voor
Alkmaar
De school
te Haarlem. De „November-Spekmarkt” te
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
Plaats dan een „Omroeper
gezinnen
3 53
ML.. Mi11!^
■ld» s
O
voor 80.1
KÜJ
I DINSDAG 17 NOVEMBER M36
fl
i
NÉ M T J
BOEK EN BLAD
-7
- a
7
a
a
L J
Zwart alt de Nacht!
gnn drie meter zicht en den
nog zonder achterlicht?
k
FOTOREPORTAGE I
d
i<
PROBLEEM BA «1
EINDSPEL
Ven Trotski
O. X
2
1
h
b
d
T
J.
d
t
h
e
e
t
G, J.
O. J.
4
4
3. F. OOFPEN8 te Amsterdam
Berate pdblteatts
In dit geestig eindspel kan een pion schaak
gevende tot dame promoveeren; daardoor is
be
prl
lei
sti
na
hl<
aio
uit
dei
nu
lar
vei
ma
bei
ren zet van zwart reeds een matzet voorhan
den, doch heeft niet de beschikking over een
eersten zet die de positie in wezen onveranderd
laat. Dan moet wit natuurlijk een zet doen die
de posttie wel wezenlijk verandert. Door dezen
zet ontstaan dan andere matstanden dan die
in den diagramstand gereed lagen. Indien er
ook nieuwe varianten aan t licht komen, dan
Verhoogt dat de waarde van het probleem.
Laatstgenoemde tempoproblemen zijn dik
wijls lastig op te lossen.
J. v. d. R. te E. WU hellen over naar de
meening dat het paard in quaestie overbodig
is, omdat ook c6—c5 de dreiging 1, Dd2 weer
legt. «-
P. V. te A. Inderdaad verzuimden wij u
als oplosser van 4050 te noteeren. No. 60 is
een tweezet. U geeft wel de oplossing op van
60, doch niet van 50.
dezelfde strekking, de bespreking van een paar
handleidingen met leerstof-materiaal voor elk
der leervakken op de lagere school, methoden
dus voor Lezen, Schrijven, Rekenen, Aardrijks
kunde, enz. enz.
De namen der auteurs, goede bekenden in de
onderwijswereld op t gebied der Paedagogische
kennis en voorlichting, waarborgden ons reeds
te voren een goed en nuttig werk voor de be
trokken candldaten. Met een slothoofdstuk over
„tegenwoordige en nieuwe richtingen” wordt het
degelijke leerboek waardig besloten.
Zws
Waaru
«ce it
zusjes
hen z
glanst
«en, d
n>erad
«end
bli de
*n b
De
Plaat»
Spaan
van 1
van
daat i
tot w
In
this
dag
honi
med
Con
gene
bü
Den
aan
ontr
het
..Het
probleem als een der allerbeste tweezetten.
Hoewel 56 niet tot het lichte genre behoort,
ontvingen wij zeer weinig verkeerde oplossin
gen. Het probleem heeft blijkbaar de oplossers
sterk geboeid.
Voor 56 wordt 1. Del weerlegd door Kx'e3;
1. Dd2 door Pf6 (of c5); 1. Dgl heeft geen
perspectief.
3. c6c7
3 Pf3—e4f
4. Pe4—d3f
5. Pd2—c4f
6. Pc4—d2f
7. Pd3—c4f
waardevolle
lichamelijk
nen en on-
Oplossingen gelieve men te zenden vóór 39
He
ontre
open
beur
Is al
al w
ziel
en
passé
Spar
van
cntvi
in s<
bekle
zaak'
de H
mlng
Pran,
reeds
met
En
den
eens,
zijn 1
grens
Vreei
Jurjo
roepe
ter,
«iel t
Die
Waai
overte
die b
in te
en kl
verloi
dezen
ah k
Blijf
zegen
Maris
slotte
verge
misds
nad
met
Toe
ficie
kap
het
neli
gaf
gev
hen
o
Ont
*an t
terwijl
diepe
troost
zoldas
de genoteerde mataetten en geen andere tot
dqal leiden. Weenink noemt In zijn werk
Schaakprobleem, Ideeën en Scholen” dit
De school voor luchtbescherming aan
de Prins Hendrikstraat te Haarlem Is
hdaandag door minister mr, A A. de
Wilde officieel geopend. De minister
tijdens zijn openingsrede. Rechts
jhr. mr. dr. A. Röell, commlssaris^der
th 'n poging tot zelfmoord om
tonder achterlicht te rijden (om
van stf/sfaan heelemèèl niet ie
sprekenl) Alleen reeds het
transport neer een ziekenhuis
is heel wet duurder dan de aan
schaffing ran een veilig achter-
licht I
a3—a3
Kg 3—f3
Kf3—e3
Ke3—e4
Ke4—e5
Remise. Er dreigt steeds
c« D of cxdS D met schaak.
