ONS BLAD
De herziening van de Grondwet
van
Luchtgevecht boven de Straat
Gibraltar
Revolutie in
Griekenland?
heden
Het nieuws
van
Onder den druk der tijden ingrijpende
wetsvoorstellen bij de Staten-
Generaal ingediend
De non-interventie
der mogendheden
Drie personen
verdronken
DE BAROMETER
l
TE BARCELONA VREEST
MEN NIEUWE GEVECHTEN
Drukpersvrijheid
blijft
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
ZEVENDE WIJZIGING
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG S AUGUSTUS 193Ö
r
De Kamer ontbonden
van
Deze
•o
van
van
van
slachtoffer
Koningszoon op avontuur
*7
r
Hoe het ongeluk gebeurde
3
2’
'«3
Revolutionnairen uit de
Kamer
Rome heeft voorbehoud
Berlijn voorwaarden
Droevig ongeval onder
Culemborg
Op de eilanden blijft de
toestand rustig
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Wijziging en aanvulling van de bepalingen betreffende het
inkomen der Kroon.
Het Britsche antwoord op de
Fransche nota zal waarschijn
lijk welwillend zyn
2S
Op de Lek werd een roeiboot
overvaren en de acht in
zittenden geraakten
allen te water
Regeering heeft alle krachten te
zeer noodig om thans poli-
tieken stryd te ont-
ketenen
Slecht» één
gevonden
Het bezoek van den Duitschen
kruiser „Deutschland” aan
de haven van Ceuta
Wijziging en
aanvulling van de bepalingen betreffende de
schadeloosstelling en het pensioen van de leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 a
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De staat van beleg is
afgekondigd
^XWWXWUUIU llll/f///////A4^
Gelukkige redding
Het openen van de mogelijkheid, ministers te benoemen,
niet belast met de leiding van een Ministerieel Departement.
Aanvulling van de bepalingen betreffende het kiesrecht.
Het openen van de mogelijkheid, leden van vertegenwoor*
digende lichamen, die een streven tot uitdrukking brengen,
gericht op verandering van de bestaande rechtsorde met toe
passing of bevordering van onwettige middelen, van hun
lidmaatschap vervallen te verklaren.
Het openen van de mogelijkheid openbare lichamen voor
beroep en bedrijf in te stellen.
Da „Deutschland” te Ceuta
Thans heeft de regeering bij de Staten-Generaal ingediend
een aantal wetsontwerpen tot het in overweging nemen
verschillende voorstellen tot wijziging der Grondwet,
voorstellen, ieder in een afzonderlijk wetsontwerp vervat,
strekken o.m. tot:
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG 255
-
te
waren
het
le
I
een
i
naar
auto
een
X
I
7*
c
X3
I
a
e
t
i*
trekking tot deze onderwerpen te moeten doen.
(Zie verder elder» in dit nummer)
de
De opstandelingen zouden de Britsche myn
Tharsis in het Spaansche deel van Huelva be
set hebben.
4
De lijken van den heer U. en de kinderen
zijn later opgehaald. De heer U. laat een vrouw
en vijf kinderen achter.
BARCELONA. 4 Aug. (Reuter). Het comité
der anti-fascistische militie heeft de lichtin
gen 1B33. 1B34 en 1035 onder de wapenen ge
roepen, en desen soldaten opdracht gegeven
rich aan te melden bij de regeeiingsgetrouwe
officieren, in afwachting van nieuwe bevelen
van den minister van Defensie.
NMerlandache hockey-elftal speelt aaet
gelijk tegen de Belgische pleeg.
O O
Stand op Woensdag 9 aar vjn.: 763.0
Vorige stand: 717A
TDOte
t het
i van
ver-
rijn
niet
litla-
het
tblad
In
B-
1
1
I
3E
it-
:to
h-
m
d-
de
Ik.
m
in
o-
rij
1-
^IIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIHIIIIIIIINIIIIIIIIIIHIIIIIIIII
Dinsdagmorgen omstreeks tien uur
is op de Lek nabij het fort ,,’t Spoel"
een ernstig ongeluk gebeurd, waarbij
drie personen om het leven zyn ge
komen.
Naar uit Hendaye wordt gemeld,
is Zondagavond door wachtposten
op den weg van Burgos naar het
front der- Nationalisten
Nader wordt ons uit Culemborg getelefoneerd:
Het blijkt, dat van de drie slachtoffers alleen
het Wk van den heer Ulehake is geborgen. Dit
werd spoedig nd het ongeval door den schipper
van de motorboot opgehaald. Men heeft nog
getracht de levensgeesten op te wekken, doch' dit
is niet gelukt.
