ONS BLAD
9
Vrachtauto met gascylinders
ramt een sneltrein
1
I
De Spaansche Cortes komen bijeen
xvan
heden
Het nieuws
Machinist en stoker, temidden der vlammen van de in
HEVIGE PANIEK ONDER
DE REIZIGERS
ENGELSCH-RUSSISCHE
VLOOTOVEREENKOMST
De devaluatie in
Frankrijk
De luchtrace naar
Johannesburg
DE ONDERHANDELINGEN
IN PALESTINA
AUTONOMIE VOOR HET
BASKENLAND
DROEVE PLECHTIGHEID
OP IJSLAND
JOH» LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
DE BAROMETER
brand geraakte locomotief, brengen met levens
gevaar den trein tot stilstand
2
w
f
tot fMako strnt-
De terreur in Spanje
Een manifest van de
advocaten te Madrid
aangenomen
Mgr. Meuten*
Si
Doodstraf voor een
Nederlander
bet
Si
Per extra-trein naar
Amsterdam
f2.-
f 2.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Omgeving opgeschrikt
door de gasexplosies
Alle dienstplichtigen van 19 tot
40 jaar in Catalonië onder
de wapenen geroepen
Goud vervoer naar Cartagena?
Slachtoffert der „Poarquoi pas?
naar Frankrijk overgebracht
Stand op Vrijdag 9 nor vra. TCM
Vtefce stands NU
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
Dagblad uitgegeven door da
N V Drukkerij De Spaarnestad to HaarUm
Mat geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hoogar
Tegenwoordigheid van geest
Va» Vatewate tob MteaM»
uit Spanja la da stoeten
dooden zien Uggea; slachtoffers van de aaar
rhlatri m nnrnmnniatrm
Het monetaire wetsontwerp
definitief
VRUDAG 2 OCTOBER 1936
I W7
De warmoezeniers vit de omgeving van Parijs ztfn in staking ge
gaan en hebben de markthallen bezet. Onder bescherming van mo
biele garde en politie moeten thans de groenten, die worden aan
gevoerd gelost worden
Findlay en Morgan zyn slachtoffer
van de wedvlucht geworden
Optimistische verwachtingen van
het Arabische Hooge Comité
TT f;
I
s
Paniek onder de reizigers
Bi
f t d
Donderdagavond ia op den
onbewaakten overweg te Ber-
kum, gemeente Zwollerker-
apel, een vrachtauto, beladen
met gaa-cylinders, door den
sneltrein AmsterdamGro
ningen gegrepen.
De locomotief en de auto
▼logen in brand. De autobe
stuurder werd op slag gedood;
de machinist en de stoker lie-
-■ pen brandwonden op. Onder
de reizigers^ in den sneltrein
ontstond een paniek.
Volledige overeenstemming over
den voorloopigen tekst
DERTIGSTE JAARGANG No.
ADVERTBMTIEPRIJZBMt
Per lossen regel 20 g, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie do rubriek Telefoonnummer 4330
De bestuurder van den vrachtauto
uit de cabine geslingerd en
onmidddlyk gedood
i
t
I
7'
4
1,0
Deftnitieve
terstond uit Zwolle naar de plaats van
geluk was gedirigeerd, zjjn de achterste
gebracht.
A
I
fc>
4
NO
komende r
trein naar
De Nederlander Ch. K. uit Wolder trij Maas
tricht. die te Hancourt roofmoord beeft
pleegd op een 83-jarige weduwe, is door
hij o»*»staaM
i den weg vete
De Cortes hebben met algemeene stemmen
het autonoom statuut voor het Baskenland
goecirefceurd.
Het sou hier een tot de Britsche regeering
berichten oproep betreffen, waarbij rich volgens
wel neer optimistische verwachtingen van bet
Arabische Hooge Comité in Palestina, behalve
Volgens het verhaal van een ooggetuige van
het ongeluk van de Airspeed Envoy, het toe
stel waarmede Findlay en Waller deelnamen
aan de wedvlucht, is het toestel kort nadat
het Job" van den grond was, in aanraking ge
komen met een groepje boomen, dat aan bet
einde van het vliegveld staat.
Een van de Fransche vluchtelingen schil
derde de roode terreur in Spanje, vooral
in Catalon'.è. Hij verklaarde, dat alles, wat
men over Spanje leest. In overeenstemming
is met de feiten.
