ONS BLAD
DE TROONREDE
De Paus spreekt de Spaansche
vluchtelingen töe
s
I
De toestand in
Palestina
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
WOORDEN VAN TROOST
EN BEMOEDIGING
J0H.1AUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR'
PLATVOETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
2
VEREENIGDE KATHO
PERS
DINSDAG IS SEPTEMBER 1936
In de heden gehouden vereenigde zitting van de beide
Kamers der Staten-Generaal heeft H.M. de Koningin
de volgende Troonrede uitgesproken;
Leden der Staten-Generaal
Veertien opvarenden verdronken
Ig
Katholieken betoogen
Christelijke leer af doend
wapen tegen revolutie
Nog geen overeenstemming ober
het al dan niet voortzetten
der staking
Scheepsbotsing op de
Newa
Haile Selassie koopt
zich een villa
53
De „Caledonia", de eerste van de 29 En gelsche vliegbooten, welke yapr den trans-
Atlantischen dienst lullen warden gebouwd, maakt proefvlucht boven Rochester
Ook beminnen degenen die de
Kerk aanvielen!
De Paus tegen de maatregelen
in Duitschland
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
o o
ADVERTENTIEPRIJZEN.
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag.één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Z. H. zegt dat de grondslagen van
orde, beschaving en cultuur zyn
aangetast
^XWWWWVIIIIIIIIU////////K4g
Verdediging van de Kerk, die
te ver g<ust
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
NEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG 289
I
zal
A
'3)
Zonder
rak ter
om
omver
gaan.
werpen.
ge-
.tn
-
een
''o
jfc?
Da extra sttkeering aan werkkranen aal deae
week werden uitbetaald.
Het is een prop«r»n<li om de gansche wereld
te veroveren voor sinneloose en verwoestende
ideologieën.
Er is nu
meene
plaal
Wij bidden, opdat sjj terne keeren tot hnn
Vader, die hen vol verlangen verwacht.
tegen Donderdag een alge-
:omst te organiseeren van alle
jke en landelijke comlté’s In geheel
Jevgdwertaunp „Onse Lieve Vronw ter Den
nen’’ te Omendrecht geopend.
Na de vurige bede van kardinaal Pacelii nam
de Heilige Vader Zelf het woord.
BATH, 14 Sept. Halle Selassie, de Negus van
Abesslnlë, heeft vanochtend een villa met tuin
gekocht, gelegen op 3 KM. buiten dese stad.
Hij heeft er 3500 pond voor betaald.
Tegenover een journalist heeft de Negus ver
klaard zich met zUn familie in inngeland te sui
len vestigen.
De kapiteins van beide vaartuigen zijn gear
resteerd. zy worden beschuldigd van grove na
latigheid.
O
Stand op Dtaadag «w vna: 7M3
Vorig» sten: 76L4
De Heilige Vader begon met te zeggen hoe
veel leed de aanbllk van deze gevluchte zonen
uit het dierbaar en zvtaar beproefde Spanje
Hem deed. Toch vervulde het Hem met een
gevoel van trotsche vreugde, dat ook op hen
het woord van den H. Paulus van toepassing
kan zijn: Mijn vreugde en Mijn kroon.
Ia deze bjjeenkotnst zal beslist worden over
het aan dén Hoogen Commissaris te geven ant
woord.
MOSKOU, 14 Sept. (Reuter) Op de
Newa by Leningrad Is het stoomschip Tsjlt-
serln In aanvaring gekomen met een veer
boot. Daarbjj zyn veertien opvarenden ver
dronken.
nog
ge-
BaoUsche nationalisten souden besloten hebben
met de regeeringstroepen Bilbao tot bet uiter
ste to verdedigen; te Gibraltar hadden ernstige
ongeregeldheden plaats.
BU een scheepsbotsing op de Newa zijn veertien
opvarenden verdronken.
Op de Conferentie der Kleine Entente werd be
sloten ten opzichte van Rusland het door elk
land ingenomen standpunt te handhaven.
Te Pak Hoi sou de toestand door de bonding
van het 19e leger gespannen zijn; de staat van
beleg sou zelfs zijn afgekondigd.
