Generaal Queipo de Llano
rukt langzaam verder
I
ONS BLA.D
Het nieuws van heden
NIEUWE AARTSBISSCHOP
TE ROUAAN BENOEMD
t
Nazi-incidenten
te Weenen
JOH.LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
REGEERINGSONDERZEEËR
TOT ZINKEN GEBRACHT
DE BAROMETER
Moskou wordt zeehaven
2
Verklaring van
generaal Franco
Rond San Sebastian luwt
de strijd
Het Olympisch feest op
de Heldenplatz
Franco verzoekt Britschen oorlogsschepen uit de nabijheid
der Spaansche oorlogsbodems te blijven om risico
van schade door bombardementen te vermijden
-
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 30 JULI 1936
Stabiele regeering in^
W est-Abeseinië
De internationale zóne van Tanger
onder militair bestuur gesteld
12.85
KEN
19
ooi
o o
DIT NUMMER BESTAAT UIT
EN
TIEN BLADZIJDEN
N
MJn-
De toeetand rond San Sebastian
3
■I
De aanleg van een reueachti.
Mot kouW olga-kanaal
tettt fe
ide se
in «n
De evacuatie der vreem
delingen
Te Bilbao heer acht ontvetting
De toekomst van het Duitach-
Ooatenryksch accoord
mogelyh in gevaar
gebracht?
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Vermelding van aucceaaen in het
Noord-Oosten en Zuiden van
regeeringazyde y
Rebellen te Burgos bezig met het gereed maken van een groote hoeveeVyM bommen
S wdKe teggn ge roods mttttie gtffen worden gebruikt
Goedkoops bibliotheken
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pa^. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
S^KXWWWUMIII llll/f///////A*Z« K
S
tan F
LISSABON. 30 Juli. (D. N. B.)
mcdedeeling uit het
van generaal Mola zou
De toestand in Spanje is nog verre van overzichtelijk,
vooral omdat van regeeringszijde alle successen, hoe gering
ook, sterk aangedikt worden bekend gemaakt. Intusschen
schijnt generaal Queipo de Llano langzaam* maar zeker zijn
opmarsch te vervolgen. Generaal Franco is met twee andere
generaals te Sevilla geland en zal vermoedelijk den opmarsch
in het Zuid-Oosten persoonlijk leiden.
De betrekkelijke rust te Madrid schijnt niet zonder ern
stige onderbrekingen te zijn, terwijl opmerkelijk is, dat niet
alleen vreemdelingen, maar ook de diplomatieke vertegen
woordigers verlangend zijn uit Madrid te vertrekken. In geen
geval wijst dit er op, dat de successen der regeering zoodanig
dat men van de veiligheid der hoofdstad zeker feou zijn.
In verband hiermede is ook typeerend een mededeeling van
het Fransche blad „Liberté”, dat de Spaansche regeering.
voornemens zou zijn haar zetel naar Valencia over te plaatsen.
Hoewel de regeering bericht, dat de toestaiid te Barcelona
normaal en rustig is, blijkt uit verhalen van ooggetuigen, dat
dit n^aUerminst het geval is. Nu talrijke priesters en nonnen
zijn vermoord, geen kerk, buiten de kathedraal, nog overeind
start en de meeste kuttstschetten rtjn vernietigd, zijn -we! de
ergste verwoestingen voorbij, doch er wordt nog dagelijks
geschoten en vernietigd, terwijl het normale stadsleven ook
nog steeds totaal verstoord blijkt.
Ook in alle andere deelen des lands, waar de regeering
overwinningen behaalt, blijkt, dat de communisten bij voor
keur hun godsdiensthaat botvieren en Spanje op deze wijze
niet alleen van tallooze priesters en religieuzen wordt beroofd,
doch ook zijn cultuur in zeer ernstige mate wordt bedreigd.
an.
Een
koenen.
>vo
o
overen.
"o
Zee.
