aan Het Koninklijk bezoek Rotterdam t goederenverkeer met Duitschland r Zegen van de ge schiedenis - TEGEN PRIJSOPDRIJVING REGEERING ANTWOORDT TWEEDE KAMER HET OPROEPEN IN MILITAIREN DIENST ENKELE INDRUKKEN -Restaurant DOltRIUS M.S. Vaarbtfrgwai Amatordaas. ZATERDAG 10 OCTOBER 1936 VAN WEEK TOT WEEK <f« K.P.M. p. Verbouw fabrieksaardappelen De heffing op boter I De valutamarkt .1 w Economische parade BUITENLANDSCH FRUIT S. O.S. 4 Opheffing crisisheffing bepleit Katholiek onderwys in nood f Geen prijsstijging van bruinbrood Exportpremies mogen niet ernstig schaden Voor 1937 kan de minuter nog geen toezeggingen doen Voorgesteld wordt aan art. 187 der Grondwet een ruimere •trekking toe te kennen, I Alle roode zurigheid ten spyt, juicht de Maasstad *t ver loofde paar hartelyk en spontaan toe tvat de belangen der industrie betreft, een o plotting moet zoovéél mogelyk het algemeen belang benaderen Speciale maatregelen Maandag ingevoerd? Geen verhooging van den tarwe richtprijs -Depreciatie van den, gulden met 22 pCt. Schip voor te Textielfabrikant krygt een miniaterieele waarzehuwing Belangen der industrie Br O' '.1 eens I worden genomen, dat de t be ll O curreeren de vraag, at men een prijs- i i K t k zy mag Prins Bernhard wel zeer hebben ge boeid zy moge hem bybiyven als de herin nering aan een diep inzicht in een der bron nen van onze nationale welvaart. De heffing op boter en de vervoervergunnlng voor btfltenlandsche boter is voor de week van 11 tdt-en met 17 October vastgesteld op f 0.75 per K.G., behoudens tusschentydsche wijziging. aan dit verleden. V^j dit voorbeeld I I r l i l t - I 1 1 I I |k steng en het „een in -i politiek dé noodzakelijkheid schept door heffingen aan de grens het prijs- Heel Rotterdam viert de inkomst van de vorstelijke familie. Alle roode zurig heid is vergeten men houdt van dat gelukkige stel daar op het hooge bal- con. Daar vergeet Rotterdam zijn zwa re zorgen voor. In de roode stad lééft koningsliefde. Dat is er niet uit! Een verlaging van bet huidige voerrecht op een in de U te bereiken 1. In verband hiermede heeft dé* minister niet het voornemen den tarwerlchtprys te verhoo- gen. De onzekere toestand voor het’jaar 1937 maakt, dat htf tot zijn spijt nog geen toezeg gingen voor hot jaar 1037 kan doen. Wel ligt het niet in zijn voornemen, belangrijke wij zigingen aan té brengen en, zoodra de toestand gestabiliseerd is, hoopt hij nader zijn stand punt bekend te maken. V Het ligt voor do hand, dat de regeering na kennisneming van dK advies geen reden heeft gehad, haar eenmaal ingenonven standpunt te wijzigen. Niettemin heeft de regeering er zich mede kunnen vereenlgen, een wjjriging van art.. 187 der Grondwet voor te stellen, welke aan dit artikel een ruimere strekking toekent. Hieromtrent wordt verwezen naar de veer. stellen tot verandering in de Grondwet. En als de Koninklijke Familie eenmaal bin nen de stad is aangekomen, als de burgemees ter zich in zijn ambtsgewaad met Hare Majes teit naar de boot begeeft, gevolgd door Prinses JuBana en Prins Bernhard, als het schip met den koninklijken standaard, omringd door de zwarte booten van de havenpolitie, door het donkere water stevent, als de auto’s tusschen 'de' opgepakte menschenmenlgte rijden, als de vorsten op het balcon van het raadhuis ver schijnen, dan kent het enthousiasme nau welijks grenzen, dan is het alsof de norsche, bonkige Rotterdammers geheel in den geest van de Hagenaars gaan leven, in den geest van die eerste dagen toen de verloving van de Prinses net bekend was geworden, toen men in een wildenéoranje-roes langs het paleis trok om het paar te zien. Alles doet ook hier mee. Jong en oud. Het ligt in de bedoeling van de regeering maatregelen te treffen, dat ook een prjjsver- hooglng van bruinbrood zal kunnen worden rij is daarom een regeling in voor- pArdoor de bereiders van tarwe- gelegenheid zullen worden gesteld r.C.