Op dén goeden
weg
Er is te weinig vastheid
-w-
Gedachtenwisseling in alle rust
4
Nieuwe goudwaarde wordt niet
direct vastgesteld
Dt. Colijn ziet in een rede, in de Tweede
Kamer gehouden, de gevolgen der
muntpolitiek onder de oogen
Aandacht voor loon
en pensioen
DANK AAN HET VOLK
INHOUDSVOLLE REDE
VAN Mr. GO SELING
HET BEOORDEELEN VAN
PRIJSVERHOOGING
DONDERDAG 1 OCTOBER 1936
Industrie-financiering
Giroverkeer gestaakt
DE AMEIDE-VLUCHT
TWEEDE KAMER
Belangrijke opdracht
T&xegedeelte consumptlemelk
In verband met electrificatie der
Spoorwegen
Waar men met klachten
moet zyn
Het verleden kan nu
vergeten worden
Adret van de landbouw-organi-
saties aan den Ministerraad
De landbouwcrisis
maatregelen
Ministerieels commissie
it ingesteld
Prijzen van belangrijke
levensmiddelen
4
Acte van oprichting der N.V.
verleden
Mr. C. M. J. F. Gaseltna, de leider der
R.K. Tweede Kamerfractie
Maatregelen genomen om styging
te voorkomen
Sir Henry Deterding over de
monetaire maatregelen
I
fli
De wetsontwerpen
afgekondigd
Meening van ir. Albarda
Dr. Colyn drukt den katholieken
fractieleider na dient betoog
spontaan de hand
Desiderata
X
1
4
het
t
Nljver-
cent.
Afdracht MJ levering In consumptie van an-
Idere dan taxemelk 240 cent
Wat betreft de sociaal-econotnische gevolgen
▼an den gewljzlgden toestand; een groot aan
tal problemen doet zich voor. Vele zijn niet
voor dadelijke beantwoording vatbaar.
Dit volk ook dit constateerde Mr. Geseling
met voldoening heeft gelukkig zijn gewone
nuchterheid behouden.
die thans
i wenscht,
in het
op
op
Zooals vanzelf spreekt, is de landbouw ten
volle bereid om, voor zooveel dit in zijn ver
mogen ligt, mede te werken aan een zoo goed
mogelijke oplossing der moeilijkheden.
Het antwoord, door het Nederlandsche volk
op sprekers radiorede gegeven, heeft de
regeering In haar vertrouwen versterkt, en
sal haar verder sterken in haar moeilijk-
heden.
Spr. dankt het volk van dese plaats voor
het gehoor, geschonken aan den oproep,
dien hij tot het volk gericht heeft.
leven zal hebben te roepen teneinde de export
prijzen in de hand te hebben.
Intusschen dient niet uit het oog te worden
verloren, dat er voor den boerenstand een be
staansmogelijkheid behoort te blijven.
De drie centrale landbouworganisaties ver
zoeken den Raad van Ministers dan ook drin
gend. niet het oor te leenen aan degenen, die
meenen, dat thans de moeilijkheden voor den
boerenstand van de baan zijn en dat mitsdien
de landbouwcrisismaatregelen reeds onmlddel-
Hjk en geheel zullen kunnen worden gemist.
Allerlei onzekerheid te weg, de atmosfeer is
gezuiverd, er valt een verruiming van de kapi
taalmarkt te wachten. Bn wie in doe dagen in
iter op de
moeten
De Raad van Ministers heeft, onder leiding
van den minister-president, ingesteld een mi-
nisterieele commissie, waarvan ook de ministers
van Financiën, van Sociale Zaken, van Land
bouw en Vlsscherjj en van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart deel uitmaken. Deze commissie
heeft tot taak na te gaan voer welke goederen,
in verband met de gewijzigde valutaverhoudln-
gen een redelijke prijsverhooging onvermijdelijk
moet worden geacht. Zij vergadert eiken dag,
met uitzondering van den Zondag, om 9.15 voor-
mlddags, aan het departement van Koloniën.
Verzoeken van fabrikanten of andere belang
hebbenden moeten intusschen aanhangig wor
den gemaakt bij een der departementen, welke
in de commissie vertegenwoordigd ziin.
tt
iten tot het doen van overschrijvin
gen naar Zwltsersche postrekeningen kunnen
tot nader bericht derhalve niet worden behan
deld.
