treinongeluk in BOSNIË
De strijd om Madrid
woedt voort
ONS BLAD
Het nieuws van heden
De havenarbeiders
in Amerika staken
Ontevredenheid
in Irak
Mgr. Castellani te
Addis Abeba
Tsjang Kai Sjek
is jarig
a
JS
Het Nationaal Huwelijksgeschenk
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
DE BAROMETER
I
I
1.
Nazi-literatuur
De
l
GRIEKSCH SCHIP IN NOOD
2
Nieuwe arrestaties in
Rusland
Het Escuriaal thans
geheel omsingeld
Schade van duizenden
dollars per dag
Meteoorsteenen uit
voorraad
Militaire staatsgreep
zonder bloedvergieten
Een kip, die haar vak
verstaat
Brieven, welke Mussolini
direct „opent”
pressie van het leger en
wordt vervangen door
Hikmet Salayman
Traangasbommen in
New Y orksche bioscopen
IE
De Toengoesmeteoorsteen, de
grootste ter wereld, is nog
niet gevonden
K 'I
Twee en een hall millioen exem
plaren van „Mein Kampt”
verkocht
Rooverbende uitgeroeid
in Abessinië
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Lord Londonderry bij
Hitler op bezoek
■S
In gezelschap van dr. Benesj neemt
koning Carol van Roemenië te Praag
een parade der troepen af
VOOR H.K.H. PRINSES JULIANA
EN Z.D.H. PRINS BERNHARD
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiTiiiiiiiiiiiiiuiiii
SAN FRANCISCO. 30 Oct. De
dreigende staking van de havenarbei
ders langs de Amerikaansche kust zal
niet meer te voorkomen zijn.
Het volk schenkt 70 hoogst mo
derne gevechtsvliegtuigen
Meer dan 37.000 werklieden aan
de Westkust van den Oceaan
zijn in het conflict
betrokken
Een opzienbarende rede van den
Apostolischen Visitator, waar
van de Oss. Rom. opvallend
geen gewag maakt
In verband met den „Oproep aan het Nederlandsche Volk" van
het Algemeen Comité tot inzameling van bijdragen voor het
nationaal huwelijksgeschenk, aan te bieden aan H.K.H. Prinses
Juliana en Z.D.H. Printf Bemhard, verklaart de directie van dit
blad zich gaarne bereid bijdragen voor het beoogde doel in
ontvangst te nemen.
Alle giften hoe groot of hoe klein.,zij ook zijn mogen kunnen
op ons kantoor bezorgd worden ofwel opgezonden aan ons
centraal adres: „Vereenigde Katholieke Pers", N.Z. Voorburgwal
No. 65-73 te Amsterdam; gironummer 22884.
Bij opzending per post is duidelijk te vermelden: „Voor nationaal
huwelijksgeschenk".
ZATERDAG 31 OCTOBER 1936
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
„stem des volks”
schrijft slecht
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Het is nog steeds ónmogelijk een
juist beeld te verkrijgen van de re
sultaten van den strijd in de onmid
dellijke nabijheid van Madrid, welke
thans in volle hevigheid woedt.
De opmarsch in de directe om
geving der hoofdstad zoa
momenteel tot stilstand
zijn gebracht
ZUIGELINGENVOEDSEL
voor eiken leeftijd zoowel voor den
gezonden als zieken zuigeling.
VRAAGT PROSPECTUS AAN
NUTRICIA” - ZOETERMEER
in alle plaatsen vertegenwoordigd
H-
waarvan
"O
3
f
I
Stead e* Zaterdag war vmi 75M
Vorige etend* 756.4
Donderdag werd te Utrecht de hulpspoorbrug aan den Jutphaasscheweg, waarover
het treinverkeer zal geleid worden tijdens de groote spoorwegwerken, aan een
krachtproef onderworpen. Een locomotief wegende 225.000 K.g. reed met goed succes
over de nieuwe spoorbrug
MARSEILLE, 30 Oct. (Reuter) Het radlo-
statlon-Marsellle heeft een bericht opgevangen,
volgens hetwelk het Orieksche schip Myoonos
zich 10 mijl ten Oosten van Ouessant in nood
zou bevinden. De sleepboot Abeille te uitgeva
ren om hulp te bieden.
Radio Sevilla deelde mede, dat de rechtschen
bjj Teruel een aanval van de regeeringstroepen
op Ueruela hebben afgeslagen. Aan het cen
traal front vielen de regeeringstroepen aan met
tanks van Russische herkomst. De nationalisten
sloegen den aanval af en maakten drie tanks
buit. Deze oorlogsmachines waren bemand met
Russen.
