Grootsche Van Nispen-herdenking
Tuimelt je en Kruimeltje in het Kabouterland
Twee (luizend Gezellen bijeen
•i
DE UREN GAAN
V O O R B IJ
MGR. HUIBERS VIERT
HEFFEEST MEE
'1
MAANDAG 14 SEPTEMBER 1936
r
Herdenkingsrede
I
n
Telegrammen
Belofte van from*
Ook voor onzen tyd
Indrukwekkende manifestatie tot
slot der middagbyeenkomst
in Carré
-J-
Welkomstwoord Centr. Praeses
Drost
i
Trouw aan Geloof, aan
Kerken Kolping
Meer dan twee duizend gezellen, vertegenwoordigend de
St. Josephsgezellen-Vereenigingen in Nederland, hebben
Zondag te Amsterdam op grootsche wijze het feit herdacht,
dat voor hónderd jaar Jhr. Hubertus van Nispen tot Seve
naer, de eerste en grootste Nederlandsche gezellenvader en
sociale pionier, werd geboren, ’s Morgens droeg Mgr. Hui-
bers voor hen de pontificale Hoogmis op, *s middags werd
de herdenkingsbijeenkomst in Carré tot een indrukwek
kende manifestatie van trouw aan Geloof, Kerk en Kolping,
waartoe de duizenden onder groote geestdrift de belofte in
handen van Haarlems Bisschop aflegden.
De tyd der Voorzienigheid
„Jungs, houdt vast!”
r
I
i
A
Pater dr. Castianus Hentzen O.FM.
in bed gertopt.
U
a*
van
die naar
voor een
I
A
k
s
1
i
e
UIT HET FRANS CH VERTAALD
DOOR CHRISTINE KAMP
En ook voor onsen tüd te dit programma ac
tueel. Van Ntepen stierf, maar rijn werk te ge
in
n.
it
>e
I
I
Als het applaus na dese doorwrochte rede is
verstild, opende slch het 'doek voor de Van
Nlspen-huldlging. Van achter uit de saai trok,
de Kolpings Lijfwacht met roffelende trom
mels en geheven vlaggen op naar het podium,
gevolgd door jongens In oranje-kleurtge hem
den, die de wapenschilden droegen der gemeen
ten. waarin gesellenvereenlglngen zijn geves
tigd. Zü stelden slch op in een dubbele rüde
Tenslotte sekte Kr: Dit la i
historische dag. Nu kan ik gai
het besef, dat een leger van
mannen achter mij staat!
een schoons,
gesterkt door
athtlge jonge
t.
IT
d
Toen kikker Karei in *ün strafbed aai vakgebonden, kwam
er door het celraampje ineens een bekende stem. ,Jk ben het,
Tulmeltje", werd er zacht gefluisterd en ineens viel er allerlei
lekkers op het bed neer. Het was nu heetereaal geen ent meer
voor kikker Karei en gulzig begon hij allee op te smullen
•rde de eens-
Ued, dat de
werd na het sluiten
de nog duistere saai ovsrge-
Na dese ontroerende oogenblikken, dl* op
allen diepen Indruk maakten, knielde man neer
en gaf Mgr. den aanwezigen zijn blsscboppelü-
ken zegen.
Met het singen van het Kolpingslled ging de
bijeenkomst uiteen.
de
n.
er
*9S
;n
•n
Ie
m
te
Al die duizenden hier te samen sfjn immers
de vrucht van het echt Roomache gezin. Zij
rijn geroepen dit erfdeel te bewaren. Het ia
heden het uur van den leek. En goede leeken-
apostelen vormt bü uitstek de St. Jooephsge-
zellen Vereeniglng. De katholieke actie van
vandaag moet staan in het teekan der kern
vorming t
De kabouter****, die vend dat kikker Karei lang gianig in
het strafbed had gereten. ging hem self opeoetoen en beval hem
uit zijn bed te komen. Maar nu sag hij dat de kikker vol snoep
goed set en verontwaardigd werd kikker Karei door den ouden
man san gebikte*, .JU. ben* eea «reerbeterlüke bengel", riep de
habouterbaas uit en kikker Karei moest mee naar buiten.
Zaterdag was aan dezen feestdag een senio-
ren-congres voorafgegaan. Hierbij was o.a. te
genwoordig Mgr. Th. Hürth, generaal-praeses
der 8t. Josefsgesellenvereeniglng die een toe
spraak hield.
