Rolducs sociale studieweek
Hoe Spanjaarden vechten
RECHTSCH EN E1NKSCH I
HERDENKING VAN RUYS
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1936
Nog een interview
Vyf ptrioden
Nieuwe tegenspraak?
Geestelijke grondslag
De Ziekenverzorging
Wat werd bereikt?
De politiek-Colyn mislukt
Te Lourdes overleden
Gevolgen der werkloosheid
l
V erkiezingsme thoden
Tegen auto gebotst
Al* sociaal verschijnsel brengt de werkloos.
v
Dominicaansche Derde
Órde
BENOEMINGEN BIJ DIRECTE
BELASTINGEN
Vluchtelingen uit
Spanje
Vragen van den heer V. Vessem
aan minister de Graeff
Ons gezantschap in
Spanje
Congres in het Jaarbeursgebouw
te Utrecht
M.s. „Rhea" van de K. N. S. M.
neemt er twee mede
De minister wil het ontwerp-zieken-
fondswet zoo spoedig mogelyk
behandeld zien
Een magistrale schets van prof.
Kors over de ontzettende ge
volgen der weridoosheid
Een onderhoud met een Fransch
ingenieur, die na jaren uit
Spanje terugkeerde
wel Üj
Een der deelneemsters aan de
Nat. bedevaart
BIJNA 2Yt MILUOEN MINDER
1 niet te hopen.
DEN HAAO, 1 Augustus.
<1
Dat zün ze zeker niet. In de wet klopt al
les prachtig. Spanje heelt uitstekende wetten,-
Langs allerlei kronkelwegen tracht men een
uitweg te vinden om zün eigen weg te gaan,
den normen van de Kerk ten spijt. Men klampt
zich vast aan den stroohalm van het uatto-
naal-socialisme, en dan wankelt het gezag der
Bisschoppen.
U snrak ook over de partijverhoudingen.
Inderdaaa, die laten zich óók niet verge
lijken met wat wü gewend zün onder linksch
en rechtach te verstaan.
moet sturen op het herstelvan een verbroken
evenwicht.
Z. H. Ere. Mgr. Huïbers, Bisschop van Haarlem, geassisteerd door den HoogEerw.
heer Deken H, Meijer en den Z. E. heer pastoor L. J. WiUenborg, Aalmoezenier der
zieken, begeleid door het bestuur der bedevaart, zegent de zieken op de Esplanade
sterk
w4e
wellicht eenl
enkele aan
i
Men kan vragen: kunnen deze menschen hun
ledigen tijd niet gebruiken tot instandhouding
Van hun lichamelijke en geestelijke gezond.
heid, door iets aan te pakken, iets te bestu-
deeren? Men bedenke echter, dat het groote
meerendeel der menschen zich niet laat lel
den door het verstand, doch door de harts
tochten redelijke dingen doen zij vaak al.
leen gedwongen.
Na een korte pauze sprak Prof. Mag. Dr. J.
B KORS OP. over de gevolgen der werkloos
heid.
Het ms. „Rhea", van de Kon. Ned. Stootnb.
MJ'., heeft te Gibraltar twee vluchtelingen aan
boord genomen welke dóór het sa. „Ajaz”, van
de zelfde reeoerü, aldaar waren gebracht. Het
schip vertrok 3 Augustus naar Setubal.
1
i
i
z
c
d
v
d
C
tl
tl
*i
11
d
nsch slaaf werd
en ondernemer
consument slaaf
f van den Staat.
omge.
die
Tal van geloofsbrieven voor de kamerle
den zijn thans nóg niet onderzocht, óf zij
werden op schandelijke gronden geweigerd.
Op zoo’n manier houdt men rechtsch uit de
kamer, snoert men den tegenstander den
mond. En doet hij hem tóch open, dan ver
gaat het hem als wijlen Calvo Sotelo. Die
durfde spreken....
Opnieuw heeft de NBB. zich dus met een
interview geblameerd. Zal Volk en Vader
land in zijn volgend nummer weer roepen:
„Es 1st nicht wahr!?”
I
4
1
1
I
1
b
De tweede middagvergadering van de Sociale
Studiedagen te Rolduc was gewijd aan de les
van dr. Lr ltortenhorst over den economUchen
opbouw.
