IBIS SHAG
Massale landdag in Den Bosch
De eerste K.N.LL.M.-vlucht
naar Manilla
H
ORDE IN DEN STAAT
Zich uitspreken
DE VOORSPRONG VAN
EKINS
I
I
k
I
MAANDAG 12 OCTOBER 1936
VOOR DE PIJP
Tegen luchtaanvallen
H. Stulemeyer f
R.K. WASCHINDUSTRIEELEN r
Groote opkomst te Roosendaal
BONDSDAG R.K.W.V.
Geen kiezers foppery
toespraak
Denaturatie fabrieksaardappelen
Een record-reis
Tegen stijging van de
graanprijzen
Geen stemvee in de
hallen
Vyftiende congres te Gouda
gehouden
Receptie by den Zuid-Afrikaan-
schen gezant
Beschermingswet is afgekondigd
Beteekenis dezer verbinding
in het Verre Oosten
GEBOORTEDAG WIJLEN PRES.
KRUGER HERDACHT
OPENLUCHTMEETING DER
R.K. STAATSPARTIJ
Goedkoope proefvlucht voor
de K. N. I. L. M.
Sinds lang hebben geslachten geen
zoo principieelen stryd te voe
ren gekregen als wy
Mgr. de Jong zal een
houden
Dobbelmann
lekker... man!
Verlaging van den toeslag op
gerst en rogge
Oud-burgemeester van Schiedam
en Bergen op Zoom
Ook naar Australië?
Nieuw materiaal noodig
Belangrijke voorbereiding voor
een wekelyksche K.N.I.L.M.-
verbinding met de
Philippynen
1
v
I-
t-
DEN BOSCH, 11 October.
Prof. mr. C. P. M. Romme
een
staan
christelijke coalitie zou hersteld wor-
de wereldgeschiedenis
en
▼au
In Staatsblad 386 Is opgenomen een Kon. be
sluit ter uitvoering van de wet van 23 April
1936, betreffende bescherming tegen luchtaan
vallen
et Volk schrijft zijn zooveelste hoofd
artikel over het gevaar, dat de oude
Zaterdagmiddag is te Gouda het 13e Con
gres van den Ned. R. K. Bond van Wasch-
industrieelen gehouden.
wapen
wapen
De Katholieke Staatspartij wordt aangeval
len van alle kanten.
Mr. dr. L. N. Deckers, lijsttrekker der
R. K. S. P., kring Den Bosch
met
tien passagiers
;ave op 2000 me-
A1 staan wij hier in de veestallen, wij zijn
geen stemvee. Wij zingen van „de boer die
melkt zijn koe”, maar wij laten onze partij
niet door anderen leegmeycen, door anderen,
die waarlijk alleen stemvee, gedachteloos vol
genden kunnen gebruiken. Door anderen, die
De Regeeringspersdienst meldt:
De minister van Landbouw en Visschery
heeft besloten, in verband met de ten gevolge
van de depreciatie van den gulden gestegen
prijzen van de granen, de toeslagregellng voor
gerst met Ingang van heden af buiten werking
te stellen.
Voor rogge zal de denaturatietoeslag en dus
ook de monopollewinst op ongedenatureerde
rogge, eveneens met Ingang van dien datum,
verminderd worden met 0.50 per 100 K.G.
Op den duur zou de Australische regeering
ons haar toestemming wel niet onthouden, voor
al wapneer
tusscfien M
'binding tusschen de Vereenigde Staten en
Australië, dank zij de Clipper-diensten moge
lijk zou zijn geworden. De Cllpper-vllegbooten
vliegen in vier dagen vla Honoloeloe, de Mid-
may-eilanden en Guan naar Manilla, vandaar
naar Soerabaja duurt twee dagen en via Timor
Koepang kan over Port Darwin in drie en één
hal ven dag Melbourne bereikt worden, zoodat per
vliegtuig een verbinding van Amerika naar
Australië, die thans meer dan drie weken duurt,
binnen twee dagen tot stand kan komen.
„Rookt IBIS bij voorkeur uit een IBIS-pljp”
Bij Uw winkelier verkrijgbaar.
meente afgetreden.
De heer Stulemeyer is reeds langen tijd ziek
geweest.
K.LM, doch hij zou ondervinden, dat ook de
dochtermaatschappij der K.L.M. de Kon. Ned.
