ÖftJ weekfldtnpje. Er wordt recht gesproken aZBjui8 VW6 wui den daq Wat is het toeval? Wij leeren schaken KWIEK EN VIEF 1 i 1 i ALKMAARSCHE POLITIE RECHTER V V fa I» K M JBT «I DINSDAG 27 OCTOBER 1936 De vromo had gejokt •n Mannen kunnen Zich te hard verweerd Niet erg netje» in den mond xooiets niet College in r< 2 Ontkentenis baatte niet Spanje voor 1OO jaar s Mishandeling op verzoek t ra en -I* h K Een reeks van beleedigings- mishanddingszaakje» - Niet zoo’n volledig leeg en niets zeggend begrip als men aan vankelijk vermoedt Charmante hoedenmode bij de wedrennen te Wtncanton (XngJ Van de Russische toestanden Heidensche zeden Oflj ineco» VAUEH. 6 Was zij een meineedige? Een jaarlyksche klant Wit geeft de partij V. Zto voor den siste stand het diagram. - (Ned. Chr. Persbureau) i I Os t 1 Het schijnt erg aan mishandeling van haar familielid D. Betle- j OPLOSSING EINDSPEL OPGAAF M. 17 (He* ainJ^ai, Fahrnl en Keemink) 1 7 6 S h PM—d? enz. VIERPIONNENSPEL PII1LIDOB VERDEDIGING i VIEL op i s w 1 van Se opgaaf M: 1. d3—d4, c4xd3 e.p.; X Dbl mat Kxeg; 2. <M—d» mat R onverschillig; X Pc7 mat P. onverschillig; x Pf4 mat Op 35. RXeB. Dxdl mat. Op 26. Txn. Ttl-f-. 35. Txel D. en mat it htj seer len de be- MAM OOK ÏAi "t’l ujoc." "caecr’ 1 De Pretendent had tevens aan de Junta van Navarra en aan de deputaties van Biscaje de belofte gegeven, dat hun privilegiën steeds als heilig zouden worden geëerbiedigd. .k utuoov w»a- "CL J" O.’ OAAO «X vm< ot Ivnuo: ,0«OP AN*» *7RAfl V «.wtoarv miKtra» is onze „Omroeper". Eiken avond veer opnieuw spreekt hij in 80X00 gesinnen, waar hjj steeds een trouw gehoor vindt. Zaken-Omroepero M ct. per regel. Particuliere Omroepers 20 ck per regel. Betrekkingen (gewaagd en aangetndnü W ok per regeL DfbXgS PM—C6 DgSxgS Pg«—n Peg—Ml Rc8xc61 Pb4—d3f OAAR MOET JE nou EEN 00£t> W000 X'J" abedefgh Wit begint ^n houdt remise Zwart: F Morphy e7—eS d7—d6 f7—f5 Partij benden in IBM gespeeld Wit: Barnes Oplossing. 1. f7, Ke7; 3. Pee (dreigt natuur lijk f3 D.) KXf7: X PgS K onverschillig; 4 Pxf3, c2; 5. Pgi (met de dreiging Pe3) el dame en wit staat pat. Robert vertelt nu, dat bet verliezen van den knoop voor de tweede maal den grootsten stoot tot sijn geluk heeft gegeven. En Dorit lacht, wanneer hij dit aagt. Maar ae vertelt niet dat het geen sulver toeval was. En natuurlijk knipt ae nu ook niet meer alle draden door, doch slechts Mn enkele, wanneer ae een knoop aan de jas van haar echtgenoot naait. Een zekere mijnheer Barend VI. was op 38 Juli te Bergen aangehouden door ambtenaren belast met de controle op de rijwielbelastlng. Mijnheer Barend kreeg ruzie met de ambtena ren en begon te vloeken. Toen hij er op op- merksaam werd gemaakt, dat hij bet vloek- verbod overtrad zei hij „als Jullie daar te fijn voor zijn, moeten jullie maar een ander baan tje zoeken, want op Zondag mag Je ook niet werken”. Het was nX Zondag. Deze merkwaardige zedenmeester was niet verschenen. De officier eischte f 15 boete of 10 dagen hechtenis en de politierechter vonniste conform. OCQ VLiCvVElDEN COATIS C0a«E5 CAAn ZE oo 0£ STAAO’CN eaiEVEN SchOEVEN UO’ <CK*A>" -'J "CT Jt VJ«’ WÏL I EV- LU*»»»AAM j 3. De caféhouder Pieter O. uit Hoorn had een zekeren N. Kok uitgescholden om verontwaardigd was over den last, leedigde hem zou hebben bezorgd. Verdachte zei, dat MJ door K. werd besplonneerd of hij geen .glrank MlAUelde. VegSchte' ^verwêêT voorts'Voof^ ging "haar ceiu»uv^jRnRBPffT feWTVL'UOCClS AkAbKA O*t om- WtflfiNDKH - -- ~'nr DO^DEEQDCN OCR