ONS BLAD
Marsch der Rexisten
verboden
r
Het offensief tegen Madrid
begonnen
i
De non-interventie
Het nieuws van heden
WANHOPIGE GEVECHTEN
Ciano confereert
met Von Neurath
HONGARIJE’S POLITIEK
DE BAROMETER
JOH. LAILWERS
PAYGLOP 3,
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
I
EN BOMBARDEMENTEN
Brand op de Berengaria
Thaelmann zal niet
terechtstaan
Fernando de Bourbon
bij de nationalisten
De rood en by tegenaanval
lllescas met zware verlie:
teruggeslagen
Devaluatie in Spanje
onvermijdelijk
Het oordeel van oud-minister
Chapaprieta
De regeering van Chili
af getreden
Ook Praag ontkent
wapenlevering
Britsch parlement komt
niet vroeger bijeen
Conflict in Randfontein-
goudmi jnen
©F
zen
Tot besluit van de herfstmanoeuvres van het Bülgaarsche leger nam Koning
Boris 1U dg parad* af van een regiment infanterie
Ter genezing van tuberculose heeft te
Berlijn een instituut een apparaat in
gevoerd, waarbij zuivere lucht, op spe
cials wijze verdund, wordt geïnhaleerd
Commissie van Buitenland ache
Zaken bespreekt België’s
politiek
Minister Spaak bij
Koning Leopold
Daranyi legt den nadruk op de
kwestie der minderheden
De regeering meent dat het land
iedere betooging van dezen
aard than» bespaard
moet blyven
Duitschland wijst in een nota alle
beschuldigingen van Madrid
en Moskou af
SANTIAGO, 31 Oct (Reuter) De Chileemcbe
30.000werklieden naar
Oost-Afrika
Dijkdoorbraken in
België
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
12.-
f 2.50
no
--- o»
i' v
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Por lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De Italiaaneche minister woont
een bijeenkomst der Hitler-
jeugdbij
XSXWWWWIIII llllf/Z///////ZJK
S 4
gekosen root den asOstrU*
zullen
half uur
Nedertandsch e
teren N
F
Stand Donderde* M ww vomTOU
Verige stand: MM
«Mn
van
De staatscoorant publiceert 'n koninklijk
besluit waarbij Kamer en Senaat la M>
tengewone sitting tegen tl October wer
den bijeengeroepen.
De speciale verslaggever van de .Daily Tele
graph", Sir Percival Phillips, seint nog, dat de
achtervolging van de llnksche troepen bij llles
cas, volgens een officier van het vreemdelingen
legioen, veel meer weg had van het opdrijven
van een stel kinderen dan van de achtervolging
van een verslagen militaire afdeeling.
Hoeseer de nationalisten op verbitterden en
mogeiyk zelfs langdurigen tegenstand voorbe
reid waren, blijkt wel uit den aanval op niescas
die hun tot dusverre meest ultgebrelde militaire
operatie geweest is.
Naar een speciale correspondent van de
„Times” nit Valencia meldt, worden razzia’s
van de Madrilenen gericht tegen de vrou
wen van de aanhangers van rechtsch.
BERLIJN, 21 Oct Hl
liaansche minister vér
graaf Ciano, een Cezoc
Ciano heeft hedenavond een vergadering van
de Hitlerjugend in het Sportpalast by gewoond
In de vergadering waren 15.000 leden van de
Hltlerjeugd, jongens en meisjes, bijeengekomen,
terwijl ook vertegenwoordigers van de jeugdige
fascisten van de Italiasnsche kolonie met hun
standaard aanwezig waren.
Ciano, gekleed in het fascistische uniform,
werd ontvangen door den leider van de Hltler
jeugd Baldur von Schirach. Na een défilé hield
Ciano een toespraak, waarin hy dankte voor de
ontvangst en zijn bewondering uitsprak voor de
goede houding van de Hltlerjeugd, welke den
besten Dultschen tradities waardig is. Verder
wees spreker op de goede betrekkingen tusschen
de Hltlerjeugd en de Italiasnsche fascistische
jeugd.
Tenslotte sprak nog Baldur von Schirach.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
Deze mededeeling moet reeds vele menschen-
levens gekost hebben. Met verbittering gewa
gen de mtlltleaoldaten, die de verovering van
Toledo meemaakten, nog van het feit, dat ztf
tijdens het nationalistische offensief in den rug
werden aangevallen. f>
„Vernietigt de vijfde colonne, voor zU de ge
legenheid krygt, kwaad te stichten”, is thans
in Madrid de leuze.