Te Washington is een Britsch voorstel gepubli
ceerd tot het houden van een drie-mogend-
h eden-conferentie.
|ver laten
gen in-
Véór November zullen geen besprekingen ever
de Locarno-kwestie plaats hebben.'
De eerste vertovingugeeehenhen veer de Priiwes
uit IndM aangekomen.
Was de Paus eerst sterk ontroerd ge
weest, nu sprak Zijne Heiligheid met
groeiende kracht een gewichtige rede uit.
waarin de Paus de grootste oorzaken van
den huidtgon wswddstrjjd scherp sraltteir.
STRAATSBURG, (D. N. B.). De katholieken
uit Elras-Lotharingen hebben Zondag een be-
tooglng tegen het communisme gehouden,
waaraan 40.000 personen hebben deelgenomen.
En hiermede verklaar ik de gewone zitting der
Staten-Generaal geopend.
Doch, wat kan de Katholieke Kerk doen,
wanneer men gedurig Haar weldadlgen in-
vloed op familie, op de jeugd en op bet
volk tegenwerkt? Wat kan de Kerk doen,
wanneer de Katholieke pers op alle moge-
hjke wyzen gehinderd wordt, terwijl alle
vrijheid gegeven wordt aan een pers, die
de taak schijnt te hebben om alle begrip
pen te verwarren en den godsdienst te be
lasteren, ja zelfs nieuwe Christendommen
te prediken?
Wat kan de Kerk doen, wanneer zulke
hindernissen, vooral wat de jeugd betreft,
het byna onmogeiyk maken om de gods
dienstige plichten te vervullen, die de Kerk
ter bescherming en tot opvoeding van het
geesteiyk leven heeft opgesteld?
Eki zoo, aldus riep de Heilige Vader 'uit,
zoo zal het °°k waarlijk komen, nog erger
en in nog grootere mate dan men verwacht,
wanneer niet’al diegenen, die daartoe den
plicht hebben, valsche berekeningen en be
langen en een vernielenden
varen en toesnellen om. te verd
dien dit niet ree*» te laat is.
ding en een volkomen toepassing
zouden vinden, zou waarlijk het heil
van de individuen, van de gezinnen
en van de maatschappij wel verze
kerd zijn.
wy bidden, opdat zy met Ons mogen zyn
wanneer binnenkort, zooals wy vertrouwen, de
gezegende God den regenboog van den vrede weer
zal doen opstygen aan den schoonen hemel
van Spanje en aan gansch uw groot en prach
tig land de biyde boodschap zal brengen van
den vrede, den rustigen en veiligen vrede, die
zwakken zal troosten, die schade herstelt, die
wyze en rechtvaardige strevingen bevorderen
zal tot heil van het gemeenebest, die de bood
schap brengt van een toekomst van rust en
orde, van eer en roem lp welvaart.
Daarna gaf de Heilige Vader allen aanwe
zigen den Pauseiyken Zegen.
Dit beteekent echter: waar men tegen de
Katholieke Kerk strijdt en tegen Haar invloed,
daar strydt men in den grond ook allen stryd
ten gunste van de^vernielende machten en ten
gunste van him fataal doel.
Het is niet de eerste maal, aldus vervolgde
de Heilige Vader, dat wy deze ernstige woor
den tot alle verantwoordeUJke menschen rich
ten.
Ook de opwerping die men in den laatsten
tyd geopperd heeft, dat de godsdienst en de
Katholieke Kerk zich te zwak getoond hebben
om de revolutlonnalre instorting tegen te hou
den, bezit geen kracht.
Om de Kerk te rechtvaardigen ^behoeft men
niet eens naar voorbeelden te grypen, haar
beginselen zyn voldoende.
Een groote ontroering maakte zich van allen
meester, toen de Pauseiyke Grijsaard tegen
over de vluchtelingen stond en langs hun rijen
schreed.
Velen weenden en de Heilige Vader zelf was
zichtbaar bewogen.
