ONS BLAD
I
Wederom mutaties in het
Madrileensche kabinet?
r
Het nieuws van heden
in
l r
Danzig en Polen
Na de rede van
den Duce
De scheepvaart-
staking
DE BAROMETER
VOORSTAD VAN MADRID
GEBOMBARDEERD
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLE*
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
EN
o
Geringe schade aangericht
Weer talryke arrestt
De revolte in Irak
iL
Tien dood en) 200 gewonden
Twee inzittenden gedood
Arbeiders naar Oost-
Afrika
Pijnlyke indruk in Boekwest
De Balkan-entente
r
Genève verwacht groote
moeilijkheden
Prinses Helena naar
Roemenië?
Militairen vervangen
stakers te Roubaix
Critiek der Arabische pers
in Egypte
Vliegtuig neergestort in
Frankrijk
Steeds meer schepen
liggen stil
Prof. Neumann naar
Londen ontboden?
De raadsverkiezingen in
Engeland
De overstroomingen in
Roemenië
DIT RUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Brand op Italiaansch
schip
Spoorwegen weigeren goederen
te vervoeren, die in de havens
moeten worden overgeladen,
Horthy binnenkort naar
Italië
Zal ook Oostenrijk
Abessinië erkennen?
De kerkstrijd In het
Derde Rijk
12-
f 2.50
Engeland wenscht handhaving van
den statui quo in de Middel-
landsche Zee
Toestand van Madrid
schijnt hopeloos
Eenige fabrieken kunnen vandaag
het werk hervatten
Berichten over het échec van het
offensief onder een Ruuiichen
generaal bevestigd
Aanhangers van een politiek van
avontuur kunnen niet op Polens
lijdzaamheid rekenen
DINSDAG 3 NOVEMBER 1936
DERTIGSTE JAARGANG No. 29
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Geruchten omtrent een complot
tegen koning Carol
i 1
Londen wil de niet-inmen-
ging doelmatiger maken
Arabische critiek op de revsHe in Irak.
•ek-
eur-
t Ul
ster-
e
J
zouden
i
Garcia Oliver is secretarls-generaal
be-
naar
een
k\\W\\\\\\\VI 1III/FF/ Z/ fff FzXz izZ
de scheepvaart heeft
tr de oonaak ran de
was
zou
Ja-
roye.
Stand op Dinsdag ld nor vaa.: 7MJ
Vorige stand: 76L1
den soldaten geen moeilijkheden in
legden, doch hun- Integendeel aan
gaven bü enkele moeilijke handgre-
Nadat wordt gemeld, dat het vuur door de
bemanning is gebluscht. De brand heeft slechts,
geringe schade aangericht.
Scheepvaartstaklng in Amerika breidt sieh nog
steeds uit.
L
L
men meent te weten, aanleiding gegeven tot le
vendige discussies. Ten slotte verklaarden de
gedelegeerden, dat zij de te berde gebrachte
punten ter beslissing aan hunne rege.iringen zou
den overleggen. Ook de regeerlngen, die niet
vertegenwoordigd zijn In de subcommissie zullen
op de hoogte worden gebracht.
ven tot diplomatieke ontwikkelingen, voor zoo
ver Engeland aangaat, betreffende de Middel-
landsche zee.
Uit Genève wordt door Havas gemeld, dat men
in kringen van den Volkenbond de rede van den
Duce- met scherpe aandacht gevolgd heeft. De
eerste conclusie is echter, dat zij aan den be-
staanden toestand feitelijk niets heeft veranderd.
Mussolini blijft ten opzichte van den Volken
bond een afwachtende houding aannemen.
Te Genève maakt men zich dan ook geen
illusies over de mogelijkheid, dat de situatie
zich binnen afzlenbaren tijd zou kupr^n wij
zigen, daar Mussolini voor de samenwerking
met den Volkenbond een eisch heeft gesteld,
nl. dien van de opheffing van het fundamen
teel beginsel van de rechtsgelijkheid der sta
ten.