Ten aanzien van de verklaring van den ver
dediger van Oviedo, generaal Aranda, dat de
regeenngstroepen Tsjecho-Slowaaksche wapenen
gebruikten, deelt het Tsjecho-Slowaaksch pers
bureau mede, dat gedurende den burgeroorlog
in Spanje de regeering te Madrid geen wapens
in Tsjecho-Slowaklje heeft besteld. Ook zyn
haar geen wapens of uitrustingsstukken door
Tsjecho-Slowaklje verkocht. De regeering van
Tsjecho-Slowaklje houdt zich nauwkeurig aan
de bepalingen van de nlet-inmenging in Spanje.
Radio-Teneriffa meld*, da* Naval Car-
Ben> hedenmiddag om 5 aar deer de recht
sche troepen Ie bezet.
ige landen zeer aandach-
rU gaarne erkennen, dat
kunnen medewerken aan
Ige gecompliceerde kwes
ties, moeten wy beslist constateeren, da* de
bond zich ten aanzien van de bescherming
liger minderheden niet bewust is van zijn no
bele taak.
Hongarije zal nooit ophouden aan té drin
gen op verbetering in den toestand der Hon-
gaarsche minderheden, zoowel door middel van
den Volkenbond als door andere wettige mid
delen.
Het ia overbodig te zeggen, dat op dezelfde
wijze zal worden getracht, verwezenlijking der
andere desiderata te verkrijgen.
LONDEN, 31 Oct. (Reuter). Het kabinet heeft,
naar men verneemt, besloten, het verzoek der
Labour-party, om het parlement vroeger bijeen
te roepen, af te wijzen. Het parlement aal dus
op 29 October vergaderen.
In de Dultsche nota worden deae beschuldi
gingen als volkomen onhoudbaar en met de
grootste beslistheid afgewezen. Tevena heeft de
Dultsche regeering de commissie een groot aan
tal gevallen medegedeeld, waaruit blijkt, dat
van Sovjet-Russische zijde het wapenembargo
herhaaldelljk geschonden Is.
In de .toekomst, aldus vervolgde de premier,
zullen wy den toestand der Hongaarse he mln-
derhedetFln de neb
tig volgen. Hoewel
de Volkenbond heel
de oplossing van e
De nationale raad van de Labour-party
heeft heden de gebeurtenissen in Spanje en
de werkzaamheid van de nlet-inmengingacom-
missie besproken. In een communiqué, dat na
de vergadering werd gepubliceerd, wordt ge
zegd, dat de raad eensgezind van oordeel is,
dat de non-interventie-overeenkomst eenzijdig
wordt toegepast en dat de schending hiervan
ernstige schade beteekent voor de wettige re
geering van Spanje.
De raad besloot een bijzondere gemeenschap
pelijke vergadering te vragen van het inter-
nktlonaal vakverbond, de socialistische inter
nationale en de Labour-party, welke zoo spoe
dig moge lijk te Parijs sou moeten worden ge
houden tot bespreking van deae kwestie.
PARIJS, 21 Oct. (Reuter). De vroegere mi
nister-president en minister van Financiën,
Chapaprieta, die als een der eerste autoritei
ten In Spanje op financial gebied geldt, heeft
tegenover het agentschap Havas verklaard,
van meenlng te zijn, dat, nu Frankrijk. Zwit
serland en Nederland gedevalueerd hebben, er
voor Spanje niets anders zal overblijven, dan,
zoodra het mogeUjk zal zijn, de kwestie gron
dig te bestudeeren en de waarde van de Spaan
sche valuta vast te stellen in verhouding met
die der landen, welke hun munt onlangs heb
ben aangepast.
In de daaropvolgende nachten hadden der-
gelljke razzia’s plaats. De concierges in alle
deelen der stad zijn gedwongen om de deuren
der hulzen dag en nacht open te houden met
het oog op onverwachte huiszoekingen.
Wat is de reden van dit krachtige optreden
jegens vrouwen, die verdacht worden van na
tionalistische tendensen? Is men van plan
haar als gijzelaars te gebruiken voor het geval
het komt tot een beleg van de hoofdstad?
Het is in dit verband niet van Interesse ont
bloot de aandacht te vestigen op een artikel
In de communistische Mundo Obrero”, zoo
gaat de „Times”-medewerker voort. In dit ar
tikel wordt gewezen op de nationalistische in
vloeden die zich nog steeds In de hoofdstad
doen gelden en die zich aldus het blad
uiten in de verspreiding van valsche berichten
en het kweeken van défaitisme. In verborgen
hoeken wachten deze rechtschen op het gun
stige oogenbllk om uit hun schuilplaatsen te
voorschijn te komen en straatgevechten te ont
ketenen, is de meenlng van de Mundo Obrero”.