Toen de Paus op den troon had plaats ge
nomen, hield Z. Eminentie Kardinaal Pacelii,
een toespraak, waarin hy op dezen dag van het
feest van Kruisverheffing aan den Heiligen
Vader degenen voorstelde, die door hun kruis
door de vervolging om het Geloof door God
verheven zyn.
Deze tragische feiten, aldus ging da tea
verder, geven ons ernstige lessen. Europa en
de wereld moeten hieruit leeren.
De eerste les is deze, dat de grondslagen van
elke orde, beschaving en cultuur, onmlddeliyk
en tot het uiterste bedreigd zijn. De religieuze
onwetendheid van de massa maakt, dat deze
bedreigingen steeds actiever worden.
Er moet ook gewezen worden op de arglist,
waarmede de herauten van de vernieling de
mogeiykheid van een toenadering en samenwer
king van Katholieke zyde zoeken, door een
onderscheid te maken tusschen theorie en
praktyk. tusschen idee en actie, ook tusschen
economie en moraal. Dit is een gevaarhjke
list, uitsluitend uitgedacht en bestemd om
Europa en de wereld te misleiden en te ontwa
penen tegenover hun program van haat en
vernieling.
één vader, maar als vijanden,
vijanden.
Een goddelyk bevel, dierbare zonen, maakt,
dat Wy geen oogenblik kunnen twyfelen ovei
hetgeen ons hier te doen staat-
Wy moeten hen beminnen.
wy beminnen hen met een byzondere liefde,
vol medelyden en barmhartigheid, en Wy bid-
den voor hen.
wy bidden, opdat in hun geest het schitte
rende beeld der waarheid moge terugkeeren en
hun harten weer opengaan voor het verlan
gen en het broederlijk streven naar het ware
gemeene welzijn.
en hun kracht reeds getoond
hebben bij de pogingen om van Rus
land tot China en van Mexico tot
Zuid-Amerika alle orde omver te
V
JERUZALEM, 14 Sept. (Reuter) Er is
geen overeenstemming bereikt in het Hoope
Arabisch comité over de vraag of de Ara
bische staking moet worden voortgezet of
niet.
in verdere beschouwingen te treden,
wilde de Paus nu den aanwezigen zyn zegen
geven, die zich zal uitstrekken met zyn gebed
over al hun broeders, over gansch het ridder-
lyke en trouwe Spaansche volk.
Verre boven alle politieke en wereldiyke
overwegingen richt deze zegen zich in het by-
zonder tot hen, die de zware en gevaarvolle
taak hebben de rechten en de eer van God en
van., den godsdienst te verdedigen en te her
stellen.
Zy hebben Ons behandeld, niet als zonen van
tetter gehate
Een tweede les ligt in het feit, dat deze
strijdbare actie zich met onpersoonlijken haat
tegen de Katholieke Kerk richt. De grond
daarvan is duldeiyk: de eenige ware en be
slissende hinderpaal, vooral voor dezen revo-
lutlonnalren arbeid, ligt in de christeiyke leer
en een consequente christeUjke levenshouding.
Men wil de massa’s verleiden en in gisting
brengen om hun dan de wapenen in de handen
te drukken tegen alle Goddelyke en mensche-
lyke instellingen.
Onze Rometnsche correspondent Mint
d.d. 14 September:
Hedenochtend heeft in het Paleis
Castel Gandolfo de plechtige audiën
tie plaats gehad van de Spaansche
vluchtelingen. Ongeveer vierhon
derd geestelijken, kloosterlingen, on
der wie vyf bisschoppen, waren hier
vereenigd. Kort vóór elf uur kwam
Z. H. de Paus binnen.
In een maatschappij, waarin de be
ginselen van den godsdienst en van
de Kerk een ongehinderde verbrei-
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS)
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaar i f 2.85
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f0.60 hooger
De nieuwe opperbevelhebber van Palestina,
luitenant-generaal Dill, is Zondag in Palestina
aangekomen.
Volgens een bericht in de Daily Telegraph
zou generaal Dill niet alleen het militaire op
perbevel op zich nemen, doch ook de contröle
op den politleken toestand.
