k
I'
Een interview mèt Generaal
Franco.
9
f
H
De baconkwestie
Herdenking van
Jhr. yan Nispen-
De vloot in Indië
KRUISTOCHT TEGEN 7
BOLSJEWISME
'4
I
1
i
hO
-
I - v
Mgr. Huibers aanwèzigp
CONFLICT VOORKOMEN
De kwestie Brouwer*
Mussert
I
De val van Madrid
nabij
Een Koningin Astrid*
boulevard
Een Katholiek mag geen
N.S.B.-er zijn
Aan de italetframiniabriek Beha
te Den Haag
NIEUWE FABRICATIE VAN
- LUCIFERS
BLOEMEN- EN FRUITFEEST
IN HET WESTLAND
WIJZIGING STEUNVER-
LEENING
i
K
o«-
—4- -■ -
Net als in Duitschland
r. v.
VRIJDAÓ 21 AUGUSTUS 1936
.w
-
„Wy zyn militairen, geen politici-
Het volk zal zelf over den
nieuwen bestuursvorm
mogen beslissen”
Herdooping van den Zuid-boule-
vard te Noordwjjk
Viering eeuwfeest van den
Gezellenvader op 6, 12
en 13f September te
Amsterdam
•Than» geldende regeling heeft tot
prijsverlaging en concentratie
der productie geleid
M.s. „Manoeran” spoedig hersteld
Fecstcongre» derzKJ.V. te Breda
Octrooi zou reeds aangevraagd
zijn
Volgen» de Javabode zou de'
uitbreiding belanguryk
minder zjjn da/t net
plan wat
Interviewer dient een klacht
wegen» tunaad in
t
9
W-
f
Generaal Franco
(Büzondere
i
op
dingen
sea
be-
i
luut
fl
WaowiM».
K
S
en die vel-
a de eigen 11-
gramma
volgen.
In allen eenvoud had Donderdagmi
halt drie te Noordwük de herdoopir.g
Zuld-boulevard in „Koningin Astrid-b
plaats. Er waren bijna geen
ter plaatse, daar op verzoek van den burge-
De minister* heeft den heer S. Zwanenberg,
commercieel adviseur van het college van re-
geenngscommlssanssen, in zake de bacon nim
mer geraadpleegd in verband met de bijzondere
positie, welke deze in dat bedrijf Inneemt. In
het onderhavige geval heeft de minister zulks
dus ook niet gedaan. Aangenomen mag wor
den, dat de leiding van het bedrijf, waarmede
de heer Zwanenberg is verbonden, hem heeft
medegedeeld, dat bij de fabrikanten onderling
het plan bestond een schadevergoedingsregeling
te treffen.
Uiteraard is het gewenscht, dat het vertrou
wen in de doeltreffendheid der crisismaatrege
len zoo groot mogelijk is. De/ minister tracht
dit zooveel mogelijk te bevorderen.
Opheffing tedere bemoeienis met den
Mn kan niet in overweging wor-
omdat dit het in stand houden
van den ultvoer van bacon in gevaar zou bren
gen en het wegvallen van deze afzetmogelijk
heid een groot nadeel voor den landbouw zou
beteekenen. Een baconregeling, waarbij teelt-
regellng, quallteltscontröle, heffing en toeslag-
regehng worden behouden, brengt gelijksoortige
moeilijkheden van uitvoering mede als de thans
geldende regeling.
-• 1
den».
>phM
nder
hi ten
wip.
Ut M
n>-
ring,
ours
Links
iPM
uitvoer van
den genome
dat
man
os.
eten
hun
tet
«I
laqué
0
Naar wij vernemen, zal de bespreking, welke
minister Slingenberg 28 dezer te Zwolle zal
hopden-met de wethouders der groote gemeen
ten betreffende de voorgenomen wijziging in de
steunverleenlng, worden bjjgewoond door den
secretaris-generaal van het Departement voor
Sociale Zaken, mr. dr. Scholtens, en door den
referendaris van dat Departement, den beer
Van Hoeven.
Aan het slot van zijn toespraak riep Generaal
Franco met verheffing van stem uit: „Wij zijn
een nieuwen kruistocht begonnen tegen het
Bolsjewistisch barbarendom. Wij zullen gaarne
vergeving schenken aan afgedwaalden en aan
zwakkelingen, maar de betaalde huurlingen van
Moscou moeten op geen erbarmlng rekenen. ZÜ
hebben Spanje willen overleveren aan de Sov
jets. Zü sullen hun verraad moeten boeten met
den dood!"
om
den
-ard"
officieels, personen I
Ir vnn
meester van Noordwük, drs. J. B. V. M. J. van
de Mortel, aan deze plechtigheid zoo min moge
lijk ruchtbaarheid was gegeven.