Pater L. D. Oorsprong OJP. hield "n inleiding
over „De Paladijnen", terwijl senior J. Koot van
Amsterdam sprak over „Kolpingslüfwacht.”
De Bisschep was verheugd het werk van Van
Nispen zoo te zien uitgegroeid en in beteeke-
nls toegenomen en zooveel nut stichtend, voor-
al in een stad ate Amsterdam, waar nu ook
gelukkig, de zetel der Vereeniglng behouden te
gebleven. (Langdurig applaus). En de man. die,
In de rij der opvolgers van den grooten Gezel
lenvader, thans is gesteld aan het hoofd der
Nederlandsche gesellen, te. aldus Mgr., bezield
van den geest en werkkracht van Van Nispenl
eeuw. HIJ kent onze nooden, oase moeilijkheden,
de gevaren, die duchten van liberalisme, mant»
isme, en bolsjewisme en hun ondermijnend*
macht. God zendt zün groote mannen. Hij ver
leent kracht. HU gaf ons ook Kolplng en Van
Nispen. Dringend wekte Mgr. de aanwezigen
op vast te houden aan wat onze vaderen tot
stand hebben gebracht, om pal te staan U*
de fabrieken, de werkplaatsen en overal. Aan
Kolplng en Van Nispen. zoo riep Mgr. in ge
broken Nederlandsen uit: Jungs, houdt vast!
viel daarop aan Mgr. Hürth ten deel, waarbij
alle blikken zich richtten op het Innemend ge
laat van den praeses-generaal, den leider van
het talrijke gezellen-leger ter wereld.
Ook de roemruchte familie Van Nispen tot
Sevenaer heette spr. welkom. Groote mannen
heeft dit geslacht voortgebracht, maar de Ne
derlandsche gezellen danken het vóór alles den
model-priester Jhr. Hubertus, den onsterfelü-
ken gezellenvader.
Kikker Karei werd naar de strafoel gebracht. Bbrrrr.... wat
een koéd, naar vertrek. Ben stuk drooge brood, het strafbed.
de kan met water. Kikker Karei vond het erg vervelend en nu
kwamen b« hem ai heel gauw groote trasten voor den dag.
maar de celbewaarder mocht hem niet laten gaan en hfj werd
Toen allen gezeten waren, betrad Centraal-
praeses H. A. Drost bet podium om allen het
welkom toe te roepen en zijn groote vreugde
te uiten over het feit, dat de Bisschap zich
bevond temidden der Nederlandsche Kolplngs-
familte, tusschen 2000 jongemannen, bezield
van den waarachtlgen Kolpingsgeest, dat te de
Christelijke geest in de perfectie. Want het
wezen van het Kolpingsprogram te het wesen
van het Christendom.
Geestdriftig legde spr. getuigenis af van de
trouw der gezellen aan het BteschoppelUk ge
zag en de groote voldoening van allen, dat de
Blsschop zelf dit feest heeft willen meevieren,
daarmee de vereeniglng erkennend ate de aan
gewezen organisatie voor den jongeman uit den
NauwelUks was het spontaan aangeheven
Kolpingslled beëindigd, ot Z. H. Esc. Mgr. J.
P. Hulbers trad naar binnen, vergezeld van
Mgr. dr. G. O. van Noort. Thans dreunde de
zaal van de geestdriftige toejuichingen uit al
die jongens- en mannenkelen. Mgr. nam plaats
in de eereloge naast Mgr. Hürth en Mgr. van
Noort.
Het woord was daarna aan pater
dr. Cassianus Hentzen O. F. M. uit
Haarlem voor het uitspreken van de
herdenkingsrede. De zeergei. spre
ker wilde de figuur van Van Nispen
dezen middag in het bijzonder belich
ten als den man der Voorzienigheid
voor zijn tijd erv ook voor den onze.
sterkenden stand, om daarin katholieke actie
te voeren en den waren christelUken geest te
doen doordringen in de ontkerstende maat
schappij.
