De^.partijraad vergadert IBIS SHAG
Lairddag in Rotterdam
D
Het huwelijk der
Prinses
Dobbel ma vi fi
lebber... man!
LOONENDE ARBEID!
OPENINGSREDE VAN
MR. GOSELING
Last
met Uw stoelgang?
I
"4
MAANDAG 16 NOVEMBER 1936
I
De onbewaakte overweg
Jhr. Ruys herdacht
Sigarenzaak uitgebrand
Overzicht van het eerste halfjaar
De katholieke ministers
r»
l
By alle verschillen is er de wil, de
regeering door den moeilijken
tyd heen te helpen
Onze eenheid, ’s lands
welvaren
Dreef hoofdinspecteur
handel in revolvers?
LOONEN IN DE METAAL-
INDUSTRIE
Oude vrouw aan
gereden
Gezanten bij den Paus
By het oversteken door een vracht
auto gegrepen
Samenwerking
Route van den koninklijken
stoet op 7 Januari 1937
thans vastgesteld
M. S. Se-cachets
Stryd tegen de werkloosheid is een
stryd om de beginselen!
HEFFING OP BOTER
■-
viertal
een
Rotterdam, 15 November
plaal
cenl
t-
geen
t
monti
nleto
j gestel.
(l
I
het reeds talrij!
i
'en
len
ie
ie
In de middagvergadering kwamen in behan
deling de door de kringvergaderingen ingezon
den wenschen nopens de samenstelling van het
bijzonder program van actie 1937.^
Onae eenheid is niet alleen ónae kracht,
doch ook de kracht ran Nederland.
UIT 5CVULA WOQDÏ «MEID OAT WLEI
TWEE BISSCHOPPEN DEN MARTEL
DOOD 2,'JN GESTORVEN I
De eigenaar op het laatste
oogenblik gered
ten
800
en,
sn
ikt
ser
in
tem. Hoe hebben zy sla goede partijleden hun
portefeuille kunnen aanvaarden? Die vraag is
herhaaldeiyk gesteld. Ministers mogen niet rijn
mandatarissen van de partij. Eerst in het begin
van dit jaar kwam de party te weten de hou
ding en de motieven. Gebleken U, dat de Mi
nisters allereerst meenende natuurlijk het land
te dienen de party respecteerend de portefeuilles
hebben aanvaard.
In een wel zéér merkwaardig milieu komt
de landdag van de R. K. Staatsparty in de
Maasstad bijeen. De groote Nenytohal, waar
de renbaan van de Zesdaagsche nog niet is
weggenomen, is zoo goed en zoo kwaad als
het gaat voor de groote vergadering inge
richt. En het effect voldoet éénig. De vier
groote tribunes opzij van de wijde, lichte
baan, waar vaderlandsche dundoeken en
spreuken, op het streven der party betrek
king hebbend, op liggen uitgespreld, de vier
tribunes zyn geheel bezet.
me
de
Eigenaardige zaak te Schiedam in
onderzoek; betrokkene buiten
dienst gesteld
Zondagnacht omstreeks half drie ontdekte een
survellleerende agent van politie, dat er in den
slrarrtfwinkel van den heer W. Vervoorn aan
den Langendijk te Gorlnchem, brand was uit
gebroken.
tot
ii
□ti
en
al
>r-
■er
n
d
ir
Voor de samenwerking met anderen is.ook
in onzen kring een ruime belangstelling ge
toond en dat te begrijpelijk.
Bpr. .wil ten aanzien daarvan een groote
soberheid betrachten.
Het wordt, dit wil spr. zeggen, waarlijk tyd
dat wij hierin onze fierheid volkomen bewaren.
Wanneer wy in dezen tyd strijden om de be
ginselen, om het doorvoeren van Gods wet, dan
óók met betrekking tot den arbeid. üi op dat
punt eischt Gods wet, dat ten spoedigste een
eind worde gemaakt aan den onnatuuriyken toe
stand, waarin ontelbaren hun levensroeping niet
kunnen vervullen. De strijd cm den arbeid Is
een stuk strijd om het beginsel.
Ook nog om een andere reden: wanneer thans
de valsche beginselen van uiterst rechtech en
Oude man te Haaksbergen onder
locomotief gedood
Zaterdagnamiddag omstreeks kwart over vyf
Is de 84-Jarige weduwe J. 8., wonende Harme-
Jansweg te Haarlem, by het oversteken van den
rijweg op den Koudenhom aldaar aangereden
door een vrachtauto.
De vrouw kreeg een diepe hoofdwonde en Is
per ziekenauto naar het Groote Gasthuis ver
voerd, waar zy ter observatie is opgeuotnen.
