■w
Pauselijke voldoening over
het J.W.-Congres
MOUSSANA
KWIEK EN VIEF
is onze „Omroeper". Eiken avond weer opnieuw
spreekt hy in 80.000 gezinnen, waar hij steeds
een trouw gehoor vindt. Zaken-Omroepers,60
ct per regel. Particuliere Omroepers 20 ct. per
regeL Betrekkingen (gevraagd en' aangeboden)
10 ct. per regel
”4
Eerste Nationale Congres van
„De Jonge Werkman”
Priesterfeesten
07
Spaansche bisschoppen waarschuwen
«-4.3
WAARDEEREND SCHRIJ
VEN AAN MGR. DE JONG
EEN ENTHOUSIASTE
BIJEENKOMST
HET MODERNE MONSTER
IS HET COMMUNISME
7^
'r
MAANDAG 17 AUGUSTUS 1936
Ir*
Y5
Een studiereis van dr.
Vroklage S.V.D.
„De Bonte Tocht”
Pcutoor J. C. van der 'Looi
U
Pastoor L. Beysens
CF
HEFFING OP BOTER
BENOEMINGEN
In het Bitifom Haarlem
I
Patera Carmelieten
De eenheid bewaren
De actie voor versch brood
INTREKKING HUURTOESLAG
Tegen revolutionnaire
beginselen
Katholieken mogen zich tot geen
enkelen prya onder de roode
vlag scharen
De omzetbelasting op
brood
In welk stadium de plannen
verkeeren
Nieuwe onderzoekingstocht naar
de binnenlanden van Timor
Be eerste proeve van deze organi
satie in groot formaat mag al»
volkomen geslaagd be
schouwd worden
fa.
land,
berg.
JEUGDIGE MISDADIGERS
NAAR WERKKAMPEN
PILOOT SCHOLTE NAAR
SANTÉ MONICA
tegen de
De viering van het jubileum van
Mgr. J. M. v. d. Tuyn
Door de Spaansche regeertngstroepen wordt al het beschikbare oorlogs-
materiaal bijeengebracht om de Nationalisten met meer succes te
kunnen bestrijden
Door getuigenia af te leggen voor
het Geloof i» het Congres een
vertrooating voor den
H. Vader
Bakkeravereeniging
bereikt auccea
60 jaar priester
Een grootsche demonstratile
Zaterdag en Zondag warea_pp de H.
Landstichting bij Nijmegen jubel- en
eeredagen van ,X)e Jonge Werkman”.
Zelden beeft een beweging van jonge
ren zoo'n geestdrift en zoo’n vreugde
weten te wekken als het congres van
„De Jonge Werkman”.
De eerste proeve van deze organisatie
In groot formaat is geslaagd.
Het spel
pas
afmarach plaats ter
V’
ip
r
Mgr.
doen
i
(w<J Kardinaal PacelU.
Dl
Prijs 50 ctv>
gj
H. J.
(w«.) E. Kardinaal Pacelli
■v
om het vertrouwen te wekken en een aan
sporing te zyn tot nieuwe begeestering voor
onfeilbare successen.
Igen.
door
dr-
ied-
seld.
*»-
Itte-
ID*
stilt en voorkomt
pijnen
Een derde jubileum in Den Haag werd ge
vierd door pastoor L. Beysens, van de St. Wll-
librordus-parochie, die voor veertig jaar priester
werd gewijd. Zijn eerwaarde droeg Zaterdag
morgen om negen uur een H. Mis van dank
baarheid op, waaraan in het bijzonder de school
kinderen deelnamen, die de elfde Gregoriaan-
sche Mis voor het eerst uitvoerden. Het jongens-
en zangerskoor der parochie, onder leiding van
kapelaan Buyvens, zong de wisselende gezan
gen. Na den dienst had een huldiging door
schoolkinderen plaats. Hedenmorgen zal de ju
bilaris een plechtige Hoogmis opdragen.
tus r-
Ut Mn
poet pc;
Rector I.
Naar ons door de K. L. M wordt medege
deeld, zal de piloot J. B. Scholte binnenkort
naar Santé Monica vertrekken, om daar eeni-
ge ervaring op te doen met de nieuwe door de
K. L. M. bestelde D. C. 3-toesfellen.
Na de H. Mis is de jubilaris op hartelijke wijze
in de pastorie door het daartoe gevormde co
mité gehuldigd. Hem werd zijn portret, geschil
derd door Adrianus van der Plas, aangeboden.
de
■den.
mi-
*it
man
was
tWM
Het comité van actie voor verach brood aan
het ontbijt is dezer dagen te Amsterdam bij
een geweest.
