ONS BLAD
Het vlot niet met de inname
van
een
MOOR
Nobelprijs voor
Nederlander
si
i
Het nieuws
Het huwelijk der
Prinses
Joh. lauwers
PAYGLOP 3
ALK MAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
Z1EKENF0NDSLEVERANC1EB
De vliegtuigramp
in Italië
heden
van
wijk verwoesten
Rpemenië betoogt
2
DE BAROMETER
De arrestaties in
Moskou
Franco zal wijk voor
De linkschen melden
groote successen
o
12
De naturalisatie van
Prins Bernhard
Doch uitsluitend met geweld
Twintig slachtoffers
De kankerbestrijding
Baldur von Schirach
spreekt
Het boek van Mgr. Hudal
San Francisco viert feest
"Veertien opvarenden verdronken
De gestolen documenten
Storm aarTde Britsche
kust
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1936
DERTIGSTE JAARGANG No. 38
Vs
‘4
>4
Chineesche stakers, die
te werk gaan
Egyptische vrachtboot
gekenterd
De Tweede Kamer verleent gaarne
haar medewerking aan de
toestemming
DIT NUMMER BESTAAT UIT
BLADZIJDEN
•handelyke aanval op de katho
lieke jeugdorganisaties
De langste brug ter
wereld
De pacificatie van
Abessinië
Japanner vermoord te
Sjanghai
VULPENHOUDERS
Spionnage-centrale ontdekt onder
leiding van vijf Duitschers
Berichten over een binnendringen
der hoofdstad zouden voor
barig zyn geweest
Dooden en
ontploffen
iSi.
ode
kg.
che
tooi
iele
.90.
>nt,
Professor Debye te Berlyn wordt
de Nobelprijs 1936 voor schei
kunde toegekend
Een af doend middel van een
Japanschen professor
gewonden wegens het
van een benzinetank
Bezetting van het heele land
grootendeels voltooid
Protesten tegen een revisie ten
gunste van Hongarije
Limburg ziet een zijner
zonen geëerdT
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Par lossen regel 20 c., ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Het stoomschip „Pancromeno**
in nood
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
vol-
van
hü
r
ons
4
ons
*o
ambassadeur te Moskou heeft
De Dultschi
MXVkWWUVIIII llllf/////////ZZ£
s z
Stead sp Vrijdag 9 aar vues.: 7SL8
Verige stead; 7444 W
Omtrent het verloop van den strijd meMt de
speciale correspondent van Havas nog het vol
gende:
De strfjd ia gedurende een deel van den
afgeloopen nacht op felle wijze voortgeset
aan het Madrileensche front In den sector
van Casa de Campo. De rechtscben deden
In het voorjaar van 1036 verwierf de jong
ste winnaar van den Nobelprijs voor de schei
kunde de Lorentz-medallle van de Koninklijke
Academie rivan Wetenschappen.
Met ingang van 1 Januari a.s. is Admi
raal D. Leahn benoemd tot chef vdh de
admiraliteit der Vereenigde Staten
de wind een snelheid van meer dan 100 K.M.
per uur. De nachtdienst van de veerboot voor
de verbinding LondenParijs werd afgelast.
Een der nieuwe Engelsfhe tanks, die uitgerust ztfn met beweegbaren geschutstoren,
evenals de moderne kruisers
Het froAt der nationalisten is thans, naar
men gelooft, genadeiU tot een zeer dicht
nabij Madrid gelegen punt, namelijk de unl-
verslteitswijk.
De „Matln" verneemt, dat de Bovjet-autori-
teiten voornemens zijn de arrestanten van gis
teren te vervolgen wegens splonnage en sabo
tage voor rekening van een mogendheid in cen
traal Europa.
SAN FRANCISCO, 12 Nov. (Reuter) Heden
morgen is de brug over de Gouden Poort, de
prachtige natuurlijke ingang van de haven van
San Francisco, op plechtige wijze geopend.
