ONS BLAD
De herziening van de Grondwet
Revolutie in
Griekenland?
Koortsachtig bereiden beide
partijen zich, voor
te
e
Het nieuws
heden
van
DE BAROMETER
Onder den druk der tijden ingrijpende
wetsvoorstellen bij de Staten-
Generaal ingediend -
De non-interventie
der mogendheden
TROEPENTRANSPORTEN
NAAR SPANJE
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
4
De staat van beleg is
afgekondigd
Drukpersvrijheid
blijft
VEREENIGDE katholieke pers
1
een
van
van
De Kamer ontbonden
van
De strijd in Abessinië
Rome heeft voorbehoud
Berlijn voorwaarden
i
AMNESTIE IN EGYPTE
Revolutionnairen uit de
Kamer!
Ook Engeland is tegen
interventie
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Het WeerM
ADVERTENTIEPRIJZEN»
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55g p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Thans heeft de regeering bij de Staten-Generaal ingediend
een aantal wetsontwerpen tot het in overweging nemen van
verschillende voorstellen tot wijziging der Grondwet. Deze
voorstellen, ieder in een afzonderlijk wetsontwerp vervat,
strekken o.m. tot:
WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1936
Wijziging en aanvulling van de bepalingen betreffende bet
inkomen der Kroon.
Wijziging en aanvulling van de bepalingen betreffende de
schadeloosstelling en het pensioen van de leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Het openen van de mogelijkheid, ministers te .benoemen,
niet belast met de leiding van een Ministerieel Departement.
Aanvulling van de bepalingen betreffende het kiesrecht.
Het openen van de mogelijkheid, leden van vertegenwoor-6
digende lichamen, die een streven tot uitdrukking brengen,
gericht op verandering van de bestaande rechtsorde met toe*
passing of bevordering van onwettige middelen, van hun
lidmaatschap vervallen te verklaren.
Het openen van de mogelijkheid openbare lichamen voor
beroep en bedrijf in te stellen.
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG 255
NOORD-HOLLANDSGH DAGBLAD
i
51-
ia-
-V
en
788,8 te Rochafart.
Laagste ba
v-
n-
H-
„Tercios
n
B
2000
i-
strekt
stampvol
waren
1
ia
D
ia
ie
la
u>
i-
738.8 te Andaniw,
Zon op JJB - onder »-43 UeM ap 8.13
Maan op n.m. 9.18 onder vjb. 83b
Laatste kwartier Aagwstas
m,
un
ld.
ta
en
ac
ka
r*
dt
ta
le.
at
rt
1-
trekklng tot deze onderwerpen te moeten doen.
(Zie verder elder» in dit nummer)
Nieuwe troepen voor
de rebellen
DB GRONDWET BU
RAAL INGEDIEND.
CAIRO. 4 Aug. (Reuter.) Het parlement beeft
met algemeen*, stemmen de amnestie voor po
litieke gevangenen goedgekeurd.
ti
en
n-
en
li
nt
ng
Ier
de
li
er
4.
M
la
ie
er
>-
Wat de vrijheid van de drukpers aangaat,
heeft de staatscommissie voorgesteld, aan artikel
7 der Grondwet een lid toe te voegen, luidende:
De wet kan regels stellen, volgens welke eene
bepaalde uitgave wegens nader bU de wet te
omschrijven grove Inbreuk op de openbare orde
Wdelljk kan worden verboden.
Na ampele overweging heeft de regeering ge
meend, het voorstel der staatscommissie niet
te moeten overnemen.
De regeering laat in het midden, of. ter be
reiking van het door de staatscommissie be
oogde doel, een wijziging van artikel 7 der
Grondwet noodig Is.
komen zooals op de jongste bijeenkomst van
de Locamo-mogendheden bleek, wat Europa
in twee kampen zou kunnen verdeelen en soo
de kansen voor de voorgenomen 'Bijeenkomst
van Vijf te schaden.
Daarom is te wenschen dat ook Dultschland.