De Fransche vlieger George Détré heeft een nieuw hoogte-record gevestigd van
14.936 Meter
houding tusschen de katholieken en de N.
1 S. B. al even slecht en gespannen als die
in Duitschland tusschen de katholieke en
de N. S. D. A. P„ nadien het Hitler-regime
gelegenheid kreeg zich antl-kathoUek te
toonen.
Mussert is Hitler in dit opzicht dus zelfs
de baas: In zijn vóórdagen heeft Hitler het-
In den strijd tegen het kerkelijk katholiek
gezag niet zoo ver weten te brengen als
onze goeie Mussert, die nü al de gemeenste
pamfletten tegen de katholieken doet pu-
bliceeren en openlijk den strijd aanbindt
tegen bet hoogste kerkelijke gezag In Ne
derland, ja zelfs zijg horden In het katho-
lieke Limburg wil laten binnen marcheeren
om te demonstreeren tegen den Limburg-
schen kerkvorst, evenals de „Dageraad"
de vergelijking dringt zich op eenlge
jaren geleden een intocht heeft willen hou
den In ons katholieke gewest.
Het gaat in Nederland net als in Duitsch
land:
Onder valsche leuzen o.a. dat het com
munisme alléén bedwongen zóu kunnen
worden door het nationaa^-soeiahsme
worden de katholieken „ultgenoodlgd” tot
het natlonaal-soclallsme toe te treden, en ob
als de Bisschoppen opperherders der
zielen, om zeer begrijpelijke redenen tegen
dit laatste bezwaar maken en het katholie
ke volk de Indringerige „uitnoodiging” af-
De Minister van Landbouw en Visscherü
heeft geantwoord op vragen van het R. K.
Tweede Kamerlid Van der Weijden betreffende
een onderlinge afspraak, welke door baconfa-
brikanten zou zijn gemaakt bij een inschrijving
voor de baconbereidlng en het nemen van maat
regelen tot opheffing van de baconregeling:
In een Donderdagmiddag gehouden bespre
king tusschen de directie van de stalen ramen-
fabriek Beha te Den Haag cn vertegen woor-
dlgerff van vakbonden, betr^h^^j het drei
gend conflict aan genoemd^^^^k, is het
voorstel van den Rüksbemtddelaar, prof. mr.
A. C. Josephus Jitta, door beidé partijen aan
vaard, zoodat een conflict is voorkomen.
Hiervan, luidt het programma: 1. Verwelko
ming. 2. ■‘Rhythmlsch.Dynamlsche Tableaux:
Godsdienstzin-, Arbeidzaamheid; Eensgezind
heid en Vroolijkheld; 3. Herdenkingsrede; 4. v.
Nlspen-huldlging als RhyShmlsch-Dynaiglsch
tableau; 5. Toespraak Mgn J. P. Huibers.
Om vijf uur is er gelegenheid tot middag
maal in het Coöperatief Restaurant aan het
Molenpad, en van 5 tot II uur er gelegen
heid is om de tentoonstelling te bezichtigen.
De schade van het mi. .Manoeran”. ver
oorzaakt door aanvaring, wordt te Los Angeles
hersteld. Verwacht wordt, dat hst schip 33 of 31
dezer de reis kan vervolgen.
De eigenlijke militaire veldtocht zal ongeveer
nog een veertien dagen duren, hoogstens. Wü
volvoeren de operaties absoluut volgens de ré_-
gelen der moderne strategie. Dat is dan ook dé
eenige verklaring, waarom wij in de laat
ste weken zoo-langzaam vooruit kwamen, iets
dat voor het groote publiek onbegrijpelijk was.
Ik moet u in alle oprechtheid bekennen dat
wij tot nog toe veel hinder ondervonden heb
ben van de vloot en de luchtstrijdkrachten van
de Rooden.
Indien deze vliegmachines en oorlogsbodems
niet aan den strijd hadden deelgenomen zou
heel onze operatie niets anders zijn geweest
dan een militaire wandeling naar Madrid. Maar
ook deze moeilijkheden en hinderpalen zijn
thans overwonnen. Madrid zal vallen op bet
uur dat door den buitengewonen Raad van
Burgos tevoren is vastgesteld.