Ieder oordeel over het gevoerd beleid, van
welke regeering dan ook, door de tijdgenooten,
is noodzakelijk onvolledig. In het volle besef,
dat de bewindslieden van thans waarlijk het
heil van de staatsgemeenschap beoogen en dat
critiek in dezen gemakkelijker is dan 't regee-
ren zelf, dient men de economische plannen te
beschouwen in de crlsispolitlek, die altijd aan
Zondagavond te omstreeks half twaalf is de
motorrijder W. uit Amsterdam op den Rüks-
straatweg bij de Maaldrift onder Wassenaar tegen
een stllstaanden auto van den heer Van D. uit
Umulden aangereden. W. en de in de zijspan
gezeten dame, wier identiteit nog onbekend is.
werden beiden zwaar gewond en zijn in bewuste
lozen toestand per ziekenauto naar het aca
demisch ziekenhuis te Leiden vervoerd.
verlies
heen-
Trouw verscheen hij bü
- grauwe abdij-
met belangstelling volgde
--1 en met hoevelen
op
Men kan bü wijze van spreken de stemmen
tellen tijdens de verkiezing. Men hoeft niet te
wachten tot de bussen worden geopend. Men
stemt zooals de baas stemt en anders vliegt
men eruit! Dat laat zich begrijpen. De vrijheid
van den kiezer is bij afwezigheid van geheime
stemming uiteraard zoek. Daar komt bij, dat
velen meermalen stemmen. Zü gaan er zelfs
trotseh op. Bü de laatste verkiezingen liepen er
mannen en vrouwen door de straten met bree-
de sjerpen om, waarop met groote letters stond
vermeld: „Ik heb acht maal gestemd” „Ik
heb drie maal gestemd" enz. Van een eerlüken
uitslag der verkiezingen kan men zoo al heel
moeilük spreken.
Moet men dan de tegenwoordige regeerlng
als onwettig beschouwen?
-v Dat ligt er heelemaal aan, wat men wettig
en onwettig noemt. Deze regeerlng is gekozen,
maar vraag niet hoe. En vraag niet hoe de
Unksche meerderheid in het parlement de
rechtsche minderheid heeft gedecimeerd.
De totale indruk echter blijft, dat
de politiek dezer regeering haar doel
niet heeft bereikt.
niet op stuwkracht. Zoo werd het Werkfonds
niet aangekondigd als een stuwing van het.
bedrüfsleven. doch als een middel om de loo-
nen te drukken. De industriefinanciering even
eens. Men heeft de wetSteenbergh» op de
ordening aangenomen, doch men doet alles,
om degenen, die met ordeningsplannen kernen,
te ontmoedigen.
doch die worden nooit langer dan tien dagen
nageleefd. Bü de verkiezingen doen ztóh de
gekste dingen voor. Iedere partü heeft haar
eigen stembiljetten. Een kleine kunst om ze
even een ander tintje te geven. Voor de socia
listen büvoorbeeld heel licht rood, voor een an
dere partü heel eventjes Mauw enz. De stem
van den kiezer is daarmee al bekend wanneer
hü zün biljet in de bus stopt.
Wat wü vragen, aldus spr„ is geen onmo.
gelükheid. Had de regeering niets anders
gedaan dat wat zü in haar verklaringen
en in haar troonrede heeft beloofd, dan
had zü voldoende gedaan.
schen
wUde de heer Otto de Nederlandsche
Peinzend kükt de ingenieur, die jaren lang in
Spanje heeft gewerkt en thans op een der Hol-
landsche booten terugkeerde, voor zich uit. Een
kort moment vestigen zün donkere oogen zich
op den titel van een boek in mün biblio
theek X* démocratie
Juist; daarin heeft Gil Robles zich vergist.
Hü meende dal Spanje een democratie, een eer-
lüke,, aanwüzlng van volksvertegenwoordigers
door de verkiezingen, een geordend partü wezen
en een gróepeerlng der overtuigingen had zoo
als andere landen. Niets is minder waar, dan
dat.
Bedoelt u. dat de verkiezingen niet be
trouwbaar zün?
Uit Lourdes wordt ons geseind, dat een der
deelneemsters aan de Ned. Lourdes-bedevaart,
mej. de Jong uit Geldrop-Zesgehuchten, aldaar
is overleden.
De teraardebestelling zal hedenmorgen om
acht uur geschieden, waarbü Z. H. Esc. Mgr.
Huibers, Bisschop van Haarlem, de plechtig
heden zal verrichten.
Bü vierde nota van wijzigingen In het wets
ontwerp tot regeling der ziekenfondsen zün ver
schillende veranderingen aangebracht.
