De strijd om Madrid
woedt voort
ONS BLAD
Het nieuws van heden
Ontevredenheid
in Irak
De havenarbeiders
Mgr. Castellani te
Addis Abeba
in Amerika staken
Het Nationaal Huwelijksgeschenk
Tsjang Kai Sjek
is jarig
DE BAROMETER
JOH. LAÜWERS
1
oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
VOOR H.K.H. PRINSES JULIANA
o o
Nazi-literatuur
Meteoorsteenen uit
voorraad
lel
GRIEKSCH SCHIP IN NOOD
- Nieuwe arrestaties in
Rusland
Meer dan 37.000 werklieden aan
de Weatkuat van den Oceaan
zyn in het conflict
betrokken
Militaire staatsgreep
zonder bloedvergieten
Een kip, die haar vak
verstaat
Traangasbommen in
NewYorksche bioscopen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Schade van duizenden
dollar* per dag
Brieven, welke Muaaolini
direct „opent”
Het Escuriaal thans
geheel omsingeld
De Toengoeameteoorateen, de
grootste ter wereld, ia nog
niet gevonden
„stem de* volks**
schrijft slecht
Rooverbende uitgeroeid
in Abessinië
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
p SAN FRANCISCO, 30 Oct. De
dreigende steking van’de havenarbei
ders langs de Amerikaansche kust zal
niet meer te voorkomen zijn.
Twee en een half millioen exem
plaren van „Mein Kampt”
verkocht
EN Z.D.H. PRINS BERNHARD
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiHiiiiiiiiiimuiiniiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiu
TREINONGELUK IN BOSNIË
o
BELGRADO, 30 Oct. In Bosnië is een trein
van den spoordijk gestort, doordat zich daarop
hoopen sneeuw hadden gevormd. Vier leden van
Lord Londonderry bU
Hitler op bezoek
Premier Yagin treedt af onder
preaaie van het leger en
wordt vervangen door
Hikmet Salayman
Het volk achenkt 70 hoogat mo
derne gevechtavliegtmgen
NUTRICIA”
Een opzienbarende rede van den
Apoatoliachen Viaitator, waar
van de O as. Rom. opvallend
geen gewag maakt
In velband met den „Oproep aan het Nederlandsche Volk" van
het Algemeen Comité tot inzameling van bijdragen vooi het
nationaal huwelijksgeschenk, aan te bieden aan H.K.H. Prinses
Juliana en Z.D.H. Prins Bemhard, verklaart de directie van dit
blad zich gaarne bereid bijdragen vooi het beoogde doel in
ontvangst te nemen.
Alle giften -^hoe groot of hoe klein zij ook zijn mogen kunnen
op ons kaJHpr bezorgd worden ofwel opgezonden aan ons
centraal adres: „Vereenigde Katholieke Pers", N.Z. Voorburgwal
No. 65-73 te Amsterdam; gironummei 22884.
Bij opzending per post is duidelijk te vermelden: „Voor nqtionaal
huwelijksgeschenk".
FATGLOr 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
ZUIGELINGENVOEDSEL
voor eiken leefbjd zoowel voor den
gezonden als zieken zuigeling
VRAAGT PROSPECTUS AAN
ZOETERMEER
alle plaatsen vertegenwoordigd
ZATERDAG 31 OCTOBER 1936
DERTIGSTE JAARGANG No. 77
ADVERTENTIEPRIJZEN»
Pér lossen regel 20 c., ingez. med. 40 a
p. regel; idem op pag. één 55a p, regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Da opmarach in de directe om
geving der hoofdatad zoa
momenteel tot atilatand
zyn gebracht
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
I
OOODOOOOQS
waarvan
hadden moeten plaatsvinden.
In gezelschap van dr. Benesj neemt
n
F
P
P
Stand Zaterdag ’Ml 7SM
Vsriga 7SM
2-53
1-5»
2.4»
l.«7
1.26
1.10
2.25
1
I
«d.
