I
Een interview met Generaal
Franco -
De vloot in Indië
De baconkwestie
j
Herdenking van
Jhr. van Nispen
KRUISTOCHT TEGEN 7
BOLSJEWISME
I
5*.
Net als in Duitschland
1 - 1
i
•mogen
Mgr. Huibers aanwezig
t*
CONFLICT VOORKOMEN
a
M.
De kwestie Brouwer-
Mussert
I
Feest^ongre* der K.J.V. te Breda
p
!l
De val van Madrid
nabij
Een Katholiek mag geen
N.S.B.-er zijn
Aan de stolen ramenfabriek Beha
te Den Haag
NIEUWE FABRICATIE VAN
LUCIFERS
BLOEMEN- EN FRUITFEEST
IN HET WESTLAND
Herdooping van den Zuid-boule
vard te Noordwyk
Een Koningin Astrid-
boulevard
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1936
1
WIJZIGING STEUNVER-
LEENING
Thant geldende regeling heeft tot
prytverlaging en concentratie
der productie geleid
Volgent de Javabode zou
uitbreiding belangrijk
plan wat
Interviewer dient een klacht
wegens smaad in
„Wy zyn militairen, geen politici.
Het volk tal zelf over den
nieuwen bestuursvorm
beslissen”
r
M.s. „Manoeran” spoedig hersteld
Octrooi zou reeds aangevraagd
zijn
Viering eeuwfeett van den
Gezellenvader op 6, 12
en 13 September te
Amsterdam
I
I
t
■’-'Generaal Franco
e
Met het oog op de moeilijkheden In—ke
i.
P. Huibers, bisschop van
no-
c
I
>2
at
tiM
zal
4ue
e. dat bijgevolg Jiet steunen** der 11. 8. B.
een In haar soort zware sonde is.
•1b.
Ma
Ier
ten
up.
BU het heengaan vertelde generaal Franco
ml), dat drie Jonge officieren er in geslaagd
waren om Malaga binnen te dringen, waar stj
de echtgenoote van generaal Queipo de Llano,
die door de Rooden reeds ter dood veroordeeld
was, hadden weten te bevrijden en die sU vei
lig teruggebracht hadden binnen de eigen li
nies I
In allen eenvoud had Donderdagmiddag om
half drie te Noordwljk de herdooplng van den
Zuid-boulevard in „Koningin Astrid-boulevard”
plaats. Er waren bijna geen officieele personen
ter plaatse, daar op verzoek van den burge
meester van NoordwUk, drs. J. B. V. M. J. van
de Mortel, aan deze plechtigheid aoo min moge-»-
Hjk ruchtbaarheid was gegeven.
1. te verhinderen, dat de verwerking plotse
ling in handen sou komen van enkele grootêre
fabrieken, hetgeen tot sluiting en kapitaalver
lies voor de overblijvende kleinere fabrieken,
met de daaraan verbonden werkloosheid, had
moeten leiden, en
b. dat iedere steun aan de N. 8. B. verleend,
het lidmaatschap dus, het stemmen op de N.
8. B. en verder welke andere steun ook op zich
ongeoorloofd en zondig is:
Wat is dan ongeoorloofd?
Uit het feit, dat de bisschoppen verklaren,
dat ,3Ü, die aan deze partij in belangrijke mate
steun verleenen. niet tot de H.H. Sacramenten
kunnen worden toegelaten”, volgt noodsakelljk
a. dat Jn belangrijke mate steun verleenen”
krijgt IndH echter twee jagen, a— onder-
aeebooten en twaalf groote vliegtuigen min
der, terwW eek afgesten te van den bouw
van een tweede flottielje-vaartuig.
Uiteraard is het gewenscht. dat het vertrou
wen in de doeltreffendheid der crisismaatrege
len zoo groot mogelijk is. De minister tracht
dit zooveel mogelijk te bevorderen.
opgenomen artikeltje, waarin soortgelijke qua-
llficaties voorkwamen, waardoor de heer Brou
wer, die bij herhaling verklaard heeft voor de
juistheid zijner mededeelingen onvoorwaarde-
Hjk in te staan, zich in lijn eer en goeden
naam aangetast acht.
nies
Mhs
Pa»
H’
en
nn
V.
V.