Een vertegenwoordiger van den Senaat heeft
heden een bezoek gebracht aan het Poolsche
commissariaat-generaaL HU deelde mede, dat
de Senaat alle maatregelen heeft getroffen om
opheldering te verkrijgen ten aanzien van de
Incidenten, waarbij Poolsche burgers mishan
deld zUn door nationaal-sociallsten.'
De lnapecteur-generaal~rt»
een onderzoek Ingesteld n
ontploffingsramp te Sehii
NAPELS. 2 Nov. Aan boord van de schepen
„Itklla”, „Colombo” en ..Ogaden” zijn vandaag
3500 Italiaansche arbeiders naar Cost-Afrlka
vertrokken.
Voorts wijst men er op, dat door Engeland
reeds een soort de facto-erkenning van Abessi
nië is gegeven, gezien de betrekkingen der En-
gelsche legatie in Addis Abeba met maarschalk
Graziani.
k en
Dirk
Köe-
strus
Ma-
Ca-
Call-
ten:
ren-
trtk
Onder de
telt, wordt
centrale sw
boord van hun schepen terug te keeren.
tcelona meent men te weten,
ren het Madrileensche kabi-
Stakers te Reubaiz door militairen vervangen.
Memorie van antwoord in zake het wetsontwerp
betreffende de Instelling van een openbaar
lichaam voor drooggelegde en droog te leggen
doelen van het IJselmeer.
LA CORUNA, 2 Nov. (Reuter) Door de radio
werd medegedeeld, dat op bet front ten Noor
den van den Taag de weg van Madrid naar het
Escurtaal bijna geheel is afgesneden tengevolge
van den opmarsch der troepen van generaal
Varela. De nationalisten hebben Pinto bezet.
De vliegtuigen der witten hebben vanmiddag
wederom talrijke pamfletten uitgeworpen waar
in de bevolking van Madrid wordt aangespoord
zich over te geven.
In het hoofdkwartier van generaal Franco, van waaruit de aanval op Madrid wordt
geleid. Rechts Francisco Franco, neef van den generaal; links Carlos Dios Varela
Het comité ter verdediging van de zeelieden
verklaart, dat thans 57 schepen in de Atlanti
sche havens niet kunnen vertrekken. In Bal
timore hebben hedenochtend 800 zeelieden
zich bU de staking aangesloten. Twintig sche
pen kunnen daar de haven niet verlaten. De
leider van de staking verklaarde, dat de ko
mende 48 uur elk vertrek van eenig schip uit
gesloten is. Aan de westkust is het aantal tot
stilliggen gedwongen schepen gestegen tot 120.
Het nieuwe kabinet zou bestaan uit 18 le
den, onder wie dr. Jalme Aguade als verte
genwoordiger van de Catalaansche linkerzijde.
Oud-burgemeester van Barcelona, oud-premler
Giral zou belast worden met de nieuwe por
tefeuille van Propaganda.
Juan
van het departement van Oorlog der Cata
laansche generaliteit. Mevr. Montseny, die de
F. A. I. vertegenwoordigt, is bekend als schrijf
ster en propagandiste. ZIJ Is de dochter van
den anarchist Federico Urales.-Juan Pelro ver
tegenwoordigt de C. N. T. en Is van gema
tigde richting. Juan Lopez zou de streek Va
lencia vertegenwoordigen
In San Sebastian heeft, naar Havas verneemt,
gisteren een bloedige botsing plaatsgevonden
tusschen Carlisten (aanhangers van een strenge
monarchie) en fascisten. Aan de muren waren
namelUk biljetten geplakt ten gunste van Prins
Xavier Bourbon, een neef van Don Carlos, den
onlangs zonder directen erfgenaam overleden
pretendent naar de Spaansche kroon.
De Carlisten, die hun gunstig oordeel over de
woorden van het aanplakbiljet niet onder stoe
len of banken staken, werden met bittere ver-
LONDEN. 2 Nov. (Reuter) De tot nu toe
ontvangen uitslagen der gemeenteraadsverkie
zingen geven geen groote wijzigingen te zien.
De Labour-party heeft evenwel in alle deelen
van het land kleine verlleaen geleden.