Naar aanleiding hiervan wordt door den
schrijver van het artikel de aandacht geves
tigd op de scUvitelt van de vrouwen uit de
aristocratische wijken, wier activiteit voor de
regeering een stijgend gevaar vormt.
BRUSSEL, 22 Oct. (Reuter). De
regeering heeft besloten de bijeen
komst der Rexisten, die voor Zon
dag was georganiseerd, te verbieden.
Radlo-Sevilla bericht verder, dat volgens me-
dedeellngen van vluchtelingen uit Madrid in
de hoofdstad groote verwarring heerscht. Vrou
wen en kinderen trekken door de straten en
roepen: „Wy willen geen bloedvergieten meer.
*U elschen, dat de stad wordt overgegeven.”
Minister-president Largo Caballero zou van
af het balkon van het regeeringspaleis een
verklaring hebben willen afleggen, doch de me
nigte op straat zou hem hebben uitgefloten.
hileenaehe regeering afgetreden.
Ook Woensdag beeft de Tweede Kamer ver-
schillende wetsontwerpen aangenomen; debet
over contingenteeringspoiitlek.
Koningin Emma-monnznent te Soest door H. M.
<ie Koningin onthuld.
Als gevolg van het gebruik van ondengdeljjke
makreel Ie ook In Groningen een vergiftigings-
geval geconstateerd.
Ond-direeteur van de Coöperatie De Taakams*.
te Groningen, als verdacht van verduistering
gearresteerd.
Voerlooptg Nedcrlandsch elftal wint te Rotter
dam met 73 van de Doncaster Rovers.
De onderhandelingen welke zijn gevoerd
tusschen de vertrouwenslieden van generaal
Franco en de Basklsche separatisten over de
capitulatie van Bilbao zUn mislukt aangezien
de Basken een algemeene amnestie verlangen,
alsmede erkenning van de door Madrid toege
kende autonome rechten. Generaal Franco
wilde deze elschen niet inwilllgen.
Een bommenfabriek is gisteren nabij Madrid
tijdens het bombardement door een vliegtuig
der nationalisten getroffen en in brand gevlo
gen. Hierbij zijn, volgens te Burgos ontvangen
berichten, 126 personen gedood.
BERLIJN, 21 Oct. (D.N.B.) De Duitoehe
regeering heef* vandaag deer haar zaakge
lastigde te Londen een nota aan den voor
zitter der non-in<errentie-commizsie laten
overhandigen, waarin s|j stelling neemt te
gen de onlangs doer de regeeita* van Ma
drid en Sovjet-Rusland gealte beschuldigin
gen. dat Duitaehland hot wapen-embargo
geschonden heeft.
Het is verleden week in den nacht van
Woensdag op Donderdag begonnen. Circa dui
zend vrouwen uit de aristocratische wijken
werden opgesloten In twee onteigende hulzen.
Haar echtgenooten en haar zoons konden haar
zien en schreeuwden haar van de straat af
toe. Doch hun pogingen om haar te helpen
waren vruchteloos.
ROME, 21 Oct. (Stefanl) In November sullen
30.000 werklieden, volledig uitgerust an onder
verdeeld in arbeiders-detachementen van da
militie, naar Oost-Afrlka vertrekken. Zij sullen
te werk worden gesteld aan bat groote wegennet,
dat door den Duce is ontworpen. Begin Novem
ber sullen de eerste 3450 arbeiden te Napels
scheep gaan.
BRUSSEL, 21 Oct. (Reuter) De Noord-Wm-
terstorm der laatste dagen heeft het water tn
de Schelde en haar Bijrivieren doen stijgen. Op
twee plaatsen n.l. bit de brug van Waesmunster
en bU de gemeente Zele zyn de dijken besweken,
waarvan overztroomingen bet gevolg waren. Alle
maatregelen sljn getroffen om de gaten te dich
ten. 3
De „Osservatore Romano” publiceert een
•eer indrukwekkende gedetailleerde lijst over
de vervolgingen, waaraan de Spaansche gees
telljkheid van de zijde der revolutlonnalren
heeft bloot gestaan. Vlsr bisschoppen vielen
'ruitschland wijst in een nota aan den veentt-
tev der non-interventie-eommimle alle beschul
digingen van Madrid en Moskou af.
