ONS
Nederland wil afschaffing der
tariefmuren
si
Een. fel protest
oudvoorraad
Ras Imroe verlaat -
Abessinië
I
Regeeringsluchtmacht zeer actief aan
het front in Aragon
De g
der Ned. Bank
t.
heden
Het nieuws
van
Hong
DE BAROMETER
Kabinetscrisis in
MR. v. LANSCHOTSPREEKT
TE GENÈVE
TALRIJKE PLAA TSEN GE
BOMBARDEERD
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Het Zwitsersche
leger
STAA TSMONOPOLIE V00R\'
BUTTENL. HANDEL
a
A
Mr. "W. M. van Lanschot
I-
Een gevaarlijke rei»
Debatten over de mandaten
NIEUWE OCEAANVLUCHT
2
B
Hoe een priester werd
gemarteld
Na de devaluatie van
de lire
Treedt de Poolache commiaaaria
te Danzig af?
Een nieuwe brief van
Greiser aan Avenol
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
I
Treinramp in Sovjet-
Rusland
Acht dooden bij botsing
van vliegtuigen
Itediaanache bannen heden
heropend
Honderd millioen voor het
egalisatiefond e
ESPANOLES:
esMMMM w*<w, d*RR «as» W* I AnRewfRbw
R Mill SMbM i** Hl et -MZteRzfc
y
lederen dag worden nieuwe
gruweldaden bekend
van de Spaanache
bolajewiaten
Tegenstander van JgSgnroepint
van een groote internationale
conferentie
van den Britachen
consul uit Gore vertrokken
ESPANOLES:
De Biaachop vap Miinater doet
eert acherpen aanval,
op het D. N. B.
„Groote zorgen in Fulda”
WOENSDAG 7 OCTOBER 1936
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lóssen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Ontruiming van Madri^
s
Ongeluk aan aabotage tc wijten
Officieren van de Duitsche^ torpedoboot -^Jaguar" hebben, onder leiding van
natïohalistische ceilegah, een bezoek gebracht aan de fortificaties ^van San
Marco, nabij San Sebastian
De mandaten-kwestie
VEREENIGDE
Grenswacht uitgebreid en
zwaar bewapend
DERTIGSTE JAARGANG No. 6
haar
0
ije
e
o
bereii
JO
A
op hoo-
nappelUk
waarvan
Noodverordening door de
Duitache Rykaregeering
uitgevaardigd
M
S.
n
ROME, g Oct. (Reuter)
beurzen zullen morgen (Woensdag)
heropend.
De Blsachop van Münster, Oral von Galen,
heeft Zondag IJ. een herderlijk schrijven doen
voorlezen, waaraan het volgende is ontleend:
gedrukt hadden, werden door de politie in be
sla* genomen. De Duitache Fens heeft ook” de
taUooee toespraken en waarschuwingen van. den
Paus over deae onderwerpen niet gepubliceerd.
In een twëede gedeelte van zijn brief behan
delt de Blsschop nogmaals de schoolkwestie en
komt ten krachtigste op voor bet behoud van
dc bijzondere school, die, naar hetzelfde krantje
beweert, eerlang door Hitler zal worden opge-
beven.
Stsstsewinspnlie in Dtiisehland ever den M-
S
RIGA, 6 Oct. (Stefani). Op den spoorweg
Kallninskava in de Sovjet-Unie is tengevolge
van sabotage een sneltrein ontspoord, waar
door verscheidene personen om het leven zijn
gekomen. Alle beambten, die op dit traject
werkzaam zijn, zijn voor den krijgsraad ge
daagd.
•w Mato, a n> V re»*» ■■■Ztw
j. o s
re
.was MMAM
i
waar is. en dat derhalve reeds tevoren die kran- In gezelschap
ten als onbetrouwbaar ontmaskerd zijn, die iets -
dergelijks durven beweren'."
Uit New-York wordt gemeld, dat de Zweed-
sche vlieger Bjoerkvzll Dinsdagmorgen voor een
Oceaanvlucht is vertrokken in de richting van
New Foundland.