De minister heeft zich aldus de toelichting
tot deze nota atfh de Tweede Kamer gesteld
gezien voor de vraag, of het ontwerp-zleken-
fcgidswet moest blüven liggen of worden inge
trokken of verdere behandeling van dit ontwerp
met het doel, dat een wettelüke regeling tot
stand komt, noodig is*.
Hü is tot de slotsom gekomen, dat een wet
telüke regeling om meer dan een reden in hooge
mate gewenscht is. Allereerst, omdat voor
kleine fondsen wettelüke regeling om meer dan
een reden noodig is, omdat er kleine fondsen
bestaan, die niet dan gebrekkig in de noodige
hulp kunnen voorzien. Fondsen met grooteren
omvang zün voor een geneeskundige verzorging
der arbeiders noodig. Bovendien is het nuttig,
dat eenheid van verzorging en vah behandeling
van zaken onder de fondsen bestaat, daarbü
is eenlg toezicht van hooger gezag zeer wen-
zcbelük.
Er bestaat ook strüd tusschen fondsen en
geneeskundigen. Er Is een zekere neiging, de
zgn. vrüe artsenkeuze af te schaffen en de ge
neeskundigen te maken tot ambtenaren van de
fondsen. Dit is niet In het belang van den ge
neeskundigen stand en van de patiënten, die
alleen bü zeer groote fondsen in beperkte mate
nige keuze kunnen 'hebben tusschen
dat fondë verbonden geneeskundigen.
De vrije artsenkeuze wordt van de züde der
geneeskundigen voor de groote meerderheid te
recht als eisch gesteld. Anderzijds moet worden
gewaarborgd, dat het fonds en de leden van het
fonds, tegenover eventueele misbruiken van de
züde der medici en pharmaceuten niet machte
loos staan.
De regeering beeft, ook in verband met art.
50 van de ziektewet, de roeping, te waken en
maatregelen te nemen in het belang van de
goede verzorging van zieke arbeiden. De minis
ter stelt er daarom prijs op, dit wetsontwerp
zoodra mogelijk verder te behandelen en bet
wet te doen worden.
Individueel worden Jonge menschen door
werkloosheid gebracht tAt verwilderds en
zedenbederf, tot afzlnxlng, die hen voor heel
hun leven moreel verminkt, en dat worden
de grondleggers van de huisgezinnen van
straks.
Neem büvoorbeeld linksch: wie tot de
nationalistische minderheden behoort,
Bask of Catalonlër is, staat linksch. Wie van 'n
linksche regeering bü een of andere gelegen
heid een voordeeltje wist te behalen, staat
voortaan aan dien kant. Wie een baas heeft,
die linksch stemt, stemt mee in dezelfde rich
ting. Hü moet wel; men weet immers precies
aan welken kant hü bü de verkiezingen staat.
Ook al iets eigenaardigs: een baas, die rood
stemt. Tóch zün zü er zeer veel. Niet omdat
zü een socialistische overtuiging bezitten. Zü
weten nauwelüks wat de linkschen van de
rechtschen onderscheidt. Zü zien alleen, dat
de „andere partü” ih hét dorp In dorpen
hebt ge büna altüd twee eeuwig met elkaar
overhoop liggende groepen rechtsgezind Is.
DAArom en daarom alleen stemmen zü linksch,
dat wil op het oogenblik zeggen: kiezen zü de
züde van de regeering.
Een heterogene groep dus.
(nen aan iram, trein, autobus. s.d„
wadrbij verzekerde getroffen, tot
f. 10.000 - overlijden en f 20.000.»
Invaliditeit t i- oretnie oer tdps
Tusschen beide dwalingen ligt de waarheid.
Het doel van het menschelük bestaan ie niet
uitsluitend natsurUjk. noch uitsluitend boven,
natuurlük. De levenswaarden vormen een
hiërarchie van middelen en doeleinden. Alleen
in deze hiërarchie is de ware verhouding terug
te vinden tusschen den mensch en God.
Toch kon een polis
rats-ongevallen verzekering
van de NIEUWE HAV BANK,
Schiedamer noq
ROLDUC, 3 Augustus.
"O «y«l Een pünlük
leed Rolduc door zijn
i
leven hier binnen de
muren; i L_2_
h(j altüd de lessen
wandelde hü tusschentüds op en
neer door het boachet of over den
cour, ieder stuwend naar het hoo-
gere, ieder raadgevend, ieder iets
meeschenkend een stuk levens-
wüeheid.