De derde aanval van de regeeringstroepen op
den weg Madrid—Aranjuez bij de rivier Jara-
ma mislukte.
Vervolgens deelde radio-Sevilla mede, dat op
verzoek van Largo Caballero de verdediging van
Madrid wordt geleid door Russische officieren.
In de provincie Guadalajara dreven de natio
nalisten de regeeringstroepen op de vlucht.
Intusschen mogen de dagbladcorrespondenten
niet'naar het front.
Naar uit Lissabon vernomen wordt, te name,
lijk tot de speciale dagbladcorrespondenten bij
de rech Cache troepen aan het front van Madrid
het verzoek gericht, voorloopig te Salamanca
te blijven.
Om half twee heeft radio.Sevilla medege
deeld, dat het Escuriaal na de inneming
van de stelling Peguerinos omsingeld te.
Nadere berichten hieromtrent werden niet
ontvangen.
treffend zou zijn. BIJ dit gesprek sou een Jong
meisje als tolk hebben gefungeerd.
MAMUD, M Oct. (Renter) het bom
bardement van Getefe door de toehtmacht
der nationsitetsn site vanmiddag meer <taa
echo
gedood.
Het aantal militaire vliegtuigen, waarvan het
totaal streng geheim gehouden wordt, zal met
tertijd zijn toegenomen met 100 toestellen, be
taald uit een fonds van 10 millloen Chineesche
dollars, waartoe alle maatschappelijke klaasen
hebben bijgedragen.
900000000000
Door den Koerdischen leider Begsidky werd
de staatsgreep uitgevoerd. Hij stelde den minis
ter-president Yasin eenvoudig voor de keuze:
aftreden of een bloedige militaire revolte.
BERLIJN, 30 Oct. Rijkskanseller Hitler heeft
den vroegeren Brltschen minister van Lucht
vaart Lord Londonderry en diens echtgenoot»
ontvangen. Tevoren hadden de gasten een be
zoek gebracht aan Goering.
In teder geval bljjft ten feit vast staan,
ml. dat de regeeringstroepen een groef en
zeer krachtig tegenoffensief sjjn begonnen,
waarbij gebruik gemaakt wordt van uiterst
meilrrn oorlogsmateriaal.
Premier Yasin, die allerminst het leger
achter zich heeft, kóós de vredige oplossing
en diende zijn ontslag in.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiNi
Van een oprukken in de directe omgeving
van Madrid door de nationalisten schijnt mo
menteel geen sprake te zijn; uit geen der be
richten is zulks tenminste aannemelijk te coc-
cludeeren.
Vele andere kinderen werden gewond. Het
was blijkbaar de bedoeling der piloten, de voor
het vervoer van miliciens gebruikte vracht
auto’s te treffen.
Tenslotte bericht Sevilla nog. dat minister
president Largo Caballero een onderhoud zou
hebben gehad met een Russisch generaal. Ca
ballero zou verklaard hebben, ervan verzekerd
te zijn, dat Rusland alles aou doen om de zaak
van Spanje te verdedigen, waarop de generaal
•ou hebben geantwoord, dat zijn werk doel-
RABAT, 30 Oct. (Reuter). Radio Jerez de
la Frontera deelde hedenochtend mede, dat
twee vliegtuigen van de regeering een twaalf
tal bommen van Russisch fabrikaat op Se
villa hebben geworpen.
De 16e divisie van de regeeringstroepen
trachtte vergeefs den kring om bet Escuri
aal te verbreken. De rechtschen honden de
hoogten bezet en binnenkort sullen zij de
stad en het Escurjaal binnenrukken.
New-York een
gekondigd.
OCOQOOOOCXXÏOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
Koning Ghari heeft daarop Hikmet
Salayman, vroeger reeds minister
van Binnenlandache Zaken en Jus
titie, de vorming van een nieuw ka-
binet opgedragen, waarin deze in
middels reeds is geslaagd.
scheepvaartmaatschappij zich reeds bereid had
verklaard enkele eischen in te willigen. Toen
echter sommige vakvereeniglngen het volle
pond wenschten en de bemanningen van zeven
schepen nog vóór de offlcieele afkondiging der
staking het vertrek der schepen verhinderden,
verscherpte het conflict zich zoodanig, dat in
den loop van gisteravond het neerleggen van
den arbeid onvermijdelijk was geworden.
NEW YORK, 30 October. (Reuter), m zeven
bioscopen zijn tegelijkertijd traangasbommen
ontploft, waardoor de honderden bezoekers tij
delijk niets konden zien. In paniek stormden de
bezoekers naar bulten en veten werden onder
den voet geloopen. Auto’s van geneeskundigen
dienst en politie kwamen in allerijl toegesneld.
