Indrukken uit de Eeuwige Stad
TOONEEL, FJLM EN MUZIEK
ROXY
SPEKTAKEL OM
TOP HAT
R
kees meekel in romë
9
AFSLAG
SPAANSCHE LUIHEID
BIOSCOOP HARMONIE
Advertentiën U
bestemd voor Dan Haag en
ST. VINCENTIUS
lllllll1lllllllllillllllH!lllllhinilimillUHIIIimill
I
IIIIIIIIIIIIIB
DONDERDAG 13 AUGUSTUS 1936
Toeters en bazuinen
Kees Meekel
KOLFFEESTEN „OP MAAT'
reserveeren
Bladluizen in kool
met Dinsdag
en
met
Pe Engelenburcht
Buitenlanders leveren
het werk
Aalt j esziekten bg wortel
gewassen
Groote overeenkomst met de
Oostersche volken
Van Vrijdag tot
DE OERKOMISCHE FILM
TELEFOON 3641
Zondagavond 16 Augustus
voor het
Dubb. Mann.kwartet Zang en Vriendschap
alsmede voor Dlr. Cor Jonker.
Rosy Hahn, alt Boris Lensky, viool
en vanaf 10 uur DANSEN In den nieuwen wintertuin.
Aanvang 7.30 u. STED. MVZIEKTUIN. Verplicht tekstboekje
ADVERTEERT
IN DIT BLAD
i VERBOUWVERBOD VAN
AARDAPPELEN
met WILLY SCHUR, CARSTA LÖCH en het nieuwe
filmwonder
JOLANTHE
Wed. L. C. Biskanter
MAGDALKNENSTKAAT
V... dat is Voorzichtig zijn!
Apn V-vormige veillgheldsadvloi J
^knoeit m op uw voorruit plsk-^H
^^Lken, om ar ateodi son te
denken, dat In het ver-
^^kkeer „veilig", .viot"^^^
^^ken „vlug" vrien.^^F
den zijn till
Een Vicantie-Programni
HolL Rundvlees
tfDe Engelenburcht een cementen
brokstuk van tandgeknars
en vervloeking*’
LEESBIBLIOTHEEK
Nieuwste aanwinsten voor
jongens, meisjes en vol-
wassen.
Letagald 5 ets per
waak m per heek
Geopend: *a Maandags en
Vrijdagsavonds van SMSM uur
IIIJVERTJE ACHTER V.&B.
Mededeelingen van den Planten*
ziektenkundigen dienst
Vlaygensymphanie te Berlijn tij
dens de Olympische wedstrijden
BE RESIDENTIEBODE
Prijsuitreiking
Speciale pryzen
FRED ASTAIRE en GINGER ROGERS
WOENSDAGMIDDAG MATINÉE
„ALBERDINGK THIJM” speelt in het OPENLUCHTTHEATER te BERGEN
i
Irt- Vrw hPt hnn-or Em«t en luim werden ten beste gegeven en de
harteltjke dankwoorden van den vice-voorzltter,
den beer Kramer, waren zeker op zijn plaats.
Prijsuitreiking en feestavond
1
I
f
over
gezien,
der
1'- -1
als toerist of als pelgrim Rome
iemand, die Rome wenscht te
I dit boek niet de gebruikc-
Men kan gerust zeggen, dat de buitenlan
ders door de eeuwen heen het werk voor de
Spanjaarden hebben gedaan. Al in de zeven-
Het blijkt, dat het nog niet tot alle aardap-
pelkweekers is dóórgedrongen, dat het ook voor
kleine telers verboden is Bravo te verbouwen.
De andere soorten die genoemd zUn tn het
Koninklijk besluit van 30 October 1935 laten
wij hier buiten beschouwing, omdat die andere
soorten in Noord-Holland vrijwel niet geteeld
werden of worden.
Ook het telen van Bravo voor eigen gebruik
is dus verboden. Hiermede mag men dus wel
rekening houden om te.voorkomen, dat even
tueel de aardappelen in beslag genomen wer
den met alle andere narigheden. Wie nu nog
Bravo heeft staan doet dus het beste, se zoo
spoedig mogelijk te rooien en geen poters meer
te bewaren.
