De moord in den IJ-poIder
De diefstallen bij Stokvis
H
Een paedologisch instituut
Twee personen
vergiftigd
BEDREIGDE DEMOCRA TIE
RECHTZAAK WEER VOOR
HET HOF
Voor het geestelijk mis
deelde kind
VOOR DE RECHTBANK
TE ARNHEM
VAN
HOUTENS
CACAO
r VAN 1
HOUTENS
CACAO
X. y'
WOENSDAG 14 OCTOBER 1936
Verdacht geval te Spekholzerheide
Gebrek aan controle
Helers en stelers
Twee niet ernstig gewonden
„Bookmaker” veroordeeld
Uit het magazijn
SME
D
ten
Börkvall op Schiphol
F5
PERSFOTOGRAAF UIT BREDA
GEDOOD
Overval te Rotterdam
POLITIEKE VECHTPARTIJ
TE ENSCHEDE
Dit jaar zal hij geen nieuwe
Oceaanvlucht meer maken
Opnieuw twaalf jaar
geëischt
Bommenwerpers voor
Ned.-Indië
Amerikaansche bereidwilligheid
voor den bouw
Mi
De firma had een poet van f 800.
voor verduisteringen op de
bègrooting
Bezwarend getuigenia van een
vroegeren vriend van den
verdachte
beide even
heerlijk
van smaak
Pleidooi
Dader verdween met f 300, na
bediende bewusteloos gesla
gen te hebben
S3C
JÉ
i»
aan:
on-
Wand.
nachts
Het Paedologisch instituut te Nijmegen
brengt
Stirum
NIJMEGEN, 10 October.
II
Spr. persisteerde by s0n eisch: veroordee-
(ösr-
Op het Lindenhof te Enschede heeft een po
litieke vechtpartij plaats gehad, waarbij rake
klappen zijn uitgedeeld, met steenen is gegooid
enz., ten gevolge waarvan verschillende perso
nen kwetsuren opliepen. Twee hunner. H. en R.,
resp. 20 en 24 jaar oud, moesten aan het politie
bureau worden verbonden.
■aard de 49-Jarlge expe-
i wegens diefstal van
het
N.
In verband met den diefstal van een kist met
geld. Inhoudende ruim ƒ8000, uit een spoor
wagon. welke stond op het emplacement van de
Rott. Tramweg Mij. in de Rozenstraat te Rot-
terclam, heeft de politie Dinsdag een drietal
personen aangehouden. Het geld kqp tot dus
verre niet worden opgespoord. De gearresteer
den. die hardnekkig ontkennen, zijn naar bet
Huis van Bewaring overgebracht.
’Unille
tater
i door
rwer-
1 -4
In de Edlsonstraat was een troep van onge
veer 25 NJB.B.-ers aan het colporteeren ten
gevolge waarvan een vechtpartij is ontstaan met
de buurtbewoneys. H. en R.. die resp. een steek
wonde aan een arm en wonden aan het hoofd
hadden opgeloopen, werden door de politie mee
genomen naar het bureau.
In de Marthalaan werden de N.8.B.-ers Inge
haald en daar hebben de gewonden eenige per
sonen als daders aangewezen, die ook naar het
bureau werden gedirigeerd, waar zij aan een
verhoor werden onderworpen.
Van een en ander is proces-verbaal opge
maakt. De politie zet intusschen het onderzoek
voort. t -
onzer
aller-
BRLTN ETIKET:
vol en zacht
<;OLTDETIKFI
pittig en krachtig
wel
geven
Tot het vaste gilde van de „bookmakers” op
de diverse harddraverijen behoort ook J. V.
uit Amsterdam.
Op bepaald eerlijke wijze schijnt hij boven
dien niet altijd te werk te gaan, getuige de
minder vriéndelijke opmerkingen welke de Of-
ca.
dan-
i van
door
i on»
m W
:ostu-
e«er-
edra-
J. F»
2.640,
weg-
Euro-
jnerl-
edeci-
1
rijkste
ïoose-
ureurs
id. die
kam-
n den
i Alfa
elheid
d mt-
Idprlis
Zeer bezwarend acht mr. Rellingh de ver
klaring van verd., waarin hjj zegt nooit een
revolver in zijn bezit te hebben gehad.
velen
alles
doet, en dis voor
BATAVIA, IS Oct. (Aneta) De „Java-Bode”
meldt, dat de regeerlng van de Ver. Staten
groote bereidwilligheid toont bij den bouw van
de bommenwerpers voor Ned.-Indlë, door aan
de fabriek toe te staan, dat de nieuwste voor
zieningen. welke anders het eerste jaar gere
serveerd worden voor de toestellen van het
Amerikaansche leger, al dadelijk op de Indi
sche machines worden aangebracht.