Onder bovenstaand opschrift lezen wjj in
.Bancta Maria", kerkelijk weekblad voor het
bisdom van Breda, het volgende:
Hij deed dit naar aanleiding van een door den
heer Mussert aan een redacteur van het
Utrechtach Dagblad toegestaan 1
waarin hU de door den heer Brouwer in de
Groene gedane mededeelingen „volmaakt ver
zonnen", .gelogen", „volmaakt uit den duim ge
zogen” e.d. heeft genoemd, resp. van een in
„Volk en Vaderland" van den 24sten Juli 1938
opgenomen artikeltje, waarin soortgelijke qua-
lificatles voorkwamen, waardoor de heer Brou
wer, die bij herhaling verklaard heeft voor de
juistheid zijner mededeelingen onvoorwaarde
lijk in te staan, zich in sUn eer en goeden
inaam aangetast acht
„Op het oogenblik, zoo vervolgde generaal
Franco is ons leger 120.000 man sterk: de bloem
varf het land, de meesten tusschen 21 en 24
jaar oud, strijdt in OBze gelederen. Dank zij
het feit dat 80 procent van het officierenkorps
onze zijde heeft gekoeen, behoeven we aan het
succes van onze troepen niet te wanhopen: we
z(jn zoo sterk als welk ander leger ter wereld
ook. Bovendien zijn wij heer en meestér in de
lucht.
roerende broederliefde getuigende lied:
Und willst Du nicht mein Bruder Sein,
So schlage ich dlr den Scheitel ein!
Reeds nu weerklinken de dreigementen:
wacht maar! als wij eenmaal de macht in
handen hebben! dén....
-Is er in Nederland nog één katholiek te
vinden, die in de naïeve veronderstelling
verkeert, dat het den katholiek in: Neder
land onder nationaal-soclalistisch* bewind
anders en beter vergaan zal dan in Duitsch
land?
Zoo ja! Hij volge Mussert, en Ujde,
wat erbfj staat!
Het rampzalig gevolg van zijn naïveteit
kome over hem en over zijne kinderen!
Het was den minister bekend, dat twintig
baconfabrieken, nJ. zestien particuliere en vier
coöperatieve, vóór de nieuwe inschrijving, welke
in Juli plaats vondj onderling overleg hebbtm
gepleegd. Nadien is den minister bet resultaat
van dit overleg gebleken.
De minister wil vooropstellen, dat hij sinds
zijn optreden er naar gestreefd heeft eenerzjjds
de kosten, verbonden aan de baconbereidlng, te
verlagen, anderzijds een saneering van deze
industrie, .waarin een belangrijke overcapaciteit
bestaat, te bevorderen, omdat concentratie van
de slachtingen in enkele fabrieken uiteindelijk
tot een daling van den kostprijs per eenheid
zal moeten leiden. Hij heeft daarom in het
laatst van het vorig jaar het bestaande bacon-
contract opgezegd en in plaats daarvan een
gemeenschappelijke inschrijving gehouden onder
alle fabrikanten.
Bij de inschrijving in Juli zat de bedoeling
voor om de gemeenschappelijke Inschrijving te
vervangen door een indlvldueele inschrijving,
waarbij dezerzijds eenige bijzondere waarborg
gen werden getroffen om
Nadat de Bisschoppen van Nederland langen
tijd gewaarschuwd hadden en de geloovigen
slechts vermanend op hun plicht wezen de
N. 8. B. te vluchten, hebben zij onlangs krach
tens de volheid van hun gezag de N. 8. B. ver
oordeeld en een besliste uitspraak gegeven, die
allen in geweten bindt.
Uit de uitspraak volgen:
a. een gewetensplicht om met deze veroor-
deeling in te stemmen;
b. een plicht om zich te onthouden van alles
wat krachtens de bisschoppelijke verklaring als
ongeoorloofd moet worden beschouwd.
Wat is dan ongeoorloofd?
Uit het feit, dat de bisschoppen verklaren,
dat ..zij, die aan deze partij in belangrjjfcé mate
steun verleenen, niét tot de H.H. Sacramenten
kunnen worden toegelaten”, volgt noodzakelijk:
a. dat „in belangrijke mate steun verleenen"
onder doodzonde ongeoorloofd is:
b. dat iedere steun aan de N. S. B. verleend,
het lidmaatschap dus. het stemmen op de N.
