Tuimeltje en Kruimeltje in het Kabouterland
witfiaal wui den daq
F 250.-
F 750.-
Katholiek Zuid-
Afrika
Zigeunerinnetje
I
ZATERDAG 25 JULI 1936
Pyramidon
Cevaarlyk genademiddel
Zijn opbloei
De telefoon-
1
nummers
rtt-
K*
h
f.
Beeldje van Praxiteles
gevonden?
DOOR ANNY VON PANHUIS
lllllllllllllllllllllllllllllllllllilillllllllllllllllllllH
a w w w-i a n/MkTKl/'JO op dit blad zijn ingevolge de verzekerlngsvoorwaarden tegen p levenslange geheele ongeschiktheid
Al Ik |»</IN Iw r« ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen W» verlies van beide armen, belde beenei
7 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERUJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Postduiven en radiogolven
^iiiiiniiniiii SPELLING-SPEL
1
9k
I.
oog
had.
=nllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfr=
het
.heid tusschen de verschillende menschen be-
op den ortënteertngszln van
eerder had men in Frankrijk
op dit blad zijn Ingevolge de verzekerlngsvoorwaarden tegen
B
kant
weer
(Wordt vervolgd.)
9
Want even daarna kwam de vrouw terug met een grooten
■toffer in haar handen en daarmede wilde se de kap weer
■til gaan hangen. Maar de kaboutertjes hadden het niets op
dien stoffér begrepen en Juist voor de vrouw het harde ding de
hoogte inhief, waren se langs het koord geklauterd, dat aan
den zolder hing.
I tot werken door
beenen of belde oogen
I
Het is begrijpelU
gevaar aan het u
er
in
de
onder
slaapt.
KLOKJB.
TIKT-
Z»O TIKT *T
Bij i»«hi nikt.
reertlen Vikariaten, zeven
onafhankelijke missie.
J. P. TER MAAT OJ».
8. Domlnicus College, Nijmegen.
1 aardig verloop hadden en onder teekenen van
1) Onder de officieeie personen die, ofschoon
nlet-kathollek, een gunstige gezindheid toon
den, dient vooral Cecil Rhodes genoemd tejwor-
den. de door zijn vrijgevigheid veel gedaan
heeft om de uitbreiding van het katholicisme
in Zuid-Afrika te bevorderen.
b|J verlies van een hand,
een voet of een oog.
Daar kwam de apothekersvrouw binnen. Ze keek kwaad naar
de lampekap, die hard heen en weer schommelde en bromde,
dat ze nog nooit een huis had gezien waar het zoo hard tochtte.
,Jk begrijp niet wie er aan die Kap is geweest”, schreeuwde ae
en smeet de deur weer achter zich dicht. „Daar zijn we vanaf",
lachte Tuirneltje, maar hij had het mis
Zoo ook in het hier bedoelde geval. Nu *n aan-
tal mededeellngen over het gevaar van het ge
regeld gebruik van pyramidon en de vele hier
mede verwante geneesmiddelen verschenen zijn,
overziet men het vraagstuk beter en is het goed
het publiek in te lichten, vooral nu het eenmaal
een waarschuwing kreeg.
De ziekte, die door het pyramidon, en door
vele z.g. barbituurzuurverblndingen wordt veroor
zaakt, was reeds In 1922 bekend en werd agranu
locytose genoemd. Deze naam beteekent, dat bet
hoofdsymptoom der ziekte bestond in het ont
breken of althans verminderen van de granu-
locyten, de gekorrelde witte bloedcellen. De
witte bloedlichaampjes van ons bloed hebben een
belangrijke rol te vervullen. Zij zijn het Immers,
die den strijd aanbinden tegen alle vreemde in
dringers, vooral de bacteriën dus, die ons li
chaam bedreigen.
lp de> klinieken vond men nu gevallen van
angina, (keelontsteking) die een zeer kwaad-
I
teleurstellingen bU hun werk ondervonden. Voor
al ckxn- het verdoelen en verkavelen der’vroe
ger veel te uitgestrekte'missiegebieden, en door
het stichten van kleuwe kerkeljjké territortën
heeft Z. Exc. de Apostolische Delegaat enorm
veel bijgedragen tot de ontwikkeling van het
katholieke leven. Op het oogenblik telt de Apos
tolische Delegatie van Zuld-Afrlka, die te
Bloemfontein haar tetel heeft. 22 mlssle-terri-
toclën, waaronder
Prefecturen en eei
algemeene bloedvergiftiging vaak met den dood
eindigden. Het bloedonderzoek leerde, dat bij
deze patiënten het aantal witte bloedlichaamp
jes sterk verminderd was. Aanvankelijk dacht
men. dat deze bacteriebestrjjders in ,den strijd
waren ten gronde gegaan en wel zóó snel en in
zulk een aantal, dat het lichaam het verlies door
productie van nieuwe cellen niet kon aanvullen staat. Terwijl de meeste personen geen nadeel
Spoedig Week echter, dat de primaire oorzaak
In een beschadiging van het beenmerg moest
worden gezocht, waardoor de aanmaak der witte
bloedcellen gestoord en de gevoeligheid voor een
lichte Infectie vergroot werd. De storing van het
beenmerg en de daarmede gepaard gaande .ver
mindering van het aantal witte bloedcellen kan
langen tijd onopgemerkt blijven en door zeer ver
schillende oorzaken ontstaan. Chronische vergif
tigingen met benzol en hiervan afgeleide verbin
dingen, pyramidon, antlpyrine, veronal, dial en*
vele andere slaap- en kalmeeringsmlddelen, die
van barbituurzuur zijn gevormd, maar ook
röntgen- en radlumstralen veroorzaken agranu
locytose. Zontscheff publiceerde een statistiek,
waacuitt bleek, dat vooral in Noord-Amerika en
Dultschland de meeste gevallen waren geconsta
teerd, d.wz. in die landen waar het gebruik
-van' de genoemde geneesmiddelen het meest is
.verbreid. t.