Indische Luchtvaart Maatschappij, haar cliënten
honderd percent service wist te geven. Aanvan
kelijk van plan zijnde van Penang over te steken
naar Hongkong, gaf hij dit plan op advies van
de K.N.I.LM. op en besloot hjj door te vliegen
naar Batavia, waar een Douglas-machine van de
K.NIL.M. voor hem was gereserveerd, om hem
naar Manilla te brengen.
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat met
Ingang van 1 April 1937 ook voor de consump
tie gescnikte fabrieksaardappelen, voor zoover
zjj voldoen aan door de Ned. Akkerbouwcen-
trale nader te stellen eischen, ter denaturatie
kunnen worden aangeboden met een vergoe
ding van 1.per 100 K.G.
korte tusschenlanding te Zamboanga op de zui
delijke Philippynen arriveerde de P.K.-A.F.L. te
17.45 uur pl. tijd op het vliegveld van Manilla.
Hiermede was de eerste passagiersvlucht van
Nederlandsch-Indlë, met name van Batavia en
Soerabaia, naar de hoofdstad der Phllippijnen
volbracht.
Wat geen enkel vader duldt in zijn ge
zin. wat geen enkel werkgever kan toestaan
in zjjn bedrijf, wat geen enkel leider in zijn
bond zou tolereeren, dat laat het Neder
landsche volk in zijn geheel rustig voort
bestaat. Wroeters kunnen hiér hun gang
gaan tot in de hoogste colleges van het
land. Aan dien toestand moet een einde
komen.
Aan de persoonlijke vrijheid van den mensch
moet meer recht worden gedaan door hem
in kleine gemeenschappen, in corpora tlën
zelf te laten doen wat tot dusverre de Staat
deed. Daarmee herwint de Staat zijn gezag.
In de natuurlijke organisatie van beroeps- en
bedrijfsschappen moet het belang van de groep
ondergeschikt worden gemaakt aan het alge-
meene.
Het individualisme moet tot in zijn diepste
wortels worden uitgeroeid. Stap voor stap moe
ten wij den weg op naar het corporatisme.
Geslachten lang hebben géén zóó prlnci-
pieel-staatkundig werk meer te verrichten
gehad als wij in dezen tijd. De bouw vgn
een nieuwe samenleving overtreft verre en
verre in belangrijkheid den strijd om het on
derwijs, die haast een eeuw lang onze poli
tiek beheerschte. Dat eischt alle krachten.
Iedere man, iedere vrouw moet daaraan
meewerken. Geve God, dat het Nederland
sche volk het woord van den Paus beleve
zooals het steeds de woorden van Rome heeft
beleefd. Dan zal Christus’ Rijk komen op
aarde.
door een Nederlandsche luchtlijn
Manilla en Soerabaja een snelle ver-
tusschen de Vereenigde
De bond van R. K. Werkliedenvereenigingen
in het Aartsbisdom houdt op Zaterdag 7 en
Zondag 8 November in het gebouw der Werk-
Uedtnvereenlglng te Arnhem den 43sten bonds
dag en centrale raadsvergadering.
De eerste algemeene vergadering vangt aan
op Zaterdag 7 November des namiddags ie 1 uur.
Des avonds 8 uur een feestavond, aan te bieden
door de R. K. W. V. te Arnhem.
Zondag 8 November 7 uur H. MIs voor de
levende en overleden leden in de kapel op het
Velperpleln.
Zondagmiddag 2 uur, groote zaal, slultings-
vergaderlng. Agenda: Rede door den verbonds-
voorzitter A. C. de Bruyn, toespraak door Mgr.
Dr. J. de Jong, Aartsbisschop van Utrecht.
;end
lucht-
een geheel
In, dat de Amerl-
de mogelijkheid
'tijd behalve de Phillppy-
i-Indië te bereiken, zij
zouden dan ook in zeer korten tijd de Straits-
Settlements, Zuld-China en Britsch-Indië kun
nen bereiken. Dat een luchtlijn ManillaSoera
baia daarvoor de gunstigste mogelijkheid zou
bieden, blijkt wel uit het feit, dat tot nog toe
geen enkele luchtvaartonderneming, die op
Britsch-Indië of Zuld-China vliegt, een recht-
streeksche verbinding naar Manilla heeft ge
ambieerd. Voor ingewijden is de reden hiervan
duidelijk, want zy zouden dan moeten vliegen
over het zuidelijk gedeelte van de Chlneesche
Zee, een gebied dat berucht is om zjjn typhoons,
en nooit in regelmatlgen dienst bevlogen zal
kunnen worden zonder ernstige ongelukken te
rlskeeren.
