H
Gruwelen van godsdiensthaat
te Barcelona
Vlammend protest
uit Vaticaanstad
1
ONS BLAD
I;
tem F
■o r
'II
heden
van
Eden spreekt in het Het nieuw*
Lagerhuis
iJ
de overgave dezer stad
naar
VALENCIA VOEDT DE
HOOFDSTAD
DE BAROMETER
De minister van oorlog vertrekt
het Guadarrama-front
Minister Spaak ver
antwoordt zich
DUITSCHLAND EN HET
KATHOLICISME
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
PLATVOETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
De commandant van Saragossa, generaal Cabanellas,
zou met de regeering onderhandelen over
Het Middellandsche
Zee-accoord vervallen
Het Zuidelyk strijdgebied
zou
Duitsch protest
12 Arabieren gedood
3’
A-
Z|j die xich hiervoor opgeven. moeten een
Actie der legaties bij
de regeering
Een vliegtuig met negen persfoto
grafen stort in zee
Ongeval bij aankomst
der Queen Mary
Ernst Udet heeft een
vliegongeluk
De Madrileensche bladen verschij
nen weder en berichten slechts
verliezen der opstandelingen
Korting Edward niet
op reis
Trans-Siberische exprestrein
verongelukt
I
l
DINSDAG 28 JULI 1938
Ernstige spoorwegramp
in Siberië
De Sagrada Familia, de kerk van de Heilige
Familie, it tijdens de gevechten te Barcelona
zwaar beschadigd
Een nieuwe verdediging der
buitenlandsche politiek
ADVERTHMTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De burgeroorlog in Spanje een
tragisch en barbaarsch voor
wendsel genoemd tot het
uiten van godsdienst
haat
Actie der gezamenlijke
legaties te Madrid
Pogingen om de Duitsche politiek
jegens het Katholicisme
te doen herzien?
Af
r-n
jCJ
van nieuwe voorraden voorzien, hetgeen voor de regeering
van het grootste belang is te achten.
In het gebied van Guadarrama schijnt men den meesten
tegenstand der rebellen te verwachten; de regeering heeft
belangrijke strijdkrachten in die richting verzameld en zelfs
zou de minister van Oorlog persoonlijk naar dit front ver
trokken zijn om den aanval op de rebellen, die heden
begonnen worden, mede te maken.
j^xwxwwwmiii mi/mz/ztfr/sf.
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DIT N”*’MER BESTAAT UIT
in BLADZIJDEN
VATICAANSTAD, 27 Juli.
(Stefani). Het officieele or
gaan van het Vaticaan, de
„Oaservatore Romano”, wijdt
een beschouwing aan den bur
geroorlog in Spanje, welken
het een tragisch en barbaarsch
voorwendsel noemt om pries
ters te dooden, kerken in
brand te steken en kloosters
te vernielen.
Verder schrijft het blad: „Men
staat hier niet tegenover een
regeering te Madrid of een
dictatuur van de opstandelin
gen, maar tegenover iets, dat
geen menschelijk gelaat of «iel
heeft. Wij staan tegenover een
Ku-Klux-Klan, die een poli
tiek, een sociologie, een me
thode, een doel is geworden
voor gangsters, kortom voor
diegenen, die ’t communisme,
welks vaan zij hjjschen, be
lijden.
InCatalonië staat Europa vpor
den tweesprong, waar men
moet beslissen of men op
marsch is met de menschheid
of daarbuiten. Zonder dat zal
Europa optrekken met een
bom in den zak, zooals ook
Spanje opgetrokken is.”
GIBRALTAR, 27 Juli. (Rauter).
Een afdeeling regeeringstroepen van
eenige honderden manschappen is
nabij La Linea volkomen in de paa
gehakt. Niet één man is levend uit
dezen strijd te voorschijn gekomen.
De rebellen verloren zestig dooden.
oe verschrikkelijk een burgeroorlog is, hoe het volk zich
zelf uitmoordt en zijn bezit’ verwoest, hoe vooral de
godsdiensthaat zich uit in ontstellende gruwelen, dit alles
blijkt al heel duidelijk uit de verhalen van ooggetuigen, die
uit deze Spaansche hel wisten weg te vluchten.
Uit den verwarden toestand zou voor het oogenblik zijn
op te maken, dat de opstandelingen over het algemeen niet
gevorderd zijn met hun opmarsch en de regeeringstroepen
hun positie van betrekkelijke stabiliteit sinds twee dagen heb
ben behouden. De hoofdstad wordt inmiddels vanuit Valencia
Heerscht er gebrek aan levens
middelen te Madrid?
