ONS BLAD 75 jaren 8-Octobervereeniging Zon-beschenen stad herdenkt haar victorie van 1573 „Alkmaar Ontzet” N Kinderoptocht met versierde fietsen en voertuigen 80 jaren van strijd brachten ons volk zijn vrij bestaan „Van Alkmaar de Victorie” Als altijd bracht ook dezen morgen de aubade aan den burgemeester zeer groote drukte teweeg WILLEM VAN ORANJE’S BEDE VERHOORD 1 Reveille Naar dan burgemeester Weerbericht Groote kinderoptocht REDE MR. C. J. A. DE LANGE te f De vooravond van het feest Muziek van klokken en koper VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 8 OCTOBER 1936 18 September 1573 en 8 September 1936 ADVERTENTIEPRIJZEN: ^Per lossen régel 20 a, ingez. med. 40 c p. regel; idem op pag. één 55a p. regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers zie de rubriek. Telefoonnummer 4330 „Men behoeft niet te hopen om beginnen, noch te slagen om vol te houden” (De Vader des Vaderlands) De voorzitter der 8 October-vereeniging, C. J. a. de Lange, hield bij het Victoriabeeld een stljlbplle rede 1 De groote dag het andere brengt ons terug naar het Verleden. Al liggen er eenige honderden De Langestraat bü avond feestelijk verlicht (Vervolg op pag. 1 van het derde blad? 1 eters t< d: 778.1 to eters* d: 745.3 te Ita- Krügcr. Da Costa. a 4, i d BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR Taldfoon Administrate 4330, Radadia 4220 ABONNEMENTSPRIJS: Per kwartaal voor Alkmaar Na een somberen, regenachtigen middag, die alheel weinig goeds voorspelde. had. Spr. stelde voor een driewerf hoera uit te brengen op de stad Alkmaar, waaraan allen spontaan voldeden. De kinderen gingen hierna in den tuin van het burgemeestershuis, waar zij werden getrac- teerd, terwijl het bestuur van de 8 Octobêr- vereeniging naar binnen ging om den burge meester te fellciteeren met dezen feesteljjken dag voor Alkmaars steae. Wie heeft van Alkmaar niet gehoord? Van t strijden aan de Friesche .poost Voor meer dan zes maal zestig jaren? Toen Spanjes lust naar Hollandsch bloed Beteugeld werd door Alkmaars moed. Die doodsangst joeg In vijands scharen. Dat leert g’ uit 1 lands Historie: „Van Alkmaar de Victorie!" Dirk Duivel en held Cabeliau, Der zesmaal sterker macht te gauw. En Steenwjjk met zijn handvol braven. Staan in den strijd als leeuwen pal En storten Spanje van stads wal: De bloedvaan ligt in t stof begraven. Dat leert g’ uit ’stands Historie: „Van Alkmaar de Victorie!" zoo niet leidt het door nauw Het is een vaste gewoonte, dat In de morgen uren aan den feestdag wijding wordt gegeven door de plechtige klanken va koraalmuziek. Dit nummer is. vanzelfsprekend büna, toevertrouwd aan Soil Deo Gloria, welk corps op het Stadhuis bordes van half 10 tot 10 uur concerteerde. Het volgend programma werd door de talrijke toe hoorders met aandacht gevolgd. Nun danket alle Oott, Psalm 33. In the Cathedral, Batiste. Wilt heden nu treden, Valerius' „Gedenck- Clanck”. Bortnianskl. Grtot Gloria, Psalm 146 Zij zullen het niet hebben, Wilhelmus, Bewerking Walther Boer. Van Alkmaar de Victorie, Coster. Bewerking Jac. Ter Hall. NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD deze nuttige instrumenten te huur zijn ge weest? paarden en ruiters, fakkels, de Laat- express, en natuurlijk met muziek. Dat is een goed Idee, want het brengt op- nleuw reuring en vroolUkheid In de stad. Zoo kon het gebeuren, dat de feestvreugde op dezen vooravond langer duurde dan vroeger. Dat belooft iets. Nauwelijks waren de klanken van ons natio nale en stedeiyke volkslied weggestorven, of de heer Crefeld begon van zijn hooge zitplaats onze onvolprezen carillonklokken te bespelen. Weer werd gevraagd, wie