Tuimeltje en Kruimeltje in het Kabouterland witfiaal wui den daq F 250.- F 750.- Katholiek Zuid- Afrika Zigeunerinnetje I ZATERDAG 25 JULI 1936 Pyramidon Cevaarlyk genademiddel Zijn opbloei De telefoon- 1 nummers rtt- K* h f. Beeldje van Praxiteles gevonden? DOOR ANNY VON PANHUIS lllllllllllllllllllllllllllllllllllilillllllllllllllllllllH a w w w-i a n/MkTKl/'JO op dit blad zijn ingevolge de verzekerlngsvoorwaarden tegen p levenslange geheele ongeschiktheid Al Ik |»</IN Iw r« ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen W» verlies van beide armen, belde beenei 7 AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERUJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL Postduiven en radiogolven ^iiiiiniiniiii SPELLING-SPEL 1 9k I. oog had. =nllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfr= het .heid tusschen de verschillende menschen be- op den ortënteertngszln van eerder had men in Frankrijk op dit blad zijn Ingevolge de verzekerlngsvoorwaarden tegen B kant weer (Wordt vervolgd.) 9 Want even daarna kwam de vrouw terug met een grooten ■toffer in haar handen en daarmede wilde se de kap weer ■til gaan hangen. Maar de kaboutertjes hadden het niets op dien stoffér begrepen en Juist voor de vrouw het harde ding de hoogte inhief, waren se langs het koord geklauterd, dat aan den zolder hing. I tot werken door beenen of belde oogen I Het is begrijpelU gevaar aan het u er in de onder slaapt. KLOKJB. TIKT- Z»O TIKT *T Bij i»«hi nikt. reertlen Vikariaten, zeven onafhankelijke missie. J. P. TER MAAT OJ». 8. Domlnicus College, Nijmegen. 1 aardig verloop hadden en onder teekenen van 1) Onder de officieeie personen die, ofschoon nlet-kathollek, een gunstige gezindheid toon den, dient vooral Cecil Rhodes genoemd tejwor- den. de door zijn vrijgevigheid veel gedaan heeft om de uitbreiding van het katholicisme in Zuid-Afrika te bevorderen. b|J verlies van een hand, een voet of een oog. Daar kwam de apothekersvrouw binnen. Ze keek kwaad naar de lampekap, die hard heen en weer schommelde en bromde, dat ze nog nooit een huis had gezien waar het zoo hard tochtte. ,Jk begrijp niet wie er aan die Kap is geweest”, schreeuwde ae en smeet de deur weer achter zich dicht. „Daar zijn we vanaf", lachte Tuirneltje, maar hij had het mis Zoo ook in het hier bedoelde geval. Nu *n aan- tal mededeellngen over het gevaar van het ge regeld gebruik van pyramidon en de vele hier mede verwante geneesmiddelen verschenen zijn, overziet men het vraagstuk beter en is het goed het publiek in te lichten, vooral nu het eenmaal een waarschuwing kreeg. De ziekte, die door het pyramidon, en door vele z.g. barbituurzuurverblndingen wordt veroor zaakt, was reeds In 1922 bekend en werd agranu locytose genoemd. Deze naam beteekent, dat bet hoofdsymptoom der ziekte bestond in het ont breken of althans verminderen van de granu- locyten, de gekorrelde witte bloedcellen. De witte bloedlichaampjes van ons bloed hebben een belangrijke rol te vervullen. Zij zijn het Immers, die den strijd aanbinden tegen alle vreemde in dringers, vooral de bacteriën dus, die ons li chaam bedreigen. lp de> klinieken vond men nu gevallen van angina, (keelontsteking) die een zeer kwaad- I teleurstellingen bU hun werk ondervonden. Voor al ckxn- het verdoelen en verkavelen der’vroe ger veel te uitgestrekte'missiegebieden, en door het stichten van kleuwe kerkeljjké territortën heeft Z. Exc. de Apostolische Delegaat enorm veel bijgedragen tot de ontwikkeling van het katholieke leven. Op het oogenblik telt de Apos tolische Delegatie van Zuld-Afrlka, die te Bloemfontein haar tetel heeft. 