ONS BIzAkD
Marokko
Burgeroorlog woedt in Spanje
m
Verwarde toestand
Spanje
I
Militaire opstand
in
geslagen
La Argentina
overleden
Ceuta
Melilla gebombardeerd
en
Het nieuws van heden
In verschillende deelen van het land zijn
de militairen aan het muiten
DE GRONDWET VAN DE VRIJE
STAD DANZIG UITGESCHAKELD
Massa-desertie in
Zuid-China
TROEPEN NAAR MAROKKO
DE BAROMETER
MAATREGELEN TEGEN
DE OPPOSITIE
REGEERING-QUIROGA
AFGETREDEN
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
r
MAANDAG 20 JULI 1936
o
beroemde danseres
Radio-boodscKap der regeering
Zware brand te Moskou
2’
Er zouden vele slachtoffers zyn
-
x
r*.
Regeering den toestand
meester?
Krijgt Duitschland weer
koloniën?
Rebellen zouden Spanje
binnendringen
De tegenstand der Kantonleiders
door trouweloosheid der troe
pen volkomen ineengestort
Alle vrijheden zijn nu
opgeheven
neer-
de
Generaal Franco leider
der rebellen
De opstand schynt reeds dagen
lang te zijn voorbereid; moord
op Sotelo bracht de
uitbarsting
Hevige gevechten
Minister-president is thans José
Giral; over cd in het land zyn
opstanden uitgebroken
PROF. MARIANO CORDO-
VANl O.P.
r
w-
X
a.
o.
De Poolsche minister Beek zou
van te voren op de hoogte
zyn geweest van de plan
nen der nazi’s -
Engeland zou onder bepaalde
voorwaarden tot concessies
bereid zyn
NfCCN EN TWtNTTCSTE JAARGANG 24t
ADVERTENTIEPR1JZBM
Per lessen regel 20 c., ingez. med. 40c
p. regel; idem op peg. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
BERLIJN, 18 Juli. (Havaa).
Het Duitsche Nieuwsbureau
meldt, dat de regeering van
Danzig maatregelen heeft
getroffen, die practisch
komen op opheffing van
constitutie der Vrjje Stad.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
De meest uiteenloopende geruchten zjjn in omloop over den
toestand in Spanje, zonder dat het mogeljjk is de waarheid te
achterhalen. Militaire opstanden zyn in tal van plaatsen uitgebro
ken. Te Barcelona en Sevilla is hevig gevochten.
Tegelijkertijd is een militaire revolte uitgebroken in Spaansch
-Marokko.
Zondag is minister-president Quiroga afgetreden en opgevolgd
door Martinez Barrio. Deze heeft in den loop van den middag weer
plaats gemaakt voor José Giral.
Plotselinge dood van de
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
s
L
J
8
President Azana
be-
van
ter-
li
aan
r-
8>.
3.
O.
a-
en.
den opstand is gene-
te
X
n-
Alleen weet men, dat de grenszóne door Spaan-
4-
9a
I
L
el-
sr-
sL
t
L
3
In
le
en
us,
HS,
tte
in.
1
Uit Tanger wordt gemeld, dat de telegraaf -
en telefoonverbindingen met de Spaansche
aóne zUn verbroken. Het is niet mogelUk bij
zonderheden over den militairen opstand in
Melilla en Ceuta te verkrijgen.
Gemeld wordt, dat opstandelingen zich
aan de westkust van Spanje souden hebben
ontscheept.
HU U door de Briteche autoriteiten geïnter
neerd HU verklaarde, dat de geheele luchtmacht
van Kanton naar Nanking is overgeloopen.
Vervolgens liet het ministerie van Btn-
nenlandsche Zaken een mededeeling draadloos
verspreiden, welke den volgenden Inhoud beeft:
De afgetreden Spaansche minister
president Quiroga
is
n
if
r-
8.
1c,
r-
R.
in.
In de kleine gemeenten Zoco, Jomls en An
gers zouden bijzonder hevige gevechten aan den
gang zUn.
Het schijnt, dat de opstandige beweging zich
vliegensvlug door het geheele Spaansche gebied
van Marokko verspreidt. De regeering verklaart
echter den toestand meester te zUn.
zou
Engelsche
HU heeft door bemiddeling van den Poolschen
commissaris te Danzig fan gedachten gewisseld
met de leidende persoonlijkheden van Donzig
en voorts den Poolschen ambassadeur te Ber
lijn ontvangen.
