Eerste Nationale Congres
van
over
Pauselijke voldoening
het J.W.-Congres
„De Jonge Werkman”
Priesterfeesten
nOUSSANA
KWIEK EN VIEF
Spaansche bisschoppen waarschuwen
EEN ENTHOUSIASTE
BIJEENKOMST
WAARDEEREND SCHRIJ
VEN AAN MGR. DE JONG
K
HET MODERNE MONSTER
IS HET COMMUNISME
MAANDAG 17 AUGUSTUS 1936
Een studiereis van dr.
Vroklage S.V.D.
„De Bonte Tocht”
Pastoor J. C. van der Loos
voor
HEFFING OP BOTER
BENOEMINGEN
In het Bisdom Haarlem
Paters Carmelieten
De eenheid bewaren
De actie toot versch brood
INTREKKING HUURTOESLAG
t-m.
i d»
Katholieken mogen zich tot geen
enkelen prys onder de roode
vlag scharen
Bakkersvereeniging
bereikt succes
Tegen revolutionnaire
beginselen
Nieuwe onderzoekingstocht naar
de binnenlanden van Timor
JEUGDIGE MISDADIGERS
NAAR WERKKAMPEN
PILOOT SCHOLTE NAAR
SANTÉ MONICA
c.
als
In welk stadium de plannen
verkeeren
De eerste proeve van deze organi
satie in groot formaat mag als
volkomen geslaagd be
schouwd worden
Door getuigenis af te leggen
het Geloof is het Congres een
vertroosting voor den
H. Vader
De viering van het jubileum van
Mgr. J. M. v. d. Tuyn
a
60 /aar priester ,t
Het spel
De omzetbelasting op
brood
Een grootsche demonstratile
huldiging maakte een schitterend
l een diep betoon
n
licM,
Pastoor L. Beysens
(wg.) Kardinaal Pacelll.
IR
Prijs 50 ct:
WINSCHOTEN
duidelijker zeggen,
H. X
<W4.) E. Kardinaal Pacelll
M*-
1
i
uncef.
ens»
om het vertrouwen te wekken en een aan
sporing te zijn tot nieuwe begeestering voor
onfeilbare successen.
end*
dstrijd
[ieder-
telgen.
F door
•fr-
Brtd-
boo«-
«and
tus rrr
nit Mn
De Ned. Ver. van Werkgevers In het Bakkers
bedrijf deelt mede, dat de requesten, door haar
tot den minister van Financiën gericht, waarin
geprotesteerd werd tegen de aan de bakkerij
opgelegde verplichtingen om over het tevoren
van omzetbelasting vrijgestelde brood deze be
lasting vortftaan te betalen, alsmede de be
sprekingen, door haar ten departemente ge
in
en
Naar ons door de K. L. M. wordt medege
deeld, zal de piloot J. B. Scholte binnenkort
naar Santé Monica vertrekken, om daar eeni-
ge ervaring op te doen met de nieuwe door de
K. L. M bestelde D. C. 3-toeeteUen.
Het comité van actie voor versch brood aan
het ontbijt is dezer dagen te Amsterdam bij
een geweest.
Besloten werd de actie te blijven voorzetten,
In het vertrouwen, dat door de geleidelijke toe
passing alle moeilijkheden van omzettingen en
dergeWke zullen kunnen worden voorkomen.
de
het
Na de H. MIs is de jubilaris op hartelijke wijze
in de pastorie door het daartoe gevormde co
mité gehuldigd. Hem werd zijn portret, geschil
derd door Adrlanus van der Plas, aangeboden.
Een derde jubileum In Den Haag werd ge
vierd door pastoor L. Beysens. van de St. Wil-
Ubrordus-parochle, die voor veertig jaar priester
werd gewijd. Zijn eerwaarde droeg Zaterdag
morgen om negen uur een H. Mis van dank
baarheid óp, waaraan In het bijzonder de school
kinderen deelnamen, die de elfde Gregoriaan-
sche Mis voor het eerst uitvoerden. Het jongens-
en zangerskoor der parochie, onder leiding van
kapelaan Buyvens. zong de wisselende gezan
gen. Na den dienst had een huldiging door
schoolkinderen plaats. Hedenmorgen zal de ju
bilaris een plechtige Hoogmis opdragen.
In het verslag van het Nationale Congres van
„De Jonge Werkman” wordt melding gemaakt
van een schrijven namens Z. H. den Paus. Den
tekst van dit schrijven, dat gericht was aan Z.
H. Exc. den Aartsbisschop, laten wy hieronder
volgen:
Belg»
iet n
De heffing op boter en de vervoervergunnlng
voor buitenlandsche boter zijn voor de week van
16—32 Augustus vastgesteld op ƒ0.80 per kilo
gram.