Besloten werd de actie te blijven voorzetten,
tn het vertrouwen, dat door de geleidelijke toe
passing alle moeilijkheden van omzettingen en
dergelUke sullen kunnen worden voort runm.
van
leen
eU»
t 1»
Al-
«oef.
z*
paar
<H
Het N. V. V. heeft een manifest uitgevaar
digd. waarin het zich vernet tegen de af
schaffing van den huurtoeslag en
wijzigingen van de steunregeling.
MOUSSERENDE APPELWIJN
bat
Dl
OK-
mül
nett
baar
mal»
«de.
toen
der
ndw
(trijd
■der-
C.
als
irid-
DOf-
nab
land
- WINSCHOTEN
welke inhield een
en een bUJmoe-
op den inge-
voerd. in zooverre resultaat gehad hebben, dat
de minister heeft bepaald, dat vrij blijft van
omzetbelasting:
a> Al dat bcopd, dat gemaakt is uit deeg,
vervaardigd uit geen andere grondstoffen dan
meel en bloem, zemelen, zout, melkpoeder, wa
ter; moutextract, crème en bakkersvet,
b) Krentenbrood (geen krentenbollen), voor
welks vervaardiging ten hoogste 10 pct. van
het gewicht van het gebezigde deegbeslag
krenten en/of rozijnen zijn gebezigd,
c) Dat brood, vervaardigd uit gewoon brood
deeg, waaraan bijvoorbeeld een weinig suiker
is toegevoegd zooals in sommige streken van
bet land te doen gebruikelijk is.
De aan de hand van het bovenstaande teveel
geheven belasting zal worden verrekend met de
nog op te leggen aanslagen.
Wat wij ongeoorloofd verklaren, grenst aan
het monsterachtige; de vijand, het moderne
monster, is het marxisme of communisme; bet
monster met de zeven koppen, bet complex
van alle dwalingen, dat met zijn godsdiensti
ge, politieke, sociale en economische denkbeel
den lijnrecht tegenover het Christendom staat.
Het is mij een groot geluk. U de Vaderlijke
voldoening van Zijne Heiligheid te mogen ver
tolken over de aankondiging van het eerste
nationale J. W.-Congres, dat het Verbond „De
Jonge Werkman" in Nederland 16 Augustus te
Nijmegen zal houden onder de auspiciën van
Uwe Hoogwaardige Excellentie. Mogen wij deze
plechtige samenkomst van de zoo verdienste
lijke organisatie „De Jonge Werkman” door
een bijzondere attentie van de Goddelijke Voor-
zienlgheit* in zeker opzicht niet beschouwen als
de voortzetting in Uw dierbaar vaderland van
den zegenrijken arbeid van de jongste congres
sen van de Belgische en Fransche K. A. J?
Fa. H. J. PHAFF
Deze huldiging maakte
‘effect en was tegelijkertijd
van eerbied ::i
lande. Het défilé was tegelijk de intocht der
De heffing op boter en de vervoervergunnlng
voor buitenlandsche boter zijn voor de week van
16—22 Augustus vastgesteld op ƒ0.80 per kilo
gram.
Het is niet geoorloofd iets kwaads te doen fschen Zegen,
om iets goeds te bereiken, en men kan de po
litiek niet boven den godsdienst verheffen.
Men moet God boven alles beminnen, nog meer
dan het vaderland.
Het is hoogst gevaarlijk een verbond te slui
ten met een verbitterden vijand, die machtig
en onweerstaanbaar is, en die de heerschappij
over geheel Spanje tracht te verkrijgen; want
voor hen, die niet in God gelooven, bestaat er
geen getrouwheid aan verdragen, daar God de
eenige grondslag is van alle verplichting.
Omdat het communisme alles wil. en gy op
het einde van den strijd in de minderheid zult
zijn tegenover een onverzoenlijken vijand
gezien zyn denkbeelden en sociale bedoelingen
zult gij in den treurigen toestand verkeeren
van de minderheden, die in andere landen on
der een autocratisch regiem verzuchten,”
Het Ja' onder geenerlei omstandigheden en
zeker niet tijdens een zeer wreeden oorlog ge
oorloofd, om de Katholieke krachten tegen
over een gemeenschappelijken vijand in gevaar
te brengen of te versplinteren. De leer om
voor alles, boven alles en gezamenlijk de een
heid te bewaren tegenover de vijanden van het
Christendom, een leer, die de tegenwoordige
Paus zoo dikwijls heeft verkondigd, geldt niet
alleen voor de vredelievende overwinningen van
den geest, in het streven van het Apostolaat,
en in den kalmen verkiezingsstrijd voor de wet
gevende lichamen, maar moet ook onvoorwaar-
In het verslag van het Nationale Congres van
„De Jonge Werkman" wordt melding gemaakt
van een schrijven namens Z. H. den Paus. Den
tekst van dit schrijven, dat gericht was aan Z.
