ONSBLAD
a
Madrid in
Verbinding- tusschen de legers
van Mola en Franco
gevaar?
k
Kloosters moeten
gesloten worden
Euwe wint van
Winter
BADAJOZ WEER HEVIG
GEBOMBARDEERD
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Het nieuws van heden
Fransche minister
raad bijeen
BERICHT
sek
Verklaring der Kamerfractie
Vliegtuigen voor Spanje
Vele dooden
Munitie teruggevonden
HITTEGOLF IN AMERIKA
Zvf&&r auto-ongeluk
zwaar
Versterking noodzakelyk geacht
DIE
Regeeringskruiser zou tot zinken
zyn gebracht
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
Hevige brand in wol
spinnerij
Vierde ronde van het interna
tionale schaaktournooi
te Nottingham
Fransche
solidair met. Madrid
Regeering zou een oproep tot de
republikeinsche regeeringen
in Europa hebben gericht
Japans legermacht in
Mandsjoekwo
Delbos brengt rapport uit over
den toestand in Spanje
De opmarsch naar
Madrid X
Maria-
het
DAG-
Elf dooden en vele
gewonden
Binnenkort controle der Engelsche
regeering op de verzending
Tartakower verliest van
Botwinnik
SS
yu
Het Britsch-Egyptisch
verdrag
Zaterdag, feestdag van
ten-Hemel-opneming, zal
NOORD-HOLLANDSCH
BLAD NIET verschijnen.
DE DIRECTIE
Regeering niet af getreden
Interview met Queipo de Llano
INSTITUUT E.NJXI.D.
BON
Ernstige overstrooming
in Korea
Buitenlanders vertrekken
uit Granada
NUTRICIA’S „CHOCOMEL"
NUTRICIA - ZOETERMEER
HENDAYE, 13 Aug. (D. N. B.)
Naar uit bet hoofdkwartier van ge
neraal Mola irt Burgos verluidt, is
thans de verbinding tusschen het
’’x. z*
Anti-fascistische organisatie
te Parys byeen
Spaansche ambassade by het
Vaticaan streng bewaakt
De grens gesloten
VEREENIGDE^KATHOLIEKE PERS
Twee oorlogssd^^n zullen de
rebellen helpen, wanneer zy
San Sebastian aanvallen
NOORD-HOLLANDSGH DAGBLAD
es a
ikaat
o
van de
maar
t
Een ff/oep Spaanschf meisjes, behoorend tot de roode militie, op marsch door de straten
NECIN EN TWINTIGSTE JAARGANG 243
AN'l'WERPEN-, 13 Aug. (Reuter) Verschillen
de wagons munitie, die hier waren aangeko
men, werden teruggezonden naar Duitschland
en Luik. Een wagon bleet voorlooplg op bet
station van Antwerpen.
De Senaat heeft hedenmiddag met 288 tegen
2 stemmen het wetsontwerp inzake de mobili
satie van geblokkeerde handelscredieten in het
buitenland aangenomen.
NEW-YORK, 13 Aug. (Stefanl). Tengevolge
van de hitte zijn in Texas en Oklahoma 29
personen om het leven gekomen.
i
De Spaansche regeering spreekt het bericht
tegen, dat Tolosa in handen van de opstande
lingen zou zyn gevallen.
republiek,
internationale,
re
de
:ava-
oeng
ader
■t 1
radiostation van
■iogsbodi
van de
ver-
1M0
PARIJS, 13 Aug. (Reuter). Hedenmiddag is
de laatste bijeenkomst van den Franschcn
ministerraad gehouden voor het vertrek van
Lebrun, die zijn vacantie te Vlzille gaat door
brengen. Minister Delbos brachtrapport uit
over den buitenlandschen toestand, vooral wat
betreft de gebeurtenissen In Spanje.
Zoo noodig zal dos deze aanval van
de opstandelingen vanuit zee worden
gesteund door deze beide oorlogsbodems,
die zich bü de opstandelingen hebben aan
gesloten.
