ONS BLAD
De verwoede strijd
het
om
bezit
het Alcazar
van
Zeven jaar achter
slot
L
F
3
DE BEZETTING GEVLUCHT
Japansch protest
Gaat Baldwin
aftreden?
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKM AAN
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
IN DE CAPUCHINOS”
Het nieuws van heden
I
i
Wat vluchtelingen verhalen
TWAALF BLADZIJDEN
van
Mand D—durdag 1 aar BJa.: 7d»
In verband met het ernstige inci
dent te Pakhot
1,
De mislukte aanval
op Majorca
De moeder van Print Bernhard it Woensdag te Den Haag gearriveerd. De vorste
lijke personen werden op het bordes van het paleis door het publiek toegejuicht.
VJ.nr.; HM. de Koningin Wilhelmina; de moeder van Prins Bernhard, de broer van
Prins Bernhard; Prins Bernhard, Prinses Juliana
De uitwijzing van de
Italianen
H. M. de Koningin betreedt, vergezeld van Prinses Juliana en Prins Bernhard, het gebouw der P.T.T. te Den Haag, om het
Nederlandsche volk per radio toe te spreken
Plezierboot in hevigen
mist aangeVaren
De moord op een
Japanner te Pakhoi
Fransche arbeiders solidair
met Madrid
FX-
f2.85
Uitgeweken Spaansche regeering»-
troepen koeren uit Frank
rijk naar Barcelona
terug
DIT NUMMER BESTAAT UIT
^\\\\\\\\Uiiiiiiiii/f//////z/zz5
I
ADVERTENTIEPRIJZ0M
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. r*g«l
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
DREIGENDE BERGSCHU1VING
MADRID, 10 Sept. (Reuter)
Per radio wordt medegedeeld, dat de
opstandelingen het Alcazar hebben
verlaten en in groepen zün ge
vlucht naar de in de nabijheid ge
legen gebouwen, welke bekend zyn
als de „Capuchinos”.
Het WeeriiiiiiimiiuiiiiiiiiiiiiiiiwiiiuiimiHiiii
F
k
De „Newt Chronicle” kondigt een
wyziging in het kabinet aan
Vreeteiak avontuur van den
Bisschop van Cordova
K
De ISO passagiers en de beman
ning konden gered worden
Wegens het uitlokken van brand
stichting
Zwitsersche federale Raad ver
klaart haar onwettig
O
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1930
I
Cordova,
Hoogste b
siiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiuiiitiiiiHNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiittiiimmniiiH
de
haven
X3
I
1
»o
werk van solidariteit ten uitroer te brengen
ten aanzien van de Spaansche vluchtelingen.
s
1500 man militie en 1000 man van de Guardia
Civile zijn uit Barcelona te Madrid aangeko
men. Zij zün ter beschikking gesteld van den
minister van oorlog.
Winston Churchill zou volgens hei blad in
dat geval eerste lord der admiraliteit worden.
i
t
De opstandelingen, welke gewaarschuwd wa
ren, dat een onderhandelaar zou worden gezon
den, staakten het vuur.
Rojo kwam bl) het Alcazar aan, waar hij in
de ondergrondsche gewelven werd toegelaten.
HU moest evenwel toestaan, dat hij geblind
doekt werd.
Een half uur later keerde Rajo uit het Alca
zar terug.
Na de mededeeling, dat de opstandelingen
weigerden zich over te geven en hun besluit
handhaafden de vrouwen en kinderen In het
Alcazar te zullen houden, werd het bombarde
ment hervat.
Verscheidene manschappen der stormgarde
waren ter versterking uit Madrid aange
komen en alle wegen naar Toledowerden
scherp bewaakt.
Een colonne, die deelneemt aan den aanval
op San Sebastian, zou gisteravond de eersta
huizen der stad bereikt hebben. Bij de eerste
botsing in de nabijheid van San Sebastian zou
den de regeerlngstroepen 58 dooden hebben
verloren, terwijl 50 hunner gewond zouden zijn.
Te Bilbao zou de toestand der regeerlngs
troepen hopeloos zjjn geworden.
De secretarls-ceneraal JoUhaux verklaarde
aan de pers na het publiceeren van het com
muniqué, dat de CGT niet de rol van scheids
rechter wil vervullen. Het parlement moet deze
rol spelen en de CGT is te democratisch om
dit,te vergeten.
Naar men 'meent te weten, zal Neville ‘cham
berlain tijdens de afwezigheid van Baldwin het
mlnlster-presidentschap waarnemen.
hebben
reyeering.
tand:
768.8 te KarMadt.