H. Exc. 'den Aartsbisschop, laten wij hieronder
volgen:
hield Mgr. J. de Jong, aarts-
Neaehsp van Utrecht, een toespraak tot de
«zamelde J. W-era,
•Pwekking tot medehelpen
tot dapper voortgaan
weg met Gods hulp.
De Bisschoppen van Pamplona en Vi
toria hebben aan hun geloovlgen een her
derlijk schrijven gericht waarin «0 de
gruwelen van den burgeroorlog betreuren,
en de strijdende partijen herinneren aan
de wetten der moraal en het gebod der
liefde. Verder verklaren de Bisschoppen,
dat de katholieken zich tot geen enkelen
prfjs onder de roode vlag mogen scharen
om hnn broeders te bestrijden. Zooals men
weet, hebben de Nationalistische Basken
gemeene zaak gemaakt met het Volksfront,
hopende hierdoor zelfbestuur te krijgen
evenals Catalonië.
s
In verband met de plannen, om een gedeelte
der jeugdige misdadigers onder te brengen in
werkkampen, meldt de N.R.C. nog, dat het
stadium, waarin de verwezenlijking van het
denkbeeld verkeert, thans dit is: Het comité
heeft van de Ned. Spoorwegen de beschikking
gekregen over de spoorweg-emplacementen te
Weert, met een groote hoeveelheid te sloopeh
spoorwegmateriaal, en de gebouwen, welke als
verblijven en als 'werkplaatsen In te richten
zijn.
De Uitgewerkte plannen voor de*e eerste
proef, welke het comité om te beginnen met
ongeveer 50 jongelieden wil nemen, liggen reed;
geruimen tijd by de departementen van Sociale
Zaken en van Justitie, ter bestudeering. Het
comité wacht nog op antwoord op zyn verzoek
om regeering'ssubsidie.
midden van den algemeenen strijd in onze pro
vincies hebben voorgedaan.
Gij allen, kinderen van Biscaye en Navar
ra. weet wat wy bedoelen; ons hart doet pijn,
omdat de kinderen van ons land op het slag
veld met verbittering stryden en elkander
vermoorden. Het zUn kinderen van hetzelfde
bloed, van hetzelfde ras, zij belijden hetzelfde
godsdienstige ideaal, zy gelooven in dezelfde
liefde tot God, tot Christus en Zyn Kerk, zij
leven volgens de leer en de wetten van
Christus, zy allen ontvangen Zjjn H. Lichaam,
maar hun afdwaling bestaat hierin, dat zy
elkander om politieke redenen bestrijden.
Dit is iets van zeer ernstigen aard. Maar wij
zyn hevig ontsteld, en het verontrust ons
hart, dat onze zonen, die zoo van liefde zyn
vervuld jegens de H. Kerk, wier leer zy vol
gen. gemeene zaak Rebben gemaakt met de
Wy laten hieronder enkele passages volgen
uit dit belangrijke schrijven:
Wy kunnen en moetén openUjk en met bin
dend gezag onze meenlng te kennen geven
over de ernbtlge gebeurtenissen, die zich te
De Ned. Ver. van Werkgevers in het Bakkers
bedrijf deelt mede, dat de requesten, door haar
tot den minister van Financiën gericht, waarin
geprotesteerd werd tegen de aan de bakkerij
opgelegde verplichtingen om /over het tevoren
van omzetbelasting vrijgestelde brood deze be-'
lasting voortaan te betalen, alsmede de be
sprekingen. door haar ten departement^ ge-
Ter gelegenheid van zyn zilveren priester
feest droeg Zaterdagmorgen Mgr. J. M van
der Tuyn, Deken van *s Gravenhage, een plech
tige Hoogmis op in de rijk met bloemen ver
sierde kapel van 8t. Antonluahove te Voor
burg. By deze plechtigheid, waarby assistentie
verleend werd door pastoor J. C Schiphorst
als diaken en pastoor B. H. C. Hosman, beiden
uit Amsterdam, als subdiaken, waren o.m. te
genwoordig de oud-Vicaris-Generaal van het
Bisdom Haarlem, Mgr. M. P. J. MÖUmann, de
Vicaris-Generaal Mgr. Th. W. Pichot, Kanun
nik L. A A. M. Westerwoudt, deken H. C J.
Sondaal, van Haarlem. eere-Kanunnik J. F. L.
Dankelman, deken van Delft, prof. J. Th. Bey-
sens. pastoor J. B. Möller. pastoor f. Nuyen,
allen te Voorburg en verschillende geesteiyken
uit Den Haag en omgeving. De feestpredikatie
werd gehouden door pastoor Schiphorst, die
ook 25 jaar geleden de feestpreek hield by de
eerste. H. Mis van Mgr. van der Tuyn. Evenals
toen «rilde zyne Eerwaarde allereerst weder
spreken over de hooge beteekenis van het
priesterschap met de zware lasten, die het aan
zyn dragers oplegt, doch ook met de heeriyk-
held, waarmee zy erin door God bekleed zyn.