In het bijzonder richtte spr. zich hierna tot
Mgr. Hürth en zün gevolg, gekomen uit bet
land en de stad van Kolplng naar de stad van
Van Nispen ter eere van den eersten Neder-
landschen Gezellenvader. Onder daverend ap
plaus der aanwezigen verzocht Rector Drost
den generaal-praeses de verzekering van trouw
der Nederlandsche gezellen naar het graf van
Kolping over te brengen. Een harteüjke ovatie
Mgr. verklaarde ‘rijn groote vreugde over dit
heerlijk feest, dat HU mocht meevieren in den
kring der Vereeniglng. door zün aanwezigheid
tevens blljkgevend van zijn volle medeleven
met het werk der 8t. Josephsgezellen - Vereent -
ging. Wjj vieren het eeuwfeest van de ge
boorte van een Heilig priester, aldus Mgr.,
wiens geest nog leeft in het werk, door hem
begonnen en hier in de Vereeniglng voortge
zet: het werk van Kolplng, dat hü. met al
den Ijver, godsvrucht en offerzin van zUn hart,
hier heeft gevestigd in een tüd, waarin het zoo
noodlg was.
zilveren, gouden en zelf* diamanten
lidmaatschap fier op de borst dragen.
VasLiin wU wel genoeg de teekenen des
rijds?. vroeg spr. Nooit hadden wü. katho
lieken, schooner gelegenheid de leiding te
grijpen als nu. Maar dan moeten wü ook
den strijd aandurven tegen het staatkundig
liberalisme. MaatschappU-ordening heeft
haar sonsequ^ntles. Laten wjj ons zelf *Un
in dezen moeilijken, maar toch ook zoo
schoenen tijd, waarin wy de groote waar
heid van ons geloof moeten uitdragen. God
heeft on* in dezen tüd geplaatst met Van
Ntepen tot voorbeeld. Zegenen wü dezen tüd.
Het ia de tijd der Voorzienigheid.
van Kolplngsvlaggen versytnl
gezindheid. Het motief van
jonge menschep zingen,
van het doek, In de nog
nomen door een jongenskoor onder leiding ven
Broeder Regis, opgesteld terzijde op de boven
ga leru. Het laatste tafereel, de vroohjkheid.
voldeed nog het meest, door de uitstekend ge
kozen décors, de kleurige aankleedlng' de be
weging en werketük feestelüke sfeer, gewekt
door wegschietende serpentines en neerwol-
kende confetti. Décors en costumeering waren
van A. v. d. Plas.
Begroet door hartelUk applaus verscheen
daarop Mgr. Hürth op het podium, die ate op
volger van Adolf Kolplng den groet van heel
de machtige organisatie overbracht aan de Ne
derlandsche Vereeniglng, die hier van Nispen
viert. Achter de figuur van desen onvergete-
lüken gesellenvader rijst Adolf Kolplng op en
achter desen Christus. Want in God vloeit heel
het wereldgebeuren samen, óók dat van onze
bleven, zün geest leeft nog. Al paste men zich
aan de veranderde omstandigheden aan, de be-
roepegedachte bleef van alles het middelpunt.
Nogmaals bevestigde <pr. rijn woorden, reeds
vóór 14 jaar gesproken, waarbU hü nadrukke-
UJk verklaarde, dat de beroepsgedachte bU geen
enkele vereeniglng zóó in ChristelUken sin is
begrepen en den jongen werkman wordt bUge-
bracht ate in de St- Josephsgesellen Vereeni-
ging. welke haar sociaal program in Quadra-
gesimo Anno terugvindt.
De tUd, waarin wU leven, oogenschUnlUk zoo
vol botsingen en ontevredenheid, is. aldus spr.
de tUd der Voorzienigheid bU uitstek. De ideeta
wüzlgen zich, er zün radicale veranderingen
op komst. De menschheid groeit naar een vol
komen saamhoorlgheid na anderhalve eeuw het
individualisme te hebben gehuldigd. Thans is
tegen dit systeem de opstand in vollen gang.
Vroeg Iemand naar het doel van sUn
tUdelUke afwezigheid, dan antwoordde hU
kortaf, haast onbeleefd alsof hU zeggen wilde:
■Daat gaat -u niet aan."
HU verscheen zelden in het Casino als er bals
of tooneelvoorstelllngen werden gegeven en
Jacqueline beweerde, dat dit geen wonder was,
want hU sou er Margalta niet ontmoet hebben.