BERLIJN, g Oct (Havas.) In Dtitach-
land is een staatsmonopolie gesticht voor
den buitenlandschen handel In zekere Is-
vensmiddelen. Een door de Rijkaregeering
uitgevaardigde noodverordening stelt «en
Staatabureau in, dat groenten, planten, za
den, fruit en wfjn voor invoer aal aankoo-
pen en deze volgens de behoeften zal ver-
oeeien.
De maatregel heeft ten doel te verhinderen,
dat de invoer dezer artikelen een nadeeligen
invloed zal uitoefenen op de prijzen van der
gelijke Duitache producten. j
Volgens deze wet zal iemand, die in Duitach-
land deze producten zou willen invoeren, ze
moeten aanbieden aan het-’bureau in kwestie.
In geval van goedkeuring'zal het bureau het
artikel koopen van den importeur en het hem
onder zekere voorwaarden terugverkoopen. In
dien het bureau zulks weigert, zal het betref
fende artikel niet kunnen wordeh ingeklaard.
Voor het oogenblik zijn slechts eenige soorten
groenten en fruit aan deze bepalingen onder
worpen. doch zij zullen geleidelijk aan op an
dere soorten groenten, fruit en wijn worden
toegepast.
Mawtacroresn CSéZNAHti»Im qas W*-
h4vwU 4>4 teks f U h.u». -vm. U
-easMm» a» u iXim
W ^tnS. ta MSco
De nieuwe wet doet de bezorgdheid blijken der
regeering de oontröle te behouden op alle fac
toren, welke van Invloed op de'prijzen kunnen
zijn, om wat ook gebeure het evenwicht tus
schen de prijzen en de loonen te handhaven.
De Britsche consul, kapitein Erskine, te Gore
in Weet a beeslntë, deelt mede, dat bil goede vor
deringen maakt en binnenkort in het op UO
K.M. afstand gelegen Gombeila aal aankomen.
Hij heeft een buitengewoon gevaarlijken tocht
achter den rug over bergpassen en door gebte
den, waar bandieten op de loer liggen. De trein
van muilezels, waarmede de consul reist, wordt
voorafgegaan door een groep buitenlanders,
meest Grieken en gevolgd door Ras Imroe, dis
bevelhebber Is geweest van het Noordelijke
Abessinlsche leger;
- Bijna alle buitenlanders hebben thans West-
Abesslnlë verlaten, behalve eehige handtieren
uit Djlmma en een aantal missionarissen uit
Slrama, die het veiliger vinden te blijven, waar
zU zijn, dan de gevaarlijke reis te ondernemen.
LONDEN, g Oet. (Reuter) Officieel
wordt medegedeeld, dat Ras barse, die mot
Walde Sadik leider der regeering te Gore
was, In het geselschap van den Ér Hash an
lineal uit de stad is vertrekken. HU heeft
verlet gekregen zich In Oeganda te vestigen.
Mr. van Lanschot verklaarde zich tegenstan
der van de bijeenroeping van een groote in
ternationale conferentie. De tijd voor dit soort
conferenties is voorbij. Een nieuwe poging zal
meer kwaad dan goed doen. Het accoord moet
gezocht worden in de kalmere atmosfeer van
directe onderhandelingen tusschen de het meest
belanghebbende staten.
De RUksbestuurder heeft den plaatsvervan-
genden minister-president Daranyi voorlooplg
belast met de waarneming der regeertngsMk.n
Naar wordt medegedeeld, zal tn het begin van
de volgende week een nieuwe regeering worden
gevormd.
De Italiaansche
worden
Aan (het Zuidelijk front en in den sector dagen, terwijl zij voortdurend van het alacht-
van Bujalance heeft de regeeringsartillerie een
kleine colonne nationalisten gebombardeerd.
De regeeringsluchtmacht heeft voorts bom
bardementen uitgevoerd in de zones van Cor
dova en Granada.
De nationalisten hebben den aanval hervat
op de stellingen bij Naval Peral in de pro
vincie Avila.
ROME, Oct (Stefani) Bij het vliegveld
Ferrare zijn heden twee bombardementsvlieg
tuigen van de Itallaansche luchtvloot tegen el
kaar gebotst
Beide toestellen sloegen tegen den grond te
platter.