SJANGHAI, 12 November (DN.B.) Een
Japansche matroos van een vrachtschip werd
Woensdagavond in de Internationale Concessie
LONDEN, 12 Nov. (D. N. B.) Volgens een be
richt uit Egypte is in de nabijheid van de haven
van Alexandrië een Egyptisch vrachtschip ge
kenterd en gezonken. Slechts een passagier kon
door visschers worden gered. De overige 14 op
varenden verdronken.
Te Portland, waar de konl
vue van de thuisvloot zal bijw
eens een hevige storm. De
stoomde hedenochtend vier
heden een re
in, woedt even-
mlnkliJke trein
ir tiet station
binnen en twee uur later werd het station over
stroomd. De koning bleef tot half negen in
zijn wagon.
Het Dultsche nieuwsbureau deelt nog mede,
dat in het Kanaal de storm een snelheid van
130 K.M. per uur bereikte. Een deel van de
Britsche haringvloot, welke zich ten Westen
van Zuld-Engelancf bevond, moest terugkeeren.
In Casa de Campo zit na nog een groep Ma
rokkanen en nationalisten, die volkomen om
singeld sjjn. Daar rij echter over automatische
wapenen beschikken, blijven zjj zich verdedigen.
Van een toren, die Casa de Campo Mpheerscht,
vuren groepen regeeiingstroepen zonder ophou
den op de omsingelden, die, naar men verwacht,
niet lang meer zullen wachten zich over te ge
ven et gevangen genomen te worden.
MET
GARANTIE
de
de
boek
Storm aan de Britsche kust.
Het vliegongeluk in Italië etocht twintig men-
schenlevens; talrijke ernstig gewonden.
De arrestatie» in Moskou. Er zou 'n spionnage-
affaire zijn ontdekt onder leiding van Dult
sche rs.
Roemenië betoogt tegen een revisie ten gunste
van Hongarije.
Notaris te Hertogenbosch veroordeeld wegens
verduistering en vslsehheld in geschrifte.
Do Tweede Kamer kan zich ten volle vereenigeu
met de wetsontwerpen in verband met het aj.
huwelijk van Prinses Juliana en Prins Bernhard.
Dc algemeene beschouwingen over de Rjjksbe-
f rooting in de Tweede Kamer voortgeset.
Prins Bernhard voor enkele dagen naar Parijs
vertrokken.
vunP jsc
*2
kl.
ng.
Tegen middernacht gingen de militietroepen
met steun van de Internationale colonne, die te
hulp gekomen is, op hun beurt tot het offen
sief over. Deze felle, plotselinge tegenaanval
dwong de rechtscben terug te trekken. Hun ver
lieten waren zwaar, de lijke* van Spaansche
nationalisten en Marokkaansche soldaten liggen
overal verspreid. De regeeringstroepen maakten
een duizendtal geweren buit, terwijl zjj 200 leden
der guardia civil krijgsgevangen maakten.
Behalve vier inzittenden van het vlieg
tuig, die reeds bü den val waren gedood,
zün Inmiddels zestien dorpelingen aan hun
brandwonden bezweken, terwijl 30 anderen
nog min ot meer ernstig gewond zijn.
ten van de beste elementen hunner infan
terie, van cavalerie en tanks, met den steun
van geschutvuur. Terwijl een fijne regen
viel, beten de regeeringstroepen zich echter
vus* in hun stellingen, waaruit zij dulsen-
den mitrailleurkogels op de nationalisten
deden neerdalen en er aldus in slaagden
hun opmarsch tot staan te brengen.
Majoor Ramon Franco, de broer van
den leider der Spaansche nationalisten
generaal Franco, is naar Rome vertrok
ken met een geheime missie
Aan den horizon, zoo zeide hij verder, pakken
zich donkere wolken samen, doch wij zijn hier
gekomen om de „eeuwigheid onzer grenzen” te
verkondigen. Nooit zullen wij een duimbreed
Roemeensch grondgebied afstaan.
BOEKAREST, 12 Nov. (Havas) Het Roemeen-
sche agentschap Rader meldt, dat de regeerlng
en dé thans aan de macht zijnde liberale partij
nabij de grens te Oreadamare een groote antl-
revislonlstlsche betooging hebben gehouden,
waar de ministers Nistor, Lapedatu, Inculetz
en Valer Pop, alsmede de leider der partjj, Bra-
tlanu, het woord hebben gevoerd.