S. B. en verder welke andere steun ook op zich
ongeoorloofd en zondig is:
Aan het straatnaambordje was’een achter
grond in blauw en zilver gegeven in den vorm
van twee zuilen en daartuss$hen een vlak in
gothisehen vorm. Het geheel was versierd met
agriaten en gladiolen, terwijl bovenin een ster
van Bethlehem prijkte. Daarboébn wapperden
de vlaggen van België en Zweden, benevens
onze nationale driekleur en de Noordwijksche
vlag. o
De burgemeester van Noordwük hield een
korte, gevoelvolle rede, waarin hij vooreerst zijn
diepe erkentelijkheid betuigde aan de beide
zaakgelastigden van België en Zweden, die aan
de uitnoodiging om hier aanwezig te zijn ge
volg hebben gegeven. Spreker wist zexer te han
delen in den geest van Z. M. den Koning der
Belgen om deze plechtigheid zoo eenvoudig
mogelük te doen plaats hebben. Nog negen
dagen scheiden ons slechts van het tijdstip,
waarop voor een jaar H. M. Koningin Astrid
van België het slachtoffer werd van een auto-
ongeval. Deze droeve tijding heeft overal in de
wereld een bijzonder diepen indruk gemaakt
en niet in het minst in ons land, waar een zoo
groote sympathie voor het Belgische konings
huis heerscht. In Noordwük was de indruk van
dit droeve beAcht wel heel groot, daar wij den
vorigen zomer lederen/dag de kinderen van
H. M. Koningin Astrid 'aanschouwden.
Hierna nam de vertegenwoordiger van België,
de eerste secretaris van het gezantschap te Den
Haag, baron Van Bogaerde ter Brugge, het
woord, die zün hartelüken dank betuigde voor
het herdoopen van den Zuid-boulevard in „Ko
ningin Astrld-boulevard". Spr. gaf uiting aan
Zeer spoedig zal San Sebastian in ons
bezi^ zün en daarmee zullen de Rooden van
hun Fransche vrienden zün af gesneden!* Ma
drid is omsingeld en de Inname van de
hoofdstad is slechts een kwestie van tüd.
ning Aifons XHI eenmaal gezegd heeft: „Het
Vreemdelingenlegioen, dat is uw werk.”
Generaal Milan d’Astraye is nog kortelings
uit Argentinië teruggekeerd om zich aan het
hoofd te stellen van de soldaten van het Vreem-
delingenlegioéh, die hem met enthousiasme
hebben ontvangen. De generaal die in den
strüd tegen de Rlfkabylên een oog en een arm
verloren heeft, verklaarde dat hü zich geluk
kig achtte dat hü het bevel weer mocht op
nemen van het Tercio om Spanje te bevrü-
den. Verder verklaarde de generaal dat uit de
thans ontvangen rapporten is gebleken, dat in
de gevechten rond Badajoz de legersoldaten den
-strüd ten gunste der Nationalen hebben doen
"beslissen. De generaal wist ons nog een merk
waardige büzonderhejd te verhalen, die zekere
sergeant Clmenez had meegema^kt: de uniform
van dezen onderofficier was door 12 mitrail
leurkogels getroffen zonder dat Clmenez zelf ook
maar een schrammetje had opgeloopen.
r.
Bü het heengaan vertelde generaal Franco
mü, dat drie jonge officieren er in geslaagd
waren om Malaga binnen te dringen, vhmr zü
de echtgenoote van generaal Queipo de Llano,
die door de Rooden reeds ter jdood veroordeeld
was, hadden weten te bevrl
lig terugg^bracht hadden^
nies!
tb. dat bügevolg „het steunen" der' N. S. B.
een haar soort zware zonde is.
1
.Wie verleenen nu in belangrijke mate steun?
Zooals de zaken op het oogenblik staan nog
niet noodzakelük iedereen, cüe lid is van de
N. S. B.
Voor thans zou men twee groepen’ kunnen
onderscheiden, aan wie de H.H. Sacramenten
moeten worden geweigerd.
a. zü die steun verleenen krachtens het ambt
zelf, dat zü in de N. 8. B uitoefenen of als
haar vertegenwoordigers bekleeden (leden van
Kamers, Staten of Gemeenteraden, propagan
disten, redacteurs en schrijvers, medewerkers
en correspondenten wier arbeid van aanmerke-
lüke beteekenis Is, uitgevers en drukkers van
N. S. B.-fectuur, colporteur voor zoover deze
in het oog des volks werkelük propagandisten
zijn. - z
b. zü, die zonder een dergelük ambt te be
kleeden, toch op welke wüze dan ook finan-
deelen of moreelen steun verleenen, die hetzü
reeds uit den aard der zaak, hetzü wegens de
omstandigheden, belangrük moet worden ge-
"noemd. Iemand b.v. die zich candidaat laat
stellen; eén financleele supporter; wie gelegen
heid biedt tot het houden van büeenkomsten.