Waar blüft onder zulke omstandigheden de
godsdienst? Begrüpt een werklooze er iets van,
dat hü de handen moet opheffen tot den al-
rechtvaardlgen en algoeden God? Voor hem
wankelt het gelodf ouder de slagen van een
goddelooze propaganda. Het vertrouwen in de
leiding van de Kerk verzwakt.
Werkzaamheid 1* het doel van Iedere natuur.
Dit geldt ook voor de menschelüke natuur. Dit
aangelegd zün op werken, maakt het werken
voor den normalen mensch tot een genot. Ar
beid kost wel moeite, doch daardoor wo’dt hü
niet tegennatuurlük, evenmin als de barens
weeën de geboorte tegennatuurlük maken. In
tegendeel werkloosheid is iets tegennatuur-
lüks en zal zich als zoodanig wreken. Vooral
wanneer zü een zoo algemeen, sociaal ver.
achünsel is als de thans bestaande.
De sleutel van den heelen Spaan-
schen toestand is *t besef, dat rechtsch
niet rechtsch en linksch niet linksch is
naar onze begrippen dan.
Ontzettend zijn de gevaren, die ons
land bedreigen in de ondermijning
van de geestelijke
krachten van een
Het Eerste Kamerlid mr. van Vessem hei.
vragen gericht tot den minister van Buitenland-
sche Zaken betreffende het bericht, volgens het
welk de buitengewoon Gezant en gevolmach
tigd Minister bü de Spaansche regeering op
26 Juli J.L uit Spanje zou zün vertrokken.
Gevraagd wordt, wat de reden is van dit ver
trek, of het geheele personeel van het gezant
schap Spanje verlaten heeft en waar de gezant
zich thans bevindt.
Tenslotte vraagt hü. of de minister niet van
meening is, dat In de tegenwoordige moeilüke
omstandigheden de Nederlanders en de Neder
landsche belangen in Spanje meer dan in ge
wone omstandigheden de hulp en bescherming
van den Nederlandschen diplomatleken ver
tegenwoordiger behoeven.
Indien de Nederlandsche Gezant Spanje ver
laten heeft, aan wlen is dan na zün vertrek
de bescherming der Nederlanders en der Neder
landsche belangen in Spanje opgedragen?
Op dezen weg ligt het middel inunt-
correctle. Men zü hier echter heel voorzich
tig mee. Stimuleering van den uitvoer en
beperking van den Invoer, die men
van muntcorrectle verwacht, kunnen ook
op andere wüze worden bereikt. Een psy
chologische stimulans zal er slechts den
eersten tüd van uitgaan. En dan bedenke
men vooral, dat devaluatie geen rijkdom
men schept, doch slechts verplaatst.
De definitieve ontvangsten der Ned. Spoor-
wegen bedroegen over de maand Apnl
f 8218.133.14, waardoor de totale ontvangsten
tot en met die maand van dit jaar werden
30 500.254.38, hetgeen büna 2% mllUoen min
der is dan vorig Jaar. De uitgaven over April
1935 waren ruim 5 ton meer dan in dit
Twee wegen liggen open: De weg der dras,
tische natuurlüke aanpassing en die eener
aanpassing naar een vast ornlünd plan. Den
eersten weg moeten wü verwerpen als een vorm
van wanhoopspolitiek. Rest de tweede. Daarbü
is men aangewezen op de planmatige aanpas
sing, die eenlge vrüheid van beweging laat
bestaan.
De geschiedenis van het kabinet Colün laat
zich verdeelen in vüf perioden. De eerste was
die van het niet onbevredigend begin. De re.
geerlngsverklaring bevatte vele passages, die
den Katholieken als muziek in de.oor<*n klon
ken.
Spoedig echter bleek, dat voor enthousiasme
nog geen enkele reden bestond. Deze tweede
periode ging in met de begrootlng voor 1934,
waarin geen enkel stelsel der structureele aan.
passing viel te onderkennen. Zü duurde tot hel.
aftreden van minister Verschuur..
Het optreden van mr. Steenberghe als diens
opvolger leidde een derde periode in. waarin
de hoop herleefde. De crlsispolitlek werd aan
gepakt in grooten stül. De regeerlng kwam met
een bezuinigingsplan aan en ontwerpen van de
vermindering der vaste lasten.
Met het aftreden van mr. Steenberghe zakte
het beleid weer in. Een vierde periode, waarin
het langzame tempo en het monetaire vaag,
stuk onderwerpen van meenlngsverschil vorm
den. Deze periode eindigde? met de crisis van
verleden Jaar.