Majoor Ramon Franco, de broer van ge
neraal Franco, is heden te Napels aange
komen. Hij is met een geheime opdracht
naar Rome gezonden.
bot
l.t>0
ing
Wat betreft de felteljjke gegevens over
den te Parijs gepleegden diefstal uit het daar
gevestigde filiaal van het Int. instituut van So
ciale Geschiedenis heeft Prof. Posthumus, di
recteur van het Instituut ons nog het volgende
meegedeeld. Do ontvreemde 60 k 80 Jrilo zware
pakketten bevatten hoofdzaak door Trotsky
verzamelde kranten en krantenknipsels, bene
vens de aan hem gerichte brieven van zijn uit
gevers en van züfi vertalers. Reeds hieruit blijkt,
dat deze collectie slechts voor het Irihtituutvan
waarde is. Dit verklaart ook. dat de Directie
niet dadelijk bü de ontvangst der stukken van
den inhoud heeft kennis genomen, daar dit
scort van materiaal op zich zelf niets dringends
heeft. Hierdoor was bet ook niet mogelijk de
publieke npinie direct In te lichten omtrent den
Inculetz verklaarde o.a.: Het hoofd der
Itallaansche regeerlng heeft gesproken van
revisie ten gunste van Hongarije. De groote
verminkte was echter Roemenië, dat ge
scheiden was in stukken, dip onder vreem
de overheersching waren geplaatst.
Naar de correspondent van Reuter bij de
nationalisten wmeldt, wordt hier geenszins
beweerd, dat de reehteche troepen reeds
Madrid zijn binnengedrongen, en de berich
ten van eenige dagen geleden, dat in de
straten der hoofdstad gevochten wgrdt, zou
den dan ook niet ernstig worden opgevat.
Pijnenburg—Wals wonnen de Rotterdamsche
Zesdaagsche.
Radio-Sevilla deelde mede, dat de 17e divi
de van de rechtscben, welke aan het front
«xr Madrid strijdt, het terrein heeft ge
zeverd en de stellingen heeft verbeterd
oog op den komenden aanval. De troe
pen der rechtschen hebben den rechteroever
de Manzanares bezet. Bijzondere vor-
e PARUS, 12 Nov. (Reuter) De „Petit Pa
risian” verneemt uit particuliere bron, dat
onder de arrestanten te Moskou zich ook de
bekende DuRsche politicus Otte Hoetach be
vindt. Tot nu toe werd deze beschouwd als
een van de grootste voorvechters van ds
Duitsch-Ruastoche toenadering.
Dq^nobelprüs voor natuurkunde is toegekend
aan de hoogleeraren Hess van de univeraiteit
te Innsbrilck en David Anderson van het
Callfomlsche instituut voor technologie.
De nobelprüs voor literatuur is toegekend
aan den Amerikaan O'Neil.
O’Neil werd In 1888 te New-York geboren.
Hij is In Engeïsche literatuurkringen zeer be
kend. Van zijn hand zijn talrijke romans en
toeneelstukken verschenen.
SJANGHAI, 12 Nov. (D. N. B.) In de spin
nerij-Industrie te Sjanghai Is onlangs een sta
king uitgebroken, waardoor 3 Chineesche en 9
Japansche katoenspinnerijen zijn getroffen, en
welke 20.000 arbeiden omvat. Vandaag zijn sta
kende Chineesen de Japansche Kongdah-spln-
nerü, waar tot dusver nog niet gestaakt «werd.
Binnengedrongen. Zij legden het bedrijf met
geweld stil en vernielden de machines. Een ster
ke politiemacht kon de stakers tenslotte uit
eenjagen en de orde herstellen.