Dinsdagmiddag zyn twee schepen van South
ampton naar Palestina vertrokken met on
geveer drieduizend man van de eerste divisie
aan boord, ter versterking van de Britache troe
pen aldaar.
Het is een taak, die zwaar en gevaarvol is,
ook hierom, omdat het vuur en de moeliykhe-
den van de verdediging hen gemakkelijk te ver
kunnen doen gaan en niet volkomen recht
vaardige daden daarvan het gevolg zullen zyn,
terwijl even gemakkelyk onzuivere bedoelingen
en egoïstische of partybelangen daarby kun
nen komen om de gansche zedeiykheid van de
actie te vertroebelen.
Ons Vaderiyk hart kan ook niet vergeten,
aldus de Paus en herdenkt daarbij met harte-
UJke dankbaarheid al degenen, die met zuivere
bedoelingen getracht hebben in naam der
menscheiykheld tusschenbeide te komen.
Onze dankbaarheid is niet minder, al zyn hun
edele pogingen niet geslaagd.
En wat te zeggen, zoo vervolgde de Heilige
Vader, van alle anderen, die toch altijd ock
onze zonen zyn en biyven, hoewel zy onze za
ken en personen zoo wreed vervolgen en ook
Ons Zelf zoo diep hebben beleedlgd.
Het lyden van zoovele goede menschen is een
heeriyk eerherstel voor de Goddelyke Majes
teit in deze dagen, waarin de verschrikkelijke
kreten weerklinken „zonder God en tegen
God”.
Tegenover dit beeld van heldenmoed en
deugd staat echter het schouwspel van de
schendingen, die den heiligen bodem van Span
je in deze dagen bevlekken.
En boven het rumoer van de ontketende
hartstochten, boven vlammen en ruïne, weer
klinkt een stem, de aan de wereld de ver
schrikkelijke konde brengt, dat broeders elkaar
vermoorden.
De oorlog, aldus de Heilige Vader, is altyd
verschrikkelijk, maar een treffend woord zegt,
dat het bloed van één enkel mensch, vergoten
door de hand van zyn broeder, te verschrikke
lijker Is, voor het menschdom en voor de gan
ache aarde. Wat zal men dan zeggen van dit
bloedblad, waarvan wy nog dagelyks vernemen?
Er is echter ook een andere broederschap,
heiliger en waarde voller dan die tusschen men
schen en landgenootenhet is de Christeiyke.
de Katholieke broederschap, die de ware groot
heid van Spanje heeft uitgemaakt.
En Juist deze verheven broederschap iydt nog
zwaarder onder de huidige ramp.
■w rar jj wederom in Uw midden bevindend, gevoel
ik allereerst behoefte uiting te geven aan mjjn
innige vreugde over het voorgenomen huwe
lijk Mijner dochter. De in verband daarmede nood
zakelijke ontwerpen van wet zullen U binnenkort wor
den voorgelegd. De overatel-
pende bewijzen van belang
stelling bij deze verloving
door het gansche volk aan
den dag gelegd, hebben My
met ruime erkentelijkheid
vervuld.
Nog altijd levend in een
zorglijken tijd, erken ik met
dankbaarheid, dat Mijn volk
gedurende het afgeloopen jaar
zjjn geestkracht heeft weten
te behouden en is blijven wor
stelen om de moeilijkheden,
waaronder wij gebukt
te overwinnen.
Gelukkig kan worden
tuigd, dat de betoonde in
spanning niet zonder vrucht
is gebleven. In sommige tak-
ken van nijverheid heeft het
streven naar aanpassing bij
de sterk gewijzigde omstan
digheden tot resultaten ge
leid. die dn. hoop wettigen,
dat, bij verdere- doorwerking,
de ondervonden druk allengs
zal afnemen.
Zoolang de economische
omstandigheden, ook in het
buitenland, daartoe noodzaken, zal intusachen de be
moeienis der Overheid met het economisch leven in
haar tegenwoordigen vorm en het verleenen van steun
op menig gebied nog niet kunnen worden gemist.
Wel zal worden zorg gedragen, dat in het bedrijfs
leven onnoodig knellende banden zullen worden
verwijderd.