Inderdaad bü het begin van hun verblüf.
toen juffr. Gracieuze met haar nicht op soo’n
wereldsche bijeenkomst waren geweest, had
tante verklaard, dat zU de toiletten en het onbe-
hoorlüke van sommige dansen zoo schandelük
had gevonden, dat haar nicht er niet sou komen
en ook niet de tooneelstukken zou gaan sten,
waar de dames Mayou en Darringand hun
dochters heen geleidden.
Maar sU kon de vroolüke tennispartUen bü
Maasot, den rijken uitgever, niet verbieden. ZUn
kleine varkensoogjes glinsterden van pret ate hü
«en zwerm aardige jonge meisje* om zich heen
kon vergaderen. Ook niet de autotochtjes,
waarbü Margalta aan haar hoede ontsnapte en
dat door 4* schuld van oom JanekL
Des middags drie uur stroomde de
zaal van Carré vol met meer dan twee
duizend gezellen, samengekomen voor
de groote herdenkingsbijeenkomst. Zij
vulden de rijen, beneden in de zaal,
hoog boven op de balcons. Jonge men-
schen voor het overgroote meerendeel,
afkomstig uit alle deelen van het dio
cees, uit de groote steden, van het
land; frissche montere koppen, waar-
tusschen de grijsgedekte slapen, het
eerbiedwaardig wit der ouderen en
oudsten; zij, die het «eremetaal van
Ten slotte deelde spr. mede, dat drie tele
grammen waren verzonden, namens de 2000
hier aanwezige Kath. gezellen, vertegenwoordi
gend het Centraal Verband der St. josephs-
gezellen Vereenlglngen in Nederland in feeste-
lük samenzün met den Bisschop van Haarlem
vereenlgd, en wel: aan Prinses Juliana en
Prins Bernhard, aan H. M. de Koningin en aan
Z. H. den Paus, waarmee de aanwezigen op
geestdriftige wUze hun instemming betuigden.
Vooral de hartelUke tekst van het telegram
aan de Vorstelüke verloofden werd duidelUk
gewaardeerd.
En dan het hoogtepunt van den
avond toen daar de krachtige, rjjiige
gestalte van Haarlems Biaschop op
het podium stond en met luider stem
den groet brachtGod zegene het
eerzame handwerk! Tot ver buiten
de muren van Carré moet uit al die
jonge forsche kelen het antwoord
hebben geklonken: God zegene het!
stelden brief:
harte geblever
Ik ben bang,
der goed uit je oogen kUMt dan ik in mün
eenzaamheid. Die romanschrüver, die Margalta
het hof maakt, verontrust mU. Ik ken van hem
alleen Mjn laatste boek: „Het diepe Meer”
en daarom alleen te hU mU onsympathiek. Wel
hoe! HU stelt daar een vrouw voor, die vroom
achUnt te zün, ten minste hU beschrüft haar
aldus en bijna zonder strtjd verlaagt zü zich tot
de ergste zonden. Al* hü de moralist was, dien
sommigen in hem schünen te zien, zou hU niet
een roman geschreven hebben, die bitterheid en
walging achterlaat en voor jongelieden beslist
de verwarrende gevolgtrekking moet meebren
gen: In dese wereld zün er geen deugden, die
aan den hartstocht kunnen weerstaan. Gra
cieus*, ik smeek je er om, kom terug zoo
spoedig mogelük of ten minste soek een voor
wendsel om Margalta mee te nemen naar je
huls In Marracq Ik sou het verschrikkelük
vinden ate *U verliefd werd op een man. die
niet gelooft aan de waardigheid van een vrouw.
Mün dochter moet een echtgenoot hebben, die
haar eerbiedigt, die van haar de koningin van
sUn hul* en hart maakt.«te dan, waar waa
hU. dl* mooie meneer geduronde den oorlog,
dk* P*S gMlndigd 1st Wm hu aan zün schrüf-
Het eerste tableau toonde de hulde van Jonge
menschen, met brandende kaarsen en palmen
in de hand, aan het kruis, hoog en donker
tegen lichtenden achtergrond. De arbeidzaam
heid werd vertolkt door handwerkslieden die
hun bedrUf uitoefenen en tenslotte zich scha
ren om de Kolpingsvlag, in licht geheven bo
ven een in aanbouw zUnden muur. Gezamen-
lük optrekkende jeugd langs een dubbele haag
G»
Gods Voorzienigheid riep Van Nispen vpor
zün sociaal werk in 1868. dat is büna 70 Jaar
geleden. Welk een afstand tusschen toen en
nu. Spr. schilderde de verhoudingen van 1868.
de eerste schuchtere pogingen der Nederland
sche Katholieken om zich te doen gelden, zich
op te heffen. Nog büna alles, wat in 1848 was
beloofd, moest veroverd worden. Juist dat jaar
gaven de Nederlandsche bisschoppen hun man
dement over de Katholieke school. Het zou een
moeizame strijd worden. Voor de liberale heer-
schers dier dagen gold het katholieke volks
deel immer nog ate dom niet-volk.