8ovjet-Rusland en Italië zich verbinden bü een
overeenkomst tot niet-inmenglng In de Spaan-
ache kwestie.
De Kwangsi-generaals hebben onderhandelaars
gewonden naar Tajang Kal Sjek.
Het Briteche antwoord op de Fransche nota
tot niet-inmenging ta Spaansche aangelegen
heden zal waarschijnlijk welwillend zijn; Rome
maakt voorbehoed; Berlijn stelt voorwaarden.
Stand op Woensdag 1 vw njta; 78X8
Vorige stand: 7873
lin
st-
n-
en
le
en
gd
ld
tr
B
F-
r»
n.
sten aanval op Adi
geslagen. Ai
ben vier
Ras Aval
PORT SAID, 4 Aw. (Renter.) Volgent te
Port Said ontvangen berichten, non zich
een hevig gevecht hebben afgespeeld tas-
Mjven Abeasinteche strijdkrachten en Ita-
liaansche colonnes ta de nabijheid van het
Tsana-meer. Vooral rondom Gondar zouden
de gevechten een moorddadig verloop heb
ben gehad. De Abisehilsihe strijdkrachten
stonden onder bevel van Dedjaa Wand Ba-
waasan. den tweeden soon van Ras Waars
Voorts wordt gemeld, dat Tekle Hawariate
zich aan het hoofd van een colonne zoo
bevinden, die verschanst is nabij den spoor
weg naar Addis Abeba.
at
ik
A
st
t.
VERWACHTING:
Westelijke tot
half tot zwaar
aanvankelijk
mogelijk Iets warmer
Hoogste barometersta
n.
n,
4
»-
ris
lie
r-
Regeering heeft alle krachten te
zeer noodig om thans poli-
tieken etrjjd te ont
ketenen
In de Memorie van Toelichting tot het wets
ontwerp inzake het Inkomen der Kroon geeft
de regeering eenige algemeene beschouwingen
over de voorstellen tot grondwetsherziening.
Daarin merkt de regeering op, dat zij zich met
de positieve voorstellen, waartoe de commissie
Is gekomen, in het algemeen vereenigen kan.
4
ATHENE, 4 Aug. (Reuter). De Bond van
Conservatieve Arbeiden heeft zijn leoen aan-
gespoord niet aan de algemeene staking van
48 uur deel te nemen. Men verwacht dat de
door de Linksche vakbonden afgekondigde
staking zal mislukken.
een veTtegenwoor-
die
Starace, de secretaris der fascistische partij, is te Rome aangekomen, waar
hem een grootsche ontvangst werd bereid
Diplomatieke kringen te Londen hebben in
middels verklaard, oat ta den term Jn prin
cipe’ geen restrictlo mentalis moet worden ge
zien. Er moeten echter nog eenige punten na
der bepaald worden, b.v. de procedure die ge
volgd moet worden.
Ras Moeloegeta, de vroegere Minister vah
Oorlog, is tijdens een veldslag gedood, evenals
de voormalige burgemeester van Addis Abeba,
Wolde Hawariate.
Omtrent Ras Desta heeft men sedert de
neoerlaag van Neghelll niets meer vernomen
en zijn plaatsvervanger, Gabre Mariam, is naar
den Soedan uitgeweken. De twee zoons van Ras
Kassa. DedJasmatsJ Wolde Woeossen en Averra,
die het bevel hebben gevoerd tijdens den laat-
'te Abeba, zijn op de vlucht
gewond. Daarentegen heb
raten van keizerlijken bloede, nJ.
i, Ras Seyoem, Ras Gabredhuot en
Ra^Tkjebbede zich onderworpen. Blijft nog
-sléchts Ras Irrroe, die strulkrooverU pleegt met
eenige duizenden rebellen. In Ethiopië bestaat
geenerlel leger meer en de laatste bandieten
benden zullen na het einde van het regensei
zoen worden vernietigd.