-tarwe .tegen een gereduceerden Wat een parade, een vlootschouw voor het leger beteekent, dat beteekende de rond vaart van de vorstelijke personen voor Rotterdam. Dit was een economische pa rade, een vlootschouw van Rotterdams nij verheid, van den Rotterdamschen arbeid. Cl ROTTERDAM, 9 October. Feestelijk heeft de Maasstad de vorstelijke personen het jonge vorstelijke paar vooral-ingehaald en gehuldigd. Echt op z n Rotter- damsch, de volle aandacht vragend ook voor den ernst, van het leven, voor den arbeid, voor het zwoegen de leven van den werkdag, van de donkere haven. De gulden legde Vrijdag aanvankelijk een iets zwakkere stemming aan den dag. Het Pond Sterling nl- boekte na het officieel slot van' gisteren (9.19M) een verbetering tot 9.20 S 9J2H. terwijl de Dollar zich op de prijzen 1.87?;—1.88 M ruimschoots op het slot van gis teren (1.87 7/8) handhaafde. Later gold voor het Pond 9 25 en monteerde de Dollar tot 188 4. De Dollar noteerde officieel 1.88H, hetgeen een waardevermindering van den gulden uitmaakt van 22 pet. In de haven staan de matrozen van de „Prin ses Juliana” in het want en brengen van dAAr uit het saluut. De Slamat zat vol wuivende menschen. Langszij van onze boot vaart een en thousiaste oude schipper in een héél kleine schuit, een roeiboot haast met een motortje er in. dapper mee op. De eenlge versiering aan zijn primitief vaartuig is een groote oranje vlag, die h|j aan een geïmproviseerden mast heeft be vestigd. En wapperen, dat het ding doetl Alles doet mee! De bootslui op de kade pra ten er over na in hun kroegen. Ze hebben de Koningin gezien én den nieuwen Prins. Allerlei spontane blijken van sympathie treden den vor sten op hun rijtoer tegemoet. Het hoofd van *n school heeft een groote teekening van Prins en Prinses gemaakt. De kinderen hebben deze al- in het oog houden, dat zQ.' behalve met de Nederlandsche, ook met den prijs van derde landen, waarvoor tnvdlercontlngenten rijn vast gesteld. moeten Het gaat niet ---- verschil door een nefflnft moet compenseeren. doch om de vraag, In hoeverre de door Dultsch- .land gevoerde politiek de noodzakelijkheid schept, door heffingen aan de grens bet prijs peil In Nederland voor enkele artikelen te ver- booeen «a. e In de Memorie van Antwoord inzake het vbtsontwerp tot verhooging van het achtste hoofdstuk der rijksbegrootlng voor het dienst jaar 1938 zegt de minister, dat. zooals hij in de vergadering van de Tweede Kamer van 13 Maart 1936 in het licht heeft gesteld, art. 187 der Grondwet de indiening van een wetsontwerp tot regeling van het onder de wapenen blijven van dienstplichtigen voorschrijft, als zich het geval voordoet, dat dienstplichtigen, die niet in wer- keiyken dienst zijn, buitengewóón onder de wa penen worden geroepen. De maatregel, genomen bij het Kon. Besluft van 11 Maart 1936 strekte slechts om. zekere groenen van dienstplichtigen, die om een andere reden in werkelijke»* diénst waren, in verband met bijzondere gebeurte nissen voorlooplg in wezkelljken dienst te h o u- d e n. Deze maatregel had geen betrekking op dienstplichtigen, die niet in werkelljken dienst waren, en een oproeping in .werkelljken dienst, gegrond op buitengewone omstandlgne- den. heeft toen ook niet plaats gehad. Een en ander wn voor de regeering aanlei ding om het Indienen van *n wetsontwerp, al» In art. 187 der^Grondwet bedoek^ niet te bevor deren. - Bij de over dit vraagpunt in de bedoelde ver gadering gehouden gedachtenwisseling heeft de minister twgeaegd.