Daarnaast kwamen de industrieën op, ver
kommerde de werkmansstand in geestelüke en
stoffel üke armoe. Geen sociale wetgeving be
schermde hem, van organisaties was nog geen
sprake. Vooral op het katholieke volksdeel druk
ten deze misstanden zwaar. Wie zou de Kol- ----
ping «ün van de Nederlandsche Katholieke 1°"^. voopop' *tof»<*ter de Lüf-
werkmansjeugd? De Voorzienigheid koos den
edelman, den priester, den asceet van Nispen.
Een leven van offeren en zwoegen heeft
Ntepen geleefd voor zün geliefde gezellen, om
voor hen te doen openbloeien de Idealen van
een nieuwe chrtetelüke maatschappU- Met eere
noemde spr. de edelmoedige katholieke leeken
■mr. J. v. d. Blesen, architect J. H. Schmitz, dr.
Cuypers. Stracké en*., die toen, zestig Jaar
voor zelfs het woord katholieke actie gebruikt
ging worden, hun apostolaat uitoefenden en den
priester van Ntepen ter züde stonden, meehel
pend de Gezellen-vereeniging tot bloei te
brengen. Dank bracht spr. aan een Gabriël,
aan al de leeken, die tot den dag van heden
met de priesters hebben samengewerkt, om de
organisatie groot en schoon te maken.
Van Nispen’* program, waarvoor hü leefde,
offerde en stierf, was de kern van een gelieel
nieuwe maatschappU. ZUn meditatieve, mystieke
geest legde dit vast in termen, die niet allüd
makkeluk te volgen sUn. maar tot grondgedach
te hebben den oer-christelüken mensch in en
door den arbeid te adelen en te heiligen. Het
groote Ideaal, dat hem^teeds voor oogen stond,
waren de middeleeuwen en hun ordening. Zoo
wilde hü de maatschappU hervormen op bas's
der beroepsgedachte, welke hü stelde tegenover
klassenstrUd en internationalisme.
was om de inlichtingen te verkrügen. die haar
broer wenachte. „Als men deae schoone natuur
aanschouwt,” zei zü. .4» het moellUk zich voor
te stellen, dat verleden jaar de oorlog nog
woedde. Waar w*« u toen, mUnheer LteeroUeaf”
HU aarzelde even en antwoordde toen: „Ik
kwam uit het ziekenhui», waar ik door het
Ministerie van Oorlog was heengezonden esn
de archieven bü te houden."
.Maar te voren, waar was u toen?"
.Aan het front ate brancardier."
HU voegde er niet bü. dat hü er maar acht
dagen gebleven was. Dat werd hem niet ge
vraagd en trouwens juffr. Gradeuae was al
voldaan en hernam: „Toen had u geen tüd om
romans te achrüven, aooate nu. is zeker bezig
met een mooi werk en Ot hoop, dat daarin
geen al te heftig» scène* zullen voorkomen.”
HU durfde dat punt niet toe te geven en
toen de oude dame naar het onderwerp vroeg
van zün nieuwen roman: ,JDe man met de
avonturen," aocht hü een muizengaatje om haar
niet naar waarheid te antwoorden: „Het 1*
een drama tusschen den erfgenaam en zün jon-
geren broer."
„Bü on* *ün d* broeders steeds eensgezind,
ten minste die, welke Mt om mU heen gezien
heb."
„Ja, gewoonlUk wel, maar dit 1* «en bijzonder
geval, dat Maasot mü heeft verteld en dat mü
interessant leek.” Meer zei hü *r niet van.
Juffr. Gracieuze ging voort: ,Jk heb uw boek,
„Het kind met den bleeken glimlach" gelezen.