Stand op Dooi der da< M »Jk: 7MJI
Vorige stand: 7M
De Eerste Kamer vergaderde den laatste* keer
voor het somer-recea.
euden-
den van de regeeringstroepen. Oviedo la nog
steeds door de opstandelingen beset, doch de
stad wordt omsingeld door mijnwerkers, die
door de regeering zijn gewapend. In het Alca
zar van Toledo handhaven de opstandelingen
sich eveneens nog.
Ben foto genomen tn het Guadarrama-gebergte, waar regeeringstroepen en roode
militie verwoed strijden tegen de rebellen, welke bloedige strijd aan beide zijden
vele menschen levens eischt
De vrees bestaat alleen, dat de Spaansche re
geering door Rusland en Frankrijk aal worden
gesteund en daarvan zal afhangen hoelang de
tegenstand der regeering nog kan voortduren.
Spaansche kringen te Hendaye zijn van
aaeenlng, dat de rebellen erin geslaagd zijn
sich te hergroepeeren op de lijn Ayarsam
Astigarrara en zich thans gereed maken
in twee colonnes ep te rakken naar San
Sebastian. Het ia echter zeker, dat de de
finitieve strijd nog niet is aangebonden.
be X
ends
md<
aen*
too landloopers en vagebonden, die in de ge
vangenis van Madrid opgesloten zijn, hebben de
regeering verzocht in vrijheid te worden gesteld
om in de eerste rijen voor de democratische re
publiek te strijden.
9 Maar vernomen wordt, loopen zelfs kinde
ren van 10 tot 12 Jaar van hun ouders weg om
deel te nemen aan de gevechten In het Guada-
ramagebergte.
Het blad ,.h. B. O.” meldt, dat men op drie
fascisten die tusschen Sevilla en Cadiz ver
rast en gedood zijn, een boodschap heeft ge
vonden van Queipo de Llano, waarin Franco
er van in kennis werd gesteld, dat deze week
bijzonder critlek zou zijn voor de opstandelin
gen in Sevilla. daar zij er niet zeker van wa
ren tot Zondag weerstand te kunnen bieden.
De ministers kwamen in het gebouw der
kanselarij bijeen voor een bespreking met
den prefect van politie Skabl en verschil
lende andere hooge poUUe-autoriteiten. Zjj
stalden sich bovendien in verbinding met
bondskanselier Schuschnigg, die sich op s|jn
verblijf in de nabijheid van Salzburg be
vindt.
acht-
rt ge-
De binnenkomende berichten bevestigen de
successen der regeeringstroepen in Oyarzum
en Renteria. De weg van Ban Sebastian naar
Irun is thans vrij en In den driehoek San Se
bastian—Oyarzum—bun wordt niet meer
De D. N. B.-correspondent te Partje heeft
de 58 Dultsche vluchtelingen uit Bilbao ge
ïnterviewd, die hem vertelden, dat de toe
stand aldaar onbeschrijfelijk Is.
m van
longa-
dames:
ultsch-
Nlelaen
MADRID, 29 Juli. (Reuter): Na
dat Dinsdag Huelva door de opstan
delingen was ingenomen, rukt thans
generaal Queipo de Llano aan bet
hoofd van zijn troepen op in.de rich
ting van de Portugeesche grens om
de stad Ayamonte, welke nog door
de regeeringstroepen is bezet, te ver-
VATICAANSTAD, Juli. (Van onsen Ro-
meinschen correspondent). Tot Aartsbis
schop van Rouaan is benermd Mgr. F. Petit
de Juleville, bissehop van Dtjon.
Generaal Queipo de Llano vervolgt sjjn epomrseh;
generaal Franco arriveert to Sevilla; do inter
nationale söne van Tanger onder militair be
stuur gesteld; rond Saa Sebastian luwt de
strjjddo regeering blijft saeeeesen meldem
Mgr. F. Petit de Juleville benoemd tot Aarts
bisschop te Rouaan.