Vervolgen» richtte pastoor Schiphorst zich tot
den jubilaris, wiens priesteriyke wrdlensten hy
in het kort schetste als secretaris van het Bis
dom, als pastoor van Heemstede en nu sedert
eenige jaren als Deken van den Haag, waarby
hy speciaal de hooge opvatting van het pries
terschap van den jubilaris roemde. De H. Mis
werd verder bygewoond door familieleden, de
eerwaarde zusters van St. Antoniushove, in-
wonenden en verpleegden Des avonds bracht
de Harmonie St Gregorius aan Mgr. van der
Tuyn een serenade.
Dr. B. Vroklage 8.VJ3., professor aan het
Theologicum te Teteringen en docent aan de
R. K Leergangen te Tilburg, is voornemens
dezen herfst een wetenschappeiyke onderzoe-
kingsreis naar de binnenlanden van Timor te
maken. Ethnologisch en anthropologisch is dit
eiland nog zoo goed als onbekend. Dr. Vroglage
verwacht in ethnologisch opzicht interessante
toestanden op Timor aan te treffen, omdat
naast een later vaderrecht het oudere moeder
recht by eenige stammen nog tamelyk zuiver
schynt voort te bestaan, terwyi eenige vage ge
gevens in de literatuur doen vermoeden, dat ook
nog min of meer duideiyke resten van de nog
oudere tvtemistische cultuur op dit eiland wor
den aangetroffen.
Daar het vaststaat, dat in deze streken van
onzen Archipel het negroïde (papoeïde) en mis
schien ook nog wel het weddlde element wordt
aangetroffen, zal dr. Vroklage door Antropo
logische metingen en, Indien de. middelen het
toe zullen laten, ook door bloedproeven pogen
vast te stellen, in welke male zich deze zeer
oude rassen tot op heden nog op Timor hebben
gehandhaafd en hoever zy reeds in de latere
mongoüde rassen zyn opgegaan of door deze
zyn uitgeroeid. Deze studiereis, waarby ter ver-
geiyking inbegrepen zyn eenige korte onderzoe
kingstochten op de naburige eilanden, zal onge
veer twee jaar duren.
Het valt niet te loochenen, dat de grondslag
van elke menscheiyke orde en van elke ware
beschaving U het Geloof in God. gepaard aan
het waarnemen van de plichten, die er uit
voortvloeien en die in rechtvaardigheid en hei
ligheid de plichten van de schepselen tegenover
hun Schepper en de betrekkingen tusschen de
schepselen onderling regelen.
Is dit geloof eenmaal vernietigd, dan is er
geen enkele wysgeerige theorie, geen enkel door
menschen uitgedacht sociaal stelsel, dat de ont
ketening van de lagere Instincten der gevallen
natuur kan beteugelen en de geschiedenis
van het oogenbllk bewijst het maar al te zeer^-
de kostbaarste schatten van zedelyke en staats-
burgeriyke vorming, die de christelyke volken
in den loop der eeuwen vergaard hebben, van
een wissen ondergang kan redden: .Jndien de
Heer het huis niet bouwt, werken de arbeiders
tevergeefs: indien de Heer de stad niet be
waakt. bewaken de wachters haar tevergeefs."
Ps. 126 1 en 2.
Niets is zoo heilzaam voor het algemeen en
persooniyk welzyn als een diep christelyk leven,
dat een vruchtbare harmonie legt tusachen vrij
heid en gezag, tusachen kapitaal en arbeid, tus-
schen particulier en algemeen belang, tusschen
het vergankeiyke en het eeuwige.
In de kapel van de 8t. Raphaëlstlchting aan
het Ingenhouszpleln te 's-Gravenhage werd
Zaterdag door pastoor J. C. van der Loos van
Uitgeest, ridder van het Heilig Graf van Jeru
zalem, een plechtige H. Mis van dankbaarheid
opgedragen by gelegenheid van zLn veertig
jarig priesterfeest. By deze plecntigheid was
alleen een kleine kring van familieleden tegen
woordig. Zangers van de St. Gerardus Majella-
parochle voerden de liturgische gezangen uit.
Des middags van twee tot vier uur recipieerde
ten huize Haagweg 135 te Rjjswyk 0e jubilaris,
van welke gelegenheid velen gebruik maakten
om hem hun gelukwenschen aan te bieden. Tot
besluit van zyn feest zal pastoor van der Loos
19 Augustus a.s. in de Basiliek te Kevelaer de
plechtige Hoogmis voor de Haagscbe pelgrims
opdragen.