Van de bemanningen zijn acht personen om
het leven gekomen.
PRAAG, 6 Oct. (Reuter) De ministerraad
heeft het wetsontwerp inzake de devaluatie
van de Tsjechische valuta van 10 tot 18 pro
cent goedgekeurd.
MADRID, 8 Oct. (Reuter.) De minister van
Oorlog heeft per radio o. a. het volgende mede
gedeeld.
.Aan het front van Aragon hebben dr re-
geeringstroepen na een kort gevecht bet vlieg
veld van Huesca bezat,
Dertig vliegtuigen der nationalisten hebben
de spoorlijnen, het vliegveld en de kazernes van
Madrid gebombardeerd. De evacuatie van Ma
drid zou reeds begonnen zijn.
Voorts wordt nog medegedeeld, dat de ont
ruiming van Madrid is begonnen. De arbei
dersorganisaties geven vrijgeleiden aan alle
personen, die niet voor de verdediging der stad
kunnen strijden.
In het door de nationalisten'bezette
Spaansche gebied is allerwege een
proclamatie aangeplakt, die ‘n krachtige
aansporing bevat, om hetzij mee op te
trekken ntar de fronten, hetzij geld'en
arbeid ter beschikking te stellen
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Lad
BERN 6 Oct. yj. N. B.) Voor het goedkeuren
van de nieuwe militaire maatregelen door dén
Nationalen Raad verklaarde de leider van het
militaire departement. Bondsraad Minger, o. a.
dat de legerleiding de paraatheid van de sterk
bewapende grenswacht tot het hoogste peil wil
opvoeren. Zoolang dit niet is bereikt, zullen
permanente compagnieën grenswachten worden
opgericht. Een van deze compagnieën wordt nog
dit jaar in dienst gesteld, de andere volgen in
bet komende jaar. De grens wordt Ingedeeld in
divisies.
De grensbewaking fcomt los van het overige
Wij wijzen daar nog eens op, omdat de zon
derlinge Nederlandsche pater Vriens te Ber
lijn, die een kennelijk door Duitschland gesub
sidieerd persbureau voor Nederiandsche R. K.
bladen onderhoudt, de vorige week weer ge
tracht heeft den Nederlandschen katholieken
bladen diets te maken, dat er op schoolgebied in
het Derde Rijk geen vuiltje aap de lucht Is, ter
wijl toch vóór het geschrijf van den pater ver
scheen, reeds de herderlijke brief aan het ge-
heele Dultsche Episcopaat, waarin gepleit werd
met de krachtigste woorden voor het behoud
der bijzondere school, was gepubliceerd.
Officieel wordt medegedeeld, dat de Albaan-
sche goudfranc niet zal worden gedevalueerd.
DANZIG 6 Oct. (D. N. B.) De president van
den Danziger Senaat heeft hedenmiddag een
tweede schrijven gericht tot den secretarls-ge-
neraal van den Volkenbond, waarin hij mee
deelt, eerst heden het besluit van den Volken
bondsraad te hebben vernomen, uit de och
tendbladen. Greiser protesteert hiertegen. Door
de zitting op 3 October te plaatsen heeft men
Danzig de gelegenheid ontnomen zich te doen
vertegenwoordigen.
MADRID, 6 Oet. (Reuter). Het ministe
rie van Oorlog heeft vanochtend per radio
in een communiqué medegedeeld, dat de
regeeringsluchtmacht aan het front in
Aragon de vijandelijke concentraties in de
dorpen Lecina en Parlette (provincie Sa
ragossa) beeft gebombardeerd.
De NederlandBche regeering is volkomen be
reid energiek mee te werken tot iedere poging
in deze richting en heeft met veel belangstelling
de mededeellngen aangéhoord van de regeerin-
gen, die reeds bewijzen van ijver in deze rich
ting hebben gegeven.
Van Nederiandsche zijde zal de afschaffing
van de contlngenteeringen mogelijk zijn ten
opzichte van de landen, die hetzelfde doen en
alius een compensatie bieden.