Het kan natuurlijk heel gemakkelijk eens ge
beuren. dat hier of daar een hoekje Bravo
door de opsporingsambtenaren over het hoofd
gezien wordt. Den een of anderen dag loopt men
echter toch wel tegen de „lamp". Men sjj dus
gewaarschuwd.
Vet gerookt Spek, bij 5 pond 25
Beleefd aanbevelend,
in zijn werkelijk
nleke lilas
MODERN TIMES
Kxtra-nammer
Grene Raymond in
DE KLAFLOOPER
(Hurry for Love)
Een geaellige film met
muziek, show, goed spel
Toegang eiken leeftijd
Vrijdag. Zaterdag en
Woensdag Matinee t.30
Populaire prijzen:
36 - 38 - 56 ets.
Zondag 3 voorstellingen
uur, 4J5 en 7.45 uur
Woensdagmiddag Woensdagavond - Donderdagavond
REPRISE van da showfilm
LANGE8TRAAT
DAT KLINKT ALS EEN KLOK
van dit eenvoudige
dat is het eigen-
De lezer
33
38
40
40
30
40
45
45
25
25
20
•24
30
>nd voor 1.00
Schapenvet, bij 5 pond 25
Gemalen Spek, bij 5 pond 25
Meekel persoon-
een sterk geestdriftig, een dóór
-w at' 3 v an
aanstellerij, maar ook onbe-
zucht naar cerebralen hoog-
VOOR ALLE 8TANDKN
Het is nu de tijd om vast te stellen, of ver
schillende wortelgewassen als b.v. suikerbieten,
voederbieten, witlofwortels enz aangetast zijn
door wortelaaltjes. Dit is voor den leek niet zoo
heel gemakkelijk vast te stellen. Het opsenöen
van een paar wortels die zeer voorzichtig uit
den grond gehaald zijn is echter voldoende.
Aan de wortelharen kan men dan zeer kleine
witte puntjes waarnemen. Beter is het echter
nog te zien aan het loof, omdat de buitenste
bladeren slap gaan hangen en de binnenste
bladeren juist buitengewoon groen zijn en stijf
rechtop staan.
Gaarne zal ik zendingen, verpakt In droog
gras ontvangen en onderzoeken.
De ambtenaar bij den
Plantenziektenkundigen dienst
VAN HERWIJNEN,
8t, Panera».
Doorregen Lappen
Magere Lappen
Rollade
Ribstuk of Riblappen
Gehakt of Poulet
Vark.lappen of Carbonade
Vark.fricandeau of Rollade
Hamlappen
Gehakt, half om
Saucijsjes
Schapenlappen
Magere Schapencarbonade
Magere Schapenlappen
zonder been
Boutjes 35, 3 porï
Schapenvet, bij 5
tiende eeuw leefden er tienduizend Genueezen
en honderdzestlgdulzend andere buitenlanders
in Spanje en beheerschten er den handel en
de rest van de industrie.
De kwikzilvermijnen van Almadén, heeft Ka
rei V ai aan de Fuggers uit Augsburg verpacht;
nog in de achttiende eeuw werden zij geleld
door een lersch ingenieur, terwijl de arbeiders
Duitschers waren. Later kwamen zij geheel aan
de Engelsche Rothschilds.
De zilvermijnen van Guadalcanal werden in
de vorige eeuw door Engeland uitgebuit, de
cobaltmijnen in Aragon door Duitschers. Van
de vierduizend erkende loodmijnen in Spanje
zijn er pas 273 geëxploiteerd. De wereldbe
roemde kopermijnen van Rlo Tinto zijn bjjha
geheel In Engelsche handen.
Hoe kan een land, dat met zijn ongedolven
schatten In Europa aan de spits staat, in zulke
armoede blijven, die vooral op het land al niet
meer W es terse h aandoet? Het meest bevredi
gend antwoord daarop is de verwijzing naar
de arbeldastatlstleken: Spanje heeft het ge
ringste arbeidscoëfflclent in geheel Europa....
ook voor Schaveningen. bet
Westland, enz. plaatst man
bet best m
Kiviervlaehaaarkt I 1“
I te-GRAVENHAGB I
le klasse gummi: le pr. P. Molenaar (Zd.-
Scharw.) 158 p; 3e pr. C. Langend Uk (Nd.