Ujk, dat de ontdekking wan het
onbeperkt gebruik van de zoo
verbreide middelen in medische kringen en bij
het publiek grooten Indruk heeft gemaakt, te
meer daar de pharmaceutlsche fabrieken telkens
weer nieuwe pijnstillende en slaapwekkende spé
cialité* In den handel brengen, die bijna zonder
uitzondering met de grondstoffen verwant zijn,
die de ziekte van het beenmerg veroorzaken.
De vele publicaties, die In de laatste jaren
over dit onderwerp verschenen, hebben nu ge
toond, dat Sr een groot verschil In gevoelig-
met een hoofdletter en
Want die Bank beteekem
haard, geluk. Later was het nummer doorge
streept en door een ander vervangen. De Bank
was gefailleerd, en na een korten maar moei
lijken tijd, had hij een andere positie gevonden.
Daar was het nummer van den meubelmaker
23476. den behanger, de naaister, den kleer
maker. ,y. de tijd van hun huwelijk naderde.
De rijtuigverhuurder, het reisbureau.
De schouwburg, nummer 78354; dat was een
prettig nummer. Ze waren nu pas getrouwd en
gingen Zondagsavonds veel naar den schouw
burg, waar ze stil naast elkaar zaten en ge
noten, één in bewondering voor de schoonheid
aan genen kant van het voetlicht. Zij deden
altijd een zorgvuldige «eus uit de stukken.
Oranje-Vrtfstaat en Transvaal. Kerkt
vat „Zuld-Afrlka” behalve deze vier
nog de drie protektoraten Bechuanaland, Ba
sutoland en Swaziland, alsmede geheel Zuid-
West-Afrika en Zuld-Rhodesië. De hier Vol
gende cijfers zijn ontleend aan de uitgave van
1936 van het „Catholic Directory of South Afri
ca”, en hebben betrekking op al de gebieden
die onder het kerkelijk gebied of de Apostoli
sche Delegatie van Zuld-Afrlka vallen.
Indien men nu weet dat het in 1937 honderd
Jaar geleden zal zijn sinds het Vikarlaat van
Kaapstad officieel werd opgerlcjit, en dat in
1838 de eerste katholieke kerk te Ronctebosch
by Kaapstad gebouwd werd, zal het misschien
eenlgszins vreemd klinken dat op de ruim twee
mlllloen Europeanen slechts 76 duizend en 'op
de ruim 8 mlllloen inboorlingen slechts 336 dui
zend katholieken zijn, of ruim 3 pCt. voor de
Europeanen en even 4 pCt. voor de inboorlin
gen. Bij het beoordeelen van deze cijfers moet
men echter in het oog houden, dat Zuld-Afrlka
én om zijn enorme uitgestrektheid, én om de
zeer gebrekkige middelen van verkeer, althans
tot ongeveer 30 jaar geleden, én om de eigen
aardige mentaliteit zijner bevolking én, niet
bet minst, om de verscheidenheid van rassen
en talen, een zeer moeilijk te bearbeiden gebied
was en nog steeds is; een gebied dat aan de
krachtsinspanning der eerste priesters buiten-
HJk, dat ze hier midden in den nacht speur
tochten hield en zich zenuwachtig het hoofd
brak met dingen, waar natuurlijk hoegenaamd
niets geheimzinnigs in stak! En dat nu ae zoo
moe was en een goede nachtrust beet ge
bruiken kon! Vastberaden knipte ze het licht
uit, nu voor de laatste maal, en dook onder
de dekens. Nu nergens meer aan denken
ae voelde zich eenvoudig geradbraakt van slaap
en vermoeienis. Binnen het kwartier hikte het
haar, den slaap opnieuw te vatten, en ze sliep
ongestoord tot den morgen.
HOOFDSTUK V
Er werd op Dittborn geen gemeenschappelijk
ontbijt gebruikt; leider nam dat op zijn kamer.
Een keurig, vriéndelijk binnenmeisje bracht
koffie en gesorteerd brood op een blad, met
honing, koud vleesch en goudgele kaas.
„Mevrouw de barones vraagt of de juffrouw
om tien uur bij haar wil zijn," berichtte het
meisje.
