1 De laatste der goud- Mohikanen IBIS SHAG wig heden Het nieuws Was Azana tijdelijk afgetreden? Hoe Indië het besluit ontving Frankrijk blijft vertrouwen stellen in den Volkenbond De Zwitsersche franc Prins Bernard in Enschede Witten bezetten Toledo tobbe taicmtt lelt leer, man! ROOKT IBIS EN GÉÉN ANDERE SHAG van DANKWOORD VAN DE PRINSES DE WAPENSMOKKELARIJ IN BELGIË EXTRA-STAA TSCOURANT VERSCHENEN NIEUWE ARRESTATIES IN RUSLAND? REDE VAN MINISTER DELBOS WEER OP ZIJN BESLUIT TERUGGENOMEN Verdedigen van het Alcazar bevrijd -- - I MAANDAG 28 SEPTEMBER 1936 over te nemen Cadix verwacht Merlynsch predikant gearresteerd Steeds nieuwe arrestaties De Allerwege wekte de maatregel groote beroering Ook Radek zou gevangen genomen zyn Anarchisten zyn voornemens het bewind te Madrid Dinsdagmiddag voor de Radio Belgische kabinetsraad neemt veiligheidsmaatregelen Nog geen rust in Abessinië Regeeringstroepen naar Oviedo Wat mr. Steenberghe er van zegt Duitsch-Nederlandsche besprekingen Contra-offensief tegen de Ito- liaansche troepen Monetaire maatregelen geen ramp voor ons volk wenscht dat de ontwapenings conferentie haar taak zal hervatten Zitting der Assemblée tot Maandag verdaagd Devaluatie bedraagt dertig procent Het blad van Degrelle zal vervolgd worden VOOR DE PIJP. Politie verbiedt kerk dienst Aanval op Het eerste gedeelte geëindigd K.L.M.-vogels krijgen een naam Rede vaa den Frsnschen minister Deltas in de bet voor Vliegveld Teage officieel geopend. r o o i De ons K<fS M Immers: rs niet 1 Jk 's-Oravenhage, 26 September 1936 de gebeurtenissen in - Eerste gedeelte van de Duiiach-Nedertandsota clearing-besprektngen te Hamburg geëindigd. BeriUnsch predikant met geweld uit sta kerk verwijderd; politie verbiedt kerkdietwt. iffing. inciën is belast met de van van de fatale gevolgen van incidenten, die hadden kunnen uitbUjven." De Spaanache minister van Buitenland- sche Zaken, Alvares del Vayo heeft cate gorisch alle geruchten omtrent het aftre- Belde functionarissen worden ervan verdacht, aan het smokkelen van wapens voor de regee- rlngsgetrouwe troepen in Spanje te hebben meegewerkt. Op verschillende plaatsen heeft de politie naar Illegale wapenvoorraden gezocht en te Llbramont zou zfj een hoeveelheid verborgen wapens hebben gevonden. Abeasinische regeering te Gore zou bevel heb bes gegeven tot een contra-offensief tegen de Toledo door de Witten veroverd. Verdedigers van het Alcasar bevrijd- at II: sel n. n. OS r- en ;n ep Ml a- in en Vanavond werd medegedeeld, dat Bucholts is gearresteerd. Een ontzaglijke menigte, waaronder lieden, die de uniform van de luchtmacht droegen, zijn naar de preek van dominee Niemoelle^ in de voorstad Dahlem gaan luisteren. Verscheidene vrouwen konden hun tranen niet bedwingen, toen deze de lange lijst van predikanten uit ge heel Duitschland voorlas, die thans utt hun kerken zijn gezet. BERLIJN, 27 Sept. (Reuter). Vandaag heb ben de Dultsche autoriteiten voor het eerst met geweld belet, dat een Berlljnsch predikant den dienst zou leiden. De tot de oppositie be- hoorende predikanten der Belljdentskerk heb ben van den kansel medegedeeld, dat de na tionaal-socialistische kerkelijke autoriteiten den populairen predikant Bucholtz van de voorstad Tempelhof verleden week Zondag verboden heb ben te preeken. Honderden leden zijner gemeen te begaven zich naar een in de nabijheid te hoAden bijeenkomst om zijn zegen te ontvangen, doch de politie verhinderde, dat de dienst daar werd gehouden. He- van het den van president Azana tegengesproken. De minister verklaarde den vertegenwoor diger van Havas: „Ik heb met