In Poolsche regeeringskringen wordt nog
gpen commentaar geleverd op de maatrege
len, die de Senaat van Danzig tegen de op
positie genomen heeft. De minister van Bul-
tenlandache Zaken Beek, schijnt er echter
reeds van te voren van op de hoogte te «ün
geweest, want hij vertoeft reeds een week
aan de Poolsche zeekust, in de nabüheid van
Danzig.
BAYONNE iZuid-FrankrUk) U Juli. (Reu
ter). De beroemde Spaansche danseres. La
Argentina, is Zaterdagavond aan een hart-
verlanuning overleden.
dan worden ontbonden, als bestuursleden, of
andere leden met medeweten van het be
stuur, berichten verspreiden, die het staats
belang In gevaar kunnen brengén. Deze be
paling heeft niet slechts betrekking op de
publicatie van dergelUke berichten, doch ook
op het doorgeven naar politieke instanties.
In alle steden moet het volk zich organ!-
seeren. zonder dralen, opdat de republlkein-
sche en arbeidersstrUdkrachten een nauwe of
fensieve aaneensluiting tot stand kunnen bren
gen tegen de opstandelingen. De noodlge wa
penen zullen hun worden verstrekt.’*
Stand o» Maandag 9 «W vjn.: 754.4
Vorige stand; 78X8
i.
0
a.
1)
8.
e-
De nieuwe bepalingen behelzen o. a. het vol
gende:
Door een wUzlging van het vereeniglngs-
recht wordt bepaald, dat vereenigingen ook
ui
J
le
er.
HONGKONG, 18 JuM. (Reuter). Generaal
Wang, de commandant van de Kantonnee-
ecbé luchtmacht, is met vier vliegtuigen ge
land op het Briiache vliegveld buiten Heng-,
heng.
Op een Vrijdagmiddag gehouden
X
G.
s-
aa
ok
ra-
fl-
an
4.
X
Cr.
ie
l-
c.
»e-
Te Madrid verschijnen de linksche bladen
met vele blanco kolommen als gevolg van
de censuur. „El Socialists” het officieele or
gaan der socialistische party publiceert op de
frontpagina een artikel met als opschrift:
„Arbeiders past op, weest waakzaam”, waar
in een beroep wordt gedaan %p de eenheid
van alle arbeiders.
redding bewerkstelligd. De provincies Andalu-
siè, Valencia. Valladolid. Burgos en Aragon, de
Caparische eilanden en de Balearen benevens
hun garnizoenen en civiele strijdkrachten heb
ben zich geestdriftig bij ons aangesloten.
Slechts Madrid vormt nog een uitzondering.
Laten z|j. die sich door onwetendheid nog
verre van ons houden, wel Weten, dat hun nog
slechts weinig tijd rest om zich aan onze zijde
te scharen. Hebt vert ouwen, laat ons voor
waarts trekken, bet vaderland eischt het
„De partijen, die bet Volksfront vormen
herhalen hun aanhankelijkheid jegens de
regeering. De regeering zal voortgaan het
volk te bewapenen. De arbeldersmilitles
sultan met de trouwe troepen samenwer.
ken ter verplettering van den opstand.
Een kelerwie mijnwerkers uit Asturig Is
vlak bjj Madrid en komt de regeerings-
troepen sileunen in den strijd tegen de
De Spaansche autoriteiten melden echter, dat
in Barcelona alles rustig is. Wel heerscht over
al een zekere onrust wegens de scherpe contróle
op de telefoonverbindingen en de pers, moor
van onlusten of betoogingen is geen sprake. De
autoriteiten zouden een document in beslag heb
ben genomen, waarin de staat van oorlog wordt
afgekondigd.
Het was onderteekend door den gepenslon-
neerden generaal Gonzales Carrasco.
Men sou van plan zijn dezen generaal te ar-
resteeren.
De ordemaatregelen van gisteren blijven van
kracht, maar dragen geen uitzonderlijk karak
ter.
Leider van
raai Franco.
De zender te Ceuta zoo meldt
Reuter uit Tanger deelde he
den mede, dat generaal Franco een
plechtigen intocht in Ceuta zal hou
den en de bevolking heeft uitgenoo-
digd hem een geestdriftige ont
vangst te bereiden.
TM)
ROME. 18 Juli. (Eigen tel). Tot Magister
van het Apostolisch Paleis, dat is Pauselijk
Hoftheoloog, welk ambt van ouds door eer^
Dominicaan wordt bekleed, is benoemd prof
Mariano Cordovan! OF.