Hoe zou onze Heilige Vader daarin geen
bovennatuuriyke compensatie zien voor de
tallooze bedreigingen, die ons benauwen?
Hoe zouden ’deze weldoende byeenkemsten
Hem niet vertroosten in de talrijke beproe
vingen, die Hem treffen, door de afdwaling
van een uitgelezen gedeelte zyner kudde,
van een zoo groot aantal jonge arbeiders,
die door een even handige als vertlerfeiyke
propaganda, worden aangetrokken en dlenst-
baat^ge maakt. Manifestaties zooals die,
welke op het oogenbllk te Nymegen worden
voorbereid, zyn dan ook by uitstek geschikt.
De Heilige Vader spreekt dan ook de beste
wenachen alt voor den bloei en verdere
ontwikkeling van zulk een machtig werk,
dat voor de arbeidersmassa’s een hecht bol
werk is tegen de revolutionnaire beginselen,
die, al worden zyn hier en daar zoodanig
ommanteld, dat de minder ontwikkelde
christenen en door misleid worden, IVn-
recht en absoluut tegenover de onderrich
tingen van Christus en ZUn Kerk staan.
Daarom zal het komende Congres, dat door
het Nationaal Verbond „De Jonge Werkman"
in Nederland is byeengeroepen, door de open
lijke beiydenis van zyn Geloof in God en in
ZUn Christus, tegenover de smarteiyke afval
ligheid van een zeer groot aantal jonge arbei
ders, en door zUn bestudeering van de mid
delen, die het beste geschikt zyn om getuigenis
af te leggen van dit Geloof door de oprechte
en moedige beleving van de christelyke deug
den. niet nalaten, het hart van den Heiligen
Vader te vertroosten.
In het voortgezet provinciaal kapittel der Pa
ters Carmelieten werden benoemd tot prior van
het klooster te Boxmeer P. Adrianus Peten;
in Zenderen P. FercMnandus Duyndam; te Oss
P. Hieronymus Lugtenberg; in Aalsmeer P. Al
bertus Groene veld; te Hoogeveen P. Basilius
Dommershuysen: te Merkelbeek P Robertus
Elfering; te Mainz Marcellus Töller; te Nyme
gen P. Christophorus Verballen; te Oldenzaal
P. Dr. Ignatius Schwering.
Verder werden benoemd tot Rector aan het
Lyceum te Olclenzaal P. Aloysius v. d. Staay;
aan het Gymnasium te Zenderen P. Lambertus
8meets; tot Directeur aan de H.BB. te Oss P.
Dr. Petrus Thomas Ribbert.
De hoogeerw. Pater Provinciaal koos tot zyn
Assistent P. Dr. Cyrillus Hendriks.-
duideiyker zeggen,
loofd, om zich af te schelden van zyn broe
ders en zich can te vereenlgen met den vyand,
om zyn broeders te bestrijden, en zoo het
ideaal van den Christus te vermengen met dat
van Bellal (tusschen wie geen accoord moge-
lUk is) en dit ideaal zou dan bestaan in het
dooden van zyn broeder, want het vernietigen
van den vyand is het doel van eiken oorlog,
ook al zou men er naar streven om zich onbe
smet te bewaren.
zyne Heiligheid schept dan ook by voorbaat
reeds behagen in den weldoenden aanbllk van
die talrijke, vreedzame scharen jongelieden,
die deel zullen nemen aan het Congres te Ny
megen. of die zich er zullen doen vertegen
woordigen.
En
verbitterde en gezworen vyanden var. de H.
Kerk.
Beminde kinderen, met het gezag, waarmee
wy bekleed zUn en als een bevel, dat ontleend
is aan de duideiyke en onontkoombare leer
van de H. Kerk, zeggen wy u: non licet! Het
is niet geoorloofd!
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft de
volgende Weleerw. Heeren benoemd tot Pastoor;
te Ltese (H. Agatha)G. P. A. van Zuylen;
te Noord-zype (t Zand)J. P. J. A. van (Jen
Bergh;
te Zierikzee: L. Brink.
Tot Rector te ScheiMningen Voorzienigheid)
W. A. E. Bokeloh.
Tot Leeraar aan het Seminarie Hageveld te
Heemstede: J. P. de Jong en C. A. M. Snelders.
Tot Kapelaan:
te Amsterdam H Agnes)Th. van Baar; (O.
L. Vrouw Onbevl. Ontv.): J. C. van der Meer;
te 's-Gravenhage: (H. Jacobus)J. W. H.