GIBRALTAR, 14 Aug. (Reuter.) De radjo-
zenders van Sevilla en Ceuta melden, dat de
regeeringskruiser Jaime I door vliegtuigen der
opstandelingen bij Malaga tot zinken zou zyn
gebracht. -
Volgens den correspondent zal de bezetting
van Madrid door de opstandelingen niet voor
over 8 tot 10 dagen geschieden, tenzij Madrid
door inwendige moeilykheden den tegenstand
eerder mocht opgeven.
De stand is nu: Botwlnnik 3J4 pnt.; Euwe 1
pnt.; Lasker, Vldmar en Bogoljubow 2 pnt.,
Fine 1% pnt. en twee afgebroken partijen;
Tylor 1H fint, en een afgebroken party; Flohr
en Aljechln 1 pnt. en twee afgebroken partyen;
Thomas 1 pnt. en een afgebroken party; Win
ter en Tartakower 1 pnt.; Rechevsky H pnt. en
twee afgebroken partyen; Alexander en Capa-
blanca S pnt. en een afgebroken party.
De uitslagen van de Donderdag In de vierde
ronde van het schaaktournooi te Nottingham
gespeelde partyen luidden:
Lasker-Aljechln remise.
Tylor-Flohr afgebroken.
Botwlnnik wint van Tartakower
Thomas verliest van Bogoljubow.
Rechevsky-Flne afgebroken.
Vldmar wint van Alexander.
Euwe wint van Winter.
Capablanca vrij.
De berichten uit Madrid, die in den loop
van vandaag te Marseille binnen kwamen,
schilderen den toestand als zeer ernstig. De
schietpartijen duren onafgebroken voort. De
regeering schynt nauwelijks nog meester van
den toestand te zyn. De grens by Hendayt is
door de regeeringstroepen aan de Spaansche
zyde gesloten. Alle papieren zyn ongeldig ver
klaard.
ver-
De
ambassade
te voorkomen, dat vechtpartijen
LONDEN. 13 Aug. iReuter-A.N.P^ Zes trans
portvliegtuigen, tweede Nederlandsche en vier
Engelsche, zijn vandaag van Croydon opgeste
gen met bestemming naar Portugal en Spanje.
De „Evening Standard” meldt in dit verband
nog, dat twee der toestellen Fokker-machlnes
zyn, driemotorige vliegtuigen. cMe in staat zyn
16 passagiers te vervoeren; de andere toestel
len zyn minder groot. Volgens dit bericht zou
den vier toestellen bestemd zyn voor de op
standelingen en de twee andere voor de regee
ring.
Offlcieele Britsche kringen herinneren in ver
band met het bovenstaande er aan, dat de re
geering geen enkele contröle uitoefent op den
uitvoer van burgervliéfctuigen.' Hieraan wordt
toegevoegd, dat maatregelen, die de regeering
in staat zullen stellen, contröle ,op de verzen
dingen dezer toestellen uit te oefenen, binnen
kort zullen genomen worden en op dit oogen-
blik onderwerp vormen van Britsch-Fransche
gedachtenwisselingen. Zpolang echter de ver
klaring van non-interventie niet door de mo
gendheden zal zyn aanvaard, heeft de Engel
sche regeering niet het recht, zich te verzetten
tegen het verzenden van civiele vUegtuigen.
Het blad schrijft verder, dat het gevaarlijk?
punt van de Japansch-Russische betrekkingen
in het Kremlin ligt, aangezien de leiders hier
bezield zyn van de idee, dat Japan de vyand is.
Het blad is van oordeel, dat de betrekkingen
tusschen beide landen veel zouden verbeteren,
indien de leiders van Sovjet Rusland dit denk
beeld konden opgeven en meer begrip hadden
voor de fundamenteele politiek van Japan tot
het handhaven van den vrede In het Verre Oos
ten.
De Oostenrijksche bondskanselier dr.
Schuschnigg^betaalt volgens een
Tyroolsche gewoonte den toegangsprijs
om bij een huwelijksplechtigheid
tegenwoordig te kunnen zijn
MBIT «J
15044 H
JO473
-
itste
jaar
He* radiostation van Teneriff» deel*
mede, dat de oorlogsbodems „Espana” en
„Csnartas” te Ferrol gereed liggen om op
te. stoomen naar San Sebastian of Iran,
welke steden door de opstandelingen wor
den aangevallen.