MOSKOU, 18 Juli. (Stefanl.) Een hevige brand
is uitgebroken in een gebouw van de levensmid
delentrust te Moskou; het vuur breidde zich ook
uit tot de nabij gelegen filmstudio’s, een fabriek
en een arbeiderswijk. De brandweer is er nog
niet in geslaagd den brand, die reeds een zeer
groots schade heeft aangericht, te blusschen.
Naar verluidt zouden er vele slachtoffers zijn.
Zondagmiddag één uur zond de zender
Sevilla het volgende telegram uit. dat men van
generaal Franco had ontvangen:
Zes duizend Asturi^he mijnwerkers, die. zoo.
als de regeering reeds bekend had gemaakt,
op weg waren" naar Madrid, zUn in de hoofd
stad aangekomen.
van Binnenlandsche Zaken
de volgende bekendmaking
militaire
conferentie, verklaarde Tsjeing Tsjl T»ng, dat
hij onder pressie van de openbare meenirg en
op mededeeling van zijn onderbevelhebbers, dat
in de troepen geen 'vertrouwen te stellen is,
besloten had af te treden.
Een andere wijziging behelst, dat politiemaat
regelen met een politiek karakter niet meer
door de rechtbank moeten worden bekrachtigd
Deze bepaling heeft betrekking op polltie-maat-
regelen 1. z. het, recht van vereenlging en ver
gadering, de drukpersvrijheid, het bezitten van
wapens en de Schutzhaft.
Massa-desertie der tachtmeah tte teM.Ctou;
ji*ng T T‘,1t gevlucht naar Hongkong.
H.M. de Koningin en Prinses Juliana Maandag
op vacantiereis naar de Vogezen.
Fransehe onderzeeboot bex-biel de Riviera-kuat.
JOO.OOo francs schade.
LONDEN, 18 Juli (Havas) Volgens inlichtin
gen uit parlementaire kringen zou de regee
ring niet ongenegen zijn zekere koloniale con
cessies aan Duitschland te doen, echter niet
voordat dit land een nauwkeurige en defini
tieve Europeesche regeling heeft onderteekend
Over den aard der concessies is niets bekend
maar men veronderstelt. dat het de koloniën
aan de golf van Guinea (Afrika) betreft. Hier
over zal echter niets onthuld worden, alvorens
ernstig uitzicht op een Europeesche regeling.
Duitschland inbegrepen, bestaat.
Volgens een mededeeling uit Nanking
Tsjeng Tsjl Tang zich op een
kanonneerboot hebben ingescheept.
MADRID, 19 Juli. (Reuter). De
regeermg-Qutroga is vandaag in ver
band met de onlusten in Spanje en
Spaansch Marokko afgetreden. Qui-
roga werd opgevolgd door den Cor-
tes-president Martinez Barrio, die
echter des middags wederom aftrad
daar de arbeiders met zqn benoe
ming niet tevreden waren.
Thans ia José Giral minister-pre
sident, een der leiders van de link
sche republikeinsche linkerzijde.
De laatste dag der Ma
prachtig weer begunstigd.
O
MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIttlHIHHIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINlIHmilllllllllllllllllllllllllllIllIllllllIlllllliiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiii
Om kwart over drie liet het ministerie van
Binnenlandsche Zaken de volgende med»dee-
ling voor de radio voorlezen:
„De onderwerping der rebellen schrijdt
voort. De opstandelingen te Malaga en Bar.
celona hebben rich aan de wettige autoriteiten
overgegeven. Te San Sebastian, waar opstan
delingen zich meester van de stad hebben
trachten te maken, is de normale toestand
hersteld. Geruchten, dat troepen uit Segovia
en Locrono naar Madrid oprukken zün abso
luut onjuist. De soldaten der opstandige troe
pen hebben, zoodra z|j kennis kregen van de
gisteren door den president der republiek on.
derteekende decreten hun chefs verlaten en
sich bU de wettige overheid aangemeld. ten
einde de wapenen op te nemen voor de repu
bliek. In Barcelona Is de rust-volledig hersteld
Te Melilla zijn de opstandelingen vo’komen
op de vlucht. Een groot aantal hunner wijken
naar Fransch gebied uit. waar ztj onder bewa
king worden gesteld. Het volk moet rustig en
op zijn hoede blijven. De_ regeering onderdrukt
geleidelijk de haarden van opstand. Over en.
kele uren zal het herstel der wettige toestan
den een feit zijn geworden."