Laagste barometerstand:
743.8 te Vestmanoer.
Bon op vjn. 6JT7 onder mm. 12S.
Licht op njn. 7.58.
Maan op n-m. onder njn. 4.57.
Nieuwe Maan 15 Sept. 7.ZI njn.
Heden verjaart Z. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong,
Aartsbisschop van Utrecht.
Schip gesonken bjj Terschelling?
O
Ik Rooden zouden de stad Huesea tot op 2M M.
genaderd zijn; een interview met Largo Cabal
lero; Fransche arbeiders betuigen nogmaals hun
sympathie met de regeering te Madrid.
Proclamatie van Bitter ep het parttf-eoagres te
Neurenberg; de Führer kondigt een vier-jar—
plan aan.
Woensdag zün talrijke stakingen in Frankrijk
uitgebroken.
Ernstig vliegongeluk in Frankrijk; vttf lijken
geborgen.
Drie Engelache politieagenten bij ongeregeldhe
den in Palestina gedood.
Rede van minister-president Van Zeeland
Prins Bonnoli Moeder en Broeder onder storm
achtig gejuich te Don Haag ontvangen.
VrjjsteUing van straf voor (reehorsten Mj «o
Werkverschaffing.
Deputatie van den Sultan van Djoejakarta zal
het Vorstelijk Paar koenen huldigen.
Wetsontwerp Voorzieningen Inzake Weereorp-
oen door de Eerste Kamer aanvaard.
PARIJS, 9 Sept. (Reuter) Uit Genève wordt
aan de Matin" gemeld, dat de Zwitsersche fede
rale raad zich gisteren heeft beziggehouden met
het protest der acht Italiaansche Journalisten,
die door het kanton Genève werden uitgewezen
wegens de incidenten tijdens de jongste jtssem-
blée. De federale raad heeft bepaald, dat de uit
wijzing onwettig was en in strijd met het Itall-
aansch-Zwitsersche vestigingsverdrag.
Vdfofoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS,
Por kwartaal voor Altmaar
Voor button Alkmaar i
Dagblad uttgagavan door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
LONDEN, 10 Sept. (Reuter.) Volgens de
News Chronicle zal sir Samuel Hoare Neville
Chamberlain als minister van Financiën
vervangen, in geval Baldwin zou aftreden,
sooals reeds eenlge malen bij geruchte ver
luidde.
De Mundo Oberero meldt, dat een bijzonde
rs afgezant der regeerlngstroepen naar de op
standige officieren, die zich in het Alcazar be
vonden, commandant Rojo, was belast om te
onderhandelen over de overgave.
De Fransche arbeiders weigeren te buigen
voor bultenlandsche elschen, die solidariteits
betuigingen willen verbieden. De CGT blijft
trouw aan het Volksfront en blijft solidair met
alle formaties, welke dit vormden en met de
regeering, welke het resultaat hiervan is.
BARCELONA, 9 Sept. (Reuter).
Na een verwoed gevecht voor Hues-
ca verklaren de regeeringstroepen,
dat z<j thans stellingen op 200 Meter
van de stad bezetten. Er hadden ge
vechten van man tegen man plaats
gehad en de regeeringstroepen moes
ten drie loopgravenlinies overschrij
den om tot de thans bezette stellin
gen te kom^n.
Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft ar
rest gewezen in de strafzaak tegen «ten hotel
houder J. Fr. D. te Veghel, thans gedetineerd,
die door de rechtbank te Den Bosch is veroor
deeld tot seven jaren gevangenisstraf. omdat hij
in het voorjaar van 1933 te Megen heeft uitge
lokt, dat Plet en Gerrit de B., in den nacht van
7 op I Juni opzettelijk brand hebben gesticht In
de woning met bakkerij en schuren van genoem
den B„ waardoor dsae gebouwen geheel sUn af
gebrand en levensgevaar te duchten is geweest
voor den knecht G. v. d. Broek en de dienstbode
M. van der Rijdt.
Het Hof heeft het vonnis van de rechtbank
vernietigd en opnieuw rechtdoende B. veroor-
deeld tot een gevangenisstraf van seven jaren
met aftrek van het geheele voorarrest.
Verder wordt verklaard, dat de Fransche re
geering zal worden verzocht, tezamen met de
regeering van de overige democratische lan
den, de neutraliteit nader te bespreken en zoo
snel mogelijk den Volkenbondsraad bijeen te
doen roepen.