Toen Josefa stipt op het genoemde uur bij
mevrouw Dittbom aanklopte, begroette deae
haar met een vriéndelijk glimlachje. Ze zat
half liggend tegen de kussens van een divan
geleund, en Josefa vond, dat ae er erg bleek
en afgemat uitzag.
„Ik lijd nu en jlan aan de afschuwelijke
migraine," verklaarde mevrouw von Dittbom.
Ze streek langzaam met de hand over het voor
hoofd. „Ik heb het momenteel weer eens echt
ouderwetse!» te pakken; den heelen nacht heb
ik geen oog dichtgedaan."
„Hoe bevalt het verhaal ut” vroeg de oudere
vrouw dadelijk daarop.
„Veel litteraire waarde heeft het natuurlijk
Wet," antwoordde Josefa, zonder zich te be
denken, „maar als ontspanningslectuur is het
bijzonder goed geslaagd. Ik vind *t tenminste
erg spannend."
„Bent u zelf bijgeloovig?" klonk het uit den
boek van de kamer, waar het schemeriger
was dan op de plaats, waar Josefa zat.
„Nee!” riep het jonge meisje, bijna te luid.
Jflet in t minst! Ik lach om al dien nonsens,
te beginnen bjj de „spin in den morgen" en te
éindlgen met geesten en spoken.”
Het schoot haar door den geest, dat het
Immers ook op Dittborn heette te spoken,
maar ze durfde niet reppen van de opmerkln-
8«a, die de Kruschlna’s daaromtrent gemaakt
bedden, of het artikel met foto’s in het
geïllustreerde tijdschrift.
JU gelooft dus, dat er voor alles, wat op
ons den Indruk van iets spookachtigs en
griezeligs zou kunnen maken, een natuurlijke
verklaring te vinden is?” ging de barones met
•m zekere hardnekkigheid voort
-j—e Nederlandsche Pers, met name de ka-
1 tholieke, heeft in de laatste jaren nog al
dikwijls de aandacht van het publiek ge
vestigd op Zuid-Afrika en al zijn aantrekke
lijkheden. Men prijst niet ten onrechte zijn
verrukkelijk en gezond klimaat, zijn bijna
eeuwigdurenden zomer, zijn ideale winters, die
een heerlijke opfrissching bieden na een pe
riode van soms al te straffe hitte, zijn rijkdom
aan primitief inboorlingenleven, zijn wonderen
van natuurschoon en de boeiende betoovering
die uitgaat van zijn nog bijna ongerepte wil
dernissen, waar men volop gelegenheid heeft
de wilde dieren in hun natuurlijke vrijheid te
gewoon hooge elschen stelde. Een land, dat on
geveer een derde van geheel Europa beslaat,
kon door een handjevol katholieke priesters ón
mogelijk In een vlugger tempo warden bewerkt,
vooral niet als men weet dat niet alleen de
regeerlngen der beide Boeren-republieken
Transvaal en Oranje-Vrijstaat, maar ook, of
schoon in mindere mate, die der overige pro
vincies allesbehalve vriéndelijk gezind waren
tegenover alles wat katholiek was. 1) De vroegste
actie op katholiek gebied bleef dan ook heel
lang beperkt tot de Kaapkolonie. Natal. Basuto
land en Rhodesië. Hier vindt men de oudste
katholieke kerken en instituten en ook de best-
georganlseerde missles voor de inboorlingen.
Daar in de overige provincies van het Zuld-
i Afrlkaansche land de vestiging van katholieke
i priesters officieel dikwijls zeer bemoeilijkt
werd, is het te begrijpen dat daar van een
eigenlijk gezegde actie van katholieke zijde
i nauwelijks sprake Jton ztfn Het eenig mogelijke
i was dat een priester, verbonden aan een statie,
in een nabijgelegen plaats van de Kaapkelonlc
of Natal, een bezoek bracht aan een streek waar
nog geen priester woonde, en zoo, bij ultzonde-
«ring, en slechts eenige keeren per Jaar, geeste
lijke hulp bracht aan de katholieken die onder
zijn bereik lagen. Het gevolg hiervan was dat
de provincies Transvaal en Oranje-Vrijstaat
het langst van geregelde geestelijke verzorging
verstoken bleven en dat honderden katholieken
in die streken op ver afgelegen „farms" wo
nend, ofwel alle geloof verloren of zich, dik
wijls te goeder trouw, bij hun protestantse!)»
broeders aansloten.
Langzamerhand werden de toestanden beter
en vooral in de eerste jaren na den Boeren
oorlog, dus na 1902, begonnen de katholieke
priesters zich vrijer te bewegen. De oorlog had
vele katholieke Ieren naar Zuid-Afrika ge
bracht, en dezen werden op geestelijk gebied
verzorgd door aalmoezeniers, die overal toe
gang hadden en van de gelegenheid gebruik
wisten te maken om ook katholieken burgers, die
in steden of op het platteland verspreid woon
den. geestelijke hulp te verleenen. Op sommige
plaatsen, o. a. te Kroonstad en Harrismith,
belde in den Oranje-Vrijstaat, waar nog geen
katholieke kerken bestonden, bouwden de sol
daten zelven kleine bedehuizen, die nu nog in
gebruik z(jn, en maakten zoo het begin van
nfèuwe katholieke centra. Ook na den oorlog
bleven velen, die in het expedltle-leger gediend
hadden, in het land en vestigden zich daar op
boerenplaatsen of in de steden, zoodoende het
ital katholieken aanmerkelijk versterkend.
