ONS BLAD
naar
Fransche luchtrace
mislukt
De opmarsch der nationalisten
de Spaansche hoofdstad
1'
Het nieuws van heden
Rede van Blum
Hitler wil
keizer
Joego-Slavië naar
fascisme gedreven
een
DE BAROMETER
DE TOEGANGSWEGEN IN
RECHTSCHE HANDEN
DE RUSSISCH-JAPANSCHE
VERHOUDINGEN
JOH. LAUWERS
PATGLOr 3
ALKMAAR
BREUKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
f
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
r
I
De rol van Tatarescoe
d
t
Een wet op de para aangekondigd
Het vlot niet overal
„Koning
E
Staking te Glasgow
L
0
De Fransche stakingen
Geen RA.I. in 1937
In Catalonië
Trotzky klaagt aan
Bandieten overvallen
r
De race om de wereld
1' i
ro
w
s
l
Oorlogsschepen in de
Golf van Biskaye
Een spoorbrug van de lyn
AranjuezMadrid door
vliegtuigen vernield
Uit Valladolid zijn afdeelingen cavalerie van Franco's leger vertrokken om aan de
verovering van Madrid deel te nemen
Von Ribbentrop als
ambassadeur
Zelfe kunatwol kan men er tegen
woordig van maken
Fabrieken moeten sluiten wegen»
gebrek aan steenkool
Waar melk al niet goed
voor is
Italianen rukken op
Gore
Record Pa rijs-Boekarest
verbeterd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Naar het voorbeeld
van Italië
a
u
o
Reed» den eersten dag moesten
twee deelnemers door pech
'den atryd staken
Derde toestel kwam
slechts tot Karatsji
DINSDAG 27 OCTOBER 1936
DERTIGSTE JAARGANG No. 23
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Por lossen regel 20 a, ingez. med. 40 G
p. regel; idem
BiL contract i
9/Ll_
pag. één 55a p. regel
■k verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
5^
naaf
Merkwaardige mededeelingen
over de houding van be
paalde Balkanstaten
Onwilligheid om een redelyk
voorstel aan te nemen
Een verbetering uit vrees voor een
Duitach-Japar»gh anti-epm-
monistisch bond
genootschap
Senaationeele geruchten over een
herstel der monarchie in
Duitachland
FRONT VAN HET ESCURIAL
26 October (Reuter). De strategische
posities, die de drie groote wegen,
welke naar Madrid leiden, be-
heerschen, zijn in handen der natio
nalisten.
en Keizer” een bezwaar
in Columbia
De grootsch opgifcette wedvlucht Pa
rijsSaigonParijs over een afstand
van 24,f(W K.M. heeft al den eersten dag
veel aan spanning ingeboet. Van de
drie deelnemers, die Zondagmorgen
aan den start verschenen, kregen er
twee reeds dienselfden middag pech.
De vliegers Arnoux en Japy met hun
Caudron-Gooland hebben thans de lei
ding. Challe en Bril kan men gevoeg
lijk uitgeschakeld achten.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
1
i
d
tt
Ie
Guadalajara
-X.
N
de, la hier geland en daarbij ernstig
F
n
le
a
r
men, le «eer waarschijnlijk geen oodenoek door
de commissie noodig.
een
ver-
I
9
I
Stand op Dtaodag asr 746A
Vorige stand: 743.4
1
a
03
10
n
i
i
i
i
i
i
i
9
1
0
I
o
0
I
o
t
4
1
Generaal Hola heeft medegedeeld dat hi)
het nuttig acht Bilbao eerst aan te vaUen
na den val van Madrid.
De Russische leiders houden rekening met de
groote mogelijkheid van een luiti-bolsjewistlach
bondgenootschap tusschen Japan en Duitsch-
land, waarover veel gesproken wordt en waarin
de reden kan liggen voor een wijziging In de
Russische houding ten opzichte van Japan.
TOKIO, 36 Oct De correspondent te Moskou
van de „Nisjl Nisjl Sjlmboen" meldt dat de
Russische gevoelens jegens Japan ten zeerste
gekalmeerd zijn na de afsluiting van het olie
contract voor Noord-Sachalln en de vorderin
gen, die gemaakt zijn in de visscherjj-onder-
handelingen.