Politie en personeel van de theaters gingen
voorzien van gasmaskers de bommen zoeken.
De reden van deze aanslagen is te zoeken in
moeilijkheden met de vajgvereenlgingen.
Nadat langdurige besprekingen waren ge
voerd tusschen de vertegenwoordigers van de
arbeiders en de werkgevers, is met algemeene
stemmen tot staking besloten.
DERTIGSTE JAARGANG No. 27
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Volgens deze berichten te de minister,
president Yasin onder druk van het leger
afgetreden.
ROME, 30 Oct. (Reuter) De Popolo di Roma
verneemt uit Addis Abeba, dat in het bergach
tige gebied Deboeedio, 50 KM ten Zuidwest*
van de hoofdstad, een rooverbende van onge
veer 1500 man te vernietigd De movers werd*
aangeaoerd door Flore Mariam,
In een gevecht van zeven uur verloren rij 400
dooden.
De Italiaansche strijdkrachten bestonden uit
blanke infanterie, een bataillon Askaris uit
Erythrea, cavalerie en mltrallleur-afdeeltngen.
De aanval van de Italianen werd voorafgegaan
door verkenning van vliegtuigen.
BERLIJN, 30 Oct. (A.N.P.). Blijkens een pu
blicatie van de verkoopscijfers van de natio-
naal-sociallstlsche „best sellers" spant Hitler’s
„Mein Kampt” de kroon. Hiervan zijn meer
dan twee en een half millioen exemplaren ver
kocht. Daarop volgen:
Dr. Goebbels, „Van het Kalserhof naar de
Rykskanselarii’’ 210.000 ex., en Alfred Ro
senberg, „De Mythe van de twintigste eeuw**
483.000 ex.
Zooals men weet, is het boek van Rosenberg
op den Index geplaatst.
BELGRADO, 30 Oct. in Bosnië te een trein
▼an den spoordijk gestort, doordat zich daarop
hoopen sneeuw hadden gevormd. Vier leden van
•kt treinpersoneel werden gedood, een vijfde
«t» aware verwondingen op.
PARUS, 30 October. (D. N. B.) Naar de „Ma
tin” bericht zijn de belde bekende communisten
Muenzenberg (de man van het Brulnboek over
<len Rjjksdagbrand) en Eberleln (oud-lelder der
communisten te Berlijn) te Moskou gearresteerd.
Het blad voegt hieraan toe, dat belden vooral in
den Elzas aan de Dultsch-Fransche grens heb
ben gearbeid. Het blad meent, dat„deze arresta
ties zijn verricht op last van den nieuwen leider
van de internationale rechtbank van de Komin
tern, Nicolas Jejof, die hiermede een nieuwen
•lag heeft toegebracht aan Dlmitrof, wiens gun
stelingen stuk voor stuk uit hun posities worden
verwijderd.
Verder zou Bela Kun, de beruchte Hongaar,
benoemd zijn in het politieke secretariaat van de
Komintern.
Elk der partijen, zoowel van regeeringszijde
uit Madrid als van nationalistische zijde over
de verschillende radio-zenders, meldt overwin
ningen aan materiaal en terrein, waarbij tal
rijke slachtoffers vielen, terwijl al de berichten
over deze overwinningen in volkomen tegen,
spraak zijn.
De vice.konlng Graziani antwoordde onmld-
delljjk in de kathedraal zélf op deze toespraak.
Hij verzocht het verloop van de plechtigheid
te mogen onderbreken om zijn gevoelens „als
soldaat” te uiten, waarbij hij melding maakte
van de sooeven volbrachte bezetting van Le.
kern tl, die vooral te danken was aan de toe
wijding van flater Borello, die* daar bij het
bloedbad van enkele maanden geleden als
eenige gespaard bleet. Tot slot van zijn rede
hield de vice-koning het fascistisch appèl
voor de gevallenen van Lekemtl.
Na deze onderbreking werd de kerkelijke
plechtigheid voortgezet en besloten met het
gebed voor den Konlng-Kelzer.
J Aldus in het kort het verslag in de Italiaan
sche bladen, waaronder ook de katholieke
„Awenlre d’Italia”. De „Osservatore Romano”
daarentegen vermeldt nóch den tekst van de
rede van den Apostolischen Visitator, nóch
dien van den vice-koning en zegt slechts, dat
deze toespraken „op denzelfden dag** als de
pontificale Mis werden gehouden.