In dit verband begroette Mr. Van Lanschot,
aldus lezen wij in de N. R. Ct., met belang
stelling de goede bedoelingen, die de Engelsche
gedelegeerde had geuit. Maar men moet niet
vergeten, dat er nog een andere zijde van het
vraagstuk is. die ons ook moet bezig houden,
een zeer belangrijke zijde, namelijk die van de
preferentieele rechten en van de douanerecht,
ten. welke laatste In Nederland zeer laag zijn.
Mr. van Lanschot voegde aan deze beschou
wingen toe, dat hjj ten aanzien van de bereid
willigheid van de Nederiandsche regeering om
contingenten af te schaften jegens de landen,
die hetzelfde doen, een voorbehoud moest ma
ken ten opzichte van die landen, die door een
sterke deviezencontróle de betalingsmogelijk
heid beperken.
De regeerlngstroepen hebben een tegenaan
val ondernomen, waardoor zij de rechtschen
dwongen zich terug te trekken onder zware
verliezen.
De volksrechtbank te Alicante heeft twee
leiders van de „Phalanx” ter dood veroordeeld.
Ztj werden ervan beschuldigd te hebben
deelgenomen aan de nationalistische beweging.
In den sector van Bujaraloz (prov. Saragossa)
hebben de regeerlngstroepen een aanval gestuit
van de nationalisten, die zich met achterlating
van een veertigtal dooden terug moesten
trekken.
Aan het front van Guodarrama heeft de<ar
tillerie twee kanonnen der rechtschen vernield.
Bij het aanbreken van den dag heeft een
sterke afdeellng nationalisten getracht een om
trekkende beweging tegen de stelling Santa
Cruz de Retamar (prov. Toledo) uit te voeren.
ZU werden echter teruggedreven.
I
I
BOEDAPEST, Oct. (DJfJk) Het
Kabinet heeft na een buitengewone rttting
zijn collectief ontslag ingediend.
De clearing-overeenkozneten met werachiA-
lende landen, die voorlooplg waren geschorst,
zullen opnieuw gelden op de basis van de nieuwe
noteering der lire.
Italiaanache baarzen heden heropend.
Pret set brief van Greteor aan AveaaL
Nieuwe nüUtaire maatregelen in Zwitesriand
De Ned. Bank hqeft flM mSUoen
goudvoorraad als werkkapitaal ter
van het egalisatiefonds gesteld.
Wetso^werp ingediend tot wijriging en aan
vulling van de Crisishypotbeek-anoesingawet >M
De linen-heffing ep koffie verlaagd.
Bij nleawen braad te Vento zijn weer vier need-
-woningen ia de asch gelegd.
Te Zeelst zijn vier woningen afgebrand; oen der
Acht maanden geëischt tegen den man, die een
heiligschennende Inbraak pleegde tn de St. Mo-
nleakerk^te Utrecht.
O O
Voortgaande verklaarde de Nederiandsche
afgevaardigde, dat het systeem van den gou
den standaard het best beantwoordt aan de
economische behoeften Nederland is bereid
mede te werken aan het herstel van dit
systeem. Zoolang echter de betrekkingen tus-
achen de internationale valuta’s Instabiel zul
len bfUven zal de Nederiandsche regeering haar
volledige vrUheid van handelen behouden.
Nadat nog de vertegenwoordigers van Haïti
en Argentinië het woord hadden gevoerd, werd
de zitting om 12 uur 40 gesloten.
Mr. Van I a—chef hmM te Genkve een plei
dooi vuur de afaehafflwg der haadelabeteuaaae-
ringen. t
Bas lauwe, de leider van da regeering Gare,
verlaat Ab sart nil.
Treinramp ia Sovjet-Rrudaad; eagetak te wij
ten aaa sabotage.
GENèVE, 6 Oct. Vanmorgen zijn
de debatten over economische en fi-
nancieele problemen in de tweede
commissie van de Aaaemblée voort
gezet.
De Nederiandsche gedelegeerde,
Mr. Van Lanschot, hield vervolgens
een redevoering, waarin hjj als het
standpunt der Nederiandsche regee
ring uiteenzette, dat de monetaire
overeenkomst^ tusschen de drie lan-
den.een gunstige zaak is voor zoo
ver^ daardoor een afschaffing ,van de
tariefmuren mogelijk zal worden.