KAIRO, 13 Aug. (Reuter). Het gisteren te
Alexandria geparafeerde accoord bepaalt inzake
de capitulaties dat de Egyptische regeering zich
lp verbinding zal stellen met de mogendheden
inzake een regeling van den overgangstyd dien
men zeer kort wenscht. Indien geen overeen-
stemmii
kregen.
MADRID, 13 Aug. (Reuter). De
Spaansche staatscourant publiceert
een decreet van den minister van
Justitie, volgens hetwelk ,,b|j wyzp
van voorzorgsmaatregel alle gebou
wen van religieuze orden en congre
gaties, die zich op eenigerlei wyze
gemengd hebben in de huidige op
standige beweging", gesloten worden.
De artillerie der opstandelingen heeft heden
morgen voor de eerste maal het vuur geopend
op de stad San Sebastian. Onder de bevolking
brak groote opwinding uit, ondanks het feit,
dat het vuur vooreerst als intimidatie bedoeld
was en de opstandelingen het voornemen
schijnen te hebben de stad waar nog talryke
den rebellen gunstig gezinde elementen ver
blijf houden, zoo veel mogeiyk te sparen.
Slechts in uitersten nood zouden de rebellen
tot een werkelijke beschieting overgaan
PRAAG, 13 Aug. (D.N.B.) By een ernstig
ongeluk met een vrachtauto, dat gisteravond in
Maehren, nabij het plaatsje Rychaltice, beeft
plaats gehad, zijn elf personen gedood. De ove
rige inzittenden van den wagen werden zwaar
gewond.
LODZ, 13 Augustus (A. N. P.) Een hevige
brand heeft een wolspinnerij in de asch ge'egd.
Eenige arbeidsters hebben zich slechts kunnen
redden door van het dak te springen op een
stapel wolbalen. Zeventien arbeiders en drie
brandwacht* liepen brandwonden op. Een hun
ner is in een ziekenhuis opgenomen, terwyi
drie anderen in levensgevaar verkeeren.
De byzondere correspondent van het blad
.JDtarlo de Manha” meldt over de poeitie der
verschillende opstandelingeneenheden ojn. dat
dc troepen van generaal Mola op het oogen-
bllk bezig zyn met de versterking van de tot
dusverre door hen bezette stellingen en met
de bezetting .van strategisch belangrijke posi
ties in het Guadarrama-gebergte.
Grootar* operatie* zullen eerst ondernomen
worden, vanneer de samentrekking van alle
troepen rondom de hoofdstad voltooid U.
Hy zelde, dat Fransche Marokkanen door
agenten van het Spaansche vreemdelingen
legioen, dat, zooals men weet de zijde der op
standelingen heeft gekozen, met schoone be
loften worden geworven.
Verder maakte de minister het Italiaansche
antwoord op. de Fransche voorstellen tot niet-
inmenging bekend. De Italianen verlangen.dat
in het buitenland geen inzamelingen worden
gehouden noch vrijwilligers worden geworven
voor een van beide partyen In Spanje. Nu
kunnen in Frankrijk inzamelingen niet wette-
iyk worden verboden, bovendien zyn deze
meestal bestemd voor menschlievende doelein
den, zooals de zorg voor gewonden. Wat ds
werving van vrijwilligers betreft verklaarde
Delbos. dat dit in Frankrijk niet wordt toege
staan. Maar men kan Spanjaarden niet beletten
naar hun vaderland terug te keeren om zich
by een van beide partijen aan te sluiten.
De colonne*, welke uit Granada vertroïken
Mn. rukken snel op. In Burgos en Pamplona
|a de toestand niet gewijzigd. Te Burgos is
ten Duitsche kapitein aangekomen.
Irun wordt bewaakt door de civiele garde.
Valencia is nog in handen van de egeering
te Madrid.
MADRID, 14 Aug. CHavss.) Het bericht m
verschillende buitenlandsche bladen, volgens
hetwelk het ksbinet-Glral zou zyn afgetreden
en Prieto een niéuw gevormd zou hebben, is
onjuist. Prieto heeft slechts den minister van
marine geïnstalleerd.
