4
Een interview met Generaal
Franco
Te
I
V
De vloot in Indie
H
De baconkwestie
Herdenking van
Jhr. van Nispen
r
r
KRUISTOCHT TEGEN ’T
BOLSJEWISME
V
31
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1936
Net al* in Duitschland
r
I
4
1
Mgr. Huibers aanwezig
CONFLICT VOORKOMEN
°P
Feestcongres der K.J.V. te Breda
M.s. „Manoeran’J spoedig hersteld
I
c
Een Koningin Astrid-
boulevard
De val van Madrid
nabij
Een Katholiek mag geen
N.S.B.-er zijn
Aan da stalen ramenfabriek Beha
te Den Haag
NIEUWE FABRICATIE VAN
LUCIFERS
WIJZIGING STEUNVER-
LEENING
.HL
Octrooi zou reed» aangevraagd
zijn
Thane geldendq regeling heeft tot
prijsverlaging en concentratie
der productie geleid
k--
BLOEMEN- EN FRUITFEEST
IN HET WESTLAND
Herdooping van den Zuid-boule-
vard te Noordwijk
De. kwestie Brouwer-
Mussert
Interviewer dient een klacht I
weg ens smaad in
*Vn militairen, geen politici.
Het volk zal zelf over den
nieuwen beetuurevorm
mogen begliggen*’
Viering eeuwfeeet van den
Gezellenvader op 6, 12
en 13 September te
Amsterdam
Volgens de Javabode zou de
uitbreiding belangryk
minder zyn dan het
plan was
0
Hubertus Kapel, waarna gemeenschappelijk
ontbjjt. Te half twaalf Pontificale H. Mis
in de St. Willlbrordutirerk aan den Amstel-
dijk, op te dragen door Z. H. Exc. Mgr.
IF
de
de
Ik
d»t
Is
;c
i
KI
I
8
t
c. dat bijgevolg „het steunen" der N. 8. B.
i In haar soort zware sonde Is.
gramma
volgen.
BU het heengaan vertelde generaal Franco
mij, dat drie jonge officieren er in geslaagd
waren om Malaga binnen te dringen, waar zij
de echtgenoote van generaal Queipo de Llano,
die door de Rooden reeds ter dood veroordeeld
was, hadden weten te bevrijden en die zU vel»
lig teruggebracht hadden binnen de eigen li
nies I
Opheffing van iedere bemoeienis met den
uitvoer van bacon kan niet in overweging wor
den genomen, omdat dit bet in stand houden
van den uitvoer van bacon in gevaar sou bren
gen en bet wegvallen van deze afzetmogelijk
heid een groot nadeel voor den landbouw sou
beteekenen. Ken baconregellng. waarbij teelt-
regeling, quallteitscontróle, heffing en toeslag-
regeling worden behouden, brengt gelijksoortige
moeilijkheden van uitvoering mede als de thans
geldende regeling.
grond een tulndersbedrijf
Het oude raadhuis is op
rezen, omgeven door oude geveltjes, zoodat
tdelb.
jphls
inder
«ten
coup.
Nt M
i n-
Nadat de Bisschoppen van Nederland langen
tjjd gewaarschuwd hadden en de geloovigen
slechts vermanend op hun plicht wezen de
N. 8. B. te vluchten, hebben zij onlangs krach
tens de volheid van hun gezag de N. 8. B. ver
oordeeld en een besliste uitspraak gegeven, die
allen in geweten bindt.
Uit de uitspraak volgen:
a. een gewetensplicht om met deze veroor-
deeling in te stemmen;
b. een plicht om zich te onthouden van alles
wat krachtens de bisschoppelijke verklaring als
ongeoorloofd moet worden beschouwd
Wat is dan ongeoorloofd?
Uit het feit, dat de bisschoppen verklaren,
dat „zij, die aan deze partij in belangrijke mate
steun verleenen, niet tot de H.H. Sacramenten
kunnen worden toegelaten”, volgt noodzakelijk:
a. dat „in belangrijke mate steun verleenen"
onder doodzonde ongeoorloofd Is:
b. dat iedere steun aan de N. 8. B. verleend,
het lidmaatschap dus, het stemmen op de N.
8. B. en verder welke andere steun ook op zich
ongeoorloofd en zondig is:
Uiteraard is het gewenscht, dat het vertrou
wen in de doeltreffendheid der crisismaatrege
len zoo groot mogelijk is. De minister tracht
dit zooveel mogelijk te bevorderen.