^4
Aan de grens doet het gerucht de ronde, dat
verscheidene garnizoenen in Zuid-Spanje in op
stand zjjn gekomen. Er zouden, naar men zegt
In andere provincies, o. a. in Andalusië, even
eens opstandige bewegingen zjjn uitgebroken.
Reizigers, die per trein uit Noord-Spanje aanko
men, deelen mede, dat het daar kalm is.
sche troepen bewaakt wordt, die opdracht heb
ben het reizigersverkeer te verhinderen. De
trein Tanger—Fes loopt echter normaal. Uit Ra
bat wordt gemeld, dat de militaire opstand, die
is uitgebroken In de garnizoenen van Melilla,
Larache en Ellcsar sinds eenige dagen schijnt
te zijn voorbereid en dat men plotseling tot uit
voering daarvan zou hebben besloten, wegens
den moord op den monarchistische!) leider Cal
vo Sotelo. >-
Reuter seint uit Londen, dat de Spaansche re
geering thans de mogelijkheid overweegt van t
beperkte herstel der telefoonverbinding tus-
•chen, Londen en Madrid. He$, besluit om elke
verbinding tusschen Spanje en de overige deelen
der wereld te verbreken, had ten doel te verhin
deren, dat de rebellen in Marokko zich met
Spanje in verbinding konden stellen.
De regeering van de Vrfje Stad Danzig heeft,
aldus wordt nader gemeld, op grond van de
machtigingswet van Juli 1933, een reeks maat
regelen genomen ter handhaving van de open
bare orde en veiligheid, welke heden in het
Staatsblad «ijn gepubliceerd. Het betreft hier
wijzigingen van de verordening van 30 Juni 1933,
welke naar D. N. B. mededeelt noodzakeljjk wa
ren geworden, omdat, gezien bet onscrupuleuze
drijven der oppositiepartijen de tot dusver gel
dende bepalingen niet volkomen afdoende ore
ren gebleken.
^X\\\\\\\UMIII IIIff////////Z^
I,
s -
1
Vanmiddag heeft de regeering over’de radio
nog eens laten mededeelen, dat het op het ge
heele schiereiland rustig is. Dank zij de maat
regelen der regeering, zoo werd medegedeeld,
kan men thans zeggen, dat de uitgebreide be-
i weging, die tegen de republikeinsche instellin
gen ontketend waS; op het schiereiland van
steun ontbloot Is. en alleen aanhangers telt on
der een klein gedeelte van her Spaansche leger
in Marokko. De regeering, heeft verscheidene
generaals en talrijke andere officieren en on
derofficieren die bij den opstand betrokken
waren, in hechtenis doen nemen.
Met La Argentina verdwijnt een der
roemdste, zoo niet op het oogenblik de be
roemdste danseres van onze eeuw. ZU was ge
boren te Buenos Aires uit een Castlllaanschen
vader en een Andalusische moeder. Haar wer
kelijke nsam was Antonia Merce. Haar kunst,
die als een door het ballet veredelde volksdans
beschouwd kon worden, omvatte zoowel de
.xlanses nobles” als de zigeunerdansen. Zij was
de lieveling van het publiek, en meermalen
heeft zij ook het Nederlandsche publiek in
groot- -xtase gebracht.
Te Moskou woedt een hevige brand, welke reedt
aanzienlijke schade heeft aangericbL
Tjjdeno een noenmaal van 'den Ned Jeurnalli-
tenkring sprak Jhr. Tjtrds van Starkeuhergh
Steehouwer over de verhouding tusechen Ne
derland en België.
Ten slotte heeft de regeering een verordening
uitgevaardigd, waarbij het ritueel slachten
wordt verboden.
SHANGHAI, 18 Juli. De Oost-
Aziëdienet van het D.N.B. seint uit
Shanghai, dat de tegenstand der
Kantonleiders volkomen ineenge
stort is. In den afgeloopen 'nacht
zou Tsjeng Tsji Tang naar Hong
kong zjjn gevlucht.
De troepen van het vreemde
lingenlegioen zouden aan het hoofd
der beweging staan en er zouden
zich botsingen hebben voorgedaan
met de regeeringstroepen o.a. te
Melilla, waadde staat van beleg ia
afgekondigd.