Schmidt;
te Heemstede: (O. L. Vrouw Hem.):
Kooyman (Neom.);
te Rotterdam: <H. Elisabeth): L. C. Schinkel;
te Sassenheim: J. A. M. Schmidt (Neom.);
te Schiedam: <H. Hart): K. J. Westerkamp;
te Voorburg: (O. L. Vr. Hem.): C. de Ruyter:
te Wassenaar; (Goede Herder)P. J. Kraak
man (Neom.).
De weleerw. Pater G. Bloetjes S.J. herdacht.
Zaterdag te Rotterdam, in de kerk van O. L.
Vrouw Onbevlekt Ontvangen, zijn diamanten
priesterfeest
Des morgens droeg de jubilaris een plechtige
Hoogmis op. Na het Evangelie deed pastoor
Jansen mededeellng van het volgende hulde-
telegram van Z. H. den Paus:
By gelegenheid van het zestigjarig Priester-
jubllé van pater Gangulphus Bloetjes, kapelaan
in de parochie van O. L. Vrouw Onbevlekt Ont
vangen, te Rotterdam, wil ZUne Heiligheid een
biyk geven van ZUn Vaderlijke vreugde over
den langdurigen, onafgebroken arbeid van dezen
stichtenden religieus en Z. H. zendt hem, van
ganscher harte. tegelUk met ZUn felicitaties en
beste wenschen, ook zyn byzonderen Apostoli-
schen Zegen, als onderpand, dat God dezen
waardigen Dienaar der Kerk rijkeiyk moge
loonen.
Van deze gelegenheid maak ik gaarne ge
bruik om U, Excellentie, myn verknochtheid in
Onzen Heer Jezus Christus tot uitdrukking te
brengen.
In den laten namiddag van Zaterdag werden
plechtig de klokken geluld van de Cenaculum-
kerk en werden de jonge mannen opgeroepen
tot een plechtig Marlalof, door Rector I. van
den Berg, Directeur van het Nationaal Ver
bond ,J> Jonge Werkman". De jongens zongen
zelf de lofliederen en byzonder stichtend klonk
het Magnificat door de ruimte. Tydens het Lof
hield de algemeene leider, mede in tegenwoor
digheid van Rector Mommersteeg, den Bosschen
diocesaanleider van de J. W. en Jos. Veltman.
secretaris van dien Bond, een korte en pittige
toespraak, waarin hy wees op de diepe betee-
kenls van dit congres, dat wil zyn een uiting
van het diep godsdientig, zedeiyk streven van
de J. W. en wil getuigen van de innige maat-
schappeiyke en cultureele oogmerken, welke de
J. W. zich stelt m de hervorming der samen
leving en de vorming harer leden. Na het Lof
werd door de honderden het J. W.-lied aange
heven.
Zondag was de groote demonstratie. Om elf
uur werd de Pontificale H. Mis opgedragen
door Z. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong, Aartsbis
schop van Utrecht, met assistentie van Mgr.
Rath, deken van Helmond - als presbyter-as-
sistens, Mgr. Arn. A. Suys, Vicaris H. Land
stichting en den ZeerEerwaarden heer P.
van Aken, Deken van UbbergenBeek,
troon-diakens, en den ZeerEerwaarden heer I.
H. van den Berg, als diaken en den ZeerEer
waarden Pater J. Colsen, C. M. Rector te Nuth
(L.) als sub-diaken.
Naast het atrium van den basiliekbouw had
zich het zangkoor van St. Cecilia van de Ny-
meegsche R. K. Werkliedenvereenigtng, onder
leiding van Simon Terpstra. opgesteld. Het
zong voortreffeiyk de wisselende gezangen der
H. Mis. terwyi duizenden deelnemers de litur
gie van de Missa Brevis op indrukwekkende
wyze uitvoerden.
Links en rechts van het altaar hadden zich
opgesteld de vaandrigs der honderden J. W. af-
deelingen en bogen eerbiedig met hun kleurige
banieren tydens de voornaamste momenten van
de H. Mis. De heer A. Kievits stond voor de
zware taak den massalen zang op orgel te be
geleiden. Tydens de H. Mis hield Rector I.
van den Berg een korte toespraak tot de dui
zenden hoorders, die hy opwekte steeds trou
we J. W.-ers van de kloeke daad te zyn, en de
vlag van hun organisatie altyd oprecht te die
nen. Ook werd voorlezing gedaan van een
schryven namens Z. H. den Paus. De indrukwek
kende plechtigheid werd ook door vele autori
teiten'bygewoond en in den loop van den mor
gen waren Hunne Excellenties Mgr. A. F. Die
pen, Bisschop van 's Hertogenbosch, Mgr. J.
H. G. temmens, Bisschop van Roermond en
Mgr. J. P. Huibers, Bisschop van'Haarlem, en
naast hen Mgr. B. J. Eras en Mgr. Smit uit
Rome te midden der duizenden J. W.-ers ge
komen.