22 mlssle-terri- toclën, waaronder Prefecturen en eei algemeene bloedvergiftiging vaak met den dood eindigden. Het bloedonderzoek leerde, dat bij deze patiënten het aantal witte bloedlichaamp jes sterk verminderd was. Aanvankelijk dacht men. dat deze bacteriebestrjjders in ,den strijd waren ten gronde gegaan en wel zóó snel en in zulk een aantal, dat het lichaam het verlies door productie van nieuwe cellen niet kon aanvullen staat. Terwijl de meeste personen geen nadeel Spoedig Week echter, dat de primaire oorzaak In een beschadiging van het beenmerg moest worden gezocht, waardoor de aanmaak der witte bloedcellen gestoord en de gevoeligheid voor een lichte Infectie vergroot werd. De storing van het beenmerg en de daarmede gepaard gaande .ver mindering van het aantal witte bloedcellen kan langen tijd onopgemerkt blijven en door zeer ver schillende oorzaken ontstaan. Chronische vergif tigingen met benzol en hiervan afgeleide verbin dingen, pyramidon, antlpyrine, veronal, dial en* vele andere slaap- en kalmeeringsmlddelen, die van barbituurzuur zijn gevormd, maar ook röntgen- en radlumstralen veroorzaken agranu locytose. Zontscheff publiceerde een statistiek, waacuitt bleek, dat vooral in Noord-Amerika en Dultschland de meeste gevallen waren geconsta teerd, d.wz. in die landen waar het gebruik -van' de genoemde geneesmiddelen het meest is .verbreid. t. Ujk, dat de ontdekking wan het onbeperkt gebruik van de zoo verbreide middelen in medische kringen en bij het publiek grooten Indruk heeft gemaakt, te meer daar de pharmaceutlsche fabrieken telkens weer nieuwe pijnstillende en slaapwekkende spé cialité* In den handel brengen, die bijna zonder uitzondering met de grondstoffen verwant zijn, die de ziekte van het beenmerg veroorzaken. De vele publicaties, die In de laatste jaren over dit onderwerp verschenen, hebben nu ge toond, dat Sr een groot verschil In gevoelig- met een hoofdletter en Want die Bank beteekem haard, geluk. Later was het nummer doorge streept en door een ander vervangen. De Bank was gefailleerd, en na een korten maar moei lijken tijd, had hij een andere positie gevonden. Daar was het nummer van den meubelmaker 23476. den behanger, de naaister, den kleer maker. ,y. de tijd van hun huwelijk naderde. De rijtuigverhuurder, het reisbureau. De schouwburg, nummer 78354; dat was een prettig nummer. Ze waren nu pas getrouwd en gingen Zondagsavonds veel naar den schouw burg, waar ze stil naast elkaar zaten en ge noten, één in bewondering voor de schoonheid aan genen kant van het voetlicht. Zij deden altijd een zorgvuldige «eus uit de stukken. Oranje-Vrtfstaat en Transvaal. Kerkt vat „Zuld-Afrlka” behalve deze vier nog de drie protektoraten Bechuanaland, Ba sutoland en Swaziland, alsmede geheel Zuid- West-Afrika en Zuld-Rhodesië. De hier Vol gende cijfers zijn ontleend aan de uitgave van 1936 van het „Catholic Directory of South Afri ca”, en hebben betrekking op al de gebieden die onder het kerkelijk gebied of de Apostoli sche Delegatie van Zuld-Afrlka vallen. Indien men nu weet dat het in 1937 honderd Jaar geleden zal zijn sinds het Vikarlaat van Kaapstad officieel werd opgerlcjit, en dat in 1838 de eerste katholieke kerk te Ronctebosch by Kaapstad gebouwd werd, zal het misschien eenlgszins vreemd klinken dat op de ruim twee mlllloen Europeanen slechts 76 duizend en 'op de ruim 8 mlllloen inboorlingen slechts 336 dui zend katholieken zijn, of ruim 3 pCt. voor de Europeanen en even 4 pCt. voor de inboorlin gen. Bij het beoordeelen van deze cijfers moet men echter in het oog houden, dat Zuld-Afrlka én om zijn enorme uitgestrektheid, én om de zeer gebrekkige middelen van verkeer, althans tot ongeveer 30 jaar geleden, én om de eigen aardige mentaliteit zijner bevolking én, niet bet minst, om de verscheidenheid van rassen en talen, een zeer moeilijk te bearbeiden gebied was en nog steeds is; een gebied dat aan de krachtsinspanning der eerste priesters buiten- HJk, dat ze hier midden in den nacht speur tochten hield en zich zenuwachtig het hoofd brak met dingen, waar natuurlijk hoegenaamd niets geheimzinnigs in stak! En dat nu ae zoo moe was en een goede nachtrust beet ge bruiken kon! Vastberaden knipte ze het licht uit, nu voor de laatste maal, en dook onder de dekens. Nu nergens meer aan denken ae voelde zich eenvoudig geradbraakt van slaap en vermoeienis. Binnen het kwartier hikte het haar, den slaap opnieuw te vatten, en ze sliep ongestoord tot den morgen. HOOFDSTUK V Er werd op Dittborn geen gemeenschappelijk ontbijt gebruikt; leider nam dat op zijn kamer. Een keurig, vriéndelijk binnenmeisje bracht koffie en gesorteerd brood op een blad, met honing, koud vleesch en goudgele kaas. „Mevrouw de barones vraagt of de juffrouw om tien uur bij haar wil zijn," berichtte het meisje. Toen Josefa stipt op het genoemde uur bij mevrouw Dittbom aanklopte, begroette deae