l
en
De Burgeroorlog Spanje
Spaansch Marokko
J
lÈ
MOS
Het nieuws van heden
Tsjang Kai Sjek’s
L-
overwinning
DE RESULTATEN VAN
MONTRElft
s
i
in,
zou
DE REGEERING BERICHT
TERREIN TE WINNEN
De onlusten in
Palestina
DE BAROMETER
De stad Malaga aan de Zuidkust
in vlammen opgaan
DE HERMILITARISA TIE
DER DARDANELLEN
Het congres te
Leuven
GEEN OVERHAASTING IN
DE DANZIGER KWESTIE
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Tegen de berichten der opstandelingen in, blijft de
regeering pertinent ontkennen, dat Madrid
in handen der opstandelingen
zoujzijn gevallen
I
i
DINSDAG 21 JULI 1936
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG 242
(n te
De toestand in het Noorden
Staking te Brussel
5
tt
5 personen verdronken
Generaal Franco zou
willen vluchten?
Italië ontbreekt bij de
onderteekenaars
DIT NUMMER BESTAAT UIT
/TIEN BLADZIJDEN
I-
Df vorming van een groot
Vlaamsch Volksfront
I
l
Alleen artikel 23 zal in het
verdrag van Lausanne
gewyzigd zyn
RegeeringstroepeL
Kanton aangekomen
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Resultaten*van besluiten en feiten
schijnen eerst te worden
af gewacht
Hoewel de militairen strenger op-
treden, blijft de toestand
onveranderd
---
Zjjn kansen als dictator van een
militair eensgezind China ge
looft Japan grooter
geworden
Cadiz zou gebombardeerd zyn
door regeeringsvliegtuigen
om den opstand te breken
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De meest tegenstrijdige berichten over den toestand in
Spanje blijven binnenstroomen.
Hoewel de radiozender-Sevilla, die in handen der opstande
lingen is, bericht, dat een opstandige legermacht, onder bevel
van generaal Mola, Madrid is binnengerukt, blijft de regeering
dit pertinent ontkennen en deelt zij zelfs mede, dat de op
stand te Madrid geheel bedwongen is.
Ook de provincies zouden zich successievelijk onderwerpen
aan de regeering.
Te Gibraltar werd vernomen, .dat aan de Zuidkust de stad
Malaga in vlammen zou opgaan.
-• Intusschen zouden duizenden vluchtelingen in ontredder
den toestand te Gibraltar zijn aangekomen, terwijl alle nor
male verbindingen verbroken blijven.
Britsche kruisers worden gereed gehouden om eventueel
de Engelsche belangen te verdedigen.
De zone der zee-engten door de
Turken weder bezet
Malaga in brand?
Voofal in Zuid-Spanje worden hevige gevechten geleverd tusschen de rebellen en
de regeeringstroepen. Hierboven een foto van de stad Cadis
f
ook
J
iet
tn
eg
er
op*
i.
1
I
en
gevangen
nomen.
onderworpen
o
o
p
r
ent.
illfe
lx beslo
op over-
Stand o* Dim dag wr vj^ 7554
Vorige etend: 751.4
uit*
en
>up*
ike-
1
Generaal Don Francisco Franco, de leider
van den militairen opstand in Spanje en
Spaansch Marokko
Verder’ namen vertegenwoordigers van alle
politieke en cultureele Vlaamsche groepen aan
het congres deel.
Het congres besloot tot vorming van een
groot Vlaamsch Volksfront uit alle partijen.
Teraardebestelling van den verongelukten bur
gemeester van Bellen, den beer Froentjea en van
wethouder Eleveld.
*n.
ten
ids
bfl.
tje
de
de
•m
la
n
!t
Er la een telegram opgevangen van den
sender te Sevilla, waarin dringend vervocht
wordt generaal Franco een watervliegtuig
ter beschikking te stellen, daar Franco wilde
vluchten.
Een eskader heeft Cadis gebombardeerd,
waar de gouverneur, omringd door de Guar
dia Civil en de Guardia de Asalto, den op
standelingen weerstand biedt.
BRUSSEL, 20 Juli. Zondag heeft te Leu
ven het congres plaats gehad, waaraan alle
Vlaamsche partijen deelnamen en dat ge
organiseerd was door den Vlaamsch-Katho-
lieken Landbond, den Vlaamsch-Katholie-
ken Bond van Gudstudenten en de Vereeni-
ging Nlenw-yiaanderen.
In leidende diplomatieke kringen te Londen
en Ankara is men overeengekomen, binnenkort
onderhandellngen te openen met Rome, opdat
ook Italië rich bjj de nieuwe overeenkomst aan
sluit.