^de zaak nader in beschou wing te zullen nemen. Alvorens haar standpunt nader te bepalen, heelt de regeering het wen- schelUk geacht, het vraagpunt voor te leggen aan den Raad van State. Uit het advies blijkt, dat de Raad van State eenzelfde meening is toegedaan als de regeering. schen allerhande avonturen, die binnen het be reik van onzen wil liggen. Zoo la de werkelijk heid. Tegenwoordig hoort men lethaal men opklinken, die zich verheffén feit, dat Europa „een verleden” heeft, Jtls wjj de Geschiedenis maar konden vergeten, zoo oordeelen deze kortzichtige bewonderaars van het romantische avontuur, dan zouden wij een „gélukkig volk zijn. Deze dwaze opvatting is niet nieuw. Ze kwam reeds tot uitdrukking in den kreet van Jean Jacques Rousseau: „Weg met de beschaving! Terug naar de natuur!" Wie zoo spreken, hebben echter nauwelijks eenig idee van hetgeen zij zouden prijsgeven, Indien wjj wbrkeiyk schoon schip” maakten, de be- schavlngsgoederen overboord gooiden en de geschiedenis vergaten! Een mooi voorbeeld van deze ziekelijke men taliteit leverde de oorspronkelijk katholieke schryvjr Albert Helman, toen hy deze maand in de Kroniek voor Kunst en Kuituur zijn oor deel uitsprak over het verwoesten van talrijke oude en waar j schltterei vernietig! ieder noi De Minister van Landbouw en Vlsscherlj heeft besloten voor 1937 den verbouw van 2000 HA suikerbieten in de veenkoloniën te ver vangen door 3000 HA.! fabrieksaardappelen. Het areaal Voor fabrieksaardappelen voor 1937 wordt dus vastgesteld op 23000 KA. Inderdaad is het. bouwen van een schip voor de KJ»M. in Duitschland in belang rijke mate aan den Indlschen export ten goede gekomen. Gelijktijdig heeft genoem de reedery echter ook weer schepen bij Ne derlandsche werven.-besteld. De transactie, waartoe overigens eht initiatief van par ticuliere zijde uitging, werd met medewer king van 'de regeering echter In zoodanige banen geleid, dat in edn ruimer verband ook de mogelijkheid voor extra export van Nederlandsche producten werd geopend. DiÉtsche in fer komt de regeering voor als iwoordige omstandigheden niet tot de door de Dultsche regeering leende exporttoeslagen. Er is dan ook niet gelaten daartegen zeer ernstig bezwaar maken. Vergeten mag echter niet Worden, dat deze toeslagen voor het overgroote deel een gevolg zijn van het kunstmatige prijsniveau in Duitschland. FLATS DU JOUR Ijl IA CARTS De Ned. bond van grossiers in versche zuid vruchten, de nieuwe zuidvruchtenbond. het college van importeurs, de Ned. bond van gros siers in aardappelen, groenten en fruit, de Ned. R.K. bond van kleinhandelaren, de Chr. bond van kleinhandelaren, de bond van kleinhande laren in aardappelen, groenten en fruit in Ne derland. de scheepvaartvereenlglng Hudlg en Pieters, de NV. Ned. fruit Wharf, Hoek van Holland, de HoUand-Amerikalyn en de Cen trale. RK. en Chr. transportarbeldersbonden, hebben als belanghebbenden bjj den import van versch fruit een adres gericht aan den minis ter van Landbouw, waarin zij onder de aan dacht van den minister brengen, dat de con sumptie van goed fruit een primair belang is voor de volksgezondheid. In dit verband wordt in het adres gezegd, dat Nederland een slechte oogst heeft van winter fruit, waardoorde prijzen, welke betaald wor den voor dit fruit zeer hoog zijn. Zij verzoeken de heffing op geïmporteerde appelen en peren van 4 cent per K.G. bruto zoo spoedig mogeUjk op te heffen. leraardigste schets op een bord meegedragen en staan ermee langs den weg. Honderden men schen hebben periscoopjes gekocht om toch vooral goed te