F
ONS BLAD
een
vuurzee
Irun is thans nog slechts
onmetelijke
Madrid onder
een
nieuwe regeering
Sluwe provocatie
Het nieuws van heden
Uit Vaticaanstad
7 MAN VERDEDIGEN DE
INTERNATIONALE BRUG
ALGEMEENE M0BIL1SA TIE
IN CATALONIË
De versterkingen
voor Palestina
De staking in
Zuid-Wales
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
PLATVOETZOLEN
Z1EKENFONDSLEVERANCIEX
ZUIGELINGEN VOEDSEL
voor eiken leeftijd zoowel voor den
gezonden als zieken zuigeling.
VRAAGT PROSPECTUS AAN
ZOETERMEER
alle plaatsen vertegenwoordigd
I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
r.
ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1
i.
I
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG 281
PH)
De toestand in het Zuiden
Giral wordt minister
zonder portefeuille
A
Thans twee dood en
Britsche reservisten onder de
wapenen geroepen
De non-interventie
Geringere mogelijkheid van succes
De trots der communisten
t
De belegering van het
Alcazar
Weer een mijnongeluk
te Bochum
Alle dienstplichtigen van 18 tot
45 jaar opgeroepen
Uitbreiding van terreur
gevreesd
Maandag zullen 120.000 mijn
werkers in staking gaan
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
WOLDEMARAS DIENT EEN
VERZOEK TOT GRATIE IN
De overwinningsbuit te
Talavera de la Reina
Groote boschbrand in
het Salta-gebied
Largo Caballero, de leider der
socialisten, als kabinets
formateur
De voorstellingen van d’Annun-
zio’s tooneelstuk af gelast
Aanslag op Roosevelt
beraamd?
De bloedige burgeroorlog in Spanje maakt vele dooden en gewonden. De eerste
zorgen achter, het front.
I
De „dynamiteros” zouden in alle
huizen aanzienlijke ladingen
dynamiet tot ontploffing
gebracht hebben
i
Bezoekt de gratis demonstratie
van de E. N. S. A. I. D.-methode in
Knippen, Naaien en Stofversieren
welke gehouden wordt in de Modevakschool
te ALKMAAR:
Een geheimzinnige kruiser
„NUTRICIA”
‘i
Waarschuwing van *t secretariactt
der R.K. Staatspartij
’ff
A
m.
;rs
U-
ui
De burgeroorlog in Spanje. Ken vliegtuig wordt van munitie voorzien
4
ie,
Jte
«e-
rp
O o
een
te
op.
L
werd
Minister ren Binnenlatjfeche
Minister van Pinancien.
L
Minister van Onderwijs,
lilnteter van Industrie
en
Minister van Openbare Werken,
Minister van Justitie,
I
minister
seint ons
f-.-r.
1
.isJSS
m
In Catalonië Mjn alle dienstplichtigen van 18
tot jaar gemobiliseerd.
Iran self is nog steekt» een otuneteUfke
vuurzee, teek wordt'hier «aSBr MC tegen
stand geboden.
De strijd te nog niet ten einde; na Irun
rullen de opstandelingen Fonterable en het
nog in handen der regeering zijnde fort
hebben te omsingelen
Tot opperbevelhebber der Catalaansche strijd
krachten is Garrido Diaz benoemd, die den
titel van „generaal van Cstalonlë” voert.
looft geen politieke agitatie meer te voeren an
ach alleen te wijden aan studie.
raa
«ft
F24
de
’am 28 Augustus aan en op dien
-• de Italiaansche regeering het
De nieuwe Spaansche minister-president
Caballero
x
t
I
I
i
n
T
en
at
IT-
4.
n-
an
De
ter
de
sr-
e<
l.
t
k
t
!T.
P
U
n-
id,
n-
■n
Ie
ik
1,
n
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
■De Fransche gendarmen aan de grens zijn
vervangen door militairen, die minder nerveus
en strenger zijn. Op den weg naar Frankrijk
staan enkele brandende auto’s, welke ook de
boomen langs den weg In brand steken.