Haar toestand is, ondanks haar hoogen leeftyd.
op het oogenblik niet levensgevaarlijk.
Het ongeluk is waarschyniyk geheel aan on
oplettendheid te wijten. De chauffeur heeft tot
het laatste oogenblik alles gedaan om een aan
rijding te voorkomen. Hem treft vermoedeiyk
geen schuld.
het aam
hier om
N K. P.
Rookt IBIS b|J voorkeur uit een IBIS-pljp.
Bij Uw winkelier verkrijgbaar.
sn
B-
11-
e-
aees
rteyy
AlsVwij
hoepen ve
dan voelt
grauw, gr
■aak Schoon Schip, neemt:
de
or-
sk-
a-
el
van
twee
vooraan-
onse
De heffing op boter en de vervoervergunnlngen
voor buttenlandsche boter is voor de week van
15—31 November vastgesteld op 75 ct. per Kg.,
behoudens tuascbentydsche wijzigingen.
In Krasnapolsky te Amsterdam is Zater
dag de Partijraad van de R. K. Staats
party gehouden onder voorzitterschap van
mr. C. M. J. Geseling.
Dat spr. by
sitter toch h
kleeden vindt
goedvinden i
het eind van
kon bel
Het is de nunp van Ossen tyd, eeowel
voor den menseh als voer de samenleving,
dat dsse cram van den arbeid een eeuw der
werkloosheid dreigt te werden, seen la de
eeuw ran het kind een eeww werd eender
kinderen!
Wie meent daar een tegenstelling te moeten
zoeken, kent de hooge Ideëele waarde niet, die
de arbeid bezit voor het persooniyk en voor het
maatschappelijk leven.
Persooniyk is de arbeid voor den mensch een
plicht geen neerdrukkende plicht, doch de
opheffende vervulling van een levensroeping.
Maatschappelijk gezien draagt iedere arbeid
een deeltje by tot het groote geheel, dat de wel
vaart van allen vormt.
In het politiekorps te Schiedam is, bericht de
Telegraaf, thans aan het licht gekomen, dat
een hoofdinspecteur, vermoedeiyk in overleg
met een lageren politiebeambte, een soort han
del dreef in revolvers.
Warmeer iemand een aanvraag deed om in
het bedt te komen van een vuurwapen, moest
hy zich wenden tot de politie. Voor het ver
krijgen van de machtiging is een klein bedrag
legesgelden verschuldigd. Wanneer nu een be
zitter van een vuurwapen geen prijs meer stelt
op dit wapen, en daarvan mededeellng doet
aan de politie, dient hy het vuurwapen in te
leveren.
Dit geschiedde by den hoofdinspecteur.
Nu is gebleken dat deze politieambtenaar
dengene, die een revolver inleverde, 'vroeg voor
hoeveel hy zyn bezit eventueel wilde afstaan.
De eigenaar noemde dan een bedrag dat va
rieerde van tien tot vijftien gulden. Kwam
later een ander, die een revolver -wilde aan
vragen, dan deelde de hoofdinspecteur hem
mede, dat hy nog wel eenlge exemplaren te
koop had.
De koop kwam dan in vele gevallen tot stand,
zoodat dan de aanvrager niet alleen by de
politie zyn machtiging kreeg, doch tevens aan
dit adres zyn aankoop kon doen.
De prijs Was echter veel hooger dan die, wel
ken de oorspronkeiyke eigenaar genoemd had.
Dit verschil in prijs belandde in den zak van
Prinses en Prins naar
Schotland?
heal afwijkend van ander* laxeer-middelec.
Zy bevatten bovendien stoffen om Uw bloed,
UW lever en Uw ingewanden te reinigen.
Werken langzaam en voorzichtig, s
Uw darmen niet eu verbeteren Uw
Wilt oy langzaam laxeeren, neem er
Wilt ay snel en goed purgeeren, dan t
Eenmaal geprobeerd, dan zy t gy
t Is een vondst van Apotheker
Prettig innemen, want Gy pro.
Per koker vee U stuks «0 ct. Overal verkrtlgbaaft
t in de menscheiyke samenleving. moeten
I rechtvaardigheid en liefde een éénheid vormen.
I By alles echter blijve Hy, die werkelijk het mid-
De eigenaar, die alleen thuis was en op de
bovenverdieping sliep, kon het huis niet meer
langs den gewonen weg verlaten.
Inmiddels was een andere polltie-man toege
schoten en de beide agenten konden door het
aangrenzende perceel den heer Vervoorn met
behulp van een ladder en door een brandluik
uit zijn benarde positie bevrijden.