Scharw.) 143 p.; 3e pr. P. Gelder (Oudkarspel)
148 p.
Serieprijs: P. Langendijk (Oudkarspel) 96 p.
3e klasse gummi: le pr. C. Visser (Hoog-
karspel) 138 p.; 3e pr. J. van der Steen (N.
Nledorp) 135 p.; 3e pr. A. Houter (Venhuizen)
133 p.
Serieprijs: W. Bronkhorst (Venhuizen) 03 p
3e klasse gummi: le pr. P. Schoort (Zd.
Scharw.) 134 p.; 3e pr. 8. Timmerman (Nd.-
Scharw.) 138 p.; 3e pr. J. Strybes (Oudkarspel)
127 p.
Serieprijs: N. Haringbuizen (Berkhout) 90 p.
le klasse sajet: le pr. J. Leguit (Krommenie)
141 p.; 3e pr. J. DU (Koog a. d. Zaan) 133 p.
Serieprijs: H. Ero (Koog aan de Zaan) 87 p.
3ë klasse sajet: le pr. P. Toepoel (N. Nle
dorp) 113 p.; 3e pr. J. G. van Tongeren (Krom
menie) 110 p.; 3e pr. D. Blauboer (Barslnger-
hom) 108 p.
'Serieprijs :^H. Kuiper (Nd. Scharw.) 87 p.
TSêSëF aangeboden door Dr. Wilmink voor de
sociëteit, wier kolver het hoogste aantal pun
ten slaat. Gewonnen door de sociëteit „Op
Maat" mét den heer P. Molenaar met 158 p.
Verguld zilveren medaille, aangeboden door
de fa. K. Winkel te Hoorn voor den kolver, die
het hoogste aantal punten slaat, na de prijs
winnaars: G. Hop (Nd. Scharwoude) 147 p.
•n Gouden tientje aangeboden door den bur
gemeester van Zd. Scharwoude voor den kolver
die de meeste twaalven slaat: J. Schrieken
(Oudkarspel) 4 X 13.
Kunstvoorwerp, aangeboden door den heer
A. Kist, voorzitter van „Op Maat", voor het
hoogste aantal punten In de le serie van de
eerste klasse: Roesjes
'n Medaille, aangeboden
corps ..Kunst na Arbelff' Voor het hoogste
aantal punten 3e serie le klasse: C. de Vries
(Alkmaar) 53 p.
Kunstvoorwerp, aangeboden door den heer
P. Boon, voor hoogste aantal pnt. le serie 2e
1
heerschende stemming, die hoog en goed is als
de klank der zoo-juist beschreven bazuinen
van Sint Pieter- Er is geen bladzijde, waar deze
stemming den schrijver verlaat of den lezer
loslaat. Men leest dit werk, zooals men goede
lyriek leest.
