ONS BLAD
De nationalisten
Madrid
m
Uittocht uit Madrid
De zeeliedenstaking
in Amerika
1
Het nieuws van heden
de
f
De rechtsche troepen zijn reeds over
Segovia-brug, die over de rivier
Manzanares ligt, getrokken
Madrid
DE BAROMETER
KONING LEOPOLD DOET
BEROEP OP ZIJN VOLK
Arbeidsdienst in
Oostenrijk?
JOH. LAUWERS
rAYGLOF J
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
i
i
nemsnj
Te New York wordt de
staking thans actief
Graaf Ciano te Weenen
De gruwelen ,in Spanje
-Incidenten te Weenen
Weer twee bisschoppen vermoord
De Locarno-kwestie
HORTHY BIJ Z. H. DEN PAUS
Briiache nota aan België
Frankrijks begrooting
Deficit bedraagt 3X/, milliard
f
Ook Koninklijk Paleis
bezet?
Jacht van Koning Boris
in nood
De bezetting van
fabrieken
Stakers te Boston moeten
toegeven
DIT NUMM** BATAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Spaansche ambassade te
Londen ontkent
Na vier uur in gevaar verkeerd
te hebben, een haven bereikt
Zondag hebben de nationalisten
r'de universiteitswyk in
Madrid bezet
Kard. Pacelli uit de V.S.
vertrokken
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Botsing tusschen „nationaal-oppo-
sitioneele” studenten en politie
Aansporing om een einde te maken
aan alle verdeeldheid
Roosevelt is momenteel niet voor-
te intervenieeren
MAANDAG 9 NOVEMBER 1930
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De nationalistische troepen zjjn Zaterdag Madrid binnengerukt.
Uit de talrijke verwarrende berichten, die wij Zondag en gedurende
den nacht van Zondag op Maandag ontvingen, blijkt, dat de na
tionalisten het centrum van Madrid nog niet bezet hebben, doch dat
in de buitenwijken hevig wordt gevochten. Zondag is de hoofdstad
hevig gebombardeerd. Er zouden ongeveer 200 personen gedood
of gewond zijn.
S'
MXWWWWMIII llll/////////ZZ/Z
I
M.
NeT Cehtrum
V w
V1
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
l
l
nalistische
i
i
i
van
-i***
o
I
e
y..
s»
Havas meldt uit Valencia, dat de leden der
regeering uit Madrid hier sljn aangekomen.
De regeerlngsdlensten zijn ondergebrachtIn
het vroegere paleis van markies Benicarlo.
Kardinaal Pacelli alt de Ver. Staten vertrekken.
Tijdens zijn beaoek aan Rome aal de regent
van Hongarije, .admiraal Horthy. door Z.H. den
Paus in particuliere audiëntie worden ontvan
gen.
PARUS, S Nov. (D. N. B.) Volgens een
draadloos bericht van Cadiz hebben de na
tionalistische troepen de plaats El Escorte]
beset eender hierbij op tegenstand te stat
ten.
Er doen optimistische geruchten de ronde,
-vierhonderd Marokkanen zouden gevangen ge
nomen zijn.
Inmiddels duurt de uittocht van vluchtelingen
voort. Wie niet over een wagentje beschikt
draagt een matras op den rug. De menschen
praten niet veel meer, In tal van wijken staan
tnenschen en dieren stil en dicht opeengepakt
tusschen stapels vormlooss voorwerpen, die op
bedden of stoelen lijken.
Voortdurend dreunt het kanongebulder.
De verdedigers der stad hebben een comité
van verdediging gevormd onder voorzitterschap
van generaal Miaja, den commandant van de
Gil Robles, de vroegere leider van de Ceda
heeft den formaties van zijn partijgangers, dia
thans in het rechtsche leger strijden, aanbevo
len tot ontbinding over te gaan en zich te doen
inlijven bij het leger, opdat alleen militaire troe
pen Madrid zullen binnenrukken.
In Spaansche kringen ziet men hierin een
patriottisch gebaar: partljkwestles moeten thans
op den achtergrond geschoven worden.
