Veertig jaar R.K. Volksbond
Het nieuwe politiebureau
geopend
I
i 1
I
1
V
VELE AUTORITEITEN
AANWEZIG
WAT ARBEIDERS TOT
STAND BRACHTEN
i
I
I
iI
I
i'
j;
1
A
n.
Een lonk naar het Werkfond*
l
Het Clubhui*
W oorden van dank
Overzicht
Drie tymbolén
De Wereldjamboree in
i
Nederland
Een uitkomst
Veel gelukwentchen
f
Een nieuwe periode
tegemoet
eeuwen zal trot*eeren,” aldu*
de bargemeeater
ZATERDAG 17 OCTOBER 1936
o
Een nieuwe periode
n
De heer J. J. Bak z.g., eerste voorzitter
van de afdeeling Alkmaar van den Ned.
R.K. Volksbond
Middenstanda-Retraite
.4
1
In den loop derfjangn^ uitgegroeid
^j/et^en organieatie van groeten
Omvang en voor alge
meen nut
10 jareri van overweging
Het bestuur van de jubüeerende Alkmaarsche Volksbondafdeellng. Staande vJ.n.r.
..C. Koopmeiners, F. Fransen, C. Snel, rector C. Vis, J. V. d. Bng. Zittende vJ.n.r. G.
Tesselaar, H. Schouten, G. v. Slingerland, H. W. Koopmeiners, J. Boon
^^\geS,e^m%erXaagek^ de^we^ geven van het verkennen voor jongens wordt
j
I
en de
Oud-Alk-
I
was
I
■i
III (Slot)
r*-
I
j
dat
Het was de beroemde encyclfck van Paus
Leo XIII „Rerum Novarum", die ook In Alk
maar de geesten wakker riep en opwekte, zich
te organiseeren. In de maand October van het
Jaar 1894 deden eenige bakkersgezellen In de
plaatselijke bladen een oproep tot bet bewonen
van een vergadering In het lokaal van den heer
Konijn op den Dijk. In deze vergadering werd
besloten tot de oprichting van een vereenlglng
voor Katholieke mannen, die de stichting van
een afdeeling Alkmaar van den R. K. .Volks
bond zouden voorbereiden.
4ttt Kerkplein, waar
(ota-dhollandsche Le-
riA'St -
Nu het gebouw klaar Is voor de Ingebruik
stelling, wil ik beginnen namens de gemeente
mijn oprechten dank uit te spreken tot het be
stuur van het Werkfonds dat zoo bereidwillig
is geweestrgelden voor dit gebouw beschikbaar
te stellen. Wjj hopen, dat gij ook overtuigd
zult zijn van het groote belang, welke onze
gemeente heeft bij objecten van werkverruf
ming en bevelen ons dan ook in de toekomst
in uw speciale aandacht aan. (Gelach.)
Ten slotte kom ik aan de gebruikers
Nu aanstonds de afdeeling Alkmaar van
den R. K. Volksbond haar veertlg-Jaiig be
staan gaat vieren, is het de geschikte tijd
iets omtrent het ontstaan en den gang van
zaken In den loop van die veertig jaren te
vermelden.
Intusschen werd voortgegaan met de uit
breiding van het organlsatieleven. Opgericht
werden een vereenlglng „Eigen Huis”, die tot
doel had de arbeiders door sparen een eigen
huis te bezorgen, de muziek vereenlglng ,;Bt.
Cecilia" en de tooneelvereenlging „Vondel”, wel
ke beide laatste zich tot op den dag van heden
in goeden welstand bevinden.
-■ i
Hoe staat het nu met de padvlndersbeweglng
In Alkmaar?
In 1913 vormde zich hier de eerste verken-
nersgroep, terwijl In 1918 de groep der Kanlne-
taten officieel werd opgericht. Zij ontving van
wijlen Prins Hendrik, destijds beschermheer der
Vereenlglng de Nederlandsche Padvinders, het
thans nog In gebruik zijnde troeplokaal „Kanl-
nefatum” in den Westerhout. Lange Jaren wa
ren de Kanlnefaten de eenige verkennersgroep
in Alkmaar, totdat in 1931 een groote opbloei
plaats vond. Na oprichting van de Katholieke
Verkenners in ons land kwamen er In Alkmaar
in 1933 twee nieuwe groepen bij, n.l. de St.
Laurentiusgroep en de St. Dominlcusgroep. In
1933 werd als onderafdeellng van de 8t. Fide-
Itevereenlging opgericht de André de Thaye-
groep. Ook de algemeene groepen van de pad-
vindersbeweglng in Alkmaar breidden zich uit.
In 1934 werd de groep der Geuzen gevormd,
terwijl de voortrekkers van de Kanlnefaten en
van de Geuzen in 1935 de Brlnlo-groep sticht
ten. V fc
In totaal zijn er thans lp Alkmaar 8 groepen,
tellende ruim 350 welpen, verkenners en voor
trekkers, die allen enthousiast het spoor vol-
De eerste zes Jaar was de heer J. J. Bak voor
zitter. De heer Bak gaf zich met zijn geheele
persoonlijkheid aan zijn zware taak. Bij zijn
verkiezing tot voorzitter zei hij reeds: ,Jk hoop
nuttig te zijn voor den werkman, nuttig voor
dejj Bond". Hij is inderdaad nuttig geweest en
aan hem is het te danken, dat de vele moeilijk
heden van de eerste jaren zoo goed werden
overwonnen. Maar naast hem moeten ook de
andere bestuursleden geprezen worden, die met
volharding hebben meegeholpen, de afdeeling
Alkmaar te maken tot wat zij later ia gewor
den.
