ONS BLAD
Vliegtuigen der rebellen boven
Madrid
Spanje’s vloot
naar
de „witten”?
De kerkstrijd in
Duitschland
Hevige aardschok
te Koetaradja -
Kardinaal Vidal
vermoord
Het nieuws van heden
Graaf Romanones
in 'Frankrijk
J
naar
DE BAROMETER
TWEE VLIEGVELDEN
GEBOMBARDEERD
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ZitK^SSkCiDt
Dr. Schacht
Parijs
.4
BONTE PABARET-AVONDEN
„BE TOELAST”,LANGESTR.
J
IT
e
er
I
Russisch vrachtschip 5
Generaal Garcia gewond
BOM ONTPLOFT
s
Afrikaanse he strijdkrachten
slaan regeeringstroepen in de
omgeving van Saragossa
Amnestie voor studen
ten in Oostenrijk
Giral benoemt minister
van Marine
Sinds 1931 is geen Duitseh minister
in de Fransche hoofdstad
geweest
Het Fransche stoomschip „Adrar" is na acht maanden op de kust van het eiland
Sylt gezeten te hebben door zandzuigers vlotgebracht
Fel protest van de
Belijdeniskerk
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
t.
Q
Brand in gevangenis
te Madrid
x
rt,
t..
12
s.:
c.:
18
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS -MAANDAG 24 AUGUSTUS 1936
Is hy belast met een belangryke
'missie om een verzoening tot
stand te brengen?
Belangryke beslissingen
op komst
De burgeroorlog in Spanje. Per veld
telefoon hebben de rbode militie-troe-
pen contact met elkander
Ryksdag zou byeen warden
geroepen voor afkondiging
van een Vereenigde
Duitsche Kerk
Optreden os.:
Leberto, John Clark’s Band;
Herman Dlederichs confereert.
KOMT, LACHT EH VERGEET
23jn meening over den
'huldigen toestand
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 4330
Opstand in Albe^ië?
-
PARIJS, 24 Au*. (Reuter).
Volgent een Do* niet beves
tigd bericht uit Biarritz aan
de „Matin”, zouden alle
Spaansche oorlogsschepen, die
zich tot dusver nog in handen
Oer kegeering te Madrid be
vonden, de zjjde der nationa
listen hebben gekozen.
Staat van beleg zou zyn
afgekondigd
Aartsbisschop van
Tarragona
Het WeeriiiiiiiiiiiiuniiiHHiHiiiHHiiiHimimiiinig
VERWACHTING: Zwakke tot matigen 1
Westelijke wind, licht tot half bewolkt,
droog weer behoudens dauw, warm over-
dag. -
•n.
Graaf Romanones
^XXWWWWUIIIIIIII/J///////J7Z5
I
s
4
r
«e-
zou benogen een einde te maken
o
I
I
K
en
i
pu-
k
IIIIIWIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
1.
1
1
1
l
I
I
l
I
I
l
I
I
Tenslotte deelt de eender van Sevilla mede,
dat de rebellen Zaranz hebben bezet en daar
mede de verbindingen der regeeringstroepen
tusschen Bilbao en San Sebastian hebben af
gesneden.
Zon o» v.m. 5.5» onder njn. S.M.
Licht op n.m. 845.
Maan op n.m. 2.18 on
Eerste kwartier 25 Aug-
Het schijnt dat de strijd tegen het bolsje
wisme het voornaamste punt van bespreking
op het congres zal zijn.
Zondagochtend hebben alle predikanten van
de confessioneele kerk van den kansel een' brief
voorgelezen, waarvan do voornaamste punten
hier volgen:
BERLIJN, 24 Aug. (Havas). Voor de opening
rtjjcongres te Worms
rust op zfjn buiten-
Stand op Maandag 1 aar ut.: 7S93
Vorige stand: 7S9JI
Ut
ire
ers
rei
iet
is
L
n
a
e
e
r
1
r
l
Alle verdachten In het Zinovjef-proces te Mos
kou ter dood veroordeeld.
ProtestschrUven in de kerk voorgelezen door de
predikanten der BeUjdeniskerk.
L
Hoogste barometerstand:
.1 7714 te Lo Harre
laagste barometerstand:
745.9 te Jan Mayen.
Schacht
Parijs.
L
0
id
In
d-
iet
d»
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
te
n
n
HT
BERLIJN, 23 Aug. (Reuter) Het ver-
hiidt, dat de Rijksdag te Worms zal wor
den bijeengeroepen om de afkondiging te
booren van een enkele vereenigde Duitsche
kerk.