Oil Robles heeft stek roe» het asMtatew regiem
verklaard.
liggen en voeren een feilen strijd met de
nationalisten.
Honger en geldgebrek doen hun Invloed gel
den op de stakers te Boston, waar eenige zee
lieden het werk hebben hervat.
In andere deelen van het land zetten de tee
lleden echter de staking voort.
LISSABON, 8 November.- (Havas). Of
ficieel wordt door de nationalisten me
degedeeld, dat de rechtsche troepen zich
in Madrid bevinden. Gisteravond
zij over de Segovia-brug, die
Manzanares ligt, getrokken.
Volgens den verslaggever van D. N. B. staan
duizenden Phalanxisten en Carltettedhe militie
gereed om na de inname van Madrid de orde té
herstellen en de stad van communistische ele
menten te zuiveren.
Volgens het Fransche blad .Jntransi-
geant” hebben de Sovjet-Russische am
bassadeur, Rosenberg en het personeel
der ambassade Madrid - veriaten.
BRUSSEL 7 Nov. (Havss). De Belgische regee
ring heeft een Britsche nota ontvangen met bet
oog op de voorbereiding van de Locarno-confe-
rentle.
Naar verluidt sou deze noth voorstellen doen
betreffende den tè volgen weg ea de BelgtechZ
regeering preliminaire vragen stellen.
In Belgische kringen toont men rich gereser
veerd ten aanzien van den inhoud van de nota.
Voorts verluidt, dat gelijkluidende nota's ge
zonden zijn aan de andere Locarno-mogendhe
den.
De aeeliedenstaklng In Amerika neemt ernstige
verhoudingen aaa: de regeering intervenieert
niet.
Briiache nota aaa Belgis la verband met de
voorbereiding van de Loearao-eonferentie. l
Roos en «taais 25.800e inwoner geboren.
Pater C. Domen CssJL is benoemd tot oenenl-
tater van de Congregatie der Stadiën.
Jhr. mr B. C. de Jonge b uit bet ikkenhzli
ontslagen en wordt na verder thuis verpleegd.
De burgemeester van de residentie, mr. S. do
Monchy, zal het huwelijk vaa Prinses Juliana
en Prins Bernhard voltrekken. L
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaarf 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamettad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
De correspondent van Havas meldt
uit Madrid:
Het kanongebulder is heviger ge
worden. Het gedreun van de stukken
der regeeringstroepen die in de stad
staan opgesteld, vermengt zich met
de ontploffingen van de door de
nationalisten afgeschoten granaten.
In de volkrijke buurt Lavapies
zijn verscheidene huizen beschadigd
en ook reeds eenige slachtoffers ge
vallen.
De bewoners hebben hun huizen
moeten verlaten, teneinde geen ge
vaar te loopen door vallende brok
ken puin getroffen te worden.
In plaats van vliegtuigbommen,
zooals de laatste weken, komen thans
granaten op de stad neer.
Du toestand beeft rich intuaschen sedert
hedenmorgen aanztaniyk verscherpt, zoodot ds
staking van havenarbeiders en zeelieden aaa
West- en Oostkust thans ernstige verhoudingen
gaat krijgen.
Om half vier vanmiddag -hebben vliegtuigen
der nationalisten torpedo’s van gr?ot kaliber ge
lanceerd op het stadsdeel Cebadai'.'waar de groo-
te markt is gelegen. Het aantal slachtoffers zou
ongeveer 200 bedragen.
De vliegtuigen moeten de artillerie der natio
nalisten aanwijzingen hebben gegeven. De
luchtdoelartUlerie heeft met buitengewone ener
gie gewerkt.
Aan de kroningsfeesten in Engeland
zullen de dames, die de plechtigheden
bifwonen, in het bovenstaande smaak
volle toilet deelnemen
WEENEN, 7 Nov. (DJ1.B.) in de unlversl-
teit van Weenen is het vanmiddag tot Inciden
ten gekomen. Toen „nationaal-oppositioneels”
studenten toegang verlangden tot een helden-
gedachtenlsvlertng voor de gevallen academici,
welke In de aula gehouden werd, kwam het tot
botsingen met de politie. Er werd een groot
aantal studenten aangehouden.