Onmiddellijk nadat de heer Vervoorn het
brandende perceel verlaten had, sloegen de
vlammen uit het dak, zoodat de heer V. zyn
leven te danken heeft aan het kordate optreden
van de belde agenten.
Aangezien er voor de aangrenzende perceelen
gevaar bestond, Is de brandweer onmiddellijk
uitgerukt en heeft met vyf stralen den brand
bestreden. De stoombrandspult heeft echter
geen dienst behoeven te doen.
Het perceel brandde tot den grond toe af.
Verzekering dekt .de schade.
Hoewel men geen zekerheid heeft omtrent de
oorzaak van den brand, moet deze waarschyn
iyk worden gezocht in het feit, dat in den win
kel een kacheltje stond te branden.
‘De aangrenzende perceelen hebben vrijwel
geen schade gekregen.
Spr. behandelt dan het zitting hebben
de drie katholieke Ministers, van wie er
Tooc het bezetten van hun hooge ambt
•taande en bekwame werken waren In
party.
Met enkele woorden memoreert spr. dan de
verloving van de Prinses, waardoor de positie
van ons Koningschap wordt verstevigd.
De wijze, waarop deze tijding door het ge-
heele Nederlandsche volk is ontvangen, is een
blijk, dat dit zich schaart rond t Koningschap
en niet dulden zal dat daaraan afbreuk zal
worden gedaan door een algemeen leider, die
zich als zoodanig gesteld heeft.
De vergadering zingt hierna het Wilhelmus,
waarna de voorzitter „Leve de Koningin, leve
het Jonge Paar’ aanheft.
rtering niet goed werkt, dan
«a stek op in Uw lichaam.
U ellendig, dan gaat Gy er
verkiezing tot fractle-voor-
!t partij-presldium is blijven be-
zyn oorzaak daarin, dat hij, met
van het party bestuur niet „aan
i den rit" een ander met het werk
lasten. Het volgend jaar zal in een vrijs
Ing over de bezetting van de voorzitters-
kunnen worden beslist.
Sprekend over het werk der party in het
land zegt mr. Goeeling dat de party nog steeds
Op het standpunt staat dat de gezonde volks
invloed tot gelding moet komen. Het zal aan
het volk zyn te toonen ct het daarvoor rijp
is, of het dat waardig is.
Moge het katholieke volk by het opbouwende
werk in de eerste rijen staan en zijn plicht te
genover hét vaderland kennen.
den hoofdinspecteur. Soms maakte deze gebruik
.'van de diensten van een handig rechercheur,
die ook koopmanseigenschappen bleek te be-
Dit zou een van de feiten zyn, die er toe ge
leld hebben dat de hoofdinspecteur thans ty-
deiyk buiten dienst is gesteld.
Alleen in het middenvak staan nog enkele
leege stoelen.
Onder toejuichingen en applaus betreedt te
gen twee uur de voorzitter van den Kring Rot
terdam, vergezeld van de landdag-sprekerz, bet
podium, dat, omhangen met rood-wit-blauw en
oranje, midden op de renbaan vooruitgebouwd
staat. Een defüé van Haagsche jongeren trok
met hun vlaggen ter begroeting voorbij.
Na een kort openingswoord van Dr. A. M. L u-
cas, die als verheugend feit meende te mogen
oonstateeren, dat niet alleen de economische,
doch ook de geestelijke crisis over haar hoogte
punt heen raakt, na het zingen vervolgens van
bet Wilhelmus en bet verzenden van telegrafi
sche (rouwbetuigingen aan Vorstin en Biaschop,
sprak Dr. H. Moller over ,,Orde".
Met 8t. Thomas bepaalde Dr. Moller bet be
grip orde als een éénheid, ontstaan uit de har
monische verbondenheid van allen.
Verbondenheid moet allereerst bestaan tus-
aeben natuur en bovennatuur. Bx in de natuur
linksch een dreigend gevaar vormen, dan is dat
alleen omdat een maatschappelijke, toestand als
de tegenwoordige, waarin massale werkloosheid
heerscht, *n geschlkten voedingsbodem voor alle
radicalisme biedt.
Vertrouwen moeten wy geven aan onze party,
die méér dan eenlge andere gedaqp heeft om
loonenden arbeid voor ona volk te behouden en
nieuw te scheppen.
Meermalen werd dit heldere betoog door ap
plaus onderbroken en onder toejuichingen ging
men de paiuze in, om, na een half uur weer de
plaatsen op de tribunes te bezetten. De lam
pen schyjien op het dof-Uchtende vlak van de
renbaan.
Mr. C. Gosellng, met levendige sympathie
voor de microphoon begroet, zal spreken over
de éénheid der katholieken.