haar met een vriéndelijk glimlachje. Ze zat half liggend tegen de kussens van een divan geleund, en Josefa vond, dat ae er erg bleek en afgemat uitzag. „Ik lijd nu en jlan aan de afschuwelijke migraine," verklaarde mevrouw von Dittbom. Ze streek langzaam met de hand over het voor hoofd. „Ik heb het momenteel weer eens echt ouderwetse!» te pakken; den heelen nacht heb ik geen oog dichtgedaan." „Hoe bevalt het verhaal ut” vroeg de oudere vrouw dadelijk daarop. „Veel litteraire waarde heeft het natuurlijk Wet," antwoordde Josefa, zonder zich te be denken, „maar als ontspanningslectuur is het bijzonder goed geslaagd. Ik vind *t tenminste erg spannend." „Bent u zelf bijgeloovig?" klonk het uit den boek van de kamer, waar het schemeriger was dan op de plaats, waar Josefa zat. „Nee!” riep het jonge meisje, bijna te luid. Jflet in t minst! Ik lach om al dien nonsens, te beginnen bjj de „spin in den morgen" en te éindlgen met geesten en spoken.” Het schoot haar door den geest, dat het Immers ook op Dittborn heette te spoken, maar ze durfde niet reppen van de opmerkln- 8«a, die de Kruschlna’s daaromtrent gemaakt bedden, of het artikel met foto’s in het geïllustreerde tijdschrift. JU gelooft dus, dat er voor alles, wat op ons den Indruk van iets spookachtigs en griezeligs zou kunnen maken, een natuurlijke verklaring te vinden is?” ging de barones met •m zekere hardnekkigheid voort -j—e Nederlandsche Pers, met name de ka- 1 tholieke, heeft in de laatste jaren nog al dikwijls de aandacht van het publiek ge vestigd op Zuid-Afrika en al zijn aantrekke lijkheden. Men prijst niet ten onrechte zijn verrukkelijk en gezond klimaat, zijn bijna eeuwigdurenden zomer, zijn ideale winters, die een heerlijke opfrissching bieden na een pe riode van soms al te straffe hitte, zijn rijkdom aan primitief inboorlingenleven, zijn wonderen van natuurschoon en de boeiende betoovering die uitgaat van zijn nog bijna ongerepte wil dernissen, waar men volop gelegenheid heeft de wilde dieren in hun natuurlijke vrijheid te gewoon hooge elschen stelde. Een land, dat on geveer een derde van geheel Europa beslaat, kon door een handjevol katholieke priesters ón mogelijk In een vlugger tempo warden bewerkt, vooral niet als men weet dat niet alleen de regeerlngen der beide Boeren-republieken Transvaal en Oranje-Vrijstaat, maar ook, of schoon in mindere mate, die der overige pro vincies allesbehalve vriéndelijk gezind waren tegenover alles wat katholiek was. 1) De vroegste actie op katholiek gebied bleef dan ook heel lang beperkt tot de Kaapkolonie. Natal. Basuto land en Rhodesië. Hier vindt men de oudste katholieke kerken en instituten en ook de best- georganlseerde missles voor de inboorlingen. Daar in de overige provincies van het Zuld- i Afrlkaansche land de vestiging van katholieke i priesters officieel dikwijls zeer bemoeilijkt werd, is het te begrijpen dat daar van een eigenlijk gezegde actie van katholieke zijde i nauwelijks sprake Jton ztfn Het eenig mogelijke i was dat een priester, verbonden aan een statie, in een nabijgelegen plaats van de Kaapkelonlc of Natal, een bezoek bracht aan een streek waar nog geen priester woonde, en zoo, bij ultzonde- «ring, en slechts eenige keeren per Jaar, geeste lijke hulp bracht aan de katholieken die onder zijn bereik lagen. Het gevolg hiervan was dat de provincies Transvaal en Oranje-Vrijstaat het langst van geregelde geestelijke verzorging verstoken bleven en dat honderden katholieken in die streken op ver afgelegen „farms" wo nend, ofwel alle geloof verloren of zich, dik wijls te goeder trouw, bij hun protestantse!)» broeders aansloten. Langzamerhand werden de toestanden beter en vooral in de eerste jaren na den Boeren oorlog, dus na 1902, begonnen de katholieke priesters zich vrijer te bewegen. De oorlog had vele katholieke Ieren naar Zuid-Afrika ge bracht, en dezen werden op geestelijk gebied verzorgd door aalmoezeniers, die overal toe gang hadden en van de gelegenheid gebruik wisten te maken om ook katholieken burgers, die in steden of op het platteland verspreid woon den. geestelijke hulp te verleenen. Op sommige plaatsen, o. a. te Kroonstad en Harrismith, belde in den Oranje-Vrijstaat, waar nog geen katholieke kerken bestonden, bouwden