LONDEN, 2 Nov. Aan boord van bet
Italiaansche schip „Iris”, dat met een la
ding in Mill Bank ligt, ia een felle brand
uitgebroken.
tweeduizend stakers, die New York
de orde strikt gehandhaafd. Het
akingscomlté heeft hun gelast aan
-i, maar
het werk te weigeren. De politie heeft de han
den vol met de presidentsverkiezingen en de
reeders overwegen de regeering te verzoeken,
troepen aan boord van de schepen te leggen,
waar wordt gestaakt.
LONDEN, 2 Nov. (Reuter). In Britsche
kringen is men van meening, dat het
eenige belang van Groot Brittannië ge
legen is in een handhaven van den sta
tus quo in de Middellandsche Zee. Een
bilateraal, of zelfs multilateraal Middel
landsche zee-pact zal het bereiken van
dit doel naar men meent niet begunsti
gen.
BOEKAREST, 3 Nov. (Stefanl) Men scha
de door de cverstrooming aangerichte schade
in W^lachUe op meer dan 30 millioen iel.
DekRoemeensche bladen bevestigen, dat men
tien menschenlevens heeft te betreuren en dat
er 200 gewonden zijn. Twee duizend personen
zUn dakloos geworden.
Deze houding van Italië roept dan ook ernsti
ge problemen op In zake de beginselen van bet
Volkenbondspact, Door de rede van den Duce,
aldus Havas, is voor den Volkenbond en voor
de staten, die zijn beginselen verdedigen, een
tijdperk van ernstige moeilijkheden aangebro
ken.
Lord Plymouth heeft bij deae gelegenheid een
verklaring afgelegd, waarin hU in groote lUnen
ZUn voorstel in meer concrete bewoordingen
Uiteenzette.
Het voorstel van lord Plymouth heeft, naar
WEENEN, 3 Nov. (Reuter). Het gerucht loopt
hier dat professor Neumann, de specialist in
oorziekten, die door koning Edward bU zUn be
zoek aan Weenen is geconsulteerd, naar Lon
den sou zijn ontboden.
Voorstad van Madrid hevig gebombardeerd;
reorganisatie van de regeering te Madrid? Largo
Caballero see eerste minister blijven. Non-inter.
ventie-commissle wederom bijeen.
NEW YORK. 2 Nov. De scheep-
vaartstaking, die aan de kust vygn de
Stille Zuidzee is begonnen, breidt
zich thans ook naar hei binnenland
uit. De spoorwegen weigeren goe
deren te vervoeren, die in de havena
moeten worden overgeladen.
Te Baici
dat morwe
net gereorganiseerd zal worden.
Het nieuwe kabinet zou dan, even
als het Catalaansche, den naam „raad
van verdediging der republiek” aan
nemen.
MADRID, 2
Vliegtuigen der
ben vanmorgen
wUten overladen door de fascisten. De Carlisten
waren in de minderheid en grepen hun messen.
Verscheidene fascisten werden in de vechtpartij
gewond qn moesten door de polltie, die op het
laatst tusschen belde kwam, naar het ziekenhuis
worden vervoerd.
De radiostations Jerez de la Frontea en
Sevilla, die beide in handen van de nationalis
ten zUii, deelen mede, dat een oorlogsbodem van
de nationalisten het vrachtschip „Pedro”, dat ge
laden met steenkool op weg was naar Malaga
zou hebben aangehouden. De „Pedro” werd be
let naar Malaga door te varen.
Verder zou een oorlogsschip der nationalisten
een schip hebben aangehouden, dat met Spaan
sche vrijwilligers op weg was van Marseille naar
Barcelona. Het schip werd gedwongen
Marseille terüg te keeren.
Radio Sevilla bevestigt de berichten over de
nederlagen, die den regeeringstroepen onder be
vel van een Russlschen generaal zijn toegebracht.
Ondanks de voorzorgen door de Madrileensche
regeering genomen om het échec te verbergen,
werd de waarheid toch te Madrid bekend. Tal-
tljke miliciens loopen naar de nationalisten over,
aldus blUk gevende van het weinige vertrouwen
dat zU over den afloop van den strijd hebben.