OORONTALO, 30 JuU. (Aneta.) Een prauw,
bemand met seven personen, op weg van Oo-
rontalo naar een nabijgelegen seekampong, is
door een groeten golfslag omgeslagen. Vier In-
heemsche vrouwen en een kind *Un verdronken.
Te Gtenève is geen overhaasting In de Dansiger
kwestie.
De Dsrdanellen-conferentle te Mom
ten met de ondertevkening eener n
eenkomst.
1
Hedenavond om Uen uur begon de zender
van Sevilla, die sinds twee dagen in ban-
den der opstandelingen geweest was, en al
dien tjjd communique's der rebellen bad
uitgesonden, met het uitzenden van com
muniqué'» van de regeering.
BRUSSEL, 20 Juli (Reuter). Daar de werk
gevers In de diamantindustrie weigeren de loo-
nen met 10 pCt. te verhoogen, zijn 5000 arbeiders
in staking gegaan.
k-
w
Hst
Un
h-
nd
sfe NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Mei geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
In verband met de ernstige ongeregeld
heden in Spanje liggen de Brüsche kruisen
-Grien- sa -Cairo1* onder stoom ia
haven vaa Plymouth, gereed om aft to
TOKIO, 20 JuU (DNB) Het agentschap
Domei publiceert de opvatting van het
Japansche leger over het succes van Tsjang
Kai Sjek tegen de oppositie in het Zuid
westen. Het Japansche leger blijft wan
trouwend staan tegenover Tsjang Kai Sjek
als hoofdfiguur van Nanking.
MONTREUX. M Juli (Reuter). Vanavond
22 uur aal de conferentie inzake de see-
engten officieel worden beëindigd met de
onderteekenlng van de nieuwe overeen
komst.
De Spaansche grens Is practisch gesloten. Een
medewerker van Havas heeft vanmiddag een
gesprek gehad met een Franschman, die uit
Spanje kwam en die een uitvoerig verhaal deed
van de gebeurtenissen, die zich hebben afge
speeld In de streek van San Sebastian In den
nacht van Zaterdag op Zondag. Volgens dit
verhaal heeft dien nacht In San Sebastian een
vuurgevecht gewoed, dat ruim vier uur duurde.
Nog in de eerste morgenuren weerklonken de
schoten. Het gerucht deed de ronde, dat een
communistische beweging In Asturië was uit
gebroken en In het geheele Noord-Westeiyke
gedeelte van Spanje, waar men slch ten doel
stelde het hoofd te bieden aan de militair* be
weging der rebellen. Het buitengewoon groote
aantal vrachtauto's, versierd met roode vlag
gen, dat Zondag door San Sebastian trok,
schijnt dit gerucht te bevestigen. Maandagmor
gen was de genoemde Franschman vertrokken
in een auto; de wegen waren versperd en ar
beiders, waaronder zich talrijke vrouwen bevon
den, met de revolver In de vuist, fouilleerden
de reizigers nauwkeurig. Voor de grens bereikt
was, werden zjj op deze wijze viermaal gefouil
leerd. De ondervraagde Franschman had den
Indruk, dat de regeering den toestand meester
was.
Door deze successen zijn de vooruitzichten van
Tsjang Kai Sjek om dictator van een militair
eensgezind China te worden grooter geworden,
doch men Is van meenlng, dat zjjn positie niet
zoo sterk is, als hjj zijn huidige binnen- en
buitenlandsche politiek voortzet.
De oproerlingen Rebben herhaalde malen ge
tracht, met behulp van electrlsche ontsteking,
van verre bommen tot ontploffing te brengen.
Aan het strand by Tel Avlv werd evenwel de
leiding tijdig ontdekt en een defect aan de
petroleumlelding van Irak, nabij Belsan kon
snel hersteld worden, zoodat weinig petroleum
verloren ging.
De nieuwe troepen, die uit Malta aankwamen,
moesten eenige uren voor Tulkarem blijven
staan, daar de spoorlijn vernield was en eerst
hersteld moest worden. Het afbreken van de
krotten te Jaffa is Zondag voorlooplg beëindigd.
In het verdrag van Lausanne zal deze over
eenkomst de plaats Innemen van artikel 23. In
alle overige deelen zal het verdrag van Lausanne
van kracht blijven.
JERUZALEM, 20 JuU. De toestand In
Palestina is nog steeds niet gewijzigd, al
leen treden de militairen strenger op tegen
de opstandige benden in het gebergte, zoo
dot het aantal dooden «tijgt.