MOUSSERENDE APPELWIJN
Jntaa/d a£i> cfta/npagrw^
Is onze „Omroeper”. Eiken avond weer opnieuw
spreekt hij in 80.000 f-enn-n waar hij steeds
een trouw gehoor vindt. Zaken-Omroepera M
ct, per regel. Particuliere Omroepers 20 ct, per
regel. Betrekkingen (gevraagd en aangeboden)
10 ct. per regel
r, JU
«land,
nbert
n kek
zL
leder-
Boseh.
nnett,
eftasr
vensB
dig#.
toen
Wat wij ongeoorloofd verkleien, grenst aan
het monsterachtige; de vijand, het moderne
monster, is het marxisme of communisme, bet
monster met de zeven koppen, het complek
van alle dwalingen, dat met zijn godsdiensti
ge, politieke, sociale en economische denkbeel
den lijnrecht tegenover het Christendom staat.
Het valt niet te loochenen, dat de grondslag
van elke menschelijke orde en van elke ware
beschaving is het Geloof In God. gepaard aan
het waarnemen van de plichten, die er uit
voortvloeien en die In rechtvaardigheid en hei
ligheid de plichten van de schepselen tegenover
hun Schepper en de betrekkingen tusaehen de
schepselen onderling regelen.
Is dit geloof eenmaal vernietigd, dan is er
geen enkele wjjsgeerige theorie, geen enkel door
mervehen uitgedacht sociaal stelsel, dat de ont
ketening van de lagere instincten der gevallen
natuur kan beteugelen en de geschiedenis
van het oogenbllk bewijst het maar al te zeer
de kostbaarste schatten van zedelljke en staats
burgerlijke vorming, die de christelijke volken
in den loop der eeuwen vergaard hebben, van
een wissen ondergang kan redden' „Indien de
Heer het huls niet bouwt, werken de arbeiders
tevergeefs: Indien de Heer de stad niet be
waakt, bewaken de wachters haar tevergeefs.’
Ps. 126 1 en 2.
Niets is zoo heilzaam voor het algemeen en
persoonlijk welzijn als een diep christelijk leven,
dat een vruchtbare harmonie legt tusaehen vrij
heid en gezag, tusaehen kapitaal en arbeid, tus
schen particulier en algemeen belang, tusschen
het vergankelijke en het eeuwige.
Het is mij een groot geluk, U de Vaderlijke
voldoening van Zijne Heiligheid te mogen ver
tolken over de aankondiging van het eerste
nationale J. W.-Congres, dat het Verbond „De
Jonge Werkman” In Nederland 16 Augustus te
Nijmegen zal houden onder de auspiciën van
Uwe Hoogwaardige Excellentie. Mogen wij deze
plechtige samenkomst van de zoo verdienste
lijke organisatie „De Jonge Werkman” door
een bijzondere attentie van de Goddelijke Voor
zienigheid in zeker opzicht niet beschouwen als
de voortzetting in Uw dierbaar vaderland van
den zegenrjjken arbeid van de jongste congres
sen van de Belgische en Fransche K. A. J.?
Een ordelijke, indrukwekkende optocht werd
In de kapel van de St. Raphaëistichting aan
het Ingenhouszpleln te 's-Gravenhage werd
Zaterdag door pastoor J. C. van der Loos van
Uitgeest, ridder van het Heilig Graf van Jeru
zalem. een plechtige H. Mis van dankbaarheid
opgedragen bij gelegenheid van zin veertig
jarig priesterfeest. Bij deze plechtigheid was
alleen een kleine kring van familieleden tegen
woordig. Zangers van de St Gerardus Majella-
parochie voerden de liturgische gezangen uit.
Des middags van twee tot vier uur recipieerde
ten huize Haagweg 135 te Rijswijk 0e jubilaris,
van welke gelegenheid velen gebruik maakten
om hem hun gelukwenschen aan te bieden. Tot
besluit van zijn feest zal pastoor van der Loos
19 Augustus as. In de Basiliek te Kevelaer de
plechtige Hoogmis voor de Haagscbe pelgrims
opdragen.