(Lehrbuch des Schachspiels von Bn. Laskar.)
te betoogen, hoe het wet moet, maar herhaal-
deljjk ook aangegeven, hoe het niet moet En
hij heeft terdege aan allee gedacht: t"
VREEMDE TALEN LEEREN OP
NIEUWE BASIS, door Fr. S.
Rorhbouts. Uiig.: Secreta
riaat Gasthuisstraat Tilburg
PROBLEEM n». «t
r F. NOVEJARGUE
30». 1 an S oeoHSorfUe-wedstrtjd 8pe«»
Nederland 1035
ZUIVER ZEGGEN door F. J. W. van
Adrichem en H. C. Feenstra. Uitg.
M. Stenvert en Zn. Meppel.
De schrijvers vangen hun voorbericht aan met
een zinsnede uit de Troonrede van dit jamr:
„de Juiste en diepere kennis en de zuivere
uitspraak van onze NedeMandsche taal zal....
ook verder bevorderd worden.”
Met het oog op het laatste: bevordering van
een zuivere uitspraak, hebben z jjeen 6-tal
boekjes, resp. voor 2e7e klasse der lagere
school, samengesteld, welke elk een 12-tal vers
jes bevatten. Deze versjes, voor elke maand een
nummer, staan op de rechter-pagina, terwijl
links eenlge oefeningen voorkomen, ter behan
deling van moeilijkheden In het versje, ter ver
krijging van juiste uitspraak van klanken en
verbindingen, enz. De bedoeling der uitgave is
voornamelijk, dat de versjes door den onder
wijzer worden voorgelezen, gedeclameerd, en
daarna door de leerlingen van buiten worden
geleerd: voor dit laatste heeft men dan telkens
een maand tijd.
Wat de boekjes vooral zeer aantrekkelijk
maakt, dat Is de keuze der versjes, die het
.zuiver zeggen” zullen leeren. Een allerkeurig
ste collectie lieve versjes In den beginne, mooie
gedichten en echte nummertjes voor hoofd en
hart in de volgende klassen. En daar ook de
oefeningen heel practisch mogen heeten, twij
felen we niet, of de frissche boekjes worden op
de Kath. School met een hartelljk welkom ont
vangen.
het werk blijkens mededeellng In het voorbe
richt, samen, omdat „vele candldaten vaak nis*
weten boe *e een methode moeten bestudeeren,
en wat ze aan kennis daarvan paraat dienen te
hebben”.
Daar een en ander op de kweekschool toch
wel door de betrokken leeraren zal worden ge
regeld en verduidelijkt, komt het ons voor, dat
deze „leidraad” vooral zijn goede diensten sal
moeten bewijzen aan de hoofdakte-studeerenden,
die op zelfstandige studie met weinig et
geen mondelinge hulp zijn aangewezen.
Na een begin-hoofdstuk over de kwestie, boe
men een methode bestudeeren moet, bevat hot
boek verder, evenals eenlge andere uitgaven van
B
Wit geeft mat in twee zetten.
NEDERLAND. Leerboek Aardrijks
kunde, door Mr. P. Frima en Dr. J. H.
Ronhaar. Uitg.' Njjgh en van Dtt-
mar Rotterdam.
Het leerboek is voornamelijk bestemd voor
ambtenaren der Uitvoerende Macht Het dankt
zijn ontstaan aan de ervaring der schrijvers,
dat in de bestaande leerboeken veel van hetgeen
noodzakelijk bleek in de praktijk der genoemde
ambtenaren niet voorkomt, terwijl die boeken
omgekeerd veel bevatten, voor wat de hier be
trokkenen minder ter zake dienende is.