Mr. GOBBLING, voorzitter van de ka
tholieke fractie, heeft in een inhondvolle
en in groote aandacht beluisterde rede, die
aan haar slot De. Coljjn tot een spontanen
handdruk bewoog, het katholieke gtand-
D*t Maat vaat: Nederland Is na weer
een land geworden, dat midden in de wer
kelijkheid staat Natuurlijk zijn wfj er nog
niet maar voor de toekomst van ons land
■Vn wfj op den goeden weg.’
Ten overstaan van notaris D. Eerdznan ie
's-Gravenhage is gister de acte van oprich
ting verleden van de N.V. Maatschappij
voor Industrie-financiering.
r
■Deen morgen dm 9.15 uur houdt zich een
mtaisterieele commissie (de minister-president,
de ministers van Financiën.
Vlsscherij, sociale Zaken, en
De directeur van den postchèque- en giro
dienst brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat op verzoek van de Zwltsersche postadmi
nistratie het internationale postglroverkeer tus-
schen Nederland en Zwitserland tot n/der be
richt te
heid en Scheepvaart) zich met de van uur tot
uur wisselende problemen bezig.
Het spreekt vanzelf, dat de leider der katho
lieke fractie met den Zaterdag gedanen stap
accoord ging. Niet alleen zag hjj er de on
vermijdelijke noodzaak van in, doch, gezien
zün herhaald optreden in het verleden, be-
schouwt hij het loslaten van het goud, ook al
zou dat niet door de omstandigheden zijn af
gedwongen, als een maatregel, die, mits goed
verder gehanteerd, enkel maar ten goede ko
men kan aan ons volk als geheel.
De Mij. tot exploitatie van Staatsspoorwegen
te Utrecht heeft het bouwen van 14 ondersta-
tlons en 11 schakelstatlons, voor de electrifi
catie van de lijnen: Utrecht—Rotterdam D.P.
Gouda—Den Haag BB, Amsterdam—Utrecht,
Utrecht—Arnhem en Utrecht—eindhoven, om
schreven in bestek no. 1691 BB, gegund aan
de firma H. van Heesewjjk te Best, voor een
bedrag van f MO M».
Gelijk reeds werd medegedeeld, is het
de bedoeling der regeering zoodanige
maatregelen te nemen, dat zekerheid
bestaat, dat de prijzen van brood,
aardappelen, boter, melk, consumptie-
zetmeelen en suiker zich niet zullen
wijzigen als gevolg van de nieuwe mo
netaire situatie.
We moeten zien naar de verhouding van
kosten en prijzen. Het streven moet niet alleen
sün, de daling van den gulden zoo klein mo-
geljjk te doen zijn, doch ook om haar niet
grooter worden dan noodlg is. Ook
moeten mogeUJk schommelingen wur-
den voorkomen.
Uit de statuten der vennootschap blijkt, dat
zjj zich o.m. ten doel stelt het verstrekken van
credieten op langen termijn aan, het deel
nemen in het kapitaal van en het verleenen van
bemiddeling voor het verstrekken van flnan-
cieelen steun aan bestaande of nieuw op te rich
ten industrieele ondernemingen, voor zoover
werkverruiming en behoud van werkgelegenheid
in de Nederlandsche industrie daardoor kan
worden bevorderd.
Het bureau der vennootschap te gevestigd te
's-Gravenhage, Bezuldenhout 107. In afwach
ting van een spoedig te houden eerste vergade
ring van den raad van bestuur, zullen, zooals tot
dusver reeds het geval was, de werkzaamheden
voor de vennootschap worden verricht door de
afdeellng Industrie-financiering van het Werk
fonds.
nog geen
gedachten
DEN HAAG, 30 September 1936.
Na de spoedbehandeling, gisteren
aan de monetaire wetsontwerpen ten
deel gevallen, volgde in de Tweede
Kamer heden in alle rust een ge-
dachtenwisaeling over wat geschied
is en thans verder geschieden moet.
Andere landen mogen ons deze rus
tige sfeer benijden.
Een redacteur van. bet AN J. kwam tenge
volge van bijzondere omstandigheden in con
tact met Sir Henry Deterdlng en heeft van
dese gelegenheid gebruik gemaakt diens oor
deel te vragen over de monetaire maatregelen
der regeering.
„U behoeft ml) eigenlijk niets te vragen."
aldus Sir Henry. ,,De heer Colljn heeft dui
delijk zijn meening gezegd en u kunt er zelf
logische gevolgtrekking uit maken.