zeker op plaatsen waar anders geen geschikte
gelegenheid is. Ij>n-gewoon lid van de N. 8. B.,
wiens lidmaatschap krachtens zün maatschap-
pelüke positie of zedelük overwicht in het heelé
land, een bepaalde plaatsof bepaalden kring
van meer dan gewone beteekenis is. Verder ook
iemand, die gewoon lid of aanhanger is, maar
dat doet op brutale uitdagende wüze. en een
vurig aanhanger, die Overig propaganda maakt.
de groote waardeering van het Belgische volk
voor deze sympathieke geste, deze hoffelüke
beslissing -van Noordwüks gemeenteraad, welke
inderdaad den jnnlgen wensch toont, om den
^Rnam^hrfiêdierbare koningin Astrid te doen
voortleven en getuigt van het groota^nedeleven,
dat bet vorig jaar alom tot uiting kwam.
Voor deze kiesche attentie zegde spr. namens
al zün landgenooten hartelük dank.
Als laatste spreker trad de heer Wendel, ah
vertegenwoordiger van den Zweedschén gezant,
naar voren. Spr. memoreerde dat gelük in Bel-,
gië, in Zweden, het vaderland van H. M. Ko
ningin Astrid, de ^ontroering en verslagenheid
op dien ongeluksdag zeer groot waren. De. bur
gemeester heeft hier zoo juist op treffende
wüze onder woorden gebracht wat Noordwük
voor deze sympathieke vorstin voelde eh Zweden
zal dit diep bewijs van groote genegenheid op
zeer grooten prijs stellen en zeer waardeeren.
Hiernat- nam de burgemeester het doek, dat
het straatnaambordje bedekte, weg. waarmede
deze ontroerende en Indrukwekkende plechtig
heid was geëindigd.
Congres gehouden;
Zondag 13 September is de groote' her
denkingsdag. fTe acht uur H. MIs en Alg.
H. Communté voor Senioren in de 8t.
HÓbertus Kapel, waarna'gemeenschappelük
ontbüt. Te half twaalf Pontificale H. Mis
in de 8t. Willlbrorduskerk aan den Amstel-
dük, op te dragen door Z. H. Exc. Mgr.
J. P. Huibers, Bisschop van Haarlem.
Des middags drie uur massale feerte’üke
büeenkomst in Carré.
oen het enkele jaren geleden duide
lijk werd, dat het nationaal-socialis-
me In Duitschland niet alleen de ka
tholieke politiek, maar ook het innlgst-
eigene katholicisme vervolgde, toen de ka
tholieke jeugd feitelijk tot staatsjeugd werd -
verklaard, toen katholieke voormannen
zonder eenige aanleiding, ja, zelfs zonder
eenig voorwendsel lafhartig werden ver--,
moord, en toeh telkens weer de Duitsche
bisschoppen door staats- en nazi-autoritei-
ten genoodzaakt werden, den strijd aan te
binden tegen den veelkoppigen Wodandraak,
hebben katholieke voorstanders van *t
nationaaï-socialisme in Nederland wan
neer men hen op deze gevaren voor het ka
tholicisme in nazi-staten attent maakte
de energieke opmerking gemaakt, dat tin
Nederland heel anders toe zou gaan dan
In Duitschland: die goeie Mussert zou toch
waarlijk geen katholiek haartje krenken!
Integendeel: Mussert had het met de ka
tholieken erg goed voor, wilde graag met
hen samenwerken; hij zou zich wel wach- e
ten, de katholieken tegen zich, en zijn be
weging in 't harnas te jagen.
Maar dan moesten de katholiel^en van
hun kant ook een beetje meegaand zijn!.v.
itet is allemaal nog maar kort geleden
en wie den toestand van het oogenblik over
ziet, staat verbaasd over een zóó prompten
voortgang van zaken in Nederland volko
men naar Duitsch voorbeeld.