KAUNAS, 3 Sept. De Vroegere minister-pre
sident Woldemaras, die verleden jaar veroor
deeld werd tot 12 jsar dwangarbeid wegena
deelnemen aan een complot tegen den staat.
Vanaf de hoogten van San Marcial dalen de
rechtsche kolonnes af. Hun opdracht te den
weg van Irun naar San Sebastian te bezetten.
De correspondent besluit zijn bericht met de
mededeeling. dat de leiding van d<
delingen lang geaarzeld heeft met
Irun te bestormen.
Naar vernomen wordt, zal de eerste divisie
van het Britsche leger, welke 12.000 man telt,
naar Palestina worden gezonden.
Tusschen Lydda en Haifa is een trein ont
spoord, tengevolge van sabotage. Een Britsch
soldaat kwam om het leven en twee matroeen
en een soldaat werden gewond.
Het gerucht gaat, dat de Britsche regeering
zou overwegen 18.000 man met 8 convootechepen
naar Palestina over te brengen.
Juan Thomas y Plerra
(Linksch Catalaan)
Madrid heeft een nieuwe regeering gekregen, ge
vormd door den socialistenleider Largo Cabal
lero.
Te Londen zijn den geheelen dag bespre
kingen gevoerd tusschen den minister van
mijnbouw, de vertegenwoordigers van de
arbeiders en van de werkgevers in de steen
koolmijnen van Zuid-Wales, doch een over
eenstemming is niet bereikt.
Glral, dé afgetreden premier, te in het nieu
we kabinet opgenomen als minister zonder
portefeuille.
Men heeft den Indruk, dat deze toestand nog
Uren kan duren. Ondertusschen komen steeds
menschen aan den Franschen, grenspost, die ‘n
koe of pakketten meevoeran en afgeven met
het verzoek dit Ban dezen of genen vluchteling
uit Inin te geven. j
LONDEN, 4 Sept. (Beater) In «r-
band met de versterking van de troepen In
Palestina te een aantal reservisten onder
de wapenen geroepen.
BUENOS-AIRES, 4 Sept. Een groot boechge-
bied In Salta wordt door brand geteisterd. Pe-
troleumhoudende terreinen worden door het
vuur bedreigd. De brand wordt door den wind
aangewakkerd De steden Oran, Algarrobal, Vol-
can en Santelmo móesten worden ontruimd.
HENDAYE, 4 Sept. (D. N, B.) De nuHo-
aender van Burgos heeft hedenmiddag me
degedeeld, dat de Catateansche regeering
alle dienstplichtige mannen in den leeftijd
van 18 tot 45 jaar beeft gemobiliseerd, ter
verdediging van Catalonië tegen eventneele
aanvallen der opstandelingen.
Mej. MELKER. Nleuwpoortslaan, op 7 September
van 3—6 en vanz8—10 uur.
[A opstan-
het bevel
In verband met de versterkingen der troepen
in Palestina rijn Britsche reservisten onder ds
wapenen geroepen.
De toestemming van Duitschland inzake deel
name aan de non-interventie in Spanje wordt
heden of morgen verwacht.
Memorie van Antwoord aan de Eerste Warner
inzake de bijdragen voer werklooaheid aan do
gemeenten.
Ernstig motorongeluk b|j Roermond; doorijd-
gedood»
Ernstige storing in het electriach treinverkeer
te Leiden wegens het doorbranden van een
rjjdraad.
Met alle middelen wilde men een vernieling
voorkomen, hetgeen tot hedenochtend te ge
lukt. Noch de artillerie, noch de vliegtuigen
van de rechtschen hebben ernstige schade
aangericht. Het bleef demisdadige verniel
zucht van de anarchisten - voorbehouden In
enkele uren te vernietigen, hetgeen de recht
schen wilden sparen.
Aan de Spaansche rijde van de Bidassoa
M) de. internationale brag, liggen nog
slechts seven volksfronten» achter een mi
trailleur. De opstandelingen liggen plat in
het veld en durven onder het vuur van dit
wapen niet op te rakken.
