ONS BLAD
Rooden stellen 123 gijzelaars
vrijheid
Samenzwering tegen
plaatselijk bestuur
F
I
Het nieuws van heden
De Volkenbonds-
vergadering
De maatregelen in
Oostenrijk
in
DE BAROMETER
De weermacht van
f
BEMIDDELING VAN HET
ROODE KRUIS
Treinongeluk m
Columbia
Rouwplechtigheid
voor Goemboes
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
iiïF’’'*
DERTIGSTE
Winter in Noord-Italië
Proclamatie van Starhemberg
»-
Dertig dooden, veertig gewonden
jAxwwwuvmi ifipi////////z^
Geen relletjes in den
Elzas
Nieuw record van Jean
Batten
Communistische vergaderingen
kalm verloopen
Sn'iUa if één der bolwerken van de nationalistische beweging in Spanje. Carlisten-
jeugd op een der stadspleinen
Zeventiende zitting
gesloten
overzicht van de
militaire voorbereidingen
Duitschlands koloniale
aspiraties
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Aanklacht tegen
De la Rocque
Franco’s hoofdkwartier
naar Salamanca
Arabieren overvallen Britsche
patrouille
Goering confereert met Horthy
en den nieuwen minister
president
Prins Starhemberg ie Zaterdag
middag onverwachte uit
Weenen vertrokken
POSSO.
150
- i
Vandaag einde van de
staking in Palestina
x:
Regeeringsvliegtaigen ondaag
geschoten
De verbinding der colonnes, die
naar Madrid oprukken, is
thane tot stand gekomen
Voor nieuwe vliegvelden hx do Fo»vaJM en
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Dardnyi premier in
Hongarije
Honderdvjjftig verdachte personen,
onder wie vrouwen en kinde
ren, zijn in arrest gesteld
MAANDAG 12 OCTOBER 1936
JAARGANG No. H
ADVERTENTIEPRIJZEN;
’Per lossen regel 20 a, ingez. med.
p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Commieeie ter beetudeering van
de hervorming van het pact
komt 7 Dec. bijeen
1
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
>rdt
Den
un-
rUseUan
eigi
om
de
el-
in
art
Ur
I
in
De
u
n-
naar
Js
le
i.
I!
e
t
p
r
Jean Batten verbetert het record Engeland—
A as tralie.
ft
It,
k
ie
Prinses Jnliana aal In den loop deser maand
een 1 ge fsmUiebesoekea in Dnitschland afleggea.
Om verhooging van den prijs van brainbrood la
voorkomen, heeft de Tarweconunisrie een rege
ling getroffen.
Vandaag einde van de steking der Arabieren
in Palestina.
Vijftiende Congres der R.K. Waaehindnstrieelen
te Gouda gehouden.
md-
ter-
he
ge
sh
»P
rit
Naar het radiostation Tenerlffe bericht, rijn
tn de omgeving van Montero drie vliegtuigen
van de regeerlng door de nationalisten om
laag geschoten.
De luchtmacht van de rechtschen wierp op
hieuw bommen op Bilbao, waardoor 300 man
schappen van de regeeringstroepen zouden zijn
gedood. Ook de vliegvelden van Madrid zijn
opnieuw door een 20-tal nationalistische vlieg
tuigen gebombardeerd.
Ben Britsche militaire patrouille, die een bar
ricade opruimde op den weg van Yatta naar
Hebron, is Zaterdag door Arabieren aangevallen.
Vier Engelschen werden ernstig gewond. De ver
liezen der aanvallers zjjn niet bekend.
JERUZALEM, 1» Oct. (Beater). Men deelt
mede, dat de Arabische staking, welke 1S5
dagen heeft geduurd. Maandagochtend zal
eindigen. Bet Hooge Arabische comité heeft
dit besluit genomen in rijn vanavond gehou
den zitting.
BOEDAPEST, la Oei. (D.N.B.) Heden
morgen Is In den Hongsarsehen Rijksdag de
laatste rouwplechtigheid voer den overle
den premier Goemboes gehouden.
GENEVE; 10 Oct. (Reuter.) De Volketibonds-
vergaderihg heeft vanmiddag om vier uur 20
haar laatste bijeenkomst gehouden.
Zij nam kennis van de werkzaamheden der
tweede commissie voor economische en flnan-
cieele aangelegenheden.
Benige leden van den Heimatschutz hebben
hedenavond getracht voor het parlement te
demonstreeren tegen de jongste besluiten van
den ministerraad. Zjj werden onmlddellijk uit
eengejaagd. Het Incident is nauwelijks opge
merkt.