kunnen zien. Honderden loopen met vlaggetjes, die ze zwaaien als de stoet pas seert. Wanneer boven de balcondeuren van het stadhuis maar net opengaan klinkt er al een gejuich, dat machtig en haast ontembaar aan zwelt als het verlodïde vorstelijke paar wuivend naar buiten treedt. Meisjes met oranje-sjerpen zwaaien met bloemen. Alles roept en juicht: Leve de Koningin, *leve de Prinses, leve Prins Bernhard! Ziedaar in grove woorden weergegeven de miskenning van den zegen der geschiedenis, waardoor bet verstand van den modernen mensch wordt verbijsterd! De moderne mensch wil gelukkig zijn. Goed. Dit is een redelijk ver- ■langen. Het werd lederen mensch ingeschapen, en zonder dit verlangen zou de mensch afzon derlijk, en de menschheld in haar geheel, het einddoel niet kunnen bereiken. Maar de moderne mensch, die alle banden van godsdienst en moraal verbroken heeft, wil nu ook den band met het verleden breken/ met dat rjjke verleden, vol rampen en oorlogen, vol uitvindingen en ontdekkingen, vol schande en vol roem. Want dit verleden stelt den mensch verantwoordelijk. Door den zegen der geschie denis, die geweldige ervaring der eeuwen, zijn wij aansprakelijk'voor de toekomst. De moderne mensch wil deze aansprakelijkheid van zich af- schulven. Hij meent, dat hij opnieuw beginnen kan, met de schoone lel!* Hij wil blij en onver antwoordelijk leVen. Hoe «lis Is de Katholieke Kerk, die ons eer bied leert voor de Overlevering! Hoe begrijpt zij dén zegen van het voorbije, hoe huldigt zij in haar heiligverklaringen en feesten de lessen der voorkomen, bereiding, meel In om prijs te ontvangen. Op een bespreking, welke Zaterdagmorgen met de molenaarsbonden zal worden gehouden, zullen* definitieve voorstellen worden vastge steld, waarna verwacht mag worden, dat deze nieuwe regeling a.s. Maandag In werking zal kunnen treden. De regeering geeft toe, dat de concessies, m Duitschland op het gebied van de gecon senteerde goederen gedaan, gaan ten koste n de producenten in Nederland van deze goe- ren. Intusschen mag niet worden vergeten, kt deze contingenten in vele gevallen lager :gen dan in de voorafgaande verdragen. De ntingenten worden ieder jaar weer opnieuw toetst, doch men moet met een zekere con- luïtelt in die verdragen rekening houden, ft betreft hier dus in den regel niet het ge- n van nieuwe concessies, doch het «fwegen n vroeger gegeven concessies tegenover de ordeelen, die van de tegenpartij worden ver- Dlt gaf in Alle oprechtheid uiting aan den hast tegen het verleden^ dat op ons drukt met den last van duikenden' jaren; waardoor onze weg gedetermineerd is en wjj zelf verlamd worden, niet meer in staat, een jong volk te «leken,''dat bljj en onverantwoordelijk leeft. De exportpremies mogen niet op zooda nige wjjse worden toegepast. vdot hierdoor ernstige schade aan het Nederlandsche be drijfsleven soa worden toegebracht. Op dit gebied wordt dan ook regelmatig overleg met de Dultsche regeering gepleegd, ten •inde de schadelijke gevolgen van dit systeem te versachten. nis maakt, niet den harteklop van zijn bedrij vigheid had laten voelen, hen niet bij de bron zelf had gebracht waaruit zijn welvaart voort kwam en waarin zij helaas de laatste jaren weer verdween: de haven. In de rondvaart over het water lag eigenlijk het hoogtepunt van bet bezoek. Langs de route van de „Stad Rotter dam” lagen kranen, grijpers, bokken en eleva tors, jachten, mail- en handelsschepen onder eigen en vreemde vlag in bonte verscheiden heid zóó opgesteld, dat de vaart erlangs een bijzonder moot en vrij volledig beeld van het heele havenbedrijf gaf. Zelfs een baggerzuiger was erbij, die op het moment, waarop