I
l
I
I
I
l
I
t
I
I
i
Om half twee heeft radio.Sevilla medege
deeld, dat het Escuriaal na de Inneming
van de stelling Pegaerinos omatageM la.
Madera berichten hieromtrent werden niet
ontvangen.
In ieder geval blijft één feit vast staan.
aJ. dat de regeeringstroepen een groot en
aeer krachtig- tegenoffensief sjjn begonnen,
waarbij gebruik gemaakt wordt van uiterst
modern oorlogsmateriaal.
treffend zou rijn. By dit gesprek sou een jong
meisje als tolk hebben gefungeerd.
Door den Koerdischen leldet Begsldky werd
de staatsgreep uitgevoerd. Hij stelde den minis
ter-president Yasin éénvoudig voor de keuze
aftreden of een bloedige militaire revolte.
Jet
2.4T
Intusschen mogen de dagbladcorrespondenten
niet naar bet front.
Naar uit Lissabon vernomen wordt, is name,
lijk tot de speciale dagbladcorrespondenten bij
de rechtsche troepen aan het front van Madrid
bet verzoek gericht, voorloopig te Salamanca
te blijven.
Tenslotte bericht Sevilla nog, dat minister
president Largo Caballero een onderhoud sou
hebben gehad met een Russisch generaal. Ca
ballero sou verklaard hebben, ervan verzekerd
te zijn, dat Rusland alles zou doen om de zaak
van Spanje te verdedigen, waarop de generaal
sou hebben geantwoord, dat zijn werk doel-
Vervolgens deelde radio-Sevllla mede, dat op
verzoek van Largo Caballero de verdediging van
Madrid wordt geleid door Russische officieren.
In de provincie Guadalajara dreven de natio
nalisten de regeeringstroepen op de vlucht.
Vele andere kinderen werden gewond. Het
was blijkbaar de bedoeling der piloten, de voor
het vervoer van miliciens gebruikte vracht
auto’s te treffen.
Het aantal militaire vliegtuigen, waarvan het
totaal streng geheim gehouden wordt, zal met
tertijd zijn toegenomen met 100 toestellen, be
taald uit een fonds van 10 millloen Chlneesche
dollars, waartoe alle maatschappelijke klassen
hebben bijgedragen.
MARSEILLE, 30 Oct. (Reuter) hm radlo-
statlou-MarseiUe beeft een bericht opgevangen,
volgens hetwelk het Oriekacbe schip Myconos
zich 10 mijl ten Oosten van Ouessant in nood
sou bevinden. De sleepboot Abellle is uitgeva-
BERLIJN. 30 Oct. RUkskanselier Hitler beeft
den vroegeren Britschen minister van Lucht
vaart Lord Londonderry en diens echtgenoote
ontvangen. Tevoren hadden de gasten een be
zoek gebracht aan Goering.
MADRID, 33 Oct. (Bsuter) By het bom-
bardement vaa Getale deer de teehtmaeht
der natinnaüoten zijn venmiddeg meer ton
K erhnnlktndrrtn,
gedood.
Premier Yasln, die allerminst het leger
achter rich heeft, koos de vredige oplossing
en dtede rijn ontslag in.
Elk der partijen, zoowel van regeeringszyde
uit Madrid als van nationalistische zijde over
de verschillende radio-zenders, meldt overwin
ningen aan materiaal en terrein, waarbij tal
rijke slachtoffers vielen, terwijl al de berichten
over deze overwinningen, in volkomen tegen,
spraak zijn.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
TaWoon Administratis 4330. Radactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar
Radio Sevilla deelde mede, dat de rechtschen
by Teruel een aanval van de regeeringstroepen
op Ueruela hebben afgeslagen. Aan het cen
traal front vielen de regeeringstroepen aan met
tanks van Russische herkomst. De nationalisten
sloegen den aanval af en maakten drïe tanks
buit. Deze oorlogsmachines waren bemand met
Russen.