Na 1910, toen de Unie van Zuid-Afrika ge
constitueerd was, breidden zich de vrijheden
voor da katholieke geestelijkheid meer en meer
uit. De grootere steden van oudere/ datum,
zooals Kaapstad, Durban en Port Elizabeth,
zagen het aantal barer kerken toefiémen, en
in Johannesburg, dat toen nog in zijn eersten
groei was, was reeds een kerk verrezen. Pen
sionaten en colleges, bediend door Zusters en
Broeders, werden geopend, en hadden een niet
geringen invloed ten gunste eener meer ver
draagzame mentaliteit onder de nlet-katholleke
kinderen, die er hun opvoeding genoten, en op
hun ouders en familieleden. De voorooraeelen
tegen het katholiek geloof en zijn bedienaren
werden, voor een gedeelte althans, geheel over
wonnen of zoodanig verzwakt dat men de ka
tholieken als normale en goede burgers, began
te erkennen. Ook op het platte land, In de
voornaamste stadjes begonnen geleidelijk ka
tholieke kerken te verrijzen.
Eindelijk, toen in 1923 de eerste Apostolische
Delegaat naar Zuld-Afrlka kwam, beleefde het
katholicisme in Zuid-Afrika een nieuwen op
bloei, die sindsdien zich tot een frisch en krach
tig leven heeft ontwikkeld. Mgr. B. J. Ofjlswijk
O. P„ door de H. Congregatie der Propaganda
voor dezen gewichtlgen post aangewezen, heeft
in de jaren, die sedert zijn vestiging in Zuid-
Afrika zijn verloopen, eer. zeer krachtlgen stoot
gegeven aan de ontwikkeling van het katho
licisme, zoowel onder de Europeesche als onder
de zwarte en gekleurde bevolking. Zijn onver
flauwde belangstelling en zijn aanmoedigend
woord heeft in het hart van menig priester
nieuw vuur en frissche energie ontstoken, en
den moed er in weten te houden bij hen, die
wel eens dreigden dezen te verliezen in de vele
Aan den voet van den Acropolis te Athene
is tijdens uitgravingen een Ivoren beeldje ge
vonden, voorstellende een jongefhan in leu
nende houding, dat naar men meent het werk
moet zijn van den beroemden Griekschen
beeldhouwer Praxiteles, die leefde ongeveer
360 Jaar v. Chr. Met uitzondering van den
llnker-benedenarm, is het beeldje uit één stuk
ivoor. De fraaie uitdrukking van het gelaat, de
weergave yan het haar en de spieren dragen
alle de kenmerken van het werk van Praxiteles.
Het eenige tol dusver bekende authentieke
werkstuk van Praxiteles is de groep van Her
mes en Dionysos, welke in 1877 werd ontdekt
temidden van ruines in Oen tempel van Hera
te Olympia.
Een van de raadselachtige zaken in de na-
tuur is de verwonderlijke oriënteeringszln van
postduiven. In gesloten manden getranspor
teerd. per spoor of per vliegmachine, over af
standen van honderden kilometers, zijn zjj bij
loslatlng in staat, na even te hebben rondge
cirkeld in de omgeving, feilloos juist de rich
ting van hun honk te kiezen.
Hoe valt dit wondbrbearlfjk veasnogen deaer
vogels Te ^verklaren? Veel Is hierover nage
dacht, maar men rneendë we! altUd in het
duister te sullen blijven rondtasten.
Het is mogelijk, dat wijmisschien een stap
vooruit in de goede richting zullen doen. Bel
gische en Italiaansche „duivenmelkers" deden
reeds meerdere malen de ervaring op, dat ra
diogolven In staat waren postduiven hun
te doen kwijtraken. Voor eenlgen tijd lieten de
Fransche legerautoritelten onderzoekingen ver
richten naar de waarheid vap de bewering als
zouden electromagnetlsche golven storend in
werken op den ortënteertngszln van post
duiven.
Reeds eerder had men in Frankrijk een
proefneming In deze richting gedaan en wel te
Parijs en op het Champ de Mars.
Den laatsten keer liet men 200 postduiven
op, die als gewoonlijk zich direct op weg naar
hun huls begaven. Volgens afspraak begon een
naburige sender vijf minuten na het vrijlaten
der duiven zijn uitzending, met het gevolg, dat
de duiven van de Ingeslagen richting afweken
en tijdens den duur der uitzending rond de
antennemasten heen cirkelden Na het onder
breken van de uitsendlng sloegen de duiven de
oorspronkelijke richting weer in.