De goeie Mussert en dat teekent juist
zjjn politiek dilettantisme heeft het In
dertijd wellicht goed bedoeld, maar nog
voordat hjj gelegenheid gehad heeft, ziëh
tot dictator In Nederland te proclameeren,
jk, nog vóórdat de N. S. B. in Nederland
ook maar eenlgen werkelljkeri poUtleken
invloed heeft kunnen doen gelden, is de ver-
1. te verhinderen, dat de verwerk&g plotse
ling in handen zou komen van enkele grootere
fabrieken, hetgeen tot sluiting en kapitaalver
lies voor de overblüvende kleinere fabrieken,
met de daaraan verbonden werkloosheid, had
moeten lelden, en
2. een uitzonderingspositie te scheppen voor
de van landbouwkundig standpunt sociaal be
langrijke coöperatieve fabrieken.
Het resultaat van deze inschrijving is ge
weest, dat de prijs weder verlaagd is, n.l. tot
ƒ2.60 per 100 K.G., en dat van de zestien bo
vengenoemde particuliere fabrieken zeven zün
gesloten.
Aan de hand van de cüfers, die een uitvoerig
onderzoek van den crisis-accountantsdienst heeft
opgeleverd, is gebleken, dat, indien in den laat-
sten tüd geen zeer groote bezuinigingen zün
Ingevoerd, deze prüs niet voldoende is om de
productiekosten der gezamenlüke fabrieken bü
de tegenwoordige bezetting te dekken, zoodat
de fabrieken een verlies lüden. Het is dus
geenszins juist, dat de prüs ƒ0.60 per 100 K.G.
booger is dan wat redelük kan worden geacht.
Omtrent deze ƒ0.60 kan voorts nog worden
medegedeeld, dat de werkende fabrieken een
bedrag per eenheid beschikbaar stellen als ver
goeding voor de fabrieken, welke haar bedrüf
hebben stopgezet, alsmede Voor die fabrieken,
waaraan minder varkéns ter verwerking zün
toegewezen dan waarvoor was ingeschreven.
Deze regeling heeft dit resultaat, dat over
de te slachten varkens gemiddeld ongeveer
35 cents per 100 K.G.' als schadevergoeding be
taald wordt aan de stilliggende fabrieken. Door
het opvoeren van de productie van de werkende
fabrieken hebben deze een verlaging van de
productiekosten per eenheid kunnen bereiken.
Deze kostenbesparing is hun kennelük een fi
nancieel offer waard geweest, waardoor zü aan
de uitvallende fabrieken een schadevergoeding
in uitzicht gesteld hebben. Naar het oordeel
van "den crisis-accountantsdienst benadert dit
financieel voordeel ten gevolge van de ruimere
besetting het bedrag der uit te keeren schade
vergoeding.
06 H waarmede Zondag het feestcongres
Interview van Bouvigpe wordt ingezet, zal worden opge
dragen in de 8t. Jooefkerk, Ceresstraat te
Breda en niet op Bouvlgne zooals in het pro
gram is aangegeven, om half twaalf.
Zooals reeds bekend staat de maand
September voor heel Katholiek Neder
land, en voor Amsterdam in het bij
zonder in het teeken van de Van Nis-
penherdenking. Op 16 Augustus j.l. toch
was het 100 jaar geleden, dat Jhr. Hu-»
bertus van Nispen tot Sevenaer, de
eertte-CentraAl-President en de groote
pionier van het Gezellenwerk in Neder
land, werd geboren. Het hoogtepunt van
de viering is bepaald op Zondag 13 Sep
tember, in tegenwoordigheid van Z. H.
Exc. Mgr. J. P. Huibers, bisschop van
Haarlem.
Wij laten hieronder'het volledig pro-
voor 6, 12 en 13 September
Tenslotte moet ik u nog iets heel belangrijks
verklaren.
Onze beweging is een nationale bevrüdlngsoor-
5' Later als veldtocht achter den rug is
^len wü ons nog herinneren wie met ons wax'
eg wie zich aan de züde van onze
“jnders hadden geschaard. Ik heb uit al
«tere bron vernomen, dat de heeren iml
““ngrük® documenten hebben vervalscht,
*n«inde het bewüs te leveren dat er een ze-
samenwerking zou bestaan tusschen on-
*beweglng en bepaalde buitenlandsche mo-
wndheden. Moscou voelt dat het het onderspit
<*t delven en om de algemeene aandacht van
eigen nederlaag af te leiden, zouden de
™°oe machthebbers van het Kremlin er zelfs
voor terugdeinzen om een wereldoorlog te
”™*etenen. Moge dit een waarschuwing zün
»1 degenen die zich door de Bolsjewistl-
verleiding in de val laten lokken.