Het door Findlay gn Waller bestuurde
toestel la te Abercorn neergestort. Findlay
en de mareenist Morgan sijh gedood.
De bestuurder van den vraehtanto, die,
terwijl rijn kleeren brandden, uit de cabine
werd geslingerd, was op slag deed. De auto
is geheel vernield.
LONDEN, 1 Oei. (Steteni.) ÜH Jerusa
lem wordt gemeld, dat sjeik Kamal Kssmb.
een afgezant van boning Ibn Saoed, naar
Egypte is vertrokken met den tekst vim
een document, dat opgesteld ta In overeen
stemming met het Arabische Hooge Co
mité.
Voorts wordt medegedeeld, dat de nationa
listen thans tot meer dan 20 K.M ten Noorden
van Toledo zijn doorgedrongen. De colonne na
dert Santa Crus de Retamar.
de
Aan boord van den Franschen torpedojager
„RalUeuae” zijn 51 Spaansche en 38 Fransche
vluchtelingen uit Spanje te Oran aangekomen.
De regeering te Barcelona is volkomen mach
teloos en de werkelijke macht ligt In handen
van de communisten.
In een dorp nabij Lerida is geen leven meer
te vinden, alles is hier vermoord en verbrand.
Volgens radio-Sevilla zou de regeering van
Madrid het goud der Spaansche nationale bank
naar Cartagena hebben laten overbrengen.
JOHANNESBURG, 1 Oct. (Reuter) Scott, de
winnaar van de luchtrace Portsmouth—Johan
nesburg. heeft den afstand van 9841 af
gelegd in 52 uur 58 minuten 48.2 sec. Zijn ge
middelde uursnelheid was 197 KM.
Nader wordt uit Abercorn gemeld, dat bij het
ongeluk van de Airspeed Envoy van Findlay
diens metgezel Waller en de passagier Peachey,
die den tocht financierde, niet gewond werden,
doch wel geheel ontdaan zijn over den aood
van Findlay en Morgan.
Het vliegtuig bleef in de boomen hangen
en kwam daarna op den grond terecht. De
ooggetuigen begaven zich Ijlings naar de
plaats van het ongeluk, waar rij het ge
heel vernielde toestel aantroffen.
Het Spaansche fascisme, aldus gaat het do
cument verder, dat niets gemeen heeft met het
fascisme in andere landen, doet een laatste
poging om de normale ontwikkeling en vooruit
gang, die van.Spanje een modern land moeten
maken, te beletten.
Hervatting van Met
landen.
- x
Dank zij een groote mate van tegenwoordig
heid van geest, slaagde hjj daar evenwel in,
doch toen waren zijn kleeren en die van den
stoker reeds in brand geraakt, soodat beide
mannen in een langs de spoorlijn loopende sloot
moesten springen om hun kleeren te dooven.
Door reizigers zfjn zij weer op het droge ge
bracht.
Met brandwonden aan hoofd en banden zjjn
beide mannen naar bet Sophiariekenhuis te
Zwolle vervoerd.
Te Barcelona beeft een enkele arts 5000 at-
csten moeten opstellen voor slachtoffers van
de roode terreur.
Het officieele Spaansche agentschap Fabn
publiceert een -uitvoerig manifest, dat door de
Madrileensche advocaten tot de buitenlandscbe
advocaten en de openbare meenlng der wereld
gericht is en betrekking heeft op de „ontelbare
misdaden en daden van wreedheid, die door dc
opstandelingen begaan zijn in de gebieden, die
zij bezetten”.
■74$
NOORO HDLLANDSCH DAGBLAD
Omstreeks zeven uur is daar namelijk
een vrachtauto uit Zwolle, die beladen
was met cylinders, gevuld met Buta-gas
en ojg ww< usee psRpe/pm
Het document set uiteen, dat de militairen*
hun plicht verzaakt hebben en het volk bestrij
den met de wapenen, die het hun gegeven had
te zijner verdediging en verplicht op nadruk
kelijke wijze de leiding van de Madrileensche
balie haar stem voer de beschaafde wereld te
verheffen in protestraegen bet met voeten tre
den der element» li BI menschelijke rechten en
ter: verkrijging van de solidariteit van alle be
hoorlijke menschen.