De oorzaak van het conflict is vermoedelijk.
dat de nationaal-oppositioneele studenten aan
de pas gestichte vaderlandsche studenten-orga-
nteatle bet recht ontleggen plechtigheden in te
richten namens alle studenten.
Centrale hulaarbe*éseommi
Industrie gebqrtaHeerd!-
O O
I
Om half negen Zondagavond heeft de
radioclub Tenertffe medegedeeld, dat de
nationalisten steeds verder Madrid bin
nenrukken. De manschappen der civiele
garde, die zijn ingelljfd bij de aanvals-
colonne der nationalisten hebben op
dracht gekregen de orde te verzekeren
In de veroverde stadsdeelen.
De radloclub zegt nog, dat de Madrl-
leensche zenders tot het laatste oogen-
blik onjuiste berichten hebben verspreid,
doch niet meer gehoord worden.
Volgens de laatste berichten zou de.
colonne van Yague het koninklijk paleis
hebben bezet, doch dit bericht wordt
niet bevestigd. Wel wordt als zeker ge
meld, dat de nationalisten de unlversl-
teitswijk hebben bezet.
NEW YORK. 7 Nov. (Reuter). Kardinaal-
Staatssecretaris Pacelli te na een verblijf van
verscheidene weken in de Vereenigde Staten
scheep gegaan naar Italic.
WEENEN, 8 Nov. (Reuter) Graaf Ciano te
te Weenen aangekomen in geselschap'van zijn
vrouw. Het Italtaansch geselschap werd bui
tengewoon harteljjk ontvangen door Boncte-
kanseller dr. Schuschnlgg en andëre leden der
regeering. Voor het station stond een eere-
eompagnie opgesteld.
WASHINGTON, 7 Nov. (Reuter)
Na afloop van de kabinetszitUng heeft
de minister van arbeid, Frances Per
kins, medegedeeld, dat president Roo
sevelt op het oogenblik niet voorne
mens is tusschenbeide te komen in de
zeeliedenstaking.
Omstreeks het middaguur uit Madrid naar
Londen verzonden berichten vermelden, dat alle
magazijnen aldaar gesloten zijn, doch dat de
koffiehuizen tot dan toe nog geopend waren. In
de door de zon bestraalde straten was het zeer
druk.
Na een kaltnen nacht hebben de artillerie en
een vliegersafdeeling de stellingen der nationa
listen In de nabijheid der stad gebombardeerd.
Chrjstopher Holm, de speciale correspondent
van Reuter bij de troepen der nationalisten,
meldt, dat de bij Madrid geleverde gevechten
de hevigste zijn sinds de burgeroorlog een aan
vang heeft genomen. De militie bezet een loop
gravennet, dat behoorlijk versterkt te, de man
nen geven blijk van grooten moed en flinkheid.
Ondanks het onafgebroken bombardement
houden de regeeringstroepen de Mooren en man
schappen van het vreemdelingenlegioen nog
•feeds in bedwang. Omstreeks het middaguur
zijn bommen ontploft bij de Puerta del Sol, ter
wijl het Fransche gezantschapsgebouw werd
getroffen. De aangerichte schade moet vrij ge
ring zijn.
ile voer de schoen-
De mllltletroepen houden hardnekkig
stand in de loopgraven, die vlak om Madrid
eerste divisie. Generaal Pozas Is benoemd tos
chef van den generalen staf en sou zijn bureaux
hebben overgebracht naar Tarangon op 80 KM.
ten Oosten van Madrid.
Het door de Basklsche mllltletroepen van Bil
bao ontketende offensief blijft gunstig verloopen.
Nadat de nationalisten zich reeds gedwongen
hadden gezien Cgoibar en Mondragon te ont
ruimen hebben zij zich thans terug moeten trek
ken uit Placencia en Vergara op *5 K. M. ten
Oosten van Bilbao.