vtiE&TuiOtr» Jfe E£N U.UG VAM otfet.rivaiCWDC.ri im OOSTCM- OJM 5TUUQDC CCM GOCar AAHTAL ZvALUU/EM DEa VLiSVTlmO kaau mej waqml ZUIDCT1 dj® oai rid IOjDCm QMkOMCM oooq c* OAAA MCftAdCMCMOC UOUOCGpbf a b c d e f g abode f g h De metselaar Gerardus Petrus Br. uit Den Helder had zich op 24 Juli schuldig gemaakt aan mishandeling van Jacobus W. Ter rechts zitting bleek, dat verdachte in correspondentie had gestaan met de vrouw van W. en in die correspondentie zich dikwijls seer beleedlgend over laatstgenoemde had uitgelaten. Bovendien had hij kans gezien het huwelijk van den ge slagene grondig te verwoesten. Toen W. bfj hem. kwam om overleg te plegen over de beroerde verstandhouding kreeg hij van verdachte nog een flinken klap toe. De rechter toonde zich pver verdachte's ge dragingen ten zeerste verontwaardigd en las hem daarover duchtig de les. De officier vond een flinke straf op z*n plaats en eischte ƒ35 boete at 15 dagen. Uitspraak conform. Behandeld werd hierna de aangehouden zaak tegen den Egmond aan Zee-er E. P„ die er van werd beschuldigd als steuntrekkend werklooM bijzondere Inkomsten te hebben verzwegen. ZQa vrouw had bij den hotelhouder D. gewerkt en daarvoor negen chgen lang ƒ3 per dag ont vangen. In deze kwestie werden vier getuigen gehoord, nJ. de hotelhouder, diens echtgenoote die hetxloon uitbetaalde, de ambtenaar ter se cretarie A. van Tlel en verdachte’s vrouw. De moeilijkheid van deze zaak bleek te schuilen In het feit, clat de vrouw haar man verswegen zou hebben zooveel geld te hebben verdiend. Zij had hem slechte ƒ6 opgegeven, welk be drag verdachte op zijn beurt weer aan den ambtenaar bad opgegeven. Eerst later had de vrouw haar man dit Juiste bedrag genoemd en als plichtsgetrouwe werkloose had verdachte dit toen ook weer aan den ambtenaar opgege ven. Maar zijn vollen steun had hjj toen al ont vangen. De officier nam de goede trouw van verdachte aan en vroeg vrijspraak, b|j welken etech de verdediger, Mr. van Leeuwen, zich volkomen kon aansluiten. Uitspraak conform. Maandagmiddag hield de Alkmaarsche poli tierechter Mr. Ledeboer, zijn gewone M-anrtag- sche zitting. ABereeist stond terecht de jeug dige arbeider Weasel E. uit Enkhuizen. thans gedetineerd, die zich in zijn woonplaats had schuldig gemaakt aan diefstal van een blik of meer blikken met koek. Deze zaak was reeds eerder voor geweest en toen aangehouden voor een ander onderzoek. O.a. werd een rapport uitgebracht door den heer Wiggers. De officier, mr. van der Peen de LUle eischte vier maanden voorwaardelijke gevangenisstraf met een proeftijd van 3 jaar en oplegging van bijzondere voorwaarden Uitspraak 3 maanden gevangenisstraf voor waardelijk met oplegging van bijzondere voor waarden. *1* recht stond de slager Corel D. uit Hoorn, die zun knecht Jan H. een klap zou hebben Begeven. Verdachte odtkende en verklaarde, dat zijn knecht een stempeltje had gestolen en dat hij, daarover verontwaardigd zijnde, slechte zijn vuist had gebald om zijn figuur kracht bij te zetten. De kneeht verklaarde als getuige, dat hjj wel degelVk was geslagen en wel op zijn .Jlnker- aangezlcht” en dat er van diefstal geen sprake was. Voorn werd nog ah getuige gehoord de 61- Jarlge mejuffrouw C. C„ die tijdens het voor val juist voorbij den slagerswinkel kwam. Dese juffrouw had tegenover de politie het feit van de mishandeling bevestigd, maar kwam nu op haar verklaring terug en zei van de mishande- Ung nleta gezien hebben. Dat zij vroeger an ders had verklaard weet zij aan baar