1st
an
»e-
Naar wU vernemen, zal de bespreking, welke
minister Slingenberg 28 dezer te Zwolle zal
houden met de wethouders der groote gemeen
ten betreffende de voorgenomen wijziging in de
steunverleenlng. worden bijgewoond door den
secretarls-generaal van het Departement voor
Sociale Zaken, mr. dr. Scholtens, en door den
referendaris van dat Departement, den heer
Van Hoeven.
Het was den minister bekend, dat twlnüg
baconfabrieken, nJ. zestien particuliere en vier
coöperatieve, vóór de nieuwe inschrijving, welke
in Juli plaats von<X ouderling overleg hebben
gepleegd. Nadien is den minister het resultaat
van dit overleg gebleken.
De minister wil vooropstellen, dat hij sinds
zijn optreden er naar gestreefd heeft eenerzjjds
do kosten, verbonden aan de baconbereiding, te
verlagen, anderzijds een saneering van deze
industrie, waarin een belangrijke overcapaciteit
bestaat, te bevorderen, omdat concentratie van
de slachtingen in enkele fabrieken uiteindelijk
tot een daling van den kostprijs per eenheid
zal moeten leiden. HU heeft daarom in het
laatst van het vorig jaar het bestaande bacon-
contract opgezegd en in plaats daarvan een
gemeenschappelUke inschrijving gehouden onder
alle fabrikanten,
BU de inschrUving in Juli zat de bedoeling
voor om de gemeenschappelUke inschrUving te
vervangen door een indlvidueele InschrUving,
.waarbU dezerzUds eenige bijzondere waarbor
gen werden getroffen om
3. een uitzonderingspositie te scheppen voor
de van landbouwkundig standpunt sociaal be-
langrUke coöperatieve fabrieken.
Het resultaat van deze InschrUving is ge
weest, dat de prijs weder verlaagd is, nX tot
ƒ2.80 per 100 K.O., en dat van de zestien bo
vengenoemde particuliere fabrieken zeven zijn
gesloten.
Aan de hand van de cUf<
onderzoek van den crlsisaéi
opgeleverd, is g
sten tUd geen
ingevoerd, <Jsoé
prodi
de
De Minister van Landbouw en VisscherU
heeft geantwoord op vragen van het R. K.
Tweede Kamerlid Van der Weüden betreffende
een onderlinge afspraak, welke door baconfa-
brikanten zou zUn gemaakt 1>U een inschrUving
voor de baconbereiding en het nemen van maat
regelen tot opheffing vast de baconregeling:
De heer A. M. Brouwer, hulpprediker te Hee-
renveen, die in de Groene Amsterdammer van
den 18den Juli jX een veel besproken verslag
deed van zUn bevindingen bU een gesprek, dat
hU eenige maanden geleden in zUn qualitelt
van secretaris der Referendum-Commissie van
de Groene had met den heer Mussert, leider
der N. 8. B„ heeft thans bU den Officier van
Justitie te Utrecht zoowel tegen den heer Mus
sert als tegen de redacteuren van „Volk en Va
derland” een strafklacht ingediend wegens
smaad resp. smaadschrift.
Aan het slot van zUn toespraak riep Generaal
Franco met verheffing van stem uit; „WU zUn
een nieuwen kruistocht begonnen tegen het
Bolsjewistisch barbarendom. WU zullen gaarne
vergeving schenken aan afgedwaalden en aan
zwakkelingen, maar de betaalde huurlingen van'
Moscou moeten op geen erbarming rekenen. ZU
hebben Spanje willen overleveren aan de Sov
jets. ZU sullen hun verraad moeten boeten met
den dood!”
De eigenlijke militaire veldtocht zal ongeveer
nog een veertien dagen duren, hoogstens. WU
volvoeren de operaties absoluut volgens de re
gelen der moderne strategie. Dat is dan ook de
eenige verklaring, waarom wU in de laat
ste weken zoo langzaam vooruit kwamen, iets
dat voor het groote publiek onbegrUpelUk was.
Ik moet u in alle oprechtheid bekennen dat
wU tot nog toe veel hinder ondervonden heb
ben van de vloot en de luchtstrUdkrachten van
de Rooden.
Indien deze vliegmachines en oorlogsbodems
niet aan den strUd hadden deelgenomen zou
heel onze operatie niets anders zijn geweest
dan een militaire wandeling naar Madrid. Maar
ook deze moellUkheden en hinderpalen zUn
thans overwonnen. Madrid zal vallen op het
uur dat door den buitengewonen Raad van
Burgos tevoren is vastgesteld.