Ten slotte wordt van alle Fransche arbei
ders gevraagd met minstens een uurloon bij
te dragen in de kosten van de CGT om hot
PARIJS, 9 Sept (Reuter). Woensdagmiddag
heeft bet bestuur van de C. G. T. verga
derd. Na de vergadering werd een com
muniqué gepubliceerd, waarin wordt gezegd,
dat de Fransche arbeiders besloten zijn hun
solidariteit met hun Spaanartie makkers
te handhaven en het leed van den burger
oorlog, welke door de leiders van de op
standelingen en de fascistische krachten is
gewild, te verzachten.
brak, waande men zich reeds In veiligheid, toen
plotseling een troep communisten in de verte
opdook. Er bleef nog Juist tijd genoeg over om
zich in een droge greppel te werpen en met
takkebosschen en bladeren toe te dekken. Het
gevaar was weer voorbij. Toen werd de tocht
weer voortgezet, maar de bisschop was uitge
put. Een Jonge boer verscheen toen als redde.-
in den nood en verleende den bisschop enkele
uren onderdak en een eenvoudigen maaltijd,
zoodat zün krachten zich spoedig herstelden.
Eerst na den middag bereikte men Trasomera,
maar ook daar zakte de bisschop van uitput
ting weer in elkaar. Twee van zijn begeleiders
liepen vooruit om de autoriteiten In Barruela
te waarschuwen, dat de Bisschop in de buurt
was en dringend hulp noodlg had. Men droeg
den bisschop op een brancard naar de pastorie
sn nadat Monseigneur weer op krachten ge
komen was. kon de reis naar Valencia worden
voortgezet. Daar heeft de kerkvorst thans bij
sjjn ambtgypoot rust en verkwikking gevonden.
Twee leden van het Japansche consulaat te
Kanton zjjn aan boord van den Japanschen
kanonneerboot Saga op weg naar Pakhoi om ter
plaatse een onderzoek in te stellen naar het
Incident.
De admiraliteit deelde heden mede, dat het
dertiende flotille torpedojagers eveneens naai
Pakhoi gaat.
Nader wordt vernomen:
Het vrachtschip New-York is in
van Boston aangekomen.
Men bevesttgt officieel, dat alle passagiers en
leden der bemanning van de Romance gered
werden. Eenigen hunner werden gewond, doch
van geen hunner is de toestand ernstig.
SJANGHAI. 9 Sept. De Japanner Hlrano,
die te Pakhoi werd vermoord, was de eenlge
Japansche inwoner van de plaats. De man was
53 Jaar oud en dreef een kruidenierswinkel. Hjj
werd vermoord door een menigte, welke, geleid
werd door elementen uit het 19e leger, dat
wordt beschouwd als het meest anti-Japansche
van geheel China. De winkel van bet slacht
offer werd geplunderd.
Mer vreest, dat dese nieuwe moord de span
ning tusschen Japan en China nog zal ver
scherpen.
Twee Japansche torpedojagers
Sjanghai naar Pakhoi vertrokken.
BOSTON, 10 Sept. (Reuter). De plezierboot
Romance is op vijf mijlen buitengaats geson
ken na een botsing met het vrachtschip New-
York. De Romance had 150 passagiers en een*
uit 55 koppen bestaande bemanning aan boord.
Drie schepen zijn ter assistentie uitgevaren.
Een dezer schepen heeft draadloos bericht,
dat de New-York alle opvarenden van de Ro
mance aan boord heeft genomen.
De New-York stoomt op eigen kracht naar
Boston.
Draadloos werd om tien ambulance-auto's
verzocht, zoodat men veronderstelt, dat een
groot aantal personen gewond is. Het gezonken
schip levert gevaar op voor de scheepvaart. De
botsing had tijdens een hevigen mist plaats.
De bijzondere correspondent van de Prawda
te Madrid, Koltzof, heeft Largo Caballero, <ien
Spaanschen minister-president, geïnterviewd.
Deze zeide o.a. „Onze regeering vertegenwoor
digt alle kracht van het volk, verzameld In een
vuist tot verdediging van het vaderland tegen
het fascisme en zijn helpers. We hebben een
leidende groep gevormd met slechts een doel:
vernietiging van het fascisme. Onze eerste taak
is absolute eenheid te verzekeren in het com
mando en in de regeering. Nu is het leider
schap gver alle gewapenden van de republiek
geconcentreerd in handen van den minister
van Oorlog en alle draden van de gewapende
actie loopen samen In den genenden staf.
We wenschen met allen In vrede te leven,
i doch we willen geen honderdste prownt van
de souverelne rechten van het Spaansche volk
prijsgeven.