Stilte voor den slag?
Ooggetuigen van de moorden
te Barcelona
rt
Guadarnunafrwnt
ES
o
r.
referring
i.
i-
L
De Spaansche furie
B
ft
straat
I
i
3
I
3.
1
I.
I
I-
1
h
attest overleggen, dat zü lichamelijk
zijn, en bewijzen, dat zij verbitterde
Vanuit Valencia vertrekken zonder «P-
houden treinen en anto-oolonnes met le
vensmiddelen naar Madrid.
r,
i.
e
k
e
i
i
1
1
Het is niet mogelijk thans te bepalen, welke
de uitslag zal zijn van den strijd.
Wat Spanje betreft, de Britsche regeering
betreurt den ongelukklgen toestand, die zich
daar heeft ontwikkeld.
X
Maandag schijnen geen gevechten van be-
tcekente tusschen de regeeringstroepen en de
insurgenten te zijn geleverd. Het schijnt dat
beide partijen er van overtuigd zijn, dat een
beslissende slag kan worden verwacht, waar
voor zij al hun machtsmiddelen concentreeren.
De onlusten in Spanje eischen vele slacht
offert. Het transport van een gewonde door
het Roode Kruit
Ten aanzien van de besprekingen der Locar-
no-mogendheoen gelde hij, dat uit het slot
communiqué blijkt, dat men zich niet op hel
verleden blind staart, maar de oogen op de
toekomst gericht houdt.
LONDEN, 27 Juli. (Reuter.) Ter inleiding van
de debatten over de buitenlar.dsche politiek
heeft de minister van bultenlandsche zafên.
Eden, heden in het Lagerhuis een groote rede
voering uitgesproken.
De
van
i
1
1
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG. 248
Stand op Dinsdag 19 uur vj*.: 7«g
Vmige stand: 7«*
Ik
y.
t.
a.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
n
e.
r,
i.
iy
T.
n
l
ly
i.
Ie
U
Ie
d
MADRID, 27 Juli. (Reuter). De
minister van Oorlog is om half elf
naar het Guadarrama-front vertrok
ken, waar de loyale troepen vandaag
den aanval op de rebellen zullen
Te Madrid heeft het vijfde regiment roode
militie een oproep gepubliceerd tot vorming van
*en vrijwilligerscorps, dat gebruikt zal worden
Toor bijzonder gevaarlijke strategische onder
nemingen.
Oprichting van een katholiek comité tegen god-
Icosen-aeUe en nieuw-heidendom In veespe
reiding; alle katholieke geestelijken uit het Co
mité van Waakzaamheid getreden.
Minister Deckers neemt maatregelen tot steun
aan de kleine Boerenbedrijven.
Commissie inzake samenwerking van over,
heidsbedrijven met installateurs geïnstalleerd.
Van hieruit zagen rij de schrikwekkendste
beelden van de revolutie. Verscheidene monni
ken en nonnen werden gedwongen zelf hun
kloosters fat brand te steken, waarna *U met
mltnülleurschoten werden gedood.
De Britsche regeering is volkomen bereid
op een conferentie onder auspiciën van den
Volkenbond de problemen te bespreken met
betrekking tot de noodzakelijkheid of wen-
scheljjkheid van het treffen van maatregelen,
welke vreemden landen een vrijer toegang ge
ven tot de grondstoffen en producten der ko
loniën of onder mandaat staande gebieden.
De te Madrid vertegenwoordigde missles heb
ben gezamenlijk stappen gedaan bij de Spaan
sche regeering en verzocht om bescherming der
ambassades, gezantschappen en consulaten, en
volledige vrijheid om met hun resp. regeeringen
in verbinding te blijven, alsmede den waarborg,
dat voldoende voorraden te hunner beschik
king zullen staan, aldus werd hedenmorgen te
Londen medegedeeld. k
Deze verzoeken zijn, naar men zegt, door de
Spaansche regeering ingewilligd.
De regeering zou op zich genomen hebben,
Volgens een bericht, dat te Parijs uit Bar.
celona zou ontvangen zijn, moet de comman
dant van Sarragossa, generaal Cabanellas, met
de regeering onderhandelen over de overgave
van de stad. Een bevestiging hiervan ziet men
in het feit, dat de fusilleering van generaal
Coded, welke gistermiddag had moeten plaats
hebben, is uitgesteld.
Men vermoedt, dat Cabanellas dit als voor
waarde heeft gesteld.