De vertegenwoordiger van Havas heeft
een half uur gesproken met de laatste ver
dedigers van de brug van Irun. Het zijn
•even man, van wie twee Fransch spreken.
BA) hen stonden enkele Oeschen cider en l
V»
feiii .1’
RECKLINGHAUSEN, 4 Sept. (D.N.B.)
Van de mijn Waltrop bij Recklinghausen
komt het bericht, dat daar drie mijnwerkers
bedolven zijn in een ingestorte gaanderij. Het
te gelukt door klopteAens met hen In contact
te komen, en na 24 uur onverpoosd reddings
werk is het vanmiddag tegen zes uur gelukt de
drie mijnwerkers ongedeerd te bergen.
De correspondent van het Duitsche nieuws
bureau deelt mede, dat vanuit de brandende
stad Irun steeds ontploffingen weerkhnken.
De anarchisten uit Bilbao en Asturië, de „dy
namiteros” hebben aanzienlijke ladingen dy
namiet in de huizen gelegd om deze te ver
nietigen. De correspondent noemt dit een
zlnlooze vernietiging en schrijft, dat de Bas-
kisohe separatisten, die tot nu toe met de
anarchisten samenstreden, met gebalde vuis
ten op Fransch gebied staan en deze vernie
tiging van hun bezit aanschouwen en hun
vergissing inzien.
Het Algemeen Secretariaat der R. K.
Staatspartij verzoekt oi>j, mede te
deelen, dat aan verschillende plaatse- -
lijke en gewestelijke persorganen in
Noord-Brabant en Limburg van Den
Haag uit een pamflet met provocee-
rende strekking tegen de N. S. B. is
toegezonden, met welks samenstelling
en verspreiding het partljsecretariaat
hoegenaamd niets te maken heeft.
Bedoeling en strekking zjjn blijkbaar
geen andere, aldus bovenvermeld se
cretariaat, dan een sluwe provocatie
om de katholieken in conflict te bren
gen met wensch en voorschrift van den
Blsschop van Roermond, om zich
5 September strikt afzijdig te houden.
Vele gewonden van Irun ztfn opgenomen in
het ziekenhuis van Hendaye. Op het «ogen
blik zijn 130 gewonden opgenomen, waarvan
20 ernstig zijn getroffen, een van de gewon
den Is blindgeschoten, een kogel in het hoofd
heeft de gezichtszenuw doorgesneden.
BOCHUM, 4 Sept. In de mijn Dahlhauser
Tlefbau van de Essensche Steinkohl-Bergwerke
A. G. Is gisteren tegen acht uur des avonds een
instortingsongeluk gebeurd. Onder de neerval-'
lende steenmassa’s werden twee mijnwerkers
bedolven. Het reddingswerk werd onmlddellljk
ter hand genomen. Vanmiddag om half een zijn
de lijken der verongelukten geborgen.
Een geheimzinnig waas omhult nog steeds
den Spaanschen kruiser Mendez Nunez. Kort
geleden vernam Reuter dat de bemanning van
den kruiser aan het muiten was geslagen en
den kapitein en de overige officieren gevangen
had genomen. Verder werd medegedeeld, dat
de kapitein zich toen vóór de regeering van
Madrid heeft verklaard. De kruiper zou verder
voor anker zijn gegaan bij het eiland Fernan
do Po in de Golf van Guinea, wasu- de officie
ren gedwongen zouden zijn aan land te gaan.
Men vermoedt, dat het schip naar het Noorden
De Joodsche vluchtelingen, die met Duitsche
sci.epen uit Spanje naar Duitschland zbn ge
bracht, worden uitgenoodlgd In een natlonasu
socialistisch .schollngskamp” te komen, dan wei
het land vrijwel onmlddellljk weer te verlaten.
Een niet-Joodsch Duitsch vluchteling uit Span
je vertelde den correspondent van Reuter, dat
av. boord de Joodsche Duitschers als gelijken
der nlet-Joden behandeld werden.
Onmlddellljk toen het schip in een Duitsche
haven aangekomen was. werden de Joden ech
ter afgescheiden en werden hun paspoorten in
beslag genomen.