toentna- Uge zenuwachtigheid. De rechter vond dit erg vreemd en de officier vroeg tegen deze getuige proces-verbaal op te maken wegens meineed. HIJ veronderstelde, dat getuige onder invloed van verdachte stond. Nadat de zaak een tijd was geschorst In- tusschen werden de andere zaken afgedaan om getuige de gelegenheid te geven zich nog eens te bedenken, bleek deze getuige, die erg onder den inekuk was en er wat zielig bj) stond, b|j haar laatste verklaringen te willen blijven. De officier hield aan zijn verzoek vast en zoo kon men bet beleven, dat tegen de oude Juf frouw een proces-verbaal werd opgemaakt we- geens meineed. De zaak werd hierop aangehou- oen. De Wognumsche slager Petrus T. bad op 22 Juni terecht gestaan voor den Hoornschen kan- tonrechter wegens een overtreding van een zul- velwet. Bjj die gelegenheid had hij van de ge tuige N. Nap, controleur bij de Landbouw Cri siscentrale, gesegd: ,JMe kerel staat schrome lijk te liegen.” Dit was een beleedlging, zoodat de slager zich nu te verantwoorden had voor den politierechter. De officier vond het een ernstig feit en eisch te ƒ20 of 10 dagen. De verdediger, Mr. Winkel, hield een keurig pleidooi, waarin hij de uitlating van verdachte een begrijpelijke reactie vend op een getuigen verklaring, die volgens hem onjuist was. De opeet tot beleedlging achtte pleiter niet aan- Na nog eenige re- en dupliek volgde veroor deling van verdachte conform den eisch. WIJ moeten evenwel niet denken, dat enkel dergelijke ontmoetingen, die ons direct opval len, het werk van bet toeval zijn. In ons voor beeld konden Kras en Krul evengoed onbeken den voor elkaar geweest zijn. Zij zouden in dat geval alleen misschien niet eens opgemerkt hebben, dat zjj elkaar ontmoetten. Hier schuilt een In het dagelijksche leven veel voorkomende misvatting. Het toeval heerscht over een uitgebreider rijk, dan wij meestal meenen. Er zijn een zeer groot aantal gebeur tenissen, die wij in bet gewone leven niet als toevallig zien, terwijl zij het toch evenzeer zijn als de ons bet meest pikant voorkomende toe valligheid. Dat iemand een natuurlijken dood sterft, juist op zijn jaardag, is heel eigenaardig. We kunnen met volledige zekerheid beweren, dat bet op zuiver toeval berust, want tusschen de oorzaken, die bet tijdstip voor den dood van een mensch bepalen en die, welke den duur van ons burgerlijk jaar bepalen, bestaat er niet net ge ringste verband. Doch wij hebben ons er meestal nog nooit rekenschap van gegeven, dat het een even gtoot toeval is, dat iemand sterft op den eersten, den tweeden, derden enz. dag na- zijn jaardag, al vinden wl^ dan gewoon lijk dat feit minder opmerkenswaardig. WH moeten ook niet denken, dat bet wezen lijke kenmerk van het toeval is, dat bet on berekenbaar is, zoodat een bepaald voorval al leen dékrdoor tot spel van bet toeval wordt, dat wjj alle oorzaken, die gezamenlijk bet ge beurde bepalen, niet kennen en ook niet kun nen begrooten. Wel maakt onze onwetendheid omtrent de werkende oorzaken, dat wjj wel eens vaker het woord toeval in den mond ne men dan wjj anders zouden doen. Werpt iemand een geldstukje op, dan berust het op een toeval of kruis of munt boven ko men zal. Maar bet verloop is tevoren niet on bepaald. doch wordt bepaald door een rjj van onbekende factoren. Wanneer er echter onder de toeschouwers zich een persoon bevond, wlteB zintuiglijke en verstandelijke vermogens on eindig veel scherper waren dan de onze, dan zou hjj uit alle omstandigheden van het op gooien