TOKIO, 30 October. De wereldkampioen in
het eierenleggen is gebleken een witte leghorn
te zijn in het staatshoenderpark Acmori. Deze
kip heeft n.1. het recordaantal van 380 eieren in
èèn Jaar gelegd. De kamploenhen is het eigen
dom van een boer in de prefectuur Yamagata,
die haar had Ingezonden naar het staatshoen
derpark, waar een Jegwedstrjjd” georganiseerd
was.
De correspondent van Reuter aan het Ma-
drileensche front vertelt: Ik zag een vader het
vreeselijk gewonde lichaam van zjjn zoontje
wegdragen. Ik zag een moeder met haar kind in
de armen, de onderkaak van het kleine meisje
was weggeslagen; ik zag, hoe ouders hun kin
deren trachtten terug te vinden tusschen de
verminkte lijkjes.
De strijd om Madrid woedt In alle hevigheid
voert; geen beslissende resultaten worden mede
gedeeld; het Escoriaal zou geheel omsingeld zUa.
Militaire staatsgreep in Irak brengt premis»
Yasin ten val en Hikmet Salayman aan het
hoofd der regeering.
Meer dan 37.866 havenarbeiders aan de Ameri
kaansche Westkust gaan in staking.
Traangasbonunen In bioscopen te New-York.
De bekende communisten Münsenberg en Eber>
lein te Moskou gearresteerd?
Tsjang Kai Sjek kreeg ter gelegenheid van zijn
Meten verjaardag van het Chineesche volk 76
gevechtsvliegtuigen.
C.edachtenwtesellng in de Te redt Kamer ever
het Inltiatiefveeretel-K. ter Laan tot wijziging
van de Leerplichtwet
Koninklijke waardeering voer het reddingswerk
tijdens den jongsten storm.
Nog meer ongerustheid over Uitblijvende vte-
schenschepen.
Woonhuis ingestort te Geffen.
Fletser op onbewaakten overweg te Emmen onder
een trein geraakt en ernstig gewond.
De VHsringsche malversaties worden door du
rechtbank te Middelburg berecht.
Wetsontwerp lot wijziging van de Wet op de
inkomstenbelasting 1814 en van de successiewet
door de Tweede Kamer goedgekeurd.
O
CAIRO. 30 Oct. (Reuter). Het
gerucht doet hier de ronde, dat te
Bagdad een militaire staatagreep is
ondernomen. Het gerucht schijnt
door later ontvangen berichten te
worden bevestigd, doch bijzonder
heden ontbreken nog.
MOSKOU, 30 Oct. Een door de academie van
wetenschappen uitgezonden luchtexpeditie is
hier teruggekeerd met acht meteoor-steenen en
twee fragmenten, afkomstig van een meteoren
regen, die in 1933 in Centraal Rusland is ge
vallen. De leden dezer expeditie hebben ruim
1.000 K.M. gevlogen over de steppen van Kazak
stan en de wouden en meren van het district
Omsk, op zoek naar kloven in de aarde, welke
voor onderzoekers op den beganen grond niet
waarneembaar waren.
Hun succes acht men in het bijzonder van
belang voor de aanstaande luchtexpeditie, die
za! gaan zoeken naar den beroemden Toengoes
meteoorsteen. welke voorzoover bekend de
grootste ter wereld is.
NANKING, 30 Oct. (Reuter) Vandaag
wordt in China de vijftigste verjaardag van
maarschalk Tsjang Kal Sjek gevierd, en
meer dan 70 hoogst moderne gevechts- en
bombardementsvliegtuigen vormen bet ge
schenk, dat het volk ter gelegenheid -hier
van aan de regeering heeft aangeboden.
sgSz NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Vanmorgen vroeg is aan ruim
37.000 havenarbeiders aan de Paci-
fic-kust het stakingsparool gegeven.
Tegelijkertijd is door de zeelieden
commissie aan boord van alle Ame
rikaansche schepen in de haven van
solidariteitsstaking af-
Een soldaat van de guardia dvil, die uit
Madrid was gedeserteerd, zou verklaard heb
ben, dat de verdediging van de hoofdstad vrij
wel niets beteekent. De regeeringstroepen zou.
dan volgens hem vrijwel geen artillerie meer
bezitten. De strijdbare mannSl zouden zich in
de kelders verbergen om aan de werfagenten
te ontsnappen. Het laatste bombardement uit
de lucht heeft de bevolking veel schrik aan
gejaagd. Een bom viel op de Puerta del Sol
en doodde verscheidene personen, terwijl 30
werden gewond. De terechtstellingen zouden
*n steeds grooteren omvang aannemen, de laat
ste dagen zouden enkele honderden personen
gefusilleerd zijn.