ADDIS ABEBA. 12 Nov. (Stefanl) Het Ita-
liaansche agentschap Stefanl meldt, dat het
einde van het regenseizoen de illusies der laat
ste „rebellen” in Abessinië heeft doen vervlie
gen. want in slechts 40 dagen zijn de pacificatie
en de bezetting van geheel Abessinië grooten
deels voltooid. Twee colonnes rukken snel op in
het gebied van Dsjlmme. Eén hiervan, onder
bevel van generaal Gelosso, heeft bijna Allatta
bereikt, en Ras Desta loopt gevaar te worden
omsingeld, hetgeen hij alleen nog kan voorko
men door naar liet Westen te vluchten.
Vannacht zün hiet het stoomschip „Tembien”
1100 man arbeidersmiUtle uit Genua naar Oost-
Afrlka vertrokken.
De verdedlgingsraad van Madrid heeft een
officieel communiqué gepubliceerd, waarin
wordt verklaard, dat de pogingen van de recht
schen om zich meester te maken van/de brug-
hoofden over de Manzanares zijn mislukt. De
regeeringstroepen hebben geen duimbreed ter
rein afgestaan en zijn zelfs op den weg naar
Toledo lx K M in de richting van VlDavCkde
opgerukt. J
Prof. Peter Joseph Willem
burger van geboorte en thans
In 1910 werd hl) lector aan de universltelt
van Muenchen. Het volgende jaar werd
hoogleeraar aan de universltelt van Zuerlch,
welk ambt hij In 1912 verwisselde voor het
hoogleeraarschap te Utrecht. Ih 1914 trok
BERLIJN. 12 Nov. (DNB) N«ar aanleiding
van de in het buitenland in omloop zijnde
geruchten, volgens welke prof. Otto Hoedzsch
in Sovjet-Rusland zou zijn gearresteerd, deelt
het Dultsche nieuwsbureau mede, dat genoem
de professor zich te Berlijn bevindt.
De Dulteche ambassade heeft bij het volks
commissariaat van bultenlandsche zaken te
Moskou geprotesteerd tegen de arrestatie van
eenige Dultsche staatsburgers.
Onder de gearresteerden bevinden zich ook de
laatste en eenige evangelische predikant te
Moskou, een onderwijzer van de Dultsche school,
de rechtskundige adviseur der ambassade en
de huisarts van eenige leden der ambassade.
De Nederlander prof. F. Debye, te Berlijn, wint
den Nobelprijs voor seMkande.
De strijd voor Madrid soa den regeeringstroe
pen succes opleveren; een binnendringen der
hoofdstad nog niet gelukt; belangrijke beslis
singen van de regeerlng van Madrid verwacht
Generaal Franco zegt, dat—Madrid wijk voor
wijk verwoest sal worden. Zjjn broer, majoor
Franco, Is met een geheime opdracht Raam
Rome vertrokken.
Pacificatie van Abessinië grootendeels
tooM.
LONDEN, 12 NOV. (Havas). De storm, welke
gisteravond en vannacht aan de Britsche kust
en boven het Kangal woedde, is hedenochtend
Bratlanu betoogde In. zün rede, dat de Roe
menen den vaderlandschen bodem zullen weten
te verdedigen, en niemand zullen toestaan, dc
eenheid des volks in gevaar te brengen. Hü
wees tenslotte op de noodzakelijkheid om de be
wapeningspolitiek voort te zetten.
Het radiostation Landsend deelde mede, dat
het ss. „Pancromeno” In nood verkeert. De
stuurinrichting Is beschadigd.
jbye Is Um-
j'jaar oud.
G»°S. O.BLAZEP s METZ N V R'OftM]
Onze Romelnsche correspondent seint
d.d. 12 Nov.:
„Van verschillende züden,” zoo schrüft
Osservatore Romano. ,4s ons gevraagd of
publicatie van het dezer dagen verschenen 1
bü den uitgever J. GUnther te Leipzig en Wee
nen. getiteld .Die Grundschlagen des National
Sozlalismus" geschied is jn voorafgaande over
eenstemming met den H. Stoel, omdat een ge
rucht, lp dien zin Is verspreid.
Na ingewonnen Informaties moeten wij ont
kennend antwoorden, In overeenstemming met
hetgïen de schrijver zelf aan een Oostenrüksch
persagentschap heeft verklaard, dat heel zün
boek door niemand is ingegeven en niet in
offlcleele opdracht geschreven is.”