Zy, die den weg van de splitsing opgaan, wor
den op dien weg steeds verder gedreven Waar
een groepje zich afscheidt, zijn er spoedig
meerdere, waartoe dit ééne groepje uiteenvalt.
Zoo kan geen opbouwend werk worden verricht,
in het volk niet en in de Kamer niet. Splitsing
is tegen het Staatsbelang.
Zooals de activiteit van onze mannen Lim
burg behoed heeft voor de roods golf, die de
mynstreken eromheen overspoelde, zoo zullen
wy over ons land de bruine golf breken.
W\j kunnen Nederland redden zelfs Neder
land beter maken. De mate echter, waarin en
het tempo, waarmee wy dit kunnen, hangt af
van onze eenheid. Gaan wy hierin vooruit, dan
zullen wy winnen. Hier ligt de taak van de
jongeren, die zich by onze gelederen moeten
aansluiten en zich gedragen moeten weten door
een sterke bereidvaardigheid tot dienen van bet
vaderland en van de eer van Christus.
Burgemeester Th. Eisen, van Naaldwyk,
voorzitter van den Kring Dordrecht, sprak ten
slotte een dank- en afscheidswoord, waarna de
vergadering onder het zingen van „Aan U, o
Koning der Beuwen** uiteenging.
Mr. Goeeling herinnert dan aan de verwer
ping van het wetsontwerp inzake de vaste las
ten, dat een jaar edreigend boven het volk
had gehangen. Spr. zet nog eens uiteen, welke
de motieven waren welke de R. K. fractie er
toe brachten haar stem tegen dit ontwerp uit
te brengen.
Vervolgens releveert spr. hetgeen geschied
is rond de voorgestelde wijzigingen taM den
werkkxwensteun, waarbij, tegen het gebruik in,
de Eerste Kamer de spits afbeet. De interpel-
latie-de la Bella draalde uit op een motle-de
Bruyn, ingediend in volkomen eenstemmigheid
in de R. K. fractie, voor welke eenstemmigheid
spr. haar hulde brengt.
Toen men daarna nogmaals in de Tweede
Kamer wilde gaan interpelleeren achttede
fractie dit onnut en overbodig, zy meent dit
nog en acht haar houding toen ingenomen
juist. Het loslaten van den gouden standaard
heeft ertoe geleld dat de aangekondlgde wyzi-
gingen zijn teruggenomen, ‘t Zou evenwel ook
mogelijk geweest zijn, dat de Minister by na
der inzien niet tot uitvoering van deze maat
regelen zou zijn overgegaan en die mogelijk
heid tot ..bekeering” was hem dan ook ge
makkelijker gemaakt door het besluit dat de
Tweede Kamer nam.
Dank zy de- voorlichting, welke is gegeven
heeft ons volk de monetaire maatregelen rus
tig en kalm opgenomen.
Sinds 26 September van dit jaar
ia er een wezenlek verschil gekomen
in de basis, waarop met dit kabinet
kan worden samengewerkt en by alle
Verschillen die er nog zyn is er toch
de wil om de Regeering door dezen
moeilijken tjjd heen te helpen-
Tsgen het zltting-nemen in het extra-parie-
mentair kabinet kon wel geen mensch beswaar
»«en. Dit is dan ook niet gebeurd. Maar dit
“Mnet heeft een verandering ondergaan en een
hybridlsch-dualistisch karakter, een tweeslachtig
karakter gekregen.
het zitting hebben van politieke voorman-
J*” daar legt spr. den nadruk op in een
kabinet.
Het gaat om de wedergeboorte van de Minls-
m WM, ook van de katholieke Minis-
Zaterdagavond omstreeks half elf is op den
onbewaakten overweg naby de R. K. school in
de buurtschap Veldmaat, gemeente Haaksbergen,
de circa 55-jarige ongehuwde Johannes ten Thlje
door een losse locomotief aangereden en op slag
gedood.
De machinist bemerkte een verdacht ge
luld voor aan de locomotief, hetwelk ver.
oorzaakt werd door het totaal verwron
gen rijwiel. Hy stopte en bemerkte de aanrij
ding. Terugkeerend vond hy tusschen de rails
het totaal vernflnkte Ujk van den ongelukkige.
Het iyk van het slachtoffer is naar het Bt. An-
thonlus-gasthuls te Haaksbergen vervoerd.
Onze eenheid handhaven wy niet door geiyk-
schakellng doeh door een christeiyken gemeen
schapszin, die plaat» laat voor een geordende
medezeggenschap, voor een gezonde democratie.