De derde aanval van de regeeringstroepen op
den weg Madrid—Aranjuez bij de rivier Jara-
ma mislukte.
Van een oprukken in de directe omgeving
van Madrid door de nationalisten schijnt mo
menteel geen sprake te zijn; uit geen der be
richten is zulks tenminste aannemelijk te con-
cludeeren.
RABAT, 30 Oct (Rewter). Radio Jerea de
la Fronten deelde hedenochtend mede, dat
twee vliegtuigen van de regeering een twaalf
tal bommen van Russisch fabrikaat op Se
villa hebben geworpen.
De 18e divisie van de i egeeringstroepen
trachtte vergeefs den kring om het Escuri
aal te verbreken. De rechtschen houden de
heeften bezet en binnenkort sullen sjj de
stad en het Escuriaal binnenrukken.
Aldus in het kort het verslag in de Italiaan-
sche bladen, waaronder ook de katholieke
„Awenlre dTtalla”. De „Osservatorè Romano"
daarentegen vermeldt nóch den tekst van de
rede van den Apostollsohen Visitator, nóch
dien van den vlce-koning en segt slechts, dat
deze toespraken „op denzelfden dag” als de
pontificale Mis werden gehouden.
Koning Ghari heeft daarop Hikmet
Salayman, vroeger reeds minister
van Binnenlandoche Zaken en Jus
titie, de vorming van een nieuw ka
binet opgedragen, waarin deze in
middels reeds is geslaagd.
Het is nog steeds onmogelijk een
juist beeld te verkrijgen van de re
sultaten van den strijd in de onmid
dellijke nabijheid van Madrid, welke
thans in volle hevigheid woedt.
PARIJS, 30 October. (D. N. B.) Naar de .Ma
tin” bericht zijn de beide bekende communisten
Muenzenberg (de man van het Bruinboek over
den Rjjksdagbrand) en Eberleln (oud-leider der
communisten te Berlijn) te Moskou gearresteerd.
Het blad voegt hieraan toe, dat beiden vooral in
den Elzas aan de Duitsch-Fransche grens heb
ben gearbeid. Het blad meent, dat deze arresta
ties zijn verricht op last van den nieuwen leider
van de internationale rechtbank van de Komin
tern, E Nicolas Je jot, die hiermede een nieuwen
slag heeft toegebracht aan Dlmltrof, wiens gun
stelingen stuk voor stuk uit hun posities worden
Tjisllillil
VeiUu-zMi Bela Kun, de beruchte Hongaar,
benoemd ztjn in het politieke secretariaat van de
Komintern.
Donderdag werd te Utrecht de hulpspoorbrug aan den Jutphaasschewegwaarover
het treinverkeer zat geleid worden tijdens de groote spoorwegwerken, aan een
krachtproef onderworpen. Ken locomotief wegende 225.000 Kg. reed met goed succes
over de nieuwe spoorbrug
scheepvaartmaatschappij zich reeds bereid had
verklaard enkele eischen In te willigen. Tben
echter sommige vakvereenigingen het volle
pond wenschten en de bemanningen van seven
schepen nog vóór de officieele afkondiging der
staking het vertrek der schepen verhinderden,
verscherpte het conflict zich zoodanig, dat in
den loop van gisteravond het neerleggen van
den arbeid onvermijdelijk was geworden.
ROME, 30 Oct. (Reuter) De Popolo <tt Roma
verneemt uit Addis Abeba, dat in het bergach
tige gebied Debocedio, 30 KM ten ZuldweetMk
van de hoofdstad, een rooverbende van onge
veer 1S00 man is vernietigd. De roevers werden
aangevoerd door Fiore Mariam.
In een gevecht van seven uur verloren zQ 400
dooden.
De Italiaansche strijdkrachten bestonden uit
blanke Infanterie, een batalllon Askaris uit
Erythrea, cavalerie en mltrallleur-afdeelingen.