Het is onder geenerlei omstandigheden en
zeker niet tijdens een zeer wreeden oorlog ge
oorloofd, om de Katholieke krachten tegen
over een gemeenschappelijken vijand in gevaar
te brengen of te versplinteren. De leer om
voor alles, boven alles en gezamenlijk de een
heid te bewaren tegenover de vijanden van het
Christendom, een leer, die de tegenwoordige
Paus zoo dikwijls heeft verkondigd, geldt niet
alleen voor de vredelievende overwinningen van
den geest, in het streven van het Apostolaat,
en in den kalmen verkiezingsstrijd voor de wet
gevende lichamen, maar moet ook envoorwaar-
Deze huldiging maakte
effect en was tegelijkertijd
van eerbied
Isnde. Het défilé was tegelijk de Intocht der
De Bisschoppen van Pamplona en Vi
toria hebben aan hun grioovigen een her
derlijk schrijven gericht waarin »U de
gruwelen van den burgeroorlog betreuren,
en de strijdende partijen herinneren aan
de wetten der moraal en het gebod der
liefde. Verder verklaren de Bisschoppen,
dat de katholieken zich tot geen enkelen
prijs onder de roode vlag mogen srbaren
om hun broeders te bestrijden. Zooals men
weet, hebben de Nationalistische Basken
gemeene snak gesnaakt mét het Volksfront,
hopende hierdoor zelfbestuur te krijgen
evenals Catalonië.
Hoe zou onze Heilige Vader daarin geen
bovennatuurlijke compensatie zien voor de
tallooze bedreigingen, die ons benauwen?
Hoe zouden deze weldoende bijeenkomsten
Hem niet vertroosten In de talrijke beproe
vingen, die Hem treffen, door de afdwaling
van een uitgelezen gedeelte Zijner kudde,
van een zoo groot aantal jonge arbeiders,
die door een even handige als verderfelijke
propaganda worden aangetrokken en dienst
baar gemaakt. Manifestaties zooals die.
welke op het oogenbllk te Nijmegen worden
voorbereid, zijn dan ook bij uitstek geschikt.
Wij laten hieronder enkele passages volgen
uit dit belangrijke schrijven:
Wij kunnen en moeten openlijk en met bin
dend gezag onze meenlng te kennen geven
over de ernstige gebeurtenissen, die sich te
De Heilige Vader spreekt dan ook de beste
wenschen uit voor den bloei en verdere
ontwikkeling van zulk een machtig werk,
dat voor de -rt—«h—■- «en heeht bol
werk is tegen de revolutionnaire beginselen,
die, al worden sjjn hier en daar zoodanig
ontmanteld, dat de minder ontwikkelde
christenen en door misleid worden. lijn
recht en absoluut tegenover de onderrich
tingen van Christus en Zijn Kerk staan.
midden van den algemeenen strijd in onze pro
vincies hebben voorgedaan.
Gij allen, kinderen van Blscaye en Navar
ra. weet wat wij bedoelen; ons hart doet pijn,
omdat de kinderen van ons land op het slag
veld met verbittering strijden en elkander
vermoorden. Het zijn kinderen van netzelfde
bioqd, van hetzelfde ras, zij belijden hetzelfde
godsdienstige ideaal, zij gelooven in dezelfde
liefde tot God, tot Christus en Zjjn Kerk, zij
leven volgens de leer en ds wetten van
Christus, zjj allen ontvangen Zjjn H. Lichaam,
maar hun afdwaling bestaat hierin, dat zij
elkander om politieke redenen bestrijden.
Dit is lets van zeer ernstlgen aard. Maar wij
zijn hevig ontsteld, en het verontrust ons
hart, dat onze zonen, die zoo van liefde zijn
vervuld jegens de H. Kerk, wier leer zij vol
gen, gemeene zaak hebben gemaakt met de
verbitterde en gezworen vijanden van de H.
Kerk.
Beminde kinderen, met het gezag, waarmee
wjj bekleed zijn en als een bevel, dat ontleend
Is aan de duidelijke en onontkoombare leer
van de H. Kerk, zeggen wij u: non llcetl Het
is niet' geoorloofd I
In het voortgezet provinciaal kapittel der Pa
ters Carmelieten werden benoemd tot prior van
het klooster te Boxmeer P. Adrlanus Peters;
in Zenderen P. Ferdlnandua Duyndam; te Oss
P. Hieronymus Lugtenberg; in Aalsmeer P. Al
bertus Groeneveld; te Hoogeveen P. Basilius
Dommershuysen; te Merkelbeek P. Robertus
Elferlng; te Mains Marcellus TöUer; te Nijme
gen P. Christophorus Verballen; te Oldenzaal
P. Dr. Ignatius Schwering.
Verder werden benoemd tot Rector aan het
Lyceum te Oldenzaal P. Aloysius V. d. Staay;
aan het Gymnasium te Zenderen P. Lambertua
Smeets; tot Directeur aan de H.BJ3. te Oes P.
Dr. Petrus Thomas Rlbbert.
De hoogeerw. Pater Provinciaal- koos tot zijn
Assistent P. Dr. Cyrillus Hendriks.
Het is niet geoorloofd Iets kwaads te doen
om iets goeds te bereiken, en men kan de po
litiek niet boven den godsdienst verheffen.
Men moet God boven alles beminnen, nog meer
dsn het vaderland.