Later werden alle vluchtelingen overgebracht
naar Mueuchen, waar een speciaal diner te
hunner verwelkoming werd aangprlcht. De
Joodsche vluchtelingen waren daarvan uitge
sloten en nun werd medegedeeld, dat, als zij op
Dvitsch gebied wenschen te blijven, rij naar een
scb.oltegskamp moeten voor een periode van
.politieke training”.
Willen zjj dit niet, dan kunnen zij binnen
acht dagen uit Duitschland vertrekken.
Na een strijd van 46 dagen is de toestand in
het Zuiden als volgt:
Het hoofdkwartier van de opstandelingen
bevindt zich te Sevilla, terwijl drie colonnes
oprukken met bijzondere opdrachten, nJ. ten
eerste een verbinding tot stand te brengen met
de troepen van generaal Mo!a in het Noorden.
In dit kader vielen de gevechten by Badajoz
en Merida.
Ten tweede zich zoo spoedig mogelijk mees
ter te maken van Madrid, teneinde hier offi
cieel een nieuwe regeering uit te roepen. Deze
opdracht wordt uitgevoerd door de colonne van
kolonel Yague, die op het oogenblik bjj Toledo
opereért.
Ten derde volgens de offldeele uitdrukking
„Andaluslë te zuiveren van de rooden." Dit te
de opdracht van de colonnes, welke bij Mala
ga, Jaen en Granada werken.
De actie te gescheiden in twee afdeelingen;
ten eerste met alle moderne hulpnjlddelen te
strijden tegen getrainde troepen en de andere
een soort polltie-actie, welke kan worden toe
vertrouwd aan de gewone vrijwilligers, ge
steund door lichte artillerie en secties mitrail
leurs. De kolonne-Yague is samengesteld uit
Terclo’s en Regulates, hierachter komen de le
den van de Spaansche phalanx, die opdracht
hebben vluchtelingen op te sporen, enkele ver-
setskernen te breken en de orde te handhaven
In de overwonnen centra. De troepen, die In
de omgeving van Malaga, Granada en Jaen
werken zijn voornamelijk samengesteld uit
jonge vrijwilligers, die vooral de vluchtelingen
moeten opsporen in het gebergte en de vlak
ten. De Inkomsten van de rechtschen bestaan
uit vrijwillige giften in geld en sieraden, als
mede enkele belastingen, welke zijn opgelegd
aan grondbezitters, bankiers en kooplieden. De
rechtschen beschikken over voldoende levens
middelen. In Sevilla kan men alles koopen wat
men wil, de prijs van het levensonderhoud is
niet gestegen. Dit wordt ook streng gecontro
leerd en elke ongerechtvaardigde prijsverhoo-
ging wondt streng gestraft met boete of ge
vangenis.
j
vaart, na te Dakar steenkool te hebben tn-
genomen.
De Spaansche zaakgelastigde te Londen beeft
hedenmiddag in opdracht van zijn regeering
de aandacht gevestigd van de Britsche regee
ring, dat te Vigo 24 Italiaansche vliegtuigen
waren ontscheept. De Britsche regeering had
van onafhankelijke zijd3 reeds bericht ontvan
gen, dat deze vliegtuigen waren ontscheept'
Het schip kja
datum kondigde
besluit af geen wapenen aan Spanje" te leveren.
Het schip was dus vóór dien datum uit Italië
vertrokken.
Het 'radiostation Jerez de la Frontera heeft
vanmorgen meegedeeld, dat de regeering te Ma
drid den Spaanschen ambassadeur te Lissabon.
Martinez Lopez, opgedragen heeft Portugal te
verlaten.
GRENS BU IRiry^ 4 Sept (Reuter) Van
avond om kwart over zeven, korten tijd na
dat de opstandelingen bun offensief tegen
de brag van Iran hadden hervat, gaven de
reven verdedigers hun tegenstand op.