De minister heeft den heer 8. Zwanenberg,
commercieel adviseur- van het college van re-
geermgscommissanssen, m zake de bacon nim-'
mer geraadpleegd in verband met de bijzondere
positie, welke deze in dat bedrijf inneemt. In
het onderhavige geval heeft de minister zulks
dus ook niet gedaan. Aangenomen mag wor
den, dat de leiding van het bedrijf, waarmede
de heer Zwanenberg is verbonden, hem heeft
medegedeeld, dat bU de fabrikanten onderling
het plan bestond een schadevergoedinfesregellng
te treffen.
De Fransche vlieger George Ditri heeft een nieuw hoogte-record gevestigd van
14.136 Meter
-
i.
I,
1W»
ring,
cour»
llnlw
Pet
nbf
ieten
hm'
Naar wij vernemen, zal de bespreking, welke
minister Slingenberg 28 dezer te Zwolle zal
houden met de wethouders der groote gemeen
ten betreffende de voorgenomen wijziging in de
steunverleenlng, worden bijgewoond door den
secretaris-generaal van het Departement voor
Sociale Zaken, mr. dr. Scholtens, en door den
referendaris van dat Departement, den heer
Van Hoewen.
In allen eenvoud had Donderdagmiddag om
half drie te Noordwijk de herdooplr.g van den
Zuld-boulevard in .JConingin Astrid-boulevard”
plaats. Er- waren bijna geen officieels personen
ter plaatse, daar op verzoek van den burge
meester van Noordwijk, drs. J. B. V. M. 3. van
de Mortel, aan deze plechtigheid zoo mln moge
lijk ruchtbaarheid was gegeven.
De „Java-bode” bericht het volgende:
De tegenspraak van Aneta-Holland op de
geruchten, vermeld in de Indische Courant en
het Soer. Handelsbiad, als zou de minister van
Defensie afgezien hebben van de uitbreiding
der vloot in Ned. Indlë, is naar de letter juist,
doch doet niet af aan het feit dat Indlë voor
de vloot belangrijk minder krijgt dan oorspron
kelijk was aangenomen.
Volgens het plan van minister Deckers zou
den boven het bestaande minimum van een
kruiser, vier jagen en zes>onderzeeixx>ten, nog
gebouwd worden twee kruisers, acht jagen en
twaalf onderzeebooten, terwijl twee flottielje-
leiden en een aantal ondeneebooten, te bou
wen voor de verdediging in Nederland, ook voor
Indlë zouden worden bestemd. Bovendien zou de
zeemacht 72 groote vliegtuigen krijgen. 1
Aan het straatnaambordje was een achter
grond in blauw en zilver gegeven in den vorm
van twee zullen en daartusschen een vlak in
gothischen vorm. Het geheel was versierd met
agriaten en gladiolen, terwijl bovenin een ster
van Betjilehem prijkte. Dftarboven wapperden
de vlaggen van België en Zweden, benevens
onze nationale driekleur en de Noordwijksche
vlag.
De burgemeester van Noordwijk hield een
korte, gevoelvolle rede, waarin hij vooreerst zijn
diepe erkentelijkheid betuigde aan de beide
zaakgelastigden van België en Zweden, die aan
de ultnoodiging om hier aanwezig te zijn ge
volg hebben gegeven. Spreker wist zeker te han
delen in den geest van Z. M. den Konlng der
Belgen om deze plechtigheid zoo eenvoudig
mogelijk te doen plaats hebben. Nog negen
dagen scheiden ons slechts van het tijdstip,
waarop voor een jaar H. M. Koningin Astrid
van België het slachtoffer werd van een auto-
ongeval. Deze droeve tijding heeft overal in de
wereld een bijzonder diepen Indruk gemaakt
en niet in het minst in ons land, waar een zoo
groote sympathie voor het Belgische konings
huis heerscht. In Noordwijk was de indruk van
dit droeve bericht wel heel groot, daar wij den
vorlgen zomer lederen dag de kinderen van
H. M. Koningin Astrid aanschouwden.
Hierna nam de vertegenwoordiger van België,
de eerste secretaris van het gezantschap te Den
Haag, baron Van Bogaerde ter Brugge, het
woord, die zijn flartelljken dank betuigde voor
het herdoopen van den Zuld-boulevard In „Ko
ningin Astrid-boulevard”. fipr. gaf uiting aan
De Minister van Landbouw en Visscherij
heeft geantwoord op vragen van het R. K.