T”
Onder de passagiers brak onmiddellljk na de
botsing een paniek uit, doordat de trein door
een vuurzee reed, doch tot ernstige incidenten
kwam het, door het koelbloedig optreden-van
degenen, die hun kalmte wisten te bewaren,
niet.
De, ontwerp-tekst is thans ter goedkeuring
voorgelegd aan de belanghebbende regeeringen
berust op de principes van het driemogend-
hedenverdrag van 1936.
De vier inzittenden bevonden «fch te
midden van het pain van bet toeatek De
lijken van Findlay en den radie-tetegraflst
Morgan, waren deerlijk verminkt. Beiden
zullen het ongeluk steehia enkele minuten
overleefd hebben.
Door een locomotief van een hulptreln, die
het oxi-
geiuz was geaingeerd, zfjn de achterste wagons
van den trein met de reizigers naar Zwolle
De chauffeur van den auto is toen hjj den
overweg naderde nog gewaarschuwd door een
wachtenden landbouwer uit Dalfsen, doch
waarschijnlijk heeft hij deze waarschuwing niet
opgemerkt. De auto reed namelijk met volle
vaart door en vervolgens tegen den met groote
snelheid naderenden trein op. Een hevige slag
volgde. Het was het explodeerende gas uit de
cylinders.
Fawzi Bey, de leider der Arabische ter
roristen zegt, dat hij zijn actie zal
voortzetten tot het doel, een verbod van
verdere immigratie der Joden in Pale
stina, bereikt zal zijn. Hierboven ziet
men Fawzi Bey in de uniform van het
Twksche leger, waarin hij tijdens den
wereldoorlog dienst heeft gedaan
Aanslag op Britoeh trespsntra nep sri vtrjjdald
N&dere nsededeeiingen over de stichting van aan
gedenkteeken veer 1 Augustus 1814; drieledig
doel beoogd.
Slachtoffers van do JFomwuoi paste werden
naar Frankrijb overgebraebt. Uitvaartdienst te
Reykjavik.
De minister-president sprak een korte rede
voering uit, waarin hij betreurde, dat de verte
genwoordigers van de C, N. T.-ni^t aan zijn
regeering deelnemen. -
HU wees erop, dat het gemeenschappelijk
doel de strijd tegen het fascisme is.
De Cortes juichten Caballero harteljjk toe en
spraken bij acclamatie het vertrouwen uit inde
regeering, die enthousiast werd toegejuicht.
De radioaender van Jerez, in handen der na
tionalisten deelt mede, dat In Cataloniè alle
dienstplichtigen van 19 tot 40 jaar onder de
wapenen zijn geroepen.
Onder de reizigers brak na de botsing, die
zeer hevig was, een paniek uit. Deze werd nog
verergerd, doordat door de ontploffende gas-
cylinderz ook de voorste wagons van den trein
in brand waren geraakt.
Dank zU het krachtig optreden van het trein
personeel en de reizigers, die hun tegenwoor
digheid van geest hadden behouden, konden
allen echter in veiligheid worden gebracht.
Met geweldige knallen ontploften nog gerul-
men tijd de gascylinders, hetgeen tot ver in den
omtrek hoorbaar waa
Het treinverkeer was in beide richtingen ge
stagneerd.
De laatste wagons van den trein zijn door een
locomotief naar Zwolle teruggebracht, waar
heen ook de reizigers zijn vervoerd.
Met man en macht wordt er thans aan ge
werkt om bet verkeer In één richting over één
UJn gaande te kunnen houden.
Op den overweg, waar het ongeval gebeurde,
rijn reeds verscheidene ongelukken gebeurd, oa.
het vorige jaar toen er een auto met achttien
kinderen door een passeerenden trein werd ge
grepen en versplinterd.
Persoonlijke ongelukken hadden toen echter
niet plaats.
REYKJAVIK, 1 Oct. (Reuter). Uet groo'
plechtigheid heeft de bevolking van Reykjavik
gisteren uitgeleide gedaan aan de 22 slachtof
fers van bet verongelukte ontdekkingsschip
„Pourquoi pas?” Ontroerd heeft een groote me-
nlgte toegezien, hoe men de lijken aan boord
bracht van de ^ude”, die de dooden terug zal
brengen naar het vaderland, geëscorteerd door
den Franschen torpedojager .JL'Audacleux".