Deze kwestie zou zeer wel aangesneden kun-
nen worden in de eerstvolgende Volkenbondsas-
semblee in September.
medisch
geschikt
anti-fascisten zijn en bedreven zijn in het han-
teeren van geweer, mitrailleur en handgranaat.
De roode militie heeft verder te Madrid
een Moester geconfiskeerd en het omge
doopt tot „Maxim-Gorkl-hute".
tegenwoordiger van
nieuwsbureau, dat
revolutie
men. In
aantalen
JERUZALEM, 27 Juli. (Reuter). Twaalf
Arabieren, die een convool op den weg van
Jeruzalem naar Tel Avlv hadden aange”allen.
zijn gedood door Britsche troepen, die der.
waarts waren gezonden.
Spaak ontkende een volledig plan voor de bul
tenlandsche politiek te hebben willen ontwikke
len en de meening der regeering over de ver
schillende vraagstukken, die ermede samen
hangen. te hebben weergegeven. Hij verklaarde
zich te houden aan de grondstellingen, die de
basis vormen van de büitenlandsehe politiek
der partij. In politieke kringen is men over
tuigd, dat alle moeilijkheden van politleken
aard sullen zijn vermeden en de partij de ver
klaring van minister Spaak accepteert»
SEVILLA, 27 Juli. (Reuter). Na de radlo-
mededeeüngen uit Madrid en Barcelona te
hebben tegengesproken, deelde generaal Quelpo
de Llano over den zender te Sevilla mede, dat
volgens de ontvangen berichten, er Maandag
te Madrid gebrek was aan levensmiddelen.
Het is onmogelijk, dat de hoofdstad haar
voorraden kan aanvullen vanuit Valencia, daar
de opstandige militairen alle verbindingen
van de hoofdstad met de Oostelijke havens af
gesneden hebben.
De strijdkrachten van generaal Mola, ten
Noorden van Madrid, zijn eveneens meester
van de waterdepóts Loeola en de toestand van
de hoofdstad wordt steeds moeilUker.
'A
WEENEN. 27 JulL (Havas). UK Rome
wordt aan de Reichspost gemeld. dat me*
In Duitsche kerkelijke kringen meent te
weten, dat invloedrijke Invtenlles te Ber
lijn aan bet werk zonden zfjn met be*
doel Duitachland er toe te brengen zijn
poDUek jegens bei Katbolietane te ber-
LONDEN, 27 Juli. (Reuter). Toen de Queen
Mary” het lichtschip Ambrose naderde, is een
vliegtuig, waarmede 9 persfotografen het schip
tegemoet waren gevlogen, in zee gestort.
..Queen Mary” veranderde onmiddelljjk
koers doch een Amerikaansch schip, dat zich
in de nabijheid bevond, bereikte het eerst de
plaat* van het ongeluk,
één der inzittenden van
Het kerkgebouw zou door communisten
in brand zijn gestoken. In hun angst zou
den de gevangenen uit de ramen zijn
gesprongen. Velen hunner werden daarbij
gewond. Men zou de lieden hulpeloos heb
ben laten liggen.
De Ijjken van mannen, vrouwen, paarden en
muilezels liggen op de straten en het afval
.hoopt zich op straat op, hetgeen een walglij
ken stank verspreidt.
De drogisten en apotheken hebben steeds hun
winkels open gehouden, doch thans naderen
hun voorraden verband snel het einde.
den buitenlandschen vertegenwoordigers, zoo
veel in haar vermogen is, bescherming te ver-
leenen.
Uit Gibraltar wordt gemeld:
De communisten bieden krachtig weerstand
aan 1200 legioensoldaten uit Marokko, die Este-
pona omringen. 400 communisten en ruim 120
opstandelingen zijn reeds gedood. In totaal zijn
aan beide zijden tot dusverre 1200 gewonden ge
vallen.
Gemeld wordt, dal
het vliegtuig om het
leven is gekomen, terwijl enkele andere ge
wond werden.
B}j zijn aankomst verklaarde hjj aan een ver-
n het offlcleele Italiaansche
Hu juist op den dag, dat de
ultbprif te Barcelona was aangeko-
avond werd hjj tezamen met een
lenden op straat aangehouden en on-
iging met een geweer werden zjj uit
schud en gedwongen naar hun hotel terug te
keeren. Toen zjj hier aankwamen, zagen zij. dat
het gebouw in vlammen stond, zjj konden even
wel nog een kamer vinden in een ander hotel.