Deze sou beoogen een einde te maken
aan den kerkstrijd, welke sinds de «uiUo-
naal-socialisten aan het bewind kwamen,
onafgebroken heeft voortgeduurd.
Radio U Corona bevestigt, dat het hoofd
kwartier te Burgos de voorbereidingen
voortset voor den deflnitieven aanval op
Madrid.
BAYONNE, 23 Aug. (Reuter) Graaf
Romanones, de vroegere minister-president
van Spanje, die gisteren komende uit San
Sebastian in Frankrijk Is gearriveerd, heeft
s|jn intrek genomen te SL Jean de Lus.
Romanones is bjj Irun-Hendaye de grens
Sommigen spreken van 'n verhooging met
1 of 3 Jaar van den militairen diensttijd,
als antwoord op de verlaging van den
dienstplichtigen l^ftjjd in Rusland. Ande
ren beweren, dat het aantal troepen, dat het
Rfriland beset houdt, sal worden uiige-
DrrlQ,
De autoriteiten te Sevilla bevestigen, dat een
colonne J^turische mijnwerkers gisteren in een
fel gevecht gedecimeerd is. Oviedo zou thans
bevrijd zijn van den druk der regeeringstroe-
o
Troepen van generaal Franco hebbenrgisteren
een afdeeling regeeringstroepen onder bevel van
generaal Riquelme op de vlucht gedreven. Be
halve een groot aantal dooden en gewonden,
zijn den ppstandellngen vele gevangenen in
handen gevaren.
Vit Madrid wordt gemeld, dat de premier een
decreet ter onderteekenlng heeft voorgelegd
aan den president der republiek, waarbij Miguel
de Unamumo ontzet wordt uit alle functies, die
hem door het ministerie van onderwijs zijn op
gedragen en vervallen wordt verklaard van den
titel van levenslang rector van de universiteit
van Salamanca.
Het radiostation Sevilla heeft medegedeeld,
dat generaal Quelpo de Llano het aanbod van
een naar Italië gevluchten Catalaanschen lui-
tenant-kolonel heeft aangenomen, die met na
tionalistische Catalanen een militie wil vor
men, die zich van Portugal uit bij de Spaanscre
nationale strijdkrachten in het Zuiden wil aan
sluiten.
van het nationalistisch p<
houdt Hl^er eenigen tijd
verblijf te Berchtesgaden.
Het schijnt, aldus meldt Havas, dat op dit
congres, zoo niet nog daarvoor, ernstige beslis
singen zullen worden genomen.
kruis" werd ingesteld, dab. aal- worden ter hand
gesteld aan de ..verdedigers des vaderlands”.
In de buurt van Saragossa heeft een afdeeling
Afrikaansche troepen de regeeringsstrijdkrach-
ten verslagen, die tal van dooden en gewonden,
zoomede 16 vrachtwagens, een nieuwen ambu-
lance-auto en tien kisten munitie, op het ter.
rein van den slag achterlieten.
WEENEN, 24 Aug. (Reuter.) De minister van
onderwijs publiceert een decreet, waarin am
nestie wordt verleend voor alle politieke over
tredingen, begaan door studenten en leerlingen
van middelbare scholen. Zij zullen weer kunnen
worden Ingeschreven.
Markelosche boeren en boerinnen voeren een ouden boerendans uit ter gelegen
heid van den Twentschen Folklore-dag welke Zaterdag te Almelo werd gehouden
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Adminitlrafi» 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaar f2.85
Dagblad uitgegeven door do
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hoogor
Deze reis wordt niet alleen van groote eco
nomische beteekenis geacht, doch ook van po
litieke beteekenls.
Schacht is de eerste regeeringspersoon uit
Duitschland sedert het aan de macht komen
van de natkmaal-socialisten. die een bezoek
brengt aan Parijs. Het laatste bezoek van een
Duitsch minister aan Parijs gaat terug tot 1931,
toen rijkskanseller BrUning een bezoek aan
Laval
GEDURENDE DE KERMIS
C. ValenQjn eerste der profs ia da ronde van
VinkeVefn.
Zege van Rosemeyer mei Aute-Unloa om den
Groeten Prijs van Zwitserland.
De radiozender van Jerez de la Frontera heeft
Utezijn uitzending van kwart over acht mede-
Sedbeld. dat de npstvrwteHngengeneraal Garcia
In de buurt van Valladolid werd gewond.