Omtrent bet ernstige ongeluk op dra onbe-
waakten overweg te Berkum vernemen wij nog,
dat de auto toebehoorde »*n de firma ButUn-
ger te Groningen, die een filiaal heeft te
Zwolle. Deze firma handelt in sanitaire arti
kelen en bouwmaterialen.
i- .1
De leeoaneOef van den trein is ernst*
vernield, terwijl de goederenwagen ra een
personenrijtuig s«u uitgebrand. Al dera
tretndeelen zijn uit de rails geloopen, waar
door ook het nevenspoor te. versperd.
Het aantal aanwezige afgevaardigden bedroeg
minder dan 100. Het waren de afgevaardigden
der meerderheidspartijen: de republikelnsche
linkerzijde, republikelnsche ujile, Katalaansche
UnkeizUde, socialisten, communisten en Baski-
sche nationalisten.
LONDEN, 1 Oct. (Keuter). Er is volledige
u«rusnul»snming bereikt over den row'-
loopigen tekst van een Engeisch-Sovjet-
MMjrates MMtoriiaaristariMte
Het opruimlngswerk stond onder leiding van
den stationschef te Zwolle, den heer P. Dekker.
koning Ibn Saoed, wellicht ook de kralng van
Irak, ds Iman van Yemen en de Emir van
Transjordanlê zouden aansluiten.
LONDEN, 1 Oct. (DUB.). Op den weg Half»
Jeruzalem hebben Arabieren getracht, een
Engelsch troepentransport in de lucht te doen
vliegen. De aanslag werd verijdeld, doordat de
troepen vroeger dan verwacht werd uit Haifa
vertrokken. De voorbereidingen der Arabieren
waren daardoor nog .niet voltooid. De gangen
voor bet opstellen der mijnen waren reeds ge
deeltelijk gereed.
In de nabifl^eid van Jaffa Is een Armeniër
doodgeschoten.
Bsuter WMuabk dat dss» ovzrzrafcwnri te
tot stand gekomen tijdens een zitting van Brtt-
sche en Russische vlootdeskundigen, welke op
het departement van buitenlandscbe zaken te
Lenden is gehouden.
De jriihrer" heeft de Rijhsautobaan tusschen Breslau en Liegnits geopend. De Rijksautobanen in Duitschland bedragen thans
een lengte van duizend kilometer
^X\\\\\\\UUIUIIIIZ////////A^
gen, welke om uur uit de hoofd
stad was vertrokken en Om zeven uur
Zwolle had verlaten.
De gevolgen waren ontzettend.
Terstond na de botsing vlogen name
lijk zoowel de locomotief als de auto in
brand.
De machinist stond temidden der
vlafnmen, toen hjj den trein tot utilatand
moest brengen.
Hoewel bet ongeluk, wat de daarbij betrek
ken personen betreft, betrekkelijk gunstig te
altainora», k tet ra aard en onrvung aan
gaat. teete wel een ernstigst» geweest, d*
de lutote jaren b|J Zwolle zijn voorgekaouen.
In verband met het ongeluk cp den cnbe-
waakten overweg te Berkum bij Zwolle zijn de
met den laatsten avondsneltrein uit Groningen
reizigers van Amersfoort af per ratra-
ir Amsterdam vervoerd. Vplgens de
normale dienstregeling wordt te Amersfoort
ovetgestapt in den van Enschede komenden
trein, doch aangezien de vertraging te Zwolle
te groot was, kon er van de gewone aansluiting
«ran sprake rijn.
Vrachtauto, beladen met gascyllndera up en-
bewaakten ovesweg te Berkum «tour sneltrein
gegrepen. Voertuig, loco mol lef en vneeste wagons
in brand. Autobestenrder gedood; machinist an
stoker gewone.
Ernstig verkeeruengeira te Hattemerbreek; twee
zwaargewonden.
Inwoner van DWaas b* een twtet deer s**
soon ernstig gewond.
Tegen Wierdenschen wetbender wegens paging
tot otnkooping in booger beroep deselfde straf
geëischt.
Rotterdamsche ii
fen veroordeeld.
Verschillende ruiten van woningen in den
omtrek zijn door den luchtdruk gesprongen. De
chauffeur van den auto, de 44-jarige A. De
Koning uit Nieuwerhoorn (ZH.) moet op slag
dood zijn geweest. ZUn verkoold lijk is naast
de spoorlijn gevonden.