De vermindering met twaalf vliegtuigen houdt
verband met het feit, dat de luchtvaart voor
het leger een aantal bommenwerpers meer
krijgt.,
De bouw van een nieuwen kruiser, ter ver
vanging van een der oudere, waarvoor de ,JSa-
matra.” zou worden aangewezen (terwUl de
„Java” gemoderniseerd zou worden) gaat niet
door.
De „Java-bode" bericht het volgende:
De tegenspraak van Aneta-Holland op de
geruchten, vermeld in'de Indische Courant en
het Boer. Handelsblad, als zou de minister van
Defensie afgezien hebben van de uitbreiding
der vloot in Ned. Indlë, is naar de letter juist,
doch doet niet af aan het feit dat Indië voor
de vloot belangrUk minder krijgt dan oorspron
kelijk was aangenomen.
Volgens het plan van minister Deckers zou
den boven het bestaande minimum van een
kruiser, vier Jagers en zes onderzeebooten, nog
gebouwd worden twee kruisers, acht Jagers en
twaalf onderzeebooten, terwijl twee flottlelje-
lelders en een aantal onderzeebooten, te bou
wen voor de verdediging in Nederland, ook voor
Indlë zouden worden bestemd. Bovendien zou de
zeemacht 72 groote vliegtuigen krijgen.
Men schrijft ons:
Naar wjj vernemen, is octrooi aangevraagd op
een nieuwe fabricatie van lucifers. BU deze vin
ding is uitgegaan van de gedachte, dat de te
genwoordige lucifers gemakkelVk en practische
vuurverwekkers zUn, doch dat de verpakking te
kostbaar is en daardoor te veel op den kostprijs
drukt.
Volgens de nieuwe fabricatie zUn de lucifers
handig verpakt, kleiner nog dan in de thans ge
bruikelijke doosjes. Men heeft hierbij ook geen
strUkvlak noodig zooals bU de Zweedscbe lucifers.
Het nieuwe fabricaat kan met eenvoudige ma
chines worden geproduceerd.
„Op het oogenblik, zoq( vervolgde generaal
Franco is ons leger 120.000 man sterk: de bloem
van bet land, de meesten tusschen 21 en 24
Jaar oud, strijdt in onze gelederen. Dank zij
het feit dat 80 procent van het officierenkorps
onze zijde beeft gekosen, behoeven we aan het
succes van onze troepen niet te wanhopen: we
zijn zoo sterk als welk ander leger ter wereld
ook. Bovendien zijn wij heer en meester in de
lucht.
Het volk zal zelf zUn eigen bestuursvorm
kunnen kiezen. WU zUn slechts militairen en
8«en politieke leiders. Ieder moet bü zUn eigen
7*k blUven. Maar wU zullen niet toestaan dat
enkele politieke leiders onze overwinning zul
len saboteeren.
Nadat de Bisschoppen van Nederland langen
tüd gewaarschuwd hadden en de geloovigen
slechts vermanend op bun plicht wezen de
N. 8. B. te vluchten, hebben zij onlangs krach
tens de volheid van hun gezag de N. 8. B. ver
oordeeld en een besliste uitspraak gegeven, die
allen In geweten bindt.
Uit de uitspraak volgen:
a. een gewetensplicht om met deze veroor-
deeling in te stemmen;
b. een plicht om zich te onthouden van alles
wat krachtens de bisschoppelUke verklaring als
ongeoorloofd moet worden beschouwd
Op een vraag van een der aanwezige Engel-
sche Journalisten wat de Generaal dacht te
doen wanneer Madrid eenmaal in de macht van
de Nationalisten zou zijn, antwoordde Franco:
.Wanneer Madrid maar eenmaal is ingenomen
zal het Bolsjewistisch systeem vanzelf ineen
storten. Wanneer er nog enkelingen zouden
zijn, die de anarchie die er thans bestaat, zou
den willen bestendigen dan zullen de militaire
rechtbanken snel vonnis wUzen en de doodstraf
uitspreken. Dat Is de eenige mogelUkheid.
De minister heeft den heer 8. Zwanenberg,
commercieel adviseur van het college van re-
geenngscommlssanssen, m zake de bacon nim
mer geraadpleegd in verband met de bUzondere
positie, welke deze in dat bedrijf inneemt. In
het onderhavige geval' heeft de minister zulks
dus ook niet gedaan. Aangenomen mag wor
den, dat de leiding van het bedrUf, waarmede
de heer Zwanenberg is verbonden, hem heeft
medegedeeld, dat bU de fabrikanten onderling
het plan bestond een schadevergoedlngsregellng
te treffen.