Tweede Kamerlid Van der Weijden betreffende
een onderlinge afspraak, welke door baconfa-
brikanten zou zijn gemaakt bij een inschrijving
voor de baconberelding en het nemen van maat
regelen tot opheffing van de baconregellng:
Men schrijft ons:
Naar wij vernemen, is octrooi aangevraagd op
een nieuwe fabricatie vai^ lucifers. Bij deze vin
ding is uitgegaan van de gedachte, dat de te
genwoordige lucifers gemakkelijk en practische
vuurverwekkers zijn, doch dat de verpakking te
kostbaar Is en daardoor te veel op den kostprijs
drukt.
Volgens de nieuwe fabricatie zijn de lucifers
handig verpakt, kleiner nog dan In de thans ge
bruikelijke doosjes. Men heeft hierbij ook geen
strijkvlak noodig zooals bij de Zweedsche lucifers.
Het nieuwe fabricaat kan met eenvoudige ma
chines worden geproduceerd.
De heer A. M. Brouwer, hulpprediker te Hee-
renveen, die in de Groene Amsterdammer van
den 18den Juli JJ. een veel besproken verslag
deed van zijn bevindingen bij een gesprek, dat
hij eenlge maanden geleden in zijn qualiteit
van secretaris der Referendum-Commlssie van
de Oroene had met den heer Mussert, leider
der N. 8. B., heeft thans bij den Officier van
Justitie te Utrecht zoowel tegen den heer Mus
sert als tegen de redacteuren van „Volk en Va
derland” een strafklacht ingediend wegens
smaad resp. smaadschrift.
„Op het oogenblik, zoo vervolgde generaal
Franco is ons leger 120.000 man sterk: de bloem
van het land, de meesten tusschen 21 en 24
jaar oud, strijdt in onze gelederen. Dank zjj
het feit dat 80 procent van het officierenkorps
onze zfjde heeft gekozen, behoeven we aan het
succes van onze troepen niet te wanhopen: we
sijn zoo sterk als welk ander leger ter wereld
ook. Bovendien zijn wij heer en meester in de
lucht.
De vermindering met twaalf vliegtuigen houdt
verband met het feit, dat de luchtvaart voor
het leger een aantal bommenwerpers meer
krijgt.
De bouw van een nieuwen kruiser, ter ver
vanging van een der oudere, waarvoor de „Su
matra”. zou worden aangewezen (terwijl de
„Java"-gemoderniseerd zou worden) gaat niet
door.
Aan het slot van zijn toespraak riep Generaal
Franco met verheffing van stem uit: „Wij zijn
een nieuwen kruistocht begonnen tegen* het
Bolsjewistisch barbarendom. Wjj zullen gaarne
vergeving schenken aan afgedwaalden en aan
zwakkelingen, maar de betaalde huurlingen van
Moscou moeten op geen erbarming rekenen. Zi)
hebben Spanje willen overleveren aan de Sov
jets. Zij zullen hun verraad moeten boeten met
den dood!"
Onder bovenstaand opschrift lezen wij In
„Sancta Maria”, kerkelijk weekblad voor het
bisdom van Breda, het volgende:
De eigenlijke militaire veldtocht zal ongeveer
nog een veertien dagen duren, hoogstens. Wij
volvoeren de operaties absoluut Volgens de re-
a gelen der moderne strategie. Dat is dan ook de
eenlge verklaring, waarom wij in de laat
ste weken zoo langzaam vooruit kwamen, iets
dat voor het groote publiek onbegrijpelijk was.
- Ik moet u in alle oprechtheid bekennen dat
tot nog toe veel hinder ondervonden heb
ben van de vloot en de luchtstrijdkrachten van
de Rooden.
Indien deze vliegmachines en oorlogsbodems
niet aan den strijd hadden deelgenomen zou
heel onze operatie niets anders zijn geweest
dan een militaire wandeling haar Madrid. Maar
ook deze moeilijkheden ep hinderpalen zijn
thans overwonnen. Madrid zal vallen op het
uur dat door den buitengewonen Raad van
Burgos tevoren is vastgesteld.
Het volk zal zelf zijn eigen bestuursvorm
hunnen kiezen. Wij zijn slechts militairen en
Seen politieke leiders. Ieder moet bij zijn eigen
r*k blijven. Maar wij zullen niet toestaap dat
enkele politieke leiders onze overwinning zul-
Jen saboteeren. --
In een Donderdagmiddag gehouden bespre
king tusschen de directie van de stalen ramen
fabriek Beha te Dén Haag cn vertegenwoor
digers van vakbonden, betrokken bij het drei
gend conflict aan genoemde fabriek, is het
voorstel van den Rjjksbemlddelaar, prof. mr.