Azana een telefonisch onderhoud gehad en dese rei de mjj, dat hU Irujo, vertegenwoordiger van de katholieke BasUsche national*) ten, heeft benoemd tot minister zonder por tefeuille.” Italtean- oprukken. zou van Prins Bernhard is Zaterdagochtend per auto uit Het Loo naar Enschede vertrokken in gesel schap van ztfn secretaris, Jhr. Ir. Röell. De Prins bracht een bezoek aan de fabriek Rigtersbleek van de fa. van Heek aldaar, om zich van den gang van zaken in het textiel bedrijf op de hoogte te stellen. Nieuwe arrestaties in Rustend; Radek sou ge vangen genomen zijn. Was Azana slechts t|jdriUk afgetreden? Anar chisten zjjn voornemens het bewind te Madrid in handen te nemen. m, -ld zlf na nt vont klas bevt lu ft M m ld 9- ■n n lit I De Minister van Financiën. OUD. m sr n h n De Zuid-Umburgsche Katholiekendag Zondag te Heerlen gehouden. Gouden kloogterjubileum van pater Jos. d'Aquin; benoemd tot „Officier de l’instruction pubU- 4»e”. WILHELMINA Het Loo, den 26 September 1936. sr ie WARSCHAU, 26 Sept. (D.N.B.). Volpens be richten uit Moskou zal Stalin pas in de tweede helft van October van zjjn verlof naar Moskou terugkeeren. Voorts wordt gemeld, dat Radek sedert een week is gearresteerd en dat een on derzoek tegen hem wordt ingesteld, evenals te gen den gearresteerden redacteur van het .Jour nal de Moscou" Rajewski. In officieele kringen weigert men elke inlichting omtrent Radek en Rajewski. Tenslotte wordt nog gemeld, dat Boe- charin, hoewel hjj van vacantie is teruggekeerd en zijn naam nog in de „Izwestia” staat ge noemd, zijn functie als hoofdredacteur niet uit oefent. regeertngsstrüdkrac^l front minder dan 2 wfjderd. BRUSSEL, 26 Sept. (D.N.B.). In verband met de aan boord van de „Ralmond" in de haven van Oostende ontdekte wapensmokkel-affalre is gisteren het socialistische lid van den ge meenteraad en van den provincialen raad Ma joor uit Oostende, die tevens in dienst is van den sociallstischen trarisportarbeidersbond, ge arresteerd, nadat reeds eergisteren de alge- meene secretaris van genoemden bond te Ant werpen, de Witte, gearresteerd was. Met betrekking tot Spanje selde Delbos: „Wanne* de Fransche heeft voor niet-tnmenging, verschilltgheld, doch met het oog op de geva ren *wm rivaliteit in de leveeing van wapens en PORT SAID, 26 Sept. (Reuter). De regeering van West Abessinië zou bevel hebben gegeven voor een contra-offensief tegen de sche strijdkrachten, die naar Gore Ras Desta, de schoonzoon van den Negus, dezen tegenaanval leiden aan het hoofd 30.000 man, bijgestaan door Aserra, een zoon van Ras Kassa. BRUSSEL. 26 Sept (Reuter) De kabinets raad heeft in zijn vandaag gehouden zitting besloten, rechtsingang te verleenen tegen het blad van den leid* der Rex-beweglng De grelle, Le Pays Réel, wegens benadeeling van het crediet van den staat, door in strijd met de waarheid mede te deelen, dat de schatkist na vier milliard geheime fondsen te hebben verspild, een tekort heeft van 300 mlllioen. De raad zal een koninklijk besluit voorstel len, waarbij het rijden met voertuigen, die als middel van aanval of verdediging kunnen die nen, verboden wordt. Voorts wérd een wetoontweff) aangenomen, ter aanvulling van de wetten op de vervaar diging van den handel in en het dragen van wapens en munitie en tot het tegengaan van opruiing tot misdaden en vergrijpen. De raad nam tenslotte een wets-voorstel aan, waarbij het wetboek van strafrecht wordt ge wijzigd. wat betreft aanslagen op de vrijheden gewaarborgd door de grondwet, in het bijzon der de persoonlijke vrijheid en op het per- soonlljk taait. Verschenen is een extra-nummer van