ZU beschouwen de situatie te Madrid als hope
loos
Tenslotte is men algemeen van opinie, dat de
rede van Mussolini hoofdzakelijk voor binnen-
landsch gebruik bestemd was. Het UJkt weinig
waarschijnlijk, dat de rede aanleiding zal ge-
De nieuwste foto vaii Net twee-jarig
prinsesje Margaretha van Zweden
met haar moeder, prinses Sibylle
nister van Bultenlandsche Zaken en den Dan-
ilger senaat tracht te regelen, het tweede vraag
stuk wordt gevormd door de rechten van Polen
te Danzig en de rechten der Poolsche staats
burgers, die in de VrUe Stad wonen.
Tegen de aanvallen op Poolsche staatsbur
gers zal het geheele Poolsche volk zich krach
tig verzetten.
De Poolsche regeering zal het statuut van
Polen te Danzig verdedigen, en de aanhangers
van-een politiek van avontuur te Danzig kun
nen niet op de lUdzaamheid van Polen rekenen.
LONDEN, 3 Nov. (Reuterj De uitslag van
de gehouden raadsverkiezingen geeft voor 130
steden het volgende beeld: winst voor de con
servatieven 76. Uberalen 10, Labour 47. onaf
hankelijker! 67 zetels: verlies voor de conser
vatieven 35. liberalen 16, Labour 134 en onaf-
hankelijken 35 zetels.
Sgfe NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dagblad uilgegavan door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
De woorden, welke door den Duce te Milaan
zijn gesproken ten gunste van het Hongaarsche
revisionisme, hebben in politieke en Journalistie
ke kringen te Boekarest verontwaardiging ge
wekt.
Hoewel men zich in regeeringskringen zeer
terughoudend toont, verheelt men daar niet, dat
de rede van Mussolini, volgende op de verzoenen
de verklaringen, welke te Praag zijn afgelegd
jegens de onderteèkenaars van de protocollen
van Rome, een pUnlUken indruk heeft gemaakt.
De beroering is vooral groot in rechtsche en
uiterst rechtsche kringen, welke in het alge
meen -geneigd zijn de fascistische politiek te
steunen en waar de woorden van Mussolini een
ware consternatie hebben veroorzaakt.
Juan Garcia Oliver, de toekomstige mlnlstei
van Justitie heeft het bericht over- een aan
staande reorganisatie van de regeering te Ma
drid aan een redacteur van Havas bevestigd.
In het nieuwe kabinet zouden zitting hebben
Tier vertegenwoordigers van de C. N. T., nl.
Juan Garcia Oliver voor ’”?tltle, Juan Pelro
voor Industrie en Handel, mevr. Montseny voor
Gezondheid en Juan Lopez voor het Verkeers
wezen. Largo Caballero zou eerste minister
blUven en de portefeuille van Oorlog blijven
beheeren. Prieto, Galarza en Negrin
hun portefeuilles behouden.
Ban Francisco bluft het brandpunt der
r moeUüklieden in de Amerikaansche
scheepvaartstaklng en naar de .Daily
Telegraph” meldt, heeracht daar een -soort
noodtoestand. De scheepvaartmaatschap
pijen hebben geweigerd, de onderhandelin-
gen te hervatten, zoolang de arbeiders blU
ven staken. De toestand Is nog verergerd
door de sluiting van levensmiddelenzaken
tengevolge van het feit, dat een duizendtal
bedienden van levensmiddelenmagazijnen
In staking zUn gegaan
BERLIJN, 3 Nov. (Reuter) De geheime po
litie. die allé pogingen In het werk stalt om te
verhinderen, ebt berichten omtrent den kerk-
strUd de bultenlandsche pers bereiken, heeft
wederom een aantal huiszoekingen verricht en
eenige personen gearresteerd, die aan een lang
durig -verhoor werden onderworpen. Veie domi
nee» bevinden zich neg in arrest of zUn uit
-i? De Nazi’s verklaren, dat
minister Kerri nog steeds tracht een bevredi
gende oolossing van het conflict te vinden.