Wy willen geen individualisme, zooals de libe
ralen verkondigen, die de welvaart van den
Staat alleen verzekerd achten, wanneer alle
burgers maar geheel vry worden gelaten geen
individualisme, van welken kant het ook komt
ook onder de onzen, wy willen óók geen cul-
tuur-bolachewisme, hetzij in communistische,
hetzij in nationaal-socialistische gedaante.
Enkele vooraanstaande personen uit de
Haagsche sportwereld hebben het initiatief ge
nomen, om gedurende de feestelijkheden welke
aan het huwelyk van H. K. H. Prinses Juliana
en Z. D. H. Prins Bernhard sullen voorafgaan,
een sportfeest op Houtrast te organiseeren, ten
einde daarmede de Haagsche sportwereld in de
gelegenheid te stellen het Vorsteiyk Paar hulde
De tiende aflevering van het maandschrift
van het Centraal Bureau voor de Statistiek be
vat het halfjaarljjksche overzicht van de ver
diende loonen in de metaalindustrie, ditmaal
over het eerste hblfjaar 1935. Voor alle ge
meenten te samen bedroeg het gemiddeld uur-
inkomen van de arbeiders van 31 jaar en ouder
in de ondernemingen, aangesloten by het nor-
maUsatle-bureau voor arbeidszaken in de
inyverheid, 55 cents voor geschoolden, 60
voor geoefenden en 45 cents voor onge-
den. tegenover resp. 57, 51 en 45 cents in
het tweede halfjaar 1S35. In het tweede half
jaar 1930. toen de loonen op het hoogste peil
stonden sinds het begin der crisis, bedroegen
deze cijfers resp. 75, 64 en 57 cents.
Het totaal aantal arbeiders van 31 Jaar en
ouder (ruim 23.000) by alle in het onderzoek
betrokken ondernemingen, was in het eerste
halfjaar 1936, Mn vergelijking met het vooraf
gaande halfjaar, met UpCt. gestegen.
Vergeleken met het tweedehalfjaar 1923.
toen het aantal arbeiders het geringste was,
bedraagt de stijging 35pCt„ echter maakt het
aantal arbeiders in bet eerste halfjaar 1936
nog slechts 54pCt. uit van dat vóór de crisis
(tweede halfjaar 1939).
Men kan over een misverstand spreken. Weer
spreken zal spr. dit niet, maar bespreken aal
hy het evenmin. Alleen wil hy den wensch
uiten, dat iets dergeiyks in de toekomst tal
worden vermeden.
Thans is het woord aan anderen buiten deze
vergadering, maar spr. wil wel zeggen: tfeat
niet roekeloos om met bekwamen.
verlichting der belastingen voor de gezinnen.
Verder bepleitte hy een invoering van een
wetteiyke regeling van den kindertoeslag en
betere steunregeling voor de gezinnen in crisis
nood en een biliyker schoolgeld bU het Nyver-
heidsonderwijs.
Daarna was het woord aan
stemgerechtigde leden.
De heer Moonen, Den Haag, besprak de
achterstelling van katholieken by de besetting
van openbare functies. Voor een program van
actie achtte de voorzitter deze zaak minder
geschikt. Deze aangelegenheid moet in eigen
kring tot oplossing worden gebracht.
De heer Hemel uit Coevorden bepleitte eenlge
specifiek Drentsche wenschen betreffende or
dening in den landbouw, opdat de loonen in
dit van arbeiders overstroomde gebied niet nog
verder dalen.
Verder zal er tegen gewaakt moeten worden
dat van Regeertngswege te sterk wordt inge-
grepen in het autonome beheer van noodlijdende
gemeenten.
Nadat de heer Roelvink uit Zwolle de aan
dacht voor economische aangelegenheden had
gevraagd, adviseerde de heer Roling (Fries
land) aan het program van actie een nationaal
karakter te verleenen.
De vergadering is daarna gesloten.
ET is’ zoo besluit spr., alle reden om met
fierheid en vertrouwen verder te gaan met ons
werk tot heil van Nederland en tot eer van
Christus Koning, Wlen te dienen heerschen is
en Wiens heerschappy de eenlge vrijheid is.
(Apidaus.)
Mr. van Voorst tot Voorst dankt den voor
zitter voor zyn rede en voor zijn werkend
voorbeeld, den wensch uitend, dat hy nog lang
zyn krachten aan de party zal mogen geven.
Hierna werd gelegenheid gegeven tot het
stellen van vragen en het maken van opmer
kingen.
Naar aanleiding van een betreffende opmer
king door een der Haagsche afgevaardigden
om te trachten de K. D. P. tot de party te
rug te brengen antwoordt mr. Gosellng, dat
van de centrale leiding geen initiatief in die
richting te verwachten is. Ook daarin heeft
de party haar fierheid te toonen en te be
waren.