De beide andere slachtoffers zijn de zeventien
jarige dochter van den heer U. Oeertruida Paula,
en een 23-jarige neef, de heer M. van Schalk
uit Nijmegen. De lijken van beide laatste slacht
offers zijn nog niet gevonden.
De twaalfjarige zoon van den heer U., Paulus
Hendrik, wist zich direct na het ongeval zelf te
redden door naar den wal te zwemmen. Twee
jongens en een meisje, resp. 17, 14 en 0 jaar,
allen kinderen van den heer U.. werden door den
schipper van de motorboot gered.
De regeering heeft gemeend zich er van te
moeten onthouden een bepaald middel van vrij
heidsbeperking met zooveel woorden in de
Grondwet op te nemen, zy is tot deze conclusie
geleid uit overweging, dat het vraagstuk van
de vrijheid van de pers een sterk polltieken
Inslag heeft, waarover, zooals reeds tot uitdruk
king is gekomen, in breede kringen verschil
lend wordt gedacht. Het scheen haar niet wen-
scheiyk, vooral in de huidige tijdsomstandig
heden nu slechts door samenwerking van alle
nationale krachten de moeilijkheden kunnen
worden overwonnen, een politiek vraagstuk van
dezen aard op te werpen.
De politie stelt een onderzoek in naar de oor
zaak van het ongeval. De motorboot, welke Liet
de roeiboot in botsing kwam, is een Rijnaak
van ongeveer 600 ton. Het schijnt dat de heer
U. met de roeiboot getracht heeft te zeilen. Hier
voor gebruikte hjj een oud stuk zeil, terwijl een
der roeispanen van de boot als roer moest dienst
doen. By het passeeren van de krib is het vaar
tuigje in den sterken stroom geraakt. De Rijn
aak voer direct achter het vaartuigje en ten
gevolge hiervan was een botsing onvermydelyk.
De schipper van de Rijnaak heeft, zooals ge
meld, onmiddcliyk een boot gestreken en hier
aan is het te danken, dat nog drie kinderen ge
red rijn.
<- t
P
<e-
m-
n»
erg
!en
Se
ize
de
Co
in
iet
let
de
dit
te
ch
iet
le-
De minister vain bultenlandsche zaken, graaf
Ciano, heeft te Rome den Franscl.en ambas
sadeur ontvangen, die hem mondeling het
voorstel leed, een voorlooplg accoord te sluiten
tot handhaving van de neutraliteit ten op
zichte van de gebeurtenissen in Spanje.
Op de Spaansche eilanden blijft de toe
stand rustig. De bultenlandsche kolonies
zyn, zoowel wat de menschen persooniyk
als hun bezittingen betreft, ongemoeid ge
laten.
ATHENE, 5 Augustus. (Reuter).
Het Atheensch telegraaf-agentschap
meldt:
„De regeering heeft met toestem
ming van den Koning den staat van
beleg afgekondigd, daar zij zich
geplaatst zag tegenover een ernstige
opstandige beweging, welke door de
Communisten was georganiseerd en
tot bloedige gevolgen aanleiding
dreigde te geven.
Dit bericht is door de openbare
meening met opluchting ontvangen.
Overal in het land heerscht vol
maakte orde.
De Kamer is ontbonden, doch de
datum voor de nieuwe verkiezingen
is nog niet vastgesteld.’’
Naar men, volgens Havaa, in politieke
kringen meent te weten, zou Duitschland er
geen bezwaar in zien, besprekingen te ope
nen, teneinde bepaalde regels op te stellen
<n bet beginsel Van niet-inmenging der
mogendheden in deMnneniandsche aange
legenheden van Spanje gestand te doen, op
voorwaarde eehter, dat 8ovjet-Eu»l»nd des»
Gibraltar een gevecht geleverd tus-
schen vliegtuigen van de regeering en
watervliegtuigen van de rebellen. Na
het gevecht zouden twee watervlieg
tuigen hebben moeten dalen, terwijl
twee andere naar Ceuta vlogen.
KOPENHAGEN? 4 Augustus. Volgeps .Ber-
Ungske Tidende" heeft de Deeiriche gezant te*
Madrid het ministerie van Bultenlandsche
Zaken te Kopenhagen telegrafisch medege
deeld, dat hjj gisteren by den Spaanschen
minister van Bultenlandsche Zaken Burcia is
ontboden, die verklaard heeft, dat de toestand
in de stad thans pas ernstig dreigt te worden.