Dat 1* toeh uw geschiedenis niet waart Uw
tM*der 1* «en charmante vrouw, die heetesna*!
wacht met neigende vanen. Achter op het po
dium. boven een verhevenheid, met palmen ver
sierd, daalde, dan machtig groot, het wapen-
schild van Jhr. Hubertus van Nispen tot Se
venaer. Uit honderden kelen klonk het lied
„God van Arbeid”.
aohen braveeren.Wat zü ook doen, zü
kunnen niet streven naar den troon, waar de
christelijke moeder aetelt, die haar plicht doet
en de vlam van het goede en ware in de ziel
barer kinderen doet opleven
Tante Gracieuse ontving ook een scherp ge-
„Gracieuae, je bent jong van
maar Janekl is een oude gek.
at jullie tweeën te samen mln-
In de zeventiger en tachtiger jaren stond
praeses van Nispen met zün program een
zaam en weinig begrepen. HU ontwikkeld*
het twintig jaar vóór een R. K. Volksbond
en R. K. Werkliedenvereenlglngen werden
opgericht, vüf en -twintig jaar vóór Rerum
Novarum verscheen, vüf en zestig Jaar vóór
Quadragesimo Anno, welke de schitterende
bevestiging sou worden van de visie van de
sen eersten centraal-praeses der Nederland
sche Gezellen, desen socialen apostel van
Nederland, priester-edelnfnn, vriend des
volks en man der Voorzienigheid.
De mldden-loge was voor den Bisschop ge
reserveerd. Terzüde hadden leden van de fa
milie Van Nispen tot Sevenaer plaats geno
men, onder wie óók de oud-gezant van Neder
land te Brussel, Jhr. Mr. O. van Nispen tot
Sevenaer, alsmede de burgemeester van Laren.
Verder de leden van den Raad van Bestuur,
presidenten en vice-presidenten, katholieke
gemeenteraadsleden, enz.
Onder de zeer vele qjenoodlgden sagen wü
ook den grzen pastoor Tholenaar uit Wasse
naar, eens vice-president onder praeses Van
Nispen en assistent bü de begrafenisplechtig
heid van den grooten Gezellenvader. Verder de
opvolgers van praeses van Nispen: oud-praeses
Beysem en oud-praeses Th. J. van Galen,
terwül oud-praeses van Adrichem tot zün groo
te spüt verhinderd was.
Het gejuich daverde uit de rijen, toen
om drie uur de grijze veteraan Th. Gabriël,
gesteund door behulpzame armen, de zaal
betrad. HartelUk Arukte Jhr. Mr. O. van
Nispen tot Sevenaer den toegevrijden hel
per van wülen zün heeroom de hand, een
oogenbllk, dat een golf van ontroering door
de zaal deed gaan. En het gejuich wies
tot een ovatie aan, toen daarop Mgr. Th.
Hürth, gevolgd door praeses Simons en
vlce-praeses van Galen zün plaats innam.
Het mannelük Jeugdwerk 1* altüd de groot*
zorg geweest van het Nederlandsch Episcopaat.
Mgr.- herinnerde aan het feest van „de Jongs
Werkman” te NUmegen, waarbU ook de Ge
zellen vertegenwoordigd waren, zooals nu hier
de Jonge Werkman. Het is heerlük. dat beid*
organisaties met elkander optrekken naar het
zelfde doel. Eenheid toch is er noodlg in den
geweldigen strüd onzer dagen.
Dringend wekt Mgr. zün gehoor op om toch
nooit Prijs te geven, het heiligste, het grootste,
het eentgste wat ons redden kan: het gclrfcf.
De wereld in al haar moellUkheden kent slecht*
één uitkomst: Jezus Christus. Het Heilig Huis
gezin Van Nazareth moge voor de gezellen, nu
en als eenmaal zelf een gezin stichten, het
model zün. waarnaar **ch vormen, om zoo
zelf ten voorbeeld te *ün aan anderen.
tafel gezeten, vroolük en vreedzaam,, terwül
mannen van zün leeftijd zieh aan het front voor
FrankrUk lieten doodenf Dat zou ik wel eens
willen weten en ik belast je er mee, er naar te
informeeren....”
Tante Gracieuae zuchtte bü het leaen van dien
brief en er kwam wroeging In haar naïeve atol,
die niet* wist van slechte lectuur en die door
het leven ging slechts het ulterlük der karak
ter* bemerkend.