I
Wat de vloot betreft, was generaal Fran
co overtuigd, dat dese door het gebrek aan
levensmiddelen en brandstof, dat steeds
sterker wordt, zich binnenkort aan de op
standelingen sou overgeven. -
Agitatie van den N S-R-graaf tegen de Seriate
Studiedagen te Rotauc.
e
Te Den Haag is de int conferentie gehouden
van Chr. partijen op democratischen grondslag.
De Agamemnon en Tiberius hebben In totaal
64 Nederlandsche vluchtelingen «It Spanje aan
boord genomen.
Een honderdtal personen werd onmiddellljk
na de demonstraties gearresteerd. In den loop
van den nacht verwacht men nóg vele
dere arrestaties.
Verscheidene agenten werden gewond,
nationaal-soclallstlsch leider van Dultsche na
tionaliteit werd eveneens gearresteero.
De regeering doet niet anders dan successen
melden, en naar in Spaansche regeeringskrln-
gen wordt vernomen, bevinden de regeerings
troepen zich overal in den lande In een gun
stige positie. Van alle zijden worden succes
volle opmarschen gemeld: de opmarsch naar
Saragossa wordt voortgezet en het dorp Bar-
bastro, van waaruit Huesca kan worden aan
gevallen, is In handen van de regeeringstroe
pen gevallen. Verder verwacht de regeering,
dat Cordova en Granada spoedig zullen vallen.
De troepen, die Albacete hebben veroverd, heb
ben zich bjj de roode militie uit Madrid ge
voegd en rukken op naar Cordova. De felle
De regeeringsvertegenwoordigers, die aan
het Olympisch feest deelnamen, trokken
sich terug, terwijl de ..Ravag" onmiddellijk
de radlo-uitsending van het feest onder
brak.
Over den toestand te San Sebastian meldt dB
AJeuter-verslaggever verder, dat daar thans de
loden der roode militie door de straten patrouil-
leeren. De officieren der rebellen, die sich in de
kazernes van Loyola verschanst hadden, zjjn In
geblindeerde vrachtauto's naar de gevangenis
gebracht. Des middags is de spoorwegverbinding
met Bilbao hersteld.
Generaal Franco zou voor zijn
vertrek naar Sevilla verklaard heb
ben aan een Reuter-corresponflent te
Tanger, dat hü over het verloop van
den opstand tevreden was. De plan
nen werden zorgvuldig en zonder
overhaasting uitgevoerd, terwijl ook
over genoegzame gelden wordt be
schikt.
SS NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dagblad uitgegeven door de
NV. Drukkerij De Spaarnettad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
SS
r en
put,
i een
pnt.
j
Tot wjj-blsschop te Fulda is benoemd Mgr.
Johann Diets, rector aan het seminarie te
Bamberg.
tGeneraal Franco heeft, naar Reuter
verneem*, den marine-autoriMten te Gi
braltar verzocht, ervoor te zorgen, dat de
Britscha oorlogsschepen uit de buurt blij
ven der Spaansche schepen, teneinde het
risten van een bombardement deer vlieg
tuigen te vermijden.
Bij de gevechten om Guadalajara zijn ver.
scheldene gebouwen vernield, terwijl, naar
El Socialists meldt, de roode militie zich
heeft meester gemaakt van de paleizen van
graaf van Romanones en de hertogin van
flevlUano, alsmede van twee kloosters.
Hierin wil men volkshuizen met openbare
bibliotheken vestigen.
De boeken, welke In de paleizen zijn ge-
vonden, sullen de bibliotheken van het volks
huis verrijken.
Om vijf uur des middags werd door den
radiozender van Sevilla medegedeeld, dat de
aan de grens van Portugal gelegen, stad
Ayamonte, om het bezit waarvan de laatste
dagen hevig werd gestreden, door de opstande
lingen zou zijn veroverd.