met volle zekerheid kunnen besluiten, met welken kant het muntje naar boven sou vallen. Want de wijze waarop bet opwerpen ge schiedde, de kracht waarmee het gebeurde enz., kortom alle medewerkende oorzaken zou hij kennen en In zijn berekeningen kunnen betrek ken. Maar bjj den volgenden worp zouden al deze oorzaken op een geheel andere wijze optreden, volkomen onafhankelijk van de voorafgaande en daarom aou zelfs deze alleswetende toe schouwer geheel terecht kunnen seggen. dat de worp op het toeval berustte. Doch voor ons. gewone menschen, pleegt het toeval de verpersoonlijking te zjjn van het on- weetbare, bet gebied, waar al onze berekeningen vast loopen. Dat komt hierdoor, dat wjj nooit met een voorval te maken krijgen, dat bet ge volg is van een enkele, zuivere en onvermengde oorzaak. De hoofdoorzaak wordt voortdurend vertroebeld door bijkomstige nevenoorzaken, tenminste voor bet geval, dat wjj een gebeur tenis beschouwen in al haar bijzonderheden en niet slechte in hoofdtrekken. En soms kunnen juist deze bijoorzaken voor ons van bet grootste belang zijn. Dat een geweerkogel tengevolge van een of andere kleine bijoorzaak een haar breedte afwijkt naar links of rechts, is slechts een onbeduidend detail in vergelijking met zijn ganschen loop. Toch kan deze kleine afwijking een mensch bet leven koeten. Kunnen wjj dan in het geheel niets te weten komen omtrent de voorvallen ot de bijzon derheden in de voorvallen welke berusten op zuiver toeval? Kunnen wjj met andere woorden niet op de een of andere wijze een stuk her overen van bet terrein, dat het toeval in bezit genomen schijnt te hebben? Inderdaad, doch onze kennis zal een kennis van gemiddelden moeten blijven. Er kunnen groepen van gelijk soortige voorvallen bestaan, zoodanig, dat wij van elk der voorvallen afzonderlijk niets te weten kunnen komen, maar toch van de ge- heele groep in doorsnee heel veel kunnep weten en dat met een zoodanlgen graad van zeker heid, dat wij hem genoegzaam achten voor het beantwoord»? van de vragen die het practische leven stelt. Wij kunnen een zoodanige kennis V**erven, jdlft' dóórdét’ Véten. dat het onafhankelijke oorzaken zjjn, die-keer op keer op de betrokken voorvallen inwerkgn g Het toeval is dus niet zulk een volledig leeg en nietszeggend begrip als men op het eerste gezicht zou vermoeden. Met een dergeljjke kennis van gemiddelden moeten wjj ons vergenoegen in de moeste ge vallen. waarin wjj trachten uit te komen boven de kennis, die onze zintuigen ons onmiodellljk kunnen geven. En het is gelukkig, dat in veel gevallen deze kennis voor ons van meer be lang is dan de kennis van elk afzonderlijk voor val in en voor zich. De niet verschenen Jacobje Kr. uit Den Hel- Au5uatus schuldig gemaakt hem en baar zuster E. Kr. Den èenstê' had~zU een klap in het gezicht gegeven en de tweede een oorbel uit het oer getrokken, met al de bloedige gevolgen van dien. De officier zei, dat men leder Jaar opnieuw last bad van Jacobje met haar beleedlgingen en mishandelingen en dat zjj nu maar eema een flinke straf moest hebben in de hoop dat men in 1937 van haar bevrijd aou blijven. HM eischte daarom /25 boete of 15 dagen. Uitspraak conform. ffl-VeMedl- tië~ëWTtwr rapport zou bezitten over de verschillende fei ten, waarin verdachte gemengd is geweest en die o.a. tot deze beleedlging aanleiding had den gegeven. Aangezien de rechtbank zich alleen inlaat met zaken, die ter rechtssitting blijken, was dit natuurlijk een vruchteloos advies. De po litierechter gaf daarom verdachte eenige wijze lessen omtrent de werkwijze in de rechtspraak. Eisch ƒ15 boete of 10 dagen, uitspraak ƒ13 boete of 8 dagen. Door viermaal schaak te geen, kan wit den zvgarten toren veroveren, en het spel winnen. Als volgende week de oplossing komt, dan heb ben de geïnteresseerde lezers natuurlijk sell reeds de oplossing gevonden. pi’ N CmjinCA kOMI UC’ 3CQK,U1 ■INGEN Ot Blanken U0AN2 AAn ACM «Al AAS OS jOhM.