de koninklijke boot passeerde. In werking werd gesteld en een krachtige wa terstraal naar buiten spoot, die schuimend in de haven terugviel. historische kunstschatten In Spanje, -achtige kathedralen, rijke gebouwen, mS^eeldhouwwerken eenvoudigweg Hij betreurt dit niet, zooals afful mensch. rijj vindt bet een ge zonden toestand. Immers: „wat hebben wij nog met dien ouden rommel te maken?". Deze „afwijkende" meening motiveert hij na der. Hij schrijft nJ. over deze woorden: „Wat gaat ons die oude rommel nog aan?” het vol» gende: M^e be- tl uitvoer /eest. Om !t uit het oog de commissie eZsterk opgevperde tschland valt, 'welke idsch-Dultsche han- y7stempel heeft gedrukt de clearing is voor het 1 -gevolg van de daling van 1 Invoer van Dultsche goederen hier te ring is van meening, dat het niet moet worden geacht; dat tegen het 1 booten, van de torens, .flapperend in den wind. Groote plezierbooten, volgepropt met menschen, stoomen voorbij den ouden aanleg steiger van de HollandAmerika Lijn by het Maasstatlon, waar de koninklyke trein tegen half één wordt verwacht. Naac .wy vernemen, heeft de minister vap Handel, Nijverheid én Scheepvaart,op grorid van het resultaat van een Ingesteld accoun tantsonderzoek naar de hoogte van prijzen aan een Nederlandschen textielfabrikant een tele grafische waarschuwing doen toekomen en on- middeliyke herziening der prijzen geêischt. De regeering heeft een open oog foor de oeliykheden, die zyn ontstaan met betrek- ver- na- te nister van LandËouw en Vlsschery geantwoord, dat deze vragen zyn Ingezonden vóór de waardeverlaglng van den gulden. Deze verla ging en de daarop gevolgde regeerlngsmaat- regelen hebben ten gevolge gehad, dat in de onderlinge verhouding der graanprijzen wysl- glng Is gekomen. Voor het gouduitvoerverbod - was Ingesteld en by de toen geldende prijs verhoudingen was er ongetwyfeld reden, om, zooals de heer Droesen stelde, te verwachten, dat de uitzaai van tarwe voor het oogstjaar 1937 aanzienlyk zou afnemen. Daarbij moge niet worden vejgeten, dat de pYyzen van rogge en speciaal dié van gerst toen vry aan zienlijk waren opgeloopen boven die, welke de minister had gegarandeerd. Door de op de de preciatie gevolgde maatregelen Is aan dese bij zondere aantrekkelykheid van den gerstprys een einde gemaakt. De positie van den haver- verbouw is thans wel iets gunstiger geworden. Het prysverloop van dit gewas volgt de mi nister zeer nauwlettend. Ook in bet jaar 1937 dienen de landbouwers rekening te houden met de prijzen, zooals de minister die voor den tyd'van ckle jaar heeft gegarandeerd en dienen zy niet uit te gaan van de hoogere prijzen voor gerst en rogge, dMio '.slechts korten tyd hebben gegolden. By de tegenwoordige prijsverhoudingen op de werelchnarkt is het zonder eenlgen twyfel in het belang van het land, dat de tarwever- bouw niet woi-dt Ingekrompen. Men dlpnt even wel te bedenken, dat deze prijsverhoudingen allerminst vastliggen, daar de mogelijkheden van verschuivingen verre van denkbeeldig zyn. By de vóór de depreciatie van derf gulden geldende prijsverhoudingen stelde de vervan ging van tarwe door andere granen Inderdaad zwaardere elschen aan het Landbouwcrisis fonds. Door de thans genomen maatregelen la dit sindsdien gewyzigd. Voor het oogstjaar 1937 durft de minister geenerlei voorspelling te doen. De minister vreest, zooals uit het boven staande volgt, een omzetting van den uitzaai niet. Hy vertrouwt, dat de landbouwers vol doende rekening zullen houden met het gege ven antwoord en niet,tot een overgang, als la de vragen wordt verondersteld, zullen beslui? ten. v geschiedenis! Baar traditle-begrip heeft In Europa