De route die het Nederlandsch-Indische Dou
glas toestel thans heeft gevolgd, ligt juist aan
den rand van het cycloongebled en valt daar
nog net buiten, zoodat een vaste dienst op de
ze route een even groote regelmatigheid kan
hebben als de diensten op de Interne lijnen van
de K. N. I. L. M., die vrijwel honderd procent
regelmatigheid hebben bereikt.
De heer Rendorp deelde ons mede van wel
ingelichte zijde te hebben vernomen, dat de
Amerikaansche commissie voor luchtvaartaan-
In het verweer tegen hen, die er alles op
zetten de staatkundige orde onmogelijk te
maken, en waar zij bestaat, om te wroeten
tot zij in den chaos is ondergegaan.
Ons program dat is: de omzetting van
de klassep-maatschappij in een stan
denmaatschappij. Niet meer wat de
mensch heeft, doch wat hij door de
ontplooiing van zijn persoonlijke gaven
1 s moet zijn plaats bepalen in de gele
deren der samenleving.
De directie van de K.N.I.L.M., die een open
oog heeft voor de mogelijkheden van het lucht
verkeer in het verre Oosten en op dit gebied
voortdurend diligent is en steeds haar initiatief
toont, had reeds geruimen tijd het oog laten
vallen op de verbinding met Manilla, waarin zij
tal van toekomst-mogeiykheden zag. Een proef
vlucht naar de Phllippijnen, een zg. good-will
vlucht om de mogelijkheden daar voor het lucht
verkeer te verkennen, stond reeds geruimen tijd
op het program. Door de plotselinge opdracht
van den Amerikaan kreeg de KN.LL.M. thans
de gelegenheid een dergelijke vlucht te maken
zonder dat dit Naar budget bezwaarde, doch de
kosten in tegendeel gedekt konden worden. Want
behalve dat Ekins de bijzondere kosten van deze
extra vlucht grootendeels vergoedde, bleek er,
onder de Indische philatelisten groote belang
stelling te bestaan, toen werd aangekondlgd, dat
het vliegtuig, dat Ekins naar Manilla zou bren
gen. post zou meenemen.
Vrijdagochtend 9 October, kort voor tien uur
arriveerde de „Kwak” uit Nederland te Batavia.
Te 10.25 uur precies, dus juist een half uur later,
vertrok de Douglas-machine PK.A.F.L. van de
K.N.ILM. reeds weer van het vliegveld bestuurd
door den K.N.I.L.M.-plloot van Breemen met als
overige leden der bemanning, den mecanicien de
Lorme, en den radlotelegraflst van Ende, terwijl
zich verder behalve de heer Ekins aan boord be
vonden de vertegenwoordiger van de K.N.I.LJ4.
In Nederlandsch-Indlë, H. Nieuwenhuls en de
chef van den technlschen dienst P. de Bree, en
ook een groote hoeveelheid post werd vervoerd.
Vla Soerabaia ging het naar Bandjlrmassln op
Borneo, een afstand van twee uur vliegen, en
toen nog anderhalf uur verder naar Ballkpapan,
waar de "nacht van Vrijdag op Zaterdag werd
doorgebracht Zaterdagmorgen werd de reis niet
eens zoo bijzonder vroeg voortgezet en n* een
Na deze met geestdrift uitgesproken en aan
gehoorde rede, betrad de heer Jas. Veldman
het spreekgestoelte om de jeugd op te wekken
haar aandeel te nemen in de groote, komende
vernieuwing.
Zondagnamiddag werd voor de afdeeling Roo
sendaal eén openluchtmeeting der RJt Staats
party gehouden In den tuin van het Gildenhuls.
Het aantal belangstellenden, dat aan den op
roep van bet afdeelingsbestuur gehoor heeft ge
geven, mag veilig op omstreeks 2000 worden ge
schat.
De voorzitter, de heer R. W. Janssen, wees er
In zijn openingsrede op, dat nooit bij vorige ver
kiezingen althans In het Zuiden zoo vroeg
reeds de verkledngsactie was ingezet als thans.
De omstandigheden dringen er echter toe reeds
thans te doen uitkomen, dat socialisme, com
munisme en nationaal-sociallsme geen vat zullen
krijgen op de Katholieken van het Zuiden.
Het Tweede Kamerlid E. J. M. Stumpel uit
Hoorn sprak vervolgens over „Het doorvoeren
van onze Christelijke beginselen in de R. K.