Wat leden individueel kunnen bereiken kan
natuuriyk worden gedaan.
Men moet het echter niet beschouwen als
lijmen van scherven. Het gtfzt
geest, juist als indertyd met de
ook die geest is niet dood.
Naar de Telegraaf verneemt beztact de mo-
geiykheid, dat H. K. H. Prinses Juliana en Z.
H Prins Bernhard kort na hun huwelyk een
reis sullen maken naar Schotland, cm daar
een deel van de wittebroodsweken door te
brengen.
Naar verluidt sou een kasteel ter beschikking
van het jonge paar worden gesteld door een
Schotsche adellijke familie, waar H. M. de Ko
ningin en H. K. H. de Prinses verleden Jaar ge
logeerd hebben. -
Na afloop van deze huwelijksreis sou het
Vorstelijk Paar op de terugreis naar Neder
land ran Vllsslngen uit een bezoek aan Wal
cheren brengen.
Sportfeest op Houtrust
'Na de hoofdelijke oproeping van de stem
gerechtigde leden werden de notulen van de
Partijraadsvergadering van Februari jl on
veranderd goedgekeurd.
De voorzitter hield vervolgens een inleiding
over het werk der Party in het land en in
het Parlement. 8pr. ving deze inleiding aan
met een herdenking van het overlijden van
Jhr. Mr. Öh. Ruys de Beerenbrouck, voor
wiens zielerust een gebed werd gestort. Het
onmlddeliyk gevolg Van zijn verschelden is
geweest, dat moest worden voorzien in het
presidium der Kamer, welke zich unaniem be
reid verklaarde dit door Prof. Aalberse te doen
bezetten. Met waardigheid, doch tevens met
gemóedeiykheld troont hy op dezen zetel. Bpr.
wenscht hem in de vervulling van deze func
tie veel succes en voldoening. Voor het werk,
dat Prof. Aalberse daarvoor deed als voorzit
ter van den Partijraad brengt spr. hem in
deze vergadering warmen dank. (Applaus.)
Juist door de sterkte van onze fractie dra
gen wy de zwaarste verantwoordelijkheid.
Eerst na de verkiezingen is het mogelijk met
de stukken in de hand te zien welken kant
het uitgaat en welken kant het uit moet.
Sommigen hebben in deze zaak amsak in
een merkwaardig negativisme, door te gaan
verklaren wat wy niet moeten doen.
Met alle bereidheid tot innige samenwer
king roept spr. den anderen partyen toe: Niet
op de knieën en niet er achter aan.
e regeering der Vereenlgde Staten
zal een gezantschap vestigen bij den
H. Stoel, et» daarmee zal niet alleen
diplomaten-corps bij het
Vattcaan wederom worden uitgebreid, maar
opnieuw een bewijs worden geleverd van
de groote plaats, welke het Pauselijk Rome
ook naar het oordeel van niet-katholleke
regeeringen in de wereld en het interna
tionaal verkeer Inneemt.
/Toen de Paus in 1870 zijn tijdeiyke
macht verloor, was dit voor vele regeerin
gen een motief,- om maar niet te zeggen
een voorwendsel, tot het opheffen der di
plomatieke betrekkingen.
De Paus was geen souvereln meer, meen
de men; hy was alleen nog maar preten
dent; en dus kon het geen zin hebben nog
langer een gezantschap bij zijn hof te on
derhouden. Ook wis land ging dien weg op,
In November 1871 werd, na een heftig
debat, in de Tweede Kamer een amende-
ment-Dumbar aangenomen, waarbij de di
plomatieke vertegenwoordiging bij den H.
Vader werd afgeschaft.
Het was een gratuite krenking voor de
katholieken de regeering was tégen het
amendement geweest maar tevens een
Het to onjuist en uiterst gevaariyk te
meenen, dat er een tegenstelling zou be
staan tusschen den strijd om hoogere waar
den, dien de R. K. Staatsparty in dezen tyd
moet voeren en den sterken nadruk, dien zy
legt op den zoo materieelen etoch van hoo
nenden arbeid vfer ons volk.”
absolute miskenning van de werkbijkheid.
Want de Paus had zijn souvereinitelt
niet verloren, en een aantal regeeringen
bleven dan ook hun gezantschap bij den
H. Stoel bestendigen, terwijl, wat ons land
betrof, de intemuntiatuur in Den Haag
gehandhaafd bleef.