LONDEN, 2 November (A. N. P.) In sommige
kringen alhier meent men, dat koning Carol
plotseling besloten had, kroonprins Michael
naar Tsjecho SlowakUe, vanwaar hij ihmiddeis
reeds is teruggekeerd mede te nemen, Olt-vrees
voor een poging, den prins tot hoofdfiguur te
maken van een complot tegen den troon.
De „Daily Telegraph” deelt in dit verband
mede, dat prinses Helena, de vroegere gema
lin van koning Carol, onlangs heeft medege
deeld, dat zU op het punt stond, een bezoek aan
Boekarest te brengen, teneinde een maand bu
haar zoon te vertoeven.
Toen haar huwelUk met koning Carol
geworpen op
voorstad Puente
Het regeeringsgezinde blad Kuryer Poranny
quallflceett de gesignaleerde feiten als een
schaamtelooze provocatie. De vrije stad, welke
geroepen Is op oeconomisch gebied met Polen
samen te werken en de historische missie heeft
Polen te dienen, laat op haar gebied barbaar-
sche daden en geweldplegingen toe tegen Polen,
wier vaderland de bestaansbron van Danzig Is.
De openbare meening van geheel Polen, zonder
onderscheid van partU. blijft geschaard achter
de te Danzlg wonende Polen en iedere aanslag,
gepleegd op te Danzlg wonende Polen, zal be
schouwd worden als een aanslag op de rechten
van het geheele Poolsche volk.
WARSCHAU 2 Nov. Met betrekking tot den
aanval, die een dezer dagen door militante na-
tionaal-socialisten is gepleegd op Poolsche on
derdanen te Danzlg, wijst de „Gazeta Polska”
erop, dat er twee Danziger vraagstukken
staan.
De subcommissie der nlet-inmengings-
eommissie heeft vanmiddag, naar Reuter
verneemt, gedurende ongeveer 3 uur beraad
slaagd over een Britsch voorstel tot het uit
eenden van leden der commissie van onder
zoek naar verschillende punten in Spanje,
teneinde de niet-inmenging doelmatiger te
maken.
NICE, 3 Nov. (Reuter). Een particulier
vliegtuig, bestuurd door een Engelschman, en
waarin voorts een Fransch passagier gezeten
was, te btj de monding van de Var neerge
stort. De belde inzittenden werden op slag
gedood.
Nov. (Reuter),
nationalisten heb-
driemaal bommen
de Madrileensche
Vallescas. De eer
ste maal viel een bom in de straat
Jaime Vera, vlak bü een groep érou-
wen, die queue maakten voor een
levensmiddelenwinkel. Drie kinde
ren werden gedood. Een tweede bom
ontplofte in de straat Sol Ortega.
Hier werden seven personen gewond.
Bijzonderheden omtrent de uitwer
king van bet tweede en het derde
bombardement zijn nog niet bekend.
I -MILAAN, 2»Nov. (Reuter). In politieke krin
gen wordt bevestigd, dat binnenkort de Hon
gaarsche RUksbestuurder Horthy, een bezoek
zal komen brengen aan Italië. Men verklaart
in dit verband, dat Mussolini in zUn rede van
Zondag op dit bezoek een toespeling gemaakt
heeft, toen hu betreffende HongarUe selde: Er
■al misschien binnenkort een plechtige gelegen
heid komen, waarbU de gevoelens van het Ita-
liaansche volk in het openbaar een weerklin
kende uiting sullen vinden.
BOEKAREST, 2 Nov. (Reuter). Donderdag
as. zal te Boekarest de conferentie van de
chefs van de generale staven der landen van
de Balkan-entente beginnen.
LONDEN, 2 Nov. Naar de .Dally Telegraph’
meldt, verwacht men in welingelichte kringen,
dat de OostenrUksche regeering binnen enkele
dagen mededeellng zal doen van de offlcleele
erkenning van de I souvereinltelt
over Abessinië.
HongarUe en Albanië zullen dit voorbeeld
waarsehUnlUk volgen.