Het is nochtans een volksboek, in den besten
zin van dit woord. De wijze, waarop de veel
vuldige stof werd behandeld, blijft binnen
ieders geestelijk bereik. Nergens wordt de
schrijftrant moeilijk of ingewikkeld, nergens
raakt de auteur aan problemen, die bij den
lezer een groote historische of theologische
kennis veronderstellen. Hoe hij dit resultaat
heeft kunnen behalen? Natuurlijk niet door
zelf niets te weten. Herhaaldelijk blijkt, dat
Meekel zich degelijk geïnformeerd heeft aan
gaande zijn ulteenloopende onderwerpen. Maar
dit boek blijft soo levendig op den man af
geschreven, omdat Kees Meekel een sterken,
zintuiglijken stijl heeft. Hij laat ons Rome zien
en hooren, soms ruiken en proeven, altijd heel
schero voelen. Wie een idee wil hebben van den
Engelenburcht, kan niet beter doen dan Kees
Meekel te volgen door dit reusachtige gebouw,
dat hij, verdieping na verdieping beklommen
hebbende, aankomt op het hooge platform, vlak
onder den bronzen engel van Verschaffelt. Hier
vat hij zijn Indrukken samen:
„De ophaalbrug, de corridoien, de valluiken
en antieke verraderlijke gaten, de kamers van
wacht en soldaten, de holen en spelonken, waar
geen naam voor is dan als bergplaatsen en
kruitkamers de vertrekken van den gouver
neur, de vertrekken van de Pausen, de kaps),
de badkamer, de lift, de binnenplaatsen, de
bastion», de gaanderijen. En de gevangenissen
de gevangenissen vooral, waar je moet bukken
en bijna krulpen graansilo’s en olie-depóts,
de plaatsen, waar doodsbeenderen zijn gevon
den, de kuilen met aarde, die nog afitammen
van de Romeinen, toen de cypressen geplant
Ofschoon wij niet gewend zijn, zooveel gru
welijke berichten uit Spanje te ontvangen als
In deze dagen, bedenken wij ons toch geen
oogenblik, wanneer wij de Spanjaarden in elk
opzicht tot de Europeanen rekenen. En toch,
als men nader met het volkskarakter kennis
maakt, vraagt men zich af, of er niet een diepe
orlëntaalsche trek In schuilt. Terwijl alle West-
Europeesche jrolkeren, Engelschen, Duitschers,
Franschen, Nederlanders, Denen een nn verre -
dlgbaren arbOdsdorst hebben, en tot eiken prijs
In beweging willen zijn, houdt de Spanjaard
er een geheel andere opinie over arbeid op na,
en hij deelt deze volkomen met de Oosterlin
gen.
Voor den Spanjaard is het werken een nood
zakelijk kwaad, niet een vreugde. De aristo
cratische upper-ten van het land leeft te Ma
drid van de verpachting barer goederen en
veracht den handenarbeid. De burgerij, klein
in getal en met weinig kapitaalkracht, deelt
die minachting en zoekt met voorliefde een
middel van bestaan in de academische beroe
pen. Deze eigenaardige voorkeur voor schril f-
tafelwerkzaamheden wordt geïllustreerd door
het feit, dat Spanje, het land waar tot voor
eenlgen tijd nog de helft van de bevolking
niet lezen of schrijven kon, elf universiteiten
telt en in verhouding veel meer meesters, doc
toren en professoren dan Nederland of zelfs
Dultschland, dat toch als het vaderland
boekenwijsheid geldt.
Spanje sou, met zijn in vele streken uiterst
vruchtbaren bodem, bij een voldoende bewer
king daarvan een der voorraadschuren van ons
werelddeel kunnen zijn. Maar dergelijke over
wegingen laten de Spanjaarden blijkbaar koud.
Immers, zij hebben ook hun ijzer-, koper- en
loodmijnen sinds eeuwen door de buitenlan
ders laten exfdolteeren. (Wat ,ood en kwik
zilver betreft, bezit Spanje verreweg de groot
ste schatkamers van Europa).
Th de afgeloopen regenweken hebben onze
koolsoorten uit den aard der saak weinig last
gehad van bladluizen. Toch waren er, niette
genstaande het vele regenwater, nog tamelijk
veel bladluizen, cüe uu, nu wij droog weer ver
wachten kunnen, zien wel zeer snel zullen ver
menigvuldigen. WIJ weten van het verhaal, dat
vorige jaren in deze courant gestaan heeft, dat
de vermenigvuldiging van bladluizen zeer snel
kan gaan als hst weer daartoe medewerkt.
Eenlge haarcien vanwaar de besmetting uit
gaat zijn dan ook voldoende ons eventueel een
plaag te bezorgen.
Ook hebben wij verleden jaar gezien, dat
spuiten of stuiven niet veel meer helpt als men
te lang wacht. Begint men nu die enkele aan
getaste planten te spuiten, dan kan men wel
degelijk gunstige resultaten verwachten.
Waarmede gespoten moet worden behoeft
bijna niet meer te worden herhaald. Dat moet
zoo langzamerhand algemeen eigendom gewor
den zijn. Een mengsel van 1 gram nicotine en
30 gram groene zeep per liter water doodt on
herroepelijk alle bladluizen die men raakt. Een
beetje goedkooper is wellicht een mengsel van
1 liter spiritus en 2 k.g. groene zeep per 100
liter water. Bij zonnig weer la nicotine echter
zeer goed.