De aanval v>n de Italianen werd voorafgegaan
door verkenning van. vliegtuigen.
Nadat langdurige besprekingen waren ge
voerd tusschen de vertegenwoordigers van de
arbeiders en de werkgevers, is met algemeene
stemmen tot staking besloten.
Volgens deze berichten Is de minister,
president Yaain onder druk van het leger
afgetreden.
Een soldaat vim de guardia dvil, die uit
Madrid was gedeserteerd, zou verklaard heb
ben, dat de verdediging van de hoofdstad vrij
wel niets beteekant. Da regeeringstroepen zou
den volgens hem vrijwel geen artillerie meer
bezitten. De strijdbare mannen zouden zich ia
de kelders verber^sn om aan de werfagenten
te ontsnappen. Het laatste bombardement uit
de lucht heeft de bevolking veel schrik aan
gejaagd. Een bom viel op de Puerta del Sol
en doodde verscheidene personen, terwijl 30
werden gewond. De terechtstellingen zouden
•n steeds grooteren omvang aannemen, de laat
ste dagen zouden enkele honderden personen
gefusilleerd zijn.
De afladers, die de staking reeds eenlge we
ken geleden hebban zien aankomen, hebben
de voorzorg genomen, aanzienlijke hoeveel
heden aan bederf onderhevige goederen met
andere middelen te vervoeren, doch zy geven
toe, dat de verliezen te Seattle, Portland en Is
andere havens waarschijnlijk duizenden dol
lars per dag zullen bedragen.
e 12.-
Voor buiten Alkmaarf 7 y)
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
NANKING, 30 Oct. (Reuter) Vandaag
wordt In China de vijftigste verjaardag van
maarschalk Tsjang Kal Sjek gevierd, en
meer dan 70 hoogst moderne gevechts- en
bombardementsvliegtuigen vormen het ge
schenk, dat het volk ter gelegenheid hier
van aan de regeering heeft aangeboden.
De vice-konlrig Graziani antwoordde onmld-
dellljk in de kathedraal zólf op deze toespraak.
Hij verzocht het verloop van de plechtigheid
te mogen onderbreken om zijn gevoelens ,Als
soldaat" te uiten, waarbij hij melding maakte
van de zooeven volbrachte bezetting van Le.
kemtl, die vooral te danken was aan de toe
wijding van pater Borello, die daar bij het
bloedbad van enkele maanden geleden als
eenlge gespaard bleef. Tot slot van zijn rede
hield de vlce-konlng het fascistisch appèl
voor de gevallenen van Lekemtl.
Na deze onderbreking werd de kerkelijke
plechtigheid voortgezet en besloten met het
gebed voor den Koning-Keizer.
De correspondent van Reuter aan het M*-
drlleensche front vertelt: Ik sag een vader het
vreeselük gewonde lichaam van zijn zoontje
wegdragen. Ik zag een moeder met haar kind in
de armen, de onderkaak van bet kleine meisje
was weggeslagen; ik zag, hoe ouders hun kin
deren trachtten terug te vinden tuscchen de
verminkte lijkjes.
De oorzaak van het conflict Is, dat de arbel.
ders hoogere loonen en gunstiger arbeidsvoor,
waarden eischen. Zoo wenschen zy oui., dat
aan georganiseerde arbeiders by de tewerkstel
ling voorrang wordt verleend en dat gemaakte
overuren worden uitbetaald Ook verlangen de
stakers een achturigen werkdag voor stewards
en scheepskoks en het behoud rim een aea-
urigen werkdag voor havenarbeiders.
Daar de tydens de laatste dagen gevoerde on-
derhandelingen een gunstige wending zchenen
staking
De strijd Madrid woedt la alle hevigheid
veert; geen beeUaeende reaultaten werden mede
gedeeld; het Eacoriaal na geheel omsingeld zfjn.