Ten bewijze hiervan wijst de genoemde
correspondent op het feit dat de anti-Ja-
pansche hoofdartikelen uit de Russische
bladen zijn verdwenen, hetgeen hjj wijt aan
de omstandigheid, dat Rusland voor bet
eerst sedert het uitbreken van het „Mand-
sjoerjjsch conflict" voor een- ernstige crisis
staat in de betrekkingen met Dultschland
en dat het Fransche volksfrontkabinet zwak
ker bljjkt te zijn dan verwacht werd.
Athene
hetwelk
ROME, 36 Oct. (Stefani). De colonne, die Le-
kemtl, 300 Kilometer ten Westen van Addis
Abeba, beset heeft, zal met steun van andere
afdeelingen den opmarsch naar Gore voortaet-
ten om de verovering van het Abessinische ge
bied tot aan de grens van den Soedan mogelijk
te maken.
Bi) de onderhandelingen, die gevoerd zijn om
Joego-Slavië er toe te brengen, zich aan te slui
ten bij een Dultsch-Italiaanach front, is, naar
men gelooft, de Roemeensche minister-president
Tatarescoe de voornaamste tusachenpenoon ge
weest. Naar men meent, is dit bet hoofddoel
geweest van bet bezoek, dat hij kort geleden
aan Belgrado beeft gebracht.
De correspondent verklaart te kunnen
mededeelen, dat de Joego-Slavische minis
ter-president, Stojadlnowltsj, een Itallaan-
schen vertegenwoordiger beeft laten weten
dat, Indien Joego-Slavië door het erkennen
van de ItaUaansche heerschappij over Abes-
slnlë betere economische en politieke ver
dragen sou kunnen verkrijgen, hij de kwes
tie der erkenning niet een beletsel sou laten
zijn.
Het telegram zet dan verder uiteen, dat
Hitler daarbij aan het voorbeeld van Italli
zou denken en dat hij zijn keuze zou heb
ben laten vallen op het huls Br--swjjk
Ulneburg. Het hoofd van dit huis la than»
Ernest August Christian George, geboren
in 1887.
e
1
in
5
De geheele nota beschouwt men In diploma
tieke kringen vooral als een verklaring van
Portugal om zijn houding uiteen te zetten.
Het Britsche kabinet zal Dinsdag bijeenkomen
en zich bezig houden met de voorbereidingen
voor het Spaansche debat, dat Donderdag in
het Lagerhuis zal worden gehouden. Ook Woens
dag zal het kabinet vergaderen.
Jn gewoonlük over Duitse!» zaken goed tar
gelichte kringen wordt beweerd dat de DuK-
sche rUkskanselier den laatsten tijd veel gedacht
heeft over de gevaren, die voor net Hltier-
reglme In Dultschland zouden kunnen ontstaan.
Ingeval de ernstige blnnenlandscbe moeilijk
heden. waaraan Dultschland thans het hoofd
moet bieden, een scherpere wending zouden
nemen.
PARUS, 36 Oct. (Reuter). Het blad In
formation" heeft van zijn correspondent te
Bern een telegram ontvangen, waarin ojn.
gezegd wordt:
n
Pn
o
f-
m
il-
ie
?n
d.
V
al
I-
Zoo dit niet mocht gelukken, dan Joego
slavië raa meenlng, dat het genoodzaakt
zou zijn, z*> lo* te fcspp sim dan dat van
Dultschland en Italië.
De luchtmacht der nationalisten heeft een
spoorbrug van de lijn Aranjuez-Madrid ver
nield.
De strategische posities aan de drie groote wegen
naar Madrid in handen der nationalisten; een
spoorbrug van de lijn Aranjuez Madrid ver
nield; oorlogsschepen in de Golf van Biskaye.
De sportvliegers Heymans an Slufter te Bel
grado geland.
Veertig-jarig bestaan van den N.GB. te Tilburg
herdacht.