„In de eerste dagen van de afgeloopen week
hebben de meeste kranten in West-Duitsch-
land. ook de belde in <te stad Münster verschij
nende dagbladen, een artikel gebracht onder
het opschrift: „Groote zorgen In Fulda”. Het
artikel is afkomstig uit een hier onbekend klein
krantje, het „Frankfurter Volksblatt" en werd
door het oftlcieele Dultsche Nachrichten-Bu-
reau verspreid, en moest waarschijnlijk, in alle
kranten „verplicht" opgenomen worden.'
In den aanvang spreekt de
pende wijze over het oMD
Schrijven der Duitache Bisschopl
hu bótweg beweert: ..WU hebben het vaak be
leefd dat deze Herderlijke Brieven de eischen
van den tijd niet begrepen, en dat de tijd ook
hen niet begreep."
Dan schrijft hij over ,J9panje" en over het
„Bolsjewisme” en beweert:
„De Bisschopsconferentie van Fulda heeft....
andere zorgen." Hjj besluit deze uiteenzettingen
met den uitroep: „Waar, blijft de Paus, waar
bljjft de strijdkreet van de Bisschopsconferentie
van Fulda, waar een klinkende en duidelijke
activiteit der Kerk en van al hare organen?"
Men behoeft zich misschien niet te verwonde
ren over het feit, dat een Hoofdredacteur van
een blad in Frankfurt niets vernomen heeft van
het Herderlük Schrijven van de Bisschopscon
ferentie van Fulda, dat op 30 Augustus 1936 in
alle Katholieke kerken van Duitschland werd
voorgelezen en waarin juist het onderwerp
„Spanje en het dreigend gevaar van het Bolsje
wisme" uitvoerig behandeld werd. Immers dit
Herderlijk Schrijven mocht niet in de Duitache
pers, zelfs niet in de kerkeljjke weekbladen af
gedrukt warden, en de kerkbladen die het af-
Maar het is meer dan verbazingwekkend, dat
men het durft wagen, in alle Dultsche bladen
een artikel af te drukken, dat getuigt van een
volslagen onbekendheid met de feiten, en dat
waarheden die algemeen bekend zjjn eenvoudig
loochent. Alle katholieken die op 30 Augus
tus het Herderlijk SchrUven der Dultsche Bis
schoppen hebben hooren voorlezen, weten toch,
dat deze bewering omtrent het stilzwijgen van
den Paus en de Bisschoppen tegenover de gru
weldaden van het Bolsjewisme eenvoudig on-
In de zesde Volkenbondscommlssie, die voor
de politieke vraagstukken, la vanmorgen een
belangwekkend debat over de mandaten ge
houden. De Noorsche gedelegeerde Lange toon
de zich voldaan over het tot standkomen van
het Fransch-Syrldche verdrag en gaf uiting
aan een zekere ongerustheid ten aanzien van
de gebeurtenissen in Palestina; hU stelde voor,
dat de mandaatcommlasie aan deze kwestie
eegf speciale zitting, zou wijden.
De Pool Komamicki verklaarde, dat zUn land
er prijs op stelt, dat de nationale haardstede
der joden in Palestina behouden blUft. HU
sprak de hoop uit, dat de Britsche regeering
niet zal overgaan tot i
tie en noemde het n<
uitwegen worden
offer elschten, dat hU God zou lasteren Na
lange beraadslagingen, of zU den priester
zouden kruisigen of doodschieten, besloten de
leden der „Vereenlglng voor Humaniteit” het
laatste toe te passen, en werd de martelaar
op een veld voor het dorp terechtgesteld.
In de kleine gemeente TorrUos werden bo
vendien de dokter, de rechter, het hoofd der
katholieke school, de directeur van het tele
graafkantoor, de directeur van de gevangenis,
en dertig andere Inwoners vermoord.
stopzetting der immlgra-
noodzakelUk, dat andere
gevonden voor de enorme
joodsche bevolking in Midden- en Oost-Europa.
Polen behoudt zich voor, te dezen aantier!
voorstellen te doen.