Het is hoogst gevaarlijk een verbond te slui
ten met een verbitterden vijand, die machtig
en onweerstaanbaar Is, en die de heerschappij
over geheel Spanje tracht te verkrijgen-, want
voor hen, die niet in God gelooven, bestaat er
geen getrouwheid aan verdragen, daar God de
eenlge grondslag is van alle verplichting.
Omdat het communisme alles wil, en gij op
het einde van den strijd in de minderheid zult
zijn tegenover een onverzoeniyken vijand
gezien zijn denkbeelden on sociale bedoelingen
zult gU in den treurlgen toestand verkeeren
van de minderheden, die in andere landen on
der MB autetttgMb regiem verzuchte*,"
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft de
volgende Weleerw. Heeren benoemd tot Pastoor:
te Llsse <H AgathalO. P. A. van Zuylen;
te Noord-Zkjpe Ct Zand)J. P. J. A. van den
Bergh;
te Zlerlkaee: L. Brink.
Tot Rector te Scbevenlngen (Voorzienigheid):
W. A. E. Bokeloh.
Tot Leeraar aan het Seminarie Hageveld te
Heemstede: J. P. de Jong en C. A. M. Snelden.
Tot Kapelaan:
te Amsterdam (H. Agnes)Th. van Baar; (O.
L. Vrouw Onbevl. Ontv.): J. C. van der Meer;
te 's-Oravenhage(H. Jacobus): J. W. H.
Schmidt;
te Heemstede: (O. L. Vrouw Hem.):
Kooyman (Neom.);
te Rotterdam: <H. Elisabeth): L. C Schinkel;
te Sassenhelm: J. A. M. Schmidt (Neom
te Schiedam: (H. Hart): K. J. Westerkamp;
te Voorburg: (O. L. Vr. Hem.): C. de Ruytcr;
te Wassenaar; (Goede Herder): P. J. Kraak
man (Neom.)..
ardui.
B mi-
Ig F-
Iksvtff
,tsm»
i
ef«»
t
paar
ras
voerd, in zooverre resultaat gehad hebben, dat
de minister beeft bepaald, dat vrij blijft van
omzetbelasting:
a> Al dat brood, dat gemaakt to uit deeg,
vervaardigd uit geen andere grondstoffen dan
meel en bloem, zemelen, zout, melkpoeder, wa
ter. moutextract, crème en bakkersvet,
b) Krentenbrood (geen krentenbollen), voor
welks vervaardiging ten hoogste 10 pet. van
het gewicht van het gebezigde deegbeslag
krenten en/of rozijnen zijn gebezigd,
c) Dat brood, vervaardigd uit gewoon brood
deeg. waaraan bijvoorbeeld een weinig suiker
to toegevoegd, zooals in sommige streken van
het land te doen gebruikelijk to.
De aan de hand van bet bovenstaande teveel
geheven belasting zal worden verrekend met de
nog op te leggen aanslagen.
Door de Spaansche regeeringstroepen wordt al het beschikbare oorlogs
materiaal bijeengebracht om de Nationalisten met meer succes te
kunnen bestrijden
stichtenden religieus en Z. H. zendt hem. van
ganscher harte, tegelijk met Zijn felicitaties en
beste wenschen, ook Zijn bijzonderen Apostoll-
schen Zegen, als onderpand, dat God dezen
waardlgen Dienaar der Kerk rijkelijk moge
loonen.
>x
De weleerw. Pater O. Bloetjes S.J. herdacht
Zaterdag te Rotterdam, in de kerk van O. L.
Vrouw Onbevlekt Ontvangen, zijn diamanten
priesterfeest
Des morgens droeg de jubilaris een plechtige
Hoogmis op. Na het Evangelie deed pastoot
Jansen mededeeling van het volgende hulde-
telegram van Z. H. den Paus:
BU gelegenheid van het zestigjarig Priester-
Jubilé van pater Gangulphus Bloetjes. kapelaan
In de parochie van O. L. Vrouw Onbevlekt Ont
vangen, te Rotterdam, wil Zijne Heiligheid een
blijk geven van Zijn Vaderlijke vreugde over
Daarom zal het komende Congres, dat door
het Nationaal Verbond „De Jonge Werkman"
in Nederland is bijeengeroepen, door de open
lijke belijdenis van zijn Geloof in God en in
Zijn Christus, tegenover de smartelijke afval
ligheid van een zeer groot aantal jonge arbei
ders, en door zijn bestudeering van de mid
delen, die het beste geschikt zijn om getuigenis
af te leggen van dit Geloof door de oprechte
en moedige beleving van de christelijke deug
den. niet nalaten, het hart van den Heiligen
Vader te vertroosten.