Men mag uit de resultaten van belde expe-*
rimenten-de conclusie trekken, dat de oriën-
teeringszin van postduiven Inderdaad door
radiogolven gestoord wordt. Tevens vihdt men
misschien hierin een aanwijzing In welke rich
ting een verklaring van dit merkwaardige ver
mogen dezer duiven gezocht moet worden.
bespieden, al wordt hierbij wel eens vergeten
dat Zuid-Afrika voor het grootste gedeelte een
tamelijk dor en eentonig land is, waar men
uren, soms zelfs dagen per spoor of auto kan
reizen zonder iets te ontmoeten wat het
van een Europeesch toe.-lst kan boeien.
Ook tracht men de sympathie van ons, Ne
derlanders, aan te wakkeren voor onze broe
ders van den Dietschen stam aan gene zijde
Verbaasd
ze naar een lage, breede deur, die
noch een klink, noch een
sleutelgat vertoonde en daarom aan de andere
zijde met een grendel gesloten moest zijn, want,
hoe stevig ze ook drukte, de deur week geen
milimeter van haar plaats.
Dat was toch wel een beetje vreemd met
die verstopte deur, die niet eens een knop had
om ae aan te vatten maar och, tenslotte had
*t misschien niets bijzonders te beteekenen. In
oude en vaak verbouwde huizen vindt men zoo
dikwijls van die doorgangen, die nergens meer,
heen lalden, of vertrekjes, die alleen nog maar
door een luik in een andere kamer te bereiken
zijn! Ze hoefde morgen slechts de moeite te
nemen, eens te informeeren waar die deur uit
kwam, dan kreeg ze zeker een bevredigend
antwoord. Het kon ook, beat zjjn. dat er aan
den anderen kant een groots kast vóór stond.
Toch niet leuk, zoo’n poortje vlak achter je
bed, dat Je self niet kon afsluiten en dat van
de andere zijde blijkbaar geopend kon wor
den.... Onsin wat mankeer^» haar elgen-
kamer waren duidelijk te onderscheiden, zóó
hel was haar schijnsel déken nacht.
Josefa liep langzaam naar de zijden drape
rie achter het hoofdeinde van haar bed; ze
herinnerde zich opeens, dat ze door de gong
voor het avondmaal gestoord was in haar onder
zoek naar de nis, die zich mogelijk daarachter
bevond. Die kreet, die lichte, gesmoorde en toch
zoo bange kreet, klonk haar als een echo nog
steeds in de ooren.
Weer maakte ze licht en schoot met vaste
hand de rljkgeploolde zijde terug.
staarde
aan haar
Bij den apotheker hield de ster stil en liet Tuirneltje en
Kruimeltje op het dak neervallen. „Je moet zelf maar zien, dat
Je binnenkomt”, zei de ster met een ondeugend gezicht, „ik
moet zien dat ik weer op mijn plaats kom, anders krijg ik het
met de maan aan den stok, en zoo vlug, dat de kaboutertjes
hem nauwelijks konden volgen, ging ie weer weg. De kabouter
tjes sprongen nu door een open raam naar binnen en kwamen
boven op een lampekap terecht.
Josefa schoof een leeswljzertje, dat zich in
het boek bevond, tusschen de bladen. De
vraag overrompelde haar een beetje; je kon er
bijna de conclusie uit trekken, dat mevrouw
von Dittborn t niet heelemaal met zichzelf
eens was, of er spoken bestonden of niet!
,Ja, heel zeker geloof ik dat. Hoê onwer
kelijk of geheimzinnig iets ons ook mag lijken,
als men de zaak ernstig onderzoekt, vindt men
gewoonlijk een heel bevredigende en doodeen
voudige verklaring.”
De tafzljden Japon van de slotvrouwe
selde even.
„Dus er is u in uw leven nog nooit iets over
kómen, dat u van streek bracht door z’n ge
heimzinnige onverklaarbaarheid?"
Josefa lachte zachtjes. „Nooit, en als er eens
■n spooksel of *n overjarige geest in m*n buurt
kwam, zou ik ze zóó grondig onder handen
nemen, dat hun alle lust tot spoken verging.”
De barones stond op en kwam in den licht
cirkel van Josefa’s lamp staan.
.Bent u werkelijk zoo moedig, lieve kind?”
zei ze ernstig. „Maar u is nog Jong, er zou
u best nog iets kunnen overkomen, dat uw
opgeruimde zekerheid aan *t wankelen brengt.”
Ze deed een stap dichter naar het jonge meisje
toe. „We zullen morgen maar verder lezen, ik
voel me een beetje moe, en u zelf zult na
de lange reis ook wel een paar extra uren
nachtrust kunnen gebruiken.”
Josefa stond dadelijk op. „Dan wensch ik u
goeden nacht, taevrouw.” -
De statige vrouw nam haar hand tusschen
de hare. Uk hoop dat u dén eersten nacht
„Och, waren alle menschen wijs.I
(Dat Is heelemaal niet noodlg, als I
zo achter het stuur maar ‘n klein I
beetje beter wilden opletten,, dan I
konden we al héél tevreden zijn I) I
mest Durand ging nog eens de kamers
H door, keek rond of de mannen van den
verhuiswagen ook iets vergeten hadden,
en nam zijn hoed, den hoed met den rouwrand.