Het eerste is het geschil tusschen de VrUe
Stad en den Volkenbond, waarin Polen een be
middelende rol speelt en de zaak langs norma
len weg door besprekingen tusschen den ml-
Er worden steeds tneer schepen vastgehou-
den en men vreest, dat aan vele hiervan ern
stige schade zal worden berokkend, aangezien
de bond van scheepsmachlnisten stjn leden
order heeft gegeven de machinekamerrW wr-
1,ten’ - - - gemeenten gese?
In regeeringskringen heeft men de vrees
te kennen gegeven, dat in Alaska en op Ha
waii de levensmiddelenvoorziening wel eens
gevaar sou kunnen loopen. Indien de versche
pingen niet over eenige weken xün hervat.
Te Portland, San Pedro, Seattle, San Diego
en in vele andere Zuidxeehavens ligt de scheep
vaart volkomen stil.
WARSCHAU, 1 Nov. In den nacht van
Vrijdag op Zaterdag hebben militante natio-
naal-sociallsten in de gemeente Schoeneberg
(grondgebied van Danzlg) een overval ge
pleegd op twee Polen en de hulzen der men-
schen geplunderd. De ontboden jiolltle arres
teerde de slachtoffers en niet de aanranders.
De commissarls-generaal van Poleh te Danzlg.
die direct gewaarschuwd was, heeft onmiddel-
lUk stappen gedaan bU den senaat en een
oogenblildteltjk onderzoek, de InvrUheidstelllng
der gearresteerde slachtoffers en schadeloos
stelling voor de slachtoffers geëischt.
De echtgenoote van één der Polen was met
haar man gearresteerd, doch reeds door tus-
schenkomst van den commissarls-generaal van
Polen in vrijheid gesteld.
CAIRO, 2 Nov. De Arabische pers in Egypte
oefent critiek op den staatsgreep in Irak. Het
blad „Al Balagh” noemt het betreurenswaardlg,
dat de revolte ernstige conflicten tusschen het
Arabische en het nlet-Arabische element in Irak
tot gevolg zal kunnen hebben. Bey Sldky is
geen Arabier en wil desniettemin over Arabieren
heerschen.
Ook het blad „Al Ahram” verklaart met na
druk, dat de Arabieren in Irak zich nooit sul
len onderwerpen aan een niet-Arabischen dic
tator. De bevolking van Irak en In het bUzon-
der de gewapende stammen zUn de afgetreden
regeering altUd zeer genegen geweest en zul
len het optreden der nieuwe machthebbers, dat
in strUd met de grondwet niet goedkeuren.
ROUBAIX, 2 Nov. (Reuter) Hedenochtend
zUn militairen begonnen de fabrieken van
steenkool te voorzien, daar de arbeiders sta
ken. Het detachement, dat hiertoe werd aan
gewezen, is 200 mar. sterk. Met voldoening
werd geconstateerd, dat de stakende steenkool-
arbelders
den weg
wUzingen
pen.
Eenige fabrieken, oie door gebrek aan brand
stof niet konden werken, zullen morgen den
arbeid wederom kunnen beginnen.
Hedenochtend weid medegedeeld, dat
ververU, waar 300 man werk vinden, den ar
beid heeft hervat.
ontbonden, is bepaald, dat zU het recht
hebben, om elk jaar een maand bjj prins Mi
chael in Roemenië door te brengen, en dezen
voorts nog een maand in het buitenland b(i
zich te hebben.
De aankondiging van de op handen zUnde
aankomst van prinses Helena te Boekarest volg
de op een aanval op den koning en zUn ver
meende fascistische neigingen door den leider
van de nationale boerenpartU, dr. Julius Ma-
nloe. Koning Carol oordeelde het daarop be
ter, prins Michael met zich mede te nemen naar
Praag, ofschoon de prins hier niet veel zin in
gehad moet hebben.
Koning Card sou een aanzienlijk bedrag aan
geld aan prinses Helena hebben aangeboden,
indien zU slechts wn afzien Yaff haaf recht
Roemenië te bezoeken.