Dr. B. Vroklage S.VB, professor aan het
Theologicum te Teteringen en docent aan de
R. K. Leergangen te, Tilburg, is voornemens
dezen herfst een wetenschappelijke onderzoe-
kingsreis naar de binnenlanden van Timor te
maken. Ethnologlsch en anthropologisch to dit
eiland nog zoo goed als onbekend. Dr. Vroglage
verwacht in ethnologlsch opzicht Interessante
toestanden op Timor aan te treffen, omdat
naast een later vaderrecht het oudere moeder
recht by eenlge stammen nog tamelijk zuiver
schijnt voort te bestaan, terwijl eenlge vage ge
gevens in de literatuur doen vermoeden, dat ook
nog min of meer duidelijke resten van de nog
oudere totemlstlsche cultuur op dit eiland wor
den aangetroffen.
Daar het vaststaat, dat in deze streken van
onzen Archipel het negroïde (papoeïde) en mis
schien ook nog wel het weddlde element wordt
aangetroffen, zal dr. Vroklage door Anthropo-
logische metingen en, indien de middelen het
toe zullen laten, ook door bloedproeven pogen
vast te stellen, In welke mate Zich deze zeer
oude rassen tot op heden nog op Timor hebben
gehandhaafd en hoever zij reeds In de latere
mongolide rassen zijn opgegaan of door deze
zijn uitgeroeld. Deze studiereis, waarbij ter ver
gelijking inbegrepen zijn eenlge korte onderzoe
kingstochten op de naburige eilanden, zal onge
veer twee jaar duren.
Evenmin is het toegestaan, laten wjj het nog
duidelijker zeggen, het Is absoluut ongeoor
loofd, om zich af te scheiden van zijn broe
ders en zich dan te vereenigen met den vijand,
om zijn broeders te bestrijden, gn zoo het
Ideaal van den Christus te vermengen met dat
van Belial (tusschen wie geen accoord moge
lijk is) en dit Ideaal zou dan bestaan in het
dooden van zijn broeder, want het vernietigen
van den vijand te het doel van eiken oorlog,
ook al zou men er naar streven om zich onbe
smet te bewaren.
delijk en zonder uitzondering toegepast worden
in geval van oorlog, waarbij alles: godsdienst
en Ideaal, onze bezittingen, ons leven, het be
den en de toekomst van een volk op het spel
staan.
In verband met de plannen, om een gedeelte
der jeugdige misdadigers onder te brengen In
werkkampen, meldt de N.R.C. nog, dat het
stadium, waarin de verwezenlijking van het
denkbeeld verkeert, thans dit te: Het comité
heeft van de Ned. Spoorwegen de beschikking
gekregen over de spoorweg-emplacementen te
Weert, met een groote hoeveelheid te sloopen
spoorwegmateriaal, en de gebouwen, welke als
verblijven en als werkplaatsen In te richten
zijn.
De uitgewerkte plannen voor deze eerste
proef, welke het comité om te beginnen met
ongeveer 50 Jongelieden wil nemen, liggen reedr
geruimen tijd bij de departementen van Sociale
Zaken en van Justitie, ter bestudeering. Het
comité wacht nog op antwoord op zijn verzoek
om regeeringssubsidle.
Ter gelegenheid van zijn zilveren priester
feest droeg Zaterdagmorgen Mgr. J. M, van
der Tuyn, Deken van *s Oravenhage. een plech
tige Hoogmis op in de rijk met bloemen ver
sierde kapel van 8t. Antoniushove te Voor
burg. Bij deze plechtigheid, waarbij assistentie
verleend werd door pastoor J. C Schiphorst
als diaken en pastoor B H. C. Hosman. beiden
uit Amsterdam, als subdiaken, waren o.m. te
genwoordig de oud-Vlcaris-Generaal van het
Bisdom Haarlem. Mgr. M. P J. MöUmann. de
Vlcarls-Generaal Mgr Th. W. Plchot. Kanun
nik L. A A M. Westerwoudt. deken H. C J.
Sondaal, van Haarlem. eere-Kanunnik J. F. L.
Dankelman, deken van Delft, prof. J. Th. Bey
sens, pastoor J. B Möller. pastoor J. Nuyen,
aller, te Voorburg en verschillende geestelijken
uit Den Haag en omgeving De feestpredikatie
werd gehouden door pastoor Schiphorst, die
ook 25 jaar geleden de feestpreek hield bij de
eerste H. Mis van Mgr van der Tuyn. Evenals
toen wilde Züne Eerwaarde allereerst weder
spreken over de hooge beteekenis van het
priesterschap met de zware lasten, die het aan
zijn dragers oplegt, doch ook met de heerlijk
heid, waarmee zU erin door God bekleed zijn.