de sol daten zelven kleine bedehuizen, die nu nog in gebruik z(jn, en maakten zoo het begin van nfèuwe katholieke centra. Ook na den oorlog bleven velen, die in het expedltle-leger gediend hadden, in het land en vestigden zich daar op boerenplaatsen of in de steden, zoodoende het ital katholieken aanmerkelijk versterkend. Na 1910, toen de Unie van Zuid-Afrika ge constitueerd was, breidden zich de vrijheden voor da katholieke geestelijkheid meer en meer uit. De grootere steden van oudere/ datum, zooals Kaapstad, Durban en Port Elizabeth, zagen het aantal barer kerken toefiémen, en in Johannesburg, dat toen nog in zijn eersten groei was, was reeds een kerk verrezen. Pen sionaten en colleges, bediend door Zusters en Broeders, werden geopend, en hadden een niet geringen invloed ten gunste eener meer ver draagzame mentaliteit onder de nlet-katholleke kinderen, die er hun opvoeding genoten, en op hun ouders en familieleden. De voorooraeelen tegen het katholiek geloof en zijn bedienaren werden, voor een gedeelte althans, geheel over wonnen of zoodanig verzwakt dat men de ka tholieken als normale en goede burgers, began te erkennen. Ook op het platte land, In de voornaamste stadjes begonnen geleidelijk ka tholieke kerken te verrijzen. Eindelijk, toen in 1923 de eerste Apostolische Delegaat naar Zuld-Afrlka kwam, beleefde het katholicisme in Zuid-Afrika een nieuwen op bloei, die sindsdien zich tot een frisch en krach tig leven heeft ontwikkeld. Mgr. B. J. Ofjlswijk O. P„ door de H. Congregatie der Propaganda voor dezen gewichtlgen post aangewezen, heeft in de jaren, die sedert zijn vestiging in Zuid- Afrika zijn verloopen, eer. zeer krachtlgen stoot gegeven aan de ontwikkeling van het katho licisme, zoowel onder de Europeesche als onder de zwarte en gekleurde bevolking. Zijn onver flauwde belangstelling en zijn aanmoedigend woord heeft in het hart van menig priester nieuw vuur en frissche energie ontstoken, en den moed er in weten te houden bij hen, die wel eens dreigden dezen te verliezen in de vele Aan den voet van den Acropolis te Athene is tijdens uitgravingen een Ivoren beeldje ge vonden, voorstellende een jongefhan in leu nende houding, dat naar men meent het werk moet zijn van den beroemden Griekschen beeldhouwer Praxiteles, die leefde ongeveer 360 Jaar v. Chr. Met uitzondering van den llnker-benedenarm, is het beeldje uit één stuk ivoor. De fraaie uitdrukking van het gelaat, de weergave yan het haar en de spieren dragen alle de kenmerken van het werk van Praxiteles. Het eenige tol dusver bekende authentieke werkstuk van Praxiteles is de groep van Her mes en Dionysos, welke in 1877 werd ontdekt temidden van ruines in Oen tempel van Hera te Olympia. Een van de raadselachtige zaken in de na- tuur is de verwonderlijke oriënteeringszln van postduiven. In gesloten manden getranspor teerd. per spoor of per vliegmachine, over af standen van honderden kilometers, zijn zjj bij loslatlng in staat, na even te hebben rondge cirkeld in de omgeving, feilloos juist de rich ting van hun honk te kiezen. Hoe valt dit wondbrbearlfjk veasnogen deaer vogels Te ^verklaren? Veel Is hierover nage dacht, maar men rneendë we! altUd in het duister te sullen blijven rondtasten. Het is mogelijk, dat wijmisschien een stap vooruit in de goede richting zullen doen. Bel gische en Italiaansche „duivenmelkers" deden reeds meerdere malen de ervaring op, dat ra diogolven In staat waren postduiven hun te doen kwijtraken. Voor eenlgen tijd lieten de Fransche legerautoritelten onderzoekingen ver richten naar de waarheid vap de bewering als zouden electromagnetlsche golven storend in werken op den ortënteertngszln van post duiven. Reeds eerder had men in Frankrijk een proefneming In deze richting gedaan en wel te Parijs en op het Champ de Mars. Den laatsten keer liet men 200 postduiven op, die als gewoonlijk zich direct op weg naar hun huls begaven. Volgens afspraak begon een naburige sender vijf minuten na het vrijlaten der duiven zijn uitzending, met het gevolg, dat de duiven van de Ingeslagen richting afweken en tijdens den duur der uitzending rond de antennemasten heen cirkelden Na het onder breken van de uitsendlng sloegen de duiven de oorspronkelijke richting weer in. Men mag uit de resultaten van belde expe-* rimenten-de conclusie trekken, dat de oriën- teeringszin van postduiven Inderdaad door radiogolven gestoord wordt. Tevens vihdt men misschien hierin een aanwijzing In welke rich ting een verklaring van dit merkwaardige ver mogen dezer duiven gezocht moet worden. bespieden, al wordt hierbij wel eens vergeten dat Zuid-Afrika voor het grootste gedeelte een tamelijk dor en eentonig land is, waar men uren, soms zelfs dagen per spoor of auto kan reizen zonder iets te ontmoeten wat het van een Europeesch toe.