Het staat vast, dat een poging wordt voorbe
reid, de straat van Gibraltar te forceeren, het
geen elk oogenblik verwacht kan worden. Op het
vliegveld te Tetoean zijn 6 Itallaansche, 3 Duit-
sche en 8 andere vliegtuigen in gereedheid ge
bracht, om het convoot tegen een aanval van de
regeering»vloot te verdedigen.
De Spaansche Regeering bevestigt, dat
de regeerlngstroepen de dorpen Ban Rafael
en Verttente. die ta het Noorden van
Sierra Guadarrama liggen, hebben Inge
nomen.
De Osservatore Romano polemiseert met de
Haagsche Post over een beschuldiging van dit
blad inzake de houding van bet VaUeaan jegens
Oostenrijk.
De Sociale Studiedagen te Rohtae mee een rede
van Z. Ras. Mgr. Lenunens besloten.
Pref. Jac. v. Glnneken 8. J. ontving een
hooge Fransche wetenschappelijke onderschei
ding.
BU de Olympische sthletiekwefctrUden hebben
Oeendarp en van Beveren zich veer de halve
finales geplaatst
Nieuw wereldrecord van Owens bU bet ver
springen.
Helen Stephens Olympisch kznipts SU I 188 meter
Nederlandoche hockey-elftal speelt aset 2
gelijk tegen de Belgische ploeg.
O
ATHENE, 5 Augustus. (Reuter).
Hét Atheensch telegraaf-agentscbap
meldt:
„De regeering heeft met toestem
ming van den Koning den staat van
beleg afgekondigd, daar zij zich
geptaatst zag tegenover een ernstige
opstandige beweging, welke door de
Communisten was georganiseerd en
tot bloedige gevolgen aanleiding
dreigde te geven.
Dit bericht is door de openbare
meaning met opluchting ontvangèn.
Overal in het land heerscht vol
maakte orde.
De Kamer is ontbonden, doch de
datum voor de nieuwe verkiezingen
M nog met vastgesteld.**
De regeering heeft gemeend zich er van te
moeten onthouden een bepaald middel van vrij-
heidsbeperking met zooveel woorden in de
Grondwet op te nemen. ZU is tot deze conclusie
geleid uit overweging, dat het vraagstuk van
de vrijheid van de pers een sterk polltleken
inslag heeft, waarover, zooals reeds tot uitdruk
king is gekomen, in breede kringen verschil
lend wordt gedacht. Het scheen haar niet wen-
■chelljk, vooral in de huidige tijdsomstandig
heden nu slechts door samenwerking van alle
nationale krachten de moeilijkheden kunnen
worden overwonnen, een politiek vraagstuk van
dezen aard op te werpen.
De minister van bultenlandsche zaken, graaf
Ciano, heeft te Rome den Franscl.en ambas
sadeur ontvangen, die hem mondeling bet
voorstel deed, een voorlooplg accoord te sluiten
tot handhaving van de neutraliteit ten op
zichte van de gebeurtenissen in Spanje.
Vyffien vliegtuigen et aan gereed
om het convooi over de Straat
van Gibraltar te vergezellen
Zwakke tot matigen
Zuid-Westelijken wind,
bewolkt of betrokken,
weinig of geen regen.
Dr. H. Colijn, de president van het
kabinet, dat thans voorstellen tot de
wijziging van de Grondwet bij Xt
Staten-Generdal heeft ingediend
Het Briteche antwoord op da
Franzche nota zal waarechyn-
lyk welwillend zyn
GIBRALTAR, 4 Augustus. (Reuter-
A.N.P.) De Spaansche opstandelingen ver
klaren de stad Ronda, op 80 kilometer ten
Noorden van Algeciras gelegen, te hebben
ingenomen, na hardnekkigen tegenstand der
Volksmilitie. Aan belde zijden zouden aan
zienlijke verliezen zijn geleden.
Luchtgevecht beven de Straat van Gibraltar;
te Barcelona worden nieuwe gevochten go- -
yreead; op de eilanden blijft de toestand rws-
Regulares",
Larache. Sjesjoean en
men doorloopend transporten man
schappen, materiaal en munitie aan.
Aan de kade lagen drie schepen met
soldaten <%n materiaal aan boord.