Starhemberg heeft een proclamatie tot
de burgerwacht uitgevaardigd, waarin hjj
verklaart:
„De burgerwacht is ontbonden. Ik beveel
u, kameraden, en verzoek het dan ook drin
gend, blijft onder alle omstandigheden, wat
ook geschieden moge, bezonnen en koelbloe
dig. Laat u onder geen omstandigheden ver
leiden tot eenlg verzet tegen de autoritei
ten van den staat. Wie in dit noodlottig
uur eventueele ontstemming misbruikt om
op te hitsen tegen den staat en zijn auto
riteiten, Is een verrader en misdadiger je
gens het vaderland, en Jegens de Heimat-
schuts-gedachte."
De 17de bijeenkomst van de Assemblee gesloten.
Nog dit Jaar ui het bureau der ontwapenings
conferentie bijeenkomen.
Mussolini doet mededeelingen in den minister
raad over de organisatie der weermacht.
Prins Starhemberg Is Zaterdagmiddag plotseling
uit Weenen vertrokken. Hjj ral zich naar het
buitenland begeven. Berljjn is voldaan over de
maatregelen in Oostenrijk.
Oud-burgrane rader H. Sduleaneym te Better
dam overleden.
MILAAN, 10 Oct. In Noord-Italië heerscht
een koudegolf. Het kwik is in Varese tot zeven
graden onder nul gedaald. In de Alpendalen is
een temperatuur van tien graden vorst waar
genomen. Uit het geheele Alpengebied komen
berichten over zwaren sneeuwval.
Ia Den Haag werd een sigarenfabriek
prooi der vlammen; In Friesland brandde esw
timmerfabriek af.
Bondskanselier Von Schnschnigg dictator ran
Oostenrijk geworden met bjjna onbeperkte be
voegdheden
i'
r*
n,
i-
11e
ae.
Ernstige brand ©p Sumatra; ongevear een
schade.
en
>3.
ix
Stand Maandag wr vm:
Vorige stand: ?tU
Vanmorgen heeft de Assemblée volgens de ur-
gentle-procedure nog tien rapporten aangeno
men, o. m. betreffende de onderdrukking van
terrorisme, mandaten, intellectueele samenwer
king en vermindering en beperking van bewa
peningen, waarbij het Fransche voorstel tot
bijeenroeping van het bureau der ontwapenings
conferentie gesteund werd. Voorts werd het
rapport aangenomen der algemeene commissie
aangaande het in werking stellen van de prin
cipes van het handvest, terwijl tevens aanvaard
werden de rapporten ten aanzien van het in
overeenstemming brengen van pacten, wapen
embargo's e.d.
De vertegenwoordigers van de 28 landen, die
lid zijn van de speciale commissie voor de her
vorming van het handvest, hebben op voorstel
van Frankrijk en Engeland op 7 December de
bijeenkomst bepaald van de commissie voor de
bestudeerlng van de hervorming van het hand
vest.
aankomt, indien men niet
«van alle muntsoorten wil
JA, dat men zich verzekert
;r pariteiten en de hand
groot mogeljjk evenwicht
op de internationale wisselmarkt.’*
Spinasse onderstreepte den wil der Fransche
regeerlng op loyale wijze mede te werken aan
een nieuwe economische politiek met name
door de opheffing van bestaande contlngen-
teerlngen.
Het rechtsehe front strekt rich thans zon
der onderbreking uit van Naval Praal tot
Toledo; de verbinding tasseben de verschil
lende colonnes, die naar Madrid optrekken,
is tot stand gekomen.
ROME, 10 Oct. (Stefanl). De ministerraad is
vanmorgen bijeengekomen onder voorzitterschap
van Mussolini, die den raad inlichtte over de
ontwikkeling van de militaire voorbereiding in
den laatsten tijd. Het algemeen commissariaat
voor de oorlogsfabricage controleert op het
oogenblik 1200 fabrieken van oorlogstuig. Voor
bepaalde fabrieken, vooral die welke luchtvaart-
materiaal vervaardigen en vlootbenoodlgdheden
is verlof verleend tot Invoering van een werk
week van maximaal 00 uur.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.-
Per kwartaal voor Alkmaar. f2.—
Voor buiten Alkmaar f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
NV. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
-========—=5^—
Bij de Spaansche regeeringstroepen is een groot tekort aan geschoolde krijgers. Een
groep roode militairen krijgt instructie over het gebruik van het geweer
Starhemberg verklaart niet uit angst of zwak
heid te handelen en zegt dat op zjjn ul.oruk-
kelijk verlangen kameraad dr. Draxler lid der
regeerlng blijft, terwijl ook alle andere kame
raden, die openbare functies bekleeden, deze
zullen blijven behouden.