Deze preciseering van do Osservatore Roma
no is blükbaar niet als desavoueering bedoeld,
maar slechts als een tegenspraak van de ge
ruchten, die Mgr. Hudal in de uiting van zün
persoonlük Inzicht tot spreekbuis van het Va-
ticaan wilden maken.
voor
1914
Debye naar Goettingen, vanwaar hü m 1919
weer naar Zuerlch ging om er aan de tech
nische hoogeschool te doceeren. Inmiddels bad
hü zich te Leipzig gevestigd, waar hü in
1917 benoemd was tot hoogleeraar In de na
tuurkunde aan de unlversiteit. Hier werd hü
ook directeur van het natuurkundig instituut
en redacteur van het „Physikallsche Zelt-
schrift”.
De wettelüke bepalingen omtrent handelo-
agenten en -reizigers treden 1 December in
werking.
ROME. 12 Nov. (Havns). Het
vliegongeluk, dat gisteren te Rocca-
gorga heeft plaats gevonden, heeft
20 menschenlevens geëischt.
Deze brug, die San Francisco met Oakland
verbindt, heeft een lengte van 13.200 meter en
Is de langste ter wereld. De bouw ervan, die
langer dan 3 jaar heeft geduurd, heeft büna 150
mlllloen gulden gekost.
Ter gelegenheid van de opening zün tal van
feestelijkheden georganiseerd, waaraan de
marine zal deelnefien, *en die drie dagen zullen
duren.
LISSABON, 12 Nov. (Reuter). In
een interview verklaarde generaal
Franco: „Het bombardement van
Madrid zal worden voortgezet tot
de stad zich overgeeft. De stad zal
wjjk voor wjjk worden vernield,
hoezeer ik dit ook betreur".
TOKIO, Ï2 Nov. De Japansche professor dr.
Kakoeisjl Ando van de Kelo-universiteit maakt
er aanspraak op een doeltreffend middel tot ge
nezing van kanker te hebben gevonden.
Sedert Januari jJ. heeft hü met zün metho
de volledige genezingen tot stand gebracht in
120 gevallen van kanker in den bulk, vüf ge
vallen In de keelholte en drie gevallen van
maagkanker.
De Rüksleider der Dultsche Jeugd Baldur
von Schirach heeft op het MUnsterplein te
Freiburg In Breisgau een toespraak gehouden
toe de Hitler Jeugd, waarin hü om. het vol
gende beweerde: „OU hebt niets meer gekend
van de verdeeldheid van het oude Rük. Gij
moet uit dit verleden leering trekken en gü
moogt nooit vgrgeten, dat het ook anders kon
zün als het thans is, aJ. toen er valsche pro
feten waren, die weliswaar door onze beweging
glansrijk verpletterd zün, maar wier ideeën toch
altUcj nog voortleefden in bepaalde kringen, die
geloofden dat het Dultsche volk weer verdeeld
zou geraken en die uit een dergelüke verdeeld
heid weer voordeel zouden willen trekken. Wat
is er b.v. van de Katholieke Jeugdorganisaties
geworden? (Die door het Concordaat erkend
en beschermd waren?) Hier staan ze allemaal
in hun bruin uniform, die vroeger tegen de
Hitler Jeugd gemobiliseerd moesten worden. Er
is niets meer van over gebleven dan een klein
hoopje zonderlingen, die zich alleen met de
lippen tot God verheffen. Indien God met deze
confessioneels organisaties ware geweest, zoo
lasterde Baldur von Schirach verder, dan moest
men zich afvragen, waarom Hü het Centrum
vernietigd en ons de zegepraal geschonken
heeft.
Baldur von Schirach besloot zün redevoering
met den uitroep dat „Zoolang hü Rüksleider
is zullen er in Duitschiand geen confessioneele
jeugdorganisaties geduld worden.”
Toen alle dorpelingen zich op de plaats des
onhells bevonden, ontplofte eensklaps de ben
zinetank, waardoor talrüke aanwezigen in
vlammen werden gehuld.
