove verstoring der
openbare orde, zonder dat deze nog een straf
baar feit zou behoeven op te leveren, of in ge
val van ernstige bedreiging van de openbare
orde, de verschyning van een uitgave tydeiyk
door de regeerlng of haar organen zou moeten
kunnen worden verboden.
Vrijheid van drukpers
Ds erkenning van de groote beteekenis van
het recht der drukpersvryheid mag niet blind
maken voor de gevaren, die van de zijde van
de pers de openbare orde -en de goede zeden
kunnen bedreigen.
Het verschil met vroeger is. dat thans het
misbruik van de drukpersvryheid een meer
stelselmatig karakter heeft aangenomen.
De commissie acht het een leemte, dat in
de Grondwet geen jaariyksch inkomen
wordt verzekerd aan den gemaal van een
regeerende Koningin, alsmede aan den ge
maal eener Prinses, vermoedeiyk troonop
volgster. zy geeft in overweging,
bjj dese gelegenheid te voorzien.
HAVANA. 15 Juni (Reuter)
ache storm heeft Cuba geteisterd. Twee per
sonen zyn om het leven gekomen,
rleele schade is zeer aanzleniyk.
De plantages in de provincie Camaguey
staan onder water
In deze streek is ook veel vee verdronken.
Verscheidene plaatsen zyn overstroomd.
Honderden personen zijn dakloos.
Het bestuur v*n de Nederlandsche Federatie
van TranEportarbeiders heeft brieven gezonden
aan den Nederlandschen gezant te Brussel en
aan den Belgischen minister Vandervelde in
ve+band met de arrestatie en de ultwUzlng van
een drietal bestuurders dezer federatie.
Den gezant wordt verzocht een onderzoek te
«rillen instellen, terwyi den heer Vandervelde
herstel van het gepleegde onrecht wordt ver
zocht.
ra.*..*'
De nóg steedf voortdurende ongeregeldheden in Spanje nopen de overheid tot het
nemen van de uiterste voorzorgsmaatregelen. Met karabijnen gewapende gardisten be-
v zetten strategische punten in Madrid
LONDEN, 15 Juni. De geruch
ten, volgens welke minister Echter
zou aftreden als gevolg van de rede
van Neville Chamberlain over de
sancties, missen eiken grond. Zij
worden niet alleen officieel gede
menteerd, maar zelfs is er reden om
aan te nemen, dat het standpunt
van Chamberlain door Edea wordt
gedeeld.
Te Luik heeft de beweging sich uitgebreid
tot een bandenfabriek en tot de «raterleidlng.
Te Seraing hebbën de arbeiders der gemeente
diensten het werk neergelegd.
b