* MAAI» tfcf* (ztwtiO MAr* OMtrMAKs - lf> De niet groot van stuk zijnde Hendrikje Kr. uit Anna Paulowna werd er van beschul digd eten 29-jarigen venter SJ. Koldijk met een klomp te hebben geslagen. Het slachtoffer zei, dat de mishandeling ont staan was uit een meenlngsverachll over een geleverd artikel. Verdachte zou plotseling hem met een klomp een klap hebben willen geven, welken klap )>U met zijn hancten wist af te weren. Hij zei toen: „Dat moet Je nog eens doen,” aan welke ultnoodigtng verdachte ge volg gaf. De klap kwam toen beter aan. Verdachte ontkende en de getulgenverklarln- Ben, er werd nog een oude man gehoord, klop ten niet zoo heel nauwkeurig. De officier stak een beetje den draak met dit geval. Hjj vond den eersten klap geen mlshande- Ubg, omdat die geen pijn had gedaan en den tweeden klap niet strafrechtelljk vervolgbaar, omdat de mishandelde er zelf om had gevraagd. Het was mishandeling op verzoek. Hjj eischte ten kleine geldboete en wel een van ƒ3. De rechter achtte de mishandeling niet bewezen en sprak verdachte vrjj met den raad, voortaan wat meer in vrede met anderen te leven. De eerste twee zétten alz boven. X Pbl—cB Rf8—g7 4 e3—e4 0—0 5. O—f4 d7-dB X Pgl—f3 c7—c6 7. d4xc6 DdS—aS X Rflj-dS Daöxc6 COX •N aEiEQEN WIL M£N ot lusvcco OP O£ scholen VEOVAN4EN oooa LEEKEN-OtOea WUZEPESPEN. 1. e3—e4 X Pgl—ft 3. dB—d4 4. d4xe5? Pc3 is hier beter. f5xe4 5. Pf3—35 d5—dS 6. e5—eg Rf8—c61 7. Pg6—n? Nog altijd ie Pc3 beter. Dd8—fS Df6—fS X Rel—eS 0. Re3—g5 10. Pt7xh8. Wit is te veel uit om mate rieel voordeel te behalen. Morphy speelt als steeds om open lijnen voor den aanval te ver krijgen en zjjn spel zoo snel mogeljjk te ont wikkelen. 19. ReS—b3 20. Kcl—bl 31. P77—e5 23. Pe5—d3 33. Pd3xc5 24 Pc5—edf 18 11. Rfl—c4 12. Ph8—f7 13. Thl—fl 14 f3—f3 15. Pbl—a3 18. Rc4xc6 17. Ddlxd3. Op 17. cXdl volgt den volgenden zet mat. 17e4xd3 IX 0—0—0 Er dreigt mat door DeX Rc5xa3 d3—d3f Ra3—c5 KeS—f8 TZS—eS Dg2xfl TeSxeB knoop gevallen..,. 'Een wonderlijke geschie denis...." Jlee, de knoop van mUn Jas." ..Ach, nu begrijp ik u.HeJ schijnt er* aangepakt te hebben.” „Nee, Ja. nee,” haspelde de ongelukkige Jon- gellng verder. ..Erg vervelend. Knoop sprong af.... gin* juist uit.... nieuwe film Rogy....” ,D ja," zei Doelt vol belangstelling. Het drong eensklaps tot Robert door, dat hij slechts één ding wenachte, namelijk haar te vragen mee te gaan naar de bioscoop, tsaar hü durfde het niet. ,jUs u mij dus een naald en een draad wilt leenen." In deze dagen van verwoeden strijd in Spanje is het niet onaardig kennis te nemen van een manifest, dat honderd jaar geleden op den lOden Mei 1837 door Don Carlos te Estella werd onderteekend, en dat als volgt luidde: Spanjaarden I Bjj het overlijden van mijn broer, toen be hendige en trouwelooae lieden uw staatkundige denkbeelden op een dwaalspoor brachten, en een burgeroorlog deden ontvlammen, waarvan de ge volgen zoo noodlottig voor u zijn geweest, aar zelde ik geen oogenbllk, mjj in uw midden te begeven. Ik dacht, dat mjjn tegenwoordigheid alleen het bloedvergieten kon doen