Aan dit bericht wordt toegevoegd, dat de
“schop van Toledo zich in veiligheid bevindt,
®aar dat men niets weet omtrent het lot der
™?cboppen van Madrid en Barcelona.
Om half negen meldde radio Sevilla, dat te
Naragoua hot ondencheidingstcci&eii nljaBrcp
Het .blad „Frente Popular” geeft de volgende
bijzonderheden over het laatste bombardement
van San Sebastian: Een opstandelingenkruiser,
de .Jtepana” of de „Almirante Cervera”, heeft
gisteren San Sebastian gebombardeerd. Het
schip vuurde drie granaten af en veroorzaakte
slechts materieele schade. Onder het vuur der
batterijen trok het zich onmiddellijk terug om
in den avond terug te keeren en nog een twin
tigtal granaten af te vuren, welke waarschijn
lijk gericht waren op de batterijen Urgull. Man
pas en San Marcos.
Het schijnt, dat het doel niet getroffen is.
Het bombardement heeft geen enkel slachtoffer
gemaakt.
Het eenlge Incident aan het front van Irun,
dat gemeld kan worden, is vanmorgen het
bombardement der stad door twee vliegtuigen
der rebellen, die een twaalftal bommen lieten
vallen, waarvan vier terecht kwamen bij het
«tatlon op een machinedepót, waar materieele
«chade werd aangericht, de andere bommen
vielen op de regeeringsloopgraven nabij Ventas.
Gemeld wordt, dat de opstandelingen zich
meester hebben gemaakt van Villa Nueva de la
6erena.
BURGOS, 23 Aust. (Havaa). De
speciale correspondent van Havas
seint: gemeld wordt, dat de Kar-
dinaal-Aartsbisachop van Tarragona,
Vidal y Barraquer door de extremis
ten te Barcelona is gedood.
SEVILLA, 23 Aug (Reuter) Vlieg
tuigen der opstandelingen zijn boven
het Alcazar van Toledo verschenen,
waar zij proclamaties neerwierpen,
welke de rebellen opwekken den
tegenstand voort te zetten, aange-
zien de bevrijdende troepen in aan
tocht zijn en snel naderen.
De kerkstrijd in het Derde R(jk; wordt de
Rijksdag te Worms bijeen geroepen om afkon
diging te hooreA van Vereenigde Daitsche Kerk?
MOSKOU, 23 Aug. Het telegraafagentechap
der Sovjetunie meldt uit Tokio, dat het Sovjet-
Russiscbe vrachtschip 3 K. op 16 Augustus in
de haven van Makoeng Pescadores-ellanden
Hokoto) door Japansche militaire en vlootauto-
ritelten is aangehouden onder beschuldiging een
gesloten haven te zijn binnengedrongen.
De Sovjet-Russlscbe ambassade te Tokio heeft
zich tot het ministerie van Buitenlandsche Za
ken gewend met een nota, waarin de vrijlating
van het vrachtschip wordt geëlscht. daar Ma
koeng niet voorkomt op de naamlijst der ge-
I sloten Japansche havens.
KOETARADJA. 24 Aug. (Aarts) He
dennacht werd te Koetaradja een ernstige
aardschok gevoeld. Tengevolge hiervan
werden negen personen gedood. terwijl
twintig gewond werden. Onder de slacht
offers bevinden zich geen Europeanen.
Te Madrid werd hoofdredacteur van het
dagblad ABC en voorzitter van de persver-
eenigfng te Madrid, Alfonso Santa Maria ge
fusilleerd.
Ook de acteur Rivellas werd te Madrid te
rechtgesteld.
BUITENZORG, 24 Aug. (Aneta) De resi
dent te Koetaradja meldde in een telegram
aan de regeering, dat hedennacht een ernstige
aardschok te Koetaradja werd geconstateerd.
Ook In de omgeving werd de beving gevoeld.
z(j het in mindere mate. De auur aer beving
was ongeveer een minuut. Onder de negen
dooden bevinden zich drie militairen.
De licht- en watervoorziening is gestoord.
Bijzonderheden zullen nog volgen.