"i
Memorie van antwoord aan de Tweede Kanoer
Inzake de Vestigingswet. (Kleine zelfstandigen).
Wetsontwerp inzake de herberekenlng van As
Indische pensioenen k0 de Tweede Kamer In
gediend. K
r- 1
Geen R.A.I.-tentoonstelling in 1337.
Toeslag veer verwerkte melk verasegd.
O O
De rechtsche colonnes, die aan het
front van St. Rafael opereeren, zijn
3 K.M. in de richting van het Es-
curial opgerukt.
GLASGOW, 36 Oct. (Reuter). De kaden van
Glasgow zijn geheel verlaten, 4000 bootwerkers
staken en 45 schepen kunnen niet gelost wor
den.
De poging om deze niet officleele staking te
regelen, hebben tot nu toe alle gefaald.
De bootwerkers eischen een toeslag op hun
loon voor het lossen van sulfaat; volgens hen
Is dit schadelijk voor de gezondheid en zij weige
ren het aanbod van de werkgevers te aanvaar
den. die voorstellen deze zaak wetenschappelijk
te laten onderzoeken.
De leiders van de werknemers hebben hen
aangespoord dit aanbod aan te nemen, doch de
arbeiders willen niet.
De secretaris van den bond verklaarde, dat
de toestand ernstig wordt; de stakers zijn on
buigzaam.
met Engeland wenscht te onderhouden. „Rijks-
kanseller Hitler,” aldus zeide hij, ,ls er van
overtuigd, dat Jiet eenlge werkelijke gevaar
voor den Europoescben vrede en het Britsche
rijk gelegen is In de verbreiding van bet com
munisme. Dit is de grootste van alle rampen,
omdat men zich In het algemeen te laat reken
schap geeft van bet gevaar."
LONDEN, 36 Oct. Naar de correspondent van
de Dally Telegraph te Belgrado in welingelichte
Joego-Slavische kringen verneemt, Min Joego
slavië en Roemenie er van overtuigd, dat een
ernstig conflict dreigt tusschen de fascistische
en de democratische staten van Europa en doen
zij al het mogelijke om gewapende neutraliteit
op den Balkan te verkrijgen.
De Britsche regeering la, naar Reuter
verneemt, tot de conclusie gekomen, dat in
•He kwesties, die onder de competentie van
de non-interventle-eommissie vallen, Por-
*W»1 het non-interventie-acooord niet heeft
geschonden.
WARSCHAU, 36 Oct. Als gevolg van een be
sluit der PoolscLe regeering. aal met de fabri
catie van kunstwol uit melk thans worden be
gonnen.
Een groep Poolsche zakenlieden heeft
licentie op een ItaUaansche uitvinding
kregen. Te Lodz is reeds een groote fabriek
opgericht, welke in de komende achttien maan
den 5 mlllloen kilogram van deze kunstwol zal
produceeren.
Polen Importeert jaarlijks voor ongeveer 80
mlllloen zloty aan wol.
LONDEN, 36 Oct. (A. N. P.) De staking in
bet steenkooltransportbedrijf in de districten
Roubaix en Tburcong leidt tot een ernstigen
toestand in de Rjjsselsche textielindustrie. Een
aantal fabrieken, waar in totaal 80.000 arbei
ders werken, zullen wegens gebrek aan steen
kool moeten sluiten, Indien niet spoedig een
oplossing Is bereikt. Reeds hebben 14 ververijen,
waar 1.700 menschen arbeiden, hun bedrijf moe
ten stilleggen.
Een andere fabriek kan haar ketels slechts
aanhouden door het stoken van hout, afkom
stig van boomen, welke op haar toebehoorende
terreinen stonden.
Teneinde het regime te schragen, het
hechtere bases te geven, welke meer var-
ankerd souden liggen In de traultioneete
psychologie ran de Duitache massa en om
z0n eigen positie voer het teven te verstevi
gen, zoa Hitler denken over een herstel der
monarchie."
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Tolofoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaarf 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
Aan <het front tegen de Baskische nationa
listen liggen leden van de phalanx verschanst
tusschen Etchebarla, Placencia, Elgueta en
Mondragon. Zij hebben opdracht niet aan te
vallen.