Deze crisis bracht het kabinet terug, ver
sterkt met minister Geüssen, die voor een
derde optimistische regeeringsverklaring de
troonrede van 1935 zorgde, een verklaring,
die den liberalen bladen zelfs bezorgdheid in
boezemde. Peze bezorgdheid week zeer spoedig;
ten slotte veranderde er niets.
De bedoeling schrijft mr. Boon is
duidelijk: „Gij, Dultsche Nazi’s, maakt u
zoo warm over Oostenrijk, Danzig en Me
mel, bedenkt toch dat in het stamverwan
te Dietschland het geheele leger, het korps
vliegeniers en de politie onze broeders
Zijn.” Is grooter misleiding en leugen
denkbaar? Maar veel ergerlijker is wat ge
zegd wordt over ons Koningshuis. Onze
Koningin zou niet het minste belang In de
.Beweging” stellen. Och neen, onze Ko
ningin, van wie ieder, jdle met Haar In
aanraking komt, weet dat Zjj altüd met
intense belangstelling alles medebeleXt,
wat in Haar volk omgaat, zou zich niet
voor staatszaken interesseerenMaar de
Dultsche Nazi’s kunnen, zoo varvolgt de
heer Van Geelkerken, gerust zijn: jie troon-
opvolgster en Haar geheele omgeving zijn I
allen vurige nationaal-sociallsten. En dit
zegt de leiding van de Partij, die zich be-
roemt op haar z<. Oranjeliefde en die zien
niet ontziet met dergelijke leugen* het
Vorstenhuis ta den politieken strijd te be
trekken. -
Naast dit alles staan de Indirecte gevolgen
op geest en lichaam. Ondervoeding ondermünt
de weerstandskracht tegen ziekten en brengt
allerlei psychische afwüklngen met zich mee
Ondervoeding roept ook een passloneele op
standigheid in het leven. Iemand. d>e altüd
maar moet vragen, die altüd voor een muur
staat, waar hü niet door kan en toch *oor wil.
dan ontstaat een wrok, een verbittering, die
een zekere lichtgeloovigheid meebrengt jegens
allerlei predlklngen en meenlngen. die maar
met eenlge emphase een uitweg voorgooohelden
uit de ellende.
en lichamelijke
millioen onzer
medeburgers. Deze gevolgen op te
heffen, werk te vinden, dat ia de
eerste, de tweede en de derde taak
voor iedere regeering in dezen tyd!
Bü beschikking van den Minister van Finan
ciën is de inspecteur der Directe Belastingen,
enz. F. J. Spükerman, toegevoegd aan het hoofd
van de Inspectie der Directe Belastingen te
Groningen, le afdeeling. verplaatst naar Zaan
dam en aangewezen als hoofd van de Inspectie
der Directe Belastingen aldaar en is de In
specteur der Directe Belastingen, enz. J. G.
Koperberg, toegevoegd aan het hoofd van de
Inspectie der Invoerrechten en Accünzen te
Amsterdam, verplaatst naar Valkenburg en
aangewezen als hoofd van de Inspectie der
Directe Belastingen aldaar.
Dr poels heeft gisteren in enkele gevoelige
woorden den persoon van den grooten regent
herdacht. Hedenmorgen werd zün lierbare
nagedachtenis geëerd door het opdraaen van
«en plechtige H. Requiemmis in de oude
kapel, die geheel In het zwart was gehuld Zü
was geheel gevuld met btddenden voor de zie
lsrust van Ruys.
Over de diepere, geestelüke oorzaken van de
bestaande sociaal.economische crisis sprak in
den vroegen morgen Dr. A. J. M CORNELIS
SEN. bibliothecaris der Nümeegsche Univer.
■iteit.
Bulten het katholicisme hebben allerlei stroo-
mlngen zich bezig gehouden met den mensch
zü hebben echter alle slechte een deel van
den mensch op den troon geplaatst.