Vervolgens richtte pastoor Schiphorst zich tot
dril jubilaris, wiens priesterlijke x’rdlensten hij
in het kort schetste als secretaris van het Bis
dom. als pastoor van Heemstede en nu sedert
eenlge Jaren als Deken van den Haag, waarbij
hij speciaal de hooge opvatting van het pries
terschap van den jubilaris roemde. De H. Mis
werd verder bijgewoond door familieleden, de
eerwaarde zusters van St. Antoniushove, In-
wouenden en verpleegden Des avonds bracht
de Harmonie St. Gregorius aan Mgr. van der
Tuyn een serenade.
Voor de vruchtbare toekomst der beweging
en als blijk van Zijn bijzondere welwillendheid
en van Zijn Vaderlijke aanmoedigingen ver
leent Zijne Heiligheid U, Excellentie, alsmede
aan de leden en leiders van het Nationaal Ver
bond „De Jonge werkman" in Nederland en
aan allen, die deel zullen nemen aan de ko
mende algemeens bijeenkomst. Zijn Apostoll-
schtn Zegen.
Van deze gelegenheid maak ik gaarne ge
bruik om U, Excellentie, mijn verknochtheid in
Onzen Heer Jezus Christus tot uitdrukking te
brengen.
Vervolgens voqd de sfmarsch plaats ter
opening van het spel ,De Bonte .Tocht”.
Om drie uur ving het spel aan. Regisseur
Sweers had ernstig met zijn J. W.-dilettanten
het spel ingestudeerd en op de uitvoering,
tegenwoordigheid van de vele autoriteiten
duizenden J. W.-ers, bleek dat de jonge artte-
ten. zoowel solisten als koorsprekers zich ge
heel in het spel van Bernard Verhoeven en
Van Oldenburg Ermke hadden Inge werkt. Hier
sprak het volk zijn diep geloof uit in een geluk
kiger toekomst in christelijken geest. Het open-
luchtspel, hier in de idealere omgeving vertolkt
dan in het Amsterdamsche Stadion, had ook
een veel indrukwekkender effect. De kleurige
groepen, die In tegenstelling met elkaar de
partij van Christus en die van den duivel weer
geven, vormen op het weidsche plein een scher
pe tegenstelling, terwijl de klank der spreek
koren beter tot de menigte doordrong, omdat
hier de Basiliek als een sterk klankbord werkt
en de acovstiek verrassend goed te. Wij willen
niet treden in de beoordeeling van het spel
van hen, die als solisten op den voorgrond
traden, maar toch mag gezegd, dat zij, die de
rol vertolkten van de aartsengelen en den scher
pen dialoog voerden met Satan, het voorberel-
-ingsspel tot „De Bonte Tocht” waardig weer
gaven. Trouwens de regie had gelukkige vond
sten door de Engelen te stallen op hooger plan
aan den duivel en zijn trawanten, die als in
de onderwereld stonden tegenover de verheve
ne- geesten. Deze regie maakte Inderdaad een
levendig effect en later bij de tegenspelen,
wanneer de strijd tusschen goed en kwaad
wordt gelEustreerd door de verschillende groe
pen, wist de regisseur den tekst van het spel
aannemelijk te maken voor het gehoor. Soms
werd er we) eens geduld gevergd, wanneer de
dialogen te zwaar en te lang werden gevoerd,
maar dan wist de spelleider juist door kleurige
groepeeringen, door sprekende koren de kracht
van het massaspel ten volle te ontplooien.
Sweers streed hier met de 400 medewerkenden
voor het goed recht van het massaspel, waarin
het goede boven het kwade werd gemanifes
teerd. De climax is, als St. Franciscus ten too-
ncele komt en den In bangen strijd bijna ver
sagende menschen den eenvoud des harten, den
vrede van Christus en de ware blijdschap toont,
dan gaat er als het ware een licht door het spel,
dat de duizenden jongeren wist te begeesteren.
De muzikale begeleiding was sober en toch lei
dend. Hei geheel mag als openluchtspel, dank
zij strakke regie en fraaie omgeving, geslaagd
genoemd worden. Het zal Zondag 23 Augustus
as. voor het publiek opnieuw vertoond worden.
Het gehoor van Zondag toonde zich zeer vol
daan en enthousiast. Een algemeen dankwoord
was hier wel verdiend.
Met het sluiten van het openluchtspel was,
na een kort afscheidswoord van Rector I. v. d.
Berg, eveneens het einde van het Congres geko.
men en langzamerhand togen velen of huis
waarts of stadwaarts. Sommigen bezochten nog
onder voorlichting der Paters Montfortanen de
Landstichting.
De muziek, waarmede het spel werd geïllus-
reerd, te gecomponeerd door Dr. Arthur Metz
O. F. M. uit Wychen.
Het orkest, voornamelijk samengesteld uit
leerlingen der Nijmeegsche Muziekschool, stond
onder leiding van den heer Hlddlnk.