De Fransche ambassadeur te Berlijn heeft
vanmorgen een bezoek gebracht aan het mi
nisterie van bultenlandsche zaken, en, naar
men gelooft, ten aanzien van Spanje om niet-
inmenging verzocht, zooals door Frankrijk ook
aan Engeland en Italië Is gevraagd.
In de Memorie van Toelichting tot het wets-
ontwerp inzake het inkomen der Kroon geeft
de regeering eenige algemeene beschouwingen
over de voorstellen tot grondwetsherziening.
Daarin merkt de regeering op, dat zy zich met
de positieve voorstellen, waartoe de commissie
is gekomen, in het algemeen vereenlgen kan.
Unl-
die
stitel
sser-
indl-
irWk
Na-
over
Flo-
titel
rirjj-
mde
von
then
:ren
me-
tla
der
sde-
Wik
ose-
ifer-
oest
teB-
eeP
den'
5
J
ren
ich
itie
Ide*.
oor
)n-
oze'
uit
Op bevel van den opperbevelhebber der
Nationalisten is hy onder het uitspreken van
hootschen dank voor zyn offervaardigheid
teruggebracht naar de Fransche grens, om
dat men den toestand thans niet wil ver.
troebelen door vooruit te loopen op den even,
tueelen staatsvorm.
Tydens de afwezigheid van den Spaanschen
consul zyn zes onbekenden het Spaansche con
sulaat te Tampico (Mexico) binnengedrongen,
waar zy alle kasten en laden doorzochten, in
verband met de wanorde, die in de vertrekken
is aangericht, kan consul nog niet zeggen,
of er documenten zyn gestolen. Men denkt, dat
de Indringers zich van de geheime code van
den diplomatie ken dienst meester hebben willen
maken.
Wat de vryheld van de drukpers aangaat,
heeft de staatscommissie voorgesteld, aan artikel
7 der Grondwet een lid toe te voegen, luidende:
De wet kan regels stellen, volgens welke eene
bepaalde uitgave wegens nader by de wet te
omschryven grove inbreuk op de openbare orde
tydeiyk kan worden verboden.
Na ampele overweging heeft de regeering ge
meend, het voorstel der staatscommissie niet
te moeten overnemen.
De regeering laat in het midden, of, ter be
reiking ven het door de staatscommissie be
oogde doel, een wyziging van artikel 7 der
Grondwet noodig is.
LONDEN, 4 Aug. (Reuter-A.N.F.) Het
Britsche antwoord op de Fransche nota,
waarin een verklaring inzake niet-inmen-
glng in de binnenlandsche aangelegenheden
van Spanje wordt verlangd, zal, naar ver
wacht wordt, op de Fransche ambassade
overhandigd worden en aal waarschijnlijk
een welwillend karakter dragen.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat alle
Engelschen, die Spanje wenschten te verlaten,
thans zyn vertrokken en het is moge lijk, dat
thans enkele Britsche oorlogsbodems uit de
Spaansche wateren «Orden teruggetrokken.
De Britsche oorlogsschepen in de
Spaansche wateren deelen mede, dat de
toestand in Barcelona oogenschyniyk
kalm is. doch men vreest, dat binnenkort
weer gevechten beginnen. Gyon wordt da
gelijks door een oorlogsschip van de op
standelingen gebombardeerd. Te Valencia is
het heden de kalmste dag sedert het uit
breken van den opstand. De trams ryden
weer, doch de menigte loopt nog rond met
gestolen geweren. Ook Vigo, La Corunna
en El Ferrol zyn blijkbaar kalm.
De heer J. Ulehake, hoofd van de openbare
lagere school te Everdingen, was Dinsdagochtend
met zeven kinderen, eenigen van' hemzelf en
eenige logétjes in een roeiboot ep de Lek
gaas varen. Toen zy, stroomopwaarts varende,
buiten een krib kwamen, werd het vaartuigje
overvaren door een passeerende motorboot. De
roeiboot sloeg om en alle Inzittenden kwamen
in de rivier terecht.
Zoodra op de motorboot het .ongeval werd
bemerkt, werd gestopt en een roeiboot uitgezet
om te trachten de drenkelingen te redden.