In een telegram deelt generaal Franco mede,
dat de Sierra Credos zich In handen der op
standelingen bevindt en dat «Ie weg naar Ma
drid thans open ligt.
Kolonel Aranda meldt uit Oviedo, dat hjj
met succes eenlge aanvallen van regeerlngs
troepen heeft afgeslagen. De generaals Franco
en Mola hebben een langdurig onderhoud ge
had.
Het ministerie van oorlog heeft voor de radio
het volgende medegedeeld: De artillerie en de
luchtmacht der regeering gaan «toor met het
bombardeeren der opstandelingen te OledP.
TOKIO. 10 Sept. In verband met het ern
stige incident te Pakhoi op het oogenblik, dat
de onderhandelingen tusschen China en Japan
geopend zouden worden over de regeling van
het Incident te Tsjengtoe. heeft het ministerie
van Bultenlandsche Zaken den Japanschen am
bassadeur in China telegrafisch opdracht ge
zonden snel naar Nanking te gaan en te pro-
testeeren tegen de incidenten van Pakhot en
Tsjengtoe en te verlangen, dat de zntl-Japan-
sche agitatie in China wordt onderdrukt.
Aan het front van Estrymadura hebben'de re
geeringstroepen de opstandelingen gedwongen
zich op Merida terug te trekken.
De luchtmacht en de artillerie der regeering
hebben de stad Talavera del Tajo gebombar
deerd.
BERN, 9 Sept. Sedert gisteren Is de bevol
king van het gebied Silenen in de vaUel van de
Reuss gewaarschuwd, dat een bergschuiving
van de Windgalle dreigt. Men vreest voor een
VERWACHTING: Zwakke tot matigen
OostelUke tot Zuidelijken wind. Hebt tot
De speciale correspondent van Havas meldt
omtrent den toestand te Gyon, dat daar vol
gens mededeelingen van te Saint Jean de Luz
aangekomen vluchtelingen rust heerscht.
De regeeiingsaanhangers zijn meester van
den toestand, doch er komt steeds grooter ge
brek aan levensmiddelen, evenals te Bilbao en
San Sebastian.
v
Een der vluchtelingen bevestigde, dat on-
eenigheid heerscht tusschen de BasMsche
nationalisten en bepaalde extremistische
elementen. Van deze laatsten zijn er voor
een paar dagen vier door de Baskische na
tionalisten gedood.
revolvers, enkele honderden
een mitrailleur en munitie in
beslag nam. Deze wapenen bevinden zich nog
In het douanekantoor van Hendaye.
i
Naar uit bevoegde bron vernomen wordt, zijn
de opstandelingen bj) den jongsten aanval van
bet Catalaansche expeditiecorps op het garni-
der opstandelingen op Majorca in hun
"geheimzinnig jschip" waren aange-
Een medewerker te Sevilla zendt ons de vol
gende bijzonderheden over het vreeselljke avon
tuur dat de Bisschop van Cordova beleefd
heeft:
De 74-jarige Bisschop van Cordova, Mgr.
Adolphe Perez—Munoz was gewoon om ieder
jaar in de ouderlijke woning in het dorpje
Soto de Catnpoe enkele dapen bjj zijn familie
door te brengen. Op 6 Juli werd hjj hier door
den militairen opstand overvallen en weldra
lieten de Marxisten In het anders zoo vreed
zame dorpje hun tyrannie voelen. Ondanks zjjn
hoogen leeftijd, zijn groote goetiheld en verhe
ven waardigheid kon «ie kerkvorst in de oogen
der socialisten geen genade vlntlen. Het huis
waar Mgr. Perez—Munoz verbleef, werd heele-
maal doorzocht, omdat men meende dat de bis
schop mUUoenen bij zich zou hebben. Meubels
werden stuk gesneden, famllie-portretten ver
nield, Bisschopsring en kruis werden henj
afgenomen onder de ruwe bemerking: „Waar
voor dient zoo letsF’ Vanaf dat oogenblik was
Mgr. Perez—Munoz hun gevangene. Htf werd
streng bewaakt, teneinde te verhinderen, dat
hjj de vlucht zou nemen. Op 20 Augustus deel
de men den Bisschop 's avonds mede, dat het
Volksfront van Reinosa hem ter dood veroor
deeld had en dat hij naar de scheepswerf van
die stad gebracht zou worden, waar hij on-
mlddellljk terechtgesteld zou worden, zoodra
de Nationalisten een aanval op de stad zouden
doen. Maar goede vrienden verkleedden den
Bisschop als boer, en steunend op een knuppel
verliet de bisschop 's avonds het huls en slaag
de er in om ongemerkt het naburige dorp te
bereiken, waar weer andere vrienden op hem
wachtten.