En ten slotte mag wel even gereleveerd wor
den het comité van voorbereiding en organi
satie, waarin Rector Mommersteqg, Directeur
van de Bossche Dtoc. Organisatie van de
,J. W.”, de heer Theo van Steen, hoofdbe-
stuurslld en kapelaan van Bakel uit Nijmegen
het leeuwenaandeel hadden.
Het kan U 'e Pas W
komen, 'nst.nhne
help* spoed'9 b.j
hooWpii«'>'*»Pv,n
d lns}anjjne
Zijne Heiligheid schept dan ook b|j voorbaat
reeds behagen in den weldoenden aanblik van
die talrijke, vreedzame scharen jongelieden,
die deel zullen nemen aan het Congres te Nij
megen. of die zich er zullen doen vertegen
woordigen.
En de schitterende aanblik, die zeer zeker
de verwachtingen van de waardige promotors
der uitmuntende organisatie „De Jonge Werk- a...»
man' overtreft, bewijst wel, In welke mate zij den 1*“«durl«en' onafgebroken arbeid van dezen
beantwoordt aan de verlangens van ontelbare
zielen en hoe overvloedig de zegeningen des
hemels op haar zijn neergedaald.
Overigens, hoe kan het ook anders? Hoe
zouden niet de Goddelijke gaven met kwistige
hand worden uitgedeeld, aan deze vereenigtng
van katholieke arbeidersjeugd, die alles in het
werk stelt om ..Het Rijk van Christus” onder
haar leden te verbreiden en te bevestigen en
die ze opvoedt tot een heerlijke en oprechte
belijdenis van het katholieke geloof voor het
aanschijn der geheele wereld.
Het Is bekend, dat bij „De Jonge Werkman”
de titel katholiek niet een eenvoudig opschrift
is boven de statuten of in de vanen van het
Verbond, maar dat het vóór alles beteekent 'n
begeesterenden grondslag van het geheele le
ven. een levendmakend zuurdeeg, dat door zijn
onzelfzuchtige activiteit allen en vooral
jonge arbeiders tracht te winnen door
apostolaat van den gelijke op zijns gelijken In
den strijd om het goede.
De Heilige Vader was bijzonder getroffen bij
het vernemen van de krachtige pogingen, die
„De Jonge Werkman" reeds heeft ondernomen
voor de verwezenlijking van allerhande voor-
deelen. ook materieele voordeelen’ ten gunste
van den arbeidersstand, overeenkomstig de so
ciale grondbeginselen, die de Heilige Kerk nooit
opgehouden heeft te verkondigen en waarvan
zij onlangs nog onschatbare bewijzen heeft ge
leverd met name In de encycliek Quadrageslmo
Anne
Het .N. V. V. heeft een manifest uitgevaar
digd. waarin het zich verzet tegen de af
schaffing van den huurtoeslag en tegen da
wijzigingen van de steunregeling.
still en voorkomt
pijnen
In den laten namiddag van Zaterdag werden
plechtig de klokken geluid van de Cenaculum-
kerk en werden de Jonge mannen opgeroepen
tot een plechtig Marialof, door Rector I. van
den Berg, Directeur van het Nationaal Ver
bond ,JDe Jonge Werkman”. De jongens zongen
zelf de lofliederen en bijzonder stichtend klonk
het Magnificat door de ruimte. Tijdens het Lof
hield de algemeene leider, mede in tegenwoor
digheid van Rector Mommersteeg, denBoaschen
diocesaanleider van de J. W. en Jos. Veltman,
secretaris van dien Bond, een korte en pittige
toespraak, waarin hij wees op de diepe betee
kenis van dit congres, dat wil zijn een uiting
van het diep godsdientlg, zedelijk streven van
de J. W. en wil getuigen van de innige maat
schappelijke en cultureele oogmerken, welke de
J. W. zich stelt m de hervorming der samen
leving en de vorming harer leden. Na het Lof
werd door de honderden het J. W.-lled aange
heven.
Zondag was de groote demonstratie. Om elf
uur werd de Pontificale H. Mis opgedragen
door Z. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong, Aartsbis
schop van Utrecht, met assistentie van Mgr.
Rath, deken van Helmond als presbyter-as-
slstens, Mgr. Arn. A. Suys, Vicaris H. Land
stichting en den ZeerEerwaarden heer P.
van Aken, Deken van UbbergenBeek,
troon-diakens, en den ZeerEerwaarden heer I.
H. van den Berg, als diaken en den ZeerEer
waarden Pater J. Colsen, C. M. Rector te Nuth
(L.) als sub-diaken.