Het gelukte vier kinderen uit het water te
halen, zy werden binnen gebracht in de wo
ning van den landbouwer O. Vroege, die aan
den Lekdyk gelegen is. Daar waren intusschen
de politie uit Culemborg en dr. W. O. Brouwer
aangekomen. Het gelukte met een zuurstof
apparaat de levensgeesten van de vier kinde
ren die allen bewustelos waren, weer op
wekken
De motorboot, waarmede de politie en de
dokter uit Culemborg naar de plaats van het
ongeval waren gekomen, had onderweg de om-
geelagen roeiboot op sleeptouw genomen.
Ten aanzien van den Raad van State, de Al
gemeene Rekenkamer en de procedure van
Grondwetswyziglng, heeft de regesring het
standpunt van de staatscommissie aanvaard en
gemeend geen voorstellen tot wijziging met be-
Een uitzondering vonfit hierop het
voorstel inzake de vrijheid van de
drukpers, dat de regeering niet heeft
overgenomen. Ook is de regeering
van de voorstellen der staatscommis
sie afgeweken ten aanzien van het
^orgaan, dat geroepen zal worden tot
het vervallen verklaren van het lid-
maatschap van een vertegenwoor-
9
digend lichaam van personen, die
revolutionnaire strevingen tot uit
drukking brengen en voorts ten aan
zien van het maximum-pensioen, dat
en oud-lid der Tweede Kamer zal
kunnen genieten.
aangehouden, waarin zich twee vrij
willigers bevonden. Een van hen gaf
op Juan Lopez te heeten en uit het
buitenland te komen. Een officier
herkende hem echter als Juan, zoon
van ex-koning Alfons, die door den
afstand van zyn ouderen broer troon
opvolger is.
Naar de Havas-correspondent aan
Guadarrama-front meldt, hebben de op
standelingen gisteren omstreeks het mid
den varenden dag een wanhopigen Aitval
gedaan. De regeeringstroepen konden
hen echter op den linkervleugel gemak-
keljjk tot staan brengen, waarbij hun
aanzienlijke verliezen werden toege
bracht. De rebellen waren genoodzaakt,
overhaast de vlucht te nemen, waarvan
de soldaten, die tegen den opstand ge
kant waren, gebruik maakten om naar
de regeeringstroepen over te loopen. In
den loop van den nacht hebben de re-
geeringstroepen de veroverd^ stellingen
versterkt, hetgeen mogelijk was, door
dat voortdurend nieuwe troepen aan
komen. De indruk schijnt zich te be
vestigen, dat de beslissende strijd in den
Leon-pas midden dezer week zal aan
vangen.
Dr. H. CoUJn, de president van het
kabinet, dat thans voorstellen tot
wijziging van de Grondwet b(J
Staten-Generaal heeft ingediend
Starace, de secretaris der fascistische parti), is te Rome aangekomen, waar
hem een grootsche ontvangst werd bereid
TANGER, 4 Au». (Reuter-AJi-F
Volgens niet bevestigde berichten is
hedenochtend boven de Straat van
COMMUNISTISCHE MVOLUTIE-FOGING
GRIEKENLAND. DE STAAT VAN BELEG
AFGEKONDIGD. DE KAMER ONTBON
DEN.
Zooals reeds werd gemeld, is de Dultzcbe
kruiser Deutschland in de haven van Ceuta
aangekomen. Het schip werd verwacht; reeds
enkele dagen vertelde men in de kringen der
opstandelingen, dat twee Dultsche oorlogs
bodems werden verwacht, een te Ceuta en een
te Rio Martin de haven van Tetoean. Deze
schepen zouden 2000 man troepen aan land zet
ten volgens de geruchten.
Iemand uit de diplomatieke wereld verklaar
de. dat ernstiger dan de aankomst van bet
oorlogsschip te Ceuta is, dat de commandant
van het schip, zooals gemeld, een bezoek heeft
gebracht aan den commandant van de opstan
delingen. generaal Franco. Een officier van den
genenden stal van Franco verklaarde wel, dat
dit bezoek een gewoon beleefdheidsbezoek was,
doch het bezoek duurde ruim een uur.
De Dultsche officieren, die aan land waren
gef-aan, werden op de drukste punten van de
stad gezien in gezelschap van opstandige offi
cieren, die er biykbaar een eer in stelden om
hun Dultsche collega’s tot gids te dienen. Ver
scheidene Dultsche officieren droegen de onder-
scheidlngsteekenen van marlne-vlleger.
DE REGEERING HEEFT EEN AANTAL
WETSONTWERPEN TOT WIJZIGING VAN
DE GRONDWET BIJ DE STATEN-GENE
RAAL INGEDIEND.