Waar communisten en anarchisten inSpanje zegepraalden werd de overwinnings
vreugde met moorden en plunderen uitgeleefd, ^het intérieur der El Pino-kerg te
Barcelona ryr een bezoek van de roode overwinnaars.
Vtréeht
•n Koloniën
IO.
ontvangt
een moot
-nodellen
apparaat om U te toten zien boa gemakkelyk onze
Am MODEVAKSCHOOL K. N. S. A. I. D
TeMeegsingei M Utrecht
ROME, 13 Augustus (Ste^nl.) In een In
terview met een speclalen correspondent van de
Tri buna" heeft generaal Queipo de Llano, de
bevelhebber der opstandelingentiVepen in het
Zuiden, verklaard, dat het hoofdkwartier be
sloten heeft binnen zeer korten tyd Malaga te
veroveren. Het is voor de rebellen van dringend
belang dj nog aan de regeering trouwe vloot
de eenige basis voor ravitallleering te ontne
men,, die zy in Malaga bezit. Wanneer de hln-
derpaal van de vloot uit dén weg zal zyn ge
ruimd. zullen de versterkjngen uit Marokko
veel gemn.kkeiyker In Spdnje kunnen worden
ontschept.
Ten behoeve van een actie op groote schaal
tegen Malaga zyn talryke troepen in de omge
ving der stad geconcentreerd.
BlUkens ministerieele circulaire is de werkloos-
heidasabsidle aan de gemeenten geheel gewfl-
xigd.
Prof. dr.
Ruim 600 scholen In Nederland. Belgl»
DAMk£'IMAAkT 'mSjTUW KLEEDINi
kunt thuis knippen en naaien leeren. U
na toezending van S3 cent aan poetzege_-
boek met raim 1M maten en modellen en een gratis
- - - -
methode la.
Naam:
Adres:
Voorlooplg Verslag der Eerste Kamer over het
ontwerp-rytydenbeslult.
Vraaggesprek met den directeur van het F.
T. T.-bedrtjf over het tachtpostvervoer met
Indië.
Verbinding tusschen de Noordelijke en Zuide
lijke troepen der Spaansche opstandelingen
tot stand gekomen.
Gebouwen van -religieuze orden en congrega
ties moeten op bevel der regeering te Madrid
gesloten werden.
Todsland te Madrid is zeer ernstig. Rejeertag
son een oproep tot de republikeinsche staten
In Europa gericht hebben.
Delbos geeft in den Franschen ministerraad
een exposé van de gebeurtenissen In Spanje.
Erastfce overstroomlngen in Keren. Talryke
4? v
Hedenochtend heeft een driemotorig vlieg
tuig 19 bommen geworpen op Badajoz. Vele
vluchtelingen kwamen by de Portugeesche
giens, waaronder de commandant van de
Guardia de Asalto en een aantal van zijn on
dergeschikten. Zy werden door de Portugee-
sche grenswacht ontwapend. De militaire gou
verneur van de Portugeesche grensplaats Elvas
heeft de grens versterkt, teneinde te voorko
men, dat vluchtelingen Portugal binnendringen
buiten de gewone wegen.
Officieel is hedenochtend te Londeq mede
gedeeld, dat tusschen de militaire autoriteiten
te Granada, dat zich in handen der nationa
listen bevindt, en de Spaansche regeerings-
autoritelten, die de stad belegeren, een accoord
is tot stand gekomen, waardoor bet mogeiyk
Is de buitenlanders, die zich te Granada be
vinden, naar elders over te brengen. Onge
veer 200 personen zulen als gevolg daarvan
naar Sevilla kunnen vertrekken. Hedenochtend
zou een vliegtuig uit Sevilla vertrekken, om
met het afhalen te beginnen.
Het aantal vreemdelingen, dat door Brit
sche schepen In opdracht van de admiraliteit
tusschen het begin van den burgeroorlog en
12 Augustus uit Spanje In veiligheid is ge
bracht, bedraagt 3078. nJ. 1213 mannen 1395
vrouwen en 470 kinderen, behoorende tot 39
verschillende nationaliteiten. Het aantal Brit
sche onderdanen onder hen is 1472^
SEOEL, 13 Augustus. (A. N. P.) Tengevolge
van den overvloedlgen regenval in midden Ko
rea hebben ernstige overstroomlngen plaats.