de beschavüjgSjaees*ei^aajgAto-l»«*’ heeft ons de vefanWBSrdeUjkheld bjjgebracht voor de toekomst, zy weet, dat “bet verleden niet ongedaan kan worden gemaakt, maar zy beiydt: Ik geloof In de vergiffenis der zonden. Het kwaad kan vergeven worden. Het goede kan tot voorbeeld strekken. Maar kwaad en goed zyn er, opdat wy zouden leven met ver- antwoordeiykheld, met heiligen moed, met ge- lodrig vertrouwen. De moderne mensch, die bil) wil zyn zonder zulke verantwoordeiykbeld. is in den grond een lafaard, al schreeuwt hy nog zoo luid van de daken, dat hy „moedig" gebroken heeft met „het verleden". Ook dit verleden is van ons. Het is een Godsgeschenk, wy zullen het dank baar aanvaarden, ter leering en ter waarschu wing. Rotterdam zou zichzelf niet zyn geweest, wanneer het den vorstelyken bezoekers, vooral den Prins, die voor het eerst met de stad ken- l In aansluiting op ons artikel, eenlge dagen geleden in dit blad verschenen over den nood van de R. K. Oostersche scholen in Turkije, Griekenland en Trans-Jordanlé, mogen we u zeker nogmaals beleefd herinneren aan ons verzoek om uw onontbeeriyken steun. Wat moet er van hen worden, wat zal de toekomst wezen voor de Katholieke Kerk, die in die landen toch al onder zooveel moeliykheden gebukt gaat! Ouders, denkt aan onzen eigen rijkdom van ons Katholiek Onderwijs en helpt in dankbaar heid en ter liefde Cocls. zooveel gy kunt. Uw giftene, groote en kleine, kunnen worden opgezonden- ofwel per giro: 138750 ten name van „Stichting Apostolaat der Hereenlglng”. 's Gravenhage, met by voeging „voor de Ooster- sche scholen"; ofwel per postwissel ten name van Mr. H. v. Haastert, Bezuldenhout 78, 's Gravenhage. Namens bet „Apostolaat der Hereeniglng” Pater H. V. Keulen CasJL, voon. Pastoor Scholtens, secr. Heel de stad leeft in enthousiasme. Langs de straten, waar vanmiddag de vorsteiyke per sonen voorby zullen ryden, staan in den mor gen al honderden menschen te wachten. In de havens worden de schepen gepavolseerd, terwyi zy opvaren langs de route, die straks de ..Stad Rotterdam” niet haar hooge gasten zal 'nemen. Duizenden staan langs de kaden te kyken over hét rusteloos woelende, grau- Aan avonturen, bulten onzen wil, we water, dat op leder van rijn golfjes een Aan •TOm.ureo. «onnestraal weerkaatst. Vlaggen, vaderiand- ache driekleuren, oranjedoeken wapperen van de gebouwen langs den kant, van de kranen, van da masten, van de veren en de sleep- Naar aanleiding van de vragen van bet Tweede Kamerlid Droesen betreffende ver hooging van den tarwerichtprys, heeft de ml- Wat het In overweging gegeven denkbeeld betreft om den Invoer uit Duitschland, voor zoover deze met exporttoeslagen wordt gehand haafd, te belasten met Unterschledsbetraege. gelyk aan de in Duitschland betaalde premie is de regeering van meening, dat dit middel niet anders dan in uiterste noodzaak in over weging kan worden genomen. Men moet by beschouwingen over de Dultsche prijzen steeds Aan de memorie van antwoord in zake het wetsontwerp tot goedkeuring van het Nederlandsch-Dultsch verdrag nopens dé regeling van het coederenverkeer voor het jaar 1938.' 