de Staatscourant, gedateerd Maandag 28 Septem ber. De Inhoud van dit nummer is als volgt: WH, Wilhelmina, bjj de Oratie Gods Konin gin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau enz., enz., enz. Op de voordracht van onzen Minister Staat, minister van Koloniën, voorzitter den Raad van Ministers, en van onzen minister Deltas wees ten slotte op de wenscheljjk- heid van ontwapening en verlangde, dat het bureau der ontwapeningsconferentie zjjn taak zal hervatten. GENêVE, 26 Sept. (Reuter). De Fransche minister van Buitentendsche Zaken, Delbos, heeft voor de Volkenbondsvergadering een rede gehouden, waarin hjj begon met uiting te geven aan het vertrouwen van Frankrijk in den Volkenbond. Wat wij wiHen, aldus Deltas, te met a de vrijheid, gelijkheid en’ broederschap der volkeren te verdedigen, omdat dit de voor- waarden zijn noodig voor de Internationale veiligheid en rechtvaardigheid. Devaluatie van den Zwitserschen franc be draagt 38 procent. Nota aan de Tweede Kamer over Be oorzaken van de toeneming der werkloosheid In de laat ste Jaren. J De Minister van Financiën, heeft goedgevonden te verstaan en te bepalen: Dat Maandag 28 en Dinsdag 29 September 1936 de beurzen voor den geld- en fondsenhan del zullen zjjn gesloten, alsmede dat die dagen voor de geldleenlngen, als bedoeld in afdeellng V der beursvoorschriften-1914, niet als werkdagen zullen werden beschouwd. De Minister van Financiën, OUD. Vervolgens behandelde Delbos de andere Europeesche problemen. Met betrekking tot het Locarno-pact, dat 7 Maart door Duitschland is opgezegd, hoopt Frankrijk dit vraagstuk voor den herfst te kunnen regelen in een atmosfeer van ontspanning onder auspiciën van den Vol kenbond, teneinde den Europeeschen vrede op hechte grondslagen te vestigen. Spr. wees er op, dat de Fransche regeering zich heeft aan gesloten bij elk initiatief, dat in dit verband is ondernomen en dat zjj bereid blijft, verdra gen te sluiten, die de veiligheid der betrokken staten waarborgen met uitsluiting van iedere bijgedachte aan overheerschlng of omsinge ling. Laten wij echter niet vergeten, aldus spr., dat het in de eerste plaats de taak van den Volkenbond is, de veiligheid zjjn* leden te waarborgen, zooals het pact dit heeft gewild. regeering gepleit is dit niet uit OU DE MONETAIRE MAATREGELEN: WETS ONTWERP TEGEN PRIJ8VERHOOGING HEEFT HET DEPARTEMENT VAN HANDEL, NIJVERHEID EN SCHEEPVAART VERLA TEN. DE EERSTE EN TWEEDE KAMER KO MEN DINSDAG BIJEEN. ALGEHEELE WIJ ZIGING IN LANDBOUW-CRISISFOLITIEK. NEDERLANDSCHE REGEERING BESLUIT, IN VERBAND MET ZWITSERSCHE MAAT REGELEN, TOT VERBOD VAN GOUDUFT- VOER. DE EFFECTENBEURS TOT WOENS DAG GESLOTEN. Na den Franschen minister Delbos sprak 'de Noorsche minister van Buitentendsche Zaken Koht, die de bezorgdheid van de kleine mo gendheden ten aanzien van den bewapenings wedloop van de wereld uitte. Hjj verklaarde, dat Noorwegen wenschte, dat de Volkenbond de bemoeiingen tot ontwapening, waartoe de bond bjj het pact van 1919 verplicht is, we* ter hand neemt. Dit kan niet tot stand komen, als de landen, die momenteel buiten den bond staan niet meewerken. Hierna sprak nog de vertegenwoordig* van Panama, waarna de vergadering werd verdaagd tot Maandag HENDAYE, 26 Sept. (D. N. B.) De zender te Valladolid deelt mede, dat het bericht in zake de tjjdelijke aftreding van president Azana be vestigd wordt. Nadat hij zjjn aftre den gemotiveerd had, zou de Sov- jet-gezant een telefoongesprek heb ben gevoerd met den premier Lar go Caballero en Caballero zekere ge- gevdhs hebben verstrekt, welke zou den hebben geleid tot een terugne