Naast het atrium van den basillekbouw had
zich het zangkoor van St. Cecilia van de Nij
meegsche R. K. Werkliedenvereenlging, onder
leiding van Simon Terpstra. opgesteld. Het
zong voortreffelijk de wisselende gezangen der
H. Mis. terwijl duizenden deelnemers de litur
gie van de Missa Brevis op indrukwekkende
wijze uitvoerden.
Links en rechte van het altaar hadden zich
opgesteld de vaandrigs der honderden J. W. af-
deelingen en bogen eerbiedig met hun kleurige
banieren tijdens de voornaamste momenten van
de H. Mis. De heer A. Klevits stond voor de
zware taak den massalen zang op orgel te be
geleiden. Tijdens de H. MIs hield Rector I.
van den Berg een korte toespraak tot de dui
zenden hoorders, die hij opwekte steeds trou
we J. W.-ers van de kloeke daad te zijn, en de
vlag van hun organisatie altijd oprecht te die
nen. Ook werd voorlezing gedaan van een
schrijven namens Z. H. den Paus. De Indrukwek
kende plechtigheid werd ook door vele autori
teiten bijgewoond en in den loop van den mor
gen waren Hunne Excellenties Mgr. A. F. Die
pen, Bisschop van 's Hertogenbosch, Mgr. J.
H. G. Lemmens, Bisschop van Roermond en
Mgr. J. P. Hulbers, Bisschop van Haarlem, en
naast hen Mgr. B. J. Eras en Mgr. Smit uit
Rome te midden der duizenden J. W.-ers ge
komen.
Ook de voormannen van het Ned. Werklie
denverbond met de heeren De Bruin, Schutte
en anderen woonden de plechtigheden bij, ter
wijl ook de wereldlijke overheid en de geeste
lijke autoriteiten uit stad en omgeving verte
genwoordigd waren.
Na deze grootsche plechtigheid verzamelden
de J. W.-ers zich In volmaakte orde op hun
vlaggenrijke feestterrein aan den voet van e’en
Sionsberg om daar deel te nemen aan een
groote picknick. Niet minder dan 10.000 jonge
ren vonden daar op het weelderige gras hun
zitplaats en hun ververschlng.
Tot half twee werd den jongeren gelegen
heid geboden tot rust en tot onderlinge kennis
making. Dan .klonk weer het klokgelui van de
Cenakelkerk en schaarden zich de duizenden
diocesaansgewijs en allen achter hun eigen
kleuren, terwijl de Kajotters en de Katholieke
Jonge Gezellen hun eigen banieren volgden.
Meld Mgr. J. de Jong, aarte-
Mwill>*» Utrecht, een terugmak tot de
""““Hde J. w—era, welke Inhield een
•Rekking tot medehelpen en een bUJmoe-
dapper voortgaan op den inge.
«art Gods halp.
Zaterdag en Zondag waren op de H.
Landstichting bij Nijmegen jubel- en
eeredagen van, ,X>e Jonge Werkman”.
Zelden heeft een beweging van jonge
ren zoo’n geestdrift en zoo’n vreugde
weten te wekken als het congres van
„De Jonge Werkman”.
De eerste proeve van deze organisatie,
in groot formaat is geslaagd.
samengesteld met honderden kleurige vaandels
en het feestelijk défilé werd gearrangeerd, dat
zou trekken langs de tribunes, waarop de «hoog
ste autoriteiten van Kerk en Staat hadden
Plaats genomen.
voor het hoogste gezag in den
duizenden naar de tribunes voor het komende
openluchtspel. Amphitheatergewijs waren hier
rit- en staanplaatsen opgebouwd en toen
oeze alle bezet waren, vormden» zef een le
vend klankbord, waardoor de gelulderr der so-
“jen en spreekkoren weerkaatst werden.
De leider van ,JDe Jonge Werkman”, uit het
•artsbisdom Utrecht, Jos. Zwanicken, staande
temidden van de zijnen, begroette de btschop-
en de genoodigden, waaronder wij nog op-
erkten Mgr. Poels en de burgemeesters van
"Wegen, Qroesbeek en Ubbergen.
was ««n hartelijk hooggestemd woord
n dank voor belangstelling van hoop voor
n» °mSt Het werd ^"ende afsluiting
«aardige begroeting toen allen staande
J. W Gebed baden. „Heilig Hart van Jezus,
de j” w "J’ Wn®11* 06 J' W” Heersch over
stortten een Onze Vader en Wees Ge-
‘tot klonk de roeP; ..Voor Chris-
nu K°nlng” en allen antwoordden als
vau /nond: ..°od wil het, Amen.”
groet ?PeMuchtepel werd een welkomst-
ttzitooken door den Verbondsvoorzltter,
»eer hL Na dlt ”«>kom daverde
*We vlakte W'"Ued °ver de heuveleli en de