Militaire staatsgreep in Irak llringt grimier
Yasin ten val en Hikmet Salayman aan he*
hoofd der Vegeering.
Meer dan 37.M» havenarbeiders aan de Ameri-
kaansebe Westenst gaan in staking.
Traangnsbommen in bioscopen te New-York.
De bekende communisten Münsenberg m Kbw-
lein te Moskou genrresteerd?
Tsjang Kai Sjek kreeg ter gelegenheid van zijn
5M»n verjaardag van het Chlneesche volk 7»
gevechtsvliegtuigen. A
CedaehtenulmiJlng in de Tweede Kamer ever
het initiatiefvoorstel-K. ter Laan tot wtjsiging
van de Leerplichtwet.
Koninklijke waardeering voor het reddingswerk
tijdens den jongsten storm.
Neg meer ongerustheid ever uitblijvende vte-
schermehepen.
Woonhuis ingestort te Geffen.
Fletser op onbewaakten overweg te Fmmew onder
een trein geraakt ernstig gewond.
De VUsslngsche malvecuniies woeden door do
rechtbank te Middelburg berecht.
Wetsontwerp tot wUsiging vnn de Wet op de
inkomstenbelasting 1914 en van de snceeosiewet
door de Tweede Kamer goedgekeurd.
MOSKOU, 30 Oct. Een door de academie van
wetenschappen uitgezonden luchtexpeditie is
hier teruggekeerd met acht meteoor-steenen en
twee fragmenten, afkomstig van een meteoren
regen. die in 1933 in Centraal Rusland is ge
vallen. De leden dezer expeditie hebben mlm
1.000 K.M. gevlogen over de steppen van Kazak
stan en de wouden en meren van het district
Omsk, op zoek naar kloven in de aarde, welke
voor onderzoekers op den beganen grond niet
waarneembaar waren.
Hun succes acht men in het byzonder van
belang voor de aanstaande luchtexpeditie, die
zaJ gaan zoeken naar den beroemden Toengoes-
meteoorsteen, welke vooraoover bekend de
grootste ter wereld is.
CAIRO, 30 Oct. (Reuter). Het
gerucht doet hier de ronde, dat te
Bagdad een militaire staatsgreep is
ondernomen. Het gerucht schijnt
door later ontvangen berichten te
worden bevestigd, doch bijzonder
heden ontbreken nog.
TOKIO, 30 October. De wereldkampioen in
bet eierenleggen ia gebleken een witte teghai:
te zyn In het staatshoenderpark Acmozi. Deze
kip heeft n.1. het recordaantal van 360 eieren in
èèn Jaar gelegd. De kampioenhen is het eigen
dom van een boer in de prefectuur Yamagata,
die hear had Ingezonden naar het staatshoen
derpark, waar een Wegwedstrijd" georganiseerd
Vanmorgen vroeg is aan ruim
37.000 havenarbeiders aan do Pad-
fic-kust het stakingsparool gegeven.
Tegelijkertijd is door de zeelieden
commissie aan boord van alle Ame
rikaansche schepen in de haven vnn
New-York een solidariteitsstaking af-
gekondigd.
NEW YORK. 30 October. (Reuter), m seven
bioscopen zyn tegeiykertyd traangasbommen
ontploft, waardoor de honderden bezoekers ty-
deiyk niets konden zien. In paniek stormden de
bezoekers naar buiten en velen werden onder
den voet geloopen. Auto’s van geneeskundigen
dienst en politie kwamen In allerijl toegesneld.
Politie en personeel nn de theaters gingen
voorzien van gasmaskers de bommen zoeken.
De reden vnn deze aanslagen is te zoeken in
moeUykheden met de vakvereenlgingen.
MILAAN, 30 Oct. (Reuter). Mussolini
heeft hier vandaag verschillende fabrieken be
zocht, O4i. de bedrijven van Alfa-Romeo, waar
hy voor de arbeiders een korte rede uitsprak.