van Alkmaar niet heeft ge hoord. We gelooven wel, dat dat vanavond geen ster veling meer zal kunnen zijn. Hoe het zij, het was een bijzonder goed gekocen program, van vader- landsche en andere feestliederen Wij zijn echter de chronologische volgorde iets vooruitgeloopen. Want voordat het carillon zijn feestklanken uitzond, wanen'reeds de honderden kinderen naar het Doelenvtld getrokken, waar zij werden»- opgesteld voor den grooten kinder optocht. van Kinschot Inderdaad, wél zijn en zich hadden Met deze woorden F. H. Na de reveille toog men In optocht door de stad naar het huis van den burgemeester; voor op ging de muziek, daar achter de leden van bet 8 October-bestuur en de commissie en daar na, daechoolkinderen. De stoet wwd vooraf gegaan' door twee politiemannen te paard. Bij bet huis van den burgemeester, vooral aan den overkant van den singel, stonden hon derden en honderden menscben reeds te wach ten, toen de stoet bij he burgemeestershuis ar riveerde. Hier stond ook reeds de reportage- wagen van den K.R.O., die het een en ander zou opnemen. Nadat de kinderen zich weer netjea hadden opgesteld, werd allereerst aan mevr, van Kin schot door een klein meisje een fraaie bouquet roode en witte anjelieren aangeboden, welke bloemen met een hartelijk bedankje werden aan vaard. De kinderen zongen hierna weer het Victorle- en het Vlaggelied en brachten een driewerf hoera uit op den burgemeester en diens echt- genoote. De burgemeester, op de stoep van zijn huls staande, dankte allen hartelijk voor de aubade, hem gebracht, welke aubade spr. een goeden inzet vond voor de viering van bet Alkmaarscbe ontzetfeest en waarvoor hij alle waardeering Zonder dat de Alkmaarders gerekend behoe ven te worden tot de langslapers, mag toch wel gezegd, dat op gewone dagen onze goede stad m de vroege morgenuren nu niet bepaald een beeld van druk leven vertoont. Op dezen regel zijn uitzonderingen: Tweede Pinksterdagen, de hoogfeesten van koemarkt, maar vooral de achtste October. Nooit is Alkmaar zóó matineus als op dezen grootene stede lijken feestdag. Dan zijn reeds voor 8 uur drommen menschen op de been, dan is er op alle straathoeken al een levendige handel in „Oranje nationaal” of de geliefde stactekleuren. Het is nu een morgen, zooals deze herfst er al zoovele heeft gegeven: moot, helder weer, een prachtig zonnetje, maar een temperatuur, cüe aan November doet denken. Toch hebben de hoogmogende heeren van de Bilt het goed met ons voor. Zij Immers garandeeren de feest vierende stad: geen neerslag en iets zachter. Wat wil men nog meer? Het is opmerkelijk, hoeveel vlaggen er reeds W dit vroege uur zijn uitgestoken. Werkelijk. Alkmaar heeft de laatste jaren geleerd zijn na tionale gevoelens ook naar bulten te demon- streeren. te* matigen Znid-OostelHken Zon op Licht op n.m. 5.51. Maan op n.m. 11.41, onder vjn. L28. Nieuwe maan 15 October. zien gaan. Het was >-8 October in Alk maar een kinderoptocht werd gehouden, maar naar onze meenlng heeft er nog nimmer zoo’n groote animo voor .bestaan. Het aantal deel nemende kinderen was niet alleen zeer groot, maar bovendien was er van den optocht door de deelneemsters en deelnemers veel werk ge maakt. Er waren allerlei grappige dingen uit gedacht. die de toeschouwers buitengewoon vermaakten en zelfs reden er een paar praal- Par kwartaal voor Alkmaar f2.