Kr woei toen echter een sterke antl-cle-
ricale wind over Europa in Dultschland
begon Juist de Kulturkampf en het
overheerschend liberalisme scheen werke
lijk den naïeven waan te koesteren, dat
met den val van de wereldlijke macht ook
het Pausdom-zelf zijn ondergang te gemoet
ging.
Sindsdien werd in meer dan één land
vraag, of men al fcan niet met bet Vatl-
caan diplomatiek verbonden moest zijn,
een strijdvraag, waarvan de beantwoording
verschilde naar de omstandigheden, naar
de samenstelling van het Parlement en de
signatuur van het Kabinet-
Toen bijv, in België de liberalen de meer
derheid kregen in de Kamer. werd het ge
zantschap by den H. Stoel opgeheven.
Maar toen eenlge jaren later, In 1884, de
katholieken, na een verpletterende stem-
bus-overwinnlng weer aan *t bewind kwa-
men, werd het spoedig hersteld.
En toen in het Jaar daarop Bismarck, de
machtigste staatsman van dien tijd, de
bemiddeling van den H. Vader inriep in
het CaroUnen-ëonfllct met Spanje, en In
een vermaard geworden schrijven den Paus
als „Sire” betitelde, kon dit worden be
schouwd als een zeer duidelijke en zeer
gezaghebbende erkenning van des Pausen
positie als souvereln. Toch bleef men aan
die souvereinitelt op kleingeestige wijze
tornen.
Het antl-clertcalisme gaf daarbij steeds
den toon aan, en nog In het begin dezer
eeuw, toen Combes en consorten het roer
In handen kregen, werden in Frankrijk'de
diplomatieke betrekkingen met den H.
Stoel verbroken.
De wereldoorlog en de velerlei bemoeiin
gen van Benedlctus XV vestigden weer op
zeer bizondere wijze de aandacht op de
positie van den H. Stoel.
Ook niet-katholleke bewindslieden leg
den daaromtrent verklaringen af, waaruit
ondubbelzinnig bleek, hoe hoog men die
positie aansloeg, en door ons land werd,
in het belang van den vrede, wederom een
gezantschap bjj den Paus gevestigd.
De trieste vertoonlng met het amende-
ment-Kersten makkte hieraan, zooals men
weet, In 1925 een einde, zeer tegen den zin
der regeering.
En reeds eenlge Jaren later herkreeg het
Hoofd der Kerk een wereldlijk gebied, een
gebied van zeer bescheiden cmvang wells-
waar, maar dat Pius XI, naar verluidde,
zelf niet grooter had gewild, en dat In elk
geval daadwerkelijk uitdrukking gaf aan
zijn souvereinitelt.
De rij der Stoten, die bij den H. Stoel
vertegenwoordigd zijn, is daarna nog toe
genomen. Ook het Quirinaal heeft tegen
woordig een gezant bjj het Vaticaan. En
nu komt de groote Republiek aan gene
zijde van den Oceaan de rij versterken.
Het Pausdom te wederom een wereld
macht geworden, schreef Indertijd de Ixm-
densche Times.
Het blad scheen dit met eenlge verba
zing te moeten constateeren.
Maar voor die verbazing bestond
reden.
Het Pausdom had nooit opgehouden een
wereld-macht te zijn, de grootste aedeiyke
macht ter wereld.
Alleen, men had daarvoor de oogen ge
sloten; men had die macht niet kunnen, of
niet willen zien, totdat de feiten dwongen
haar te erkennen, zooals ook de „Ijzeren
kanselier” dit deed met HJn fameusen gang
neer Canossa. P. r
Bekend wordt gemaakt, dat 7 Januari 1937.
den huwelijksdag van H KB. Prinses Juliana
en ZJ3H. Prins Bernhard van Llppe-Bleeter-
feld, de koninklijke stoet de onderstaande route
zal volgen:
Van het paleis Noordzinde langs het Koord
einde, de Heulstraat. den Kneuterdyk, den
VU verdam, het Buitenhof (rechtsom), de Gra
venstraat. de dageiykrche Groenmarkt, naar
den hoofdingang van het stadhuis tegenover de
Nieuws traat
Vervolgens van dienselfden hoofdingang
rechtstreeks naar den Ingang van de Groote of
S.t Jacobskerk, gelegen tegenover de kantoren
van het dagblad ..De Residentiebode" aan de
Rlviervtochmarkt
Ten slotte van dezen Ingang der kerk langs
de Rlviervtochmarkt. de Torenstraat, de Bllder-
dykstraat, de Vondetotraat, de Elandstraat, het
Piet Helnplein (rechtsom), de Anna Pauloema-
straat. de Laan Copes van Cattenburch. het
Nassaupleln. de Javastraat, de Alexanderstraat.
het Plein 1813 (rechtsom), het verdere gedeel
te van de Alexanderstraat, de Parkstraat, de
Oranjestraat en de Paletostraat terug naar het
paleis Noordeinde.