;De Portugeesche grenspolitie heeft maatre
gelen genomen om te voorkomen, dat radicale
elementen naar Portugal vluchten.
Franco is, naar hét radiostation van Sevilla
meedeelde, daar aangekomen.
Het blad voegt hieraan toe, dat het schijnt,
dat Queipo de Llano deze boodschap vla Cadiz
naar Tetoean wilde laten brengen, daar de
radio van Sevilla niet functlonneerde. Het be
richt moet Intusschen met voorbehoud vorden
geaccepteerd.
Uit Gibraltar wordt bericht, dat honderden
personen, die aan het baden warén, vanmiddag
getuige waren van een gevecht tusschen een
watervliegtuig en twee dulkbooten. Het water
vliegtuig wierp bommen neer, die voor en ach.
ter de dulkbooten ontploften. De ondeneeërs
antwoordden met luchtafweergeschut. Een der
dulkbooten dook op een gegeven oogenblik on
der water, daar deze klaarblijkelijk moeilijk
heden had gekregen, de tweede verwinterde
zich In snelle vaart in de richting van Kste-
pona.
RIGA, 39 Juli De Times deelt mede, da\
te Moskou voorbereidingen worden getroffen]
voor de opening van het Moskou-Wol ca-ks.
naai, welke in dweezete helft van het komen
de jaar, zoo mogeWk op 1 Mei, aal plaats heb
ben. Het werk is begonnen in 1932. toen de
erbeid aan het kanaal van de Witte Zee naar
de Oostzee vrijwel voltooid was. Dit kanaal is
in 1933 geopend en ontving den naam van,
StaUn-kansal. Ben aantal dwangarbeiders.'
„klasse-vijsnden”, die aan den bouw van bet
Stalln-kanaal werkzaam waren geweest, wer
den thans overgebracht naar het werk aan het
Moskou.Wolga-kanaaV Dit nieuwe kanaal is
ongeveer 130 K. M. lang en begint bfl het
dorp Iwankowo aan de Wolga. Hier te *n dam
in de rivier gelegd, teneinde het kanaal van
water te voorzien. In bet kanaal zullen 10
sluizen komen. Verscheidene nieuwe meren
zUn gevormd om het kanaal van volaoeude
water te voorzien, zoodat het doorgang kan
verleenen aan schepen met een diepgang van
vijf meter.
Bjj den bouw van dit kanaal zijn 200.000
menschen te werk gesteld, vrijen en ketting-
gangers.
Als dit kanaal gereed zal zijn is Moskou be
reikbaar vanuit de Kaspische Zee, de Witte
Zee en de Oostzee.
Thans staat op het programma een kanaal
dat de Wolga zal verbinden met den Don soo-
dat Moskou dan ook vanuit de Zwarte Zee
bereikbaar zal worden.
Dreigend conflict bjj de Vereenigde Glasfabriek
ken te Schiedam.
LONDEN, 29 Juli. (Reuter) Uit Khartoem
wordt gemeld, dat volgens den lerschen dok
ter Prophll, die toegevoegd is geweest aan het
Abessinlsche Roode Kruis, een stabiele rege
ring is gevormd In West-Abessinie. Dese regee
ring vertegenwoordigt de Galla, en Amhara-
stammen. Zij sou contrdle uitoefenen over een
gebied van ongeveer 180.000 vierkante kilo
meter.
De Intransigeant bericht uit Casablanca,
da* in verband met den burgeroorlog in Spanje
de contröle-oommlssle van de Internationale
■One van Tenger, welke bestaat uit de ge
zanten van de verschillende mogendheden, de
wetgevende macht heeft overgedragen aan de
commandanten van de oorlogsbodems, welke
de mogendheden naar Tanger hebben gezon
den. j
De onderzeeër „O. 3" van de regeerlngsvloot
h door een watervliegtuig van de rebellen to*
«inken gebracht. Het personeel van «tal vuitt-
Betreffende deze feestelijkheden vernemen wij
het volgende:
Honderdduizenden waren op de been om den
fakkellooper, niemand minder dan den Oosten-
rijkschen kunstrijder Karl Schaefer, te begroe
ten. De plechtigheid van het ontsteken van
het olympische vuur geschiedde op de Heiden
plats waar tusschen de belde standbeelden van
prins Eugen en den aartshertog Karl een Olym
pische toren was opgericht.