Requisitoir
Het woord is dan aan den procureur-gene-
raal, mr. dr. D. Rellingh.
Spr. vangt zijn requisitoir aan met een kort
overzicht van de bezwarende feiten, die na
het interlocutoir arrest scherper zijn belicht
Het staat vast, dat verd. herhaaldelijk nach-
telDke strooptochten hield. Na den' moord is
hij in de omgeving van Haarlem aangehouden.
Natuurlijk had hjj toen geen revolver; dat zou
te gevaarlijk zijn geweest; wel droeg hjj toen
een groot dolkmes.
Het staat thans vast, dat hjj in het bezit
van een revolver is geweest en dat hjj daar
mee heeft geoefend. De patronen zijn gevon
den in de Prinsengracht, op de plaats, door de
twee kroongetuigen aangewezen. Daaruit blijkt
hun betrouwbaarheid. Ook blijkt er uit, dat die
patronen gelijksoortig zijn aan den kogel,
waarmee Gerrit Verhoeven is geveld.
Het meisje van Verhoeven heeft verdachte
aanvankelijk herteend aan de gestalte, later
is zy onzekerder in haar verklaringen gewor
den.
Er is in alle richtingen gezocht naar een
,Arte”, die bekend was met den verslagene.-
Dit onderzoek heeft niets opgeleverd en waar
schijnlijk heeft Verhoeven zich vergist. Daar
komt nog bij, dat er een getuige is, die be
weert, dat verd. ook wel eens „Arie" wordt ge
noemd.
Dat geldt niet alleen voor het afzonderlijke
kind, doch ook voor het geestelijk misdeelde
kind in het algemeen. Het is ook den medicus
en den opvoeder niet gemakkelijk raad te
Ung wegens doodslag tot twaalf jaar gevast-
genisstraf.
De verdachte reageert niet op desen eisch.
heel rustig blijft hjj in het bankje zitten en
geen gelald komt over sjjn lippen Vol ver
trouwen kijkt hij naar zijn verdediger, mr.
H. G. Stibbe.
vinden voor kinderen met gebrekkig ontwik
kelde geestvermogens. De steunpunten, die de
wetenschap op dit punt heeft, liggen be’rek-
kelijk verspreid, beperken zich .in ons land
althans tot enkele specialisten, die onmo
gelijk ieder afzonderlijk het probleem van het
moeilijk opvoedbare kind in zijn heelen so
cialen omvang kunnen overzien en onmogelijk
vóór- en nazorg doeltreffend ter hand kunnen
nemen. Er is geen centrale, waar men over alle
hulpmiddelen beschikt om voor dergelijke ge
vallen een volkomen verantwoord medisch ad
vies te kunnen geven, waar men alle beschik
baar materiaal kan vereenigen en bewaren om
de kennis van het probleem in zijn heden
omvang te bevorderen, waar men in voldoende
relatie staat met al wat op dit gebied werkt
individueel of in het verband van een of
andere organisatie om vóór- en nazorg met
succes te kunnen controleeren.
De offlcleren-vUeger, die bestemd zijn voor
de bemanning van de nieuwe bommenwerpers
worden bij toerbeurt bij de K. N. I. L. M. ge
detacheerd, om ervaring met tweemotorige
machines en langé-afstandsvluchten op te
doen.
Deze verdachte, aldus pL, is niet in staat tot
een doodslag of een moord. Niets wijst daarop,
dat past niet in zijn mentaliteit en in zijn karak
ter, noch blijkt het uit zijn verleden. Wat ook
zou het motief voor een doodslag geweest zijn?
Deze verdachte .kent de gevangenis en hij weet
wat er op een doodslag staat.
Een veroordeellng zal ónmogelijk zijn door
de groote leemten en de vele twyfelpunten. Er
is in deze zaak één offer gevallen, pl. hoopt, dat
er geen tweede zal vallen en hy concludeerde
tot bevestiging van het vrijsprekend vonnis.
Na re- en dupliek stelt het Hof de uitspraak
vast op 27 October.