BU de bepaling van deze route to In het be
lang van het publiek rekening gehouden met de
wenscheiykheid, smalle verkeerswegen en Wa
terkanten te vermijden, terwyi de niet-bebouwde
ruimten aan de Torenstraat en de Vondetotraat
en ook het Alexanderveld de gelegenheid bieden
tot het plaatsen van ruime tribunes, die aan 1
verkeer en de opstelling van het publiek niet in
den weg staan. De totale route to ongeveer 5
KM. lang.
Het ligt in het voornemen van de Regeering
om by gelegenheid van het as. huwelyk van H.
K. H. Prinses JuMana der Nederlanden en Z. H
Prins Bernhard van LippeBlesterfeld. een blij
vende herinnering te doen vervaardigen, die zal
worden uitgereikt aan alle leerlingen en leer
krachten van hier te lande gevestigde inrichtin
gen van lager-, (meer) uitgebreid lager-, middel
baar-, voorbereidend hooger- en nijverheidson
derwijs, de avondcursussen inbegrepen, benevens
aan de leerlingen en leerkrachten van de Neder
landsche cursussen In Duitsehland.
Zy sal bestaan in een z«. rijmprent, een com
binatie van een toepasselijk dlchtwoord met een
zinrijke versiering In kleDtendruk, waartoe In
middels opdracht is geggven aan een dichter en
een grafisch kunstenaar.
denpunt to, ook het centrum van alles: God.
Zonder Hem to geen orde mogeiyk. wy, die ons
onder Zijn leiding stellen, moeten de orde
scheppen, ander schept niemand haar. Ons ge
bed luide: Blijf by ons. Heer, in dezen zwaren
tyd, by het vervullen van deze zware taak.
Met applaus werd deze voor een landdag
wel zéér hooggestemde en moeiiyk te volgen
rede ontvangen.
Na het zingen van „Roomsche biydschap”
trad Pater Mr. Dr. D. Beaufort ©JM.
F00r„<le mlcroPhoon o® te spreken over ,^u-
Dlt to, zoo zeide Mr. Goeeling, de eerste toe
passing van de reglementswijziging van 1934
In de vergadering van Februari 1937 zal het
program van actie worden vastgesteld, naar
een ontwerp door het partijbestuur opgemaakt.
Het program van actie zal kort en pakkend
zijn en niet paar volledigheid streven.
Een commissie van vyf zal worden benoemd
om het program van actie te ontwerpen.
Tot leden der commissie werden gekozen
Mr. M. P. L. Steenberghe, Dr. D. Beaufort
OJ*M, Mr. P. J. M. Bach, Ir. H. Bemelmans,
H. J. Kuiper.
Het overleg vanwege het partijbestuur zal
worden gevoerd door Mr. C. Gosellng en Mr.
F. Teullngs.
Het advtoeerend lid, mej. Dr. J. Killen, drong
er op aan de bevordering van den vrede tot
programpunt te maken. Verder bepleitte zij
een betere aanpassing van het lager onderwijs
aan het leven. Tenslotte sprak zy den wensch
uit, dat In het program geen paragraaf zou
worden opgenomen betreffende beperking van
arbeldsmogeiykheld van de ongehuwde vrouw
Dr. H. Mlilder uit Rysenburg bepleitte af
schaffing van art. 136 B.W., waarin aan
godsdlenstbedlenaren verboden is huwelijken in
te zegenen vóór het burgerlijk huwelyk en van
het daarop aansluitende art. van het W. v. 8.
De heer Andriessen vroeg bijzondere aandacht
voor de werkloosheidsbestrijding, waarbij de
mogelijkheid om het nog voorradige werk een
breeder terrein te laten bestrijken, kan wor
den onder het oog gezien. Door opvoering van
den leerplichtigen leeftyd kan bereikt worden
dat de aankomende werknemer later In het
bedrijfsleven wordt opgenomen.
De heer van Meegeren dankte allen die
degewerkt hebben om de belangen van
groote gezinnen lp de politiek tot gelding te
doen komen. Van de Regeering is echter geen
spontane medewerking met de katholieke ge
zinspolitiek te bemerken.
Voeren we niet een bewuste gezinspolitiek,
dan zou het wel eens kunnen zyn dat we In
de toekomst bevolkingspolitiek zuUen te voeren
hebben.
Spr. beval aan de gedachte om de opbrengst
van een vrijgezellenbelasting aan te wenden tot