XT afloop van dit onderhoud stélde gene-
raai Franco de aanwezige journalisten
rt-v. voor »«n generaal Milan d’Astraye, den op-
l<r van het „Tercio”, den man van wien ko-
Donderdagochtend is ’t bloemen- en fruitfeest,
georganiseerd door de V.V.V. Monster-Poeldük-
Ter Heüde, dat van 20—26 Augustus te Poel-
dük wordt gehoudep, door den burgemeester
van Monster, den h^er G. W. Kampechöer of
ficieel geopend.
De V.V.V. heeft het plan uitgevoerd, het in
den jare 1915 gesloopte kasteel van Poeldük,
het kasteel „Torenzlcht” te reconstrueeren.
Voorts heeft deze vereenlging een Oud-West-
landschen tuin doen aanleggen, voorstellende
een gezicht op Oud-Monster, met op den voor
grond een tuindersbedrüf met druiven en kas.
Het oude raadhuis is op dit emplacement ver
rezen, omgeven door oude geveltjes, zoodat een
aantrekkelük geheel is verkregen.
De voorzitter van de V.V.V. Monster-Poeldük-
Ter Heüde, de heer C. J. Saarloos, heeft een
welkomstwoord tot de aanwezigen gericht,
waarna dc burgemeester van Monster, de heer
Kampschöer de tentoonstelling voor geopend
verklaarde.
Augustus 1936.
et bericht van de inname van Badajoz
heeft in Sevilla een buitengewoon enthou
siasme veroorzaakt. Spontaan werd een
optocht gevormd, waaraan meer dan 10.000
personen deelnamen. Deze'stoet van mannen
en vrouwen trok luid zingend naar het paleis
van den Markies van Yaduri, waar de Gene
rale Staf vap de troepen van de generaals
Franco en Queipo de Llano zetelt en waar sinds
24 uur alleen nog de nieuwe Spaansche vlag
wappert, het oude dundoek der historische
Spaansche provincies. Generaal Franco heeft
de luide en langdurige toejulehingen van de
betoogers beantwoord met een toesprak vanal
het balkon van zün hoofdkwartier. De comman
dant van het Nationale Leger verklaarde dat
de nationale inschrijving om het bevrüdingsle-
ger te steunen reeds een bedrag van meer dan
een half milliard had bpgebracht.
Specialen dank bracht de generaaP aan het
bestuur van de stad Salamanca dat op één dag
een bedrag van 3 millioen peseta's had afgedra
gen. i
i
De vermindering met twaalf vliegtuigen houdt
verband met het feit, dat de luchtvaart voor
het leger een aantal bommenwerpers meer
krügt.
De bouw van een nieuwen kruiser,'ter ver
vanging van een der oudere, waarvoor de „Su
matra" zou wbréen aangewezen (terwül de
„Java” gemodemiseera zou worden) gaat niet
door.
De opeenvolgende regelingen hebben dus.
naar het oordeel van den minister, zoowel tot
een verlaging van den prüs als tot een concen
tratie van de productie geleid. Intusschen volgt
hü nauwgezet de geheele situatie, in verband
met de verdere maatregelen, die hü zal moeten
nemen, wanneer de huidige overeenkomst op
31 October is eindigt. Hü zal dan overwegen,
in hoeverre het mogelük is voort te gaan op
den ipgeslagep weg van verdere verlaging van
den prijs en concentratie van het bedrüf.
1
'be „Java-bode” bericht het volgende:
De. tegenspraak van Aneta-Holland pp de
geruchten, vermeld in de Indische Courant en
het Soer. Handelsblad, als zou de minister van
Defensie afgezien hebben van d£ uitbreiding
der vloot in Ned. Indië, is naar de letter juist,
doch doet niet ‘af aan hef^feit dat Indië vóór’
de vloot belangrijk minder krijgt dan oorspron-
kelük was aangenomen.
Volgens het plan van minister Deckers zou
den boven hef bestaande^ minimum van een
kruiser, vier jagers en zes ondérzeeoooten, nog
gebopwd worden twee kruisers, acht jagers en
twaalf onderzeebooten, terwül twee flottielje-
leiders en een aantal onderzeebooten, te bou
wen voor de verdediging in Nederland, ook voor
Indië zouden worden bestemd. Bovendien zou de
zeemacht 72 groote vliegtuigen krijgen.
Met het oog op de moeilükheden inzake
personeelsvoorziening voor den nieuwbonw,
1 krügt Indië echter twee jagers, zes onder-
aeebooten en twaalf groote vliegtuigen min
der, terwijl ook afgezien is van den bouw
van een tweede flottielje-vaartuig.