Tildens het verblijf van Beek, Polens minis
ter van Buitenlandsche Zaken, aan see nabij
Danzlg, hebben Greiaer en Von Papen hem be-
socht en rijn zij met hem tot overeenstemming
gekomen over den tekst der wijzigingen, welke
in de grorfdwet van Danzlg moesten worden
aangebracht om Hitler tevreden te stellen. De
„Populaire” vraagt zich af. of de Volkenbonds
raad niet telegrafisch moest worden bijeenge
roepen, te Oenève of te Londen.
..Men verwacht, dat deee de resultaten afwacht
van de Jongste besluiten om een rapport op ta
stellen, niet alleen over den tekst, doch ook over
de feiten.
Alle deelnemers aan de conferentie zullen de
overeenkomst onderteekenen, ook Japan, dat
alleen voor enkele bijzonderheden reserves
maakt. Van de onderteekenaars van Lausanne
ontbreekt alleen Italië.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de voor
hoede der regeeringstroepen Kanton is
binnengetrokken. Generaal Yoe Han Moe,
die door Nanking tot commandant der
Kwantoeng.troepen is benoemd, zou morgen
te Kanton aankomen.
Te Sevilla winnen de regeeringsgetrouwe
troepen terrein. De arbeiderswijk Triana, waar
de weerstand georganiseerd Is, is in verbinding
getreden met de autoriteiten van Huelva, die
op de hoogte werden gebracht van den toe
stand. Met een specialen trein zullen 1000 man
van Huelva naar Sevilla worden gebracht, ten
einde bet centrum der stad aan te vallen, waar
de rebellen rich hoofdzakelljk geïnstalleerd heb
ben.
Reeds bevinden zich meer dan 7000 Spaan
sche vluchtelingen te Gibraltar. Velen zjjn
slechts half gekleed en sedert *8 uur hebben
zjj geen voedsel meer genuttigd. De autoriteiten
zjjn druk bezig hun voedsel en onderdak te
verschaffen. Sedert drie dagen zijn alle dien,
sten van post, telegraaf en telefoon verbroken.
ISTANBOEL, 20 Juli. (Reuter). Te midder
nacht, nadat de onderteekenlng van de over
eenkomst te Montreux was bekend geworden,
trokken de Turksche troepen de zone der zee-
De pers vraagt zich af. welke de houding zal
zijn van Polen en van den Volkenbond. In het
„Journal” schrijft Saint Brice, dat de Volken
bond het recht heeft te Intervenieeren en selfs
den plicht, omdat de Bond garant is voor de
grondwet van de Vrije Stad, welke verzekerd
Is door het pact van Versailles.
In de „Echo de Paris" vraagt Pertinax: wat
zjjn Duitschlands bedoelingen? Tot welken
buurstaat zal het zich, na Oostenrijk en Dan
zig, thans richten? Komt nu Tsjecho-Slowakjje
weldra aan de beurt? In de „Oeuvre” schrijft
Madame Tabouis. dat de staatsgreep van Dan
zlg niemand verbaast.
Te Gibraltar vreest men, dat de opstandige
vliegeniers over La Linea sullen
bommen zullen werpen om de
tot onderwerping te dwingen.
De radiozender Sevilla, die in handen van
de opstandelingen is, deelde hedenmiddag
mede, dat volgens berichten van particuliere
zijde generaal Mola met een opstandige leger
macht Madrid was binnengerukt, de regeering
sou gevlucht sljn.
vliegen en
communisten
MADRID, 20 Juli (Reuter). De
minister van Binnenlandsche Zaken
heeft over de radio bekend laten
■naken, dat de opstand te Madrid
geheel bedwongen is.
Officieel wordt medegedeeld,
dat de kazerne Vicalvaro te Madrid
zich heeft overgegeven aan de
regeeringstroepen, die eenige hon-^
derden muiters, waaronder talrijke
officieren, gevangen hebben ge-
De toestand in Palestina blijft onveranderd,
hoewel de militairen strenger optreden.
Te Bayonne wordt vernomen, dat de mili
taire beweging in Spanje slch neeft uitgebreid
tot Aragon.* Hoewel de autoriteiten streng ver.
boden hebben de grens te passeeren, zijn toch
verscheidene politieke vluchtelingen Frankrijk
binnengetrokken, allen leden van militante
groepen, die vluchten voor de muitende mili
tairen.
PARIJS, 20 Juli (Havas). De opwinding
veroorzaakt door de afschaffing van het statuut
van Danzlg Is zeer groot en de verqj^twaardi-
glng der bladen tegen dezen „naxt-staata-
greep” manifesteert zich op levendige waas
voor de opstelling van een programma, dat m.