KOPENHAGEN, 4 Augustus. Volgens .Rer-
llngske Tldende” heeft de Deenscbe gezant te
Madrid het ministerie van Bultenlandsche
Zaken te Kopenhagen telegrafisch medege
deeld, dat hU gisteren bij den Spaanschen
minister van Bultenlandsche Zaken Burcia is
ontboden, die verklaard heeft, dat de toestand
In de stad thans pas ernstig dreigt te worden
Oproep tot de Boeken
Het DN.B. meldt uit Parijs, dat de comman
dant van de nationalistische troepen In Navarra
aan 0e Baakiache nationalisten, die gelijk
men weet aan de zijde der regeering strijden,
een oproep heeft gezonden, waarin gezegd wondt,
dat de nationalisten noch rebellen noch fascis
ten zijn,*doch Spaansche patriotten.
Volgens genoemd D N.B zou deze oproep, die
In de vier Baskische provincies verspreid zrerd,
niet nagelaten‘hebben Indruk te maken op de
Basken. Reeds moeten geruchten de ronde heb
ben gedaan, volgens welke het te San Sebastian
tusschen de Basken en hun bondgenooten tot
bloedvergieten zou zijn gekomen.
Naar men, volgens Havas, ta politieke
kringen meent te weten, zou Dultschland er
geen bezwaar ta zien, besprekingen te ope
nen, teneinde bepaalde regels op te stellen
om bet beginsel van niet-inmenglng der
mogendheden ta de btanenlandsehe aange
legenheden van Spanje gestand te doen, op
voorwaarde echter, dat Sovjet-Rasland dese
regels eveneens losgaat.
zal een
postbeambten, die telegrafisch Inlich
tingen aan de regeerlngstroepen hebben ver
en die te San Roque werden gear
resteerd. worden terecht gesteld. Van het post-
personeel te Algeciras werd het grootste ge
deelte gearresteerd. -
PARIJS, S Aug. (Reuter) Het Brltsche ant
woord op de Fransche nota inzake het niet In
mengen in de Spaansche kwestie wordt in
Fransche kringen zeer gunstig ontvangen. Voor
al de snelheid van he' antwoord wordt zeer
op prijs gesteld. Het feit, dat Engeland alleen
in principe bet voorstel aanvaardde wordt al
gemeen uit gelegd als een gevolg van de moei
lijkheid om een direct antwoord te geven op
een vraag, welke ook afhangt van het al of
niet aanvaarden door andere Europeesche mo
gendheden. Engeland, verlangt alles te voor-
Een uitzondering vormt hierop het
voorstel inzake de vrijheid van de
drukpers, dat de regeering niet heeft
overgenomen. Ook is de regeering
van de voorstellen der staatscommis
sie afgeweken ten aanzien van het
orgaan, dat geroepen zal worden tot
het vervallen verklaren van het lid
maatschap van
digend lichaam van personen,
revolutionnaire strevingen v tot uit
drukking brengen en voorts ten aan
zien van het maximum-pensioen, dat
en oud-lid der Tweede Kamer zal
kunnen gênieten.
TANGER, 5 Aug. (Reuter), in de
haven van Ceuta heerachte gisteren
groote drukte.
De straten
Ale het kalf verdronken ie.
BARCELONA. Aug. (Reuter) Ben com
missie vsn architecten en kunstenaars heeft
een bezoek gebracht aan de ta brand gestoken
kerken en gebouwen, teneinde na te gaan, wat
daarvan nog zal kunnen worden hersteld. Het
gothlscbe deel der Kathedraal zal worden ge
restaureerd. Een tweetal andere kerken zal
echter moeten worden afgebroken. In bet Ca-
talaansche gebied Is het mogelljk gebleken alle
monumenten van kunstwaarde te restauree-
ren.