Opheffing van iedere bemoeienis met den
uitvoer van bacon kan niet in overweging wor
den genomen, omdat dit het in stand houden
van den uitvoer van bacon in gevaar zou bren
gen en het wegvallen van deze afzetmogelijk-
a a a awsvwaa vw»a a aaa
heid een groot nadeel voor den landbouw zou VoUc en vaderland” van den 24sten Juli 1238
beteekenen. Een baconregeling, waarbU teelt-
regeling, quahteitscontröle, heffing en toeslag-
regeüng worden behouden, brengt gelijksoortige
moellUkheden van uitvoering mede ata' de thans
geldende regeling.
Zondag 13 September is de groote her
denkingsdag. Te acht uur H. MIs en Alg.
H. Communie voor Senioren in de St.
Hubertus Kapel, waarna gemeenschappclUk
ontbut. Te half twaalf Pontificale H. Mis
in de St. Wlllibrorduskerk aan den Amstel-
dUk. op te dragen door Z. H. Exc. Mgr.
J. P. Huibers, Bisschop van Haarlem.
Des middags drie uur massale feertelUke
bijeenkomst in Carré.
De opeenvolgende regelingen hebben dus,
naar het oordeel van den minister, zoowel tot
een verlaging van den prijs als tot een concen
tratie van de productie geleid. Intusschen volgt
hij nauwgezet de geheele situatie, in verband
met de verdere maatregelen, die hij gal moeten
nemen, wanneer de huidige overeenkomst op
31 October as. eindigt. HU zal dan overwegen,
in hoeverre het mogelUk is voort te gaan op
den Ingeslagen weg van verdere verlaging van
den prijs en concentratie van het bedrijf.
HU deed dit naar aanleiding van een door den
heer Mussert aan een redacteur van het
jUtrechtsch Dagblad toegestaan 1
waarin hU de door den heer Brouwer in de
Groene gedane mededeelingen „volmaakt ver
zonnen”, .gelogen”, „volmaakt uit den duim ge
zogen” e.d. heeft genoemd, resp. van een in
De viering op Zondag 6 September is meer
speciaal voor het district Amsterdam.
Om 12 uur komt men büeen op het
kerkhof St. Barbara voor de jaarlUkache van
Nispeta-herdenklng. Alle leerlingen, gezellen,
gehuwden en patroons van Amsterdam I en
alle gezellen-leden der overige afdeelingen
worden hier verwacht. Het moet een massale be-
tooging worden van het District en 'n machtig
défilé langs het graf van den eersten Centraal-
Presldent.
's Middags drie uur: wordt de Historische
tentoonstelling van Praeses Van Nispen in het
gebouw Stadhouderskade 55 geopend.
Van 7 uur af is er toegang voor Iedereen,
tevens bestaat er gelegenheid om de gerestau
reerde zalen van het gebouw en het machtig
groote werkobject, dat onze werUoczen van
Amsterdam hebben tot stand gebracht, te be
zichtigen.
Op de tentoonstelling ziet men photogra-
fleën, teekenlngéri. statistieken, grafieken, of
ficieele stukken, jaar voor jaar van de groot-
ache ontwikkeling van het Gezellenwerk, te
beginnen 1868, tentoongesteld. Het. middelpunt
van de tentoonstelling vormt het Van Nispen-
mohument. i
Zaterdag 12 September wordt het Senioren-
Congres gehouden.
Hiervan luidt het programma: f. Verwelko
ming. 2. Rhythmisch-Dynamlsche Tab’eaux:
Godsdienstzin; Arbeidzaamheid; Eensgezind
heid en VroolUkheid; 3. Herdenkingsrede; 4. v.
Nispen-huldiging als Rhythmlsch-Dynamisch
tableau; 5. Toespraak Mgr. J. P. Huibers.
Om vUf uur is er gelegenheid tot middag
maal in het Coöperatief Restaurant a°.n het
Molenpad, en van 5 tot 11 uur er. gelegen
heid is om de tentoonstelling te bezichtigen.
Onder bovenstaand opschrift lezen wU in
■JBancta Maria", kerkelUk weekblad voor het
bisdom van Breda, het volgende:
ning Alfons XIII eenmaal gezegd heeft: Jïet
Vreemdelingenlegioen, dat is uw werk.”