Het sportvllegtulg Sefyr van de Stockholm
Tidnlngen bracht hem uit de Engelsche hoofd
stad. Een klein roodkleurig en zeer snel toestel
waaruit Börkvall stapte met een piloot, in de
cabine achterlatend, een bouquet bloemen en
een wollen hondje, achteloos neergeworpen tus-
schen zwemvesten.
Dinsdagnacht zijn twee bewoners van
Spekholzerheide onder verdachte omstan
digheden plotseling overleden. Het zijn de
caféhouder Lemmens en de gepensionneerde
onderwijzer Flsschers. Het vermoeden be
staat, dpt beiden het slachtoffer zijn ge
worden van vergiftiging. Dit zou zijn ge
schied door iemand, met wien het tweetal
Maandagavond in het café van den heer
Lemmens had kaart gespeeld. De politie
heeft een diepgaand onderzoek ingesteld,
dat nog steeds voortduurt.
i
Het onderzoek, dat de politie heeft ingesteld
naar aanleiding van den plotsellngen dood van
den caféhouder L. en den werkloozen onderwij
zer p„ die beiden in penibele financleele om
standigheden verkeerden, is nog niet beëindigd.
Men gelooft echter niet, dat het in deze zaak
tot een arrestatie zal komen. De lijken bevin
den zich nog te Kerkrade, tot welke gemeente
Spekholzerheide behoort.
De ook door dezen achterstand diep bekla-
genswaardige toestand van een geestelijk mis
deeld kind, dat slechts gebrekkig gebruik kan
maken van de edelste faculteit van het men-
schelyk wezen, heeft lp den kring der katho
lieke wetenschap zoozeer het gemoed getrof
fen, dat men déAr het initiatief heeft genomei^
tot het aanvullen van het bestaande tekort.
Gerulmen tijd geleden reeds werd de Stichting
voor Paedologlsche instituten in het leven ge
roepen met Prof. Mr. W. Duynstee, hoog-
leeraar aan de Nymeegsche Unlversitelt, als
voorzitter en Dr. Veeger als secretaris.
Deze stichting staat thans voor de bekroning
van haar werk. Even buiten Nijmegen, op de
heuvels langs het Hengstdal, staat het insti
tuut, waarvan zU zich de oprichting ten deel
heeft gesteld. Het instituut, dat op streng-
wetenschappelijken, academischen grondslag de
centrale instelling zal worden voor de studie
en de behandeling van het geesteiykjaisdeelde
kipd. Groote offers werden aan de totstand
koming van dit Instituut gebracht. Offers, die
in hoofdzaak uit de veel-gesmade kloosterkas-
BörkvaU ontzenuwt een fabeltje dat hij ter
elfder ure een passagier de adellijke Zweed-
sche Eva Bllxen Tlnneckè had geweigerd
mee te nemen. Dit was reeds drie weken ge-
De verdediger acht het bewijs thans evenmin
geleverd als voor de rechtbank.
Uitvoerig gaat pl. de verschillende getuigen
verklaringen na.
Dan schildert de procureur-generaal de ge
beurtenissen op het erf in den IJpolder, de ge
beurtenissen, waarin naar zijn meening slechts
deze verdachte de hoofdrol heeft, gespeeld. Ge
heel naar zijn aard heeft hij geschoten, toen hij
zich ontdekt zag bij zijn poging een fiets weg te
nemen.
bezwarende
aflegt, was
leden gebeurd, zoodat van een onaangename
verrassing geen sprake was.
Was het geen sensatie, zoo alleen boven den
Oceaan, vroegen wy nog.
Börkvall lachte en schudde het hoofd. Hij had
eerst heel hoog gevlogen. Toen er meer ijsaf
zetting op de vleugels kwam, ging hij steeds
lager vliegen.
Allereerst werd aan den magazynknecht Th.
L. een verhoor afgenomen. Verd. was al tien
jaren in dienst bij de firma Stokvis. Hij had
meegewerkt om waschtafelcomblnaties uit
magazijn te halen en te verkoopen. Verd.
had het idee geopperd.
De president, Mr. Houwink, vroeg of er geen
toezicht werd gehouden.
Verd. antwoordde dat hij zelf kaarten invul
de om het bedrog te camoufleeren. Later had
verd. ook op eigen Initiatief waschtafels wegge
nomen, in totaal 18 stuks.
De afdeelingschef H. werd als getuige ge
hoord. Get., die chef van de afd. expeditie was,
verklaarde dat N. de goederen ter aflevering
kreeg. Over het magazijn had hij niets te ver
tellen. Get. had geen toestemming gegeven de
goederen op de geschetste wijze af te leveren.