Langs binnenwegen bracht men den Bisschop
naar bet gebergte; de nacht was stikdonker en
„La Voe” meldt uit Lissabon, dat de regee
rlngstroepen te Madrid zeven Portugeesen, die
van splonnage werden beschuldigd, hebben ge
fusilleerd.
Het radiostation te Jerez de la Frontera
meldt, dat de troepen van kolonel Yage gis
teren een nieuw gevecht hebben geleverd bij
Talavera de la Reina en de regeerlngstroepen
op de vlucht hebben gedreven.
Driehonderd man der regeeringstroepen zou
den gedootL 360 gewond zjjn. terwijl den op
standelingen krljgsmateriaal in handen zou
zijn gevallen.
Het ministerie van Oorlog te Madrid heeft
medegedeeld, dat zich in Estremadura scher
mutselingen hebben voorgedaan tusschen boe
ren en opstandelingen, hetgeen zou wijzen op
de ontevredenheid, welke in dit gebied heerscht
in verband met de terreur.
In een «xxnmuniqué van Sandino wordt me
degedeeld. dat colonnes ontier Villalba des
avonds nog steeds Huesca belegerd hielden. De
artillerie is de Ebro overgestoken. Een es<»-
dron cavallerie der opstandelingen werd ge
vangen genomen.
De internationale joumalistenbopd, die het
bericht ontving, dat de Fransche Verslaggever
Brut te Sevilla werd gevangen genomen, en
dat diens veiligheid bedreigd werd, heeft on-
mlddellljk een telegram gezonden aan gene
raal Franco, waarin dezen verzocht wordt op
dracht te geven, dat Brut in vrijheid wordt ge
steld en dat diens leven gered wordt.
Drie vliegtuigen der opstandelingen Rebben
boven Toledo gevlogen. Zij hebben drie bommen
uitgeworpen, maar moesten vluchten v<x>r het
vuur der regeeringstroepen.
Naar het ..Diario de Lisboa" meldt, zouden
de opstandelingen Arenas de San Pedro hebben
bezet. Deze plaats ligt op ongeveer 100 K.M.
ten Noord-Weisten van Toledo. Door het artil
lerievuur der opstandelingen werd Arenas de
San Pedro grootendeels in puin gelegd 250 man
regeeringstroepen weiden bjj de gevechten ge
dood en verscheliiene gewond.
Volgens persberichten zijn afdeelingen
Spaansche regeerlngstroepen. die gewapend
de Fransche grens bij Irun overvluchtten,
per spoor van Hendaye naar Catalonle
vervoerd.
Op het laatste oogenblik kwamen 1200
verdedigers van Irun met de vluchtende
Vrouwen en kinderen mee de grens over.
De wapenen, welke zjj bij zich hadden, moesten
zjj aan de Fransche douane afgeven, die 400
geweren, 400
handgranaten.
verschillende malen struikelde «ie grijsaard, zoo- ----
dat hU op den grond viel. Toen «Ie dag aan- half bewolkt, droog weer, iets wanner.
Woensdagavond om tien nar deelde men
mede, dat groote vlammen nit he* Alcazar
stoegML De artUlerto der regeering vaarde
onophoudelijk op dese vesting en werd
daarbij geholpen door tojkEshtea.
1
Het scheen Juist te zijn, dat eenlge opstan
delingen door onderaardsche gangen uit het
Alcazar waren gevlucht. Er werden daarop
maatregelen genomen om iedere vlucht ónmo
gelijk te maken.
zoen u— -- -
verzet gesteund door nieuwe vliegtuigen, die
door een
voerd. Volgens berichten uit dezelfde bron, zou
den de vliegtuigen eenlge dagen van tevoren
aan land gébracht zijn, tegelijk met luchtaf-
weergeschut en een aanzienlijke hoeveelheid
ander oorlogsmateriaal. De betreffende^
tuigen zouden een regeeiingsvliegtulg
neergeschoten en de schepen der
«Ue gezonden waren om de landing «Ier Cata
laansche milities te dekken, tot den aftocht
hebben gedwongen.
De radioclub te Teneriffe heeft medegedeeld,
dat een Noorsch stoomschip bij Cadiz «toor re
geeringstroepen werd beschoten en averij heeft
opjgcloopen.
Neutraliteit bestaat niet, sommige staten
gaan door met vliegtuigen, wapenen en in-
structeursie zenden naar de opstandelingen
en verlaflgen hierdoor dezen bloedigen «xx-log.”