Staatspartij", waarin hij om. wees op de sociale
en economische nooden onder ons volk, dat ech
ter nog meer heeft te lijden van den geestelijken
nood, waardoor het werd getroffen, als gevolg
van de liberale vrybekls-idee, de communistische
godlooaheid-actie en het moderne heidendom
van het nationaal-sociallsme.
Getrouw aan haar beginselen, zullen In de
Kath. Staatspartij de sociale en economische
belangen, maar ook de geestelijke en algemeene
belangen van ons volk veilig zijn.
Als tweede spreker trad op de heer H. J. Gan
zeboom uit Nijmegen, die ..De noodzakelijkheid
van Katholieke eenheid op staatkundig gebied"
aantoonde.
Ter herdenking van den geboortedag van wij
len President Kruger hebben de gezant van de
Unie van Zuid-Afrika en mevrouw Van Broek
huizen Zaterdagmiddag te hunnen huize een
receptie gehouden, welke zeer druk bezocht is.
Onder hen. die hun opwachting maakten, be
vonden zich de minister-president, dr. Ooiyn.
de ministers Van Schalk, De Wilde. Van Lldth
de Jeude. Deckers en Slotemaker de Bruine, de
vice-president van den Raad van State, jhr.
mr. Beelaerts van Blokland, staatsraad Schok-
klng, de gouverneur der residentie, lult.-gene
raal Jhr. Röell, prof. Van Hamel, prof. Besse-
laar, hoogleeraar in het Afrikaansch te Am
sterdam, dr. H. Muller, pezant ter beschikking,
dr. Leyds, oud-staatssecretaris van Transvaal,
de heer A. Kult, hoofdcommissaris van de spoor
wegen in Zuid-Afrika en voorts bestuursleden
van het Algemeen Npderlandsch Verbond en
van de Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche ver-
eenlglng. Vele der aanwezigen waren vergezeld
van hun dames.
Ook vele vrienden van Zuid-Afrika, alsmede
Zuld-Afrlkaansche studenten uit Amsterdam,
Utrecht en Lelden hebben deze receptie be-
Bocht.
Bij dit besluit Is een lijst gevoegd, blijkens
welke de gemeenten gerangschikt zijn In drie
gevarenklassen.
In de eerste gevarenklasse zijn gerangschikt
de navolgends gemeenten: Amsterdam, Den
Helder, Dordrecht, Gorlnchem. ’s-Gravenha-
ge. Haarlemmermeer, Muiden, Naarden, Papen-
drecht, Rotterdam (behalve Hoek van Hol
land), Soest. Utrecht, Veere, Velsen, Vllssin-
gen, Weesp, IJsselmonde, Zaandam, en Zwijn-
drecht.
In de tweede gevarenklaslse zijn om. de vol
gende gemeenten gerangschikt:
Alkmaar, Almelo, Amersfoort, Apeldoorn.
Arnhem. Assen. Bergen op Zoom, Bodegraven.
Boxtel, Breda, Culemborg, Delft, Deventer,
Doesburg. Ede, Eindhoven, Enschede, Geertrui-
denberg, Geldermalsen, Gouda. Grave. Gro
ningen. Haarlem, Hedel, Heerlen, Hengelo.
's-Hertogenbosch, Kerkrede, Leeuwarden, Lei
den, Maastricht, Middelburg, Nijmegen, Olden-
zaal, Rhenen, Roermond. Roosendaal, Hoek
van Holland, Schiedam, Slttard, Tilburg, Ven
lo, Weert, Willemstad, Woerden, Zeist, Zeven
bergen, Zutphen.
Het spreekt vanzelf, dat de K. N. I. L. M
wanneer zij in de toekomst een belangrijk*
schakel in het Internationale luchtverkeer van
het verre Oosten wordt, zij over snel en modern
materiaal moet beschikken.
Bij het zoeken naar een rendabel vliegtuig to
de aandacht gevallen op een machine, die mo
menteel in Amerika in aanbouw is, de super-
lockheed, een twee-motorige laagdekker,
intrekbaar landingsgestel,
kan vervoeren en volgens o^èi
ter hoogte een kruissnelheid van 300 K. M. per
uur sou hebben.
Ingeval de luchtlijn SoerabajaManilla ge
ëxploiteerd kan worden, zal men vermoede lijk
ook gebruik maken van het Inmiddels gereed
gekomen vliegveld Tarakan op Borneo en het
vliegveld Ilo-Ilo In het zuiden der Phllippijnen.