-lst kan boeien. Ook tracht men de sympathie van ons, Ne derlanders, aan te wakkeren voor onze broe ders van den Dietschen stam aan gene zijde Verbaasd ze naar een lage, breede deur, die noch een klink, noch een sleutelgat vertoonde en daarom aan de andere zijde met een grendel gesloten moest zijn, want, hoe stevig ze ook drukte, de deur week geen milimeter van haar plaats. Dat was toch wel een beetje vreemd met die verstopte deur, die niet eens een knop had om ae aan te vatten maar och, tenslotte had *t misschien niets bijzonders te beteekenen. In oude en vaak verbouwde huizen vindt men zoo dikwijls van die doorgangen, die nergens meer, heen lalden, of vertrekjes, die alleen nog maar door een luik in een andere kamer te bereiken zijn! Ze hoefde morgen slechts de moeite te nemen, eens te informeeren waar die deur uit kwam, dan kreeg ze zeker een bevredigend antwoord. Het kon ook, beat zjjn. dat er aan den anderen kant een groots kast vóór stond. Toch niet leuk, zoo’n poortje vlak achter je bed, dat Je self niet kon afsluiten en dat van de andere zijde blijkbaar geopend kon wor den.... Onsin wat mankeer^» haar elgen- kamer waren duidelijk te onderscheiden, zóó hel was haar schijnsel déken nacht. Josefa liep langzaam naar de zijden drape rie achter het hoofdeinde van haar bed; ze herinnerde zich opeens, dat ze door de gong voor het avondmaal gestoord was in haar onder zoek naar de nis, die zich mogelijk daarachter bevond. Die kreet, die lichte, gesmoorde en toch zoo bange kreet, klonk haar als een echo nog steeds in de ooren. Weer maakte ze licht en schoot met vaste hand de rljkgeploolde zijde terug. staarde aan haar Bij den apotheker hield de ster stil en liet Tuirneltje en Kruimeltje op het dak neervallen. „Je moet zelf maar zien, dat Je binnenkomt”, zei de ster met een ondeugend gezicht, „ik moet zien dat ik weer op mijn plaats kom, anders krijg ik het met de maan aan den stok, en zoo vlug, dat de kaboutertjes hem nauwelijks konden volgen, ging ie weer weg. De kabouter tjes sprongen nu door een open raam naar binnen en kwamen boven op een lampekap terecht. Josefa schoof een leeswljzertje, dat zich in het boek bevond, tusschen de bladen. De vraag overrompelde haar een beetje; je kon er bijna de conclusie uit trekken, dat mevrouw von Dittborn t niet heelemaal met zichzelf eens was, of er spoken bestonden of niet! ,Ja, heel zeker geloof ik dat. Hoê onwer kelijk of geheimzinnig iets ons ook mag lijken, als men de zaak ernstig onderzoekt, vindt men gewoonlijk een heel bevredigende en doodeen voudige verklaring.” De tafzljden Japon van de slotvrouwe selde even. „Dus er is u in uw leven nog nooit iets over kómen, dat u van streek bracht door z’n ge heimzinnige onverklaarbaarheid?" Josefa lachte zachtjes. „Nooit, en als er eens ■n spooksel of *n overjarige geest in m*n buurt kwam, zou ik ze zóó grondig onder handen nemen, dat hun alle lust tot spoken verging.” De barones stond op en kwam in den licht cirkel van Josefa’s lamp staan. .Bent u werkelijk zoo moedig, lieve kind?” zei ze ernstig. „Maar u is nog Jong, er zou u best nog iets kunnen overkomen, dat uw opgeruimde zekerheid aan *t wankelen brengt.” Ze deed een stap dichter naar het jonge meisje toe. „We zullen morgen maar verder lezen, ik voel me een beetje moe, en u zelf zult na de lange reis ook wel een paar extra uren nachtrust kunnen gebruiken.” Josefa stond dadelijk op. „Dan wensch ik u goeden nacht, taevrouw.” - De statige vrouw nam haar hand tusschen de hare. Uk hoop dat u dén eersten nacht „Och, waren alle menschen wijs.I (Dat Is heelemaal niet noodlg, als I zo achter het stuur maar ‘n klein I beetje beter wilden opletten,, dan I konden we al héél