BERLIJN, 27 Juli (Reuter) Op het vlieg
veld Mariénebe, nabij Wamemuende ia een
nieuw model vliegtuig, bestuurd door den
bekenden vlieger Ernst Udet, gebroken tijdens
een demonstratievlucht, welke In aanwezigheid
van Lindbergh werd uitgevoerd. Udet wist zich
met zijn valscherm in veiligheid te brengen.
Hjj verstuikte een been en kreeg snljwonden
bil het neerkomen, doch zal waarschijnlijk over
een week weer dienst kunnen doen.
LOXDEN, 27 Juli (Reuter). In verband met
de gebeurtenissen m Spanje, heeft konlng Ed-
WKrd, die zjjn vacantle aan de Azuurkust zou
gaan doorbrengen, besloten. Engeland niet te
verlaten, teneinde te vermijden, dat den auto
riteiten die over zjjn personen moeten waken,
teveel werk wordt bezorgd.
SJANGHAI. 27 JuU (D. N. B) Volgens
berichten uit Charbin is de Trans-Slberische
exprestreln op de in een stelle helling loopen-
de lijn tusschen Khingan en Pokotoe ver
ongelukt. De tweede locomotief van den trein,
twee wagons derde klasse en een postwagen,
stortten van een steile glooiing omlaag. De wa
gons eerste en tweede klasse bleven staan. Het
juiste aantal slachtoffers is nog niet bekend;
men vreest echter, dat het aanzienlijk is.
Volgens uit het grensplaatsje Elvas ont
vangen berichten, zouden te Badajoz alle als
aanhangers der rechtsche partijen bekende per
sonen zijn gearresteerd en in een kerkgebouw
zjjn opgesloten, daar de gevangenis ter plaatse
reed* overvol is.
De Madrileensche bladen zjjn heden weer
verschenen. El Socialists publiceert een bericht
uit Huelva, dat de opstandelingen in Sevilla
volkomen gedemoraliseerd zijn. Generaal
Quelpo de Llano zou een deel van zijn troepen
opdracht hebben gegeven, te trachten zich eea
weg te banen door de provincie Huelva naar
Portugal. De voor deze operatie bestemde troe
pen, aldus het blad, zijn vrij belangrijk en
zullen derhalve den tegenstand van Sevilla door
hun vertrek verzwakken. Zjj stuiten trouwens
op grooten weerstand en moeilijkheden, daar de
dorpen en de provincie zich tegenover hen
stellen.
Verder meldt het blad, dat belangrijke strijd
krachten van de guardla civil, de ouardia de
asalto en de militie den opstandelingen tege
moet trekken in de hoop hen snel te kunnen
overwinnen. Een correspondent van het blad
voegt hieraan toe, dat berichten uit Huelva
ontvangen zijn, volgens welke de regeeringsge-
trouwe troepen daar thans meester zouden zjjn
van een belangrijken sector in het centrum der
«tad. Het blad verklaart, dat men iéder oogen-
blik de overgave verwacht van de laatst- re
bellen uit San Sebastian, die in de kazerne
De Duitsche ambasaada te Madrid heeft bij de
Spaansche regeering geprotesteerd tegen de ver
woesting van het tehuis van het Duitéche ar
beidsfront, zoomede van de Duitsche school te
Barcelona en de Spaansche regeering ten volle
verantwoordelijk gesteld voor deze plunderingen
en schadevergoeding geëischt.
De kruiser Koeln en een uit drie bodems be
staand torpedobootflottilje zijn tot steunverlee-
sing aan schepen Deutschland en Admiral
Scheer naar de Spaansche wateren gedirigeerd.
Bijna alle kerken en klooster* in de stad
zijn In vlammen opgegaan, de beelden en al
taren werden stukgezlagen. Een groep opstan
dige officieren, die een toevlqcht hadden ge
zocht in een klooster, werden na een ver
woed gevecht to* overgeven gedwongen. Al
len werden vermoord en het klooster werd in
brand gestoken.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Par kwartaal voor Alkmaarf2.—
Voor buiten Alkmaar f2.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem-
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
In verband met het ter conferentie van Mon
treux bereikte, besprak Eden vervolgens de toe
zeggingen die door Engeland gedaan zjjn aan
zekere Middellandsche Zee-mogendheden met
betrekking tot de periode van onzekerheid, die
op de opheffing der sancties volgde. Deze toe
stand van onzekerheid te thans gelukkig ten
einde.
Italië achtte het hoofdstuk der sanctie, de
finitief gesloten en zag met vertrouwen een
nieuwe politiek van onderlinge samenwerking
tusschen de naties tegemoet.