Met het gevolg, dat de n
van zün natuur, als arbeidt
slaaf van de onderneming, al
van de reclame, als burger sli
Slechts van een actief stuwend economisch
beginsel valt verbetering te verwachten Hier
nadert men het terrein der imponderabilia. Men
kan dit niet onweersprekelük met cüter» aan-
toonen, doch evenmin kan men wegredeneeren
den Indruk, dat de regeerlng het bedrijfsleven
niet wenscht te stimuleeren. hoogstens te con-
troleeren. Nederland heeft den besten belas,
tmgdienst, doch de slechtste consulenten Ons
ambtelük apparaat Is op contróle Ingesteld,
Gil Robles is gevallen aan een
overmaat van netheid. Hij heeft
het Spaansche volk niet krachtig
genoeg aan^epakt. Had hij al te
groot vertrouwen op den invloed van
een gematigd bewind of kon hü geen
kracht ontwikkelen omdat het leger
hem niet onvoprwaardelük ter be
schikking stond, omdat de generaals
onderling nog niet tot eenstemmig
heid waren gekomen? Wie zal dat
uitmaken
Ook over het einddoel van de NBB IJcht-
te de Heer van Geelkerken den *er Otto
in: „Unser Femzlel besteht in der Errich-
tung des Groes-Dietechen Reiches, zu dem
auch die Hamen in Belgien und Nord-
frankreich gehören.” (Ons einddoel is de
oprichting van een Groot-Duitech Rijk,
waartoe ook de Vlamingen in België en
Noord-Frankrijk behooren).
Allebei ja. De regeering is op het oogenblik
In handen van een stelletje logebroeders
Azana aan het hoofd die echter hun, vooral
tegen de Kerk en het geloof gerichte doelein
den niet kunnen bereiken tenzü met behulp
van de volksmassa. Krijgen deze samen de
loge en het socialisme de overhand, dan zal
het laatste ongetwüfeld zün eischen stellen
of liever, dan gaat het „volk" zün eischen stel
len. En dan komt er onvermüdelük de grootst
mogelüke ruzie, want wat de eene aanhanger
van het volksfront wü, is den ander een gru
wel en omgekeerd.
van
neer te
Moedelooze menschen kunnen niet -trljden
om de deugd. Dat kunnen blüde, krachtige
menschen. doch geen gedeslllusionneerden. Zoo
wordt het ook begrüpelük dat wü onze Jonge
menschen zoo ontzettend moeüük trekken naar
onze godsdienstige vereeniglngen. Zoo wordt
het begrüpelük. dat het huwelüksleven door de
Jonge menschen omver wordt geworpen en door
ce huisvaders wordt ontwricht. De feiten be
vestigen dit alles.
heid ’n massalen teruggang van de koopkracht,
die het heele bedrüfsleven drukt. Een zware
last rust op de Staatsbudgetten, doordat die
werklooze menschen moeten worden gesteund
en omdat straks als ziekten onder hen zich
u-tbreiden de medische verzorging moet
werden ter hand" genomen.
In sociaal opzicht zün vooral de geestelüke
gevolgen* funest.
„(In Nederland) staat bet inlirfti.
leven met zün officieren aan onze zijde-
in een kamp van militaire vliegers
(Soesterberg? Red.) sprak 95 pCt. zich
ter onzen gunste uit. Ook de rijkspolitie
m de groote steden staat aan onze zijde.
Terwijl dé regeerende Koningin zich voor
ons streven niet interesseert, is de kroon
prinses Juliana geestdriftig voor onze
idee. Haar geheele omgeving bestaat uit
nationaal-sociallsten.”
En als rechtsch wint?
Dan komt er óók oneenigheid. Want ook
daar loopen de meenlngen sterk uiteen. Het
praatje heeft geloopen, dat de koning terug
ze-, komen. Men spreekt van de monarchisten
tout court. Men vergeet, dat er büvoorbeeld
tienduizenden Carlisten die koning Alphons als
een omMettig heerscher. ais een usurpator be
schouwen. meevechten in de gelederen van ge
neraal Mola en de zünen. Alle rechtsche groe
pen hebben echter gemeen, dat zü orde ver
langen. Daarom geloof Ik, dat de verdeeldheid
niet zóó groot zal zün wanneer zü winnen.
Op den heelen mensch wreekt zich de werk
loosheid: in zün geest en zün lichaam, zün
economische behoeften en In zün gemeen
schapsleven.
Van geest en lichaam doen zich de gevolgen
direct en Indirect gelden. Lange rustperioden
verslappen de arbeidskracht zóózeer, dat Jon-
gemenschen, die eenlge Jaren werkeloos moe
ten blüven, de arbetdsmogelükheld naar
hun eigen aard voorgoed verliezen.
Geest en lichaam vormen een eenheid ook
de geest «ndervindt de gevolgen van het ge
dwongen stilzitten; op den duur past de ziel
zich aan bü dezen toestand. De mensch wordt
lusteloos, de energie verdwünt, hü komt steeds
moellüker weer aan het werk.