Aan den Nederlandschen geleerde
prof. Peter Debye, hoogleeraar te
Berlijn, is de nobelprjjs 1936 voor
scheikunde toegekend wegens zjjn on
derzoekingen over de structuur der
moleculen.
Van Leipzig is prof. Debye naar Berlin ge
gaan, waar hem thans aan het ..Kalser Wil
helm Institut fuer Physlk" te Berlün-Dahlem
de hoogste wetenschappelüke onderscheiding
is ten deel gevallen.
MADRID, 12 November (Havas-
A.N.P.). De mmisters van Buiten-
landsche Zaken en Justitie zjjn te
Madrid aangekomen, teneinde met de
commissie van verdediging den loop
der operaties te bestudeeren en rap
port uit te brengen aan de regeering
over den indruk van het oogenblik.
Het staat vast, dat zjj belangrijke be
slissingen hebben genomen bjj de be
sprekingen, die zjj met de leden der
commissie van verdediging hebben
gevoerd.
Het corps diplomatique heeft de commissie
van verdediging den meest uitgebreiden büstand
aangeboden voor aïie problemen betreffende de
veiligheid van de Madrileensche bevolking. Er is
onder voorzitterschap van den Mexicaanscben
ambassadeur een commissie gevormd voor dit
doel, medeleden zün de zaakgelastigde van
Groot-Brlttannlë en die van Argentinië.
Bjj het afdeelingsonderzoek der
Tweede Kamer van het wetsontwerp
tot goedkeuring van het huweljjk van
H. K. H. Prinses Juliana en regeling
van de toelating van getuigen bjj de
voltrekking van dit huweljjk, als
mede van eenige gevolgen van deze
echtverbintenis, verklaarde men alge
meen, volgaarne te zullen medewer
ken aan het verleenen van de Roe
stemming, waarvan in artikel I 7 der
Grondwet sprake is.
Men gaf daarbij uiting aan zjjn
vreugde, dat de verloving van het
Prinséljjk Paar, welke door het Ne-
derlandsche volk met zooveel blijd
schap werd begroet, weldra door een
echtverbinteni» zal worden gevolgd
en men verbond daaraan den wensch.
dat rjjke zegen op dat huweljjk moge
rusten.
Bjj het afdeelingsonderzoek der
Tweede Kamer van het wetsontwerp
tot naturalisatie van Z. D. H. Prins
Bernhard Leopold Frederik Ever-
hard Julius Coert Karei Godfried
Pieter van Lippe-Biesterfeld en rege
ling van eenige gevolgen dier natu
ralisatie gaf men algemeen te ken
nen, zich n?et de voorgestelde natu
ralisatie gaarne te vereenigen.
De commissie van rapporteurs is
van oordtfel, dat met de mededee-
ling van het bovenstaande de open
bare behandeling nan de wetsont
werpen genoegzaam is voorbereid.
Zün wetenschappelüke onderzoekingen be
wogen zich in het grensgebied van de natuur
kunde en de scheikunde. Hü stelde theorieën
op over de soortgelüke warmte, over de lee-
trolytlsche constanten en over sterke electro-
lyten.
Brof. de Bye heeft zün grootste kracht ge
vonden In het opstellen van bruikbare theo
rieën voor uiterst ingewikkelde vraagstukken,
zooals de eigenschappen van stoffen-vraag-
st ukken, welke te Ingewikkeld zün om een
strenge oplossing ervan te geven, doch waaruit
hü het essentieele weet te halen en weer te
geven.
arrestatie van vüf Dultsche onderdanen en
hem werd geantwoord dat zü de leiders warqn
van een spionnage-centrale met verscheidene
vertakkingen.
O 1 V 4* 1 1 De ..Echo de Paris” noemt de namen van de
06 h flCrO <1 arrestanten: Tlmit, de directeur van een Rus-
11 VMJJL Uo LclU slsch bükantoor van een firma in schoonhelds-
artikelen te Dresden, verder Henninghaus,
Goldschmidt, Nledermaus en Oberberg.
Inlichtingen gevraagd over de