De Officier van Justitie, Mr. Graaf van Lim
burg Stirum, vroeg of er contróle was op de
betaling.
Get. antwoordde dat niet iedere post gecon
troleerd kon worden. Wel werden er steekproe
ven genomen in de afdeeling boekhouding. Al
voordat de zaak aan het rollen ging was be
kend dat er onregelmatige dingen gebeurden.
De president: „U bent al tien jaar in dienst,
hoe komt u tot dergelijk geknoei?"
Verd. geeft geen antwoord.
Mr. Graaf van Limburg
sen kwamen. Het resultaat verdient in hooge
mate bewondering.
Hier is niets gespaard om een volkomen up-
to-date Inrichting te verkrijgen, een Inrichting,
die alle mogelijkheden biedt, waarover de
kinderpsychiater, die aan de leiding staat, de
psycholoog en de paedagoge, die hem assis-
teeren, moeten kunnen beschikken om de aan
hun onderzoek en aan hun opvoeding toever
trouwde kinderen zoo volledig mogeljjk te
leeren kennen en zoo goed mogelijk te kunnen
helpen.
Het kind kan hier worden geobserveerd in
al zijn gedragingen, alles is erop gericht het op
zijn gemak te stellen, zoodat men zijn ver
trouwen kan winnen. Met allerlei soorten
speelgoed kan het laten zien over hoeveel
fantasie het beschikt. Met allerlei hulpmidde
len kunnen zijn vermogens worden gepeild.
Allerlei paedagogische systemen kunnen
naar gelang zijn persoonlijk karakter op
hem worden toegepast. Dertig kinderen kunnen
hier in het kindertehuis een zeer mooi in
gericht verblijf; waar alles kraakhelder den
patiëntjes tegemoettreedt worden onderge
bracht.
En daarnaast beschikt men hier over alle
middelen om het contact te houden met de
reeds bestaande organisaties, die op dit terrein
werkzaam zijn, met de Ver. voor geestelijke
volksgezondheid bijvoorbeeld en met het Wlt-
Gele Kruis om cursussen te geven voor kin
derartsen en wijkverpleegsters. Een specialis
tische bibliotheek zal hier geleidelijk worden
gevormd.
Wanneer Donderdag Z. Exc. de minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen in het
bijzijn van zijn ambtgenoot van Justitie en van
Z. Hoogw. Exc. Mgr. A. F. Diepen, Blsschop
van Den Bosch het paedologisch instituut en
het reeds eerder in gebruik genomen, door een
stichting met dezelfde menschen aan de lei
ding opgericht, er vlak tegenover gelegen or-
thopaedisch instituut officieel zal openen, dan
is de kroon gezet op een nieuw monument van
katholieke charitas, een monument, dat straks
onze Unlversitelt, wanneer zij over een medi
sche faculteit beschikt, zeer ten goede zal
komen.
In het restaurant van Schiphol vragen
wij den Jongen Zweed naar zijn verdere
plannen. Die heeft hij niet.
Dit jaar althans zal hij geen nieuwe
vlucht maken. Het is reeds te ver in het
seizoen. Er is hem een nieuw toestel beloofd
door de directie van de Stockholm Tidnln-
gen. Het moet in elk geval grooter zijn, wil
hij het nog eens probeeren.
Je nooit
geef Je
flcler van Justitie bjj den Haagschen Politie
rechter Maandag maakte.
V. was te Naaldwijk betrapt b« bet uitoefe
nen van zijn bedrijf.
Na getuigenverhoor vorderde de Officier van
Justitie twee maanden gevangenisstraf. Het
vonnis werd drie maanden.
„Ik ben er bij geweest, dat hy de revolvers,
die hy van my had gekocht, by Purmerend
heeft geprobeerd. Een koe maakte een lucht
sprong van schrik....’’
De getuige, die thans zulke
verklaringen tegen verdachte
vroeger Tiém beVriend en daardoor is
hét niet onaannemeiyk, dat verd. hem den
volgenden ochtend het heele verhaal van het
gebeurde in den IJ-Polder vertelde.
Verdachte ontkent alles: „Getuige liegt,
hy haat me....”
Vervolgens stond terecht de magazynmeester
G. J. N Verdachte verklaart dat H. zyn chef
was en dat hy alleen’ het pakhuis onder zyn
beheer had. Verd. kreeg de adressen van het
uitgaande goed. Hy gaf de adressen en de op
drachten aan den chauffeur.