A. C. Josephus Jltta, door beide partijen aan
vaard, zoodat een conflict is voorkomen.
Het was den minister bekend, dat twintig
baconfabrieken, nJ. zestien particuliere en vier
coöperatieve, vóór de nieuwe Inschrijving, welke
In Juli plaats vond, onderling overleg hebbwi
gepleegd. Nadien is den minister bet resultaat
van dit overleg gebleken.
De minister wil vooropstellen, dat hij sinds
zijn optreden er naar gestreefd jieeft eenerzfjds
de kosten, verbonden aan«de bacbnbereiding, te
verlagen, anderzijds een saneering van deze
industrie, waarin een belangrijke overcapaciteit
bestaat, te bevorderen, omdat concentratie van
de slachtingen in enkele fabrieken uiteindelijk
tot een daling van den kostprijs per eenheid
zal moeten leiden. Hij heeft daarom in het
laatst van het vorig jaar het bestaande bacon-
contract opgezegd en in plaats daarvan een
gemeenschappelijke inschrijving gehóuden onder
alle fabrikanten.
Bij de inschrijving in Juli zat de bedoeling
voor om de gemeenschappelijke Inschrijving te
vervangen dber een indlvidueele inschrijving,
waarbij dezerzijds eenlge bijzondere waarbor
gen werden getroffen om
De opeenvolgende regelingen hebben dus,
naar het oordeel van den minister, zoowel tot
een verlaging van den prijs als tot een concen
tratie van de productie geleid. Intusschen volgt
hij nauwgezet de geheele situatie, in verband
met de verdere maatregelen, die hij zal moeten
nemen, wanneer de huidige overeenkomst op
31 October a-s. eindigt. Hij zal dan overwegen,
in hoeverre het mogelijt is» voort te gaan op
den ingeslagen weg van verdere verlaging van
den prijs en concentratie van het bedrijf.
van Bouvlgne wordt ingezet, zal warden opge
dragen in de ,8t. Jozefkerk, Oeresstraat te
Breda en niet op Bouvlgne zooals in het pro
gram is aangegeven, om half twaalf.
Op een vraag van een der aanwezige En^el-
sche Journalisten wat de Generaal dacht te
doen wanneer Madrid 'eenmaal in de macht van
de Nationalisten zou zijn, antwoordde, FrAnco:
„Wanneer Madrid maar eenmaal Is- ingenomen
ral het Bolsjewistisch systeem vanzelf ineen
storten. Wanneer er nog enkelingen zouden
rijn, die de anarchie die er thans bestaat, zou
den willen bestendigen dan zullen de militaire
rechtbanken snel vonnis wijzen en de doodstraf
uitspreken. Dat is de eenlge mogelijkheid.
de groote waardeering van het Belgische volk
voor deze sympathieke geste, deze hoffelijke
beslissing van Noordwljks gemeenteraad, welke
inderdaad den innigen wensch toont, om den
naam van de dierbare koningin Astrid te doen
voortleven en getuigt van het groote medeleven,
dat bet vorig jaar alom tot- uiting kwam.
Voor deze kiesche attentie zegde spr. namens
al zijn landgenooten hartelljk dank.
Als laatste spreker trad de heer WendeL als
vertegenwoordiger van 36 Zweedschen gezant,
naar voren. Spr. memoreerde dat gelijk in Bel
gië, in Zweden, het vaderland van H. M. Ko
ningin Astrid, de ontroering en verslagenheid
op dien ongeluksdag zeer groot waren. De bur
gemeester heeft hier zoo juist op treffende
wfjze onder woorden gebracht wat Noordwijk
voor deze sympathieke vorstin voelde en Zweden
zal dit diep bewijs van groote genegenheid op
zeer groote» prijs stellen en zeer waardeeren.
Hierna nam de burgemeester het doek, dat
het straatnaambordje bedekte, weg, waarmede
deze ontroerende en indrukwekkende plechtig
heid was geëindigd.