BRUSSEL, 7 Nov. (Reuter). In een te
Brussel ter gelegenheid van het honderdja
rig bestaan van de provinciale wetgeving ge
houden rede, verklaarde Koning Leopold,
dat België niet het geschikte politieke kli-
maat bezit een gewelddadigen omwentelin
gen kans van stagen te geven. België staat
niet vijandig tegenover een evolutie der
ideeën en instellingen, integendeel, doch het
wil dat deze sich langs verstandige wegen
ontwikkelen.
rijn
over de
De Munson-maatschappU heeft TÜ&gekon-
dlgd. dat zij nieuwe bemanningen aal aanmon
steren, daar door de staking gevaar bestaat, dat
Alaska niet tijdig van levensmiddelen wordt
voorzien. Indien niet spoedig schepen uitvaren,
rijn de havens van Alaska dichtgevroren.
PARUS, 7 Nov. (Reuter/A. N. PJ De aan het
hoofd van de raffinaderij Lebaudy—Sommier
staande personen hebben vanmiddag bij de
autoriteiten stappen gedaan om de verdrijving
te verkrijgen van de stakers, die de werkplaat
sen bezetten. Zij hebben een toestemmend ant
woord gekregen en bevel is gegeven .da staken
binnen 24 uur uit de fabrieken te zetten
IMe deskundigen zijn aangewezen on de aan
gerichte schade te ramen.
PARIJS, 7 Nov. (Reuter). Vandaag zijn bijzon
derheden over de begrooting gepubliceerd. Hlenn
wordt gezegd, dat de begrooting voor 1937 een
overgangsbegrooting te, die de hoop op economi
sche en flnancleele verbetering weerspiegelt. Het
werkelijk deficit beékaagt milliard, een her
haling van een zoodanigen toestand moet ver
meden worden en voorbereidingen moeten wor
den getroffen voor een definitief en spoedig in
evenwicht brengen der begrooting.
Het totaal bedrag der begrooting 1 voor 1387
te groot 48 milliard francs, d. w. z. 3K milliard
meer dan in 1838. Deze stijging is het gevolg van
uitgaven voor de civiele en de militaire dien
sten. 735 MUlloen ia meer uitgetrokken voor de
departementen en gemeenten, ook de verlenging
van den militairen diensttijd, bezetting van tor-
tif leaües, e. d. brengen grootere kosten met rich
mede.
WEENEN, 7 Nov. (Reuter.) Bondskanselier
Schuschnlgg is hedenmorgen teruggekeerd van
een driedaagsche Inspectiereis naar Tirol.
Naar uit welingelichte broh wordt vernomen,
sou Schuschnlgg tijdens zijn verblijf Ut Tirol
op een conferentie te Innsbruck verklaard heb
ben, dat de regeering voornemens ^ou zijn <^en
verplichten arbeidsdienst in te voeren Hiervoor
souden in aanmertlng komen alle jongelieden,
die geschikt zUn voor den militairen dienst. De
duur van dezen arbeidsdienst sou zes maanden
zijn, na afloop waarvan de jongelui automatisch
naar het Bondsleger zouden overgaan.
De regeering zou tevens de invoering van ver
plichten milltledlenst overwegen voor alle man
nen, die daartoe geschikt lijn, van 22 tot 38
jaar, die voor bepaalden tijd bij de militie zou
den moeten dienen.
DERTIGSTE JAARGANG No. 34
ADVERTENTIEPRIJZEN:
DE NATIONALISTEN IN MADRID; IN DB
BUITENWIJKEN WORDT HEVIG GEVOCH
TEN; REGEERING IS ZATERDAG VAN B«A-
DRID NAAR VALENCIA GEVLUCHT.
i
Koning Leopold doet soa beroep op zijn volk
om aaa de onderlinge verdeeldheid eea etadé
ie maken.
De Koning vestigde de aandacht van het Bel
gische volk op de gevaren welke een langdurige
verwarring der geesten met rich zou kunnen
brengen. De sfeer, waarin wij leven, wordt niet
door hooge muren langs onze grenzen afgeslo
ten; zij ondergaat de invloeden van buitenaf,
maar gelukkig echter evolueeren deze, al naar
mate zij ons dichter naderen, tot stroomlngen,
die den vrede willen. Het wordt tijd wederom
naar een geest van verdraagzaamheid en gema
tigdheid terug te keeren. Laat ons eensgezind een
einde maken aan al dat getwist, dat des te hef
tiger is, omdat het dikwijls voortkomt uit een
oprechte en te respecteeren overtuiging.