Verd. bekent dat diverse waschtafels met zyn
medewerking gestolen werden. In totaal onge
veer 29 waschtafels.
President: „Hoe kwam u er toe?”
Verdachte: „Gebrek aan contróle.”
President: „Een mensch heeft toch zyn eer-
lykheldsgevoel! U bent er al 18 Jaren in dienst.”
De Officier eischte tegen verd. N. een gevan-
genlsstraf van een jaar, tegen den magazyn-
bediende W. J. L. een gevangenisstraf van tien
maanden.
De raadsvrouwe van den laatste, Mr. V.
Lent, wees er op, dat er by de firma Stokvis een
post van f 800.— op de begrootlhg stond voor
verduisteringen. Dat noemt pl. een schandaal.
Er was niet voldoende contróle en het was al
lang bekend dat er gestolen werd. Jaren geleden
werd reeds de politie er in gemengd.
De Officier merkte op dat de diefstallen op
zeer geraffineerde wyze gepleegd werden. Het
lag voor de hand om niet het eerst te denken
aan Me menschen die al zoo lang in dienst wa
ren.
Tegen den chauffeur M. W. O eischte de Of
ficier een gevangenisstraf van tien maanden,
tegen den metaalbewerker W. B. een gevangenis
straf van tien maanden, tegen den magazyn-
bediende P. J. van den B. een straf van zes
maanden, tegen den zinkwerker L. H. M. (we
gens heling) een straf van zes maanden. Deze
ontkende te hebben geweten dat de goederen
van diefstal afkomstig waren.
De Officier merkte op dat de helers de dieven
in de gelegenheid hebben gesteld de feiten by
herhaling te plegen. Daarom hebben ook zy
eën flinke straf verdiend.
Tegen den loodgieter P. J. V. eischte de Offi
cier (wegens heling van fittings, koperen kra
nen. enz.) een straf van vier maanden. Voor
andere feiten moet verd. nog terecht staan.
De Officier zeide dat deze verd. een van de
meest schuldigen is aan het herhaald plegen
van de diefstallen by Stokvis.
De raadsman. Mr. Arnold, wees er op dat
deze verd. het slachtoffer geworden is van het
personeel van Stokvis. De eerste leveranties aan
V. hadden op regelmatige wyze plaats. Later
kreeg hy argwaan. Pleiter vraagt om een ge
deeltelijk voorw. straf en om directe invryheld-
stelling.
Aan dit laatste verzoek werd door de recht
bank voldaan.
Tegen den magazynknecht A J. luidde de
eisch (wegens diefstal van fittings en kronen)
vier maanden gevangenisstraf. Het verdoek om
invrijheidstelling werd afgewezen.
Tegen den magazynknecht T. H. lindde de
eisch: vryspraak wegens gebrek aan bewys.
De uitspraak In al deze zaken werd bepaald
op 27 October.
De overige twaalf verdachten zullen op 27
October terecht staan.
De geruchtmakende fraude by de firma Stok
vis te Arnhem vond haar weerspiegeling in de
strafzaken die gisteren door de Arnhemsche
rechtbank werden behandeld. Een groot aantal
personen stond in verband daarmee terecht we
gens diefstal en heling. De 35-jarige magazyn
meester G. J. N. uit Arnhem had zich te ver
antwoorden wegens het feit dat hy een wasch-
tafelcombinatie had weggenomen, toebehoorende
aan de N. V. Stokvis.
Verder waren gedagvaai
dltieknecht K. uit Baarn
acht waschtafels ten nadeele van de firma Stok
vis en wegens heling van deze waschtafels
de 34-Jarlge expediteur Z. uit Enkhulzen, ook
de andere by de fraude betrokken personen
moesten terecht staan, te weten de 31-Jarige
magazynbediende Th. L. uit Arnhem, de 33-
jarlge magazijnbediende W. L., de 38-jarlge
installateur J. L„ de 57-Jarlge loodgieter P. V„
de 69-jarige loodgieter W. van T„ de 32-jarige
loodgieter S. G„ de 32-jarige magazynknecht
D. J. v. d. H„ de 42-jarige magazynbediende
J. K_, de 52-jarige magazynbediende C. K„ de
32-jarige magazynbediende H. Th. de B., de 35-
Jarige chiuffeur M. C„ de 48-jarige metaalbe
werker W. B., de 40-jarige magazynbediende P.