Het bestuur begreep, dat een van de belang
rijkste taken van de organisatie was, te zorgen
voor de ontwikkeling der leden. Tal van be
kende personen hielden lezingen over sociale
en algemeene onderwerpen, waardoor de leden
een goed inzicht konden krijgen in de proble
men van den tijd.
Natuurlijk werd ook het andere uitermate be
langrijke programmapunt, de vakorganisatie,
tot uitvoering gebracht. Dat hierbij tal van
moeilijkheden werden ondervonden, ligt voor
de hand, maar men zette door en op 20 Fe
bruari 1902 werd een commissie voor vakorga
nisatie Ingesteld. De eerste vakorganisatie was
die der bouwvakarbeiders, die reeds van het
begin of aan bestond. In 1903 organiseerden de
typografen, de losse arbeiders en de fabrieks
arbeiders zich, terwijl in 1903 de kalk- en steen
bewerkers en de tabaksbewerkers volgden en in
1904 de metaalbewerkers.
In den loop van de eerste jaren waren de
sociale bemoeienissen van de afdeeling Alkmaar
reeds zeer talrijk. Op bet gebied van uitbetaling
van weekloonen. pensioen, ongevallenwet, ar
beidsbeurs, loonregeling enz. werden allerlei
werkzaamheden verricht en talrijk waren reeds
de adressen aan den gemeenteraad.
Intusschen kreeg men weer steeds meer be
hoefte aan een goede gelegenheid tot vergade
ren. Gelukkig kwam het socialistische vereenl-
glngsgebouw aan de Oudegracht leeg. Het werd
gehuurd door een commissie van eenige heeren,
die den Volksbond in de gelegenheid stelden,
het voor een geringen prijs onder te huren.
Het gebouw werd ,jBt. Wllllbrord” gedoopt en
de eerste vergadering werd «r op November
1M7 gehouden.
tengemeenten
wensch. Spr.
te Amsterdamsen
de mooie vodfgevt
Mach. EEN
stlg is en aan de vr~
mers, en daarnaast de
op as. Zondag te 3 uur in den stedelijken mu-’
zlektuln een propaganda-middag georganiseerd,
die tevens bedoelt de aandacht te vestigen op
de Jamboree van 1937. De toegang is voor alle
belangstellenden vrij. Men zal er kunnen zien,
welke vaardigheden de jongens zich bij de pad
vinderij eigen weten te maken. Uitgevoerd zul
len o. m. worden verschillende spelen, als wed
strijden, rimboedansen, wagenrenifen, welpen
liedjes, zwaarddansen, het verleenen van eerste
thulp bij ongelukken, opslaan van shelters, in
richting van een kamp en tot slot de Jam-
boree-apotheose.
Door bijwoning van deze demonstratie zal
men ervaren, dat de padvinderij een Ideëele,
sportieve beweging is, die openstaat voor alle
jongens, ongeacht hun rang of stand in de
maatschappij, een beweging, die Inderdaad
Uwe sympathie waard is, bovenal thans, nu
De oorlogstijd bracht voor de organisatie
heel wat drukte mee; het vereenlgingsge-
bouw werd Ingericht als militair tehuis,
terwijl men veel had te doen op het gebied
van werklooeenzorg, ondersteuning en werk
verschaffing, het voeren van actie voor
goedkoope levensmiddelen en brandstoffen,
alsmede voor loonsverhooging.
Gezien het feit, dat het instandhouden
van het eigen tehuis veel geld kostte, meer
dan men kon opbrengen, werd dit in
Januari 1918 opgeheven. De spaarbank
kreeg het eveneens zeer moeilijk en moest
worden overgenomen door de Hanzebank.
Tbt gesalarieerd ambtenaar en secretaris was
inmiddels de heer G. van Slingerland aange
steld, die al spoedig de Juiste man op de
juiste plaats bleek te zijn.
In den loop van de jaren werd hard gewerkt.
Er werd van alles gedaan, wat voor de leden
van nut kon zijn, terwijl men talrijke sociale
en ontwlkkellngsbijeenkomsten hield, die den
leden tot groot nut strekten en telkenmale een
bewijs waren van de geestelijke levenskracht
der afdeeling.
Natuurlijk hadden ook regelmatig verande
ringen plaats, zooals in het bestuur en in de
geestelijke leiding, terwijl ook het ledental ver
anderingen onderging en nu in gunstigen «in
Na de daling in de naoorlogsjaren .steeg het
aantal leden en wel tot ongeveer 500- in het
jaar 1930.
■en verheugend feit was. dat in dien tijd ook
de daadwerkelijke belangstelling van de leden
voor het werk van den Volksbond toenam. Het
vergaderingsbesoek begon beter te worden.