Doch er wordt toch maar
gevochten
Ten aanzien van den Raad van State, de Al
gemeene Rekenkamer en de procedure van
Grondwetswijziging, heeft de regeering het
standpunt van de staatscommissie aanvaard en
gemeend geen voorstellen tot wijziging met be-
LONDEN, 4 Aug. (Reuter-AN.P.) Het
Briteche antwoord op de Fransche nota,
waarin een verklaring Inzake niet-inn^n-
ging ta de btanenlandsehe aangelegenheden
van Spanje wordt verlangd, zal, naar ver
wacht wordt, op de Fransche ambo«eade
overhandigd worden en zal waarschijnlijk
een welwillend karakter dragen.
Roosevelt heeft tegenover Journalisten een ver
klaring afgelegd, waarin hij o.m. zelde: „Ik weet
niet of nog andere Amerikaansche oorlogs
schepen naar de Spaansche wateren zullen wor
den gezonden, maar het is zeker, dat met be
trekking tot de tegenwoordige crisis in Spanje
geen Amerikaansch eskader in de Eutopeesche
igateren gevormd zal worden.”
De niet-inmengingepogingen
LONDEN, 4 Aug- (Reuter) In officieele
Briteehe kringen wordt vernosnen, dat bet
Briteche antwoord op de Franoche voor
stellen, een overeenkomst' van nón-tater-
ventle inzake de Spaansche kwestie te slui
ten, op de Fransche ambassade te Londen
werd overhandigd. De Briteche regeering
verklaart hierin dat sjj met voldoening
het Fransche initiatief ontvangt en ta prin
cipe hiermede instemt.
DE REGEERING HEEFT EEN AANTAL
WETSONTWERPEN TOT WIJZIGING VAN
DE GRONDWET BU DE STATEN-GENE-
De .Matin" publiceert een telegram uit Rabat,
gedateerd 4 Augustus, waarin gesegd wordt:
„Gisteren ZVn op bet vliegveld van Tetoean 12
Itallaansche en Dulische vliegtuigen aange
komen. Zes groote drlemotorige vliegtuigen pa
trouilleerden gistermiddag langs de kust ter
hoogte van Larache en Tetoean"
ATHENE. 4 Augustus. (D. N. B.) De regee-
ring had. buitengewone maatregelen getroffen
voor de handhaving der orde gedurende de
staking.
Alle ministeries werden door aavalerfe-af.
deelingen bewaakt, ten einde een eventueelen
aanval der stakers op deze gebouwen hét
hoofd te kunnen bieden.
Volgens in Barcelona verschijnende bladen
heeft de luchtstrijdmacht van Barcelona het
strategische centrum van Saragossa, Nuestra
Senora del Pilar, gebombardeerd, waar een
groot contingent opstandelingen lag. Het bom
bardement zou den rebellen zware verliezen
hebben toegebracht.
De berichten van het Noordelijk front, uit de
streek van Enteria, Irun, Oyarzun en Ventas
brengen niets nieuws. De opstandelingen
schijnen een afwachtende houding aan te
nemen en de reeds enkele dagen geleden aan-
gekondigde groote aanval is nog niet ont
ketend. Van hun kant maken de regeerlngs
troepen gebruik van dezen stilstand der vijan
delijkheden om hun Vrijdag en Zaterdag jJ.
ingenomen stellingen te versterken.
In de provincie Badajoz heerscht volmaakte
rust. Te Santo Olalla. in de provincie Huelva,
heeft een uit Badajoz vertrokken colonne een
verwoeden strijd geleverd met de rebellen, die,
nadat de regeerlngstroepen versterking hadden
gekregen, op de vlucht werden gedreven. 150
civiele garden hebben zich aan de regeerlngs
troepen overgegeven. Bij een huiszoeking in het
bisschoppelijk paleis werd voor tien mlllloen
peseta's' aan verschillende waardepapieren ge
vonden.