HIJ sloot de deur, dramde den sleutel twee
maal om. HU hoopte, dat hU daarmee ook z’n
vroeger leven had afgesloten. Het was nu voor
bij, de herinnering moest nu ook verdwUnen.
Terwijl hU door de gang naar de straatdeur
liep, zag hü naast de telefoon een blaadje pa
pier hangen, een gewoon blaadje papier van
een blocnote. Er waren cijfers op geschreven,
cijfers met inkt, met blauw en rood en zwart
potlood. Eensklaps brachten deze cijfers hem
ailes weer voor den geest, wat hU vergeten
wilde. ZU vertelden een greep uit een men-
schenleven. den mooien roman van een kort
stondig geluk op.... een blaadje papier.
Ernest Durand trok het papier van den spU-
ker en ging er weer mee in de kamer. Hjj sette
zich op de breede vensterbank en begon te
lezen.
Het eerste nummer was 56344 en er achter
stond: Déslrée. Het was een mooie naam, de
mooiste naam dien hU kénde, omdat het de
naam was van z’n verloofde. HU had bet ge
noteerd. omdat het telefoonnummer van d’r
ouders indertijd was veranderd. Dat was een
maand of zeven vóór hun huwelUk. toen hU het
huis al gekocht en betrokken had. Er onder
stond het nummer van een bloemenwinkel. HU
had haar dikwijls bloemen gestuurd....
was een mooie tijd.
Het volgend nummer was dat van de Bank.
i flink onderstreept
ide werk, salaris, eigen
■a T let lang geleden werd het publiek opge-
JN schrikt omtrent bet gevaar, dat aan bet
gebruik van een aantal geneesmiddelen
verbonden sou zijn. Het betrof hier niet medi
camenten, die gewoonlUk door den arts worden
voorgeschreven en waarvoor deze dus de versmt-
woordlng draagt, maar een aantal hoofdpUn- en
slaapmiddelen, die zelfs bU den drogist zonder
recept verkrijgbaar zUn en algemeen gebruikt
worden.
Het is in het algemeen goed om sensattoneele
berichten vooral op medisch gebied met
eenige reserve te aanvaarden. Niet alleen verliest
de populaire berichtgeving van een wetenschap
pelijke verhandeling itf hierin gebrulkelUke be
wijsvoering en daarmede de critische instelling,
maar bovendien volgen op de wetenschappelijke
mededeellng verdere publicaties, contróle en on
derzoek, waardoor het oerdeel vaak belangrijk
gewijzigd wordt.
De naam van een vriend met nummer 19713.
HU kwam ben dlkwUls bezoeken, verdween
toon plotseling. HU bad te groot geleefd en was
geruïneerd. Wie zich aan een ander spiegelt..
had de jonge man toen tegen z’n vrouw ge
zegd.
Dan kwam
iets nieuws
hun levén:
suster. De zuster
met de vriénde
lijke oogen. die
altijd zacnt en
kalm door *S huls
liep. Onder haar nummer stond dat van den
dokter.
Voor t eerst volgde nu de naam van een
familielied: Moeder. Dat was héér moeder. Ze
wilde gedurende de eerste maanden van hun
huwelijk niet komen, maar toen kwam as
spoedig, omdat ze haar nu noodlg hadden.
Weer de naam en het telefoonnummer van
een dokter, een specialist.
Het volgend nummer had moeder genoteerd.
Het was het nummer van een dagblad. Er
moest een advertentie geplaatst worden, want
de dienstbode was wegens huwelijk vertrokken:
De apotheker. Het gelaat van Ernest Durand
betrok in pijnlijke herinnering. Het was een
angstige tijd geweest; de dokter was dikwijls
gekomen.
De groentenman 61224; de kruidenier 17930.
Moeder had ze opgeschreven, omdat ze de
nummers niet kende. Want de vrouw des hui
zes kon de huishouding niet meer voeren. Ze
was ziek.
Nu werd het oog van den jongen man on
weerstaanbaar getrokken naar een nummer,
zoowat midden van *t blaadje. HU had het
eerst overgeslagen. HU hoorde het haar nog
zeggen, toen ze de eerste maal dit nummer had
opgebeld: blauw bekleed en een grooten.
sluier er overheen, ’s Middags hadden ze de
wieg in den winkel bekeken.
Het volgend nummer kon de jonge man niet
lezen. Voor z’n oogen trok een waas van tra
nen, die hu terug drong. Dit nummer had moe
der aangevraagd: hU had het niet kunnen
zeggen, gewoon of het een boodschap was: twee
kisten, één gewone maat, één voor een baby.
Daaronder weer het nummer van een rijtuig
verhuurder: een lUkwagen.
HU was aan t laatste nummer gekomen, dat
van *t woningbureau. HU wilde s*n huis als te
koop opgeven.