We kunnen van tekst en kaartjes, van tabel
len en overzichten niets anders opmerken, dan
dat een en ander uitstekend is verzorgd, en dat
dus de uitgave een bijzondere aanbeveling voor
de betrokken ambtenaren stellig verdient. De
slot-hoofdstukken over Handel en Verkeer
over Justitie, Politie en Defensie over Of-
ficieele kaarten, enz. behooren mede tot de be
langrijkste gedeelten van den rijken Inhoud van
dit leerboek.
Inzake de spelling van de namen der pro
vinciën, gemeenten, enz. bewezen de auteurs,
dat men „den wetgever als doopheer moet be
schouwen” —daarom hebben se dan ook aan de
antieke schrijfwijzen van dien „doopheer" niet
willen tornen en komen ze In het frissche en
fleurige boek met hun IJssel en Drenthe, hun
Zuidholland en Overijssel, enz. voor den dag....
CORRESPONDENTIE
N. de B. te M. In no. 49 is er in den dla-
gramstand geen voldoende afweer tegen den
schaakzet van swart voorhanden, maar wel na
den sleutelzet <Pd«). Het was mooier, indien
er in den diagramstand afweer van den achaak-
aet en teveqf mat aan de oppervlakte lag. Er
zijn dreig- en tempoproblemen. In dreigproble-
men houdt de sleutelaet een dreiging In, die
zwart kan pareeren. Pareert zwart de dreiging
niet, dan kan wit op alle zetten van zwart (wij
spreken van tweezetten) op den 3den zet de
dreiging ten uitvoer brengen. Pareert zwart de
dreiging wèl, dan moet wit de gelegenheid krij
gen andere matstanden te laten volgen.
Tempoproblemen zijn gebaseerd op aetdwang
van zwart.
Er zijn drie soorten van tempoproblemen. De
eerste soort: volledige (of absolute) tempopro
blemen herkent men aan het ta<t, dat in. den
diagramstand op lederen set van zwart, wit
reeds een mataet gereed beeft. Ware dus zwart
aan zet, dan was de zaak zeer eenvoudig. Wit
moet echter beginnen en heeft in dit geval een
eet te doen, dje de positie wezenlijk onveran
derd laat.
In de tweede eoort: onvolledige tempopro
blemen, beeft wit in den diagramstand niet op
Alle correspondentie betreffende dese rubriek
geUeve men te aenden aan Jos. Duvergë, Korte
Frlneengracht SS, Amsterdam.
Wit geeft mat In twee aetten.
BIZONDERE METHODIEK door
Joh. Janssen en 8. Visser. Uitg. J.
Muusses, Purmerend.
Deee uitgave dient zich nader aan ala een
leidraad bi) Methoden-studie, voor Kweek
school en Hoofdakte" en de schrijvers stelden
Q. J.
LEERPLAN LICHAMELIJKE OEFE
NING door W. van Daatselaar. Uitg.
W. J. Thieme en Co., Zutphen.
Sunengeeteld met de bedoeling, goed klasse-
onderwijs in het vak Lichamelijke Oefening op
de scholen voor gewoon L o. te bevorderen, geeft
deze uitgave een opsomming van de onderdee-
len der leerstof tot In de kleinste bijzonderhe
den voor elke afdeeling eener 7-klassige school,
terwijl na die opsomming nog eenlge bladzij
den worden gewijd aan een concept voor een-
mans- en tweemans-acholen. Voor verklaring
eh het goed onderwijzen van al de' genoemde
lichaamsoefeningen verwijst de schrijver naar
zijn bij dit Leerplan behoorende Handleiding
voor den klasse-onderwijzer. Het spreekt wel
vanzelf, dat deze zoodanige voorlichting zeer
noodlg heeft, niet alleen om te weten, boe hij
de diverse oefeningen practiach zal lelden, maar
ook om tot een juiste selectie te komen van bet
overgroote aantal dier oefeningen, welke ónmo
gelijk alle kunnen woeden uitgevoerd, al ver
keerde de school ook In dezen in de gunstigste
conditie.