CUERNAVACA, 36 October. (Reuter) Een
dertigtal Mexicaansche bandieten heeft nabij
de brug Michapa een vrachtauto overvallen,
waarin zestien soldaten waren gezeten, die
voor een toeristen-xaravaan van 400 num uit
reden. De toeristen keerden terug van een be
zoek aan de grotten van Cachumllpas. Tijdens
het gevecht werden een sergeant en een sol
daat gedood, drie soldaten en de chauffeur van
den vrachtauto werden gewond. Aan den kant
der bandieten viel één doode en werden ver-
scheidenen gewond. Daar deze streek door ban
dieten onveilig gemaakt wordt, worden toeris
tenkaravanen als regel door soldaten begeleid.
NEW YORK, 36 Oct (A. N. P.) Dorothy KU-
gallen en Leo Kieran, dte hebben deelgen omen
aar- de race om de wereld, welke inmiddels
door Ekins Is gewonnen, zijn gisteren d-wx. 25
degen na hun vertrek, te New York wengrirn
men
Kieran uur later dan mlse KllgaUen'
Si
NARBONNE, 35 Oct. (Reuter.) Minister
president Blum heeft heden te Narbonne een
groot feestmaal van 3500 couverts gepresideerd.
De minister zeide o.a. dat de regeering voor
nemens is een wet op de pers voor te stellen,
waardoor het aan particulieren mogelijk wordt
gemaakt zich te verdedigen tegen smaad.
Ook moet deze wet het de openbare macht
mogelijk maken de machten na te gaan, wel
ker doel is invloed uit te oefenen op de open
bare meenlng, opdat men weet vanwaar zij hun
middelen krijgen. De mogelijkheid wordt ge
opend hen te laten bewijzen, dat zjj onafhan
kelijk zijn.
Blum besloot zijn rede met een betuiging van
trouw van de regeering aan het Volksfront.
Het Escurial, waarop de nationalisten den aanval begonnen zijn, is een schitterend
gelegen Augustijnenklooster, op^O KM. afstand van Madrid, dat in het Spaansch
den welluiden naam heeft van San Lorenzo el real del Xscorial. Dit kolossale
bouwwerk, in den vorm van een rechthoekigen rooster, werd gesticht door Koning
Philips II volgens zijn belofte na de zege van St. Quentin op 10 Augustus 1557. Van
1503 tot 1534 heeft de koning er bovendien nog een bedrag van meer dan vijf mil-
lioen ducaten aan ten koste gelegd. De bibliotheek, in het Kfcurial ondergebracht, is
wereldberoemd. De lange zijde van dit bouwkundig meesterwerk is 225 meter, het
klooster bevat 20 binnenplaatsen, 17 kruisgangen. 890 deuren, ongeveer 3000 pilaren
en ruim 5000 vensters. In latere jaren diende het Escurial tevens gedeeltelijk als
verblijf van het koninklijk hof, dat zich hier eenige maanden per jaar ophield
De start Zondagmorgen van Le Bourget ge
schiedde in deze volgorde:
De Caudron-Gooland met kapitein Challe en
Bril om 6 uur, de Caudron-Gooland met Ar-
noux en Japy om 6.02 uur, de Bregust-Fulgur
met Detroyat en Durmont om 8.04 uur. Challe
en Bril keerden na eenige minuten terug wa
gens een klein defect, dat echter weldra was
hersteld, waarna zij om 8.33 opnieuw opstegen.
Dsar de in de Portugeeeche nota aan de non-
taterventie-commlssle tegen Rusland ingébrach
te beschuldigingen geen formeele klachten vor-
Companys heeft voor de pers een verklaring
afgelegd, waarin hij mededeelde, dat een der
decreten, die Zaterdag door den raad zijn goed
gekeurd, de vergoedingen vaststelt voor perso
nen, die vorderingen hebben op door nationalis
ten bezet gebied. Ter vereffening dezer vorde
ringen zal gebruik worden gemaakt van de
Spaansche vorderingen op Catalonië.