tevreden zijn I) I mest Durand ging nog eens de kamers H door, keek rond of de mannen van den verhuiswagen ook iets vergeten hadden, en nam zijn hoed, den hoed met den rouwrand. HIJ sloot de deur, dramde den sleutel twee maal om. HU hoopte, dat hU daarmee ook z’n vroeger leven had afgesloten. Het was nu voor bij, de herinnering moest nu ook verdwUnen. Terwijl hU door de gang naar de straatdeur liep, zag hü naast de telefoon een blaadje pa pier hangen, een gewoon blaadje papier van een blocnote. Er waren cijfers op geschreven, cijfers met inkt, met blauw en rood en zwart potlood. Eensklaps brachten deze cijfers hem ailes weer voor den geest, wat hU vergeten wilde. ZU vertelden een greep uit een men- schenleven. den mooien roman van een kort stondig geluk op.... een blaadje papier. Ernest Durand trok het papier van den spU- ker en ging er weer mee in de kamer. Hjj sette zich op de breede vensterbank en begon te lezen. Het eerste nummer was 56344 en er achter stond: Déslrée. Het was een mooie naam, de mooiste naam dien hU kénde, omdat het de naam was van z’n verloofde. HU had bet ge noteerd. omdat het telefoonnummer van d’r ouders indertijd was veranderd. Dat was een maand of zeven vóór hun huwelUk. toen hU het huis al gekocht en betrokken had. Er onder stond het nummer van een bloemenwinkel. HU had haar dikwijls bloemen gestuurd.... was een mooie tijd. Het volgend nummer was dat van de Bank. i flink onderstreept ide werk, salaris, eigen ■a T let lang geleden werd het publiek opge- JN schrikt omtrent bet gevaar, dat aan bet gebruik van een aantal geneesmiddelen verbonden sou zijn. Het betrof hier niet medi camenten, die gewoonlUk door den arts worden voorgeschreven en waarvoor deze dus de versmt- woordlng draagt, maar een aantal hoofdpUn- en slaapmiddelen, die zelfs bU den drogist zonder recept verkrijgbaar zUn en algemeen gebruikt worden. Het is in het algemeen goed om sensattoneele berichten vooral op medisch gebied met eenige reserve te aanvaarden. Niet alleen verliest de populaire berichtgeving van een wetenschap pelijke verhandeling itf hierin gebrulkelUke be wijsvoering en daarmede de critische instelling, maar bovendien volgen op de wetenschappelijke mededeellng verdere publicaties, contróle en on derzoek, waardoor het oerdeel vaak belangrijk gewijzigd wordt. De naam van een vriend met nummer 19713. HU kwam ben dlkwUls bezoeken, verdween toon plotseling. HU bad te groot geleefd en was geruïneerd. Wie zich aan een ander spiegelt.. had de jonge man toen tegen z’n vrouw ge zegd. Dan kwam iets nieuws hun levén: suster. De zuster met de vriénde lijke oogen. die altijd zacnt en kalm door *S huls liep. Onder haar nummer stond dat van den dokter. Voor t eerst volgde nu de naam van een familielied: Moeder. Dat was héér moeder. Ze wilde gedurende de eerste maanden van hun huwelijk niet komen, maar toen kwam as spoedig, omdat ze haar nu noodlg hadden. Weer de naam en het telefoonnummer van een dokter, een specialist. Het volgend nummer had moeder genoteerd. Het was het nummer van een dagblad. Er moest een advertentie geplaatst worden, want de dienstbode was wegens huwelijk vertrokken: De apotheker. Het gelaat van Ernest Durand betrok in pijnlijke herinnering. Het was een angstige tijd geweest; de dokter was dikwijls gekomen. De groentenman 61224; de kruidenier 17930. Moeder had ze opgeschreven, omdat ze de nummers niet kende. Want de vrouw des hui zes kon de huishouding niet meer voeren. Ze was ziek. Nu werd het oog van den jongen man on weerstaanbaar getrokken naar een nummer, zoowat midden van *t blaadje. HU had het eerst overgeslagen. HU hoorde het haar nog zeggen, toen ze de eerste maal dit nummer had opgebeld: blauw bekleed en een grooten. sluier er overheen, ’s Middags hadden ze de wieg in den winkel bekeken. Het volgend nummer kon de jonge man niet lezen. Voor z’n oogen trok een waas van tra nen, die hu terug drong. Dit nummer had moe der aangevraagd: hU had het niet kunnen zeggen, gewoon of het een boodschap was: twee kisten, één gewone maat, één voor een baby. Daaronder weer het nummer van een rijtuig verhuurder: een lUkwagen. HU was aan t laatste nummer gekomen, dat van *t woningbureau. HU wilde s*n huis als te koop opgeven. Ernest Durand