ming van Azana's besluit. Dezelfde zender bericht, dat te Madrid tus schen de anarchistische vakvereeniglngen be sprekingen plaats gevonden hebben, ten einde de overneming van het bewind te Madrid door de anarchisten voor te bereiden. Dat hiertoe zal worden overgegaan, schijnt in anarchisti sche kringen een uitgemaakte zaak te zijn. verleend voor zendingen, welke vergezeld zijn van een authentiek certificaat der Nedertendsche Btmk, gedateerd op 28 September 1936 of later, vermeldende, dat de daarin omschreven zending voor uitvoer is afgegeven, welk certificaat bij den uitvoer aan de ambtenaren der invoer rechten ter Intrekking moet worden aangebo den. BERN, 27 Sept. (Reuter), denavond zijn twee besluiten den Bondsraad gepubliceerd eerste betreffende monetaire maat regelen, het tweede betreffende de kosten van levensonderhoud. De voo/naamste bepaling van eerste besluit is de volgende: De nationale bank van Zwitserland wordt opgedragen, de goudwaarde van den franc vast te stellen tusschen 190 en 215 milligram fijn goud. Dit komt neer op een devaluatie van den franc met 30 procent. Men vermoedt dat zij naar Cadix gaan, W»r de regeering voornemens zou zijn met behulp van de vloot troepen aan land te zetten. Een De opstandelingen te La Lines hebben he denmiddag meer dan 50 autobussen, die den geregelden dienst tusschen Gibraltar en La Lines onderhouden, in beslag genomen. bussen vertrokken vol met soldaten met onbe kende bestemming. journalist, die gisteravond aan boord van de „Rex” ging, deelt mede, dat konlng Alfonso zich niet aan boord van dit schip be- Ook de officieren van het schip ver ba, dat de ex-konlng zich niet aan boord De Dultsche en (le Nedertendsche deRggtie, die sedert 17 September te Hamburg over de verlenging van de eind van dit Jaar afloopen- de clearing-overeenkomst van 5 December 1934 hebben onderhandeld, zjjn Zondag naar Ber lijn, reep. Den Haag teruggekeerd, nadat zij het eerste gedeelte des* besprekingen volgens programma hebben beëindigd. De besprekin gen zullen zoo spoedig mogelijk In een andere plaats worden voortgezet. I peloos achterop geraakte stortingen in I de rjjksfondsen op peil te brengen, om er de noodzakelijke Defensie-uitgaven mede te financieren; en nog zooveel meer. Het is zeker een verheugend feit, dat het monetaire vraagstuk is opgelost,' voordat de verkiezingsstrijd van 1937 ernstig is begonnen; want ons volk heeft I andere zorgen, dan in zich zelf verdeeld te zjjn over een vraagstuk, dat door de pariteit in andere landen feitelijk reeds lang was beslist in de richting die het thans ook bjj ons heeft genomen. Ons volk kan zich dus voortaan aan zaken wijden, die beter binnen zjjn ge zichtskring vallen, niet gelijk het mone taire vraagstuk aanhangers en tegen standers vindt in alle partijen, waardoor ten slotte een hopelooze geestesverwar- ring dreigde te ontstaan. Wij geven er de voorkeur aan, met' verdere beschouwingen te wachten, tot dat het richtsnoer duidelijk bekend is gemaakt DIKAIOS. Volgens een officieel communiqué zijn de iten aan het Noordelijk 2i/2 KM. van Ovledo ver- LA CORUNA, 27 Sept (Reuter). Hedenavond om kwart voor tien zond radio-Cortma het volgende be richt uit: „De Staf van de achtste divisie deelt ons zoo juist mede, dat de stad Toledo is ingenomen en dat zj), die in het Alcazar werden belegerd, be vrijd zjjn. De vijand heeft 300 dooden en een groote hoeveelheid oorlogsmateruud achtergelaten. BATAVIA, 28 Sept. (Aneta) De mededeeling. van de regeering omtrent het verlaten van de huidige monetaire politiek is im Indië allerwege door het publiek met groote