Het schijnt, dat de heer Ekins toestemming
heeft gekregen reeds 16 October met een clip
per van Manilla te vertrekken.
In een onderhoud, dat wij met den directeur
van de K.N.I.L.M., jhr. H. K B. Rendorp moch
ten hebben, heeft deze uiteengezet, van hoe
groote beteekenis deze vlucht voor de verdere
ontwikkeling van de Nederlandsche luchtvaart
in het Verre Oosten en voor het luchtverkeer In
het algemeen is. Los van elke bijkomstigheid
biedt deze verbinding in normale tijden tal van
commercleele mogelijkheden. Ruim twee jaar ge
leden heeft de K.N.I.L.M. dan ook reeds de be
middeling der Nederlandsche regeering Ingeroe
pen om te Washington vergunning te krijgen
voor het openen van een wekeljjkschen lucht
dienst op de Phllippijnen.
Deze verbinding is echter In den laatsten tijd
van nieuwe actueele beteekenis geworden, toen
dc Amerikanen met hun postvluchten over den
Stillen Oceaan zoodanige resultaten hadden be
reikt, dat zij besloten met Ingang van deze
maand ook passagiers te gaan vervoeren van,
San Francisco naar Manilla. De opening
dezen nieuwen vllegdlenst met de reeds.
geworden Cllpper-vllegbooten, geeft
verbinding van Manilla naar Ji
nieuw aspect. Want niet
kaanache reizigers
krijgen In zeer
nen ook Neder!
Getuigend van hun vasten wil uit
volle kracht mee te werken aan, het
handhaven van de orde in den Ne-
derlandschen Staat en aan het ver
zekeren van de welvaart voor het
Nederlandsche Vblk zooals de
voorzitter, de heer J. Beliën in zijn
openingswoord verklaarde zjjn
vijftienduizend katholieke kiezers
uit den kring Den Bosch van de
R. K. Staatspartij bijeen gekomen
onder de zware, stalen overkoepe
ling van de groote markthallen.
Laten wij deze kans met beide handen aan
grijpen.
Wie zou zich aan deze grootsche maar heer
lijke taak willen onttrekken? Welke jonge ke
rel uit onze Jonge Werkman, uit onzen Jonge
Middenstand, uit onze Jonge Werkgeverskrin-
gen sou hier weigeren mee te doen? Niemand II
Wij kunnen vernieuwen krachtens onze tra
ditie; krachtens onze beginselen; krachtens
onze getalsterkte.
Mits wij één blijven en de geheele katholieke
jeugd ons steunt by de propaganda by de stem
bus.
Een vroolijke potpourri van allerlei oude Bra-
bantsche volksliedjes vormde den overgang
naar de rede van den weleerw. heer H, de Gree-
ve die over het handhaven der beginselen
sprak.
zich en hun volgelingen becktnken met praat
jes en leugens, doch als het erop aankomt niet
als en leeuwen ons Nederlandsche
handhaven, doch dronken naast het
liggen zonder een poging te kunnen doen het
te verdedigen.
Vooraf werden de ongeveer 100 deelnemers
mét hun dames officieel ontvangen op het
stadhuis.
De deelnemers begaven zich vervolgens naar
de Sociëteit Ons Genoegen, waar de voorzit
ter het congres opende met een welkomst
woord, waarin hy krachtig aanbeval het vol
gen van een cursus In de waschlndustrie.
De Weleerw. Heer Henri de Greeve was ult-
genoodlgd om te spreken over het onderwerp:
De rechtvaardigheid alleen, al wordt zy nog
zoo trouw beoefend, kan wel de oorzaken der
sociale conflicten wegnemen, maar nooit een
goede verstandhouding en een gevoel van
saamhoorigheid scheppen.
De rechtvaardigheid is een van de vier kar
dinale deugden. De voorzichtigheid, sterkte en
matigheid betreffen den mensch op zich zelf,
doch de rechtvaardigheid beheerscht de rela
tie met anderen.
Het kenmerk van de rechtvaardigheid Is aan
Iedereen geven wat men hem schuldig Is.
De rechtvaardigheid is de noodzakelyke
voorwaarde voor den vrede, maar niet de
Zulke menschen zullen niet handhaven. ZU
herzien hun beginselen. Zij geven na een He-
geliaansche brochure een andere uit, waarmee
zy de katholieken trachten te mislekten. Wan
neer ooit In den loop der eeuwen heeft de
Kerk sich genoodzaakt gezien haar beginselen
te herzien?