»c Hongaarsche premier Daranyi legt in de
<eeringsverklaring den nadruk op de kwestie der
minderheden.
Graaf Ciano confereert meer dan een uur met
Von Neurath.
DE GROOTE ^ANTAL OF MADRID OVER
ALLE FRONTEN INGEZET.
De opmarsch van 2M.0M Rexisten naar Brumil
President Azana heeft zich hedenmorgen
tnet zijn gevolg naar het parlementspaleis te
Barcelona begeven, waarin thans zijn officieel
bureau is Ondergebracht. Mevrouw Azana, de
vrouw van den president der Spaansche repu
bliek, is per vliegtuig uit Alicante te Toulouse
aangekomen. Zij is onmlddelUjk doorgereisd
naar Parijs,
Talrijke vliegtuigen der Witten vlogen
boven de fronten en bestookten de regee-
ringstroepen en maakten iedere activiteit
der roode luchtmacht onmogelijk.
De regeeringstroepen bieden wanhopig
tegenstand.
Aan deze houding heeft bulten twijfel
ook een radlo-mededeellng van de nationa
listen geen goed gedaan. Gezegd werd hier
in, dat generaal Franco, behalve zijn vier
colonnes rond Madrid, nog een „rijfde co
lonne” in Madrid zelf had.
PARIJS. 21 Oct (D. N. B.) Ra-
dio-Sevilla meldt, dat Don Fernando
de Bourbon, hertog van Sevilla, in
die stad is aangekomen en zijn dien
sten aan de rechtsche beweging heeft
aangeboden.
Regeeringstroepen, die eetr tegen
aanval op Illescas deden, zjjn met
zware verliezen afgeslagen. Bij Ovie
do zetten de rechtsche troelen hun
zuiveringsactie voort. Het is de be
doeling, dat daarna in geheel Astu-
rië de orde en rust hersteld worden.
De verovering van het eiland Fer
nando Poo wordt bevestigd.
RABAT, 21 Oct. (Reuter). Van
avond om 7 uur heeft radio-Tetoean
medegedeeld, dat de regeering te
Madrid toebereidselen treft om naar
Catalonië te vertrekken.
ifc
JOHANNESBURG, 21 Oct. (Reuter). Acht
honderd arbeiders, die werkzaam zijn in dé
goudmijnen van Randfetrtein aulleti
een stemming houden over de tewerkstelling
van niet bij de mjjnwerkersorgantoatle aange
sloten arbeiders.
Het resultaat der «temming welke de
stemming heeft van de Zuld-Afrikaan
mljnwerkersorganisatie, wordt niet voor wjT'
genochtend vroeg verwacht.
Mochten de mijnwerkers tot een staking be
sluiten dan zal deae zich, naar verluidt, sleehts
bepalen tot de RanïfontelnmUnen.
V 3
edenmorgen heeft <te Ita-
i Bultenlandsche Zaken,
;k gebraci* aan minister
von Neurath, In het departemgft van Bulten
landsche Zaken. De besprekingen duurden ruim
een uur. Zoowel van Itallaansche als Dultsche
zijde wordt de grootste reservé over den inhoud
der besprekingen in acht gendmen. Men ver
klaarde slechts, dat de Europeesche problemen
besproken waren. Ciano aelde, dat hl) tevreden
was.
«as
BRUSSEL, 21 Oct. (Reuter). De commissie
van Buitehlandsche Zaken van den Senaat is
hedenmiddag bijeen geweest. Volgens een com
muniqué, dat na afloop der vergadering werd
uitgegeven, heeft minister Spaak een uiteen-
zettlng gegeven van de houding der Belgische
bultenlandsche politiek in de huidige proble
men. L' - ■-
De „Duriiiére Heure” meldt, dat minister
Spaak eên nota voorbereidt als antwoord op
de vragen, welke door Londen en Parijs aan
de Belgische regeering gesteld zijn naar aan
leiding van de nieuwe Belgische bultenland
sche politiek, welke In de rede van Koning
Leopold werd uiteengezet.
Reuter meldt nog uit Brussel, dat Koning
Leopold minister Spaak in audiëntie heeft
ontvangen.
BURGOS, 21 Oct. Hedenmorgen
ia den nationalisten bevel gegeven op
alle fronten rondom Madrid het of
fensief te beginnen. Te 13 uur be
gonnen de infanterie en de cavalerie
der nationalisten op te rukken van
het Zuiden, Zuid-Westen, Westen en
Noord-Westejjr na een hevig bombar
dement, dat aan den opmarsch was
voorafgegaan.