De Assemblée keurde het door Spinaase uit
gebrachte rapport goed, evenals dat van de zes
de commissie, Inzake hulpverleent™? aan
vluchtelingen, waarna de president Saavedra
Lamas deze zeventiende zitting van de Assem-
bMe sloot.
Gisteren Is de Grootvizier van den Kalief
Van Spaansch Marokko uit Tetouan te Sevilla
aangekomen, vergezeld van 50 Marokkaansche
edellieden. Zij werden door de bevolking har-
telijk toegejuicht. Uit dit bezoek blijken de
vriendschappelijke betrekkingen tusschen den
Kalief en de rechtschen.
Radlo-Coruna heeft medegedeeld, dat het dorp
El Tlemblo in den sector Avila door de recht
schen is Ingenomen. De regeeringstroepen vlucht
ten naar Madrid met achterlating van 40 doo
den.
De regeerlng deelde hedenochtend officieel
mede, dat aan het Noordelijk en Noord-Weste-
Hjk front de toestand ongewijzigd is. Aan het
Aragonfront bombardeerde de regeerings-artil-
lerie Huesca. Aan het Zuidelijk front by Don
Benito in de provincie Badajoz maakten de
regeeringstroepen twee kanonnen, een mortier
en twee auto's bult, 32 rechtschen werden ge
vangen genomen. In het Westelijk deel van
deze provincie hebben verscheidene gevechten
plaats gehad, evenals bij Paredas te Sultrago.
Aan het Guadaramafront was alles rustig. Nabij
Naval Peral vuurde de regeerHigsartlllerie op
de stellingen van de nationalisten.
Uit Oviedo wordt gemeld, dat de mijnwer
kers die aan de zijde der regeeringstroepen
strijden 1 Amerikaansche plein hebben bezet
Alle paramilitaire formatie* Heimatschutz en
Sturaueharen worden ontbonden; geen w(j-
ilglng in de samenstelling ran bet kabinet
naranyi benoemd tot minister-president
Hongaaroche regeerlng.
WEENEN, 1Z October (D.NJL) Naar
uit betrouwbare bron verluidL zal de Oee-
tenrtjksche en ook de Weenscbe Heimat-
sebats als rereeniging verder blijven be
staan. Majoor Fey heeft aan alle leiders
die sich vóór hem verklaard hebben, bevel
gegeven, volkomen rust en orde te bewaren.
Fey sal in de eerstvolgende dagen met
Bondskanselier Schasehnigg een conferen
tie hebben.
STRAATSBURG, 11 Oct. De communisten
hadden aangekondigd, dat de partij in elf
plaatsen in Elzas-Lotharingen openbare ver
gaderingen zou houden. Het centraal bureau
van de partij deelde evenwel mede, dat geen
vergadering zou wonden gehouden in de plaat-
In het Staatsblad is opgenomen een Ken. be
sluit ter uitvoering van de wet betreffende be
scherming tegen luchtaanvallen.
Op voorstel van Frankrijk heeft de Volken
bondsraad hedenavond besloten, dat de datum
van de bijeenkomst van het bureau der ont
wapeningsconferentie aal worden vastgesteld
door den president van den Raad na overleg
met de Raadsleden. In ieder geval zal de bij
eenkomst vóór het einde van het jaar worden
gehouden.
s
BOEDAPEST 10 Oct. (D. N. B.) Officieel
wordt medegedeeld, dat rijksbeetuurder Horthy
heden den Interlmairen premier -Dararyi tot
minister-president heeft benoemd.
Generaal Goering heeft bezoeken afgelegd bij
den nieuwen Hongaarschen minister-president
Darinyi en den rijksbestuurder Horthy. Bij Da-
rinyi heeft hij gedineerd.
Bogota, ll Oot, (Reuter) Ben ent-
zettend ongeluk, waarschijnlijk toe te
schrijven aan sabotage, beeft hc* leven
gekost aan dertig Columbtaansche soldaten,
terwtfl bovendien nog veertig soldaten ge
wend werden.
naar San
zij met vreugde
De rapporteur der commissie, de Fransche mi
nister van Economische Zaken Spinasse. sprak
over de crisis, welke over de geheele wereld
heerscht en wees op de vergissingen der regee-
rlngen, welke geleid hebben tot een „verlenging
van de crisis, die de maatschappelijke rust en
den vrede bedreigt."