Wanneer er onder ons zijn, die .Jets voelen”
voor bewegingen als dese, dan zijn dat men
schen, die de feiten verwarren met de beglgg
selen, winkeliers In nood, die de heele wereld
bekyken door het vergrootglas van hun win
kelruit, die meenen. dat wie hun maar leni
ging van hun dlrecten nood belooft, de red
der der wereld en van het vaderland mag hee-
ten.
Tegenover hen stellen wy als
bare waarheid, dat de feiten alleen kunnen
worden hersteld wanneer men uitgaat van de
juiste beginselen. Voor ons staat het vast
ai moge de „wijse” zakenman er zijn hoofd
over schudden dat Christus de waarheid
sprak toen hij sekte: „Zoekt eerst het Rijk
Gods en zijn gerechtigheid en al het overige
zal u worden toegeworpen." Stelt de econo
mist met zyn actetasch, met zyn indexcyfers
en handelastattotleken hiertegenover, dat nog
nooit ter wereld iemand Iets werd toegeworpen,
dan antwoorden wy: het RUk Gods heeft ook
nooit zyn kans gekregen. Altijd hebben de
menschen gemeend het beter te kunnen dan
de Schepper der wereld.
Met enkele dankwoorden sloot de voorzitter
de massale byeenkomst.
Vóór het rijk met tapijten, palmen, vader-
landsche dundoeken en geschilderde spreuken
en leuzen versierde podium hebben op de eer
ste rijen een groot aantal burgeriyk^ en gees
telijke autoriteiten plaa,ts genomen. Midden
onder hen Z. Exc. dr. L. N. Deckers, minister
van Landbouw en Visschery, die hier als Ujst-
trekker voor dit gedeelte van Brabant aan
wezig is. Naast hem zit mr. van Lanschot,
burgemeester van Den Bosch. De senatoren
van Sasse van IJsselt en Flekens, de Kamer
leden Teullngs, van Poll, van de Putt en
Schaepman en vele anderen.
De eerste, die het spreekgestoelte bestygt Is
prof. mr. C. P. M. Romme, die het woord voert
over het herstel van de orde in het staat
kundig leven.
Uitgangspunt van het herstel eener staat
kundige orde moet zyn, dat onze beginselen
niet kunnen winnen, wanneer wij ons niet be
zig houden met de practische politiek; de
politieke daad Is de leeftocht voor ons be
ginsel. WU moeten als party gesloten
in het verweer en in den aanval.
"ja yr et grooten nadruk worden in het
l\/| collectief schrijven onzer Btsschop-
AvA pen Me geloovlgèn aangespoord te
streven naar rechtvaardige verhoudingen
in de samenleving.
„Wee den christen”, zoo leest men daar,
„die door sijn geldzucht, zijn weeldeleven,
zijn onrecht en harteloosheid ergernis wekt
en den vijanden van Christus’ naam als het
ware wapenen In de hand geeft voor ge
loofsafval en woelingen en voor strijd, te
gen de .JCerk”.
Dit vermanende woord is vooral In dezen
tijd van een klemmende actualiteit, want de
schommelingen in het geldverkeer en de
onzekerheid van prijzen en muntwaarde
brengen velerlei gevaren met zich.
Het monetaire vraagstuk is sinds lang
overheerschend geworden In de wereld en
zoowel het politieke, als het economische
en sociale leven ondervinden daarvan den
terugslag.
De speculatie viert hoogtij, en de abnor
male verhoudingen leenen zich maar al te
zeer tot het beproeven van middelen en
praktijken, om de winzucht te bevredigen
en, zooals in den oorlogstijd, groote voor-
deelen binnen te halen ten koste van an
deren, met miskenning van hetgeen door
de rechtvaardigheid en het gemeenschaps
gevoel wordt geëlscht.
Het Is helaas een fEif, dat het dikwijls,
om niet te zeggen doorgaans, heel wat
moeilijker is iemand van zijn ongelijk te
overtuigen, wanneer het een belang, dan
wanneer het een b e g 1 n s e 1 'betref t.
En dit blijkt vooral in tijden, waarin zóó
veel op losse schroeven is komen te staan,
als tegenwoordig het geval is« en de drift
naar winst daarin een prikkel te meer heeft
gevonden.
Latere geslachten zullen er zich over ver
bazen profeteerde reeds vele jaren ge
leden Jan Holland in een zijner boeken
dat het geld een handelsartikel kon worden,
in stede van een ruilmiddel en waarde
meter te blijven.