Generaal Milan d'Astraye is nog kortelings
uit Argentinië teruggekeerd om zich aan het
hoofd te stellen van de soldaten van het Vreem
delingenlegioen, die hem met enthousiasme
hebben ontvangen. De generaal die In den
strijd tegen de Rlfkabylen een oog èn een arm
verloren heeft, verklaarde dat hU zich geluk
kig achtte dat hU het bevel weer mocht op
nemen van het Tercio om Spanje te bevrU-
den. Verder verklaarde de generaal dat uit de
thans ontvangen rapporten Is gebleken, dat in
de gevechten rond Badajoz de legersoldaten den
strUd ten gunste der Nationalen hebben doen
beslissen. De generaal wist ons nog een merk
waardige bUzonderheld te verhalen, die zekere
sergeant Clmenez had meegemaakt: j}e uniform
van dezen onderofficier was dooZ12 mitrail
leurkogels getroffen zonder dat Clmenez zelf ook
maar een schrammetje had opgeloopen.
j In een Donderdagmiddag gehouden bespre
king tusschen de directie van de stalen ramen
fabriek Beha te Den Haag en vertegenwoor
digers van vakbonden, betrokken bU het drei
gend conflict aan genoemde fabriek, Is het
voorstel van den RUksbemiddelaar, prof. mr.
A. c. Josephus Jitta, door beide partijen aan
vaard, aoodat een conflict is voorkomen.
De schade van het Bi. .Manoeran". ver
oorzaakt door aanvaring, wordt te Los Angeles
hersteld. Verwacht wordt, dat het schip 23 of 23
dezer de reis kan vervolgen.
Zeer spoedig zal San Sebastian in ons
bezit zUn en daarmee zullen de Rooden van
hun Fransche vrienden zjjn afgesneden! Ma
drid Is omsingeld en de inname van de
hoofdstad is slechts een kwestie van tijd.
Wie verleenen nu in belangrijke mate steun?
Zoools de zaken op het oogenblik staan nog
niet noodzakelUk iedereen, die lid is van de
N. 8. B.
Voor thans zou men twee groepen kunnen
onderscheiden, aan wie de H.H. Sacramenten
moeten worden geweigerd.
a. zU die steun verleenen krachtens het ambt
zelf, dat zU in de N. 8. B uitoefenen of als
haar vertegenwoordigers bekieeden (leden van
Kamers, Staten of Gemeenteraden, propagan
disten, redacteurs en schrUvers, medewerken
en correspondenten wier arbeid van aanmerke-
lUke beteekenis is, uitgevers en drukkers van
N. 8. B.-lectuur, colporteurs voor zoover deze
in het oog des volks werkelijk propagandisten
zijn.
b. zij, die zonder een dergelUk ambt te be
kieeden, toch op welke wUze dan ook finan-
cieelen of moreelen steun verleenen, die hetzU
reeds uit den aard der zaak, hetzU wegens de
omstandigheden, belangrUk moet worden ge
noemd. Iemand bjr. die zich candidaat laat
stellen; een flnancteele supporter; wie gelegen
heid biedt
zeker op pl
gelegenheid is. Een gewoon lid van de N. 8. B.,
wiens lidmaatschap krachtens zijn maatschap-
pelUke positie of zedelUk overwicht in het heele
land, een bepaalde plaats of bepaalden kring
van meer dan gewone beteekenis is. Verder ook
iemand, die gewoon lid of aanhanger is. maar
dat doet op brutale uitdagende wUze en een
vurig aanhanger, die Uverlg propaganda maakt
die een uitvoerig
mtantsdienst heeft
Wekertf dat. Indien in den laat-
zetr groote bezuinigingen «Un
prjjs niet voldoende is om de
der gezamenlUke fabrieken bU
iwoordlge bezetting te dekken, zoodat
dé fabrieken een verlies lijden. Het is dus
geenszins juist, dat de prijs /0.80 per 100 K.G.
booger is dan wat redelUk kan worden geacht.
Omtrent deze ƒ0.00 kan voorts nog worden
medegedeeld, dat de werkende fabrieken een
bedrag per eenheid beschikbaar stellen als ver
goeding voor de fabrieken, welke haar bedrUf
hebben stopgezet, alsmede voor die fabrieken,
waaraan minder varkens ter verwerking zUn
toegewesen dan waarvoor was Ingeschreven.