staken en dat niemand mij mjjn rechten op den troon mijner vaderen zou durven betwisten. Drie jaren tljds en ondervinding hebben mij geleerd, dat een troon niet hecht kan gegrond vest wezen, wanneer de vorst, die regeert, niet aan een ruime en verheven zienswijze een groo- ten geest van verdraagzaamheid en verzoening paart. Deze bewustheid heeft mjj doen besluiten, mij onafgebroken bezig te houden met de samen stelling van een grondwet, welke ik gereed ben u te verleenen en waarbij al uw staatkundige rechten zullen gewaarborgd zjjn. Dat is te zeggen, een volkomen vrijheid van godsdienst en staatkundige gevoelens, waaraan door de vrijheid van drukpers de laatste hand wordt gelegd. Dit, hiervan ben ik overtuigd, is het eenige middel om een einde te kunnen maken aan de rampen, die u verscheuren en die reeds zoo lang mijn vaderlijk hart kwellen. Reeds ziet gü, wat er geworden is van de bedrieglijke be loften, door de overweldigers U aangedaan, ten einde u onder hun Mmieren te lokken: leugens, ergerlijke verkwistingen, alles heeft zich ver bonden om u te gronde te richten en u te ver pletteren. Schaart u dus rondom mjj; mijn weldaden zjjn u reeds bjj voorbaat verzekerd; ge zult allen vrije menschen zjjn; allen zult gij gelijke voor rechten genieten, want ik beootf niets anders dan uw heil en eeuwige vergetelheid van al wat gebeurde in deze drie jaren van verwoesting en verslagenheid. Gedaan te Estella, dan lOden Mei 1837. IK, DE KONING. Het Nederlandsche Perzkantoor te Berlijn verneemt uit Moskou, dat op voorstel van den centralen godloceenraad de sovjets een antl- godsdienstpact aan de bevriende staten heb ben voorgesteld. Reeds traden MezBoo en Spanje toe. Het pact stelt voorop, dat de Jeugd in de aangesloten landen in communis- tisch-godloozen zin zal worden opgevoed. Een tweede bericht uit dezelfde bron is, dat in afweer van de oorlogsbedreiging door „bur gerlijke en fascistische” Staten Rusland de kerkklokken van de kerken zal afnemen om ze voor Russisch wapentuig te smelten. Reeds 350 kerkklokken ondergingen hun Joc. Voor slechts één klok zal een ultzondermg worden gemaakt, nl voor de reusachtige historische Czaarklok in het Kremlin. Een derde bericht zegt, dat de centrale godloozenraad voor militaire schietschijven schijven heeft doen invoeren, welke Christus Moaes, Mohammed, Maarten Luther en bjj- belsche figuren voorstellen. Men meent op die wijze twee vliegen in één klap te slaan, ds belangstelling voor de schietsport wordt ver hoogd en de propaganda voor de godloosenbe- weglng wordt ermee gediend. OPENINGEN Vervolg Out twgtsihi vsrdedigtag (drie-plMknenspel) 1. d3—d4 Pg8—f* X c3—c4 *7—«6 X g2—*3 Rf8—g7 4. Rfl—«3 5. Pbl—c3 d7—dB X Pgl—f3 PM—cB 7. d7—d5 PcB—b6 Dat gedwohgen terugtrekken van bet paard doet twijfelen of deze verdediging goed ta. 8. e3—e4 PM—dl enz. wp r zijn in het dagelijksche leven van die al- gemeen gangbare uitdrukkingen, welke op het eerste gezicht geen nadere verduide lijking meer behoeven. En toch kunt men bjj eenlg nader toezien al spoedig tot de conclusie, dat men eigenlijk slechte een vaag denkbeeld heeft, wat er nu precies mee bedoeld wordt Bovendien komt daar nog bjj, dat hoe «11a- daagscher een woord is, des te meer schakee- ringen er zjjn in de beteekenis. Het woord toeval is hiervan een mooi voor beeld. Dikwijls gebruiken wij bet woord toeval, als stelden wtj ons voor, dat bet een soort oorzaak was, zU bet dan van een anderen aard dan de gewone, die op een grillige, onberekenbare wijze op