J. van den B„ de 41-jarige zinkwerker L. M., de
58-jarige magazynknecht T. H., de 54-Jarige
magazynknecht A. J„ de 57-jarige loodgieter J.
J. B. en de 42-Jarige loodgieter M. van V. (allen
te Arnhem).
In de rü van luchtvermaardheden
die ooit op Schiphol voet aan land
zetten, is Dinsdagmiddag in het
kruisvuur van fotolenzen en film
camera's getreden de slanke spor
tieve gestalte van den Zweedschen
oceaanvlieger Knoed Börkvall. Uit
Londen kwam hy om hedenmorgen
door te reizen naar Stockholm.
Maandagavond tegen half zes, even voor slul-
tingstyd. stapte een man den wynhandei van
de firma Van R„ aan de Wijnhaven te Rotter
dam binnen en vroeg den loopknecht, den 24-
jarigen J. T. K., een prijscourant. De knecht
bevond zich alleen in den winkel, daar de kan
toorbediende juist even weg was gegaan om zyn
handen te wasschen. Toen K. zich omdraaide
om de prijscourant te verstrekken, kreeg hy
met een zwaar voorwerp een slag op het hoofd
zoódat hy bewusteloos'ineenzakte. In dien toe
stand vond de kantoorbediende hem by zijn
terugkeerDe Jongen kwam spoedig tot be
wustzijn. By nader onderzoek bleek, dat uit
een lessenaar een blikken Sigarendoosje. in
houdende een biljet van 100 gulden, eenige bil
jetten van 25 en 10 gulden, alsmede eenig klein
geld, tot een gezamenlijke waarde van 300 gul
den. verdwenen was.
uisdokters hebben in het algemeen
weinig aandacht voor de geesteiyke
moeiiykheden, die zich los van llcha-
meiyke stoornissen by de menschen kunnen
voordoen. Hun opleiding richt zich nu een
maal op het’genezen van het lichaam. Waar
geesteiyke afwykingen duideiyk aanwijsbaar
in verband staan met ziekten van de hersenen,
daar grypen zy in, doch wanneer een kind
lastig ia voor zyn omgeving, een vyandige
houding aanneemt tegenover zyn gezin, tegen
over de school of de werkplaats, wanneer bet
moeiiykheden heeft met ‘zichzelf wanneer
het verlegen is of teruggetrokken of aan
angstvoorstellingen of scrupels lydt dan is
de huisdokter in den regel niet de eerste, die
geroepen wordt, die het op kan merken en
meestal ook niet de aangewezen man voor de
behandeling van zulke kinderen By den be
roepspsychiater komt men gewooniyk ook niet
aan het juiste adres. Deze immers richt zyn
belangstelling grootendeels, zoo niet uitsluitend
op de psychiatrie van den volwassen mensch
Voor het moeliyk op te voeden kind is het
moeiiyk den Julsten opvoeder, den Juisten ge
neesheer, het juiste medische advies te vinden.
Eenige rechercheurs, die reeds door het Hof
zyn gehoord, leggen nog aanvullende verkla
ringen af.
Pres, (tot verd.): Blyft u erby, dat u
schuldig bent?
Verd.: Ja, meneer de president, ik ben vol
komen onschuldig.
Pres.: Maar u maakte dlkwyis des
een rooftocht, dat staat vast....
Verd.: Zoostaat dat vast? Steeds
wordt de zaak weer uitgesteld en hebben de
getuigen iets anders.
Pres.: Neen verdachte, jy hebt iets anders.
Den eenen keer zeg Je, dat je nooit een
revolver hebt gehad en later geef Je het
weer toe, als Je er niet meer tusschen uit kunt
komen.
Weer zit de arbeider C. 8. in het verdachten
bankje. Het Amsterdamsch gerechtshof zal
het onderzoek voortzetten in de duistere straf
zaak. die nu reeds ruim drie Jaar de politie en
Justitie bezig houdt. De man, een kleine, breed
geschouderde figuur, met harden, verbeten
mond, die in donker Amsterdam den teekenenden
naam „de Mop" draagt, wordt er van beschul
digd, in den herfstnacht van 28 op 29 Septem
ber 1933 op het erf van een eenzame boerdery
den arbeider Gerrit Verhoeven te hebben dood
geschoten.
De „Mop" werd gearresteerd. Hy bleef
ontkennen, doch de Officier van Justitie
eischte 15 jaar gevangenisstraf. De verdediger,
Mr. H. G. Stibbe pleitte vryspraak en de recht
bank sprak verd. conform de conclusies van
den verdediger vry.