beroering ontvan gen Door middel van bulletins van Aneta en verder door uitzendingen van de N.T.R.O.M., de Bataviasche Radio Ver- eeniging en andere zendstations, werd het bericht binnen den kortst mogellj- ken tijd door den geheelen Archipel bekend. De Bataviasche Radio Vereeniging stak den luisteraars een riem onder het hart door onmiddellijk na vorole- zing ypn het bulletin de deun te spe len „Geen geld en toch geen zorgen”. et is duidelijk, dat het besluit der Nederlandsche regeering omde landsmunt bjj de alge- meene goud-waardevermindering der andere valuta's aan te passen, beurst technisch nooit op een gunstiger oogen- blik had kunnen komen dan nu. Afgezien van het feit, dat de koppige handhaving van een overgewaardeerden gulden ons land in het wereldherstel et telijke jaren heeft ten achter gesteld bij de—sterling- en dollarwereld, kan men bewondering* hebben voor den moed, waarmede de regeering haar nu eenmaal ingenomen Standpunt heeft gehandhaafd. Op het oogenblik echter treft het ge lukkig, dat dbor de devaluatie in Frankrijk en thans odk in Zwitserland alle groote internationale beurzen den wisselhandel gesloten zijn. Directe storingen kunnen <j°or het in bovengenoemd communiqué vastgelegde besluit dus niet worden verwacht. Het spreekt van zelf, dat wij op dit oogen blik aan de hand van de wel zeer be- knopte regeeringsmededeeling niet kun nen overzien of het in de bedoeling ligt om den gulden lijdelijk „levende” te houden, dan wel hem op een nieuwe goudbasis te fixeeren, dan wel onmid dellijk aansluiting te zoeken bjj het Ster- lingblok. Zeer vermoedelijk zal de laatste han delwijze ons nog steeds het grootste economische voordeel brengen. Gelukkig gegiet opze regeering in den lande hetzelfde vertrouwen als destijds de Engelsche regeering, toen zij door andere omstandigheden geqoopt werd den goud-uitvoer te verbieden. Er is dus alle reden om aan te nemen, dat de situatie in Nederland zich verder in rustige banen zat ontwikkelen, gelijk in Engeland na 20 September 1931. Wij zullen ons nu niet in de vraag verdiepen, of onze regeering niet reeds aanstonds, nadat zjj in den loop van deze week van de Fransche autoriteiten het bericht eener a.s. devaluatie kreeg, zelf het vaste voornemen vormde om tijdens het weekeinde tot een zelfden I maatregel te besluiten. De omstandig- f^on. Besluit en ministerieele be- heden, die een devaluatie steeds verge- palingen betreffende mone- zellen, maken het nu eenmaal noodza- maatregelen keljjk I laatste Het Bondsdepartement van Economische Zaken heeft maatregelen genomen ter toe passing van het tweede besluit waarvan de voornaamste bepaling als volgt luidt: Met ingang van 28 September 1936 is het verboden de groot- en kleinhandelsprijzen van alle soorten goederen, de hotelprjjzen, de ta rieven voor gas en electricitelt, de huren en pachten te verhoogen zonder toestemming van het Bondsdepartement van Ecopomlsche Za ken of de door dit departement aan te wijzen organismen. Generaal Queipo de Llano heeft vla radlo- Sevilla officieel mededeeling gedaan van de bezetting van TWedo en het Alcasar door de rechtsche troepen. Ook het hoofdkwartier van generaal Moia heeft, naar uit Valladolid wordt gemeld, offi cieel de bezettingAan Toledo en de bevrljding van de verdedigers van het Alcasar gemeld. van belangstelling, bjj-Haar ver- loving met Prins Bernhard. Dit dankwoord zal over beide Nederlandsche zenders en naar Indië worden uitgezonden. iiHiniiuii f i Het ligt in het voornemen van de Prinses, Dinsdag 29 dezer, 3 des namiddags te 12.45 uur, voor de radio een kort woord te spreken, ten