Reeds zyn hierdoor 96 personen om het leven
gekomen en 72 gewond, terwyi nog 21 worden
vermist. 414 huizen werden geheel weggespoeld.
404 werden vernield, terwijl 9768 onder water
staan.
met de mogendheden kan worden ver-
ehoudt de Egyptische regeering het
recht tot eenzijdige opheffing.
Voor het geval er buitenlandsche technische
deskundigen moeten worden benoemd, zullen
Britsche onderdanen de voorkeur nebben.
De onderteekening van het verdrag zal op
27 Augustus geschieden. Onmiddeliyk daarna zal
Egypte zich candidaat stellen voor den Volken
bond.
Commentaar leverend op het Engelsch-Egyp-
tisch verdrag, zegt de „Times”, dat dit het einde
vormt van het belangrijkste hoofdstuk in de
geschiedenis van Egypte sedert Mehemet All het
eerst begon een natie opnieuw op te bouwen.
Het lag voor de hand dat een bouwgenootschap
wenschelljk was. De verovering van Abesslnië
door Italië maakte het noodzakelyk.
De Morning Post” spreekt van een twjjfel-
achtigen staP- Egypte, aldus het blad, zal de
eenige, niet door anderen gesteunde, hoeder wor
den van de vitale ader van de verbindingen van
het Britsche Ryk In vrede en oorlog.
ROMEM3 Aug. (D. N. B.) De Engelsch-Egyp-
tische overeenstemming trekt in Italië sterk
de aandacht De „Trtbuna” maakt reeds mel
ding van een reeks reserves en wyst er in de
eerste plaats op, dat voor een wyzlglng van
de volkenrechteiyke positie van Egypte niet
alleen Engeland, maar ook vele andere belang
hebbende mogendheden het recht hebben een
DE FIJ-NSTE CHOCOLADEDRANK
Drinkt het thuis e i vraagt het in cafe's en sportgelerenheden
IN alle plaatsen vertegenwoordigd
RABAT, 13 Aug. (Reuter.) Volgens draad
loos uitgezonden, maar nog niet anderszins
bevestigde berichten zou «en belangryke actie
onlketend zyn in de omgeving van Malaga,
welke stad het voorwerp zou vormen van een
bevlgen aanval der opstandelingen. Versterkin
gen van regeeringstroepen zouden in alleryi
derwaarts zyn gedirigeerd. Gemeld wordt ver
der. dat vliéütuigen het fort van Malagas heb
ben gebombardeerd en daarby schepen hebben
getroffen.
Uit Madrid wordt gemeld, dat de generale
staf van het vyfde regiment een-aanvang beeft
gemaakt met de organisatie van een ellte-
bngade, genaamd de „overwinningsbrigade”.
Deze zal bestaan uit drie bataljons van 400
man elk en samengesteld worden uit in het
bijzonder door het volksfront aanbevolen man
nen.
Noordelijk leger van Mola en bet
Zuidelijk leger van generaal Franco
definitieftot stand gekomen. Ten
gevolge hiervan is de geheel*
Spaansch-Portugeesche grens in han-
den der opstandelingen.
De twee generaals konden gisteren reeds
met, elkander een telefonisch onderhoud heb
ben. De opmarsch, van Merida naar Madrid
is in vollen gang. De troepen van Mola hebben
Guadalajara 50 K, M. ten Oosten van
Madrid bezet en daarmee de insluiting der
hoofdstad nog nauwer aangehaald. BU Ma
laga hebben de „witten” de stad Antequerra
ingenomen. Honderden Ujken lagen by den
intocht der stad op de straten.
By de bezetting van de plaatsen San Rafael
en Despinar namen de troepen van Mola 40
officieren en manschappen van de luchtmacht
gevangen, die onmiddeliyk werden gefusil
leerd.