..Het is het juiste begrip van de begane ver
gissingen. dat de drie regeeringen die van de
Vereenlgde Staten, van Oroot-Brlttannie en
van Frankrijk er toe deed besluiten samen te
Werken om nieuwe monetaire pariteiten vaat
te stellen. Het gelijktijdig bestaan in de wereld
van verschillende monetaire stelsels, aldus Spi
nasse, kan slechts tot wanorde lelden.
Waar het thans op
opnieuw in een dalini
worden meegesleept’
van de stabjlltejt 'te
having van een zoo
BERLIJN. 10 October. (Havas). Het congres
van den Duitschen kolonialen bond, dat volgens
de aanvankelijke bedoelingen dit jaar te Bres
lau sou worden gehouden, is ultgesteld. Een re
den wordt niet opgegeven. Men vraagt zich af,
of dit besluit in verband staat met de teleur
stellingen. die op het gebied der koloniale as
piraties zijn pndervonden na het partijcongres
te Neurenberg, waarbij speciaal de op het con
gres der Britsche conservatieve partij te Mar
gate aangenomen motie Engeland behoort
geen koionUin at te staan genoemd wordt.
Bjj de inneming van Villa Viciosa in Cordova
verloren de Unkschen 140 dooden, terwijl zij vier
kanonnen achterlieten.
De colonne van Castejon, die naar Madrid
oprukt, is tien kilometer gevorderd. De recht-
sche kruiser „Almirante Cervera” heeft twee
kanonneerbooten tot zinken gebracht.
PORT DARWIN, 11 Oct. De Nleuw-Zee-
landsche aviatrice Jean Batten is te 1.13 Green-
wich-tijd alhier aangekomen. Met 24 uur en 18
minuten heeft zij het record voor den afstand
EngelandAustralië, dat opnaam stond van
den Australischen verkeersvlieger Broadbent,
verbeterd.
PARIJS, 10 Oct (Reuter). Tegen kolonel De
la Rocque en zes leden van het bestuur der
Fransche sociale partij zijn twee beschuldigin
gen Ingebracht Hun wordt ten laste gelegd
het herstellen van ontbonden strijdorganisaties
'en het .uitlokken van samenscholingen.
langs de Adrlatische en de Tyrrheensche zee, op
Sardinië en Sicilië is voor f40 mUlloen aanbe-
steed. De werkzaamheden zullen nog deze
maand beginnen.
De bouw van toestellen is bevredigend maar
nog niet voldoende volgens het opgestelde plan.
Groote nieuwe fabrieken worden gereorgani
seerd om uitsluitend vliegtuigmotoren te ver
vaardigen.
Het luchtvaartpersoneel wordt voortdurend
uitgebreid. Het vlootpersoneel sal worden op
gevoerd tot gemiddeld 80.000 man. Op Itali-
aansche werven zijn op het oogenblik verschei
dene tientallen vloot-eenheden in aanbouw.
De nieuwe bewapening van het leger gaat re
gelmatig voort en zal binnen een reeds vastge
steld tijdperk voltooid zijn.
Het koloniale léger Is in wording. Er wor
den 30 bataillons zwarthemden in het kolo
niale leger opgenomen.
Generaal Franco beeft zijn hoofdkwartier
naar Salamanca overgebracht om een beter over
zicht van de troepenbewegingen te hebben. De
technische Junta blijft te Burgos.
Commanistlscbe vergaderingen in Elsas-Le-
tharingen kalm verloopen.
Treinramp in CetamMa, Dertig dooden, veer
tig gewonden.
Regeeringstroepen stellen 133
Bilbao in vrijheid.
BAYONNE, 11 Oct. Aan boord van de
Britsche torpedojager* „Exmnth” en „Esk"
rijn hedenmorgen 123 vrouwen en kinderen
te Saint Jean de Luz aangekomen, die door
de regeeringstroepen als gijzelaar* uit San
Sebastian m HMo~ warén meegerosid en
door bemiddeling van het Roode Kruis rijn
vrijgelaten. Zfj sullen vi* Hendaye naar San
Sebastian teragkeeren.
De gijzelaars, welke heden te Saint Jean de
Luz zijn aangekomen, werden vrijgelaten na de
onderhandelingen van het Internahonale Roode
Kruis met den nieuwen chef van den Baski-
zchen staat Aqulrre. ^lleen werden vrouwen en
kinderen vrijgelaten.
De vrijgelatenen zjjn intusschen
Sebastian teruggekeerd, waar
werden ontvangen.
Het legerbericht van de rechtschen deelt
mede, dat de plaatsjes Cebreros en El Tlemblo
nabij Avila zijn genomen.