23 December 1935 te Beriyn ge sloten, Is het volgendé ontleend: Men dient cle dallhg van den uitvoer naar Duitschland te bezien in het. kader van de daling van den totalen Nederlandschen uit voer, welke van -J929 tot 1935 naar de waarde 68 pet.' bedroeg. Ook moet by'"een vergeiyklng in aonmétvng worden genomen, dat de Dex vlsenbewirtschaftung In Duitschland éérst to Augustus 1931 werd Ingesteld. De regi van meerilng^dat andere factoren tallngsmoeilljkheden op den gedai naar Duitschland vat^lnvloed zyn een voorbeeld te noemen, mag n}e worden verloren, dat In de d^er aangehaalde jaren 'juist agrarische protectie In r op het geheel der Neder delsbetrekkingen hai De achterstand vap grootste gedeelte een den lande. De re, jzltgeslotc H einde van het loopende Jaar de op het Sonder- konto en TreuhandkonÉo uitstaande achter stallige vorderingen van Nedterlandsche ex porteurs zullen zyn aangezuiverd. Indien zulks het geval is, zal het handelsverkeer daarvan In de toekomst een gunstigen invloed kunnen ondergaan. Wat de naaste toekomst betreft, merkt de regeering op. dat voor het derde kwartaal 1938 de betalingscontingenten voor het eerst niet zyn verlaagd. Dit kan worden toegeschreven aan het betrekkeiyke evenwicht waarin zich de Nederlandach-Duitsche clearing momenteel bevlrfBt, zoomede aan de verlaagde raming van enkele rentebetalingen. Dat door bet toetoten van Invoer uit Duitschtond belangen van de Nedertond- oche indust^Mriwad kunnen werden, ontgaat de rel^^g niet. Daar staat ech ter tegenover, dat indien deae offers niet gebracht aondén worden, andere belangen wellicht in sterkere mate zonden kunnen worden getroffen. De regeering heeft hier bij tot taak, de wederzfjdsche belangen te gen elkander af te wegen en een optoasta* te vinden, die het algemeen belang zooveel nsogetyk benadert. - elukklge volkeren, zoo wordt wel f gezegd, zyn volkeren, die geen geschle- denis hebben. Inderdaad, hierin schuilt een kem van waarheid, want hetgeen wy de historie noemen, te meestal het relaas 'rener langdurige opeenvolging van rampen en be proevingen, van oorlogen, misdaden, verschrik kingen en gruwelen. Maar een volk, dat sillk een geschiedenis nieb jieeft, of er zich niet levendig van bewust is, zal ook een volk zyn zonder cultuur en een volk, dat in het groote samengaan der volkeren geen beteekenis heeft, wy wyzen met minachting op Men man of de vrouw „die een verleden beeft", ai te misschien arme minachting in zulk een geval zeer on rechtvaardig. wy voelen echter hlerby hetcon- heretelbare, het vaststaande en onherroepeiyke van* de voorbije feiten. Tegenwoordig mag zoo iemand dan al goed oppassen, het feit, dat hy (of zU) een „verladen" beeft, blyft voor ons bewustzyn bestaan. Er is niets meer aan z te veranderen. Wat eenmaal gebeurd Is, biyft ge beurd. Het kon berouwd en beweend, betreurd en uitgeboet Worden, maar als feit is het niet meer ongedaan te maken. Het drukt op de her innering. Het teekent de persoonlykheid. Het schept een verwijdering tusschen dengene, die ■ledAi heeft" en al de andere meóschen maatschappy. Het scherpst wordt dit uiteraard gevoeld door iemand, die inderdaad „een verleden heeft”, zooals men het noemt, en die maar liefst dit pyniyke verleden onge daan zou maken, om met een schoone lei op nieuw te beginnen, van voren af aan. Hoe bli jer 'enitjut zoo i*MWjL-<le onmogeiykheid. Hy zit nu eenmaal vast aan dit verleden. Met opzet kagen ^y dit voorbeeld van iemand, die „een verledën heeft,” alvorens na der In te gaan op den zqpen der geschiedenis. - Want evenals een enkel, afzonderiyk mensch. hebben ook de menschengroepen, en* met name de volkeren „een verleden” en dit verleden Is évenzeer .on verander lyk en onherroepelijk. Het volk, dat heelemaal geen .verleden 'heeft; dat als het ware onbewust 3an den dag In zien dag lééft, dat door niets herinnerd wordt aan zyn geschiedenis, moge daarom een gelukkig volk worden genoemd, dit neemt niet weg, dat wjj onwillekeurig ew natuumoodzakelyk onze voorkeur toekennen aan het redeiyk historisch besef boven dien Zoogenaamd gelukkigen toe stand van onbewustheid en cultuurloosheid. Want wat beteekent de geschiedenis voor ons? zy is de som der