einde dank te H betuigen voor de vele blijken s I I I iiiiiiiiiiiiiiininiö In een onderhoud met een verslaggever van de Maandagmorgen verklaarde oud-minister mr. M. F. L. Steenberghe om.: Wat nu gaat gebeuren is seker geen ramp voor ons volk, indien de uitvoering van het een maal genomen besluit zonder aarzelen en krach tig volgens een goed overwogen plan van de juiste soclaal-economische maatregelen wordt doorgevoerd. Want nu de eerste stap gezet is op den weg der devaluatie, volgt daaruit nood wendig een tweede. En dese ligt niet meer op monetair, doch op sulver sociaal-economisch terrein. Ds monetaire maatregel moet zijn de aanloop om langs geleidelijken weg te geraken tot reconstructie voor een daadwerkejljke astl- veering van ons bedrijfsleven. En indieri dat geschiedt, dan zal het Nedertendsche volk de regeering dankbaar sjjn voor het genomen be sluit. Zooals bekend, aal de eerste Douglas DC-3 der KLM., die eind September in Nederland komt, den naam ibis dragen. De andere DC-3 vliegtuigen sullen eerst in de maanden April en Mei 1937 geleverd worden, doch reeds thans <Un wij in staat mede te deelen, welke de re- glstratieteekens des* vliegtuigen sullen sljn en hoe zy zullen heeten, nl.: PH-ALH .Mop”, PH-ALN .Mandoe", PH- ALO „Oehoe”, PH-ALP Pluvier”. PH-ALR .Reiger", PH-ALB JSpecnt” en PH-ALT „To renvalk”. Thans wordt de weg gebaand om ernstig en in snel tempo een aanvang te maken met de afbraak van het voor onze industrie zoo fnuikende stelsel van agrarische crisissteun-toe- slagen, terwijl niet in de laatste plaats de rendabiliteit van onze kolonies met één slag wordt hersteld. I De Minister van Financiën, Men zou kunnen zeggen, dat de gelds- ^u^S^vTn het K. B. van 26 Septem- waarde der door onze koloniën gepro- ber 1936, -no. 52, te bepalen, dat de uitvoer van 1 gouden munt en goudmuntmateriaal van 27 duceerde grondstoffen m een slag in re- geptembe,, 1936 tydenjk verboden, met dien deljjker verhouding komf te staan tot de verstande, dat ontheffing van dit verbod wordt thans bestaande bestuurskosten en dien sten der gevestigde overheidsgelden. Voorts treft het gelukkig, dat juist de laatste maanden zooveel goud aan de Nederlandsche Bank» is* toegevloeid, waardoor de winst op goudvoorraad zeer aanzienlijk zal zjjri. De regeering zal een deel van die boekwinst op den goudvoorraad reeds aanstonds kunnen gebruiken om de ho- nu eenmaal noodza- om een besluit daartoe tot het oogenblik geheim te houden. Men heeft dus niet het recht onze re geering daarvan een verwijt te maken. Gelijk wij reeds in Juli uiteen hebben gezet, zal theoretisch gesproken de groote noodzakelijkheid eener devalua- tiê “in” Nederland door de stijging der van Financiën, van 26 September 1936, no. 79, wereldmarktprijzen wellicht iets minder Van de Nederlandsche urgent zijn geworden, hetgeen echter Bank, dat van regeeringswege maatregelen zullen worden genomen, om zoo noodig te be- niet wegneemt, dat wfl ons er toch I jetten, dat de goudvoorraad in Nederland op hartelijk om verheugen. bedenkelijke vrtjze naar het buitenland zou kun nen wegvloeien; hebben goedgevonden en verstaan: te bepalen: dat de uitvoer van gouden munt en goudmunt- materiaal van een door Onzen minister van Fi nanciën te bepalen tijdstip af tijdelijk wordt verboden, behoudens hiervan door of vanwege onzen voornoemden minister in bepaalde ge vallen te verleenen onl Onze minister van F uitvoering van dit besluit. Ben triest beeld van het vreeselijke spoorwegongeluk bij Lourdes, dat vijftien slachtoffers eischte.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1936 | | pagina 5