Dat men met het spuiten met nicotine voor
zichtig moet zijn voor vergiftiging is ook al wel
bekend. Overdreven beangst behoeft men ech
ter ook niet te zijn. Wël moeten menschen die
nooit rooken liever In het geheel niet met ni
cotine omgaan Die zijn er in het geheel niet
aan gewoon.
op DINSDAG 18 (dus niet op 20) AUGUSTUS, ’savend» 8 uur: HET ZOMERBLIJSPEL CII MM ANIAKICFN”
van H .BAKKER. le rang 75; 2e rang 50 cent, bij voorverkoop 60 en 40 ct. Te Bergen boekh. THOMAS „r ILdTllTIrtll I/MYIWilT
en DE HAAN; te Alkmaar: VAN PUTTEN 3t OORTMEIJER - Payglop. NlIjlHIlllllllllllllllllllUMIIMUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIII
klasse: J. J. Reijne (Zd. Schar*.) 53 p.
*n Medaille, aangeboden door de zangve
„Gemengd Koor", voor hoogste aantal pnt. 2e
serie 2e klasse: P. Boon (Zd. Scharw.) 53 P
Kunstvoorwerp, aangeboden door de sociëteit
Gezellig Samenzijn" voor het hoogste aantal
pnt. le aerie 3e klasse 8. Ton (Oudkarspel)
47 p.
'n Medaille, aangeboden door de damclub
„Damlust" voor bet hoogste aantal pnt. 3e
serie 3e kl. A. Boon (Alkmaar) 47 p.
Drie Kunstvoorwerpen, aangeboden door den
heer P. de Geus Czn.. voor de drie hoogste
spelers van „Op Maat” bulten de prijswinnaars
(met voorgift. geldende bij deze sociëteit): 1.
J. Kostelijk 144 p., 3. P. Goet 140 p. en P. Glas
met 137 p.
Verguld zilveren medaille, aangeboden door
den heer J. du Burck voor de meeste twaalven
In de le serie: L. Hagenaar (Alkmaar) 3 X 12.
Zilveren medaille, aangeboden door de so
ciëteit Vriendenkring" voor de meeste twaal
ven 3e serie: M. Groenewoud (Spanbroek)
3 X 13.
Zilveren medaille, aangeboden door de so
ciëteit „Ons Genoegen" voor de meeste elven
le serie; J. Leeuwrik (Zd. Scharw.) 3 X H-
Zilveren medaille, aangeboden door den heer
W. Luljtlng voor de meeste elven 3e serie P.
Oouwenhoven (Koog a. d. Zaan) 3 X H.
Kunstvoorwerp, aangeboden door den heer
J. de Geus, voor de meeste elven le en 3e serie:
W Bakker (Nd. Scharw.) 4 X U-
Kunstvoorwerp, aangeboden door de socië
teit „Op Maat" ■■'oor den kolver die de schoon
ste 13 Blaat: J. de Groot (Bt. Maartensbrug).
’n Verrassingsprijs, aangeboden door den ge-
meente-veldwachter, voor den kolver met de
meeste poedels in de le en 3e eerie: W. C.
Bouman (Zd. Scharw.) 8 X-
Hierna vond de prijsuitreiking plaats van de
attracties.
De heer Van der Weljden, lid van het hoofd
bestuur van den Ned. Kolfbond. feliciteerde
de sociëteit met haar gouden jubileum en bood
namens 't hoofdbestuur 'n bloemstuk aan.
De heer H. Ero, Koog aan de Zaan, sprak
nflhens de sociëteiten „Mik Wik" en ..Zaan
streek’’ en bood eveneens "n bloemstuk aan.
Tevens huldigde spr. den heer P. de Geus, den
sportleven kolver, met zijn gouden jubileum.
De heer J. du Burck. loco-buraameestei.
■dankte namens het gemeentebestuur voor de
uitnoodlglng en feliciteerde het bestuur en de
leden van „Op Maat” met het jubileum. Te
vens huldigde spr. den heer P. Molenaars als
den besten kolver der sociëteit en den beer De
Geua met zijn jubilë.