„Het Duitsche volk staat voor een grqpte
historische beslissing. Men moet thans weten
of het Christelijk geloof in Duitschland kan
blijven bestaan. Het Evangelie van Christus
wordt thans bü ons bestreden, niet alleen door
atheïsten, doch ook door lieden, die zonder het
bestaan van een God te ontkennen, de Chris
telijke openbaring weigeren te erkennenr Staat
en partij gebruiken hun macht tegen het Evan
gelie en de aanhangers hiervan. Lang hebben
we gezwegen en we hebben den Führer met
deze onderdrukking in kennis gesteld. Thans
zjjn we in naam van Christus verplicht ons
zwegen te verbreken. Ih het nationaal-socialis
tisch kamp leert men de mythe van Rosenberg
en beperkt men de mogelijkheid van actie van
de kerk, men onderdrukt het geweten, bespion-
nee^t de christenen en vernielt alle moreele
verplichtingen. Tot onze diepe droefheid zjjn
we verplicht deze dingen te zeggen. We zijn
bereid ons bloed te offeren voor het Duitsche
volk, doch wij willen het Evangelie verdedigen.
We vragen vrijheid van godsdienstoefening en
vrijheid voor de Christelijke pers en voor de
Christelijke liefdadigheid. We vragen, dat de
Duitsche jeugd niet zal worden belemmerd
door politieke oefeningen in het Christelijk
familieleven. We vragen alle civiele machten
in Duitschland er aan te denken, dat zij voor
God verantwoording af moeten leggen en
smeeken hun niets te doen tegen Zijn geboden
en tegen de vrijheid van geweten van hen. die
In God gelooven. We vragen de dienaars
dienaressen van de kerk zonder vrees voor de
menschen het Evangelie te bekennen.
Verscheidene predikanten en leeken zijn om
hun geloof gevangen genomen en in concen
tratiekampen opgesloten.
We w'eten niet wat ons wacht, wat ook ge
beurt, laten wij gehoorzamen aan onzen He-
melscben Vader. Laten wjj de handen opheffen
tot God. O God. wees barmhartig voor ons volk,
dat uw waarheid bij ons blijve, help ons te
overwtnnen, Amen.”
Deze brlef^is onderteekend door Dr. Koch, deti
president van de Evangelische synode en do-
mlné Mueller, namens het voorloopig bestuur
van de confessioneele kerk in Duitschland.
Giral, tot dusverre zoowel minister-president
als minister van Marine heeft deze laatste
functie overgedragen aan Francisco Matz
Sanchez.
Britech vrachtschip in Spaansche wateren dw>r
oortegaschlp aangehouden. V
Kardinaal Vidal Y Barraquer, Aartsbisschop
van Tarragona te Barcelona vermoord.
brengt deae week een bezoek aan
PARUS, 24 Aug. (Reuter) Het Had
,Le Matin” bevat een telegram uit Berlfjn,
volgens hetwelk Dr. Schacht Donderdag
en Vrijdag |us. naar Parijs ral komen ter
beantwoording van het recente bezoek van
Berlijn van den gouverneur van de Fransche
Bank Labeyrie.
Voor den zender van Sevilla heeft gene
raal Queipo de Llano medegedeeld, dat de
regeeringstroepen voor Cordova verslagen
zijn, waarbij zij een belangrijken oorlogsbuit
op het slagveld achterlieten. De generaal
voegde hieraan toe, dat de regeeringstroe
pen eveneens bij Guadelupl verslagen zijn,
zulks In strijd met hetgeen door de regeé-
ring wordt gemeld.
Naar de „Paris Soir” bericht is graaf Roma
nones niet uit Spanje gevlucht, doch heeft hjj
ongehinderd Spanje verlaten na een aanzien
lijken borgtocht te hebben gesteld. Volgens
moeilijk te controleeren geruchten zou de graaf
belast zjjn door de regeering te Madrid met een
telangrijke missie, een poging tot verzoening
tot stand te brengen. De vroegere president
zou zich onmiddellijk naar Parijs begeven.
Graaf Romanones, die tijdens de monarchie
premier Is geweest, heeft voor zijn vertrek uit
San Sebastian naar Frankrijk aap een mede
werker van „Frente Popular” een interview toe
gestaan, waarin hij verklaard heeft, dat hU in
deze stad nimmer werd lastig gevallen en
steeds zijn familieleden heeft kunnen ontvan
gen. Toen de correspondent hem naar zijn mee
ning vroeg over de nationalisten, verklaarde
hij: „Mijn vroegere daden en mijn leven geven
op die vraag een beter antwoord, dan elke ver
klaring. die ik thans zou kunnen afleggen. Voor
mij bestaat slechts één formeele zaak: de wet
moet door allen gerespecteerd worden. Hjj, die
de wet niet eerbiedigt, zal de straffen, welke
deae wet bepaalt, moeten ondergaan. De graaf
besloot met de verklaring dat, van internatio
naal standpunt bezien, alleen de wettig ge
vormde regeering, die de Spaansche natie ver«
tegenwoordigt, geldt.