Voorts wordt de maxlmum-duur van een
Schutzhaft verlengd van drie weken tot drie
maanden. Ook wordt een oude bepaling weer
van kracht, volgens welke afgevaardigden geen
verantwoordelijke redacteuren mogen zijn; als
In strijd hiermee wordt gehandeld, wordt het
desbetreffende blad verboden.
Volgens het Japansche agentschap Domei
heeft de Kwangsi-generaal Li-Tsoeng-Jen een
manifest gepubliceerd, waarin hu verklaart, dat
de Kwangsitroepen tegenstand tegen Nanking
zullen blijven bieden, ook al worden de Kwang-
toeng-troepen vernietigd.
Het ministerie
heeft draadloos
gepubliceerd:
„De vorming van het mlnistene-Giral be-
teekent een duldeUJk naar voren brengen
den sUUd tegen het fascisme. Glral heeft het
mlnlster-presldentschap op zich genomen
wijl de ministers van het vorige kabinet hun
portefeuilles behouden met als eenige wUri-
glng, dat generaal Pozas Binnenlandsche Za
ken neemt.’’
CERBERE (Pyreneeën), 18 Juli.
(Reuter). Reizigers, die vanmorgen
hier uit Barcelona zjjn aangekomen,
vertellen, dat in die stad schoten
zjjn gewisseld tusschen leden van
de garde. De Spaansche regeering
zou strenge maatregelen hebben ge
nomen, daar zq vreest voor een ac
tie der monarchisten, die na de laat
ste verkiezingen naar Frankrijk ge
vlucht zijn.
,Jia te Tetoean bet bevel op mij te hebben
genomen over het roemrijke en vaderlands
lievende Spaansche leger, send ik allen loya.
len garnizoenen in Marokko en Spanje mUn
geestdriftlgen groet. Spanje heeft zijn eigen
Een kanonneerboot der opstandelingen
is tusschen het strand van Algeciras en
Le Llnea dwars voor anker gaan liggen.
Met een eerste salvo van vijf kanonscho.
ten werd den regeeringstroepen duideiuk
gemaakt, dat zij zich moesten overgeven
aan de Marokkaansche troepen. BU t tien
de schot werden op alle kazernes en open,
bare gebouwen van Algeciras de witte
vlag geheschen. De geheele streek ten
Noorden van Gibraltar heeft zich aan
de rebellen overgegeven.
Gift van Frinses Juliana vuur het Alg Steun
fonds voor inheemsebe beboeftigen.
Mr Niemöller ever de catastrofale MMaMag
van de tuinbouwproducten.
BUREAUXHOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar .12.—
Voor buiten Alkmaar 4 4 12.85
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Me< geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
De regeering heeft door de radio een bood
schap laten verspreiden, waarin wordt medege
deeld, dat „een nieuwe misdadige aanslag tegen
de Republiek is mislukt.” De regeering verklaart,
dat de beweging in Marokko beperkt is geble
ven tot sommige steden in de protectoraatszöne,
maar dat zich In het moederland niemand bU
dese absurde poging beeft aangesloten.
Om 3 uur vanmiddag heeft de Onderstaatsse-
- cretaris van Binnenlandsche Zaken bepaalde
berichten tegengesproken, die door het radio
station Ceuta in Spaansch Marokko waren uit
gezonden. Het radiostation Ccuta, dat in han
den van opstandelingen moet zUn, heeft me
degedeeld, dat de militairen te Madrid in op-
ftand gekomen zUn. en de regeering der Re
publiek op bet punt is zich over te geven en
hun de macht over te dragen.
De Onderstaatssecretaris spreekt dit bericht
formeel tegen. HU hééft verder nog verklaard,
daulegervllegtulgen op het oogenblik Melilla en
Ceuta bombardeeren. Te Madrid is alles rustig.
In Spanje en Spaansch Marokko rijn hevige
onlusten uitgebroken. De rebellen zouden in
eenige steden de macht in handen heoben. De
regeling deelt echter "tfde, dat sjj overal dea
toestand meester te "MniRlHUJSRsidentQuirega
b afgetreden en-’öpgevolgd door Joei GlraL
La Argentiny ploteelirtfc overleden.
Dansigsche regeering neemt soedsnige —sirs
gelen tegen de oppositie, dat de grondwet prae-
Usch als oitgeschakeld kan beschouwd werden.
De Poolsche minister Beek sou van te verea vaa
de plannen der Nasi s op de hoogte sfjn geweest.
De Duitsche koloniale kwestie; Engehmd tot
concessies bereid
La Argentina