Volkomen terecht heeft minister Colljn er
den nadruk op gelegd, dat wij ónmogelijk al
leen den strijd konden volhouden, nadat Zwit
serland de sterkste van de twee overgeble
vene, die nog het goudblok vormden dit
ook verlaten had.
Ik juich dezen gang van zaken toe. Dat de
gulden niet onmlddellljk gedevalueerd is, be
grijp ik volkomen. Men kan niet verwachten,
dat dergelijke belangrijke beslissingen in en
kele uren of dagen genomen worden. Laat men
rustig de ontwikkeling der dingen afwachten.
verlaten
gaan is
De minister-president ontvangt vele brieven,
verband houdende met hier en daar locaal op
tredende prfjsverhoogingen. Aangezien deze
brieven ter behandeling moeten worden door
gegeven, hetzij aan het departement van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart, hetzij aan dat
van Landbouw en Vlsscherij of van Sociale Za
ken, verzoekt de minister-president klachten
van dezen aard voortaan, voor zooveel zulks na
de tot stand koming van de wet tegen prijs
opdrijving nog noodlg te, niet meer aan hem
te doen toekomen, doch deze aanhangig te ma
ken, hetzij bij den burgemeester der betreffende
gemeente, hetzij bij de Kamers van Koophan
del, hetzij UI de 3 genoemde departementen
rechtstreeks.
Er zijn producten, afhankelijk van
grondstoffen uit het buitenland, waarvoor
Ook in Indlë zijn maatregelen genomen, om
niet-onvermijdelijke prijsopdrijving tegen te
gaan. Men is In Indlë zeer diligent geweest.
Een wetsontwerp betreffende de goudclausule
in contracten is In bewerking. Zoo noodlg sal
met de crisispachtwet verder worden gegaan
dan nu het geval is.
Met het bedrijfsleven zal voeling worden ge
houden, o.m. wat betreft de maatregelen tegen
prijsopdrijving. Zoo noodlg
instantie worden ingesteld,
worden tegen dumping met
goederen op de bultenlandsche markten.
Voor den staat der Nederlanden trad daarbij
op Z. Exc. minister H. Geltesen, terwijl de N. V.
Indus triebank In Limburg, als tweede opricht
ster. was vertegenwoordigd door mr. R. Glelen.
Blijkens de acte van oprichting zijn voor de
eerste maal benoemd tot leden van den raad*
van bestuur de heeren: dr. H. M. Hlrschfeld
(voorzitter), mr. dr. A. A. van Rhjjn, mr. dr.
A. v. Doornlnck, A. K. Spanjaard, allen te
's-Gravenhage, mr. D. Crena de longh te Am
sterdam en C. F. J. Schellens te Eindhoven.
De R. K. Ned. Boeren- en Tuindersbond, het
Kon Ned. Landbouw-Comité en de Chr. Boe
ren- en Tuindersbond-in Nederland hebben een
adres gezonden aan den Raad van Ministers.
In dit adres wordt gezegd, dat deze organi
saties Dinsdag 29 September ƒ.1. in spoed-
elschende vergadering zijn samengekomen, ten
einde zich te beraden over den toestand, welke
is ontstaan door het besluit der regeering om
den gulden los te maken van het goud.
De Ned. Zulrelcentrale, 4 October t/m 10 Oc
tober 1936 consumptlemelk regeering-contract,
taxegedeelte 646 cent, eventueel verhoogd me*
premie of verminderd met afdracht voer de
De heffing op boter is daarom met terug
werkende kracht van Maandag 28 September
af verlaagd van 0.85 op 0.75. terwijl met
ingang van dien datum de restitutie bjj export
van boter 0.75 zal bedragen. De steun uit het
landbouW-crisisfonds cp zuivel zal, in verband
met de stijging van de zulvelwaarde, met in
gang van 5 October as. worden verlaagd.
De prijs van consumptlemelk zal ten gevolge
van een en ander geen verhooging ondergaan.
De restitutie bij export van kaas wordt ver
laagd voor volvet en 40 tot 1 cent en voor
30 en 20 tot S cent per K.G.
Ten aanzien van tarwe zijn zoodanige maat-i
regelen getroffen, dat zekerheid bestaat, dat b
de bloemprijs en dus de prijs van brood, niet "ti
beïnvloed wordt door de monetaire maatrege
len.