De provincie Blscaje. aldus wordt verklaard,
bevindt zich in de macht der Regeeringz-
troepen. Het werk in de fabrieken is hervat,
nadat een week gestaakt is. De communisten,
socialisten en Baskische nationalisten hebben
zich achter de Regeering geplaatst en zich
aangesloten bij de trouw gebleven militairen,
Guardia Civil en politie. Een uit militie en sol
daten gevormde troepenafdeellng is uit Bilbao
vertrokken ter herovering van Vittoria. Ver
scheidene bultenlandsche oorlogsschepen zijn
hier aangekomen ter evacueering van vreemde
lingen.
en vanuit
Tetoean kwa-
De Fransche ambassadeur te Berlijn heeft
vanmengen een bezoek gebracht aan het mi
nisterie van bultenlandsche zaken, en. naar
men gelooft, ten aanzien van Spanje om niet-
inmenglng verzocht, zooals door Frankrijk ook
aan Engeland en Italië is gevraagd.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaar t f2.95
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij Do Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Uit Cadiz en San Fernando kernen veld
kanonnen en vrachtauto's met munitie aan.
Strategische punten aan de kust nabij Alge
ciras worden door gevangenen versterkt. Anti-
luchtvaart-kanonnen zijn te Getares en Punta
Camera opgesteld, waar de opstandelingen een
heftig bombardement verwachten van regee-
rings-kruisers en -vliegtuigen.
Met bet aanbreken van den dag
viertal
COMMUNISTISCHE REVOLUTIE-POGING IN
GRIEKENLAND. DE STAAT VAN BELEG
AFGEKONDIGD. DE KAMER ONTBON
DEN.
De minister heeft zich zijn anl
voorbehouden, daar hij eerst met Mu
overleg wilde plegen.
Minister Burcia heeft voort» te
kennen gegeven, dat men moeilijk
verder de verantwoordelijkheid voor
de veiligheid van de buitenlanders op
zich zal kunnen nemen. Tenslotte
heeft Burcia den gezant meegedeeld,
dat alles in het werk wordt gesteld,
opdat de vreemdelingen Spanje zul
len verlaten. Zij die in het land ach
terblijven doen dat op eigen risico.
De steden L* Linea en Algeciras worden
op het oogenblik bezet gehouden door af-
deellngen vrijwilligers, leden van monar-'
chlstlsche organisaties, die de Marokkaan-
sche troepen zijn komen aflossen. die thans
te San Roque zijn samengetrokken. Te
Algeciras bevinden zich op het oogenblik
3000 man. terwijl er in den loop van de
week nog 2000 worden verwacht ui»
Marokko.
Hebben Rae Ayeloe en Rae Seyoem
zich onderworpen?
ADDIS ABEBA, 4 Aug. (A. N. P.) Het Ita
llaansche agentschap Stefani seint: Een
overzicht van de positie der vroegere in-
boorllngenhcofden jegens de nieuwe regee
ring wijst uit, dat bijna alle voormalige lei
ders van het land naar het buitenland zijn
gevlucht, dan wel tijdens den oorlog zijn
gesneuveld of zich later hebben onderwor
pen. Niet minder dan 170 bekende figuren,
onder wie Ras Kassa, Ras Getatajoe. Dedjaz
Nasslboe en verscheidene oud-mlnlsters,
hebben den Negus naar het buitenland ge
volgd.
Vreemde oorlogsechepen
Van de tot bescherming der Duit-
eche belangen en Duitache onderda
nen in de Spaansche wateren vertoe
vende Duitache oorlogsschepen zijn
vandaag het pantaerachip ..Deutsch
land" en de torpedoboot „Luch**
naar Malaga vertrokken, welke atad
zich nog in handen bevindt der
Spaanache oorlogsschepen, die de re
geering trouw gebleven zijn.
De torpedoboot „Leopard” is
Maandag voor eenige uren de haven
van Melilla (Spaansch Marokko)
binnengeloopen, teneinde de bjj de
laatste beschieting door de regee-
ringsschepen veroorzaakte schade
aan Duitache eigendommen vast te
stellen.
Het pantaerschip „Admiral Scheer”,
is van Almeria via Taragona naar
Barcelona vertrokken.
Voorts zijn dezer dagen nog enkele
honderden vluchtelingen aan boord
van handelsschepen en oorlogsbo
dems opgenomen.
r
L
ju r
I