aarde regeert over de dingen. In wezen te dit echter onjuist. Een oorzaak staat maar niet zonder meer los op zichzelf, doch elke oorzaak dient opgevat te worden als gevolg van een nog verder terug in den tjjd liggende oorzaak. Volgens daze opvat- ttnE4B teder .voervat Jamden grond -va» cw-eaak- niets anders dan oen schakel in een onafge broken keteg van oorzaken en gevolgen. En stellen wij ons de vraag, wat het toeval nu eigenlijk te, dan bij)kl, dat wjj den naam toeval geven aan het samenwerken van oorzaken, die geheel onafhankelijk van elkaar zjjn, omdat zjj tot verschillende oorzaakketens behooren. Twee vrienden, Kras en Krul, ontmoeten el kaar *8 avonds om half acht op bet Damrak. Voor elk van hen te er een rjj van oorzaken op te geven, die maken, dat zjj zich juist op dkt oogenbllk op deze plaats bevinden. De oorzaken kunnen van den eenvoudlgsten aard zijn, be wuste en onbewuste. Wanneer echter de oor zaken die Kras betreffen, niet bet minste te maken hebben met die, welke Krul aangaan, dan mogen wjj met recht zeggen, dat ae ont moeting „zuiver bjj toeval” plaats vond. Veron derstellen wjj eens. dat een of andere gebeur tenis, die In Amsterdam plaats vindt of zou vinden, maakte dat Kras en Krul elkaar op het Damrak ontmoetten, b.v. dat zU belden op weg waren om dezelfde film te gaan zien, dan te het duidelijk, dat belde oorzaken niet geheel en al 'onafhankelijk zjjn van elkaar. Zjj stammen beide uit een gemeenschappelijke grondoorzaak: hun beider interesse voor de bedoelde film. We kunnen dus niet zeggen, dat de ontmoAlng zuiver bij toeval plaats vond. In de meeste ge vallen zal toch ook hier bet toeval nog wel een rol gespeeld hebben. Zien wjj namelijk naar bijzonderheden, dan zullen wjj in de meeste ge vallen moeten toegeven, dat de oorzaken, die maakten dat Kras Juist op dit tijdstip over h|t Damrak ging, voor Krul geheel vreemd waren. ,Jk zal den knoop «r wel even voor u a*n- aetten.” - „Nee, dank u." zei Robert. Jk wil u *een last bezorgen. Ala u slechts een naald en een draad..'..w „Goed. goed. Alstublieft.” Hjj stormde n*ar beneden, vol afkeer van zichzelf. Wat drommel, waarom bad bij bet met gewaagd.... AU....I" HU trók de naald uit zUn duim en stak baar driftig in den knoop. Met een knappend ge luidje brak ae af.. Nu sou hu opnieuw moeten gaan vragen om een naald en draad. Er zat niets anders op. HU zou nog eens zün moed bijeen moeten ra- pen en 1>U zou weer.... HU deed bet. .Kijk er eens aan," zei Dorit enkele oogenbllk- ken later, „op de ze manier zal ik al mijn naalden kwijt raken. Ik voel me verplicht u te helpen. Mannen kun nen soolets niet.” ZU naaide den knoop vast en knipte tenslotte den draad af. t „Alstublieft.” „HartelUk bedankt.” ..Het heeft niets to beteekenen.” Robert talmde. Nu of nooit, dacht hU. „Ik.... ik ga de nieuwe film sten.... in Rosy...." .Dat weet ik,” glimlachte Dorit. „U vertelde het me zoo Juist." Jk.... ik vermoed dat....” Vooruit ermee. Robert haalde diep adem. JDt vermoed dat u de film al gezien hebt." J>.” zei Robert ongelukkig. „Nou.... goe den avond....” Dwaas, idioot, ezel zonder ton*, schold de woedende jongeling zteb «elf, toen hu op de gang stond en met een driftig gebaar maakte hy zijn jas dicht. Toen sprong de knoop er opnieuw af. Het was het lot HU zou wederom naar Do rit moeten gaan. Maar nu aou hu haar wer- kelUk vragen met hem mee te gaan naar de film. HU deed bet. En Doelt ging aaee. De oprichter bü den Prov. Waterstaat S. Kaagman was op 28 Juli door den beier