Ernest Durand vouwde het blaadje papier op.
kusSe bet, borg het zorgvuldig in z’n porte
feuille en verliet voor goed de ledige woning.
In twee minuten had hU twee Jaar van zUn
leven opnieuw doorleefd, de twee mooiste en
smartelijkste, die nu voor altUd in den ruste
loos voortsnellenden tijdstroom waren ver
dwenen.
nen, terwUl ze, ademloos luisterend, overeind
bleef zitten.
De gordUnen van bet bed waren geheel
teruggeslagen, evenals die aan de ramen,
welke wUd open stonden. De heldere maan
wierp een breede, blauw-wltte streep over het
vloerkleed.
Het leek nu doodstil In het nachtelUk huls.
Maar ondanks die geruststellende stilte kon
Josefa den slaap niet meer vatten. De eigenaar
dige en onrustige droom bracht haar de toe
spelingen van haar reisgenooten en de geheim
zinnige waarschuwingen van eten ouden knecht
voor den geest, en hoewel ze zichzelf
er om uitlachte, hief ze elk oogenblik het
h«ofd van het kussen, in de meening, een ge
ritsel of gekraak te hooren. Haar hart klopte
sneller dan gewoonlUk en ze vond het benauwd-
warm in de kamer, ondanks den koelen herfst
nacht.
Na een poosje tobben klom Josefa uit bed.
Ze zou toch kunnen zweren, dacht ae, dat ae
werkelUk een kreet gehoord had; het geluld had
nog een oogenblik deel uitgemaakt van haar
droom en haar toen gewekt. Weer stak ae alle
lichten aan.
Ze overtuigde zich eerst, dat de deuren
naar de gang beide gesloten waren; toen
maakte zü de kamer weer donker en keek door
het raam scherp uit in het park.
Het was of ae neerzag over een zilveren
meer, zóó sprookjesachtig werd heel de om
geving belicht door de volle maan, die lang
zaam voortgleed aan een volkomen wolkenloozen
De kleinste voorwerpen in de slaap-
van den evenaar, door te wUzen op de bekoor-
hjkheden van hun taal en op de nauwe banden
die ons aan het Afrlkaansche volk verbinden, al
wordt ook hierbU wel eens over het hoofd ge
zien dat de doorsnee-Afrikaner maar matig
gecMend is van onze Nederlandsche kuituur, en
dat men daarginds, ofschoon heel ten onrechte,
niet zonder reden het oude Nederlandse!) ..Afri-
kansch” gedoopt heeft, (s het ooit in het hoofd
van Noord- of Zuid-Amerikanen opgekomen hun
Engelsch, Spaanse!) of Portugeesch „Ameri
kaanse!)” te noemen?
Maar bovenal wordt reclame gemaakt voor
de zeer gunstige economische toestanden, die
in bepaalde centra van het Afrlkaansche Sub
continent heerschen. En hiertegen kunnen we
■geen bedenkingen aanvoeren, mits zU. die op
verhuizing naar het beloofde land reflecteeren,
aan drie noodzakelUke verelschten voldoen, n.l.:
dat zU jong en gezond zUn; dat zU een beroep
hebben geleerd en grondige vakkennis bezitten, laani
en dat zU een kleine geldelUke reserve achter* C N
zich hebben.
Het dcêl van dit artikel is echter niet de ma-
terieele welvaart vap Zuid-Afrika nader toe te
lichten. Er is tot nu toe in onze pers te weinig
gesproken over rt» godsdienstige toestanden van
Zuid-Afrika, met name over de ontwikkeling
van het katholieke leven. Toch is de bekend
making van den grooten opbloei van het ka
tholicisme in dat land een niet te ondersehat-
ten factor voor velen, die zich voorstellen daar
heen te emigreereh. De meesten die zich tot
ons wendden om inlichtingen over de toestan
den in hun toekomstige tweede vaderland,
stelden zeer veel belang in hetgeen hun over
het bloeiende katholieke leven ervan werd mee
gedeeld. Er waren er zelfs onder die uitdruk-
kelUk vroegen of er ook gelegenheid bestond
voor het geregeld beleven van hun godsdienst
plichten en voor een degelUke katholieke op
voeding van hun kinderen.
Het is niet te verwonderen dat Zuid-Afrika
op stuk van godsdienst bU de katholieke bevol
king van Nederland nog steeds een ietwat twU-
fe&chtige faam bezit. Men kent hier de. Zuld-
Afrijtaansche bevolking, de Boeren van Trans
vaal, zooals men ze gaarne, ofschoon heel onvol
ledig, benaamt. als overwegend eneenlgszins
fanatiek protestantse!). Doch men kent ze maar
ten halve en men generaliseert gemakkelUk toe
standen, die men slechts gedeeltelUk kent. Men
vergeetdat sinds den Boerenoorlog, die in
1902 besloten werd, er heel wat veranderd is in
Zuid-Afrika, ook op godsdienstig gebied. En al
blUft dit land voorlooplg nog overwegend pro-
testantsch we nemen hier „protestantsch"
in zUn meest uitgebreiden zin toch is het
katholieke leven er in de laatste jaren tot zulk
een bloei gekomen, dat het meer dan de moeite
waard is hierop de aandacht te vestigen en een
overzicht te geven van wat er op katholiek ge
bied in de Unie van Zuid-Afrika tegenwoordig
gepresteerd wordt.