Ook de voormannen van het Ned. Werklie
denverbond met de heeren De Bruin. Schutte
en anderen woonden de plechtigheden by. ter-
wyi ook de wereldiyke overheid en de gèeste-
lyke autoriteiten uit stad en omgeving verte
genwoordigd waren.
Na deze grqotsche plechtigheid verzamelden
de J. W.-ers zich in volmaakte orde op hun
vlaggenrijke feestterrein aan den voet van den
Slonsberg om daar deel te nemen aan een
groote picknick. Niet minder dan 10.000 jonge,
ren vonden daar op het weelderige gras hun
zitplaats en hun ververschlng.
Tot half twee werd den jongeren gelegen
heid geboden tot rust en tot onderlinge kennis
making. Dan klonk weer het klokgelui van de
Cenakelkerk en schaarden zich de duizenden
dlocesaansgewijs en allen achter hun eigen
kleuren, terwyi de Kajotters en de Katholieke
Jonge Gezellen hun eigen banieren volgden.
Een ordelUkè, Indrukwekkende optocht werd
samengesteld met hónderden kleurige vaandels
en het feesteiyk défilé werd gearrangeerd, dat
zou trekken langs de tribunes, waarop de hoog
ste autoriteiten van Kerk en Staat hadden
plaats genomen.
huldiging maakte een schitterend
l een diep betoon
voor het hoogste gezag in tien
deiyk en zonder uitzondering toegepast worden
in geval van oorlog, waarbtf alles: godsdienst
en ideaal, onze bezittingen, ons leven, het he
den en de toekomst van een volk op het spel
staan.
Voor de vruchtbare toekomst der beweging
en als biyk van zyn byzondere welwillendheid
en van zyn Vaderlyke aanmoedigingen ver
leent zyne Heiligheid U, Excellentie, alsmede
aan de leden en leiders van het Nationaal Ver
bond „De Jonge werkman" in Nederland en
aan allen, die deel zullen nemen aan de ko
mende algemeene bijeenkomst, zyn Apostoli-
Evenmin is het toegestaan, laten wy het nog
net is absoluut ongeoor-
dulzenden naar de tribunes voor het komends
openluchtspel. Amphitheatergewys waren hier
de zit- en staanplaatsen opgebouwd en toen
deze alle bezet waren, vormden ze een le
vend klankbord, waardoor de geluiden der so
listen en spreekkoren weerkaatst werden.
De leider van „De Jonge Werkman”, uit het
•krtsbisdom Utrecht, Jos. Zwanlcken, staande
temidden, van de zynen, begroette de bUschop-
Pen en de genoodlgden, waaronder wU nog op
merkten Mgr. Poels en de burgemeesters van
Nymegen, Groesbeek en Ubbergen.
Het was een harteiyk hooggestemd woord
>n dank voor belangstelling van hoop voor
de toekomst. Het werd een treffende afsluiting
jmn deze waardige begroeting toen allen staande
Gebed baden. „Heilig Hart van Jezus,
a e.n de J’ w n*111» de J. W., Heersch over
de J. W.”.
Alien stortten een Onze Vader en Wees Ge-
Uoet en tot slot klonk de roep: „Voor Chris-
nit Koning" en allen antwoordden als
raond: ,.God wil het, Amen.”
het openluchtspel werd een welkomst-
Besproken door den Verbondsvoorzitter,
w van den Berg. Na dit welkom daverde
-lied over de heuvelen en de
wyue vlakte.
Vervolgens vond de f”
opening van het spel „De Bonte Tocht".
Om drie uur ving het spel aan. Regisseur
Sweers had ernstig met zyn J. W.-dilettanten
het spel ingestudeerd en op de uitvoering, in
tegenwoordigheid van de vele autoriteiten en
duizenden J. W.-ers, bleek dat de jonge artis-
ten. zoowelsolisten als koorsprekers zich ge
heel in het spel van Bernard Verhoeven en
Ven Oldenburg Ermke hadden iftgewerkt. Hier
sprak het volk zyn diep geloof uit in een geluk
kiger toekomst in chrlsteiyken geest. Het open
luchtspel, hier in de idealere omgeving vertolkt
dan in het Amsterdamsche Stadion, had ook
een veel indrukwekkender effect. De kleurige
groepen, die In tegenstelling met elkaar de
party van Christus en die van den duivel weer
geven, vormen op het weldsche plein een scher
pe tegenstelling, terwyi de klank der spreek
uren beter tot de menigte doordrong, omdat
hier de Basiliek als een sterk klankbord werkt
en de acoustiek verrassend goed is. wy willen
niet treden in de beoordeellng van het spel
var, hen, die als qplisten op den voorgrond
traden, maar toch mag geaegd, dat zy. die de
roi vertolkten van de aartsengelen én den scher
pen dialoog voerden met Satan, het voorberel-
„n.gbspei tot „De Bonte Tocht” waardig weer
gaven. Trouwens de regie had gelukkige vond
sten dóór de Engelen te stallen op hooger plan
aan den duivel en zyn trawanten, die als in
de onderwereld stonden tegenover de verheve
ne- geesten. Deze regie maakte Inderdaad een
levendig effect en later by de tegenspelen,
wanneer de stryd tusschen goed en kwaad
wordt geïllustreerd door de verschillende groe
pen, wist de regisseur den tekst van het spel
aannemelijk te maken voor het gehoor. Soms
werd er we! eens geduld gevergd, wanneer de
dialogen te zwaar en te lang werden gevoerd,
maar dan wist de spelleider juist door kleurige
groepeeringen, door sprekende koren de kracht
van het massaspel ten vólle te ontplooien.