Er is gevraagd, waarom we niet deden als
Frankrijk en Zwitserland. Men kan ook vragen:
waarom doen die niet gelijk wijf”
Het belangrijkste deel van mr. GoreUng’s
rede was het slot, dat de richting en den geest
betrof van het op den totaal gewljzlgden grond
slag te voeren beleid. Het kabinet is thans voor
een geheel nieuwe taak komen te staan, waarbij
de mentaliteit van het kabinet en .psychologi
sche factoren van het grootste belang zijn. Volk
en Staten-Generaal moeten hun volle vertrou
wen aan het beleid kunnen schenken.
een pamflet aan ons volk wil wijs maken, dat
thans het faillissement voor de deur staat, toont
zich een vijand des volks.
Ook de leider der Christelijk-Historlsche
fractie, Jhr. DE GEER, die evenals de leiders
van de vrtfzinnig-democratische en antl-revo-
lutlonnalre fractie, MT. JOEKEB en de heer
SCHOUTEN het genomen besluit volledig goed
keurde, heeft duidelijk uiteengezet, dat er
thans in ieder geval ook belangrijke lichtpun
ten zijn aan te wijzen.
In technlsch-monetalren sin, want het be
sluit werd genomen, toen de goudschat zeer'
groot was. En ook in politleken zin, want niet
alleen werd de stap gedaan door een kabinet,
dat zich altijd tegen muntdepreciatie verzet
heeft, hetgeen het geloof aan de gerechtvaar
digdheid van den maatregel gemakkelijker
maakt, maar ook is voortaan de ban uit het
politieke leven geweken. Want men kon in het
parlement niet spreken over het vraagstuk,
zonder wind te blazen in de zeilen der specu
lanten. Het deed den heer de Geer deugd, dat
de operatie geschied is, zooals hij altijd gezegd
heeft, dat zij geschieden moest, nl door den
besten chirurg, met de beste instrumenten, in
een volkomen steriele omgeving en bulten aan
wezigheid van publiek.
Over de thans te volgen economische poli
tiek heeft Jhr. de Geer zich nog niet uitge
sproken. Bij de 14 begrootlng sal het, zoo was
^ijn oordeel, beter mogelijk zijn. Meh over de
ingetreden gevolgen en de daartegenover aan
te nemen gedragslijn een oordeel te vormen.
WW was hij met Mr. Goeellng en in tegen
stelling tot den heer Schouten van meening,
dat men er niet naar sal moeten streven, door
middel vanhet egalisatiefonds de depreciatie te
beperken tot een geforceerd gertngen omvang.
De gulden aal nu zijn eigen waarde moeten zoe
ken.
Dit Is ook het standpunt van Dr. Colijn self,
die aan het einde van den middag, nadat ook
de kleinere fracties nog het woord hadden ge
voerd. verschillende nadere mededeellngen no
pens de houding der Regeering heeft gedaan.
(Zijn rede drukken wQ elders in dit blad in ex-
tenso af. Red.)
Een mótie-de Visser, die terugneming vroeg
van de onlangs In den steun aangebrachte ver
slechteringen. ia met 69 tegen stemmen ver
worpen. Mr. Goeellng verklaarde vóór de stem
ming, dat de Katholieke fractie voortaan in het
algemeen geen reveille aal laten blazen met
dergelijke moties door de rge lijke afgevaardig
den. Tb hunnen aanzien heeft «Ij meer be
hoefte aan een taptoe I De Katholieke demo
craat Arts echter marcheerde weer getrouwe-
UJk achter het vaandel van Moecou.
De Ameide-vlucht, welke aanvankelijk op 19
September gehouden zou worden, doch wegens
de slechte weersomstandigheden Werd uitge
steld, zal nu 3 October ajs. plaats vinden.
Wat het egalisatiefonds betreft, is het
moeilijk, het allen naar den sin te maken.
Spr. verwijst naar het verloop van den koers
van den gulden, om te verklaren, dat de
periode, dat de gulden swevend is, niet zoo
lang kan duren. Voorloopig moet met het
egalisatiefonds nog op geheime wijse worden
gemanoeuvreerd.
Overeenkomstig sprekers altijd ingenomen
standpunt, sal de regeering medewerken aan
internationale stabilisatie. Men verwachte
echter niet, dat het initiatief van Nederland
iets van beteekenis kan bewerken; dat ligt aan
de groots mogendheden. Gelukt bet niet, dan
ziet spr. de toekomst allerminst rooskleurig.