Tot beter begrip van hetgeen volgen gaat, zU
opgemerkt, dat de .Unie van Zuid-Afrika” be
staat uit de vier provincies: Kaapkolonie, Natal,
Ik om-
jvincïes
2 Kr is niet veel standvastigs meer
In 't onstandvastig leven,
Den Haag doet telkens weer zt)n best
Daar staaltjes van te geven
S Zóó is een spelling nieuw, en oud,
S Pas versch, en weer versleten,
Je moet wat juist was aangeleerd
Ngg vlugger weer vergeten.
Wanneer je je onfeilbaar dacht
5 In ’t schrijven en in ’t spellen
s Dan zal je zoon van zeven jaar
Je anders wat vertellen/
Die kijkt al op z’n ouders neer
En laat ze stiekem kletsen,
Want och, die spellen nog zoo gek,
"t Zjjn van die ouderwetschen
Maar nu zit hij toch zelf ook vast,
Hij kan opnieuw beginnen,
Totdat ze aan ’t Departement
Wat anders weer verzinnen.
Kon ooit een taal, die ‘t volk toch
M bindt.
van de genoemde stoffen ondervinden, zUn er
enkelen, die er zeer gevoelig voor zUn. Schil
ling onderzocht, in opdracht van het Dultsche
instituut voor volksgezondheid, de werking der
medicamentei! bU 80 menschen, zonder ook
maar in een geval een yernfindering van het
aantal witte bloedcellen'te vinden. Zontscheff
geeft een overzicht van 100 gevallen, waarbU
in 4550 dagen 12—1200 gram pyramidon zon
der eenig nadeelig gevolg gebruikt werd.
Daartegenover staan echter ook berichten om
trent een daling van het aantal witte bloed
lichaampjes na een zeer kort en matig gebruik
van een der medicamenten en zelfs na een
enkele dosis.
De conclusie, waartoe men komt, is dat bet
gebruik der genoemde medicamenten geen ge
vaar oplevert als het op voorschrift van een
arts geschiedt, die Indien hU dit noodlg oor
deelt het bloedbeéid kan controleeren.
Het z.g. vjUe gebruik van slaapmiddelen, enz.
vooral in onmatige hoeveelheden en gedurende
langen tüd voortgezet, kan in sommige gevallen
ernstige gevolgen hebben. Hoewel een overge
voeligheid van het beenmerg voor deze vergiften
zelden voorkomt, is het toch goed het bestaan
hiervan te weten. Het behoeft geen aanleiding
te zUn tot overdreven angstigheid of tot het
verwerpen van geneesmiddelen, die* voor den
mensch van groot belang zUn geworden. Wel
wake men voor onnoodig en onmatig gebruik en
raadplege bU allen twUfel zUn huisarts.
Maar hoogstens nog een spelen/
O, hooge heeren in Den Haag,
Schei uit met ‘t Marchandeer en,
We zjjn het beu, elk jaar opnieuw
Een spelling te gaan leeren!
HERMAN KRAMER
bij een ongeval met
doodeUjken afloop
het dak van Dittborn goed en rustig
En onthoud goedz wat u droomt,”
voegde ze er lachend bü, y^ant wat men den
eersten nacht in een—■Vreemd huls droomt,
heet in vervulling te gaan!”
Daarmee was Josefa’s taak voor dien avond
afgeloopen en even later stond ze in haar
vriendelUke slaapkamer. Ze stak alle schemer
lampjes aan, die hier en daar aan den muur
bevestigd waren, en pakte toen de laatste
vakjes van haar koffer uit. Dat wilde se nog
klaar hebben, zoodot ze den volgenden dag
niet meer sou hoeven te ruinren en redderen.
Meermalen moest ze hartgrondig gapen; ze
voelde nu zelf toch ook, dat ze geducht moe
was, van de lange reis en de vele nieuwe in
drukken, die ze sedert haar aankomst op het
kasteel had opgedaan.
De koffer was leeg; nu zou ze ook maar
meteen gaan slapen. Ze kleedde zich vlug uit
en nestelde zich met een zucht van welbehagen
tusschen de koele lakens van het vorsteHjk
bed.
BUna dadelUk sliep ze, diep en zwaar, en In
haar droom zag, ze een reusachtig wit paard,
en de barones .stond schuw en angstig In een
hoek gedrukt, terwUl rij self het dier met luid
zweepgeknal op de vlucht dreef. En terwUl het
wecstormde, stiet de barones een lichten kreet
uit.
Josefa ontwaakte met een schok uit den
zworen droom en ging verwonderd en nog
slaapdronken rechtop zitten. Had ze niet wer-
keUJk een gedempten schreeuw geboord? Al
haar zenuwen waren tot bet uiterste gespan- hemel.
S Een land zóó erg verdeden?
i Het is nu toch geen spellen meer,
s