Maar die „latere geslachten” zjjn er thans
nog in ’t geheel niet, en het is, zacht ge
sproken, onwaarschijnlijk, dat wij ze spoe
dig zullen aanschouwen.
De handel in geld en geldswaarden heeft
ongekende proporties aangenomen en de
geldzucht is er vooral niet minder op ge
worden.
Het ernstig vermaan laat ook daaromtrent
geen twijfel over.
heer Stulemeyer als burgemeester van deze ge- L -
gelegenheden onlangs haar regeering zou hebben
geadviseerd de betrokken toestemming te ge
ven op basis van wederkeerigheid, wat Inhoudt
dat ook de Amerikanen in de gelegenheid zou
den moeten worden gesteld een dienst van de
Philippynen op Nederlandsch-Indië te openen,
indien zy daartoe plan hadden.
Van dit laatste is niets gebleken, maar daar
tegenover hebben de plannen van de K. N. I.
L. M. reeds zeer concreten vorm aangenomen
en wacht men werkeiyk met ongeduld op het
afkomen van de vergunning.
Indien deze afkomt zal K. N. I. L. M. ten
spoedigste overgaan tot het openen van een
wekeiykschen dienst op Manilla, aansluitende
op de aankomst van de Clippers en tevens aan
sluiting gevende op den dienst BataviaAm
sterdam der K. L. M., die ongetwijfeld pro-
fyt van deze verbinding zou trekken.
Zoodra deze mogelijkheid werkeiykheid to
geworden, wordt de oude kwestie weer actueel,
die betrekking heeft op de verbinding door de
lucht van Nederlandsch Indië met Australië.
den.
Indien dit gebeurt, meent het blad, „en
de heer Goseling aanstuurt op herstel vau
de coalitie, zou dit beteekenen, dat de ka
tholieke fractieleider in feite afziet van
uitvoering van zijn program.”
Het orgaan van de S. D. A. P. is te vroeg
met zijn veronderstelling. De voorloopige
richtlijnen voor de houding van de Katho
lieke fractie zijn door mr. Goseling getrok
ken In de drie punten van beleid, door
hem uitgewerkt in zijn Kamer-rede van 27
Sept. j.l. De vaststelling van het program,
waarmee de R. K. Staatspartij de verkie
zingen ingaat, heeft nog enkele maanden
den tijd. En de mogelijkheid van een coali-
tle-herstel zou in elk geval eerst na de
verkiezingen aan de orde kunnen komen,
aangenomen dat de omstandigheden zich
daartoe zouden leenen.
Het is dus leven voor niets als Het Volk
besluit; „Reads om den schijn van klezers-
fopperij te vermijden, dient men zich open
lijk uit te spreken.” De rol dient te wor
den omgekeerd. De S. D. A. P. dient zich
openlijk uit te spreken, of zij het verleden
met zijn anti-nationale en revolutlonnaire
houding verloochent en in het heden tege
lijkertijd de contacten en sympathieën ook
met de Internationale woelingen van het
communisme verbreekt.
Éérst na een duidelijke desbetreffen
de verklaring zou zij het wantrouwen kun-
nén wegnemen, waar thans al haar pogin
gen, om de Katholieken tot samenwerking
te bewegen, op afstuiten.
Ze foppe de kiezers niet langer, maar
spreke zich uit!
Doch wat de belagers ook van de katholieke
Staatsparty mogen zeggen en schryven, men
kan niet ontkennen, dat zij ontzettend veel
voor het Nederlandsche volk in al zijn gele
dingen heeft bewerkt en tot stand gebracht.
Kan de Katholieke Staatsparty in dit groote
tydsgewrlcht evenals in het verleden ons volk
leiden en stuwen? Ja!
Wat van de tegenwoordige totaal verhel-
denschte samenleving terecht komt zal groo
tendeels afhangen van de katholieken, zal
afhangen van de Brabantache mannen en vrou
wen, vooral van cte Jongeren, van de jeugd,
van onze katholieke jongens en meisjes.
Op dit keerpunt in
krijgen we een kans.
wy zyn de regeering dankbaar voor het
initiatief, dat zy genomen heeft om aan dit
euvel een eind te maken. Maatregelen moe
ten worden genomen. Pappen en nat houden
het oude, beproefde middeltje tegen onge-
vaariyke kwaaltjes helpt niet meer. Het
gezwel heeft een kwaadaardig karakter aan
genomen. In het belang van de orde in den
Staat is het noodzakeiyk. dat wy ons scherp
verweren, tegen wat de Paus zelf het ernstig
ste wereldgevaar heeft genoemd.