Dese regeling heeft dit resultaat dat over
de te slachten varkens gemiddeld ongeveer
35 cents per 100 K.G. als schadevergoeding be
taald wordt aan de stilliggende fabrieken. Door
het opvoeren van de productie van de werkende
fabrieken hebben deze een verlaging van de
productiekosten per eenheid kunnen bereiken.
Dese kostenbesparing Is hun kennelUk een fi
nancieel offer waard geweest, waardoor zU aan
de uitvallende fabrieken een schadevergoeding
in uitzicht gesteld hebben. Naar het oordeel
van den crlsis-accountantsdienst benadert dit
financieel voordeel ten gevolge van de ruimere
besetting het bedrag der uit te keeren schade
vergoeding.
De Frantche vlieger George Détri heeft een nieuw, hoogte-record gevestigd van
14J39 Meter
nkele uren na bovenvermelde betooging
H kreeg ik een ultnoodiging om op een pers-
conferentie bu Generaal Franco te ver
schijnen. We zorgden dat we op tijd present
waren. Generaal Franco was In gezelschap van
de legeraanvoerders Milan d’Astraye en Ar-
nendez.
,Jk zou het zeer op prijs stellen Indien u voor
uw lezers den letterlijken tekst zou willen geven
van de categorische verklaringen welke Ik
thans voor u ga afleggen.
e
het houden van bUeenkomsten.
len waar anders geen geschikte
sfloop van dit onderhoud stelde gene-
raai Franco de aanwezige Journalisten
rteht*oor generaal Milan d'Astraye, den op-
v*n het „Tercio”, pfo man van wien ko-
De ontwerper, die voor zUn proefnemingen
RUkssteun beeft genoten, stelt zich voor, de fa
bricatie van dit artikel te Apeldoorn te doen
plaats hebben.
oen het enkele Jaren geleden duide-
I lijk werd, dat het nationaal-socialls-
me in Duitschland niet alleen de ka
tholieke politiek, maar ook het innlgst-
eigene katholicisme vervolgde, toen de ka
tholieke jeugd feitelUk tot staatsjeugd werd
verklaard, toen katholieke voormannen
zonder eenige aanleiding. Ja, zelfs zonder" -
eenlg voorwendsel lafhartig werden ver
moord, en toen telkens weer de Duitsche
bisschoppen door staats- en naai-autori|ei-
ten genoodzaakt werden, den strijd aan te
binden tegen den veelkoppigen Wodandraak,
hebben katholieke voorstanders van *t
natlonaal-soclallsme In ^Nederland wan
neer men hen op deze gevaren voor het ka
tholicisme in nazi-staten attent maakte
de energieke opmerking gemaakt, dat*tln
Nederland heel anders toe zou gaan dan
in Duitschland: die goeie Mussert zou toch
waarlijk geen katholiek haartje krenken!
Integendeel: Mussert had het met de ka
tholieken érg goed voor, wilde graag met
hen samenwerken; hU zou zich wel wach
ten, de katholieken tegen zich en zijn be
weging in *t harnas te jagen.
Maar*“dan moesten de katholieken van
hun kant ook-een beetje meegaand zijn!...
Het is allemaal nog maar kort geleden
en wie,den toestand van het oogenblik over
ziet, staat verbaasd over een zóó prompten
voortgang van zaken in Nederland volko
men naar Dultach voorbeeld.
De goeie Mussert en dat toekent juist
zjjn politiek dilettantisme heeft het in
dertijd wellicht goed bedoeld, maar nog
voordat hij gelegenheid gehad heeft, zich
tot dictator In Nederland te proclameeren,
jk, nog voordat de N. 8. B. in Nederland
ook maar eenlgen werkelijken polltleken
invloed heeft kunnen doen gelden, is de ver
houding tusschen de katholieken en de N.
8. B. al even slecht en gespannen als die
in Duitschland tusschen de katholieke en
de N. 8. D. A. P.. nadien het Hitler-regime
gelegenheid kreeg zich anti-katholiek te
toonen.
Mussert is Hitler in dit opzicht dus aelfs
de baas: in zijn vóórdagen heeft Hitler het
in den strijd tegen het kerkelijk katholiek
gezag niet zoo ver weten te brengen als
onze goeie Mussert, die nü al de gemeenste
pamfletten tegen de katholieken doet pu-
bliceeren en openlijk den strijd aanbindt
tegen het hoogste kerkelijke gezag in Ne
derland, Ja zelfs zijn horden in het katho
lieke Limburg wil laten binnen marcheeren
om te demonstree^en tegen den Limburg-
schen kerkvorst, evenals de „Dageraad”
de vergelijking dringt zich op eenige
jaren geleden een intocht heeft willen hou
den in ons katholieke gewest.