vouwde het blaadje papier op. kusSe bet, borg het zorgvuldig in z’n porte feuille en verliet voor goed de ledige woning. In twee minuten had hU twee Jaar van zUn leven opnieuw doorleefd, de twee mooiste en smartelijkste, die nu voor altUd in den ruste loos voortsnellenden tijdstroom waren ver dwenen. nen, terwUl ze, ademloos luisterend, overeind bleef zitten. De gordUnen van bet bed waren geheel teruggeslagen, evenals die aan de ramen, welke wUd open stonden. De heldere maan wierp een breede, blauw-wltte streep over het vloerkleed. Het leek nu doodstil In het nachtelUk huls. Maar ondanks die geruststellende stilte kon Josefa den slaap niet meer vatten. De eigenaar dige en onrustige droom bracht haar de toe spelingen van haar reisgenooten en de geheim zinnige waarschuwingen van eten ouden knecht voor den geest, en hoewel ze zichzelf er om uitlachte, hief ze elk oogenblik het h«ofd van het kussen, in de meening, een ge ritsel of gekraak te hooren. Haar hart klopte sneller dan gewoonlUk en ze vond het benauwd- warm in de kamer, ondanks den koelen herfst nacht. Na een poosje tobben klom Josefa uit bed. Ze zou toch kunnen zweren, dacht ae, dat ae werkelUk een kreet gehoord had; het geluld had nog een oogenblik deel uitgemaakt van haar droom en haar toen gewekt. Weer stak ae alle lichten aan. Ze overtuigde zich eerst, dat de deuren naar de gang beide gesloten waren; toen maakte zü de kamer weer donker en keek door het raam scherp uit in het park. Het was of ae neerzag over een zilveren meer, zóó sprookjesachtig werd heel de om geving belicht door de volle maan, die lang zaam voortgleed aan een volkomen wolkenloozen De kleinste voorwerpen in de slaap- van den evenaar, door te wUzen op de bekoor- hjkheden van hun taal en op de nauwe banden die ons aan het Afrlkaansche volk verbinden, al wordt ook hierbU wel eens over het hoofd ge zien dat de doorsnee-Afrikaner maar matig gecMend is van onze Nederlandsche kuituur, en dat men daarginds, ofschoon heel ten onrechte, niet zonder reden het oude Nederlandse!) ..Afri- kansch” gedoopt heeft, (s het ooit in het hoofd van Noord- of Zuid-Amerikanen opgekomen hun Engelsch, Spaanse!) of Portugeesch „Ameri kaanse!)” te noemen? Maar bovenal wordt reclame gemaakt voor de zeer gunstige economische toestanden, die in bepaalde centra van het Afrlkaansche Sub continent heerschen. En hiertegen kunnen we ■geen bedenkingen aanvoeren, mits zU. die op verhuizing naar het beloofde land reflecteeren, aan drie noodzakelUke verelschten voldoen, n.l.: dat zU jong en gezond zUn; dat zU een beroep hebben geleerd en grondige vakkennis bezitten, laani en dat zU een kleine geldelUke reserve achter* C N zich hebben. Het dcêl van dit artikel is echter niet de ma- terieele welvaart vap Zuid-Afrika nader toe te lichten. Er is tot nu toe in onze pers te weinig gesproken over rt» godsdienstige toestanden van Zuid-Afrika, met name over de ontwikkeling van het katholieke leven. Toch is de bekend making van den grooten opbloei van het ka tholicisme in dat land een niet te ondersehat- ten factor voor velen, die zich voorstellen daar heen te emigreereh. De meesten die zich tot ons wendden om inlichtingen over de toestan den in hun toekomstige tweede vaderland, stelden zeer veel belang in hetgeen hun over het bloeiende katholieke leven ervan werd mee gedeeld. Er waren er zelfs onder die uitdruk- kelUk vroegen of er ook gelegenheid bestond voor het geregeld beleven van hun godsdienst plichten en voor een degelUke katholieke op voeding van hun kinderen. Het is niet te verwonderen dat Zuid-Afrika op stuk van godsdienst bU de katholieke bevol king van Nederland nog steeds een ietwat twU- fe&chtige faam bezit. Men kent hier de. Zuld- Afrijtaansche bevolking, de Boeren van Trans vaal, zooals men ze gaarne, ofschoon heel onvol ledig, benaamt. als overwegend eneenlgszins fanatiek protestantse!). Doch men kent ze maar ten halve en men generaliseert gemakkelUk toe standen, die men slechts gedeeltelUk kent. Men vergeetdat sinds den Boerenoorlog, die in 1902 besloten werd, er heel wat veranderd is in Zuid-Afrika, ook op godsdienstig gebied. En al blUft dit land voorlooplg nog overwegend pro- testantsch we nemen hier „protestantsch" in zUn meest uitgebreiden