„Arnaud denkt aan Dominique,” dacht zü.
„maar waarom 1* die niet vaker bü ons
gekomen, waarom vertoont hü zich geen enkelen
keer in Biarritz? Al* hü bU on* op bezoek
kwam, sprak hü zeer Weinig. Nooit heb ik zün
ware gevoelens kunnen doorgronden en ik zie
wel, dat Margalta niet meer aan hem denkt.
Hugo Liserolles Integendeel is voortdurend in
haar nabüheid en hü spreekt zulke mooie
woorden, dat het een genoegen i* naar hem te
luisteren."
De oude juffrouw liet zich door die charme
gevangen nemen, toen eens de vroolüke troep
een tochtje georganiseerd had naar het meer
Brindo*. Om aan haar broer te gehoorzamen
en gewetensvol haar rol als chaperonne te ver
vullen, stapte zü zonder iets te vragen in de
limousine van Janekl. De Jonge auteur liet niet
merken, dat haar tegenwoordigheid hem onaan
genaam w**, maar omringde haar met zooveel
attenties en beleefdheden, dat zü er tot In het
diepste van haar gemoed door getroffen was
en dat te meer, omdat hü rich jegens de ande
ren heelemaal niet voorkomend toonde.
ZU meende, dat dit h*t gunstige ooaenbük
Hlema werden op het tooneel vertoond de
symbolen der St. Josephsgeiellen Vereeniglng:
Godsdienstzin, arbeidzaamheid, eensgezind
heid en vroolükheid en wel als rhythmlsch-
dynamlsch* tableaux onder regie en met mu
zikale verzorging van Marius Monnikendam,
die persoonlük het orkest leidde.
Zondag, de groote dag van de Van Nlspen-
vierlng, werd ingezet met een H. Mis, te acht
uur in de 8t. Hubertus-kapel, voor de deelne
mers aan het daags tevoren gehouden Senioren
congres. Mgr. Th. Hürth, generaal-praeses,
droeg deze H. Mis op, waarna men zich m
de Bazenzaal van het Gezellenhuls vereenigde
aan een gemeenschappelük ontUflt.
Tegen half twaalf trokken de leden der Am-
sterdamsche Geaellen-vereenigingen en de ver
tegenwoordigers van de verschillende afdeclin-
gen in den lande, tezamen over de twee duizend
personen, met hun geestelüke leiders en d- le
den van den raad van bestuur naar de St. WH-
librordus buiten de Veste. Hier vulden zij heel
het groote kerkgebouw. Voor (jen aanvang der
H. Mis reed Mgr. Hulbers, vergezeld van zün
secretaris, den weleerw. heer Achterof, vanuit
de pastorie per auto in de Servaes Noutstraat
voor, waar een talrUke schare belangstellenden
den bisschop eerbiedig begroette. Onder een
haag van Kolplngsvlaggen, geheven door de
ledet» der geüniformeerde jüfwacht, schreed
Mgr. Hulbers het kerkgebouw binnen, tusschen
de onafzienbare rüen der gezéllen door, naar
het hoogaltaar, waar de pontificale hoogmis
een aanvang nam.
HierbU werd Mgr. geassisteerd door Mgr. dr.
G C. van Noort, deken van Amsterdam, al*
presbyter-assistens; pastoor Lucaaaen en cen
traal-praeses H. Drost, troondiakens; pater L.
D. Oorsprong O. P. en pater M. v. d. Schoot
O P.*M beiden leden van den Oentralen Raad,
als diakens' kapelaan Verhaar, ad-baculum;
pater Vonk ad-mitram; kapelaan Vos-
kühler, ad gremiale; kapelaan van Rooyen,
ad-llbranv ceremoniarius was de weleerw. heer
Achterof, terwül kapelaan v. d. Ven de leiding
had over de misdienaars, voor deze gelegen
heid leden van de Gezellen-Vereentglng Am
sterdam XIV Mgr. Hürth had terzüde van bet
priesterkoor [Haats genomen.
Het zangkoor van het district Amsterdam,
onder leiding van vlce-praeses E. Paap, voerds
op zeer mooie wüze de Missa Brevis uit. De
Schola werd gevormd door leden van het dis
trict Haarlem.