De Kwangri-genenala hebben onderhandelaars
gezonden naar Tsjang Kal Sjeg. -
Het Britsche antwoord opde Fransche nota
tot niet-inmenging In Spaansche aangelegen
heden zal waanchUnl» welwillend «tja: Rome
maakt voorbeboted; Berlijn stelt voorwaarden.
Luchtgevecht boven de Straat van Gibraltar;
te Barcelona worden nieuwe gerechten ge
vreesd; op de eilanden blijft de toestand rws-
tlg-
De Osservatore Romano polemiseert met de
Haagzche Post over een beschuldiging van dit
blad inrake de houding van het VaUcaan jegens
Oostenrijk.
De soeialo Studiedagen te Roidac met eoa rede
van Z. H Exc. Mgr. Lemmeua bealoten.
Prof. dr. Jac. V. Ginneken 8. J. ontving eoa
hooge Fransche wetenschappelijke onderschei
ding.
BU de Olympische athietiekwedatrtjden hebbea
Osendarp en van Beverea zich veer de halve
finales geplaatst
Nieuw wereldrecord vaa Ozreae bij het ver
springen.
Helen Stephens Olympisch kampioene 1M meter
dames.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaar i (2.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
Minister Burcia heeft voorts te
kennen gegeven, dat men moeilijk
verder de verantwoordelijkheid voor
de veiligheid van de buitenlanders op
zich zal kunnen nemen. Tenslotte
heeft Burcia den gezant meegedeeld,
dat alles in het werk wordt gesteld,
opdat de vreemdelingen Spanje zul
len verlaten. Zy die in het land ach
terblijven doen dat op eigen risico.
MADRID, 4 Aug. (Havu).. De
Havas-correspondent asm het Somo-
aierra-front meldt:
Gistermorgen om S uur zijn de re
bellen overgegaan tot een aanval op
<le re^eeringslmies, die uitsluitend
bezet wuren door mdicienf, onder
bevel van Francisco Gahui. Deze
laatsten deden een verwoeden tegen
aanval. Om 6 uur gistermiddag werd
nog steeds fel gestreden. Het gevecht
eindigde ten slotte met den aftocht
der opstandelingen, die 300 dooden
en gewonden achterlieten. De verlie
zen aan regeeringszyde waren 80
dooden en gewonden.
Toen men de boot weer omkeerde, kwam
men tot de ontdekking, dat zich in het
vaartuigje nog een der kinderen bevond.
Een negenjarig meisje had rich, toen de
roeiboot werd overvaren, aan een zitbank
vastgeklampt en na een uur bevond het
kind zich nog steeds in de omgeslagen boot.
Het had al dien tyd angstig in het omge-’
slagen vaartuigje gezeten en was dank zy
de achtergebleven zuutstof in het leven
gebleven. Het kind was ongedeerd.
De heer J. Ulehake, ongeveer 50 jaar oud
en twee kinderen stfn verdronken. De heer
Ulehake sras een goed zwemmer, doch hjj
was gekleed In een loeren jas en het schijnt
dat hjj daardoor niet ta staat was rich bo
ven water te honden.
De minister heeft riclj zyn antwoord
voorbehouden, daar hy eerst met Mussolini
overleg wilde plegen.
ATHENE. 4 Aug. (Reuter). De Bond van
Conservatieve Arbeiders heeft zl)n lecer. aan
gespoord niet aan de algemeene staking van
48 uur deel te nemen. Men verwacht dat de
door de Linksche vakbonden afgekondigde
staking zal mislukken.
ATHENE. 4 Augustus. (D. N B De regee
ring had buitengewone maatregelen getroffen
voor de handhaving der orde gedurende de
staking.
Alle ministeries werden door >1ivalerle-af.
deelingen bewaakt, ten einde een eventueelen
aanval der stakers op dese gebouwen het
hoofd te kunnen Meden.
sdfgezien van de Wel van 1S14,
dateert de „Grondwet van het Ko
ninkrijk der Nederlanden" van
1915. Bij de wisselende omstandig
heden werd deze Grondwet gewij-
B zigd in 1840, 1848, 1884, 1887, 1917
en 1922.
Deze, de zevende, wijziging in
onze Grondwet, is hoofdzakelijk
s gericht tegen het ageeren van
revolutionnairen in vertegenwoor-
S digende lichamen', terwijl zij verder
H o^i. gekenmerkt wordt door het
h openen van een perspectief op een
S instelling van verordenende licha-
H men in beroepen en bedrijven.