— Voor buiten Alkmaar f 2.50 Dagblad uitgegeven door de N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger 7 a de feestelijkheden, die wij allen dankbaar mochten medevieren ter eere van de verloving van onze dierbare Prinses en Prins Bernhard, vieren wij thans 8 October. Was het ééne een feest van de Toekomst, zwaarste stormen te trotseeren. Laten wij, ieder van de plaats, die hij inneemt, streven naar een erkenning voor ons self van wat de geschiede nis van ons vaderland ons leert En wanneer we daarin worden tegengewerkt door de vraag wat bet zal baten, laten we dan denken aan deze woorden van Prins Willem van Oranje: „Men behoeft niet te hopen om te beginnen, noch te slagen om vol te houden". Hoeveel te meer gel den deze woorden voor ons, die niet gelijk onze voorvaderen in 1573, op den achttienden dag vaa de maand September terugzien als op „oen bangsten dag", maar die den asten September 1936 mochten begroeten als den blljdsten dag, die sedert vele jaren aan Oranje en Nederland werd geschonken. Burgers van Alkmaar, wij willen aan dit Vic-s toriebeeld een krans hechten en tegelijk de vlaggen van ons vaderland en onze stad doen ontplooien. Wij brengen daarmede tot uiting drieërlei: onze eerbiedige hulde aan de nage dachtenis van hen die hier en daar en ginds op de wallen van dese stad onze vrijheid hebben gegrondvest; onze liefde voor ons Vorstennuis, ons Vaderland en onze goede Stad; en onze dankbaarheid jegens den Allerhoogste, die zooveel .medelijden met dit Jölk" heeft gehad. dapper verdedigd, misschien mogen behouden!” onze burgemeester Jhr. Mr. programmaboek 1936 in. de gebeurtenissen van 1573 Alkmaar en Oranje nauw verbonden. Wfj zijn wel is waar geen Residentie, waar burgerij en Koningshuis bijna dagelijks vertrouwelijk met elkaar verkeer en; wij zijn ook geen Hoofdstad, ieder jaar met het Vorstelijk bezoek vereerd, maar niet minder dan Den Haag of Amsterdam voelt onze stede de gebondenheid met het Oranjegeilacht, Die’ band is zoo sterk, omdat hij geknoopt is in tijden van gezamenlijken druk en nood, en omdat hij gedoopt 'is in het bloed der burgerij. Dat Oranje zijn ideaal kon verwezenlijken; dat in de lage landen bij de zee een klein maar fier volk aan de wereld het toonbeeld kan geven van echte vrijheid, dat is voor een niet geririg gedeelte te danken aan „dat strijden bij de Friesche poort voor méér dan zes maal zestig jaren”. Dit jaar zal het herdenken van den historischen achtsten October met nog grooter feestvreugde gevierd worden, omdat de Vereeniging, wier egnig doel is, deze viering leiding te geven, drie kwart eeuw bestaat. Van een rommelig en rumoerig jeugdfestijn is door haar werken de 8 Octoberviering omgebouwd tot het grootsche feest van heden en het zal geen schuld van het Bestuur zijn wanneer binnen korten tijd deze achtste dag van Wijnmaand niet DE feestdag is voor ALLE ALKMAARDERS. Onder deze veelbelovende voorteekenen wordt vandaag de Ontsetdag ge vierd met een enthousiasme als nog zelden te voren. Wij vragen ons ieder jaar af, of er nog wel climax in de feestvreugde moge lijk is. We zouden zoo zeggen, dat dit jaar met zijn drie-daagsche jubileum viering het toppunt is bereikt, tenzij.... Alkmaar nog eens het geluk mocht smaken op zijn feestdag Prinses Juliana en haar Prins Bernhard dan als gelukkig Echtpaar tot zijn eeregasten te mogen rekenen. Want dan zal op de meest ondubbelzinnige wijze blijken, dat stad en Oranje één zijn, en dat de gereserveerde Alkmaarders in laaiende feestvreugde voor niemand de vlag behoeven te strijken! J rampspoeden, die volkeren bedreigen. Wij aan schouwden den strijd van volkeren tegen vol keren, en de worstelingen van volksgroepen te gen volksgroepen. Wij zagen volkeren ten onder gaan, wij zagen ook volkeren geboren worden. Alle lotgevallen, die een volksbestaan kunnen treffen, trokken aan ons oog voorbij. Voor ons is het niet moeilijk om te begrijpen, dat een volk gegeeseld of dat het