Inhoudt; de vorming van een Vlaamsch front
buiten de politieke partijen, hervorming van
het onderwijs, kunst en wetenschap volgens
Vlaamsch gezichtspunt, economische toenade
ring tot Nederland. Opheffing van het geheim
Fransch-Belgisch militair verbond, amnestie
voor de Vlamingen en politiek zelfbestemmlngs-
recht voor Vlaanderen.
Bjj den verwarden toestand in Spanje blijft fc
regeering pertinent ontkennen, dat Madrid ge
tallen is. De regeering soa zelfs steeds meet
terrein terugwinnen In de verschillende provin
cies. Malaga aan de Zuidkust zou in vlammen
opgaan.
De Vlaamsch-Katholieke groepen besloten op het
Congres te Leuven tot vorming van een groot
Vlaamsch Volksfront buiten de politieke partijen.
Japansche legerkrlngen gelooven. dat Tsjang
Kai Sjek's kansen als militair dictator gestegen
sjjn.
H. M. de Koningin en Prinses Juliana naar de
Vogezen vertrokken.
Prauw omgeslagen bij Gorontalo (N.-I.J; vijf der
inzittenden verdronken.
In offldeele Poolsche kringen verla*Ft men
nog geen bijeen roeping van den Volkenhonds-
raad, men acht de bestaande commissie van
drie voldoende en wenscht verder eerst het
resultaat van de besprekingen van Beek af te
wachten.
De Poolsche geaccrediteerde bjj den Volken
bond zal morgenochtend Oenève verlaten voor
zijn gewone vacantie.
Deze mededeellng werd draadloos Ir het
Fransch, Duitsch en Engelsch verspreid, even
als In het Spaansch. Zij eindigde met een op
roep aan de socialistische en communistische
centrale executieven, waarin alle arbeldeis van
Spanje ultgenoodigd worden met de regeering
samen te werken tot het herstel van de orde.
varen voor het geval noodig mocht blijken
de Brttache belangen te verdedigen. Uit
Gibraltar wordt bevestigd, dat de torpedo,
jager „Shamrock” in volle vaart naar
Malaga stoomt.
Het communiqué voegt hieraan toe. dat de
regeering met medewerking van de guardia
civil, de guardia asalto. het leger en de ge
wapende militie onder leiding van het Volks
front de orde heeft hersteld.
Naar te Gibraltar vernomen
wordt, staat Malaga in vlammen.
Dit is de reden, waarom de Brit-
uche torpedojager „Shamrock
daar naar toe ia vertrokken.
Volgens een draadloos bericht van den
minister van Binnenlandsche Zaken on
derwerpen echter de opstandige provincies
zich successievelijk. Hieraan werd toege
voegd dat de opstandelingen in de provincie
Segovia zijn omsingeld en
worden, dank zij de hulp van vliegtuigen,
die hen uiteendrijven met aanzienlijke ver
liezen.
Herhaaldelijk hebben urenlange gevechten
plaats, waarbij de Britten gebruik maken van
de modernste strijdmiddelen, uitgezonderd gas.
GENEVE. 20 Juli (Reuter) Het secre
tariaat van den Volkenbond beeft tot nu
toe geen enkel bericht ontvangen van den
Volkenbondscommissarls te Danzlg
i. - -
MADRID. 20 Juli (Reuter). Een
communiqué van het ministerie van
Binnenlandsche Zaken meldt, dat
hedenavond om 21.50 uur de
stand volkomen onderdrukt is.
Omstreeks tien uur In den avond heeft
bet radiostation van Sevilla een regee-
ringscommunlqué uitgezonden, waarin den
rebellen nog tot morgen, Dinsdag 21 JuU,
tijd werd gelaten zich over te geven
waarin de guardia civil en den officieren
werd bevolen naar hun respectievelijke
posten terug te keeren.
Tegen den verdachte van den roofmoord te Has-
sum levenslang gedacht.
Nederlander verongelukt bij aute-ongeluk la
de omgeving van Latum (D.).
Memorie van antwoord aan de Eerste Kamer
betreffende de regeling van den Invoer vaa
draadnagels, enz.
De meening van de Eerste Kamer over de eoa-
tingenteerlng van steenkolen.
O
Volgens te Hendaye ontvangen berichten
zouden de opstandige garnizoenen in Sevilla.
Granada, Malaga. Burgos en ValladoUd meester
zijn van den toestand. In Madrid echter zou
de regeering het heft In handen weten te
houden.
OU Robles, die te Biarrits vertoeft, heeft de
beschuldiging den opstand te hebben ultge-
lokt, van de hand gewezen. Wel echter noemde
hij zich parlementair, leider der rechtsche
partijen.
Het is niet de eerste maal, dat de Spaansche regeering uitgebreide voorzorgsmaatregelen neemt tegen opstan
dige elementen