Een decreet van het ministerie van Oorlog
roept de lichtingen 1932 tot ’35 onder de wa
penen. De milltietroepen worden gemilitariseerd
en onderworpen aan de militaire wetten en
decreten.
Voorts is "n decreet uitgevaardigd betreffende
de coUectivlsatie van de groote industrie, waar
bij compensaties voorzien worden voor de kleine
burgerij en den middenstand.
Ten slotte deelde Comnanys nog mede, dat
het raadslid voor cultureele zaken. Gassol, een
bezoek heeft gebracht aan Léon Blum In Tou
louse. Gassol is belast met een speciale missie
naar Genève. Azaoa heeft bezoek gekregen van
verscheidene persoonlijkheden.
Te Londen is voldoening gewekt door het be
richt. dat in het bij het bezoek van Ciano aan
Dultschland onderteekende protocol beide lan
den het eens waren over de handhaving van de
Spaansche souvereiniteit over d^Balearen.
LONDEN, 28 Oct. (Reuter). De subcommis-
•le -der non-interventie-commissle zal morgen
bijeenkomen, doch Indien van Moskou nog geen
osdere uiteenzettingen zijn ontvangen, is het
mogelUk, dat de zitting wordt uitgesteld.
r
ra»
KARATSJI, 26 October (Reuter) Het toe
stel van Arnoux en Japy, dat als eenlg over-
blijvende van drie deelnemers de reis vervolg-
- - - - -“v bescha
digd. De inzittenden bleven ongedeerd, doch
verklaarden, dat zjj er van afzagen hun vlucht
naar Saigon voort te zetten.
OSLO. 36 Oct. (Reuter). Volgens het Noor-
sche telegraafagentschap is Trotzky voorne
mens, aanklachten wegens laster In te dienen
tegen twee Noorsche dagbladen, een fascistisch
en een communistisch. Deze bladen hadden be
richten en artikelen opgenomen, waarin gezegd
werd, dat Trotzky deel had gehad aan de voor
bereiding van den moord op Kirof en aan de
beraming van aanslagen tegen het leven van
andere Sovjet-persoonlükhedcn.
Zi) werden naar Talavera overgebracht, waar
«U verlof vroegen om naar Madrid terug te
mogen keeren, doch dit werd hun beleefd maar
beslist geweigerd. Zij werden in vrijheid ge
steld onder bewaking van een officier.
De zender van Sevilla heeft o.m. medege
deeld, dat de regeerlngstroepen een mislukten
aanval hebben gericht op Sesena. ZU verloren
daarbij 300 dooden en een honderdtal gevan
genen De kring om Madrid wordt nauwer toe-
ge£iaald.
Aan het Noordelijk front bij
hebben de rechtschen Algora Monteflquaren
jiezet.
LONDEN, 36 Oct. (Reuter) De Duiteche
ambassadeur te Londen, Von Ribbentrop, heeft
In een tegenover persvertegenwoordigers afge
legde verklaring met nadruk gezegd, dat
Dultedhland vriendschappelijke betrekkingen
Te Rome verluidt, volgens mededeelingen van
Havas, dat Ciano en Von Neurath het t>U de
besprekingen over het Donauv^sagstuk zouden
zijn eens geworden over de opportuniteit van
een samenwerking met de Kleine Entente Men
brengt dit in verband met het haastige vertrek
van den Tsjeeho-Slowaaksehen gezant te Ber
lijn naar Praag.
Verder doet het gerucht de ronde, dat de
Italiaansch-Oostenrijksch-Hongaarache confe
rentie, die op 0 November te Weenen sou be
ginnen, zou zjjn ultgesteld tot December, op
dat de voorbereidingen gropdiger zouden kw»
nen zijn. De ItaUaansche pers schenkt veel
aandacht aan de uit Landen komende berirh-
ten, volgens welks Zuid-^lavlë aanstalten sou
maken om de occupatie van Abesslnlë te er
kennen.
Blum kondigt tal een rede te Narbonne een
aisews wet op de pers aan.