TOt levensmoeheid zan deze geestelüke te
rugslag dóórwerken, of tot volkomen gebrek
aan belangstelling, tot een volkomen Interesse-
loosheid.
Wat werd in deze vüf perioden bereikt? Over
de budgetaire politiek werd een vernietigend
oordeel geveld door een financier bü uitstek,
mr. van Doorninck. die er op wees, dat. hoewel
op het oogenblik reeds 40 .pCt. van het volks.
Ir komen aan belastingen moet wórden betaald,
hoewel meer dan 500 gulden per hoofd staats
schuld op het volk rust, een gezonde begroo-
tlngspolitiek een nieuwe verlaging van het
staatsbudget met lbo millioen en van de an
dere overige begroetingen met 50 millioen ver.
eischt. Dat zou beteekenen een nieuwe verla
ging van 14.5 pCt.
De aanpassing aan het kostenniveau, aan dat
der prüzen, moge eenigermate tot stand zün
gebracht, doch men vrage niet met welke mid
delen. Is onze buitenlandsche handel niet van
büna twee milliard tot nog geen 635 millioen
terug geloopen? Nu dus de beteekenis der bin.
nenlandsche markt is toegenomen, heeft men
ook deze aangepast? En stügt niet voortdurend
het werklooaencüfer?
Wat beteekent een industrialisatiepolltiek.
zonder een stabiele basis van rentabiliteit? De
handelspolitiek beperkt zich practisch tot het
Invriezen van het internationale ruilverkeer
op het peil der laatste jaren.
Met aarzeling treedt men de gedachte aan
een nauwere samenwerking met Indië en aan
een ordening van het bedrüfsleven tegemoet.
Alleen in de werklooeenzorg zün positieve re
sultaten bereikt; wie vergelükt met hel bui
tenland kan de werken In ons land bewon
deren.
In het büzonder huichelachtig
houding jegens de Joden.
„Zeker erkende de heer v. Geelkerken
wü hebben Joden in onze rijen opgeno
men; het beteekent evenwel niet, dat wü
Jodenvrienden zün, en ik kan u toevertrou
wen, dat de 150 Joden, die wü onder onze
54000 Ingeschreven leden tellen, zich in
onze rijen alles behalve op hun gemak ge
voelen. Een aantal hunner heeft In den
jongsten tüd dan ook alweer bedankt....
Ook bü ons in Holland volgen we de op
vatting: .Politiek Is de kunst van het mo
gelüke”. Het beteekent voor ons, eens de
macht in den Staat te veroveren
Dat de troep agitatoren, die het volk tot
zulk een verblinden haat opzweepen, dat man
nen, die 's morgens nog oommunlceeren, 'srnld-
I dags de kerken in brand steken Spanjaarden
I zün zoo het sou winnen, is in ieder geval
Binnen het katholicisme dreigt het
keerde: de natuur wordt miskend. Zü.
haar consequenties niet aandurven, vluchten
in <je bovennatuur. ZU willen de wereld niet
anders meer zien dan door de gekleurde ramen
van het kerkgebouw. Wat goed is beschouwen
zü als rechtstreeks afkomstig van den Heiligen
Geest; wat verkeerd S. kan niet anders dan
onmiddellük van den Satan komen. Wat nlet-
geloofsgenooten 'zeggen, kan niets goeds be
vatten. Wat zü wenschen bepleiten zü als eisch
van algemeen belang.
Op die manier meenen zü apologetisch te
kunnen werken, terwül *U de wegen der apo
logie in het volle leven afsnüden. Hun dee.
moed Is geen vertrouwen in het kunnen
anderen, doch een pogen anderen
drukken tot het peil der eigen middelmatig
heid. ZU willen de bovennatuur verrijken ten
koste van de najuur.
Maandag werd te Utrecht het vüfde Natio
nale Congres der Dominicaansche Derde Orde
gehouden.
De büeenkomst werd om ongeveer half één In
het Jaarbeursgebouw geopend door den Provin-
clalis. Pater Piëta O.F.. uit Nümegen.
Prof. C. Friethoff OP., uit Rome, sprak over
het onderwerp „Het eigen karakter der Domini-
canerorde."
De Derde Orde van St. Dominicus is geen
Congregatie, maar een tak welke bü den stam
behoort.
Waar dit zoo ta, moeten de Derde Orde-
llngen zich noodzakelük den peest der Orde
eigen maken.