In hooger beroep het O. M. ging in appèl
requlreerde de procureur-generaal Mr. D.
Rellingh een gevangenisstraf van 12 jaar. Het
Hbf wees na een uitvoerige behandeling een
interlocutoir arrest, waarby een nieuw onder
zoek naar de revolver werd gelast. Verd. nJ.
had steeds volgehouden, dat hy nooit een re
volver had bezeten.
In de zitting, die het Hof Dinsdag hield, ver-
wyt de president, mr. Jolles, verd.: ^e hebt
gezegd: „ik zal doodvallen als ik ooit een re
volver heb gehad”. En nu zyn er getuigen, die
komen vertellen, dat Je indertyd een automa
tische revolver hebt gehad."
De Mop verliest zyn kalmte geen oogenblik:
„Vroeger heb Ik ook al eens gezegd, dat ik wel
een revolver in huis heb gehad. Maar in ver
band met smokkelary kan ik er niet over pra
ten. Ik wil niemand in moeiiykheden brengen.”
Pres.: ,^Te hebt zelfs twee revolvers gehad
ongeveer in den tyd, dat de moord is gepleegd.
Het Hof zal er zyn consequenties uit trekken."
Als eerste getuige komt De Jong voor het
hekje, die verklaart, dat verd. een revolver had
gekocht.
Get. herhaalt zyn reeds vroeger afgelegde
verklaring: De Mop had hem verteld, dat
hy in den IJ-Polder op Iemand had ge
schoten. „ik hoop maar, dat ik eens goed ge
raakt heb, dan vertelt hy het tenminste niet
na.” had verd. er nog bygevoegd.
Getuige vult zyn verklaringen nog
De persfotograaf Wiskerke, wonende te Bre
da, is Dinsdagnacht tusschen 4 en 5 uur,
toen hy op zyn motorfiets uit de rich
ting Tilburg kwam aanryden, op den ryksweg
Tllburg-Breda, Ingereden op eenige langs den
weg stilstaande auto-vrachtwagens, welke op
weg waren naar de kermis te Breda. De heer
Wiskerke werd op slag gedood.
Gebleken is, dat de auto’s rechts van pen
weg onder de gemeente Glnneken stonden op
gesteld. De politie onderzoekt of de vrachtauto's
voldoende licht voerden.
A 1 wie het wel meent met een ge-
ZX zonde democratie in ons vaderland,
■L*- alwie het een onherstelbare ramp
zou achten, Indien ons vrije volk te
dpr ure tot een volk Van «laven zou worden
gedegradeerd, volgt met ononderbroken
waakzaamheid de bewegingen der natlo-
naal-socialistische en fascistische krach
ten, welke onder het volk werkzaam zijn.
HIJ observeert, zonder een zweem van
bangheid, maar in het volle besef van
het gevaar, dat ons land en ons volk ernstig
zou bedreigen, indien de heilloozé krach
ten, hierboven bedoeld, sterker en sterker
zouden worden en de vernietiging
wel veel gesmade, maar niettemin
kostbaarste democratie zouden kunnen be
werkstelligen.
Velen spotten met de N.S.B en andere
dictatuurstrevingen, en waarlijk is
daartoe herhaaldelijk gereede aanleiding:
aanstellerij, opschepperij en zinloos gebral
vinden over *t algemeen niet veel bijval
onder ons degelijke, nuchtere volk; een
woord van spot is veelal de echt-Neder-
landsche reactie op het dwaze en onver
antwoordelijke gedoe van Mussen en
dergelijken.
Bij een juiste appreciatie van de in-
houdswaarde dezer bewegingen mag men
echter het gevaar van die dwaasheid
naar bulten, de eventueele gevol- -
gen van te groote ui ter lijke successen der
NJS.B. e.a. zich uitend b.v. In groote
aanhangvorming niet onderschatten.
Wij, overtuigde en parate Katholieken,
wij verfoeien het N.S.B.-gedoe (om ons tot
dit verschijnsel, als kenmerkend, te bepa-,
len), omdat wij weten, dat heel die actie
leeg en voos is, omdat wij weten, dat zij
geen reëele opbouwplannen bezit en het
volk nooit «al kunnen schenken, wat zij
belooft, omdat wij weten, dat de NBB.
de democratie en onze heilige vrijheid be
laagt, omdat wij, elders door ervaring
geleerd, weten, dat zelfs onze hoogste
goederen niet veilig zullen zijn voor de
dictatuur, als wij daaronder eenmaal
moeten zuchten.