Dirk H. uit Zaandam te Harenkarspel mishandeld. Verdachte werkte daar als putbaas en stond onder de bevelen van den opzichter. Dese maakte hem een opmerking en dit schünt aan leiding te «Un geweest voor verdachte om Kaagman met een karjjzer te slaan en met zUn vuisten te bewerken. Verdachte ontkende 99 procent van het hem ten laste gelegde en had een getuige A déchar ge meegebracht, die doodleuk verklaarde geen enkele ongerechtigheid gezien of gehoord te hebben. Getuige Kaagman verklaarde, dat verdachte dlkwUls aanleiding gaf tot standjes, omdat hU zUn spullen nooit In orde had. Die standjes waren niet alleen door getuige uitgedeeld, maai ook door hoogere chefs, die nog wel eens als scheidsrechter tusschen de twee op moesten treden. Op een gegeven oogenbllk, toen een opmerking van weinig belang was gemaakt, greep verdachte een karijzer en wilde getuige daarmee op het hoofd slaan Deze kon den slag, die dooctelUk had kunnen zUn, nog net ont- wUken, maar kreeg toen klappen In de zU- De asslstent-oprichter F Dondorff bevestigde het een en ander. Voorts bleek nog, dat verdachte Kaagman met een vloek had nageroepen: .Denk er om, dat je er geen werk van maakt.” Verdachte ontkende straal en stond selfs te lachen om den kroongetuige, hetgeen hem een standje van den rechter bezorgde. De officier eischte 1 maand gevangenisstraf en de rechter veroordeelde den verdachte tot r'2S boete of 15 dagen en 1 maand gevangenis straf voorwaardeUjk met 3 proefjaren. et was een vervelend geval. Of eigenlijk was bet dat ook niet, dacht Robert Jack- son. ElgenlUk was het een geluk, dat er een knoop van zUn nieuwe tweede overjas was gesprongen, juist op bet oogenbllk. dat hU deze had aangetrokken om naar de film te gaan tn het Roxy-theater en juist nu Juffrouw Trent zijn hartelUke en moederlijke hospita, die al tijd dit soort werkjes voor hem in orde maak- te, uit wandelen was gegaan en dus den knoop er niet kon aanzetten. Bet weer was niet zacht genoeg, om sOnder jas te kunnen uitgaan en Robert wilds niet naar een bioscoop met een kleedingstuk, waar aan een knoop mankeerde. Want Robert was er* precies. HU sou, wanneer hu er den moed toe kon vinden, een naald en draad kunnen leenen van juffrouw Wingate en dan zichzelf Vbraer hel pen. Dorit Wingate was een buitengewoon aan- trekkelUk persoontje en vanaf het moment dat zU in bet pension van Juffrouw Trent «ras ge komen, had Robert Jackson duizend dingen bedacht, om met haar in aanraking te komen. Maar zonder succes, want steeds weer had op het laatste oogenbllk zUn durf hem in den steek gelaten, zoodat hU er slechts in geslaagd was ten groet te stamelen. Doch nu was de kans schoon, meende hU- Robert ging naar boven en klopte aan de deur van Dorit’s kamer. „Binnen,” riep een vroolUke stem. HU vermande zich, haalde diep adem en opende de deur. a „Kunt u.... kimt u mU een jas leenen.... mUn naald is afgebroken....” zei hU zenuw- achtig. Dorit keek verbaasd naar den stotterenden jongeman op den drempel. .Moet ik u een jas leenen?” vroeg ae, en ae glimlachte vrlendelUk. „Neen, ik bedoel.... wilt u me een draad leenen.... mUn Jas is van mUn knoop geval len....” „Wél, wel.” zei het meisje, „uw jas van uw V*- A X I EEN jOCXaOSlAvischC OOEB WERO 'O 'O'* 000S OS OuiaSEN GC.VANOCN c-CNOMCN tr KEeOOC NV NA t» UAAQ ’EOlXa nAAO Z’jl* wtuxjv/ Oi MEM ONTQOEftO IIN OE AOMEN .Aitt' 'l'éiTLil'WraflftM'h a. OAPB l'jrp X£ xtMfl vooa nun ▼otKOMsncA TAAm I.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1936 | | pagina 3