De Koning besloot zijn rede met een oproep
tot alle Belgen om Zich te bezinnen en om, ge
leid door de goede trouw en den wensch naar
verzoening, een einde te maken aan de onder
linge verdeeldheid.
De Spaaroehe ambassade te Londes heeft
medegedeeld, dat het absoluet onjwist te, dat
de naltonaMolen Madrid soaden zjjn binnen
getrokken. De ambassade heeft Zaterdag
avond verbinding gehad met nlet-offleieeie
kringen .in Madrid»—
Aan deae mededeeüng werd deer de am
bassade ngg teegevoegd, dat de regeeringz-
troepen hnn stellingen In de nabijheid van
Madrid hebben ^weten handhaven en de
nationalisten gedwongen hebben In ver-
seli«Mens sectoren terug te trekken, waar
bij rij 33é Marokkanen hebben gevangen ge
nomen. De nationalisten sjjn er niet In ge
stangd vorderingen te.maken,
De commlnrie tot verdediging der zeelie
den heeft besloten de .Making met ge
kruiste armen” te vervangen door een ac
tieve staking in de haven van Now York.
Het DNB. deelt verder mede, dat 1500 sta
kers besloten hebben alles te doen om te ver
hinderen, dat de .American legion”, van de
Munson-maatschappU, waarmee Huil vanmid
dag naar Buenos Aires zou vertrekken, uit
vaart.
Op het gebouw der Spaansche ambassade b(j
den Heiligen Stoei is Zondagmorgen de gesl-
roode vlag, voorzien van de koningskroon, ge-
heschen. Het balcon werd met tapisserieën ver
sierd. Men meent te weten, dat de ambassadeur
het gebouw heeft verlaten en de zaken daar
thans geregeld worden door aanhangers der
Franco-beweglng.
Wederom rijn, naar een bericht der K.WJ*.
uit Sevilla, een tweetal Spaansche Bisschoppen
door de roode terroristen gedood, waardoor het
aantal vermoorde kerkvorsten tot acht te ge
stegen. De belde martelaren zjjn de Bisschop
pen van Ouadlx en Almeria, Mgr. Olmos en
Mgr. Milan.
De eerstgenoemde te een maand lang In een
spoorwagon opgesloten geweest, terwijl ds an
dere Bteachop het dek van het gevangen texchip
moest schrobben.
Hun verminkte lichamen beeft men langs
den weg geworpen, waar zjj dagenlang bleven
liggen.
de natio-
troepen thans binnen
rukken.
SOFIA, 7 Nov. (Reuter). Honing Boris heeft
op de Zwarte Zee gedurende vier uur in ge
vaar verkeerd «P zUn jacht „Mernoire”. Het
schip te echter behouden een haven blnnen-
peloopen. Eenige kruisers waren IjiUngs ter
hulp gesneld.
Beide Prelaten stonden In zeen» hoog aanzien
bjj het volk vanwege hun grooten eenvoud en
liefde voor de armen.
Hun activiteit ontplooide zich vooral op so
ciaal terrein en op gebied van onderwas-
WIJ laten hieronder de namen volgen van de
andere zes Bisschoppen die door de Rooden
zl)n vermoord:
Mgr. Laguna, Bteachop van Cuenca.
Mgr. Jiminez, Blsschop van Jaen.
Mgr. Martin, Blsschop van Slguenza.
Mgr. Platero, Blsschop van Segovia.
Mgr. Miralpeiz, Blsschop van Lertda.
Mgr. Barroso, Apostolisch Administrator
het Diocees Barbastro.
Gezicht op Madrid, waar
Poser
PLasts
Muua
pLety
Hoonixuw
UiAMtonu
ITU RM.
/«nos
crap
PH VO
pven
pim
PONCA
-