Ten aanzien van den toestand te Ovledo
deelde generaal Queipo de Llano mede, dat de
stad weliswaar door de regeeringstroepen In
bet nauw wordt gebracht, doch de berichten
van de regeerlng te Madrid over de straat
gevechten zijn niet juist.
Naar verder vernomen wordt, heeft Star
hemberg hedenmiddag plotseling Weenen ver
laten. HU sal zich naar het buitenland be
geven, maar op het oogenblik weet men nóg
niet waarheen.
Het stoffelijk overschot was in dte hooge
gothische koepelzaal opgebaard. Aanwezig wa
ren o.m. Rijksbestuurder Horthy, minister Goe
ring, bondskanselier Schuschnlgg, minister
Clano, het geheele corps diplomatique en tal
van andere hoogwaardigheldsbekleeders.
De bisschop van Boedapest, Mgr. Raffay,
leidde een korten dienst; Daranyi, de plaats
vervangende premier, sprak een rede uit. Na de
plechtigheid werd de kist naar het kerkhof
overgebracht. Langs den weg stonden duizen
den belangstellenden. Er was onder de tallooze
bloemstukken ook een krans van den Spaan-
schen generaal Franco.
sen, waar dit door de autoriteiten verboden
was. Toch trachtten de plaatselijke partil-
afdeellngen in negen plaatsen, waar het verboden
was een bijeenkomst te houden. De Kamerle
den, die als spreker zouden optreden, kwamen
in acht plaatsen, doch overal toonde een com
missaris vsn politie hen het verbod van de
plaatselijke overheid en geen van de sprekers
drong hierop verder aan.
De ordedienst was uitmuntend geregeld,
doch behoefde alleen op te treden om de partij,
leden, die gekomen waren om de sprekers te
hooren. tot doorloopen te manen.
Gisteravond mochten twee vergaderingen
plaats hebben en wel te Waldhambach en te
Blschwiller. De eerste verliep zonder inciden
ten, in de andere trachtten politieke tegen
standers de orde de verstoren. De politie kwam
tusschenbeide en het kwam niet tot ernstige
ongeregeldheden.
Hedenochtend heeft de communistische
party in het Volkshuis te Mulhause een betoo-
ging gehouden, welke door ongeveer 2000 per
sonen werd bezocht. De politiemacht was aan
zienlek. versterkt, doch behoefde niet op te
treden.
Een afdeeling was per trein op weg naar het
operatieterrein van een bende roovers, die
•enige inwoners van het dorp Quebrala Negra
vermoord hadden. Toen de trein den top van
een berg had bereikt, raakte, naar men ver
moedt ten gevolge van boosaardig opzet, de
koppeling van de beide achterste wagons los.
De wagons suisden met steeds snellere vaart
den berg af en ontspoorden ten slotte in een
bocht, met het vermelde noodlottige gevolg.
Men heeft den indruk, dat de rechtschen zich
stap voor stap terugtrekken en gedwongen zul
len worden zich te barrlcadeeren in het deel
van de stad, waar de kathedraal en de kazer
nes staan, alsmede de wapenfabriek. Dit stads
deel is ongeveer een vijfde van de oppervlakte
der stad. De luchtmacht van de regeerlng
heeft groepen van het vreemdellngen-Iegioen
en Marokkanen, die ter versterking van de na
tionalisten naar Oviedo op weg waren gebom-
badeerd. o.a. werd een sterke afdeeling met
60 vrachtwagens met levensmiddelen en muni
tie vrijwel vernietigd.
In Oviedo zelf spelen pantserauto's een
groote rol in den opmarsch van de regeerings
troepen. Achter deze met mitrailleurs uitge
ruste auto's rukken de dynamlteros op, die
handgranaten en pakken dynamiet in de hul
zen, welke door de nationalisten worden bezet,
werpen.
12 Oct. (Aneta). Ruim
personen, mannen, vrouwen en
kinderen, zijn te Dolago, onderaf-
deeling Parigi aan de Tominibocht.
gearresteerd. Zjj worden verdacht
van een samenzwering tegen het
plaatselijk bestuur. Twee personen,
n.l. de gewezen voorzitter van d«
Partai Sarikat Islam, en de vice-
voorzitter van genoemde vereeniging,
zjjn gebonden naar Paloe (Dong-
gala)' gqleid.
Dultsche pers toont zich voldaan over
het besluit tot ontbinding van den Heimat
schutz in Oostenrijk. De „Angrlff” zegt, dat
deze organisatie en de persoon van Starhem
berg de eenlge factoren waren, die den goeden
betrekkingen met Duitschland in den weg
stonden. Zonder prins Starhemberg en majoor
Fey is de weg veel gemakkelUker, aldus het
blad.