De plechtige onthulling van het Koningin Emma-monument te Soest. H. M. de Koningin legt een krans aan den voet
van het Gedenkteeken
LONDEN. 21 Oct. De .Dally Herald" meldt,
dat Thaelmann, de leider der Dultsche com
munisten, die reeds meer dan 3>A jaar op een
gerechtelijk vonnis wacht, niet zal terecht staan.
Hy is voor sljn verder leven overgebracht van
de strafgevangenis te Moablt-Berlljn naar een
concentratiekamp in Saksen, nadaj, aldus voegt
de .Dally Herald” hieraan toef de natlonaal-
soclalistlsche gerechtelijke autoriteiten tot het
besluit waren gekomen, dat de zaak tegen
Thaelmann zelfs voor een Dultsche rechtbank
niet tot een vonnis zou kunnen lelden.
Spoedig, nadat Thaelmann In Maart 1933 was
gearresteerd, verklaarde Hitler, dat de wereld
verbaasd sou staan over de ontdekkingen, welke
aan het licht zouden komen by een gerechte
lijke behandeling.
Thaelmann werd beschuldigd van hoogverraad
waarop In Dultschland de doodstraf Staat.
Meer dan 100 leden van het Britsche parle
ment voor het meerendeel afgevaardigden der
Labour-party hebben er by de Ryksregeerin*
op a/mgedrongen Thaelmann te laten terecht
staan of in vryheld te stellen.
In een communiqué, dat na afloop
van den kabinetsraad, die des avonds
gehouden is, is gepubliceerd, wordt
o.a. met betrekking tot het verbod
van de rexistische betooging mede
gedeeld, dat de regeering van mee-
ning is. dat in de tegenwoordige
periode van economisch herstel iede
re betooging van dezen aard bezwa
ren en risico’s met zich medebrengt,
waarvoor het land gespaard moet
worden.
BOEDAPEST, 21 Oct. (Reuter). Minister
president paranyi heeft vanmiddag In de Ka
mer zyn regeerlngaprogramma uiteengezet. Hy
lelde, dat er geen enkele wyzlging zal komen
In de groote lynen der bultenlandsche poli
tiek.
Wy sullen aldus zeide hy de construc
tieve vredespolitiek blijven volgen, op de basis
waarvan wy tot dusverre hebben samenge
werkt met een geheele reeks Europeasche
staten.
In een regeerlngscommuniqué wordt mede
gedeeld, dat aan het front van Gyon een bloe
dig gevecht is geleverd. De mUnwerkers heb
ben de nationalisten in de nabUheld van Ovie
do aangevallen en na een gevecht, dat den ge-
heelen dag geduurd heeft, hebben sU <fe stel
lingen van den vyand genomen.
De rechtschen namen de vlucht met achter
lating van SI dooden.
Vier en twintig kisten munitie, 62 geweren
en een monarchistische vlag vielen in handen
der mynwerkers. Door deze overwinning ia de
verbinding tusschen de .nationalisten te Oviedo
en de rechtsche hulptroepen verbroken. De
stroom van vluchtelingen uit Oviedo houdt
aan.
BU Malaga >Un de regeeringstroepen verschei
dene malen de stellingen der nationalisten bin
nengedrongen om de spoorwegverbinding met
Algeciras te verbreken. Tweemaal hebben zy
een trein met oorlogstuig voor de witten doen
ontsporen.
De Spaansche ambassade te Parijs spreekt
formeel het bericht omtrent den dood van
Prieto tegen.
als slachtoffer van den haat der rooden. De
lyken der priester» liggen nog verspreid op de
wegen. Honderden werden levend verbrand,
anderen werden verschrikkeiyk gemarteld. Men
bedacht de meest geraffineerde pijnigingen,
niet alleen voor de priesters, maar ook voor de
seminaristen. In zyn commentaar op deze
wreedheden schrijft het orgaan van het Vati-
caan: Het is een schouwspel van ontzetting,
maar tegeiykertyd ook van prachtlgen luister.
Nederige priesters hernieuwden de daden der
vroegere martelaren, zy vielen by honderden,
maar vergaven hun moordenaars. Hun laatste
kreet was: „leve Christus Koning.”
LONDEN. 20 October. (D. N. B.) Hedenmid
dag ia brand uitgebroken op hét mailschip
„Berengaria” dat op het oogenbllk te
Southampton in dok ligt.
De brandweer was het vuur na
meester.
Zeven hutten werden beschadigd. De oer
saai is Diet bekend.