Lang niet allen echter beschikken over
zooveel overtuiging en doorzicht, dat zij de
N.S.B. op haar juiste waarde kunnen
schatten en haar dus afwijzen.
Duizenden en duizenden laten zich maar
al te gemakkelijk wijsmaken, dat de NS.
B. hun een gelukkiger leven zal bezorgen;
holle phrasen aanvaarden zij als klinken
de mun^ uit gebrek aan ondcrscheidings-
vermogen, uit politieke, economische en
sociale ongeletterdheid, uit moreele fut
loosheid; daarom juist klampen
zich vast aan een leider, die
weet, die alles goed
hen denkt of niet denkt!
Mislukking In het leven, gemis aan
succes al dan niet gevolg van de crisis
moedeloosheid...., er Is véél, dat de
zwakkeren intuïtief doet grypen naar een
sterke hand.
Dezulken eenmaal besmet door de
bedwelmende bacil schakelen bewust en
opzettelijk hun denkvermogen en hun
I vrijen wil heerlijke gaven Gods! uit
om voortaan nog maar een willoos werk
tuig te zijn In de handen van *én.
Het is nu gezien de voorbeelden In
het buitenland lang niet demcov-ddig,
dat zulk een bacilverspreiding eeu epide
misch karakter aanneemt en massale uit
werking krijgt, met als gevolg: een voor
*n goed deel verdwaasd volk.
Daarnaast zijn er de strevers, de bere
kenaars: afgewogen worden de kansen,
waar het grootste persoonlijke orofljt te
halen zal zijn; men heeft gezien, dat b.v.
in Duitschland al het vette der aarde
aan de nieuwe „bonzen” en derzelver
trouwste satellieten toekomt, en dat de
bulten de beweging staande lieden overal
uitgestooten zijn en worden; om de vrien
den aan baantjes te helpen, zijn en wor
den daar Joden, Katholieken, Protestanten
enz. uit hun brood allereerst uit over
heidsambten gestooten; men weet het:
wanneer hier de dictatuur aan de macht
komt, wordt het nationaal bezit aan
overheidsbetrekkingen enz. niet meer,
zooals in lederen democratischen staat,
zooveel mogelijk in redelijke verhouding
óver allen, die daarvoor In aanmerking
komen, verdeeld, maar worden de baan
tjes over *t algemeen opgeëischt voor de
eigen volgelingen.
Welke strever, welke berekenaar zou er
dus niet eens een kansje willen wagen?
.Maakt u vrienden van den onrecht-
vaardigen Mammon”, zoo spreken zij, on
juist Interpreteerend, het Evangeliewoord
na.
Het gevaar is dus waarlijk denkbaar, dat
uit de domme massa eener- en de bereke
nende massa anderzijds, een leger van
volgelingen gerecruteerd kan worden, dat
veel sterker is dan ons bij volgende ver
kiezingen lief zou zijn.
De verkiezlngs-stemmen worden nu een
maal niet gewogen, maar geteld; er wordt
by de stembus niet naar gevraagd, welke
motieven of gebrek aan motieven men
heeft om zyn stem zóó of niet zoo uit
te brengen.
En zoo zou een verkiezingsuitslag
eens een heel valsch beeld kunnen
van zyn inneriyke beteekenis voor *t
begrepen algemeen belang.
De N.S.B.-lelding weet dit en profiteert
van alle mogeiyke middelen, welke de
goede democratie haar biedt, om een leger
achter zich te vormen, een leger, dat
later tot taak zal krygen, de goede demo
cratie neer te slaan
Mag dat zoo biyven voortduren?
Moet een deel van ons volk niet tegen
zichzelf in bescherming genomen worden?
hulde aan de recherche voor de wyze
waarop het oóderaoek is geleld. Er is geen «P™'
ke geweest van rouwmoedig en openhartig be
kennen. Niet alles is achterhaald wat in den
loop der Jaren is geschied. Spr. wyst op het
aantal dienstjaren dat varieert van 34 tot 10
Jaar en noemt bet een strafverzwarende om
standigheid. De loonen waren alleszins behoor-
1UDe Officier eischte wegens diefstal tegen Th.
Ik een gevangenisstraf van tien maanden.
De raadsman. Mr. Couvret. wees op verzach
tende omstandigheden en drong aan op een
gedeelteiyk voorwaardeiyke straf.