In het vaan staat niet geschreven: „activi
teit”, maar „Apostolaat” en dit Apostolaat moet
de vrucht zün van de contemplatie. Spr. wees
nog op het groste belang van de studie, dat
ook geldt voor de leden der Derde Orde.
De Dominicaansche gedachte eischt, dat de
orde-leden hun gewonde natuur zullen genezen.
Om dit te bereiken worden handelingen van
boetvaardigheid aangewend, welke ook voor de
Derde Ordelingen moeten gelden.
Pater B. Schaab, Provinciaal der Dominica
nen in Nederland, betuigde zün vreugde over
den snellen aanwas van het aantal Derde Orde
lingen. Hij sprak echter tevens de hoop uit. dat
de kwaliteit goed zal blüven en niet, bü het
stijgen der kwantiteit, zal gaan dalen.
Des middags, om ongeveer half vier, werd
het Congres voortgezet.
De Promotor-provinclalls, Pater Piels O.P.,
bracht verqjpg uit over het afgeloopen Jaar
Mevr. SteenbergheEngeringh sprak ver
volgens over het apostolaatswerk der vrouwelü-
ke leden. Spreekster toonde haar auditorium
aan. dat leder deel moet hebben aan de Zalig
making der wereld. Ook In Nederland kunnen
de vrouwen er veel toe büdragen om de katho
lieke beginselen lp praktük te doen brengen.
Vooral het Apostolaat van het goede voorbeeld
zal vele en rüke vruchten afwerpen.
Over: „De Dominicaansche Derde Orde en
de katholieke intellectueel’’ voerde dr. »-J.
Brlnkhoff uit Maastricht het woord.
De Intellectueel vindt in de Dominicaansche
Derde Orde een hulpmiddel om zün idealen tot
verwezenlüklng te brengen en zün levenshou
ding 'n dieperen inhoud te geven. BU de Domi
nicanen zün voortdurend die takken van we
tenschap beoefend, welke direct, zoowel als in
direct, kunnen worden aangewend tot verdedi
ging van het H. Geloof.
Nadat de Prior van Antwerpen, Pater Cee-
les O.P., die met een groep Derde Ordelingen
uit Vlaanderen aanwezig was, de Congressis
ten nog met een kort woord had toegesproken,
werd de büeenkomst gesloten.
y've heer Mussert is een even groote
i Ivlrtuoos in het ventileeren van het
diepste bewustzün der NBB. al* van
tegenspraken, die. zün antipathieën ver
raden in niet bewaakte interviews. Na zijn
meer heftig dan overtuigend „Het is niet
waar’’ tegen de publicatie van zün uitla
tingen in de Groene, komt hem thans het
Kamerlid mr. G A. Boon in dat weekblad
tot een nieuwe tegenspraak uitdagen.
Kort geleden promoveerde aan de ünl-
versitelt te Giessen Dr. Helmut Otto, die
van de juridische faculteit den doctorstitel
in het kwadraat ontving voor zün disser
tatie over ,JMe flamischen und holliindJ-
Nationalbewegungen”. Natuurlük
tlonaal-Soclallstische Beweging:^^
hü in het blad van zün gouwleider Flo
rian ,J>ie Volksparole" onder den titel
„Hou Zee” reeds een geestdriftige beschrij
ving had gelezen („Jede varüberziehend-
Gruppe grüsste ihren Führer mit dem von
der N.SD A.P. übemommenen deutschen
Gruas”) uit eigen aanschouwing leeren
kennen en dies begaf hü zich ter verzame
ling van gegevens voor zün proefschrift In
Augustus 1935 naar het Hoofdkwartier der
NB.B. te Utrecht. Daar hem werd mede
gedeeld. dat Ir. Mussert op dat oogenblik
■■hl Niederlandlsch-Indien in elnem gross-
angelegten Propagandafeldzug von Ver-
sammlung zu Veraammlung’’ vloog, moest
hü zich tevreden stellen met den .Btell-
vertreter des Führers” den heer Van Geel
kerken. En wat teekende Dr. otto uit den
mond van Muaaert’s plaatsvervanger op?
Mr. Boon geeft uit het proefschrift de vol
gende citaten, welke wü uft het Duttèch
vertalen:
In zulke omstandigheden kan men de
menschen achter leuzen doen aanloopen,
zooals zü thans over de heele wereld doen.
Dit 1« het moment van den demagoog en
den volksbedrieger. De ontzettende nood
brengt een ontzettend verlangen en dit
ontneemt het verstand en het vermogen
om objectief te oordeelen.