Hun eenlge wensch was, dat hun foto in de
krant zou verschijnen en z|j verzochten drin
gend, dat dit zou geschieden. De mannen zijn
vat alle Zijden omringd door den dood, doch op
ds foto lachen zij kinderlijk. Van tijd tot tijd
schftten zjj op de Marokkanen, die zich In de
maïsvelden, bewegen. ZU hebben ook een mas
cotte bjj zich, een konijn, welks eetlust hun
trots te. Ook zUn zU trotsch op hun baajrd van
eenlge dagen en bun roode vuile das.
MADRID, 4 Sept. (Reuter). In de
Spssiuclie hoofdstad is opnieuw een
regeeringswijziging tot stand
komen.
De leider der socialisten, Largo
Caballero werd benoemd tot kabi
netsformateur en heeft een nieuw
ministerie gevormd.
LONDEN, 4 Sept. (Reuter.) Nu Irun gevallen
te en de opstandelingen in het Noorden nog wel
andere successen zullen behalen, raakt de mo
gelijkheid van het met succes instellen eener
internationale coördinatiecommissie wat verder
weg. Verdere redenen, die een succes der com
missie In den weg staan, zijn het bericht, dat
er een socialistisch-communistische regeering
te gevórmd te Madrid en dat Italië zich vrijheid
van handelen zou voorbehouden ten aanzien
der Spaansche aangelegenheden op grond van
den dood van Italiaansche onderdanen In
Spanje.
In zekere kringen denkt men, dat de houding
van Duitschland en Portugal met betrekking
tot dé nlet-inmenglng in Spanje aanzienlijk zal
worden beïnvloed door de gebeurtenissen der
laatste 34 uur. Men toont zich zeer pessimistisch
In kringen, die tot dusverre gehoopt hadden,
dat het coördinatie comité onmlddellljk bUeen-
geroepen zou worden en dat het iedere Inter- hee,t een 'verxoek 1x31 gratie Ingediend. Hij be
vende van Europeeeche mogendheden in den
burgercorldg ara verhinderen.
HENDAYE, 4 Sept. (Reuter) De
tegenstand te Irun is thaHs practisch
gebroken, de laatste volksfronten
zün de Fransche grens overgetrok
ken en de stad staat vrijwel geheel
in vlammen. De huisjes, welke van
ochtend om zeven uur nog wit
waren, waren in den middag slechts
rookende puinhoopen. Vanaf de in
ternationale brug tot aan de la» taf»
huizen van Iran stijgen vlammen en
rook de lucht in. De opstandelingen
hebben de stad nog niet geheel in
bun bezit en rukken langzaam
NEW YORK. 4 Sept. (Reuter). De „New
York Daily News" meldt, dat de anarchist
Joseph Kuehnel b|j een verhoor door de bonds-
polltle bekend heeft, een complot te hebben
gesmeed om Roosevelt te vermoorden. HQ had
het plan gevormd, den président te naderen,
en dan een bom te latten ontploffen, die htj
onder zijn kleeren had verborgen.
LONDEN, 4 Sept. (Reuter) Het depar
tement van Oorlog deelt mede dat de
manoeuvres, die vandaag gehouden zouden
worden, zijn afgelast op grond van het feit,
dat de eerste divisie van het geregeld leger,
dat deze manoeuvres zou houden, daartoe
niet in staat te tengevolge van het zenden
van versterkingen naar Palestina.
Maandag zullen 130.006 mijnwerkers in sta
king gaan.
Minister van Verkeerswesen,
Bernardo Clner de los Rlos (Rep. Unie)
Minister van Arbeid,
BUREAUX: HOf 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f 2. -
Voor buiten Alkmaar f2.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
JERUZALEM, 4 Sept (Reuter) De aan
kondiging van het Britsche ministerie van
Oorlog, dat overwogen wordt, versterkingen
naar Palestina te zenden, heeft tengevolge
gehad, dat het vertrouwen der Joden in de
Britsche regeering te hersteld. Aan den an
deren kant vreest men echter, dat het ter
rorisme zich over het geheele land zal uit
beelden, als gevolg van de wanhoop der
Arabieren om door een gedeeltelijke revolte
concessies te verkrijgen.