Veigens de Daily HeraM een Joego-Stavte, mede
onder invloed ran Tatarescoe, naar het fairiesni
worden gedreven.
De Boastoeh-Japaasehe verhoudingen zieden
verbeterd zijn uit vrees raa Moskou voer oen
mogelijk Duitech-Japaaoeh anU-eoasmunistieeta
Senaationeele geruchten over een heratel der
monarchie in Duitachland door Hitler.
Naar wij vernemen, ie in de
Maandag in het American-hotel
te Amsterdam gehouden leden
vergadering der Vereeniging
Uit Lyon werd Zondagmiddag bericht ont
vangen, dat Challe en Bril uit Turijn waren
teruggekeerd en op het vliegveld Bron aange
komen. Hedenochtend zouden zij naar Parijs
gaan om er een motor te laten nazien.
Detroyat telefoneerde, dat hjj en Durmont b,j
Oorinthe In Griekenland wegens benzlnepech
moesten dalen. Indien zij er in slaagden benzine
op te doen, zouden zU hun tocht voortzetten.
Uit Athene werd een telegram ontvangen
volgens hetwelk Arnoux en Japy hun tocht
voorteelten, na te Tatol te zijn gedaald.
BOEKAREST. 36 October (Reuter). Prins
Csntacuzene heeft de vlucht Parijs—Boekarest
volbracht in 5 uur en 40 mlnutpn Hjj ver
beterde daarmede zijn eigen reccwd, ds* pp
see uur en 25 minuten stond.
De prins is thans voornemens een reis per
vliegtuig om de wereld te maken.
De artillerie van de redhtschen Is hier ster
ker. dan die van de regeerlngstroepen.
De Baskische nationalisten hebben een aan
vel gedaan bQ Marquina, waarbij zf) 200 doo
den verloren.
Te San Sebastian en Irun worden recruten
gedrild, zU zullen na hun opleiding naar het
front van Biskaye worden gezonden.
Te Naval Carnero hebben regeerlngstroepen
getracht uitvallen te doen, doch zij werden met
kracht terugedreven. Aan het front van Anda-
lusië is te Castro del Rlo een nieuwe aanval
der regeerlngstroepen afgeslagen.
Aan het front van Huesca Is een aan
val van Catalaansche regeeringsaanhangers op
Santa Qulntenla afgeslagen. Aan het front van
Oviedo hebben de troepen onder bevel van Aran
da over grooten afstand de verbindingen tus
schen Oviedo en GUon verbroken.
Behalve drie journalisten zijn op den weg
ran Madrid naar Aranjuez, twee andere
buitenlanders, die afzonderlijk reisden,
gearresteerd.
Het betreft (hier een militair attaché
van de Britsche ambassade en een direc
teur van een Amerikaanscbe bank.
BOGOTA, 36 Oct. (Reuter) De Otriumbl-
aaneche regeering heeft de ontvangst ultge-
steld van den nieuwen Italiaanschen diploma-
Ueken vertegenwoordiger, op grond van bet
feit, dat Ajn geloofsbrieven geteekend waren
door: „Victor Emmanuel, Koning van Itel»,
Keizer van Abeseinlë."
LONDEN, 36 October (Reuter). In hét
onderhoud tusschen Eden en den Spaanschen
ambassadeur is gesproken over het beroep, dat
de Britsche regeering heeft gedaan op de re
geering te Madrid om de als gijzelaars vastge
houden gevangenen uit te wisselen. De Spaan
sche regeering had, naar bericht werd, als haar
meenlng te kennen gegeven, dat het loslaten
der gevangenen den nationalisten van voordeel
zou zijn. Men meent te weten, dat Eden er
op heeft aangedrongen, dat Madrid eenige
maatregelen ter geruststelling treft. Het aan
tal gevangenen te Mackld wordt geschat op
14.000.
Twee oorlogsschepen van de nationalisten.
Espana en de Velasco zijn gisteren in de golf
van Biskaye verschenen, waar zij het verkeer
tusschen Bilbao en bet Spaansche consulaat
to Bayonne belemmeren.
1937 te organiseeren.