De heer A Kist, voorzitter van „Op Maat"
bracht allen hartelijk dank voor de sympathie en
het medeleven met het jubilë zijner veraeni-
glng.
Hierna aks het offlcleele gedeelte afgeloo
pen en traden de bekende Westfrieoche humo-
.Op Maat" kan op 'n goed geslaagd feest
terugzien.
Dinsdagavond vonden In de kolfbaan van dc
„Roode Leeuw", te Zuld-Scharwoude, prijsuit
reiking en feestavond plaats ter gelegenheid
van het gouden jubileum van „-Op Maat” al
daar.
De vice-voorzltter, de héér J. Kramer Gzn.,
riep allen 'n woord van *elkom toe, speciaal
aan B. en W. der gemeente Zd.-Scharwoude.
de hoofdbestuursleden van den Ned. Kolfbond
en de besturen der zusterafdeelingen.
Spr. bracht dank aan de kolvers, die vijf
dagen In zoo groeten getale zijn opgekomen er.
dit téëst hebben gemaakt tot ‘n goed geslaagd
fe*f, waarop „Op Maat" met blijde herinne
ring kan terugzien.
Spr. dankte ook allen, die het feest hebben
helpen slagen en deed vervolgens mededeeling
van de ontvangen bloemstukken en felicitaties.
U’ 3«wone n*n«hen, staren slechts op
VV steen en op stukken en brokken. Boe
kenkasten vol geleerdheid verklaren ons
dit wat ere weten willen of niet willen weten,
en bü elke verklaring lijkt de ingewikkeldheid
te vergrooten.”
Daarom is Kees Meekel de wolvin van Rome,
de beroemde voedster van Romulus en Remus,
gaan interviewen. Hij heeft de waarheid willen
hooren van het leven zélf, van het levensbegin
sel der Romelnsche en der Roomsche grootheid.
wat de wolvin hem antwoordde op zijn sierlijke
toespraak, heeft hij niet rechtstreeks medege
deeld, want niemand zou het gelooven en in
een land, waar zooveel te doen is geweest over
de vraag of de slang nou werkelijk sprAk, moet
men vooral niet aan boord komen met de
praatjes van een wolvin, een bronzen wolvin,
wel te verstaan, want dan is er niemand, die
u gelooft. Het antwoord van de wolvin Is niet
in woorden uitgedrukt. Het vond zijn taal In
seven-en-twlntig eeuwen wereldgeschiedenis.
Men kan die bestudeeren. en sterven zonder
werkelijk wijzer te zijn geworden. Men kan ze
ook voor lief nemen en goed uit zijn oogen
kijken, dan heeft men de kans, iets te leeren.
Deze partij koos Kees Meekel tijdens een ver
blijf te Rome, waarvan hij verslag uitbrengt in
een uitgave van het Davldsfonds, die ten titel
draagt Toeters en Bazuinen, on
getwijfeld een opmerkelijke naam voor een
boek over de Eeuwige Stad. Het is dan ook een
opmerkelijk boek.
Er Is wel geen stad op de geheele wereld,
waarover meer boeken geschreven werden dan
over Rome. Van eiken gezichtshoek is deze
meest historische der wereldsteden door ge
schiedkundigen, door kunstenaars, door pel
grims en door diplomaten beschouwd. WU >nen
er nog iets oorspronkelijks over zeggen, dan
moet men de Indrukken weergeven, die een
heel klein kind van de stad Rome ontvangt,
want heel kleine kinderen zijn uitzonderin
gen niet te na gesproken de eenlge Indivi
duen, die geen boeken plegen te schrijven. Kees
Meekel droeg zijn merkwaardig Rome-boek op
aan zijn dochtertje Wakkie, dat drie jaar oud
was tijdens het verblijf der familie Meekel te
Rome, en de schrijver begint met ons de gees
tige rescues van dit kind op de eeuwige stad
te verhalen. Bij het graf van Sint Pleter be
tuigen sedert onheuglijke tijden de bedevaart
gangers uit alle oorden van de wereld van hun
diepen eerbied. De kleine Wakkie echter be
nutte dese bij uitstek heilige plaats om kopje
te duikelen, hetgeen misschien ongepast, maar
zeker origineel Is. Zjj deed op deze wijze haren
vaoer een zeer brulkbaren leidraad aan de band
tot recht begrip van Rome’s veelvuldige won
derlijkheden. wie noch met een Bkdeker, noch
met het gezangenboekje van den vromen pel
grim door Rome wil dwalen, moet kopje duike
len door Rome, hetgeen Meekel gedaan heeft.