TOKIO, 12 Aug. (A N P.) De „Nisji Nisjl Sjlm-
boen” schrijft in een hoofdartikel, dat zoowel de
regeering als het volk van meenlng zyn, dat de
Japansche legermacht in Mandsjoekwo moe',
worden versterkt, teneinde geiykwaardlg te
zyn aan de Russische strydkrachten in het Ver
re Oosten.
Een conferentie van talryk* anti-fascistische
organisaties in Europa is hedenmiddag te Pa
rijs bijeengekomen ter bestudeering
middelen voor het brengen van hulp aan d»
Spaansche republiek. De voorzitter
tweede internationale, De Brouckère,
klaarde ter conferentie o. m.: „WU behoeven
niet na te gaap, welke de houding der regee
ringen moet zyn. aangezien wy hier de
geeringen niet vertegenwoordigen,
openbare meenlng".
Aan hét einde der zitting werd een coordi-
natie-comml3sië~benoemd, waarin vertegenwoor
digers van organisaties uit verscheidene landen
zitting hebben.
PARIJS. 13 Augustus (Reuter)rDe socia
listische fractie van de Kamer heeft heden
middag vergaderd en publiceerde het volgende
communiqué:
„Teneinde de broederiyke gevoelens ten Op
zichte van het Spaansche volk, dat rond aijn
regeering gegroepeerd staat, om de republi-
kelnsche vrijheden te verdedigen, te demon-
streeren, besloot de fractie een inschrijving te
openen, waarop alle socialistische Kamerleden
en Senatoren 50 francs stortten.”
De Spaansche ambassade bij het Vaticaan
wordt streng bewaakt door carabinieri en de
tectives. Ieder, die het gebouw wil binnengaan,
wordt scherp ondervraagd.
Naar vernomen wordt, verkeert de gezant.
Zuluega in hetzelfde geval als zyn collega by
het Quirinaal, Aguinaga, nJ., dat hij de ge-
wangepe is van zyn personeel, dat op de hand
der opstandelingen is. Dit zou niet meer met
hem willen samenwerken en heeft hem ver
zocht, in zijn eigen vertrekken'te biyvcn. Het
schynt. dat Aguinaga de ambassade heeft
laten en zich thans by Zuluega bevindt.
Italiaansche politie bewaakt de
scherp om
PARUS, 13 Aug! (D. N. B.) H.t
Duitzchc nieuwsbureau meldt, dat'de
regeering te Madrid een oproep
heeft gericht tot de ;,republikein-
zche regeeringen” van Europa, waar
in xjj er op aandringt, dat deze re
geeringen niet neutraal blijven, doch
de officieele Spaansche regeering
steunen.
Ook aan de grens bij Irun Is vandaag een
levendig vuur onderhouden. De voorhoede der
insurgenten ten zuiden van San Sebastian is
vanmorgen eenige kilometers ten noorden van
Tolosa opgerukt en bevindt zich thans op een
afstand van nog slechts 15 K.M. van San Se
bastian. Ook de activiteit der vliegers is be
langrijk toegenomen. Talryke bewoners zien
In het feller worden van den stryd aanleiding
uit het door de regeeringstroepen bezette ge
bied te vluchten en zich over de Fransche
grens in veiligheid te brengen.
Volgens mededeelingen van vluchtelingen uit
8evUIa zyn in die stad vele vliegtuigen van
Duitsch en Itallaansch fabricaat. Bovendien
zijn er vele vliegeniers, die Duitsch of Ita-
liaansch spreken. Zij meenen verder, dat de
Italianen de uniform van het Spaansche
vreemdelingenlegioen dragen, terwijl de Dult-
tehers in het wit zijn gekleed.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Tchloon Administratie 433Ö, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS^
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaar f2.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
W. MwMer 8J, hoogleeraar aa« «c
R. K. Universiteit, bediend.
Een doode en verschillende zwaar gewonden
iy verkeersongevallen.
Euwe wint van Winter in de vierde ronde vaa
het tournooi te Nottingham.
Nida Senff Olympisch kampioene op de 1M
meter rugslag dames, Rie Mastenbroek twsede.
Onae roeiers hebben geen succra fa> de her-
kanslngswedstryden.