Medewerken sal Nederland ten voile.
Ts.v. den huurbijslag kan spr.
bindende mededeeling doen. De
gaan in deze richting: met ingang van 4 Oc
tober a.s. zal de huurbijslag geheel vervallen
maar met zoodanige compensatie in de steun-
ultkeering, dat de toestand der werkloozen niet
slechter wordt dan die voor 13 September was
De wijziging voor de laagste klasse blijft be
staan.
Bij de beoordeeling van den zich
ontwikkelenden toestand, moet men
dien nemen, zooals die door de om
standigheden geworden is. Als het
noodig blijkt, moeten kwade gevol
gen onder de oogen worden gezien.
Dit geldt ook salarissen, loonen en
pensioenen. Meer is er thans niet te
zeggen.
zal een berpeps-
Gewaakt moet
Nederlandsche
De regeering gaat niet over tot het
onmiddellijk fixeeren van een nieu
we goudwaarde van den gulden. Dit
is volstrekt onmogelijk. Er zijn ook
landen, die reeds devalueerden en
weer een nieuwe devaluatie over
wegen. Er is te weinig vastheid. Een
goudwaarde kan niet worden vast-^-
gesteld, willen we niet te diep
grijpen. Een goudwaarde vast te
stellen nu en over eenige maanden
weer, moet voorkomen worden.
Het verleden kan, aldus mr. Ooseling, nu
de devaluatie een feit Is geworden, vergeten
worden. Dit probleem, dat allerlei verhou
dingen doorkruiste, is er niet meer. Het komt
er thans alleen op aan, hetgeen Is moeten
geschieden, technisch goed uit te voeren
en vooral het te Hchten in de goede sociale
en economische richting. Daarvoor zijn óp de
eerste plaats bij de Regeering zelf overtui
ging en geloof noodlg.
Er zal een geheel anders gerichte politiek,
een bewuste politiek van conjunctuurstimu-
leerlng, moeten komen. Een politiek van
exportpremies, van subsidies en andere
overbrugglngsmaatregelen, gelijk bijvoorbeeld
Duitschland en Italië die voeren, kan voor
ons land de Juiste politiek nlet^ün. Een ge
heel ander systeem is noodzakelijk, waarbij
de groote kans, om eindelijk eens los te ko
men van de verwrongen Overheidsbe
moeiing, moet worden pangegrepen.
Teneinde een ontwrichting van de markt van
consumptle-aardappelen te voorkomen, is de
denaturatletoeslag op dezelfde hoogte gehand
haafd. de toeslag bij export is echter vervallen;
zoodat de aardappelprijs ongeveer in evenwicht
is op hetzelfde peil als in de vorige week.
▼oor zoover de suiker betreft, sal de crisis
op suiker evenveel worden verlaagd.
de stijging van den wereldmarktprijs be-
In aansluiting aan vorige berichten wordt
nader medegedeeld, dat de monopoliewlnsten bij
invoer en de restituties bij uitvoer behoudens
onderstaande wijzigingen op dezelfde hoogte
zijn gehandhaafd.
In verband met de verlaging van de zetmeel-
heffing met 1.per 100 Kg. sullen verschil
lende monopoliewlnsten en restituties van zet
meel en daarvan geproduceerde artikelen met
Ingang van Maandag 28 September j.l. een over
eenkomstige wijziging ondergaan.
Voor leveringscontracten, waarvan ten ge-
noege van de betrokken centrale wordt aange
toond. dat zij zijn afgesloten vóór Zondag 27
September J l., kan bij uitvoer restitutie op de
oude basis worden verleend, indien een opgave
van bedoelde contracten uiterlijk Vrijdag 1 Oc
tober ax. vóór tien uur 's morgens aan de be
trokken centrale is verstrekt.
Heden zijn afgekondigd:
De wet van 30 September
1936 (Staatsblad 101) betref
fende verbod van uitvoer van
gouden munt en goud-muntma-
teriaal.
De wet van 30 September
1936 (Staatsblad 403), houden
de eenige voorzieningen in ver
band met de buitengewone om
standigheden ten aanzien van de
wisselkoersen op het buitenland.