HU Is gaan kUken naar de plechtigheden met
verzorgsters v*rt het Pauselijke altaar. Er zijn
vele boeken over Rome, maar In al die boeken
behalve In Meekers boek werden deze
twee eeuwige nonnetjes, deze twee plaatrver-
vangsters van de Vestaalsche maagden der An
tieke Oudheid schandelUk verwaarloosd. Op
het oogenblik. dat de Paus de geconsacreerde
Hostie ter aanbidding opheft, weerklinken
de stad de zilveren bazuinen uit den geweldigen
Sint Pieterkoepal van Michel Angelo. „Wat
een klank, wat een wonderbare mystiek! Niet
die welke wU kénnen: de mystkk van gothiek
en halfduister, maar de mystiek van het volle
licht en den open hoogen klank. Het Is of de
goud-dooraderde mozaïeken losspringen van
den koepel bU deze aanbiddelijke Instrumenten,
of ze bont en glorievol zweven tusschen den
drle-voudigen straal van de morgenzon, die door
de ruimte bundelt. De officieren der edelwacht
presenteeren de sabel en vallen op de knie,
en met hen knielen adoreerend: kardinalen
Prel®ten, garde, en hofstoet, heel de ontelbare
menigte der tienduizenden. En het worot om
je neen of de ruimte zuchtend-zwaar valt te
van de tegenwoordigheid Gods en de
nabijheid van den Paus. MUn God! Wat is dit
grootsch! Laat de bazuinen schallen In den
i laat fonteinen op het plein ruischen
*ls de symbolische bronnen van het Leven,
daarnaar de wereld snakt: er is maar één God
en de Paus is zUn Stedehouder.”
Zoo beleeft Kees Meekel Rome a!s een
werkc.Iükheid. waarin hU, de geboren
artist, met al het enthousiasme, den kunste
naar eigen, zich verloren geeft en onderduikelt,
onverschillig, wat er In allerhande dikke boe
ten over geschreven staat, maar geboeid en
bewonderend als een kind.
Het is de tooverkracht 5
ooek, dit volks-b<x-k (want
JUk> dat Rome erin beleefd wordt.
T'ft mee. Hij ondergaat de wereldstad als een
geweldig historisch avontuur, als, een grootsche,
inVeude openbartn8 van Hooger Werkelijkheid
en Hooger Orde. Rome, dit avontuur der wereld
geschiedenis, wordt door Kees
hjk beleefd, met C-
M
en dóór katholiek temperament,
teetelijkheid en
dorven door de
moed eh crltlsche betweterij.
Iemand, die
bezocht heeft, Uiv nvnie wensens ie
tezoeken vindt by dit boek niet de gebruike-
hjke reishandlelding met ,,dat moet u stellig
zien en ,,dat dient u te raadplegen
w hU vindt er zjjn eigen geestdrift voor
verheven tot artistiek enthousiasme.
ontVtl b°ek Van Toeters en Bazuinen te losweg
ui» iT1’.zooals goede Journalistiek ontstaat:
^ken en ervaringen. Maar het ondcr-
\“ch van een gewonen, goeden bundel
«““d-prosa. zooals ar vele zün, ook van
«eoerlandsche katholieken, door de alles over-
waren tuaachën beelden en bronzen paarden.