De toestand der openbare geldmiddelen is
altijd zorglijk. Zoowel voor het Rijk als voor de
meenten moet daarom de grootste voorzichtigheid het
financieele beleid blijven beheerschen. Aan de verdere
doorwerking van de aanpassing en een daaruit voort
vloeiende opleving van het bedrijfsleven mag de hoop
worden verbonden, dat zij ook een gunstigen invloed
op den stand der openbare geldmiddelen zal gaan
oefenen, zoodat de financieele vooruitzichten lang
zamerhand minder donker zullen worden.
Ook in het komende zittingsjaar zal de bestrijding
van de werkloosheid en van haar gevolgen de volle
aandacht vragen. Op een zoo rechtvaardig en doel
matig mogelijke aanwending van de daarvoor be
stemde geldmiddelen zal het streven der Regeering
gericht blijven.
De bestrijding van de werkloosheid onder de jeugd
zal met onverminderde kracht worden voortgezet.
De betrekkingen met andere mogendheden zijn
vriendschappelijk. Waar nu hiér, dan daar de inter
nationale verhoudingen onder zoo zwaren druk zijn
Men zou kunnen spreken van een
satanische voorbereiding, die deze
vlammen van Jiaat en vervolging in
het naburige Spanje heeft ontstoken,
gericht tegen de Kerk en den Katho
lieken godsdienst, als tegen den
eenigen hinderpaal voor de zege
praal van die krachten, die hun ka-
i
gesteld, stemt zulks tot bijzondere voldoening. Aan
de gedragslijn, die de Regeering bjj het bestuur der
buitenlandache betrekkingen pleegt te volgen,
onveranderd worden vastgehouden.
Naast de behandeling van de reeds eerder aan
hangige ontwerpen van wet
zal uwe medewerking worden
gevraagd voor de totstand
koming van wetten, strek
kende tot het openen van de
mogelijkheid tot het verbin
dend en onverbindend ver-
klaren van bepalingen uit
collectieve arbeidsovereen
komsten. tot herziening van
het burgerlijk kinderrecht en
tot het geven van eenige voor
schriften omtrent stichtingen.
Voorts zullen U worden voor
gelegd Ontwerpen tot wijziging
van eenige bepalingen van de
Lager Onderwijswet 1920 en
van de dienstplichtwet tot be
strijding van de lintbebou
wing. tot yerbetering van de
tertiaire wegen, tot overne
ming van een bedrag van
f 25.000.000.- aan Neder-
landsch-Indische schulden,
zoomede een ontwerp inzake
de electriciteitsvoorzieningcn.
Met uitzondering van Cu
rasao, waar de toestand be
vredigend ia te achten, i ordart
de economische en finansteeh
toestand in de Overzeesche gewesten nog de voort
durende zorg der regeering. Bij sommige Europeesche
bedrijven in Nederlsmdsch-lndië valt eenige verbetering
in den toestand waar te nemen, doch onder de in-
heemsche bevolking van Java zjjn, ondanks alle in
spanning der Indische regeering, de omstandigheden
nog onbevredigend.
Onafgebroken wordt gezocht naar bruikbare mid
delen om de economische samenwerking tusschen de
verschillende deelen van het Koninkrijk te bevorderen.
De begrootingstoestand in Nederlandsch-Indië geeft
hoop, dat ook voor het jaar 1937 vermeerdering van
schulden zal kunnen worden voorkomen.
Met erkentelijkheid maak ik gewag van de toe
wijding, waarmede leger en vloot, zoomede de amb
tenaren in burgerlijken dienst van elke geleding in het
geheele koninkrijk, hun tpak blijven vervullen.
Het. komende zittingsjaar zal ook thans weer veel
van de kracht van Kamers en Regeering vergen. Al
is er veel, dat ernstige zorg blijft baren, een harteljjke
samenwerking tusschen Volksvertegenwoordiging en
Regeering, steunende op een eensgezinden volksgeest,
zal ons, onder de hulpe van den Almachtigen God,
Die ons sterkte en wijsheid moge schenken, het vol
brengen der taak die voor ons ligt, mogelijk maken.