HU deed dit naar aanleiding van een door den
heer Mussert aan een redacteur van het
Utrechtsch Dagblad toegestaan interview,
waarin hij de door den heer Brouwer in de
Groene -gedane mededeelingen „volmaakt 'ver
zonnen”, .gelogen”, „volmaakt uit den duim ge
zogen” e.d. heeft genoemd, resp. van een in
„Volk en Vaderland” van den 24sten Juli 1938
opgenomen artikeltje, waarin soortgelijke qua-
llficatles voorkwamen, waardoor de beer Brou
wer, die bjj herhaling verklaard heeft voor d*
juistheid zijner mededeelingen onvoorwaarde-
lUk in te staan, zich in »Un eer en goeden
naam aangetast acht
Donderdagochtend is 't bloemen- en fruit feest,
georganiseerd door de VV V. Monster-PoeldUk-
Ter Heüde, dat van 20—26 Augustus te Poel
dijk wordt gehouden, door den burgemeester
van Monster, den heer G. W. Kampechöer of
ficieel geopend.
De V.V.V. heeft het plan uitgevperd, het ip
den jare 1915 gesloopte kasteel van Poeldijk,
het kasteel „Torenzicht” te reconstrueeren.
Voorts 'heeft deze vereen!ging een Oud-West-
landschen tuin doen aanleggen, voorstellends
een gezicht op Oud-Monster, met op den voor -
J met druiven en kas.
<fit emplacement ver-
J een
aantrekkelijk geheel is verkregen. t
De voorzitter van ae V.V.V. Monster-PoeldUk-
Ter HeUde, de heer C. J. Saarloos, beeft een
welkomstwoord tot de aanwdqlgen gericht,
waarna de burgemeester van Monster de heer
Kampschöer de tentoonstelling voor geopend
verklaarde. 1
1. te verhinderen, dat de verwerking plotse
ling in handen zou komen van enkele grootere
fabrieken, hetgeen tot sluiting en kapitaalver
lies voor de overblijvende kleinere fabrieken,
met de daaraan verbonden werkloosheid, had
moeten leiden, en
o
2. een uitzonderingspositie te scheppen voor
de van landbouwkundig standpunt sociaal be
langrijke coöperatieve fabrieken.
Het resultaat van deze inschrijving is ge
weest, dat de prijs weder verlaagd is, nL tot
ƒ2.60 per 100 K.G., en dat van de zestien bo
vengenoemde particuliere fabrieken zeven zUn
gesloten.
Aan de hand van de cijfers, die een uitvoerig
onderzoek van den crisis-accountantsdienst heeft
opgeleverd, is gebleken, dat, indien in den laat-
sten tUd geen zeer groote bezuinigingen zUn
ingevoerd, deze prijs niet voldoende is om de
'productiekosten der gezamenlijke fabrieken bU
de tegenwoordige bezetting te dekken, zoodat
de<fabrieken een verlies Hjden. Het is dus
geenszins juist, dat de prijs ƒ0.60 per 100 K.O.
hooger is dan wat redelijk kan worden geacht.
Omtrent deze ƒ0.60 kan voorts nog worden
medegedeeld, dat de werkende fabrieken een
bedrag per eenheid beschikbaar stellen als ver
goeding voor de fabrieken, welke haar bedrijf
hebben stopgezet, alsmede-voor die fabrieken,
i waaraan minder varkens ter verwerking zijn
ktoegewezen dan waarvoor was ingeschreven.
Deze regeling heeft dit resultaat, dat over
de te slachten varkens gemiddeld ongeveer
35 cents ^>er 100 K.G. als schadevergoeding be
taald wordt aan de stilliggende fabrieken. Door
l het opvoeren van de productie van de werkende
fabrieken hebben deze een verlaging van de
productiekosten per eenheid kunnen bereiken.
i Deze kostenbesparing is hun kennelUk een fi-
nancieel offer waard geweest, waardoor zU aan
de uitvallende fabrieken een schadevergoeding
in uitzicht gesteld hebben. Naar het oordeel
i van den crisis-accountantsdienst benadert dit K
financieel voordeel ten gwvolge van de ruimere
bezetting het bedrag der uit te keeren schade- 1
vergoeding. i
Met bet oog op de moeilijkheden inzake
personeelsvoorziening voor den nieuwbouw,
krijgt echter twee jagers, zes onder-
zeebooten en twaalf groote vliegtuigen min
der, terwijl ook afgezien is van den bouw
van een tweede flottielje-vaartaig.
-j-5 nkele uren na bovenvermelde bztooging
H kreeg ik een ultnoodiging om op een pers-
conferentie bij Generaal Franco te ver
schijnen. We zorgden dat we op tijd present
Waren. Generaal Franco was In gezelschap van
de legeraanvoerders Milan d’Astraye en Ar-
nendez.