Deze feiten rechtvaardlsen ten veile de
conclusie, dal de toestand, die het wen-
scheljjk maakte die toe*e*sincen te seven,
niet meer bestaat en dat bjjcevolz naar
Britsche -opvatting er geen noodzakelijk
heid meer bestaat die toezeggingen voort
te zetten.
Ttn aanzien van Danzig zeide Eden ver
der, dat de toestand daar niet zonder on
gerustheid kon worden gezien
Het Vaticaan zou het resultaat hlervg-i wil.
len afwachten om eventueel met Berlijn in
onderhandellngen te treden over eer, accoord
betreffende de interpretatie van het concor
daat.
De Spaansche sslnister vaa **ri*g naar het
vertrekken; verbale* va*
ooggetuigen over de gruwelen van de* gndu.
dienrihaat te Barcelona; Valencia verzotg* de
ravitaiUeering der boofdstad.
Pogingen s&zdea worde* aangewend ie Burt|pr
om de Daitsche politiek Jegene het katbeüete
me te doen bende*. o
Minister Spaak verantwoordt sieh vuur stj*
psrtli-
Eden bespreekt de BrMsche buitenlandzcho
politiek In het Lagerbnis; het Middellandsche
Zee-aeeoord vervallen.
Aan boord van het Italiaansche schip
Princicpessa Maria te o*, ook de Zwitser
Vogt uit Barcelona te Genua aangekomen.
Lovola verschanst zitten.
El Liberal deelt mede, dat een regeerings-
rilegtuig het vliegveld Tetoean van de rebellen
beeft gebombardeerd. Hierbij zijn twee vlieg
tuigen van de opstandelingen vernield.
Vandaag vertrekken naar San Sebastian en
Bilbao verscheidene regeeringsgetrouwe colon,-
»es, die in de richting van Vittoria opinar-
cheeren.
BRUSSEL, 27 Juli (Reuter). Het bestuur
der socialistische partij heeft zich vanmor
gen bezig gehouden met de rede, die mi
nister Spaak verleden week voor de bulten
landsche persvereenlging heeft gehouden.
Bjj den aanblik van Barcelona,
dat thans rustig heet te zjjn, is het
terstond meest opvallende, dat over
al de kerken en kloosters geplunderd
zijn, en verbrand. Alleen de kathe
draal is daarvan tot nu toe uitge
zonderd, doch geen andere kerk of
klooster bezit nog kostbaarheden
aan géwaden, beelden, sieraden en
kunstschatten.
Alles is inwendig een rookende
puinhoop, de muren zijn doorzeefd
van kogelgaten, indien deze tenmin
ste nog overeind zijn blijven staan.
Zeker is, dat alle kerkeljjk bezit na
genoeg geheel verloren is gegaan.
De communisten trekken terug en steken
daarbij de bosschen In brand om den op
marsch der opstandelingen te vertragen. Van
uit Gibraltar ziet men duidelijk groote uitge
strektheden in vlammen staan. Honderden le
gioensoldaten worden thans per vliegtuig uit
Oeuta gebracht en te Algeciras aan land ge
zet.
9
Overgaande tot de Britsch.Egyptische on-
derhandelingen deelde Eden mede, dat de
clausules van het verdrag welke thans gepa-
rapheerd rijn, onderllnt éthankeigk rijn. d.
dat een volledige overeenstemming ten aan.
s'en van het algeheele verdrag noodzakelljk te.
Half Juli heeft de Italiaansche regeering
zich spontaan gericht tot de Zuid-Rlnvijche.
Grieksche en Turkse he regeeringen met een
verklaring, waaruit blijkt, dat de ItaUasnsche
regeerlrig zich uit eigen beweging tot die mo
gendheden wendde en haar de zeer duidelijke
verzekering gaf. dat Italië geen enkele agres-
sieve actie jegens haar onder oogen rag op
grond van de voorbije sanctionnlsUsche poli-
Verder waren den correspondent op
auto’s opgevallen, welke door de autoriteiten
geconfiskeerd waren en waarin met revolvers
gewapende jonge meisjes patrouilleerden.
De hervormlnfc van den Volkenbond was het
volgende door ^ien ter sprake gebrachte. De I
Kngelsche regeering bestudeert deze aangele-
genheid met zorg en met volledig gevoel voor
de verantwoordelijkheid voor het antwoord, dat
zij op uitnoodiglng van den Volkenbond zal
moeten geven. Het zou voorbarig zijn thans reeds
een gedetailleerde verklaring in het openbaar
over dit onderwerp af te leggen
11M