Na de H Müt terwül allen staande het Lau
dato Domipum zongen, schreed Mgr. nog een
maal, begeleid o.m. door Mgr. Hürth, zegenend
de kerk door. De Kolpings LUfWkcht had zich
daarbü achter in de kerk opgesteld.
..Gracieuse,” zei hü, „maak Je niet bezorgd
over ons kind, zü gaat met mü mee....” Maar
inviteerde ook Hugo Liserolles en lang
zamerhand wist deze Gerard Mayou en Leo
Darringard het veld te doen ruimen, hoewel zü
niet geneigd waren, rich aoo gemakkelük te
laten verdringen.
In den kring hunner kennissen werd gemom
peld: „Dat zal wel met een verloving eindigen
en die twee zullen gelukkig ril*: ri) rijk eH
hü beroemd."
Die geruchten werden algemeen geloofd,
want ook mevr. Liserolles versterkte re door de
attenties, waarmede zü Margalta overlaadde.
Het jonge meisje bleef echter tegenover haar
eenigsrins teruggetrokken, want *U kon niet
den Indruk vergeten, dien de roman van Hugo
haar had gegeven. Dat boek bladerde nog
dlkwüls door. Maar rij hield dien Indruk ver
borgen in haar gemoed. Het voorbeeld rtfa haar
vriendinnen veranderde in niet* haar Ingeboren
terughouding, het was alaof rich daarin
hulde en wat men ook deed, zü bleef altUd de
Jonge Basklsche, die de groote Bonnard had
geschilderd, zedig gedrapeerd in haar zwarte
mantille.
Haar vader schreef haar: „Het bevalt mU
heelemaal niet, dat je In Blawita blijf t. - Ik
véees, dat Je onvoorzichtig Je liefde suit schen
ken aan iemand, dl* het niet waard ia Ik
kan het idee niet verdragen, dat Je een* ge-
lük sou zün aan die moderne vrouwen, die
vergeten voor welk* taak zU geschapen rijn «n
die om hun macht te toetsen, de zedigheid
kwetesn sb d* meenlng van tatsssnUlks MD*
niet lükt op de moeder met het mooie ge
zichtje. die avonds ultglng en haar sttef-
eobntje alleen liet, overgeleverd aan de angsten
der nachtelüke duisternis en eenzaamheid.”
HU antwoordde niet rechtstreeks: „Och. d*
verdichting komt zich altüd in een autograph!*
met de waarheid vermengen. MUn vader stierf,
toen ik paa ree Jaar oud was. Hü had recht op
een vooraanstaande plaats bü de balie, maar Bet
geen fortuin na. Voor rijn jonge weduwe was
het leven niet gemakkelük. Ik moet erkennen,
dat mün moeder partü heeft weten te trekken
van de relaties; die onderhouden had en dat
zü middelen verschaft heeft om mün natuur-
lüke talenten te ontwikkelen. Ik biüf haar daar
innig dankbaar voor."
Onder die gematigde woorden, aoo tactvol,
voelde Margalta. dat hun metgeael zün riska-
iüke gevoeligheid van arnuwachtlg jochie, dat
alleen in huls ia achtergelaten, ten prooi aan
angst voor spoken, die over den grond voort
sluipen, niet wegredeneerde. Maar baar tante
begreep daar niet* van.
ZU kwamen aan den moeten weg
Madrid leidde. De auto's hielden stU
oud hak, waarvan de spülen loegeraakt waren.
Al de inrittenden stapten Uit en verspreidden
rich in groepje* lachend en vroolük lang* een
schaduwrijken weg. dje la dan rijd, dat Blar-
rita niet meer wa* dan een dorpje mat witte
hulsen, voorzien van groene of bruine luiken,
voerde naar een nu in puin gevallen villa.
Strijd wacht ons, zoo riep Mgr. uit,
tegenwerking en onverschilligheid.
Maar gij rijt kerels en zult overwin
nen, daar vertrouw ik op! Op dezen
dag, den onvergetelyken dag^van
Van Niapen, vraag ik Uw aller belof
te van trouw aan on* H. Geloof, aan
de H. Kerk, aan de Bisschoppen en
aan de Kolpingagedachte.
Terwijl allen zich van hun plaatsen
verhieven, klonk tot viermaal het da
verend ,,Wü beloven het**, telken* al*
de Bisschop de trouwbelofte had af
geroepen.
5MAAKTD »QK»
VrasooC
■fe«cxx>
--t.