gezegend kan worden. En de woorden, waarmede Prins Willem van Oran je zijn leven hier op aarde beëindigde: „Mijn God. heb medelijden met mijn ziel en met dit arm volk", woorden, die door vroegere geslacht ten en ook door ons nog in onze jeugd slechts ten deele werden begrepen, komen thans tot ons als een vroom gebed, welks diepen zin te door gronden ons geenszins moeite kost. Ja, volkeren künnen arm zijn. Arm, omdat het hun niet gegeven is bun volksbestaan naar vrijen wil te voeren, arm, omdat ze worstelen moeten tegen de machten, die hun bestaan be dreigen en hen tot ondergang doemen. Arm, omdat ze zich geroepen achten om de wapenen op te nemen tegen andere volkeren, arm, om dat de innerlijke verdeeldheid zoo groot is, dat volksgroepen met elkander in botsing komen en niet rusten voordat een schijnbare overwinning is behaald De Grieksche wijsgeer Solon heeft gezegd; „prijst niemand gelukkig vóór zijn dood”. Van een volk zou men kunnfn reggen: prijst het nimmer gelukkig. Immers wat heden onaantastbaar lijkt, kan eenmaal den onder gang nabij zijn. De leeftijd van volkeren wordt niet met Jaren, maar met eeuwen geteld. Het is in een tachtigjarigen strijd geweest, dat het Nederlandsche Volk zijh vrije volksbe staan heeft kunnen veroveren. Van 1568 tot 1648 hebben wapengeweld, onrust en onzekerheid in deze landen rondgewaard. En al zijn er daar- tusschen perioden van rustiger gesteldheid ge weest, welk een geestkracht moet ons voorge slacht hebben bezield om een zóó langdurige bedreiging te weerstaan. Nog vóór het midden van dezen strijd viel Prins Willem van Oranje, hij die door een wonderbaarlUke lotsbeschikking van een Dultsch edelman, die slechts zijn eigen belangen en die van zijn standgenooten trachtte te dienen, ia geworden de Vader des Vaderlands. Ben zlnlooae titel, een klank? Neen, een eere- naam voor hem, die een der eersten was, die de mogelijkheid van ons volksbestaan bevroed- der gelijke verhouding behoeft niet bewezen te worden. Zij is bewezen door het bestaan van Nederland als vrijen, onafhankelijken staat. On afhankelijk naar buiten, ten opaichte van andere volkeren. Maar vrij en onafhankelijk ook naar binnen, waar het betreft vrijheid van gelooven. vrijheid van denken, vrijheid van handelen, mits men zich houde aan redelijke wetten. Wie dit voor ons volk wil bewaren, of hij bestuurder of bestuurde zjj, zal goed moeten bedenken, dat slechts vasthouden aan de oude en welbeproefde waarheden tot dit behoud kan lelden. God blijve ons volk geven bestuurders, die hun bestuurs taak vervullen met .medelijden’’ voor hun volk, dat wil zeggen met Innige liefde voor hun volk en eerlijk verlangen om zijn belangen te dienen en eigen belang te vergeten. Maar God blijve ons volk ook geven het waarachtig besef van* eigen onmacht bij naderend onheil, indien het niet in staat is de behartiging van zijn belangen aan de besten toe te vertrouwen. Een dergelijk samengaan, ten dergelijk schen ken van vertrouwen en waardig zijn om ver trouwd te worden, het lijkt alles te schoon om waar te kunnen zijn. Maar de geschiedt nis be-’ wijst ons dat het bestaan kan en dat het de grootste bedreigingen vermag te weerstreven, de dachtig luisteren naar het inderdaad goede con cert, dat gegeven wordt. De Hofpleui-commlssle heeft intusschen op de bovenzaal van Centraal het ïbestuur der 8- Octobervereenlging ontvangen en dan trekt een lange en feestelijke stoet door de straten. De buurtcommlssies gaan eikaars werk bekijken en bewonderen. Het is zoowaar een echte op tocht, met feestrjjtuigen, heele hooge hoeden zou er dezen avond nog wel een enkele van Vanmorgen om 8 uur werd op de Steenenbrug