Een onafzienbare menschenmenigte bevond
zich op de Heldenplatz, alsmede op de terras
sen van den nieuwen Hofburg. Op de groote
balustrade hiervan bevonden zich de bonds
president Mlklas, de vice-kanseller Baar Ba-
renfels en andere leden van de regeering, de
sportleider vorst Starhemberg, alsmede het
corps diplomatique, waaronder ambassadeüi
Von Papen en voorts een aantal hooge burger
lijke en militaire autoriteiten.
Om kwart voor negen had Karl Schaefer
het platform van het heidenmonument bereikt
om er het Olympische vuur aan te steken. Het
was een fantastisch schouwspel. Het breede
plein was in diepe duisternis gehuld, toen de
machtige roode vlam hoog op laaide en de om
geving In een feilen gloed zette, terwijl de
Olympische hymne werd gespeeld en de vlag
met de vijf ringen op den Olymptechen toren
werd geheschen.
De president van het Oostenrjjksche Olym
pische comité, Dr. Theo Schmidt, hield een
korte rede, waarin hij wees op den Olympischen
geest van den vrede en van verbroedering der
volkeren.
Na hem sprak Starhemberg, die herinnerde
aan de groote heidengeschiedenis van de Ost-
mart die door de beide standbeelden van dit
plein op grootsche wijze wordt gesymboliseerd.
Zoo brengt de Olympische plechtigheid van
heden den plicht mee de gedachten te doen
uitgaan naar de dooden van weleer, en zoo wil
de hjj zich thans naar de dooden van het
monument begeven, om er een krans neer te
leggen. Gedurende dit deel van de plechtigheid
speelde de muziek het lied „Ich hatte eln Ka
meraden" en een treurmarsch uit de „Goetter-
dkmmerung”. Daarop barstten de eere-salvo’s
los. De Oostenrijksche deelnemers aan de Olym
pische Spelen schaarden zich daarna dicht om
der. toren en dr. Schmidt las de Olympische
eedsformule voor, die door de sportlieden woord
voor woord werd herhaald.
Vice-kanseller Baar Barenfels hield hierna
een rede, waarin hij den geest van de Olym
pische Spelen op den voorgrond stelde, welke
geheel overeenkomt met dien der verzoening
der volkeren.
Het was reeds na negenen, toen Starhem
berg nogmaals het podium van het heiden
monument betrad, om de Olympische fakkel
aan te steken, die hij daarna aan een Salz
burger looper overhandigde.
Nederlander b(j aato-ongelak op-de Lwxem-
burgache-Belgieche grens gedood.
WEENEN, 30 Juli. (Reuter). Tij
dens het Olympisch feest, dat te
Weenen plaats vond, veroorzaakten
nationaal-socialisten incidenten op
de Heidenplats door te trachten op
opvallende wijze te demonstreeren.
Het Olympisch feest te Weenen werd ge
houden In verband met de aankomst van het
Olympisch vuur in de Oostenryksche hoofd
stad.
Het Dultsche Nieuwsbureau seint, dat de de
monstraties tüdens en na de Olympische plech
tigheden te* Weenen een marxistisch karakter
droegen. Tevens wenscht het bureau mede te
deelen, dat de demonstranten, naar hun ulter-
HJk té oordeelen, tot de Joodsch-Marxlstlsche
kringen zouden behoord hebben, die dan door
natlonaal-socialistlsche strijdkreten te uiten,
«ouden getracht hebben de nzxi's tot deelne
ming aan de demonstraties te verleiden. Dese
pogingen zouden echter gefaald hebben. Tevens
zouden in groote massa's marxistische pam
fletten zijn verspreid.