Naast het verweer sta de aanval.
Het verbaast telkens weer opnieuw wanneer
een katholiek vraagt of wy eigeniyk wel con
crete staatkundige programpunten hebben. We
ten deze menschen dan nóg niet, dat de Paus
het den Staten als een duren plicht oplegt de
hervorming van de structuur der samenleving
te bevorderen?
In het St. Fran-
ciscus gasthuis te
Rotterdam is Zon
dag op 69-jarigen
leeftyd overleden de
heer H. Stulemeyer,
oud-burgemeester
van Schiedam
oud-wethouder
Rotterdam.
De heer Stule
meyer was oor
spronkelijk voor het
onderwijs opgeleid,
doch ging,*" spoedig
in den handel, lu
1906 vestigde hy zich
te Rotterdam, waar
hy in betrekking
kwam by de Rotter-
damsche Huidenclub.
In 1909 werd hy
voor de R. K. frac
tie lid van den Rot-
terdamschen ge
meenteraad. In 1911 werd hy benoemd tot wet
houder, welke functie hy tot 1919 bekleedde.
In 1918 werd de heer Stulemeyer benoemd tot
lid van de Tweede Kamer, hetgeen hy geble
ven is tot 1925.
In 1924 werd hy benoemd tot burgemeester
van Bergen op Zoom, welke standplaats hy in
1929 verwisselde voor Schiedam. In 1935 is Óe
vrede zelf. Rechtvaardigheid in den werkgever
is tevens de bescherming van den werknemer.
De daad van rechtvaardigheid schenkt adel
dom, doch de daad van liefde geeft edelmoe
digheid.
Vanwaar komt het verplichtend karakter
van de naastenliefde? Voor niet-Christenen
kan spr. geen antwoord vinden. Maar voor
katholieken geldt t liefde-gebod van Christus.
De liefde tot den mensch is immers een nood
zakeiyk verlengstuk van de liefde tot God.
Dr. L. G. Kortenhorst, lid van de Tweede
Kamer, sprak vervolgens over het onderwerp:
De richtiynen eener nationale welvaar tspoll-
tiek. Hy memoreerde hoe het verlaten van
den gouden standaard een tamelyk groote op
luchting gaf op politiek en economisch ge-
-bied.
Het beleven van onze hoogste beginselen is
nu meer dan ooit noodig. Ongebonden vry-
held. te groote democratie, technocratie en
staatsabsoiutlsme zyn voor ons gevaariyke
vluchtheuvels, wy moeten terug naar een
onontkoom- sterk ontwikkeld gemeenschapsgevoel.
Als laatste spreker trad op de heer J. Kar-
nerbeek met het onderwerp: De saneering
eener industrie is behalve op sociale rechtvaar
digheid ook op sociale naastenliefde aange
wezen.
Zooals reeds kort gemeld werd, is de Amerl-
kaansche journalist Ekins, die in concurrentie
met zyn collega's Miss Kilgallen en Kieran wil
trachten in den kortst mogelyken tyd een reis
om de wereld te maken, Zaterc^g 10 October te
17.45 uur plaatseiyken tyd op het vliegveld van
Manilla aangekomen. Hierdoor heeft Ekins een
grooten voorsprong op zyn belde concurrenten,
die met Impertol Airways een andere route had
den gekozen en zich thans nog in Britsch-Indië
bevinden, zoodat Ekins de eenige is, die zich over
enkele dagen kan Inschepen op de Amerikaan
sche Cllpper-vllegboot, die van Manilla naar de
Philippynen vertrekt
Volmondig heeft Ekins in verschillende inter
views toegegeven, dat hy zyn voorsprong uit
sluitend dankt aan de betrouwbaarheid, stipt
heid, goede organisatie en kundigheid van de
Nederlandsche luchtvaart. In verband met de
vertraagde aankomst van het luchtschip .Hin
denburg” te Frankfurt had Ekins by de K.L.M.
een speciaal toestel besteld, de „Flamingo”, die,
bestuurd door Tepas hem naar Athene bracht,
waar hy het K.L.M.-Indië vliegtuig .Kwak” in
haalde. Doordat hy tydig een plaats had ge
reserveerd kor. hy de- reis nsrnr Batavia met
dese machine voortaetten.
Vol lof was Ekins over de service van gezag
voerder Hondong en de overige bemanning der
r'.
'ai
Is
18
I-
9t
19