de reveille gehouden door de muziekvereeni- glngen St. Louis en Soil Deo Gloria en een paar honderd schoolkinderen, die vlaggen en aardige versierselen met zich droegen. Een aardig iets was, dat men een aantal kinderen leuk ver sierde letters liet meevoeren, die tezamen het „75 jarig Jubileum" vormden. De politie had voor een keurige afzetting ge zorgd, zoodat alles in de volmaaktste orde ver liep. Nadat de muziek een vroolijken marsch had gespeeld zongen de kinderen het Victorie lied en het nieuwe Alkmaarsche vlaggelied, dat de melodie heeft van „Neerlands vlag je bent mijn glorie", bij welk laatste lied tie kinderen keurig op de maat met vlaggen zwaaiden. De leiding van re reveille berustte bij den heer Corn. Jonker. wagens mee. Voorts waren door verschillende vereenlglngen heele groepen afgevaardigd, die aan het geheel nog meer aanzien gaven. Het aantal versierde fietsen en vliegende hollanders was zeer groot. Onder dese categorie kon man tal van heel mooie exemplaren aantreffen. De stoet, waarin de muziekkorpsen St. Louis en Soil Deo Gloria meeliepen de stoet was zoo lang dat twee korpsen meer dan noodig waren trok van het Doelenveld langs de vol gende straten: Lombardsteeg. Ged. Nieuweeloot, Hofplein, Marktstraat, Waagplein (Zuldsjjde), péidsen. Hekelstrut. Verdronkenoord, Kraanbuurt, Langestrut. Pastoorsteeg. Breedstrawt, Schou tenstraat, Langestraat. Kerkptein, Gasthuis straat, Zevenhuizen, Bergerbrug, Geesterweg, Scharloo, Berfrerweg, v. Teijllngenstraat. Foree- tuzstraat. Stationsweg, Spoorstraat. Geestersin- gel. Tesselsche hek. Paardenmarkt, Konings weg. Zooals gezegd, was er zeer veel publiek, zoodat de politie, die in grooten getale aanwesig was, heel wat te doen had om opstoppingen te voor komen. Niettemin verliep alles ook nu weer heel rus tig en Bonder moeilijkheden. De optocht werd een groot succes en dat was het verblijdendste van allen Onnoodig is het haast nog te ver melden, dat dit succes niet het minst te danken was aan het buitengewoon fraaie weer De stralende son gaf aan dezen optocht wel een bUaonder feestelijk karakter. 3 In dichte rijen stond het publiek langs de straten opgesteld, toen de kinderoptocht door de straten trok. Het wu een buitengewoon fleurig gezicht, al die blijde kinderen in allerlei costumeeringen voorbij te i niet de eerste keer, dat op Pnidsen, St. Annastraat, Verdronkenoord (Zuid zijde), Kraanbuurt, Langestraat, Payglop, Rid derstraat, Oudegracht N. Z. tot Rltsevoort. Oudegracht Z. Z.. ZUverstraat. EmmabrugC Nleuwlandersilngel, HeUooërbrug, Ritsevoort. Choorstraat, Laat. Boterstraat. Langestraat, Hoogstraat. Ged. Nieuwesloot, Hofplein, Korte Nleuwesloot, Koningsweg, Paardenmarkt. Na den lampionoptocht Is meteen het Hof plein tot den laatsten vierkanten centimeter gevuld met toeschouwers, die mln of meer un de n. Die van het oogenblik af, waarop dit in zicht hem vervulde, nu met terzijdestelling van eigen belangen, zich heeft ingespannen naar alle kracht om de poort, die dit volk naar een on afhankelijk bestaan zou voeren, te openen. En die midden in dit werk ons ontviel en irj het besef van de tallooze moeilijkheden, die hem als onsterfelijke ziel en zijn volk als worstelend volk wachtten, stierf met op de lippen een bede om bijstand voor zich en voor zijn arm volk. Wèl heeft God medelijden met dit volk ge had. Éet heeft zijn vrij en frank bestaan mogen vestigen en behouden, het heeft zich mogen ontwikkelen tot een in velerlei opzicht kundig volk, dat door de eeuwen heen, hoe vaak ook bedreigd, ja zelfs eenmaal den ondergang nabij, zich heeft kunnen handhaven. Dit te gedenken is een uiting van dankbaar- heid en