De wet van 30 September
1936 (Staatsblad 639 d). hou
dende tijdelijke maatregelen tot
het tegengaan van prijsopdrij
ving.
De wetten, opgenomen in de
Staatsbladen 101 en 403, treden
in werking 1 October en de wet,
inzake maatregelen tegen prijs
opdrijving is in werking getre
den, onmiddellijk na de afkon
diging.
De Minister acht het totaal onvruchtbaar,
ook wegens den weinigen tijd, waarover de
ministers thans beschikken, in te gaan op
sommige opmerkingen, als betreffende het af
schaffen van belastingen, die pl.m. 80 mlllioen
per jaar opbrengen.
DEN HAAG. 30 September.
Heden heeft de minister-president,
dr. H. Colijn, in de vergadering der
Tweede Kamer, een rede gehouden
naar aanleiding van de gedachten-
wisseling over de monetaire maat
regelen, waarin hij o.m. het volgende
zeide:
In ongeveer gelijken zin had tevoren de
leider der sociaal-democratlsche fractie, Ir.
I. Albarda, het woord gevoerd. Ook hij drong
aan op radicale beëindiging van de deflatlepo-
lltlek en op het aanvatten van een krachtige
politiek van wederopbouw. Bij die nieuwe po
litiek kan gebruik gemaakt worden van de
winst op den goudvoorraad der Nederlandsche
Bank, terwijl tot dit doel ook een belasting
dient te worden geheven van koeij^ri
goudvoorraden van anderen en vafi wl
vreemde deviezen.
WU staan, aldus de heer Albarda,
een algemeens aanpausing naar boven
op den drempel van een nieuw tijdperk
economisch leven van Nederland.
De noodzakelijkheid, om tot het
van den gouden standaard over te
over het algemeen niet ontkend.
Bjj alle devaluatle-maatregelen elders is de
Invloed van het buitenland' aanwezig geweest.
Zoo was het ook hier. De gouden standaard
is een kring van landen, die zich verbinden om
goud onderling af te geven tot ondersteuning
der wisselkoersen. Is die kring er niet meer,
dan verdwijnt ook de behoefte van den gouden
standaard.
Spr. herinnert aan de Londensche conferen
tie der landen van het goudblok. Donderdag
avond ontving de regeering voor het eerst de
mededeeling van de Éransche, dat ze Vrijdag
den gouden standaard verlaten zou. Doch
reeds maanden was er onderhandeld. Toen
kwam bericht dat Zwitserland het niet zou
doen. Er was dus voor ons nog geen aanleiding
den gouden standaard te verlaten.
Vandaar de verklaring van Vrijdagavond.
Zaterdag kwam bericht, dat de Zwltsersche
regeering den gouden standaard verliet. Toen
is, na langdurig overleg met de directie der
Nederlandsche Bank besloten, dat ook te doen,
nu hadden we nog grooten goudvoorraad, die
anders weldra sou afvloeien voor een groot
deel, en nu komt die aan het volk ten goede,
in plaats van aan enkele particulieren.
En ook ons eigen volk moge een voorbeeld
nemen aan de bedachtzaamheid, waarmede
zijn Parlement in deze belangrijke dagen zich
gesteld heeft tegenover dit levensprobleem
voor de Nederlandsche economie. Het behoude
in de komende weken zUn kalmte en beseffe,
zooals Jhr. de Geer adviseerde, goed, dat aan
den binnenlandschen consumptietoestand wei
nig veranderen sal, als het self niet door ner
vositeit en ongemotiveerde daden de ontwik
keling der dingen ongunstig beïnvloedt.
Van een werkelijke devaluatie is nóg wel
geen sprake, maar, als de Regeering self maar
scherp in het oog houdt de grenzen, waar
binnen de nieuwe gulden weer tot een vast
peil moet komen, kon Mr. Geseling billijken,
dat op dit punt voorloopig geen publiciteit
wordt- betracht. Wél drong ook hU erop aan,
dat de Regeering middelerwijl zal streven naar
een internationale stabilisatie der valuta’s, al
kent h|j aan het optreden van Nederland op
dit gebied minder beteekenis toe dan b.v. Ir.
Albarda. Voorts drong de voorzitter der ka
tholieke fractie erop aan, dat de monetaire
verbondenheid van de Nederlandsche en de
Indische munt, welke uiteraard blijft bestaan,
in de toekomst benut zal worden, om ook de
economische verbondenheid sterker te maken.