MILAAN, 30 Oct. (Reuter). Mussolini
heeft hier vandaag verschillende fabrieken bfl-
socht, oa. de bedrijven van Alfa-Romeo, waar
hj voor de arbeiders een korte rede uitsprak.
HU zelde o.m.: „Wanneer gij mik iets hebt
mede te deelen, machtig ik u dit direct te
doen. Wanneer ik een brief ontvang, die nu
niet bepaald van een mooi handschrift ge
tuigt, open ik dien het eerste, want ik ben er
van overtuigd er de stem des volks in te vin
den.*
Onze Rom. correspondent meldt ons:
Te Addis Abeba heeft een karakteristieke
plechtigheid plaats gevonden, die belang
rijk is voor de kerkelijke omstandigheden
in het door Italië veroverde gebied van
Oost Afrika.
afgekondigde staking
zal van invloed zijn op het vertrek van 20
en de aankomst van 9 Amerikaansche
mailschepen, welke vandaag en morgen
hadden moeten plaatsvinden.
De onlangs benoemde Apostolische Visitator,
Mgr. Castellani. heeft zijn functie aanvaard
met een plechtige Hoogmis in de katholieke
kathedraal van Addis Abeba, welke werd j>lj.
gewoond door den vice-koning generaal Gra
ziani, den hertog van Ancona en de andere
autoriteiten en eveneens door den ganschen
clerus.
Nadat de Visitator de sleutels van de ka.
thedraal in ontvangst genomen had, hield hl;
een r.ede, waarin hU den groet van den H
Vader overbracht en verder Belde: „GU be
leeft de roemrijke uren, die niet alleen een
jaar hebben gevuld, maar in de eeuwen een
bladzijde van onvergankelUken roem hebben
geschreven. Ik zou willen zeggen, dat er een
hoofdstuk geschreven te in het boek der Voor.
zlenigfieM. Italië te een land, dat door God
aangewezen te om de beschaving en den roem
der Kerk steeds hooger te brengen in de we
reld. Het Rijk van Rome zal In de wereld het
kruis van Christus uitdragen, dank zjj de hoo-
ge werkzaamheid van de wonderlijke figuur
van den Duce, die aan de stoutmoedigheid dei
helden het rustigste en klaarste evenwicht
paart Hij zal in de verzameling der volken
steeds een gedachte van rechtvaardigen en
verheven vrede brengen....* „GU hebt hier",
zoo vervolgde Mgr. Castellani, „niet den dood,
maar het leven gebracht, niet oorlog, maar
vrede. GU >Ult aan deze volken rustige wel
vaart brengen onder het teeken van Christus;
hun zangen zullen Italië verheerlijken als
bode van vrede en goedheid”.
De afladers, die de staking reeds eenige we
ken geleden hebben zien aankomen, hebben
de voorzorg genomen, aanzienlijke hoeveel
heden aan bederf onderhevige goederen met
andere middelen te vervoeren, doch zU geven
toe, dat de verliezen te Seattle, Portland en in
andere havens waarschijnlijk duizenden dol
lars per dag zullen bedragen.
De oorzaak van het conflict is, dat de arbel.
ders hoogere loonen en gunstiger arbeidsvoor,
waarden eischen. Zoo wenschen zU oa-* dat
aan georganiseerde arbeiders bU de tewerkstel
ling voorrang wordt verleend en dat gemaakte
overuren worden uitbetaald Ook verlangen de
stakers een achturigen werkdag voor stewards
en scheepskoks en het behoud van een zes-
urlgen werkdag voor havenarbeiders.
Daar de tijdens de .laatste dagen gevoerde on-
derhandelingen een gunstige wending schenen
te nemen, had men gehoopt een staking
1 te kunnen voorkomen, te meer daar één
De staatsgreep zou zonder bloedvergieten
In sUn werk gegaan zijn én te Bagdad moet
het rustig zijn.
LONDEN, 30 October (Reuter). Thans zijn
ook te Londen berichten binnengekomen om
trent een staatsgreep, die zich gisteren te
Bagdad heeft afgespeeld.
In alle Zuldzeehavens ligt het werk stil,
thans reeds worden 350 schepen door de
staking getroffen, waarvan 50 te San
Francisco.
De te New-York
Uit Kairo wordt gemeld, dat volgens daar
ontvangen berichten vliegtuigen gisteren boven
Bagdad strooibiljetten hebben uitgeworpen,
waarin werd geëlscht, dat de regeering aou af
treden. Twee uur later keerden de vliegtuigen
terug en gingen zU over tot het bombardeeren
der regeeringsgebouwen. De minister-president
diende hierop zUn ontslag in.
ma r
S»
I
L