In het fort Guadelupe bevinden zich nog
eenlge manschappen, die besloten zijn, dit bol
werk te blijven verdedigen.
een mand met conserven, en stapels pa-
troonhouders
LONDEN, 4 Sept. (Reuter) Vanmorgen te
In twee mijnen In het geleed van Rhondda de
„ondergropdsche staking’’ afgekondlgd, uit
solidariteit met de stakende mijnwerkers van
Bedwas en Fernhlll.
De directeur der mijn te In de schachten
afgedaald, om de mijnwerkers te bewegen, naar
boven te komen, doch hy schijnt hierin niet
geslaagd te zijn.
Deze nieuwe regeering Is als volgt sa
mengesteld:
Premier en minister v. Oorlog, Largo Caballero
(socialist)
Minister van Buitenlandsche Zaken,
Julio Alvarez Delvayo
(socialist)
Minister van Marine en Luchtvaart,
Indalecio Prieto
(socialist)
Zaken,
Angel Galarza
(socialist)
Dr. Juan Negrin
(socialist)
Jesus Hernandes
(Communist)
HandeL
Anastasio de Gracia
(socialist)
Aguirre
(Basktech Nationalist)
Mariano Ruis Fuez
(Linksch Republikein)
Minister van Landbouw, Luis Uribe
(Communist)
Ss
Onder het vuur van de opstandelingen ko
men honderden vrouwen en kinderen de in
ternationale brug over, doch niemand
tot nog toe getroffen.
De boeren uit de omgeving van Irun
komen de grens over bijna zonder bagage,
doch met hun vee. Een auto, beladen met
matrassen rijdt steeds over de brug heen en
weer en tracht zooveel mogelijk de vluchte
lingen te beschermen.
Een vluchteling uit het Alcazar te Toledo
deed een Fransch journalist te Barcelona het
volgende verhaal over den «anhoplgen toe
stand van de opstandelingen, die sedert 41 da
gen in het Alcazar van Toledo worden belegerd
door de regeeringstroepen.
Tot nu toe hebben de vier meter dikke mu
ren van de oude Mborsche vesting de aanvallen
van de volksfrönters gebroken. De bezetting be
staat uit 400 cadetten, 700 gendarmen. 200 bur
gers en 100 soldaten en verder de vrouwen en
ktnoeren van de gendarmen, die op het laatste
moment nog gered konden worden, in totaal
ongeveer 1500 personen.
Niettegenstaande de bronnen In het fort te
er weinig water en het water Is strikt gerant
soeneerd, slechts twee keer per dag wordt water
uitgereikt, odk levensmiddelen zijn senaarsen.
De paarden van het gaknlzoen leveren vleesch
en zijn thans bijna alle geslacht. Het hooi
vervangt de koffie.
De non-combattanten verlaten’de kelders Van
het fort slechts twee keer per dag, wanneer het
schieten Iets vermindert.
In het begin verdwenen nog wel burgers en
gewone manschappen, doch door een strenge
toepassing van de tucht te hier een einde aan
gemaakt.
De cadetten hebben gezworen het Alcazar ne
ver In de lucht te laten vliegen, dan het over
te geven.
Alleen zij mogen de mitrailleurs van de be
zetting bedienen. Behalve over mitrailleurs be
schikken de belegerden over geweren, revolvers
en handgranaten.
Onze Romelnsche correspondent
d.d 4 September:
Naar de Italiaanaqhe bladen melden. zQn da
voorstellingen van d'Annunzlo's mysteriespel en
van klassieke dansen in bet Oud-Romelnseb»
the ater van Pompe jl at gelast.
Dit te merkbaar bet gevolg van de protesten
van den Apostoltechen administrator van Pom
pe j! en van de Katholieke pers, die in deze
verstellingen, waarbij de rol van St. Sebastia-
nus reeds vroeger door een actrice gespeeld
werd, een onteering zagen van het groote bede
vaartsoord van Mariaveréërlng. dat Pompejl se
dert 50 jaar geworden te.