En tenslotte dit was zjjn laatste opmerking
in verband met de gister afgelegde Regee-
ringsverklaring achtte hjj het motief, om
op de vermindering van den huurbijslag der
werkloosen terug te komen, eveneens aan
wezig voor herstel van andere In het kader van
de aanpassing getroffen maatregelen.
Wat het antwoord der Regeering op het ver
slag betreffende de ontwerpen aangaat, heeft
mr. Goseling nog eens gewezen op de noodzaak,
eventueel in te grijpen ten aanzien van de goud-
clausules in loopende contracten, omdat hier
sprake is van een onredeljjke en onrechtvaar
dige verschuiving van bezit. Voorts acht hij
naast de verlenging van de crisispachtwet ook
maatregelen tegen onredelijke opdrijving van
pachten noodzakelijk. En tenslotte a hjj van
oordeel, dat de Regeering een apparaat in het
Voorzoover nog een vrije wereldmarkt voor
sommige producten van onsen land- en tuin
bouw was overgebleven, waren de prijzen, welke
daar konden worden bedongen, vóór dat de
gulden van het goud was losgemaakt. veelal
zoodanig, dat het verschil, dat moest worden
overbrugd, om de voortbrenging hier te lande
in stand te houden, soms meer dan 100 pCt
van den prijs op de wereldmarkt bedroeg.
Hoewel de kans bestaat, dat door het los
maken van den gulden van bet goud de prijzen
onzer producten op de wereldmarkt, in guldens
uitgedrukt, een stijging sullen vertoonen. valt
toch voorshands niet aan te nemen, dat hier
door een verschil van 100 pCt. en meer van
den wereldmarktprijs kan worden overbrugd.
Als gevolg van het genomen besluit tot het
losmaken van den gulden van het goud. moet
vervolgens een stijging van de bedrUfsonkosten
van den land- en tuinbouw worden verwacht,
waarbij nog komt, dat in de veehouderij de
prijzen der belangrijkste bedrljfsbenoodigd-
heden, de voederstoffen, ook in de laatste voor
afgaande maanden reeds circa 20 pCt. sjjn ge
stegen.
Zal eenerzljds de veehouderij In staat wor
den gesteld zonder verhooging van de prijzen
harer producten het bedrijf voort te zetten,
dan zal de prijsstijging van de voederartlkelen
moeten worden tegengegaan. Anderzijds doet
zich dan de vraag voor, in hoeverre dat mo-
geltjk is zonder het voortbestaan van den
akkerbouw In gevaar te brengen.
In de kringen onzer landbouworganisaties
leeft ook het verlangen, de regeeringsbemoeiin-
gen met hun bedrijven te doen ophouden, doch
alleen, indien de omstandigheden .dit mogeljjk
maken. De organisaties meenen ëchf
grootst mogelljke voorzichtigheid te
aandringen.
De muntontwaarding heeft plaats gehad.
Aan de noodzakelijke gevolgen is niet te ont
komen.
Men zal eenige dagen geduld moeten hebben
om te kunnen overwegen, hoever moet worden
gegaan.
Op sommige punten zal door de monetaire
maatregelen de bemoeiing van de regeering
mek het bedrijfsleven toenemen, op andere
punten verminderen. De regeering zal
echter zooveel mogelijk vrijheid laten.
heffing
als
draagt.
De heffing op de voornaamste zetmeelen zal
met ingang van 30 September evenveel worden
verlaagd als de wereldmarktprijs gestegen is.
In verband met de stijging van den wereld
marktprijs van rogge en gerst is met ingang
van 38 September jJ. de denaturatletoeslag op
rogge verlaagd van f 3 op f 2 en de dorschtoe-
slag op gerst verlaagd van f 2.25 tot 0.75.
In verband met een en ander worden de
monopoliewlnsten bij invoer en de restitutie
daarvan bU uitvoer, gehandhaafd op hetzelfde
peil als de vorige week, zulks met uitzondering
van eenige technische Wijzigingen, als gevolg
van bovengenoemde maatregelen, zoodat de
monopoliewinst van rogge vastgesteld wordt op
f 4 2 monopoliewinst op gedenatureerde
rogge f 3 denaturatletoeslag).
prijsverhooging noodzakelljk is. Die moet
steeds onder oogen worden gezien. Men
mag echter niet zeggen, dat geenerlel
prijsverhooging geoorloofd is.