Op 27 September 1931 was het 35 jaar gele
den. dat de afdeeling Alkmaar de Koninklijke
goedkeuring op haar statuten kreeg. Dit 35-
Jarig bestaansjubileum werd op passende wijze
gevierd.
In de laatste jaren is het werk van den
Volksbond, voornamelijk door de geweldige
economische crisis, zeer omvangrijk geworden.
Met allerlei zaken had men te maken en voor
alles en nog wat moest worden gezorgd.
Meer dan ooit was de Volksbond een bond
voor het volk.
Tbt voldoening stemt het dan ook, dat ook
in de laatste jaren. onder de kundige leiding
van den voorzitter, den beer G. van Slinger
land, de afdeeling nog verder is uitgegroeid.
Op maatschappelijk en geestelijk gebied werd
veel gedaan en ook veel bereikt, terwijl het le
dental nog meer omhoog is gegaan.
Tbt besluit van dit aeer beknopte en uiter
aard ook zeer onvolledige overzicht spreken wij
den wensch uit. dat het de afdeeling Alkmaar
van den R.K. Volksbond in de komende jaren
crescendo moge gaan en dat zij nog aeer veel
zal kunnen doen voor het geestelijk en licha
melijk heil van hare leden.
De commissaris van politie, de heer Walra
ven, gaf hierna een beschrijving van de moei
lijkheden, die men in den loop der jaren met
het oude politiebureau in de Langestraat had
ondervonden, moeilijkheden, die dit nieuwe ge
bouw niet tot een luxe bestempelden, maar tot
een alleréerste'’ noodzakelijkheid. Nu het nieuwe
bureau tot stand is gekomen heeft Alkmaar
een gebouw bekomen, waarop het met alle
reden trots mag zijn, Spr. beschreef de prac-
tische indeellng van het nieuwe gebouw en
zette uiteen, hoezeer de politie, door de gewel
dige uitbreiding van haar taak, de nu beschik
bare ruimte noodig had.
Spr. vestigde de aandacht op de symbolische
reliëfs, die in het gebouw waren aangebracht,
n.l. de roos, die de geheimhouding beduidde,
de leeuw, die de kracht en vertrouwen uit moest
drukken en de haan, die de waakzaamheid ver
beeldde. Deze drie eigenschappen moeten het
eigendom zijn van de Alkmaarsche politie. Dat
de Alkmaarsche politie inderdaad haar taak
uitnemend vervult, werd wel bewezen door de
groote belangstelling bij deze gedenkwaardige
opening van het nieuwe tehuis en de geschen
ken, die zij van de burgerij mocht ontvangen.
Spr. zei, dat men er van overtuigd kon zijn,
dat de politie de belangen van alle ingezete
nen behartigde en dat zij vriéndelijk en recht
vaardig te werk ging. Niet de leuze: „de bur
gerij is er voor de politie” wordt gehuldigd,
maar de opvatting: „de politie is er voor de
burgerij”.
Spr. eindigde met den wensch, dat het po
litiekorps van Alkmaar zou mogen groeien en
bloeien, teneinde de rust en de veiligheid van
Alkmaar’» Ingezetenen te kunnen handhaven.
(Applaus.)
Onder leiding v^n den commissaris werd het
gebouw hierna door de aanwezigen bezichtigd.
Na de bezichtiging verzamelde men zich in de
theorlezaal op de bovenverdieping, waar thee
werd rondgediend en door tal van sprekers het
woord werd gevoerd.
men staat aan de voorbereiding van de Wereld
jamboree, de vler-jaarlijksche bijeenkomst van
verkenners uit alle deelen der wereld, nu Ne
derland in 1937 in het middelpunt der belang
stelling zal zijn en ons land zelf zal komen te
staan in het teeken der padvlndersbeweglng.
Voor hen, die van de padvinderij meer wen-
schen te weten, zal de demonstratiemiddag op
as. Zondag een uitstekende gelegenheid rijn
om nader kennis te maken met dezer, vorm
van jeugdwerk, waarbij de leiders gaarne be
reid zullen zijn om belangstellenden nader in
te lichten.
De verkennerij heeft aanspraak op Uw volle
sympathie en waardeering. Immers als straks
over onze grenzen zullen aankomen onze broe
ders uit andere landen en hun tenten sullen
opslaan op t Jamboree-terreln in Vogelenzang;
als 1 volgend Jaar Baden Powell, de Chief
Scout, met een .voor buitenstaanders onbeschrij
felijk enthousiasme zal ontvangen worden; als
straks in dat groote wereldkamp lederen mor
gen weer de Kath. Verkenners den dag sullen
beginnen met Christus in hun hart en 's avonds
geknield voor 't Mariabeeld aan hun Moeder
zullen vragen hulp om hun jonge harten rein en
sterk te bewaren, dAn móet U weten, dat de
Verkennerij meer is dan een uiterlijkheid,
meer ia dan een parade in uniform.
Natuurlijk zal dit iets ook werkelijk maar iets
zijn, omdat het in het bestek van een kranten
artikel niet mogelijk is, ook maar bij benadering
alles op te sommen, wat omtrent deze afdee
ling, die groot en ^bloeiend is en welker geschie
denis vrij omvangrijk'mag worden geacht, op te
sommen is. Als bewijs van dit laatste kunnen
we aanvoeren, dat een boek van meer dan twee
honderd bladzijden noodig is geweest, door een
van de leden geheel met de hand geschreven,
om alléén het belangrijkste op te teekenen, van
wat in al die jaren is geschied.
Op den duur werd de Volksbond, die tot nu
toe een organisatie was voor alle standen, een
zuivere arbeidersorganisatie, mede door de op
richting van de Hanze te Alkmaar in 1907 en
de oprichting van een Handelareizigenverëeni-
ging.
Ook in Alkmaar had men in de volgende
jaren wej eens moeilijkheden over bet feit, of
de vakorganisaties niet boven de standsorgani-
satie stonden. Aan de wrijving, die over dit punt
bestond, werd een einde gemaakt door een Bist
schoppelijke mededeeling, waarin de taak van
de vakvereenlgingen en die der standsorganl-
satie nauwkeurig werden vastgesteld.
Een van de vurigste wenschen van de afdee
ling Alkmaar was een eigen huls. Maar zooals
het meer gaat met vurige wenschen, ook deze
moest lang op zijn vervulling wachten. Reeds in
1900 werd over de stichting van een eigen ge
bouw gesproken en nadien ook nog vele kee-
ren. In 1911 heeft de KBA. een rapport uit
gebracht, waarin werd gezegd, dat het niet
wenscheljjk was, dat een vereenlglng de exploi
tatie van een gebouw op zich nam, en dat het
tfeter was dit apn een Naamlooce Vennootschap
over te laten. Besloten werd toen, dat de
Volksbond in samenwerking met andere organi
saties een gebouw in exploitatie zou nemen.
Het eerste tehuis werd in het perceel Bier
kade 9 ondergebraeht. De eerste vergadering in
dit „eigen huis", dat Intusschen slechts ge
huurd was, werd op 16 Juni 1913 gehouden.
Een andere lang gekoesterde wensch was: een
arbeidsbeurs. Deze werd eindelijk gesticht in
1913, terwijl in 1914 de kwestie van een zieken
fonds in bespreking werd genomen, nochtans
zonder direct resultaat.
-
1
Dank zij de aansporingen van Rector Clarijs
werd in 1901 een spaarbank opgericht, die spoe
dig in bloei toenam en in 1914 een totale inleg -
som van ƒ30.000 had.
In 1903 bedankte de heer J. J. Bak als voor
zitter en deze werd opgevolgd door den heer P.
Messelaar, die twee jaar op den voorzitterstoel
bleef en toen werd opgevolgd door den heer
P. A. Fransen.
De eerste sociale cursus werd in 1904 ge
houden, terwijl in hetzelfde jaar voot gesteld
werd te bevorderen, dat ook mln-vermogenden
in het Katholieke ziekenhuis werden opgeno
men. Dit voorstel had tot gevolg, dat de St.
Catharlnavereeniging, welke reeds in de St.
Dominicusparochle bestond, ook in de St. Lau-
rentiusparochie werd opgericht. In het ge
noemde jaar werd eveneens „Winterzorg” op
gericht, welke instelling In een groote behoefte
voorzag, terwijl in 1906 ten huize van den voor
zitter een Informatiebureau voor goede kost
huizen werd gevestigd.
Zeker past mjj ook een woord van waardee
ring ten opzichte van uw opzichter den heer
De Hoop.
Bij de aannemers denk ik in de eerste plaats
aan de firma Sievering en Reehuis, welke op
zoo kundige wijze de uitvoering van dit groot-
50he werk hebben gedaan en zeker gaan mijn
i
Juli, toen de heer Sievering Jr. op zoo nood
lottige wijze zijn Jonge leven moest verliezen.
Veel hoopvols voor familie en werk is toen in
eens vernietigd geworden.
Voorts denk ik aan den heer Joh. Raedeker
i wiens hand als beeldhouwer
'eisteen met wapen afkom-
Mr. de Lange, de voorzitter van de 8 Octo-
bervereenlging zei, dat het niet alleen een blijde
dag was voor de politie, maar ook voor de
burgerij. Spr. was zelf daarover ook verheugd en
bood namens zijn vereenlglng een stoffelijk
bljjk van belangstelling aan. Voorts zei hij, dat
zijn vereenlglng ook de politie ziet als een
vereenlglng, waarvan de commissaris den voor
zitter is, die voor het heil van zijn vereenlglnc
opkomt. Het feit, dat de Alkmaarsche pollpe
zoo kan worden beschouwd was een bewijs jnn
de goede verstandhouding, die tussqhen
gerij en politie in Alkmaar bestaat. Spi
uiting aan zijn verheugenis over het feil
de vereenlglng, die de politie is, nu een nieuw
.Clubgebouw” kreeg.
Dit clubgebouw zal door de Sternaarder» wor
den beschouwd als een centrum van het ge
meenschapsleven. Spr. eindigde met den wensch
dat de politie nog vele jaren haar voortreffe
lijke'diensten aan de Alkmaarsche burgerij zal
bewijzen.
Tenslotte werd nog gesproken door den heer
v. d. Laan, commissaris van politie te Zaan
dam en oud-inspecteur te Alkmaar, die na
mens de collega's uit den wijden omtrek de
Alkmaarsche politie hartelijk feliciteerde, en
door den heer F. Ringers, commandant van de
Alkmaarsche Brandweer, die de aandacht ves
tigde op de nauwe verbondenheid tusschen
politie en brandweer, hartelijke woorden van
gelukwensch uitte en een fraai bloemstuk aan
bood.
Door de burgemeester werden hierna alle
sprekers hartelijk bedankt. De geultte woorden
beschouwde spr. als een weerklank op zijn
eigen woorden, in het begin gezegd. Spr. con
stateerde twee mooie dingen: Alkmaar was een
prachtig gebouw rijker geworden en Alkmaar
heeft een politiekorps, dat op kundige en
juiste wijze voor z'n welzijn zorgt.
Spr. dankte voor dit laatste de politie aller
hartelijkst en hoopte, dat zij haar taak altijd
zoo goed zou waarnemen. (Applaus.)
Op 14 Juli 1885 werd de „Volkskrlng opge
richt, waarvan bestuursleden waren J. J. Bak,
R. Snel, N. J. Obdam, J. A. Mannes, P. A. Fran
sen, J. Doppens en C. van 't Hoff. De ve/êenl-
glng telde bij de oprichting ongeveer twintig
leden en na ongeveer een jaar honderd l^den.
37 September 1896 heeft de Centrale Adviseur
van den R. K. Volksbond, Mgr. Konings, de
Alkmaarsche Volksbondafdeellng officieel op
gericht, terwijl het definitieve bestuur op 15
Januari 1897 gekozen werd. Het bestond toen
uit P. Messelaar, P. J. Boom, A. Kusters, J. J.
Bak, P. A. Fransen, B. A. Al, J. A. Coppens en
C. van 't Hoff, terwijl kapelaan J. P. H. Ra
makers tot geestelijk adviseur werd benoemd.
Reeds aanstonds werd de afdeeling „Hulp in
nood” opgericht, terwijl men ook een onder
steuningsfonds in het leven riep, dat reeds aan
stonds 100 leden telde en begon met een kapi
taal van 120, overgebleven van den opgeheven
„Volkskrlng”.
Het ledental, waarmede men begon en waar
in ook de leden van den „Volkskrins” waren
opgenomen, telde ongeveer 300.
Het voorzitterschap werd in de jaren van
1911 tot 1918 waargenomen door den heer Jb.
Baart. Het ledental ging hard vooruit, soms
met honderd tegelijk. De eerste gesalarieerde
ambtenaar was de heer G. van Veen, die in
1919 werd aangesteld.
In dat zelfde jaar werd aan de sociale zorg
een nieuwe bijdrage gevoegd in den vorm van
de instelling „Weduwensteun”, terwijl een jaar
later een werkloozenkas voor ouden van dagen
werd ingesteld.
Een groot feest werd gevierd in September
van 1931, toen de afdeeling Alkmaar haar vijf
en twintlg-jarig bestaan herdacht. Ter gele
genheid van dit feit werd door ons blad een
speciaal feestnummer -uitgegeven, waarin tal
van bijdragen van vooraanstaande VoUcsbond-
menschen waren opgenomen, alsmede een be
knopte geschiedenis van de eerste 35 jaar. Dit
zelfde feestnummer is nu voor ons een bron,
waaruit wij tal van gegevens» kunnen putten.
Zoo hard als het ledental tijdens de oorlogs
jaren en de jaren vlak daarna was vooruit
gegaan, zoo hard ging het in de latere Jaren
achteruit. Dit was in het geheel niet vreemd,
doordat in de eerstgenoemde jaren velen lid
waren geworden om er direct beter van te
worden en dezen later, toen dit niet zoo hard
meer ging, de organisatie weer in den steek
lieten.
De dag van gister was voor de stad Alk-
madr een bijzondere dag. Immers, het nieu
we politiebureau, dat niet’ alleen tot dienst
baarheid bestemd is. maar ook een repre
sentatieve functie heeft en zoodoende een
tweezijdig algemeen belang beteekent,
werd geopend. Bij deze opening, die een
plechtig karakter had, waren tal van auto
riteiten uit Alkmaar en omgeving aan
wezig.
In de laatste 10 jaréh en daarvóór zelfs is
dan ook meermalen de nieuwe inrichting van
een politiebureau overwogen, maar al de plan- f holler,
nen liepen op niets uit, zoodat ten slotte zelfs de
werd gedacht aan uitbreiding van het bestaan
de bureau in den tuin van de openbare lees
zaal, waarmede een bedrag van f 25.000 ge
moeid was.
Een oplossing werd in deze niet gevonden,
totdat eigenlijk een nieuw gezichtsveld werd
geopend door het braak blijven liggen van het
overschietende terrein aan -
het Hooge Huijs van de N<
▼ensverzekering Mij. in de,St. Laurensstraat
een geheel nieuw stadsjoeeld had ontplooid. Uit
architectonisch oogpunt bleek het noodzakelijk,
een bebouwing van dit terrein in ernstige over
weging te nemen.
Een uitkomst in deze moeilijkheid bracht de
Instelling van het Werkfonds In April 1934,
speciaal, beoogde de werkverruiming te
**vorderen door beschikbaarstelling van de
noodlge fondsen yag Rijkswege, die voorloopig
niet rentedragend zouden zijn, maar overigens
*n 49 jaar zouden moeten worden afgelost
Mijnheer ^Kropholler, ik kan mij voorstellen;
dat deze dag voor u beteekent - een dag ran
glorie. Zooals u eerst in gedachten alles op pa
pier hebt uitgewerkt en uw geheelen persoon
gaf aan een bouwwerk, dat uw volle aandaclit
vroeg, zoo ziet gij het thans geheel voltooid
voor u. De groote kunde, waarover gij als ar
chitect de beschikking hebt, te door u in dit
grootsche werk aangewend voor de totstand
koming van dit machtig bouwwerk, dat de
eeuwen zal trotaeeren en zal getuigen van het
geen de architecten van de twintigste eeuw
hebben geschapen.
-
wensch In vervulling te doen gaan en dank
baar gestemd waren jegens de Regeering, welke
tot Instelling van het Werkfonds was overge
gaan. Op 3 September d.a.v. vereenlgde de
Raad zich met onze voorstellen.
Op 16 October 1935 had de aanbesteding
plaats, welke echter, zooals bekend, hooger
moeAh-r toau^r*,
vereenvoudigingen aangebracht, zoodat ten
slotte het werk voor een bedrag van f 89.593
kon worden opgedragen aan de aannemers Sie-
merink en Reehuis te Wlerden. Op Maandag
4 November 1935 werd met het werk een aan
vang gemaakt en op 7 October kon het werk
worden opgeleverd.
ren siotte kom Ik aan de gebruikers van
dit gebouw: het geheele politiecorps, van den
Commissaris van Politie af tot den jongst aan-
gestelden agent toe.
Een nieuwe periode zal thans voor het ge
heele politiecorps aanbreken, waardoor 'de
werklust en ijver zeker in alle opzichten zullen
worden bevorderd.
Gjj, mijnheer Walraven, hebt u speciaal in
gespannen, om in overleg met den heer Krop-
het gebouw te doen beantwoorden aan
de etechen, welke men tegenwoordig stelt aan
een modern Ingericht politiebureau. Geen
moeite te u daarbij te veel geweest en zeker
mag de doelmatigheid van het gebouw grooten-
deels op uw rekening worden gebracht.
Aan het slot van mijn rede wil ik thans het
nieuwe politiebureau officieel overdragen aan
den Commissaris van Politie en verklaar daar
mede het gebouw voor, geopend.
schen van hst Werkfonds tegemoet was ge
komen.
De President van de Alkmaarsche Rechtbank.
Mr. Holsteijn zei het een belangrijke gebeurté-
nte te vinden, dat de Alkmaarsche politie dit
prachtige gebouw tot haar beschikking kreeg. De
zware en moeilijke taak van de politie maakte
het noodzakelijk, dat zij deae naar behooren en
in een goede omgeving kon vervullen. Het
nieuwe gebouw kwam hierin tegemoet en het
zou zeker een steun zijh bij het dagelijksch
werk en een aansporing tot grooten ijver. Spr.
wenschte den burgemeester, den commimsris
en het politiekorps geluk en sloot zich aan bij
de hulde, die architect Kropholler was ge-
bracht.
De Officier van Justitie, Mr. Hümans,
wenschte het gemeentebestuur en het politie
korps eveneens geluk met dezen heuglijken
dag en hield een geestige beschouwing óver zijn
zienswijze omtrent het uiterlijk van het nieuwe
gebouw, dat hjj in zijn geheel beschouwde als
een waarschuwing voor hen die verkeerd willen
en als een gids op het rechte pad.
Jhr. van Foreest, burgemeester van Heiloo,
sprak namens de burgemeesters van de bul-
eveneens woorden van geluk-
zel, dat de buitengemeenten
nogal eens met Alkmaar en zijn politiekorps te
maken hadden en dat zjj, nu de politie zoo
perfect Ingericht is, met nog meer gerustheid
zich pnder de hoede van Alkmaar kunnen stel
len, want Alkmaar waakte over de geheele
streek.
Dr. Mol wenschte den burgemeester
commissaris namens de hoofden van de takken
van dienst hartelijk geluk en hoopte, dat het
nieuwe gebouw nog vele jaren zijn dienstbaar
heid sou kunnen bewijzen en bood een fraaie
l- bloemenmand asm.
De heer SUkkel sprak woorden van geluk
wensch namens de Vereenlglng voor Vreemde
lingenverkeer en bood een pasu- „Kropholler-
stoelen” akn voor de hall.-
Dow het Werkfonds werd het plan voor de
«Ichtlng van een nieuw dienstgebouw In gunsti-
8* overweging genomen. Het spreekt van zelf,
het plan Kropholler naar voren werd ge-
oezeht, maar met deze restrictie, dat het al-
*en zou beoogen de noodzakelijke huisvesting
de politie. Dit bleek dan ook dul-
uit de voorloopig beschikbaar gestelde
Pedragen. Voor den bouw zou plm. f 80.000
**den gevoteerd, mitsdien een bezuiniging van
I 50.000 en voor de inrichting 6.000 In plaats
’’•O den oorspronkelijken opzet van 10.000,
*°odat slechts drie-vljfde van de oude ramings-
“«ten zouden kunnen worden besteed.
fcee«ttth?n weO^ouderT op 1 landsch fabrikaat.’Aan den bouw zelf was 7M
Niet alleen een politiebureau in denzelfden
•tljl, doch ook een overspanning in de St. Lau
rensstraat door een poortgebouw, ter hoogte
?zn het Prinsenhof, zou een sieraad worden
voor dit stadsbeeld. Dit eerste ontwerp kwam
op 30 Juni 1931 in behandeling bij de Com
missie voor openbare werken, die haar oordeel
weliswaar opschortte, maar zich toch in prin
cipe uitsprak voor de bebouwing van het ge-
meenteterrein aan het Kerkplein met een bij
de omgeving passend openbaar gebouw. Het
plan Kropholler, zooals dit genoemd werd,
Neef liggen en de tijden werden moeilijker,
eoodat de kans, om ook de noodlge gelden
Beraamd op 130.000 te vinden, steeds klei
ner werd.
Zoo stonden de zaken, toen Ik In Januari
1934 mijn intrede deed als burgemeester en bij
het eerste bezoek aan het politiebureau was mij
*el heel duidelijk gebleken, dat een andere en
hetere huisvesting zeker ook in deze tijden
teen luxe kon worden genoemd.
'erschlllende onder-aanne-
de taïlooze arbeiders, die
hun krachten aan het werk hebben gegeven.
Ook onze eigen directeuren van Bouw- en
Woningtoezicht, gemeentewerken en UchtbedrU-
ven hebben medegeholpen en belangrijke ad
viezen en diensten gegeven.
En daarom wil ik dan ook aan allen die op
eenlgerlel wijze hebben medegewerkt aan de
totstandkoming van dit gebouw namens de ge
meente mijn welgemeenden dank uitspreken.
De heer Talma, die het Werkfonds vertegen
woordigde, wenschte het gemeentebestuur en
de politie van harte geluk met het. nieuwe ge
bouw en zei het gebouw niet alleen te be
schouwen als een huisvesting voor de politie, --- --
maar ook als een aanwinst voor het stads- gen VBn chlef 8c9ut Baden Powell,
schoon van Alkmaar.
Spr. gaf nog een kort overzicht van de
medewerking, die het Werkfonds bij den bouw
had verleend en deelde mede, dat ongeveer
16.000 arbeidsloon in den bouw begrepen was,
terwijl het indirecte loon de fabricatie van
de noodlge materialen en onderdeelen op
een gelijk bedrag moest worden geschat Om
ook dit loon zooveel mogelijk aan Nederland
sche arbeiders ten goede te laten komen, was
zooveel mogelijk gebruik gemaakt ran Neder-
Naast de groepen, die het gewone verken-
nerswerk beoefenen, zijn er nog de B. E. of
„bijzondere elschen” groepen, die tot doel heb
ben lichamelijk onvo(waardlge Jongens op te
nemen. Zij verrichten daardoor voornamelijk
haar werk onder langdurige bedpatlënten In
ziekenhuizen en sanatoria, onder blinden, doo-
ven e. d. Deze groepen heffen het minderwaar
digheidsgevoel, dat Velen dezer jongens hebben,
op en brengen licht en zon in hun leven.
bestaan helaas nog vele misverstanden
ten aanzien van de padvlndersbeweglng en om
nu den Alkmaarschen ingezetenen 'n Indruk te
Onder de velen, die zich tegen twee uur In de
groote hall van het nieuwe gebouw aan het
Kerkplein hadden verzameld, bevonden zich
Burgemeester en Wethouders van Alkmaar,
raadsleden, leden van de Rechterlijke macht,
leden van de Balie, burgemeesters van om
liggende gemeenten, commissarissen van po
litie van eenige belangrijke steden in Noortl-
Holland, de oud-lnspecteurs van Alkmaar, de
heeren Dreeuws, Zoll en Bakkum, hoofden van
takken van dienst der gemeente Alkmaar en
vertegenwoordigers van V. V. V., Kamer van
Koophandel, 8 Octobervereenlging,
maar en andere organisaties.
Bloemstukken waren er van den Burgemees
ter van Alkmaar en wel in drievoud, n.l. een
voor de kamer van den Commissaris, een voor
de kamer van den Inspecteur en een voor de
kamer van de Adjunctlnspecteurs; voorts van de
N. H. Levensverzekering Maatschappij, de Ver-
eenlging Hofplein, van de familie Walraven,
Burgerwacht, Brandweer, Hoofden van takken
T v^Xhmendrie partlc.ulie.ren' grachten even tenTg kaa^ de twXde’hritWan
Voorts waren er verschillende geschenken,
waarvan we vermelden een fraaie eikenhouten
bank voor de hall, geschonken door het politie
korps.
Ter gelegenheid van de feestelijkheid
het gebouw met fraaie tapijten versierd.
De burgemeester. Jhr. F. H. van Kinschot,
hield een rede, waaraan wjj het volgende ont-
leenen
Het is mij een voorrecht u allen namens het
gemeentebestuur van Alkmaar een hartelijk
welkom toe te roepen in ons nieuwe politie
bureau.
Alle aanwezigen zullen uit eigen ervaring het
wel met mij eens zijn, dat de noodzakelijkheid
van een verandering van het bestaande politie
bureau bijzonder urgent was. Het is mij geble
ken, dat de oud-Alkmaarders niet anders dan
het oude bureau gekend hebben, zoodat daar
uit wel duidelijk is, dat tusschen het stadhuis
en het politiebureau een band van jaren her
heeft bestaan. Maar het was zonder twijfel
een band geworden, welke van politiezijde als
■n knellende kon worden beschouwd, al werden
van gemeentewege in den loop der jaren di
verse verbeteringen aangebracht en uitbreidin
gen gemaakt.
De geniale Engelscbe Bekeerling Kardinaal
Newman zeide eens in een nachtelijke toe
spraak. die hjj hield voor mannen in een der
hoofdkerken van Londen: „Mijne Vrienden ik
vraag u vannacht een kwartier stilte voor God
en uw onsterfelijke ziel.”
Den volgenden morgen kwam een jonge man
tot hem en zeide: „Eminentie, ik heb dezen
nacht voor T eerst in mijn leven eens ernstig
nagedacht over God en mijn onsterfelijke ziel
en het heeft mijn leven gewijzigd!”
Katholieke Middenstanders wij vragen dit
jaar twee dagen stilte voor God en uw onsterfe
lijke ziel in het Bt. Canlalus-retraite-huls te
Bergen! Het zal uw leven wijzigenI
Bü het koortsig tempo van het drukke. Jach
tende leven heeft de mensch nauwelijks tijd om
In zich zelf te keeren. De moderne mensch heeft
hemel en aarde doorvoracht, de afstanden der
hemellichamen gemeten, de diepte der zeeëh
gepeild, zich selven echter peilt en doorvoracht
hjj minder dan ooit!
Alle raadselen der natuur heeft hij opgelost,
voor het groote raadsel van eigen wezen en het
huiveringwekkend probleem der eeuwigheid
heeft hij geen aandacht!....
Telescoop en microscoop ontsluieren hem
dagelijks nieuwe geheimen; met röntgen-stralen
doorlicht hij zijn beenderenstelsel, maar hoe
weinigen belichten eigen ziel om er Gods Beeld
en Wezen in te speuren!
„Waarom houdt gij niet gedurig een spiegel
„voor uw ziel, vroeg eens de heilige abdis Rade-
„gundls aan haar geestelijke dochters.” Men
zou deae vraag aan menigeen van ons kunnen
stellen.
Bij de Jachtende vaart van dit haastige le
ven; onder de concerten en redevoeringen die
door het radlo-apparaat over ons losstcr-
men, vernemen wij nauwelijks meer de stille
stem van Gods genade, die ons toefluistert, dat
God alleen eeuwig en onsterfelijk is onze ziel.
Welnu de as. Mlddenstandsretralte noodlgt
u uit:
Kom en rust wat!
Het leven is kort.
Het leven te ernstig.
Het leven is vergankelijk.
„Quand en vielllit,” schreef René Basin. kort
voor zijn dood, „tout en ra mals Dieu vient."
„Als men oud wordt, gaat allee voorbij, maar
God komt nabij!”
Eerst als men ouder wordt leert men bet
aardsche naar zijn ware waarde schatten, en
den diepen zin verstaan van dat diepzinnig
woord van den Christus: „Slechts één ding te
noodzakelijk.” (Luc. X 43).
Het leven belooft wel veel maar geeft dikwijls
zoo weinig: veel schaduw, weinig licht, veel
leed, weinig vreufcde. veel teleurstelling en
maar weinig geluk! Alles gaat voorbij. God
komt nabij!
En mét God, de groote afrekening: de ver
antwoording! Daarom dan een retraite gehou
den en de balans opgemaakt, want God is
eeuwig en onsterfelijk uw ziel!
Deae retraite zal warden geleid door den Z.E,
Directeur zelf. Pater v. d. Maagdenberg, aan
wien velen uwer zulke onvergetelijke herinne
ringen bewaren.
Ze begint Zondagavond 35 Oct. en eindigt
Woensdag 26 Oct. des namiddags te 2 uur. Wie
dit jaar kan, moet het niet uitstellen tot het
volgend jaar, want: „OU zijt niet eens zsker
van den dag van morgen." (Jac. IV—14.)
RECTOR O. VIS.
Algemeen Adviseur.
Ik geloof, dat In deze de groote stuwkracht
is geweest mijn ambtsvoorganger in deze ge
meente, Mr. W. C. Wendelaar, die met zijn
kennis van het stadsschoon een zeer fraaie op
lossing voor oogen had, welke door den ar
chitect van het Hooge Huijs, den heer Krop
holler te Wassenaar, op zoo kundige wijze was
ontworpen.
-.w-