„Ik zou het zeer op prijs stellen indien u voor
uw lezers den letterlijken tekst zou willen geven
van de categorische verklaringen welke
thans voor u ga afleggen. A
Zeer spoedig zal San Sebastian in ons
bezit zijn en daarmee zullen de Rooden van
hun Fransche vrienden zijn afgesneden! Ma
drid is omsingeld en de inname4 van
hoofdstad is slechts een kwestie van tijd.
Hiervan luidt het programma: 1. Verwelko
ming. 2. Rhythmlsch.Dynamische Tableaux:
Godsdienstzin; Arbeidzaamheid; Eensgezind
heid en Vroolijkheld; 3. Herdenkingsrede; 4. v.
Nlspen-huldiging als Rhythmisch-Dynamisch
tableau; 5. Toespraak Mgr. P. Huibers.
Om vUf uur is er gelegenheid tot m!ddag-
maal in het Coöperatief Restaurant aan het
Molenjpad. en van 5 tot 11 uur-er gelegen
heid U om de tentoonstelling te bezichtigen.
(Bijzondere correqxmdentie)
SEVILLA. Augustus 1936.
et bericht van de inname van Badajoz
heeft in Sevilla een buitengewoon enthou
siasme veroorzaakt. Spontaan werd een
optocht gevormd, waaraan meer dan 10.000
personen deelnamen. Deze stoet van mannen
en vrouwen trok luid zingend naar het paleis
van den Markies van Yaduri, waar de Gene-*
rale Staf van de troepen van de generaals
Franco en Queipo de Llano zetelt en waar sinds
24 uur alleen nog de nieuwe Spaansche vlag
wappert, het oude dundoek der historische
Spaansche provincies. Generaal Franco heeft
de luide en langdurige toejuichingen van
betoogers beantwoord met een toespraak vanal
het balkon van zUn hoofdkwartier. De comman
dant van het Nationale Leger verklaarde dat
de nationale inschrijving om het bevrijdingsle
ger te steunen reeds een bedrag van meer dan
een half milliard had opgebracht.
Speclalen dank bracht de generaal aan het
bestuur van de stad Salamanca dat op één dag
een bedrag van 3 millioen peseta's had afgedra
gen.
Zooals reeds bekend staat de maand
September voor heel Katholiek Neder
land, en voor Amsterdam in het bij
zonder in het teeken van de Van Nls-
penherdenking. Op 16 Augustus jJ. toch
was het 100 jaar geleden, dat Jhr. Hu-
bertus van Nispen tot Sevenaer, de
eerste-Centraal-President en de groote
pionier van het' Gezellenwerk in Neder
land, werd geboren. Het hoogtepunt van
de viering is bepaald op Zondag 13 Sep
tember, in tegenwoordigheid van Z. H.
Exc. Mgr. J. P. Huibers, bisschop van
Haarlem.
Wij laten hieronder het volledig pre-
voor 6, 12 en 13 September
oen het enkele jaren geleden dulde-
I lijk werd, dat het natlonaal-soclaUs-
me In Duitschland niet alleen de ka
tholieke politiek, maar ook het innlgst-
eigene katholicisme - vervolgde, toen de ka
tholieke jeugd feitelljk tot staatsjeugd werd
verklaard, toen katholieke voormannen
zonder eenlge aanleiding. Ja, zelfs zonder
eenig voorwendsel lafhartig werden ver
moord, en toen telkens weer de Duitsche
bisschoppen door staats- en naai-autoritel-
ten genoodzaakt werden, den strijd aan te
binden tegen den veelkoppigen Wodandraak,
hebben katholieke*?) voorstanders van *t
nationaal-sociallsme in Nederland wan
neer men hen op deze gevaren voor het ka
tholicisme In nazl-staten attent maakte
de energieke opmerking gemaakt, dat tin
Nederland heel anders toe zou gaan dan
in Duitschland: die goeie Mussert zou toch
waarlijk geen katholiek haartje krenken!
Integendeel: Mussert had het met de ka
tholieken erg goed voor, wilde graag met
hen samenwerken; hij zou zich wel wach
ten, de katholieken tegen zich en zijn be
weging in t harnas te jagen.
Maar dan moesten de katholieken van
hun kant ook een beetje meegaand zijn!...