O
PARIJS, 24 Aug. (Reuter) De „Matin”
bliceert een beriqht uit Athene, waarvan tot nu
toe nog geen officieele bevestiging kon worden
verkregen volgens hetwelk in Noord-Aibaniè
een opstand tegen Konlng Zogoe zou A)n uit
gebroken. De staat van beleg zou onmiddellijk
afgekondigd en verscheidene officieren gearres
teerd zijn. Twee divisies zouden gemobuiseera
zijn, om op alle gebeurtenissen voorbereid te
zyn.
LISSABON. 24 Aug. (Reuter).
Een en twintig vliegtuigen der natio
nalisten zouden gedurende vrij hu>-
'*i gen tijd boven Madrid hebben ge
vlogen, zonder tegenstand te onder
vinden van de-zijde zier luchtdoel-
artillerie van de regeeringsstrydkrach-
ten. Dezelfde vliegtuigen zouden ver
volgens de militaire vliegvelden Ge-
tafe en Cuatro Vientoe hevig gebom
bardeerd hebben, waardoor de han
gars en talrijke vliegtuigen zjjn ver
nield. Volgens de piloten der natio
nalisten zóu de luchtaanval in de
hoofdstad B«o paniek te weeg
bracht hebben.
De regeering ontkent echter dat het
vliegveld Getafe is gebombardeerd.
'i
De markies van Qulntanar, die gedelegeerde
is van de junta vah Burgos in Portugal heeft
vandaag in een interview verklaard, dat het
leger van zjjn partij binnen drie of vier dagen
de troepen der Madrlleensche regeering in de
omstreken van Madrid zal aanvallen.
De inbezitneming van de hoofdstad zou
volgens den markies daarna niet lang meer
op rich laten wachten.
Na de overwinning, aldus de zegsman, zal
Spanje worden geregeerd door een militaire
dictatuur. Vervolgens zal een regiem worden
gekozen, dat tot bet welzijn van het land zal
moeten strekken.
Na de bezetting van Qulpdscoa zal Madrid
zonder ernstigen tegenstand eveneens vallen.
Een onbekendk heeft In het raadhuis van
Curegyo nabij Lugano een- bom gewoipen.
welke alle meubelen vernielde en zware schade
aan het gebouw toebracht.
De vroegere as teister- pres Meat van Spanje
Graaf Romanones in Frankrijk.
De ..Queen Mary” verovert den blanwen wimpel.
Opstand in Albanië tegen koning Zogoe.
Nationalistische vliegtnigen boven Madrid; Ma.
drileemche vliegvelden gebombardeerd.
Geheele Spaansche vloot naar de nationalisten
overgegaan?
De NMerlandsche delegatie naar de ao. Voi-
kenbonds vergadering.
Sociale studiedagen van den Ned. R.K. Volks
bond. I,
De nieuwe Gouverneur-Generaal deer H. M, do
Koningin beëedigd.
Hevige aardschok te Koetaradja; negen doo-
dem onder w^ drie militairen.
Mgr. P. Bos. OXap., oud-Apostolisch Viearls van
Borneo, bediend.
Verschillende branden in het land.
KerkelUke benoemingen.
Euwe remise met Capablanca tas de elfde rsssde
van het tesrnooi in Nottingham.
A. A. C. wint voor de derde maal den Prine
Hendrik beker.
BAYONNE, 23 Aug. (Reuter). Volgens hier
ontvangen berichten is gisteravond ts Madrid
een félle brand uitgebroken in een gevangenis,
waar in de hoofdstad gearresteerde fascisten
zfjn opgesloten. Brandweer-afdeelingen Guardia
de Asalto en milltietroepen wisten het vuur
spoedig meester te worden. Er waren onmlddeL
lijk maatregelen genomen om bet ontsnappen
vaa gevangenen ónmogelijk te maken Het on
dersoek heeft nog niet uitgewezen wat de oor
zaken van den brand geweest zijn.
BATAVIA. 24 Aug. Aneta). De ernstige
aardschok te Koetaradja werd door bet ob
servatorium geregistreerd om 4.45 hedenmor
gen.
Voorts werd bericht ontvangen dat ook te
Sa bang een beving werd geconstateerd.
Ier n.m. 16.13. s
1.69 v.m.
1st
ad
r