-j-nkele uren na bovenvermelde betooging
p kreeg ik een uitnoodiging om op een pers-
conferentie bü Generaal Franco te ver-
sehünen. We zorgden dat we op tüd present
waren. Generaal Franco was in gezelschap van
de legeraanvoerders Milan d’Astraye en Ar-
nendez.
„Ik zou het zeer op prüs stellen .Indien u voor
uw lezers den letterlijken tekst zou’willen geven
van de categorische verklaringen welke ik
thans voor u ga afleggen.
Men schrijft ons:
Naar wü vernemen, Is octrooi aangevraagd op
een nieuwe fabricatie van lucifers. Bü deze vin
ding is uitgegaan van de gedachte, dat de te
genwoordige lucifers gemakkelük en practische
vuurverwekkers zün. doch dzt de verpakking te
kostbaar is en daardoor te veel op den kostprijs
drukt.
Volgens de nieuwe fabricatie zün de lucifers
handig verpakt, kleiner nog dan in de thans ge
brul keiüke doosjes. Men heeft hierbü ook geeS
strijkvlak noodte zooals bü de Zweedsche juclfere
Het nieuwe fjmricaat kan met eenvoudige ma
chines worden Geproduceerd. 1
r-
De viering op Zondag 6 September is meer
speciaal voor het district Amsterdam.
Om 12 uur komt men büeen op het
kerkhof St, Barbara voor dé jaarlüksche van
Nispen-herdenklng. Alle leerlingen, gezqjlen,
gqhuwden en -patroops win Amsterdmn L en
alle gezellen-leden der’ "Sverige afdeellhgen
worden hier verwacht. Het nioet een massale be
tooging worden van het District en ’n machtig
défilé langs het graf van den eersten Centraal-
President.
’s Middags drie uur; wortjt de Historische
tentoonstelling van Praeses Van Nispen in het
gebouw Stadhouderskade 55 geopend.
Van 7 uur af is er toegang voor iedereen, WÜSL zingt het N. S. B.-X<x>r het van ont-
tevens bestaat er gelegenheid om de gerestau
reerde zalen van het gebouw en het machtig
groote werkobject, dat onze werkloosen van
Amsterdam hebben tot stand gebracht, te
zlchtigen.
Op de tentoonstelling ziet men photogra-
fieën, teekenlngen. statistieken, grafieken, of-
ficleele stukken, Jaar voor jaar van de groot-
sche ontwikkeling van het Gezellenwerk, te
beginnen 1868. tentoongesteld. Het middelpunt
van de tentoonstelling vormt het Van Nispen-
monument.
Zaterdag 12 September wordt het Sjenioren-
Conprp.s fyphmirtpw'
De heer A. M. Brouwer,'hulpprediker te Hee-
renveen, die in de Groene Amsterdammer van
den ISden Juli J.l. een veel besproken verslag
deed van zün bevindingen bü een gesprek, dat
hü eenige maanden geleden In zün qualiteit
van secretaris der Referendum-Com missie van
de Groene had met den heer Mussert, leider
der N. 8. B., heeft thans bü den Officier van
Justitie te Utrecht zoowel tegen den heer Mus
sert als tegen de redacteuren van „Volk en Va
derland” een strafklacht Ingediend wegens
smaad resp. smaadschrift.
Op een vraag van een der aanwezige Engel-
sche journalisten wat de Generaal dacht te
doen wanneer Madrid eenmaal in de macht ian
de Nationalisten zou zün, antwoordde Franco:
«Wanneer Madrid maar eenmaal is ingenomi*i
»1 het Bolsjewistisch systeem vanzelf Ineen
storten. Wanneer er nog enkelingen zouden
rijn, die de anarchie die er thans bestaat, zou
ten willen bestendigen dan zullen de militaire
rechtbanken spel vonnis wüzen en de doodstraf
uitspreken. Dat is de eenige mogelükheid.
Het volk zaï zelf zün eigen bestuursvorm
kunnen kiezen. Wü zün slechts militairen en
geen politieke leiders. Ieder moet bü zün eigen
rek blüven. Maar wü zullen niet toestaan dat
enkele politieke leiders onze overwinning zul-
Hn saboteeren.
De ontwerp^ die v^qr zün proefnemingen
Rükssteun heeft genoten, stelt zich voor, de fa
bricatie van dit artikel te Apeldoorn te doen
plaats hebben.