In tegenstelling met andersluidende geruch
ten wordt vernomen, dat de kanonneerboot
„Dato” niet tot zinken Is gebracht. Dit schip
maakt deel uit van de vloot van de rebellen.
Het roode gepeupel, aldus de Duitschers, be-
heerscht de straat, overal worden huiszoekingen
verricht en gijzelaars gevangen genomen. Een
kerk is in brand gestoken, twee pastoors wer
den doodgeschoten. Des nachts werden in de
gebouwen der vakvereeniglngen, welke in defti
ge villawijken zijn gelegen, orgieën gevierd. Nie
mand waagt sich meer op straat, autobussen
kunnen door gebrek aan benzine niet meer rij
den en het gebrek aan levensmiddelen wordt
steeds grooter.
In welingelichte kringen verzekert
men, dat de regeering vast besloten
is met de meest mogeljjke gestreng
heid op te treden tegen de nationaal-
socialisten, die onlusten trachten te
veroorzaken, a! zou daardoor dan
ook de toekomst van het Duitsch-
Oostenrjjksche accoord in gevaar
toren deelde mede, dat het het vaartuig in de
straat van Gibraltar sag, toen een watervlieg
tuig van de rebellen verscheen, dat In de rich
ting van Ceuta vloog. Hét toestel bemerkte het
schip en wierp, bommen omlaag, welke men op
gerlngen afstand van den onderzeeër zag ont
ploffen. De C. 3’ verdween en het vliegtuig
daalde tot ongeveer 2b meter boven den water
spiegel en zette vervolgens de vlucht naar
Men tracht van de Spesnache regeering ver
lof te verkrijgen, dat de vreemdelingen te Ma
drid, onder gewapend geleide evacueeren.
Het diplomatieke corp» van Madrid zal even
eens de stad verlaten.
Mgr. Silvo Sericano bevindt zich eveneens
nog te Madrid en het schijnt, dat hl) niet
voornemens is de stad te verlaten.
Het blad El Socialists eteldt, dat lultonant-
kofonel Taleepin, de leider «ter robeüsn in Ban
Sebastian, die «ich gisteren aan de regeerinta-
troepen had overgegeven, er in geslaagd is te
ontvluchten.
Voorts meldt het blad, dat trouw gebleven
avlateurs bij het vliegveld Barajas zes of zeven
toestellen der opstandelingen hebben neerge
schoten. Tenslotte verneemt bet blad, dat Ma»
drileensche mllitiemannen, die Siguenza waren
binnengedrongen, daar het bisschoppelijk pa
leis hebben doorzocht. In de brandkast vonden
«ij 1200.000 pesetas, 'die sjj aan den gouver
neur van Guadalajara ter hand liebben ge
steld.
Uit documenten, die men op gesneuvelde link-
sche leiders heeft gevonden, zou blijken, dat
door verschillende buitenlandsche regeerlngen
hulp fc verleend aan de Spaansche regeering.
De zender van Sevilla zou hebben bekend ge
maakt, dat photografische copieën van deze do
cumenten aan alle regeerlngen gezonden zul
len worden, teneinde dese regeerlngen in staat
te stelten daaruit conclusies te trekken.
Vernomen wordt, dat een regeeringsgetrouw
aviateur een rebellentrein heeft ontdekt, die
uit het noorden naar Avila reed. HU heeft den
trein met bommen bestookt en de locomotief
weten te vernielen.
Volgens een
hoofdkwartier
Madrid thans omsingeld zijn.
Alle verbindingen van de hoofd
stad met de plaatseji, welke in han
den der regeering zijn, zouden zjjn
verbroken.
J Ceuta voort.
-■