Hoog schijnt de zon, de voorjaarswind begint
vandaag over Hbme te waaien, wolken, die
blond zUn en bol drijven In één richting. Om
laag aan den voet van dit verschrikkelijke
werk der menschen dit werk van oorlog en
beulsknechterU. dit cementen brokstuk van
tandgeknars en vervloeking stuwt de oud<*
Tiber zijn golven naar zee onder de beelden-
dragende Brug-van-de-zoa door. Ik heb een
bitteren smaak in mijn mond, en in mijn hart
een gevoel van zorg en sonde het is of Rome
niet zoo mooi en edel meer is als vroeger, toen
Ik nog niet opgeklomen was tot dese hoogte,
niet opgeklommen door zooveel lagen van men-
achelüke misère heen. Wat te de geschiedenis
een vernederend gewetensonderzoek, waarbij
de mensch van schaamte zijn oogen neder-
slaat!..,. Hier sta Ik. Wat is de mensch voor
een wonder, dat sijn oogen dit kunnen alen!
En wet heeft hij een raar hart, dat het pijn
doet op de plaats, waar hij staat! Omhoog bij
mijn tocht, naar boven heb Ik oude groote krui
ken gezien en zwarte verroeste wapenen, vinnig
geeseltuig, dompige gevangenissen, opgestapel
de kanonskogels, uit marmer gehakt. In die
„groote kruiken bewaarden se olie, die brandend
omlaag geworpen werd van dese hoogte: de
voorloopers van de vlammenwerpers uit den
wereldoorlog. Wat la er weinig veranderd, en
wat Is de mensch wreed gebleven. Of Ik daar
pijn van heb? Och wat mjjn hart ergert sljn
de gevangenissen. Een kolenhok te "beter, een
hondenhok te gezonder, alles wat rijgerklauw
heet is meer menscheluk en minder degra-
deerend dan dese verblijven. Hoe heeft het
kunnen bestaan? Het is bijna niet te gelooven,
dat hier engelen zongen boven den burcht en
Sint Mlchaëb zich in hemelglorie vertoonde!
Wat een ontaarding na dien Dag der Engelen!
Een Benedlctus, die in de steenen krotten on
der mijn voeten gewurgd werd, een Paus Joan
nes XIV den hongerdood prUs gegeven! Hier
In dit bolwerk verkwijnden alle eeuwen door
allerlei gevangenen, te veel om op te noemen:
Arnoldo dl Brescia, kardinaal Giovanni Vitel-
leschl, Platina, Capoccl, Beatrice Genei, Gior
dano Bruno, kardinaal Caraffa, Cagliostro en
duizend anderen, schuldig en onschuldig dóór
elkaar, In een onmenschelijke wreedheid, die
niet rechtvaardig geweest kkn zijn.... MUn
God. wat te er een moeite en martelaarschap
noodlg geweest, om dit te bereiken, wat we nu
bezitten: een Paus, die boven tijd en ruimte
staat een Paus boven de zorgen en htnder-
lagende verwikkelingen, verbonden aan het be
stuur van stad en staat.... In wat voor ber-
baarache huid steekt de mensch."
Het Is een lang citaat, maar hoe prent net
zich in het geheugen door de felle zlntulgUjk-
heid van het beeld! Toch te dit een meditatie,
een stuk bezinning. Meekel verstaat de kunst,
een bespiegelende bladzUde te schrijven, die
toch vol beeldend vermogen steekt. Dit is zUn
kunstenaarschap, waarmede hU den leser, zelfs
den lezer, die Rome goed sou kennen, onult-
wtechbare Indrukken geeft.
Dat-zulke boeken verschUnen, en volksboeken
zUn. bewijst de levenskrachtigheid van de
nieuwe katholieke letterkunde. Want zulk een
boek veronderstelt een gezond, belangstellend,
beschaafd en krachtig lezerspubliek.
Het boek van Meekel heeft nog een buiten
gewoon interessante zijde. Het bevat een repor
tage uit Rome In het Jaar 1929, toen de Vatl-
caansche Quaestie werd opgelost Het beschrijft
de toedracht der feiten en de volksreactle er
op, waargenomen door een man die zich niet
tot boekenwijsheid bepaalt, maar' die zUn oogen
den koet geeft. Deze bladzüden zUn van histo
risch belang. Het felle leven zelf van de Eeuwige
8tad is het antwoord van de wolvin op de toe
spraak van Keea Meekel. A. v D
Ut