'Het gaat in Nederland net als in Dultach-
land;
Onder valsche leuzen o.a. dat het com
munisme alléén bedwongen zou kannen
worden door het natlonaal-soclallsme
worden de katholieken „uitgenoodigd” tot
het natlonaal-soclallsme toe te tredèn, en
als de Bisschoppen opperherders der »i
zielen, om zeer begrijpelijke redenen tegen
dit laatste bezwaar maken en het katholie
ke volk de Indringerige „ultnoodiging” af
wijst. zingt ^et N. 8. B.-koor het van ont
roerende broederliefde getaigende lied:
Und willst Du nicht mein Bruder Sein,
So schlage ich dlr den Scheitel eln!
Reeds nu weerklinken de dreigementen:
wacht maar! als wij eenmaal de macht in
handen'hebben! dén....
IS er in Nederland nog één katholiek te
vinden, die in de naïeve veronderstelling
verkeert, dat het den katholiek in Neder
land onder nationaal-socialistisch bewind
anders en beter vergaan zal dan In Duitsch
land?
Zoo ja! Hij volge Mussert, en lijde,
wat erbij staat!
Het rampzalig gevolg van'zUn naïveteit
korne over hem en over zijne kinderen!
De H' Mls' waarmede Zondag het feestcongres
interview. van Bou’lgne wordt ingezet, zal worden opge
dragen in de 8t. Jozefkerk, Ceresstraat te
Breda en niet op Bouvigne zoools in het pro
gram is aangegeven, cm half twaalf.
Aan het straatnaambordje was een achter
grond in blauw en zilver gegeven in den vorm
van twee zuilen en daartusschen een vlak in
gothischen vorm. Het geheel was versierd met
agriaten en gladiolen, terwUl bovenin,, een «ter
van Bethlehem prUkte. Daarboven wapperden
de vlaggen van België en Zweden, benevens
onze nationale driekleur en de NoordwUksche
vlag.
De burgemeester van Noordwljk hield een
korte, gevoelvolle rede, waarin hU vooreerst zUn
diepe erkentelUkheld betuigde aan de beide
zaakgelastigden van België en Zweden, die aan
de ultnoodiging om hier aanwezig te zUn ge
volg hebben gegeven. Spreker wist zexer te han
delen in den geest van Z. M. den Koning der
Belgen om deze plechtigheid zoo eenvoudig
mogelUk te doen plaats hebben. Nog negen
dagen scheiden ons slechts van het tUdstip,
waarop voor een jaar H. M. Koningin Astrid
van België het slachtoffer werd van een auto-
ongeval. Deze droeve tUdlng heeft overal in de
wereld een büzonder diepen indruk gemaakt
en niet In het minst In ons land, waar een zoo
groote sympathie voor het Belgische konings
huis heerscht. In NoordwUk was de indruk van
dit droeve bericht wel heel groot, daar wij den
vorigen zomer lederen dag de kinderen van
H. M. Koningin Astrid aanschouwden.
Hierna nam de vertegenwoordiger van België, onder doodzonde ongeoorloofd is:
de eerste secretaris van het gezantschap te Den
Haag, baron Van Bogaerde ter Brugge, het
woord, die zUn hartehjken dank betuigde voor
het herdoopen van den Zuid-boulevard in .Ko
ningin Astrid-boulevard”. Spr. gaf uiting aan
-
Tenslotte moet ik u nog iets heel belangrijks
verklaren.
Onze beweging is een nationale bevrijdingsoor
log. Latér als deze veldtocht achter den rug is
vullen wjj ons nog herinneren wie met ons wa-
**n en wie zich aan de zUde van onze tegen-1
«anders hadden geschaard. Ik heb uit absoluut
*kere bron vernomen, dat de heeren in Madrid
talangrUke documenten hebben vervalscht.
wueinde het bewijs te leveren dat er een ,ze-
2^ oyMnwerking zou bestaan tusschen on-
beweging en bepaalde buitenlandsche mo-
•'taiheden. Moscou \oelt dat het het onderspit
®°*t delven en om de algemeene aandacht van
“u® eigen nederlaag af te leiden, zouden de
™°<ie machthebbers van het Kremlin er zelfs
voor terugdeinzen om een wereldoorlog te
Z"etenen- Moge dit een waarschuwing zUn
ta«r al degenen die zich door de Bolsjewisti-
■»e verleiding in de val laten lokken.