ervaringen, van het menschelyk geslacht. Zy bevat voor ons de lessen en de waarschuwingen, die onze ver- antwbordeiykhelQ versterken en ons een Idee geven van de wyze, waarop wy ons als volk hebben te gedragen, zy maakt ons vertrouwd met de mogeiykheden van onzen geest, zy verhoogt in ons .den eerbied voor de mensche- lljke waardigheid, zy verlost ons van de bar- baarsehheid. Een volk Bonder geschiedenis is een barbaarsch volk. Een volk, dat „een ver leden” beeft, an zldh van dit bezit bewust is, ook al moet het zich misschien schamen over een groot stuk van zyn verleden, is een volk met beschaving. Vaak hoort men zeggen, dat de primitieve volksstammen In verre landen toch zoo avon tuurlijk leven, wy, hier In Europa, met onze regelmaat kennen het avontuur niet meer, doch ginds, aan de grens van de oerwouden, daar leeft men nog waariyk avontuurlijk en roman tisch. Degene, die zoo spreekt, benydt de „wil den", de onbeschaafde volkeren, omdat zy zich nog voluit kunnen uitleven, en niet door aller hande maatschappehjke barlden en voorzorgs maatregelen in hun bewegingen worden lemmerd. Dit te wel een heel rare opvatting van avon- tuuriykheid! Want als het er op aan komt, leeft de wilde veel meer gebonden dan wy. De grens zyner mogeiykheden te veel eerder be reikt In zyn bewegingen te hy by ons ver geleken veel meer beperkt. Hy heeft In het leven veel -minder keuze. De avond, dien wy thuis doorbrengen onder de lamp, In onzen makkeiyken stoél, met pyp en boek, is veel avontuuriyker dan zyn avonden. Wat al mo- geiykheden biedt zulk een avond van gezonde, burgeriyke rust! wy kunnen de krant lezen. Maar wy kunnen ook een boek lezen, wy kun nen hiervoor een ontspannlngs-roman kiezen, doch ook een studiewerk. Het kan een tech nisch werk zyn, maar wy kunnen ook dg voor keur geven aan een poëtisch werk, wy kunnen de radio aanzetten, wy kunnen wederom kiezen tusschen een concert uit Londen, een opera uit. Parijk, een lezing uit Hilversum, een hoorspel. Wy kunnen rustig een dutje doen, wy kunnen visite ontvangen, als wy even eenlge goede ken nissen opbellen, wy kunnen een brief schrij ven. wy kunnen ook dit alles nalaten en vroe«r naar bed gaan. Het aantal mogeiykheden, te bereiken des avonds to onze eigen, huiskamer, te vrijwel oneindig. Wy kunnen wat knutselen. Wy kunnen onze postzegelverzameling verzor gen. wy kunnen Dante of Shakespeare lenm. Wy kunnen ons vertrouwd maken met de wer ken van Sint Augustinus, wy kunnen de rela- tivltelts-theorie bestudeeren. Al deze mogeiykheden, heel deze onbegrens de reekfe van avontuuriykheden, waarover wy zelf de vrije beschikking hebben, danken wy aan het eenvoudige feit, dat Europa een ge schiedenis heeft. Zonder historie bestaat geen cultuur. De wilde kan 's avonds niet het electrisch licht ontsteken, want hy te zonder geschie- denis nog niet aan de uitvinding van de lamp toe. Hy kan overvallen werden door een leeuw, het te waar, en voor wie dit als een. avontuuriyk buitenkansje beschouwt, is hy mis schien erg benydenswaardlg! Maar wy, die dit soort risico verminderd hebben, kunnen toch ook overvallen worden, door een onaangenaam bezoek, door een telegrambesteller met een ver rassende boodschap, door het feit, dat ons huls In elkaar stort, of dat een onzer kinderen uit bed valt, door het uitbreken van een oorlog of door.het ontsnappen van een leeuw uit den dierentuin. die ons bruut overvallen, staan wy evengoed bloot in een beschaafd land, doch dank zy de beschaving hebben wij bovendien de keuze tus- fe aankomst van de Koninklijke Familie aan het Maas-station te Rotterdam I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1936 | | pagina 5