De machinist en de stoker van den trein
hebben rich zeer moedig gedragen. De eerste
wist den trein namelijk, niettegenstaande net
feit, dat de locomotief een vuurzee was, binnen
vijftig meter tot stilstand' te brengen. Beiden
zijn daarop, zooals reeds gemeld, in een sloot
gesprongen, waaruit zij even later door reizigers
zijn gered. BIJ een nabjjwonenden landbouwer
zijn de mannen van droge kleeren voorzien,
terwijl hun daar onmiddellljk de eerste me
dische hulp is verleend.
„Wij vragen den moreelen steun van d*
wereld tegen deze golf van barbarij, die Spanje
met den steun van de imperialistische begeer
ten van andere landen overweldigt." Op de
gevangenen zijn gedrukte orders gevonden,
waarin bevolen werd niet alleen de leiders der
arbeidersorganisaties, maar ook de leden van
hun gezinnen te dooden.
Het document geeft vervolgens een lange
lijst van misdaden en gruwelen, die door
nationalisten gepleegd zouden zijn, om.
bekende executie te Badajou van 1500 gevan
genen, die in de arena met mitrailleurs zouden
zijn afgemaakt. In Sevilla zouden 9000 boeren
en arbeiders gedood, vrouwen vermoord ra
kinderen omgebracht zijn. Quelpo de Llano
heeft zich voor den radiouender van Sevilla
niet ontzien dergelijke tooneelen te verhalen.
Het document eindigt met een oproep tot de
openbase wereldmeening de natiaoaüatan te
Optimistische verwachtingen van bet Arabteeha
Heege Comité betreffende de onderbandettw»
over Paleotin», met Engeland.
Vooriooptge ris >tsvtrerakomat trasehra Enge
land ra Restend.
De Spanteche Cortes krast bijeen oa herat de
anten «raio veer het Baskenland goed; CataloaM
roept alle dienstplichtigen van 19 tot 49 >ar
onder de ws penen; era emetfret der adv o raten
van Madrid.
FAKUS. 1 Oet. (Brieter.) Deeedat de
Senara bah entendbaeratoladtab hoedt vra-
werpen. en aMen 4ra tob»* n« Karaer
heeft goedgekeurd, k het mrartatoe wets
ontwerp thans definitief-f-
MADRID, I October. (Reuter).
De regeering Largo Caballero heeft
zich vanmiddag aan de Cortes voor
gesteld.
Er waren in en bij het Cortesge-
bouw uitgebreide voorzorgsmaat
regelen genomen Qp strategêselbn
punten en op de in de buurt gelegen
gebouwen waren verscheidene mi
trailleurs in stelling gebracht.
De overige wagons zijn in allerijl van het
brandende gedeelte afgekoppeld. Eenlge tree
planken hadden reeds vlam gevat, maar men
slaagde erin het vuur te dooven.’ De brand
weer van ZwoUerkerspel was spoedig met de
motorspuit ter plaatse en heeft het vuur in
de laatste resten der vernielde wagons ge
doofd. Om half elf was het treinverkeer in
belde richtingen nog gestremd.
I isoleeren. Zij hebben geen recht op steun of
sympathie van beschaafde menschen. De wet
tige Spaansche regeering moet niet op hetzelf
de plan behandeld worden als de rebellen, want
dit sou een buitengewoon ernstige overtreding
van het internationale recht vormen.
Alle winkels in de stad waren ten teeken van
rouw gesloten. De eerste plechtigheid vont
plaats voor het St. Joeefszlekenhuis, waar de
slachtoffers, bedekt met de tricolore, in twee
rijen waren opgebaard. In de ochtenduren ver
zamelden rich hier vele officieele persoonlijkhe
den, waaronder rich ook de eerste minister ran
IJsland Jonasson bevond. Verder alle leden van
het kabinet, officieren en het corps diploma
tique.
De bisschop van Reykjavik,
berg droeg de H. Mis op.
Tijdens deae plechtigheid hielden matrosen
met de bajonet op het geweer de wacht bij bet
altaar. Mgr. Meulenberg hield in het Fransch
een lofrede op profCharcot en de geheele be
manning van de „Pourquoi pas?**
Waller en Feacbey hebben ieder enkele ge
broken ribben, terwijl zjj voorts beenwonden
hebben opgedaan. Hun toestand is evenwel
niet ernstig.