zin toch is het katholieke leven er in de laatste jaren tot zulk een bloei gekomen, dat het meer dan de moeite waard is hierop de aandacht te vestigen en een overzicht te geven van wat er op katholiek ge bied in de Unie van Zuid-Afrika tegenwoordig gepresteerd wordt. Tot beter begrip van hetgeen volgen gaat, zU opgemerkt, dat de .Unie van Zuid-Afrika” be staat uit de vier provincies: Kaapkolonie, Natal, Ik om- jvincïes 2 Kr is niet veel standvastigs meer In 't onstandvastig leven, Den Haag doet telkens weer zt)n best Daar staaltjes van te geven S Zóó is een spelling nieuw, en oud, S Pas versch, en weer versleten, Je moet wat juist was aangeleerd Ngg vlugger weer vergeten. Wanneer je je onfeilbaar dacht 5 In ’t schrijven en in ’t spellen s Dan zal je zoon van zeven jaar Je anders wat vertellen/ Die kijkt al op z’n ouders neer En laat ze stiekem kletsen, Want och, die spellen nog zoo gek, "t Zjjn van die ouderwetschen Maar nu zit hij toch zelf ook vast, Hij kan opnieuw beginnen, Totdat ze aan ’t Departement Wat anders weer verzinnen. Kon ooit een taal, die ‘t volk toch M bindt. van de genoemde stoffen ondervinden, zUn er enkelen, die er zeer gevoelig voor zUn. Schil ling onderzocht, in opdracht van het Dultsche instituut voor volksgezondheid, de werking der medicamentei! bU 80 menschen, zonder ook maar in een geval een yernfindering van het aantal witte bloedcellen'te vinden. Zontscheff geeft een overzicht van 100 gevallen, waarbU in 4550 dagen 12—1200 gram pyramidon zon der eenig nadeelig gevolg gebruikt werd. Daartegenover staan echter ook berichten om trent een daling van het aantal witte bloed lichaampjes na een zeer kort en matig gebruik van een der medicamenten en zelfs na een enkele dosis. De conclusie, waartoe men komt, is dat bet gebruik der genoemde medicamenten geen ge vaar oplevert als het op voorschrift van een arts geschiedt, die Indien hU dit noodlg oor deelt het bloedbeéid kan controleeren. Het z.g. vjUe gebruik van slaapmiddelen, enz. vooral in onmatige hoeveelheden en gedurende langen tüd voortgezet, kan in sommige gevallen ernstige gevolgen hebben. Hoewel een overge voeligheid van het beenmerg voor deze vergiften zelden voorkomt, is het toch goed het bestaan hiervan te weten. Het behoeft geen aanleiding te zUn tot overdreven angstigheid of tot het verwerpen van geneesmiddelen, die* voor den mensch van groot belang zUn geworden. Wel wake men voor onnoodig en onmatig gebruik en raadplege bU allen twUfel zUn huisarts. Maar hoogstens nog een spelen/ O, hooge heeren in Den Haag, Schei uit met ‘t Marchandeer en, We zjjn het beu, elk jaar opnieuw Een spelling te gaan leeren! HERMAN KRAMER bij een ongeval met doodeUjken afloop het dak van Dittborn goed en rustig En onthoud goedz wat u droomt,” voegde ze er lachend bü, y^ant wat men den eersten nacht in een—■Vreemd huls droomt, heet in vervulling te gaan!” Daarmee was Josefa’s taak voor dien avond afgeloopen en even later stond ze in haar vriendelUke slaapkamer. Ze stak alle schemer lampjes aan, die hier en daar aan den muur bevestigd waren, en pakte toen de laatste vakjes van haar koffer uit. Dat wilde se nog klaar hebben, zoodot ze den volgenden dag niet meer sou hoeven te ruinren en redderen. Meermalen moest ze hartgrondig gapen; ze voelde nu zelf toch ook, dat ze geducht moe was, van de lange reis en de vele nieuwe in drukken, die ze sedert haar aankomst op het kasteel had opgedaan. De koffer was leeg; nu zou ze ook maar meteen gaan slapen. Ze kleedde zich vlug uit en nestelde zich met een zucht van welbehagen tusschen de koele lakens van het vorsteHjk bed. BUna dadelUk sliep ze, diep en zwaar, en In haar droom zag, ze een reusachtig wit paard, en de barones .stond schuw en angstig In een hoek gedrukt, terwUl rij self het dier met luid zweepgeknal op de vlucht dreef. En terwUl het wecstormde, stiet de barones een lichten kreet uit. Josefa ontwaakte met een schok uit den zworen droom en ging verwonderd en nog slaapdronken rechtop zitten. Had ze niet wer- keUJk een gedempten schreeuw geboord? Al haar zenuwen waren tot bet uiterste gespan- hemel. S Een land zóó erg verdeden? i Het is nu toch geen spellen meer, s

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1936 | | pagina 19