Hy seide o.m.: „Wanneer gy my iets hebt
mede te deden, machtig ik u dit direct te
doen. Wanneer ik een brief ontvang, die nu
niet bepaald van een mooi handschrift ge
tuigt, open ik dien het eerste, want ik ben e.
van overtuigd er de stem des volks in te vin
den.”
afgekondigde staking
zal van invloed zyn op het vertrek van 30
en de aankomst van 9 Amerikaansche
mailschepen, welke vandaag en morgen
k. - - uj
LONDEN, 30 October, (Reuter). Thans s|jn
ook te Londen berichten binnengekoman om
trent een staatsgreep, die sich gisteren te
Bagdad heeft afgespeeld.
De onlangs benoemde Apostolische Visitator,
Mgr. Castellani, heeft zyn functie aanvaard
yniet een plechtige Hoogmis In de katholieke
y Kathedraal van Addis Abeba, welke werd by.
gewoond door den vlce-koning generaal Gra
ziani, den hertog van Ancona en de andere
autoriteiten en eveneens door den ganschen
clerus.
Nadat de Visitator de sleutels van de ka
thedraal In ontvangst genomen had, hield hy
een rede, waarin hy den groet van den H.
Vader overbracht en verder zelde: „Gy be
leeft de roemryke uren, die niet alleen een
jaar hebben gevuld, maar In de eeuwen een
bladzijde van onvergankelyken roem hebben
geschreven. Ik sou willen zeggen, dat er een
hoofdstuk geschreven is in het boek der Voor,
zienlgheld. Itallè is een land, dat door God
aangewezen om de beschaving gp den roem
der Kerk steeds hooger te brengen in de we
reld. Het Ryk van Rome zal in de wereld het
kruis van Christus uitdragen, dank zy de hoo-
ge werkzaamheid van de wonderiyke figuur
van den Duce, die aan de stoutmoedigheid der
helden het rustigste en klaarste evenwicht
paart. Hy zal in de verzameling der volken
steeds een gedachte van rechtvaardigen en
verheven vrede brengen....” „Gy hebt hier”,
zoo vervolgde Mgr. Castellani, uilet den dood,
maar het leven gebracht, niet oorlog, maar
vrede. Gy zult aan deze volken rustige wel
vaart brengen onder het teeken van Christus;
hun zangen zullen Italië verheeriyken als
bode van vrede en goedheid".
De staatsgreep sou zonder bloedvergieten
In zyn werk gegaan zyn en te Bagdad moet
het rustig zyn.
In alle Zuidzeehavens ligt het werk stil,
thans reeds worden 350 schepen door de
staking getroffen, waarvan 50 te San
Francisco.
De te New-York
Uit Kalro wordt gemeld, dat volgens daar
ontvangen berichten vliegtuigen gisteren boven
Bagdad strooibiljetten hebben uitgeworpen,
waarin werd geëischt, dat de regeering zou af
treden. Twee uur later keerden de vliegtuigen
terug en gingen zy over tot het bombardeeren
der regeerlngsgebouwen. De minister-president
diende hierop zyn ontalagXln.
Onze Rom. correspondent meldt ons:
Te Addis Abeba heeft een karakteristieke
plechtigheid plaats gevonden, die belang-
tijk is voor de kerkeiyke omstandigheden
in bet door Italië veroverde gebied van
Oost Afrika.
BERLIJN, 30 Oct. (A.N.P Biykens een pu
blicatie van de verkoopscyfers van de natio-
naal-sociallstlsche „best sellers” spant Hitler’s
.Mein Kampf" de kroon. Hiervan zyn meer
dan twee en een half millloen exemplaren ver
kocht. Daarop volgen:
Dr. Goebbels, „Van bet Kalserhof naar de
Rukskanselafy" 310.000 ex., en Alfred Ro
senberg. „De Mythe van de twintigste eeuw"
433.000 ex.
Zooals men weet, is het boek van Rosenberg
op den Index geplaatst.
at
r