(BUzondere correspondentie)
SEVILLA, Augustus 1938.
et bericht van de inname van Badajoz
j—I heeft in Sevilla een buitengewoon «nthou-
A A stasmet veroorzaakt. Spontaan werd een
optocht gevormd, waaraan* meer dan 10.000
personen deelnamen. Deze stoet van mannen
en vrouwen trok luid zingend naar het paleis
van den Markies van Yadurl, waar de Gene-*
rale Staf van de troepen van de generaals
Franco en Queipo de' Llano zetelt en waar sinds
34 uur alleen nog de nieuwe Bpaansche vlag
wappert, het oude dundoek der historische
Spaansche provincies. Generaal Franco heeft
de lulde en langdurige toejuichingen van de
betoogers beantwoord met een toespraak vanal
het balkon van zün hoofdkwartier. De comman
dant van het Nationale Leger verklaarde dat
de nationale inschrUving om het bevrUdingsle-
ger te steunen reeds een bedrag van meer dan
een half milliard had opgebracht.
Spedalen dank bracht de generaal aan het
-- bestuur van de stad Salamanca dat op één dag
een bedrag van 3 miUlqen^ieseta's had afgedra
gen.
de groote waardeering van het Belgische volk
voor dese sympathieke geste, deae hoffelijke
beslissing van NoardwUks gemeenteraad, welke
inderdaad den innlgen wenach toont, om den
naam van de dierbare koningin Astrid te doen
voortleven en getuigt van het groote medeleven,
dat het vorig Jaar alom tot uiting kwam.
Voor deae kieeche attentie zegde «pr. namens
al zijn landgenooten hartelUk dank.
Als laatste spreker trad de beer Wendel, als
vertegenwoordiger van den Zweedschen gezant,
naar voren. Spr. memoreerde dat gelijk In BeJ"
gië, in Zweden, het vaderland van H. M. Ko
ningin Astrid, de ontroering en verslagenheid
op dien ongeluksdag zeer groot waren. De bur
gemeester heeft hier zoo Juistpp treffende
wijze onder woorden gebracht wat NoordwUk
voor dese sympathieke vorstin voelde en Zweden
zal dit diep bewijs van groote genegenheid op
zeer grooten prjjg stellen en zeer waardeeren.
Hierna nam de burgemeester bet doek, dat
het straatnaambordje bedekte, weg, waarmede
deae ontroerende en indrukwekkende plechtig
heid was geëindigd.
Donderdagochtend is 1 bloemen- en fruitfeest.
georganiseerd door de V.V.V, Monster-PoeldUk-
Ter HeUde, dat van 2026 Augustus te Poel-'
dUk wordt gehouden, door den burgemeester
van Monster, den heer G. W. Kampschöer of
ficieel geopend.
De V.V.V. heeft het plan uitgevoerd, het in
den Jare 1915 gesloopte kasteel van PoeldUk.
bet kasteel „Torenzicht" te reconstrueeren.
Voorts heeft deze vergenlging een Oud-Wfest-
landschen tuin doen aanleggen, voorstellende
een gezicht öp Oud-Monster, met op den voor
grond een tuindersbedrUf met druiven en kas.
Het oude raadhuis is op dit emplacement ver
rezen, omgeven door oude geveltjes, zoodat een
aantrékkelUk geheel ia verkregen.
De voorzitter van oe V.V.V. Monster-PoeldUk-
Ter HeUde, de heer O. J. Saarloos, heeft een
welkomstwoord tot de aanwezigen gericht,
waarna de burgemeester van Monster, de heer
Kampschöer de tentoonstelling voor geopend
verklaarde.
Zooals reeds bekend staat de maand
September voor heel Katholiek Neder
land, en voor Amsterdam in het bij
zonder in het tqeken van de Van Nis-
penherdenking. Op IS Augustus j.I. toch
was het 109 jaar geleden, dat Jhr. Hu
bertus van Nispen tot Sevenaer, de
eente-Centraal-President en de groote
pionier van het Gezellenwerk in Neder
land, werd geboren. Het hoogtepunt van
de viering is bepaald op Zondag 13 Sep
tember, in tegenwoordigheid van Z. H.
Exc. Mgr.'
Haarlem.
WU laten hieronder het volledig pro
gramma voor 6, 12 on 13 September
volgen.