dankbaarheid voor het goede, dat men mocht ondervinden, is een plicht, dien wij niet genoeg kunnen betrachten. Maar in onze tijden, waarin de volkeren zich voor nieuwe problemen, moeilijker dan ooit te voren, zien geplaatst en ook ons volk behalve den druk der economische crisis de bedreiging den onrust om zich heen ondergaat en bovendieif wat de Interne ver houdingen betreft, wellicht voor gelijke vragen zal komen te staan als reeds zoo menig ander volk, ontstut er voor lederen staatsburger een even ernstige plicht en wel om te overdenken op welke wijze het volk, waarvan hij deel uit maakt, zijn onafhankelijkheid naar bulten, maar ook naar binnen als volksgeheel tegenover de deelen, wabruit het is samengesteld, het best zal weten te behouden. En vooral is dit de plicht van hen, die geroepen zijn om in eenige TuncOie de volksgemeenschap te leiden en te besturen. Wie zich van dien plicht bewust is, zal niet mo gen nalaten zijn bljkken naar het verleden te richten, teneinde door dien terugblik naar bet verleden tot bet begrip te komen van wat het heden behoeft. Daarom blijft steeds de .eschle- denis van ons volk van eminent belang. Zij leert ons, gelijk uit het beleg en het ontzet van Alkmaar blijkt, dat de verdediging van eesyeer- lijke zaak, mits vastberaden en in eendracht ondernomen en gepaard gaande met volkomen vertrouwen in hen, in wier handen dé leiding berust, tot onverwachte resultaten kan voeren Waarbij komt dit vereischte. dat de luUtbe- doelden, de bestuurders, bekwaam zijn en vol komen onbaatzuchtig, niet dus denkende aan eigen belang, noch aan groepsbelang, maar aan de belangen van het volk in zijn geheel. De ware democratie nadert dicht de ware aristo cratie, omdat macht, die men vrijwillig uit handen geeft en legt in handen van de besten, het meest zal vermogen te bereiken, indien slechts de besten die macht aanwenden cn ge bruiken met den heiligen wensch in zich om hev geluk van bet geheels volk te bevorderen. Een dusdanige verhouding is eenmaal in tij den van worsteling en nood tusschen Neder land en Oranje gegroeid. De waarde van een jj het Victorlebeeld heeft Mr. C. J. A. de l-< Lange de volgende rede gehouden. i-P lederen keer, dat wij bjj dit Vrijheids beeld tezamen komen, zijn we een jaar verder verwijderd van het historisch gebeuren, welks herdenking bet- doel van deze samenkomst is. Het ware te verwachten, dat daarmede de be- teekenls van Alkmaars belegering en ontzet tel ken male zwakker tot ons zou spreken, moei- Hjker voor ons zou zijn te verstaan. WU kunnen het tegendeel constateeren. Hoe valt dit te ver klaren? In tijden, waarin volkeren leven In eendracht en vrede, in voorspoed en welstand, zal óf het inzicht omtrent de beteekenis van een vrij heidsstrijd zoozeer zün vervaagd, dat de behoefte aan een herdenking niet wordt gevoeld, óf wat ook mogelijk is, ral bet besef omtrent die be teekenis niet voldoende klaar zUn om tot een werkelUk doorvoelde herdenking te ge in het verleden zUn er Jaren geweest, dag was gelijk aan in, waarin door een Kier een streven juiste, raken. waarin de 8ste October eei andere dagen, maar ook ja luidruchtige feestviering z. naar werkelijke herdenking deze dag zich van andere dagen onderscheidde. In onze tijden zUn eendracht en vrede gewe ken en ontbreken voorspoed en welstand. Jaren lang reeds aanschouwen we rondom ons oe jaren tusschen beide, wat staan ze nauw met elkaar in verband. Had Alkmaar indertijd niet wij Oranje Hoogste baro wtt. Laagste baro fjord. Verwachting: Zwakke Noord-Oostelijbe tel wind, helder tol licht Iroeg i rat ww.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1936 | | pagina 3