Sweers streed hier met de 400 medewerkenden
voor het goed recht van het massaspel, waarin
het goede boven het kwade werd gemanifes
teerd. De climax is, als 8t. Franclscus ten too-
ncele komt en den in bangen strijd byna ver
sagende menschen den eenvoud des harten, den
vrede van Christus en de ware blydschap toont,
dan gaat er als het ware een licht door het spel,
dat de duizenden jongeren wist te begeesteren.
De muzikale begeleiding was sober en toch lei
dend. He: geheel mag als openluchtspel, dank
zy strakke regie en fraaie omgeving, gestaagd
genoemd worden. Het zal Zondag 23 Augustus
az. voor het publiek opnieuw vertoond worden.
Het gehoor van Zondag toonde zich zeer vol
daan en enthousiast. Een algemeen dankwoord
was hier wel verdiend.
Met het sluiten van het openluchtspel was,
na een kort afscheidswoord van Rector I. v. d.
Berg, eveneens het einde van het Congres geko.
men en langzamerhand togen velen of huis
waarts of stadwaarts. Sommigen bezochten nog
onder voorlichting der Paters Montfortanen de
Landstichting.
De muziek, waarmede het spel werd geïllus-
reerd, is gecomponeerd door Dr. Arthur Metz
O. F. M. uit Wychen.
Het orkest, voomameiyk samengesteld uit
leerlingen der Nymeegsche Muziekschool, stond
onder leiding van den heer Hiddink.,
En ten slotte mag wel even gereleveerd wor
den het comité van voorbereiding en organi
satie, waarin Rector Mommersteeg. Directeur
van de Bossche Dioc. Organisatie van de
j. W.”, de heer Dieo van Steen, hoofdbe-
stuurslid en kapelaan van Bakel uit Nymegen
het leeuwenaandeel hadden.
komen. >nsl.nt.ne
help' sp°edi9 b'! J
hooWp'jn>‘e*piin
Instantine
de schitterende aanblik, die zeer zeker
de verwachtingen van de waardige promotors
der uitmuntende organisatie „De Jonge Werk
man' overtreft, bewijst wel. in welke mate zy
beantwoordt aan de verlangens van ontelbare
zielen en hoe overvloedig de zegeningen des
hemels op haar zijn neergedaald.
Overigens, hoe kan het ook anders? Hoe
zouden niet de Goddelüke gaven met kwistige
hand worden uitgedeeld, aan deze vereeniglng
van katholieke arbeidersjeugd, die alles in het
werk stelt om „Het Ryk van Christus” onder
haar leden te verbreiden en te bevestigen en
die ze opvoedt tot een heeriyke en oprechte
beiydenis van het katholieke geloof voor het
aanschyn der geheele wereld.
Het is bekend, dat by „De Jonge Werkman”
de titel katholiek niet een eenvoudig opschrift
is boven de statuten of in de vanen van hét
Verbpnd, maar dat het vóór alles beteekent ’n
begeesterenden grondslag van het geheele le
ven. een levendmakend zuurdeeg, dat door zyn
onzelfzuchtige activiteit allen en vooral de
jonge arbeiders tracht te winnen door het
apostolaat van den geiyke op syns geiyken in
den strijd om het goede.
De Heilige Vader was byzonder getroffen by
het vernemen van de krachtige pogingen, die
„De Jonge Werkman” reeds heeft ondernomen
voor de verweseniyking van allerhande voor-
deelen, ook materleele voordeelen, ten gunste
van den arbeidersstand, overeenkomstig de so
ciale grondbeginselen, die de Heilige Kerk nooit
opgehouden heeft te verkondigen en waarvan
zy onlangs nog onschatbare bewyzen heeft ge
leverd met name in de encycliek Quadragesimo
Anne