De Fransche gedelegeerde, Vienot, verklaar
de de Engelsche adoeilUkheden in Palestina ten
volle te begrUpen. Frankrijk meent door het
sluiten van het verdrag met Syrië een com
promis te hebben tot stand gebracht tusschen
het verlangen naar onafhankelUkheid der Ara
bische bevolking en de traditioneels bescher
ming door FrankrUk der chrlstelUke minder
heden.
Naar aanleiding van een zekere Turkschs
bezorgdheid ten aanzien der minderheden in
de streek van Alexandrette verzekerde Vienot,
dat FrankrUk de verplichtingen, die het jegens
TurkUe op zich heeft genomen, zal respectee-
ren. Indien TurkUe een nieuwe regeling
wens^ht, is FrankrUk tot onderhandelingen
Na de verovering van Toledo zUn steecs
meer nieuwe gruweldaden van de.Bpaanschc
bolsjewisten bekend geworden. Zoo spreekt
men hier nu vpl afschuw over den vreeselU-
ken dood van den pastoor van TijrrUos, een
plaatsje op 20 kilometer afstand van Toledo,
aan den grooten weg naar Maqueda.
Het is een trieste bUsonderheid, dat dese
alom beminde priester gemarteld werd door
leden van een „Veaeeniging voor Humaniteit”.
Het Revolutionnalre comité, dat uit Tala
vera had moeten vluchten en vUf millioen pe
seta’s had meegenomen, had zich in veilig
heid weten te stellen in het stadje TorrUos.
Op zUn bevel werd de pastoor van het plaatsje
uit zUn woning gesleept, en men eischte van
hem, dat hU God zou lasteren. Maar hU ver
klaarde, dat hu liever voor Christus wilde Uj-
den. Toen rukten de bandieten de kleedereu
van zUn lichaam, en zU begonnen hun slacht
offer op dezelfde manier te martelen als zU
zich nog konden herinneren uit de lUdens-
geschledenls van Christus.
ZU lieten den geestelUke zware balken dra
gen, en sleepten hem onder voortdurende stok
slagen en beschimpingen door de straten van
het stadje, terwUl zU hem azUn in den mond
goten. Om hun hartstochten geheel te bevre
digen, trokken zU hem de Heeding aan van
een soldaat der roode militie, en zetten hem
een doornenkroon op het hoofd.
Deze afsshuwelUke marteling duurde drie
De per 5 October j.l. opgetpaalcte
verkorte balans van de Nedfcrland-
sche Bank geeft o.Tn. eene vermin
dering van den goudvoorraad te
zien -ten bedrage van ongeveer hon
derd millioen gulden. De Neder
iandsche Bank deelt mede, dat deze
vermindering is ontstaan, doordat
de bank een gedeelte van haar goud
voorraad als werkkapitaal ter be
schikking heeft gesteld van het
krachtens art. 1 der wet van 30
September 1936 ingestelde egalisa
tiefonds. De stijging van den post
„beleeningen (inclusief voorschot
ten in rekening-courant op onder
pand)'* op den weekstaat der bank
houdt voor het grootste gedeelte
r verband met deze goudtransactie.
deel van bet leger te staan en kan afxonder-
Ujk gemobiliseerd worden.
Het snelst kunnen de x. g. lichte brigaden
worden gemobiliseerd, waarbU ook cavalerie is
tngededd. Het aantal van dese brigaden wordt
verhoogd van 6 tot 9. waarbU drie berg-brlgaden
als zelfstandige eenheden.
Nieuw is verder de verdeeling van den land
storm in eersten en tweeden ban. Tenslotte ver
klaarde Minger vai, dat het leger voorlooplg
wordt verdeeld in drie legercorpsen; een leger
corps Is een zelfstandig optredende legereenheid.
De luchtmacht wordt nog voorlooplg georgani
seerd. De luchtbescherming komt onder een
verantwoordelUk leider, die zelfstandig kan op
treden.
Door de devaluatie is de aanschaffing van
oorlogsmateriaal uit bet buitenland duurder en
daarom zal een verhooging van de credleten
hiervoor noodig zUn.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Tehfoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f2.— -
Voor buiten Alkmaarf 2.5^
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger