ONS BLAD
1
Belangrijke redevoering van
bondskanselier Schuschnigg
Het nieuws van heden
'i
Het Oostenrijksche Vaderiandsehe
Front demonstreert
Oviedo door de rechtschen ontzet
t
Een niet binnen afzienbaren tijd te ver
wachten volksstemming zal over
den staatsvorm beslissen
I
NAHAS PASJA TE KAIRO
TERUGGEKEERD
URENLANG WOEDDE EEN
HEVIG GEVECHT
Keizer Hiro Hito
ongesteld
RUIM 300.000 PERSONEN
VEREEN1GD
DE BAROMETER
DE VERHOUDING TOT
DUITSCHLAND
Schotland verlangt
autonomie
ONLUSTEN TE BOMBAY
DUREN VOORT
Aardbeving m
Italië
r
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
JAARGANG
om Madrid
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
De rede van Schuschnigg
MWWWWUUIII llll////////Z/ZZ5
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Dollfuss-hymne het
tweede volkslied
Tachtig olifanten gain
een reisje meken
Steenlegging voor een
Dollfuss-monuxnent
£«n noodlottig ongeluk bg de ver
welkoming dacht 13 dood en
Verscheidene dooden en groote
schade in sommige plaatsen
STUDENTEN IN ESTLAND
KOMEN IN VERZET
s
Mt
Oostenrijk als aouvereine
•taai
Pe groote gouden monstrans
van Toledo vernield
De kwestie der monarchie
Nieuwe Arabische
agitatie?
R
h
n
n
is
Aan hst front van Toledo
--
Illescas aan het front te
van Toledo bezet
Hertog van Montrose bepleit de
noodzakelijkheid van een
eigen parlement
Winkels worden geplunderd en
tempels in brand gestoken
I Zware boschbranden in
California
Zjj hebben een betrekking als
filmartist gekregen
De formule van Oostenrijk is
thans: Zorg voor de econo
mische belangen in oen
sterken staat
De positie van en
•n niet de staatsvorm is
Baar Barenfels van het comman
do over het Vaderiandsehe
Front ontheven - Huelgerth
zijn opvolger
DERTIGSTE
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Por lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Venetië opgeschrikt
Verklaring der legitimisten
Aan beide zijden werden zware
verliezen geleden
Wil Spanje den Volken
bondsraad bijeenroepen?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
38
schepen
naar
la
n
i.
4
i
i
draagbare
Radio
Jerez
deelde Zondagochtend mede,
I
4
de
4
3.
X.
H
r ver
waren
BOMB, 13 October (Beater) ItaMi b
Zondag door een aardbeving geteisterd.
ook de Daitoehe
Denemarken
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Schuschnigg verklaarde, dat dit verdrag
geen binnenlandsch-politieke beteekenfo heeft.
De DoUfuss-hymne sal, naast de oude
vaderiandsehe hymne van Haydn, tot twee
de nationaal volkslied worden verheven.
Voorts verklaarde de bondskanselier, dat het
volgend doel van zijn regeering is de ten uit
voerlegging van de grondwet van Dollfuss.
De Staat
primair.
De oplossing kan evenwel nimmer
van buitenaf worden beïnvloed; niet
het buitenland heeft daarover de be
slissing, ook zelfs niet de Oosten
rijksche regeering, doch slechts het
Oostenrijksche volk.
Bilbao werd opnieuw gebombardeerd.
De regeeringstroepen trachtten den ring om
Eibar te vernielen, doch zij werden afgeslagen.
Ook madame Tabouis heeft desbetreffende
gr-uchten vernomen en wijdt er in de Oeuvre
een beschouwing aan.
in
hU la dtan Wd hersteld sal Mn.
De zelfstandigheid van Oostenrijk en de
totaliteit van het Vaderiandsehe Front, al
dus Schuschnigg, zijn boven allen twijfel
verheven. De beteekenls der overeenkomst
is veeleer gelegen op het gebied der natio
nale politiek. Het is te hopen, dat hierdoor
een der smadelijks te hoofdstukken der Dult-
sche geschiedenis definitief tot het verleden
behoort.
„Hlerroor verklaar ik den vice-kanselier
Baar Barenfels, volgens diens persoonlijk
verlangen, van zijn taak ah opperbevel
hebber over de militie van het Vaderland-
sche Front ontheven.
Uoer dan 300.000 personen waren
eenigd met 1000 vanen. Alle previru
vertegenwoordigd.
Na een H. Mis in de open lucht werden de
standaarden van de Oostenrijksche jeugd ge
wijd, waarna de leden van desen bond den eed
van trouw aan Schuschnlgg aflegden.
In dc gelederen der 'nationalisten bevinden zich ook Argentijnen, die op eigen kosten
naar Spanje zijn gegaan. Een afdeeling in de Sierra Guadarrama
Zondagochtend b tevens In tegepwoer-'
digheid van mevrouw DoUfws. bondskan
selier Sshasriëinigg, de ministers en vete
andere persoonlijkheden de eerste steen ge
legd voer een monument voer wijten bonds
kanselier Dollfuss.
J6r kan geen swart of groen Oostenrijk zijn
Er to slechts
it sljn de na-
Te Caneva de Sacile zijn 15 personen om het
leven gekomen en velen gewond. Verscheidene
hulzen werden vernield.
Te Conegliano werd één persoon gedood en
zes gewond.
KAIRO, 17 Oct (Beater). BQ zijn terug
keer uit Lenden, waar hy het Bngebeh-
Egypttoche verdrag heeft onderteekend, Is
minister-president Nahas Pasja een enthou
siast onthaal beeeid.
Toen de exprem-treln Katro-AlexandrU,
waarin Nahas Pasja had piaato genomen,
het station Toukh, bij Benrah po meerde,
reed hij op de enthousiaste menigte, die
Nahas Pasja wilde verwelkomen in. Dertien
personen werden gedood, vjjf gewond.
TALLINN, 17 Oct (Stefanl) Als gevolg van de
hervorming der wet op het universitair onderwijs
in Estland is een ernstig conflict uitgebroken
tusschen de regeering en de studenten.
de Keizer op
om de groote
Ten aanzien van de kwestie der monarchie
seide de bondskanselier o ju.:
De formule van Oostenrijk is thans: „Zorg
voor de economische belangen In een sterken
staak”
De rede van bondskanselier dr. Schuschnlgg
werd herhaaldelijk door heftig applaus onder
broken.
Schuschnlgg hield een rede, waarin hy de
verdiensten van den boodskanselier-martelaar
uiteenzette.
At zijn Zaterdag gehouden verklaring heeft
bondskanselier Schuschnlgg ten aanzien van
de door Oostenrijk te volgen politiek ojn. nog
gezegd:
OVIEDO, 1» Oct (Reuter). De recht
zette troepen hebben zich om 2d uur
38 te Oviedo genesteld.
De beroemde, drie meter hoogs gouden mon
strans, welke behoort tot de kerkschatten van
den Dom te Toledo en welke werd vervaardigd
uit het door Columbus naar het vaderland mee
teruggenomen goud. werd door de rooden ge
roofd en weggevoerd. Uit Burgos bericht men,
dat deze monstrans thans in Toledo geheel ver
nield to teruggevonden.
Aan het front .M Toledo hebben de troepen
van Franco de gestelde doelen bereikt.
ML
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaarf 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
en vooral niet een rood at bi
een rood-wlt-rood Oostenrijk.
tionale kleuren Red.) Ik ben en zal nooit
een dictator zijn. Ik wil slechts Oostenrijker
zijn.”
jt
t.
Sr
F
3
8
1
r
r.
teistert
Oostaee,
s.
u.
k,
9
8
De toestand van dsjs Mikado baart echter
i het geheel «tod sqrg en men verwacht, dak
Naar men te Burgos uit Madrid verneemt,
zou president Azana geen enkelen nacht meer
te Madrid verblijven. Tegen den avond ver
trekt hij per vliegtuig en keert des morgens
op dezelfde wijze naar de hoofdstad terug.
Men veronderstelt, dat Asana meestal to Va
lencia overnacht.
BURGOS, 17 Oct (DNB) In het staats
blad to een decreet verschenen, waarby
alle zilvermunten worden ingetrokken en
door papiergeld vervangen, totdat de nieu
we munten sjjn geslagen.
In de toekomst zal, naar Schuach-
nigg's aankondiging, de vlag van het
Vaderiandsehe Front met het kruk-
kenkruis in het binnenland aan
staatsvlag worden gelijkgesteld.
TOKIO. 17 Oct. Volgens een mededeellng
van het departement van het keizerlijk huis,
heeft de Mikado een koude gevat en kon hij
dientengevolge heden niet de plechtigheden
bijwonen ter gelegenheid van het oogst-
dankfeest.
Het lag In de bedoeling,
20 October uit Tokio tertf
vlootmanoeuvres bjj te too
Devaluatie van de schilling zou verhooging
van den prijs der grondstoffen beteekenen en
verhooging dezer prijzen een niet
verslechtering tengevolge hebben van den le
vensstandaard voor de totale bevolking.
ROME, 16 Oct. (Stefanl.) Tachtig olifanten
zullen binnenkort in Italië arriveeren. Zij heb
ben noodgedwongen, een betrekking geaccep
teerd als filmartist en zullen moeten medewer
ken ‘n de scènes, welke worden opgenomen van
den slag by Zama voor de film „Sciplo !n
Afrika”. Aan deze film werken bovendien nog
twaalfduizend andere figuranten mede, waar
van er vierduizend ruiters te paard zullen zijn.
Men is algemeen van opvatting, dat Nahas
Pasja officieel den inhoud van bet verdrag zal
voorleggen In een buitengewone zitting van bet
parlement. Het verdrag sal dan worden terug
gezonden naar de commissie, totdat het parle
ment den derden Zaterdag in November offi
cieel zal worden geopend.
BOMBAY, 17 Oct. (Reuter.) Nadat de naeht
betrekkelijk kalm was geweest, zijn de relle
tjes by het aanbreken van den dag weer be
gonnen. Benige winkels werden geplunderd,
terwijl pogingen in het werk werden gesteld om
brand te stichten in tempels en moskeeën. Ter
wijl de politie het vuur opende op Hindoos, die
brand in een moskee wilden stichten slaagden
eenlge Mohammedanen er in, in een tempel
een begin van brand te veroorzaken. Het is
waarschijnlijk, dat troepen te hulp zullen wor
den geroepen. De oproen der Hindoeeche en
Mohammedaansche leiders om rustig te blijven,
heeft blijkbaar geen uitwerking.
Sedert het uitbreken der onlusten zijn 38
ptnoiMn gedood en MO gewond.
„wy willen Oostenrijk als souvereinen staat,
als het Oostenrijk, dat zich thans lulde en
duidelijk uitspreekt als Dultsche staat, waar
aan ik ook in de toekomst niets wensch te
veranderen.
Het Oostenrijksche volk is zich boven alle
thans bestaande tegenstellingen op net gebied
der wereldbeschouwing bewust van zijn cultu
reels gemeenschap met het geheels Duitschs
volk.
Prinses Juliana .veer
Duitschland vertrokken.
Prof. dr. W. Mulder 8. J„ boogleeraar tn de
reschledenia aan de R. K. Unlveruiteil, te Am-
Ovledo werd ontzet door de kolonne uit
Oallcië onder stroomenden regen en verbit
terde gevechten tegen de mijnwerkers uit
Asturië. Deze leden groote verliezen, hon
derden sneuvelden.
Zaterdagmorgen in alle vroegte was de aan
val op Rio Nora ontketend. Om half twaalf
werd daar de vlag door de rechtschen gehe-
schen ep den berg Narango en des middags om
drie uur tien trokken hun troepen het dorp
Loriana binnen. De gevechten warm buiten
gewoon hevig, de operaties stonden onder lei
ding van generaal Lombazde.
dat Zaterdagavond de Phalanxisten en de ter-
clo’s langs den spoorweg de Naranoo afdaal
den. ZU rijn Oviedo binnengerukt, waar zij zich
vereenigden met de troepen van generaal
Aranda.
Het opper-commando leg ik in handen
van luitenant- vedmaarschalk - Huelgerth,
Landeshauptmann van Karinthlë, die
zijn benoeming heeft aanvaard.”
De minister van Binnenlandsche Zaken te
Madrid deelt mede, dat de miliciens te Madrid,
behoorende tot verschillende colonnes en batal
jons, rich onverwijld in hun onderscheidenlijke
kazernes moeten melden, by gebreke waarvan
zy met alle gestrengheid der wet zullen worden
gestraft.
Aan het front van den Col de Leon to de
Zondag kalm verloopen. By het Escurlaal wor
den de nationalisten, volgens mededeelingen
uit Madrid, in bedwang gehouden. Rondom
Naval Oarnero en Valmojado bezetten de loyale
troepen goedversterkte stellingen. Zy biyven
oprukken naar Santa Crus de Retamar. In
den sector O11M Bargas hebben de rechtschen
den geheelen dag krachtig aangevallen. De
Mooren en soldaten vap het vreemdelingen
legioen maken daarbij gebruik van tanks en
rupsbandauto’s.
Ten opzichte van het ontzet van Oviedo
deelt een communiqué nog het volgende mede:
Na de bezetting van den berg Narango, vroeg
op den dag, zyn drie stormcompagnieën en vrij
willigers uit Oallcië als eersten de stad bin
nengedrongen. Vervolgens trokken de ,Regu-
lares” en de soldaten van het vreemdelingen
legioen langs een andere zyde in de stad. Een
officier begaf zich terstond naar het radiosta
tion, teneinde de bezetting der stad bekend te
maken. Het oprukken der troepen was voor
afgegaan door een Intensief bombardement. De
verliezen der regeeringstroepen zyn zwaar.
Wö zijn het eens met de opvatting der
regeering van het Dultsche rijk, dat de
overeenkomst van 11 Jah den Europeeschen
vrede dient.”
De Noord-Wester
Noordzeekust, de
Schotland.
Het legitimtome heeft zich volkomen ac-
cocrd verklaard met dan kanselier, waar deze
etoeht, dat de kwestie der restauratie aan een
volksstemming wordt onderworpen.
Op deze rede, die gehouden werd in de groote
zaal van den Ryksraad, welker deuren ge
durende achttien jaren gesloten waren voor
elke politieke manifestatie, volgden daverende
toejuichingen, die minutenlang aanhielden.
De lultenant-veldmaarachalk Huelgerth, die
door dr. Schuschnlgg met het commando over
het Vaderiandsehe Front belast is, behoorde
tot den Helmatschutz. In 1913 voerde hy het
bevel over de Oostenrijksche vrywilligers, die de
troepen van den Servlschen generaal Rajster
op de vlucht dreven.
„Propaganda en politieke activiteit der mo
narchisten zyn binnen het kader van het
Vaderiandsehe Front toelaatbaar.1
Het Vaderiandsehe Front heeft plaats voor
allen, zoowel voor hen, die In de monarchis
tische, als voor hen, die In een nlet-monar-
chlstische grondwet den Idealen staatsvorm
zien.
Geen staatsvorm heeft aanspraak op eeuwig
bestaan.
Schuschnlgg vourzlet ée mogeiykbem van een
plebisciet ever het toekomstig regiem In Oos
tenrijk. 4
ay den terwgkeer. VM Nahas Pasja teKalre
reed de trein op de enthousiaste ueniztc m.
Br werden 13 personen gedood.
Schotland verlangt een eigen parlement.
Onlusten te Bombay duren voort.
Nieuwe agitatie der Arabieren in Palestina.
De keizer van Japen is licht ongesteld.
Ovledo door de nationalisten ontaet; aan het
front van Toledo werd Illescas veroverd.
Demonstraties van het Oostenrijksche Vader-
tandsebe Front te Weenen; eerste steenlegginz
voor een DoHfuss-menwnenL
Een aardbeving in Italië maakt slachtoffers In
verschillende plaatsen.
Verschillende schepen verkeerden in nood,
tengevolge van den hevlgen storm. Alles liep
echter ditmaal goed af. Een rynschip vloog, na
losgeslagen te zijn, in brand, en werd vryeel
vernield.
Du legitimisten hebben zich steeds tegen een
staatsgreep, tegen een putsch of eenlge andere
onderneming verklaard. De verklaringen van
Schuschnlgg bevestigen, dat de legitimisten en
de bondsregeering het geheel eens zyn over de
fundamenteele kwesties met betrekking tot een
eventueele restauratie.
Om uw to nachta to de stad Venei»
deer smb fcreehUge aardbeving iggmrhribf
De beving deed zich het meest in of nabö Ve-
netlë gevoelen. De wakker geschrokken inwo
ners kwamen tot de ontdekking, dat de licht
voorziening gestoord was. Zy begaven zich
naar buiten, waar de nauwe straten reeds spoe
dig overvol waren. Voor zoover bekend is, zyn
geen slachtoffers gevallen en to geen schade
aangericht.
De aardbeving, die de stad getroffen heeft,
is een van de ergste geweest, die men zich hier
kaa herinneren. De beving duurde tn het ge
heel 10 seconden.
Na de bezetting van Ollas hebben de troepen
den opmarsch voortgezet tot zy de poorten van
het op 30 K.M. van Madrid gelegen Illescas be
reikten.
De verbinding tusschen Madrid en Valen-
Daama besprak Schuschnlgg de overeen
komst van 11 Juli j.l. met Duitschland.
Hy diende een motie in, waarin op de nood
zakelijkheid gewezen wordt, dat Schotland een
eigen parlement heeft, dat zich bezig houdt
met alle dringende kwesties, die van vitaal
belang voor Schotland zyn.
t-
Hy gaf als zyn meening te kennen, dat de
Britsche afgevaardigden te zeer bezet zyn met
kwesties van buitenlandsche politiek en van
ryksverdediging, om zich met de Schotsche
zaken te bemoelen.-»De conferentie nam een
motie aan, waarbij den bond verzocht wordt,
een comité te benoemto, dat een étoderzoek
zal openen naar de maatregelen, die noodlg
zyn voor het economisch herstel van Schotland.
Een Vergelijke volksstemming is
niet binnen afzienbaren tjjd te ver
wachten. Niettemin moet men uit
gaan van de gedachte, dat de tijd
der beperking van de Oostenrijksche
souvereiniteit in ieder geval voorbij is.
De leider der Oostenryksche legitlmistlsche
beweging, baron von Wiesner, heeft voor de
buitenlandsche pers os. het volgende ver
klaard:
de ontbin-
besloot hy
tusschen Madrid en Valen
cia, Ciudad Real en Andalurië zyn thans geheel
Naar de speciale verslaggever van Havas
meML riJn de rechteche troepen Zondag
morgen Illescas binnengedrongen.
De voorhoede van generaal Varela’s leger
bevindt zich thans nog op 37 KJB. van
Madrid.
het
ontstaan en den groei van Oostenrijk, ging hy
nader in op een behandeling van de econo
mische problemen.
Een volgende belangrijke verklaring van den
bondskanselier had betrekking op de door
Oostenrijk officieel te voeren vlag.
In de feesteiyk versierde/stad werd een op-
ciu gehouden, welke twéé uur noodlg heeft
ihad voor den af te leggen weg. waarby de
jënlgte verscheidene malen de afzettingen
verbrak en de straten blokkeerde.
Na een geschiedkundig overzicht over
Pertlnax maakt in de Echo de Paris melding
van een gerucht, volgens hetwelk de Spaansche
regeering in de breuk van de Russische re
geering met de Londensche controlecommissie
een voorwendsel zou zien om een bijeenroepen
te eischen van den Volkenbondsraad.
LONDEN, n OcL (Reuter). In «en te
Stirling gehouden conferentie van den
Schotschen liberalen bond heeft de hertog
van Montrose de instelling bepleit van een
autonome regeering voor Schotland.
LONDEN, 17 Oct. De „Morning Post"
meldt uit Jeruzalem, dat de Arabische pers
thans een algemeenen boycot der Joden tracht
te bewerken. De beweging sou reeds sen aan-
rieniyken omvang hebben aangenomen. Ge
deeltelik schrijft men dit toe aan de vrijlating
der agitatoren, die hun actie onmiddcliyk her
vat zouden hebben.
Onder groote stilte werd vervolgens een rede
van wyien bondskanselier Dollfuss, welke op
gramofoonplaten was opgenomen, aangehoord.
Deze rede wekte groote ontroering en byval
by de luisterenden.
Hierna hield bondskanselier Schuschnlgg een
rede, waarin hy de jeugd wees op den arbeid
en S*n Oostenrykschen grond. Hy spoorde de
jeugd aan den door Dollfuss aangewezen weg
te volgen.
De arbeiders spoorde hy aan zich In corpo
ratief verband te vereenlgen met de Ooeten-
rijksche patriottische beweging.
Hy herinnerde eraan, dat Oostenrijk niet
meer een staat to van werklieden, doch een
staat van boeren, handwerkslieden cC amb
tenaren. Hieraan voegde hy toe, dat iedere
staat In den staat in Oostenrijk is uitgesloten.
Verscheidene andere plaataen werden even
eens geteisterd, waarby groote schade werd
aangericht en enkele personen niet ernstig
werden gewond.
Het garnizoen van Ovledo onder commando
van generaal Aranda hield stand tegen de aan
vallen van de regeeringstroepen. hoewel het
gedurende de drie maanden van het beleg tot
300 man is gekrompen. Generaal Franco
wenschte Aranda telegrafisch geluk.
De commandant van de rechtsche troepen,
die in opmarsch naar Ovledo waren, heeft
verklaard, dat zijn troepen overmorgen de stad
kunnen binnenrukken, waar men thans bezig
is met ,3ulverlngswerk” en het opruimen van
de lijken der regeeringstroepen. De nationalis
ten hebben ook verliezen geleden.
Toen de bondskanselier
ding besprak der Helmwehr,
deze beschouwing met de volgende woor
den:
WEENEN, 19 OcL (Reuter). Zon
dagochtend is de groote demon
stratie van het Vaderiandsehe Front
op het oude exercitieveld van Schmelz
gehouden.
NEW YORK. 7 Oct. (Stefanl) Een groote
oppervlakte boschgrond In het Noorden van Ca-
lifomlë staat In vlammen. Het vuur wordt door
den wind aangewakkerd. Verscheidene kleine
plaatsen worden bedreigd. Reeds zyn drie per
sonen in de vlammen omgekomen, terwyi het
aantal gewonden aanstenlyk is.
Schuschnigg verklaarde met
druk, dat een devaluatie
■chilling niet zou
voerd.
na-
van de
worden doorge-
WEENEN, 17 OcL Zaterdag
avond heeft bondskanselier dr.
Schuschnigg in het Parlementsge
bouw een redevoering uitgesproken,
voor 1500 politieke functionarissen
van het Vaderiandsehe Front, als
inleiding op het Zondag te houden
tweede groote bonds-appel van het
Vadertandsche Front, wasurby
Schuschnigg enkele politiek zeer be
langrijke verklaringen aflegde.