Het is allemaal nog maar kort geleden
en wie den toestand van het oogenblik over
ziet, staat verbaasd over een zóó prompten
voortgang van zaken in Nederland volko
men naar Duitsch voorbeeld.
De goeie Mussert en dat teekent juist
zjjn politiek dilettantisme heeft het in
dertijd wellicht goed bedoeld, maar nog
voordat hij gelegenheid gehad heeft, zich
tot dictator in Nederland te proclameeren,
jk, nog voordat de N.- 8. B. in Nederland
ook maar eenigen werkelijken politieken
invloed heeft kunnen doen gelden, is de ver
houding tusschen de katholieken en de N.
8. B. al even slecht en gespannen als die
in Duitschland tusschen de katholieke en
de N. 8. D. A, P.,Vadien het Hitler-regime
gelegenheid kreeg} zich anti-kathoilek te
toonen.
Mussert is Hitler in dit opzicht dus zelfs
de baas: in zijn vóórdagen heeft Hl tiet het
in den strijd tegen het kerkelijk katholiek
gezag niet zoo ver weten te brengen als
onze goeie Mussert, die nü al de gemeenste
pamfletten tegen de katholieken doet pu-
bliceeren en openlijk den strijd aanbindt
tegen het hoogste kerkelijke gezag in Ne
derland, ja zelfs zijn horden in het katho
lieke Limburg wil laten binnen marcheeren
om te demonstreeren tegen den Limburg-
schen kerkvorst, evenals de „Dageraad”
de vergelijking dringt zich op eenlge
jaren geleden een intocht heeft willen hou
den in ons katholieke gewest.
Het gaat in Nederland net als in Duitsch
land:
Onder valsche leuzen o.a. dat het coiq-
munlsme alléén bedwongen zou gunnen
worden door het nationaal-aoeiahsme
worden de katholieken „uitgenoodlgd” tot\j„
het nationaal-sociallsme toe te treden, en ob
als de Bisschoppen opperherders der
zielen, om zeer begrijpelijke redenen tegen
dit laatste bezwaar maken en het katholie
ke volk de indringerige „ultnoodiging” af
wijst, zingt het N. 8. B.-koor het van ont
roerende broederliefde getuigende lied:
Und willst Du nicht mein Bruder Sein,
So schlage ich dlr den Scheitel eln!
Reeds nu weerklinken de dreigementen:
wacht maar! als wij eenmaal de macht in
handen hebben! dén....
Is er in Nederland nog één katholiek te
vinden, die in de naïeve veronderstelling
verkeert, dat het den katholiek in Neder
land onder nationaal-soclalistisch bewind
anders en beter vergaan zal dan in Duitsch
land?
Zoo ja! Hij volge Mussert, en üjde,
wat erbU staat!
Het rampzalig gevolg van zijn naïveteit
kome over hem en over zijne kinderen!
Tenslotte moet ik u nog iets heel belangrUks
verklaren.
Onze beweging is een nationale bevrljdlngsoor-
later als deze veldtocht achter den rug is
vullen wij ons nog herinneren wie met ons wa-
«n wie zich aan de zijde van onze tegen-
«*nders hadden geschaard. Ik heb uit absoluut
*kere bron vernomen, dat de heeren in Madrid
“langrijke documenten hebben vervalscht.
“nelnde het bewijs te leveren dat er een ze-
ere samenwerking zou bestaan tusschen on-
beweging en bepaalde buitenlandsche mo-
«vndheden. Moscou voelt dat het het onderspit
h,0*1 delven en °m de algemeene aandacht van
nZL elgen nederlaag af te lelden, zouden de
™ode machthebbers van het Kremlin er zelfs
voor terugdeinzen om een wereldoorlog te
««etenen. Moge dit een waarschuwing zjjn
*1 degenen die zich door de Bolsjewistl-
•™e verleiding in de val laten lokken.
T a afloop van dit onderhoud stelde gene-
I raai Franco de aanwezige journalisten
j^vow aan generaal Milan d’Astraye, den op-
van het „Tertio”, den man van wien ko-
De ontwerper, die voor zijn proefnemingen
RUkssteun heeft genoten, stelt zich voor, de fa
bricatie van dit artikel te Apeldoorn te doen
plaats hebben.
De schade van het ms. .Manoeran**. ver
oorzaakt door aanvaring, wordt te Loa Ange
hersteld. Verwacht wordt, dat bet schip 33 of
dezer de reis kan vervolgen.
De viering op Zondag 6 September is meer
speciaal voor het district Amsterdam.
Om 12 uur komt men bijeen op het
kerkhof St. Barbara voor de jaarlljksche van
Nispen-herdenklng. Alle leerlingen, gezellen,
gehuwden en. pa troops van Amsterdam e*
alle gezellen-leden dër "Sverige afdeellngen
worden hier verwacht. Het moet een massale be-
todging worden van het District en 'n machtig
défilé langs het graf van den eersten Centraal-
President.
's Middags drie uur; wordt de Historische
tentoonstelling van Praeses Van Nispen in het
gebouw Stadhouderskade 55 geopend.
Van 7 uur af is er «toegang voor iedereen,
tevens bestaat er gelegenheid om de gerestau
reerde zalen van het gebouw en het machtig
groote werkobject, dat onze werkloozen van
Amsterdam hebben tot stand gebracht, te be
zichtigen.
Op de tentoonstelling ziet men photogra-
fieën, teekenlngen, statistieken, grafieken, of-
ficleele stukken, Jaar voor Jaar van de groot-
sche ontwikkeling van het Gezellenwerk, te
beginnen 1868, tentoongesteld. Het middelpunt
van de tentoonstelling vormt het Van Nlspen-
monument.
Zaterdag 12 September wordt het 8enioren-
Congres gehouden.
Zondag 13 September is de groote her
denkingsdag. Te aëht uur H. Mis en Alg.
H. Communie voor Senioren in de St.
J. P. Huibers, Bisschop van^Haarlem.
Des middags drie uur massale feertelljke
bijeenkomst in Carré. a
nlng Alfons XIII eenmaal gezegd heeft: „Het
Vreemdelingenlegioen, dab- is uw werk."
Generaal Milan d’Astraye is nog kortelings
uit Argentinië teruggekeerd om zich aan het
hoofd te stellen van de soldaten van het Vreem
delingenlegioen, die hem met enthousiasme
hebben ontvangen. De generaal die in den
strijd tegen de Rifkabylen een oog en een arm
verloren heeft, verklaard^ dat hU zich geluk
kig achtte dht hü het bevel weer mocht op
nemen van het Tertio om Spanje te bevrij
den. Verder verklaarde de generaal dat uit de
thans ontvangen rapporten is gebleken, dat in
de gevechten rond Badajoz de legersoldaten den
strijd ten gunste der Nationalen hebbap doen
beslissen. De generaal wist ons nog een merk
waardige bijzonderheid te verhalen, die zekere
sergeant Cimenez had meegemaakt: de uniform
vap dezen onderofficier was door 13 mitrail
leurkogels getroffen zonder dat Cimenez zelf ook
maar een schrammetje had opgeloopen.
\wie verleenen nu in belangrijke mate steun?
Zooals de zaken op het oogenblik staan nog
niet noodzakelijk iedereen, die lid ia van de
N. 8. B.
Voor thans zou men twee -groepen kunnen
onderscheiden, aan wie de H.H. Sacramenten
moeten worden geweigerd.
a. zij die steun verleenen krachtens het ambt
zelf, dat zU in de N. 8. B uitoefenen of als
haar vertegenwoordigers bekleeden (leden van
KamerS. Staten of Gemeenteraden, propagan
disten, redacteurs en schrijver», medewerkers
en correspondenten wier arbeid van aanmerke-
Hjke beteekenis is, uitgevers en drukkers van
N. 8. B.-lectuur, colporteurs voor zoover deze
in het oog des volks werkelijk propagandisten
zijn.
b. zi), die zonder een dergehjk ambt te be
kleeden, toch op welke wijze dan ook flnan-
cieelen of moreelen steun verleenen, die hetzij
reeds uit den aard der zaak, hetzü wegens de
omstandigheden, belangrijk moet worden ge
noemd. Iemand b.v. die zich candidaat laat
stellen; een financieele supporter; wie gelegen
heid biedt tot het houden van bijeenkomsten
zeker op plaatsen waar anders geen geschikte
gelegenheid is. Een gewoon lid van de N. 8. B.,
wiens lidmaatschap krachtens zijn maatschap
pelijke positie of redelijk overwicht in het beele
land, een bepaalde plaats of bepaalden kring
van meer dan gewone beteekênis la. Verder ook
iemand, die gewoon lid of aanhanger is. maar
dat doet op brutale uitdagende wijze en een
vurig aanhanger, die ijverig propaganda maakt.
Generaal Franco