In elk geval is het werkje een
leidraad voor degenen, die met
oefenwerk in zijn verschillende
derdeelen worden belast.
van bun
eerste diploma de studie vsm de moeilijke
hoofdakte aan te pakken, komen die wenken:
algemeene en bijzondere. Algemeene inzake de
manier waarop men de genoemde studie moet
aanvangen, voortzetten en voltooien bijzon
dere met betrekking tot de bestudeering der af-
Ugè lezing van het werkje dankbaar zijn voor
de vele en nuttige wenken, die hem Inderdaad
van 'n luk-raak studeeren afhielpen en tot een
een werken naar rast program voerden. Want
de auteur heeft zich niet tevreden gesteld met
WENKEN VOOR HOOFDAKTE-CAN-
DIDATEN door M. J. Leendertse.
Uitg. J. Muusses, Purmerend.
De titel van dit werkje is heel juist gekozen.
Immers: na een drietal hoofdstukken ter In
leiding en ter opwekking aan alle onderwijzers,
om onmlddeUijk na het verkrijgen
eerste diploma de studie van
OPLOSSINGEN
Van probleem no. 55 (J. P. Coppens te Am
sterdam) Ad. Re5. Ben eenvoudig tempopro-
bleem, dagln don smaak van veel oplosom viel
Het ontpende zwarte puud kan op twee'velden
schaak geven.
Van probleem na SS (O. Mansfield) 1. Re4
dreigt 2. Pxc4 mat. Bet idee cross-check Is
bier als thema behandeld. De thematische va
rianten hebben hier een meesleepende charme: -
L.... PxS-f- 2 Pb5 mat;
Deze brochure is. als „Publicatie na 1" van
de in April van dit jaar gestichte Kath. Paeda
gogische Vereéniging, het referaat van een in
leiding, door den schrijver op den stlchtingsdag
gehouden.
Als Frater Rombouts zijn'altijd vaardige pen
hanteert, dan Is het om op Iets belangrijks
voor de onderwijs- of studiewereld de aandacht
te' vestigen. Hier geschiedt het met het oog op
de methodiek van het onderwijs In de moder
ne talen, en met de bedoeling, over die metho
diek oen hartig woordje te spreken, wijl ze naar
spreker’» en schrijver's duidelijke «gumenten
niet deugt:
„Is gedurende de laatste 25 Jaar de metho
diek van de lagere en middelbare schoolvakken
aanzienlijk vooruitgegaan, voor sommige in den
grond gewijzigd voor Fransch, Dultsch en
Enge lach, bleef alles vrijwel bij het oude.”
Na deze inleidende woorden te hebben ver*
nomen, begrijpt men wel. dat er „een Jmr**
woordje" volgen zal! Want dat oude systeem is
niet in den haak:
Uitgangspunt en richtsnoer blijft de gramma-
tlca der vreemde taal, met extra nadruk op m
verschillen met het Nederlandsch, en het over
zetten vice versa geldt nach wie vor als dt oMa-
nlng.... het heele procédé bestaat in: woor“J
jes leeren. grammaticale regeltjes opsporen
aanleeren met behulp van enkele voocbeeldsn.
en vervolgens materiaal en regels verwerken m
thema’s”.
niet bjj "n zoodanige crttlek op t volgens
ver zoo verkeerde i_ -----
ook een gedegen bespreking is ran
Het spreekt vanzelf, dat het in de hroch»»
«y»|eem blijft, en er dus
-1 de „nieuwe
basis’ voor hêt leered der vreemde talen Voor
al met het oog op die bespreking, en voor o*»
verinUgeu van de juiste Inzichten, boe be«n»
en boe bet wel moet, ia deze eerzte publicans
van veel belang voor de betrokken leerarem«
mag de lezing ervan ten zeerste woeden
bevolen. Dat die betrokken leeraren met aura
wat de inleider ten beste gaf, volmondig zuu™
instemmen, lijkt ons vooralsnog aan gegronoe
twijfel onderhevig. Q
hij heeft terdege asm alles gedacht: b(j sjjn
wenken over het mondeling examen vergat hij
o.a. zelfs niet de vraag, welke menig candldaat
zich stelt, of hij zenuwtabletten zal gebruiken
bij den aanrang van zijn mond, onderzoek
ook niet „overbodlg-Hjkende" wenken als deze:
„de heeren verschijnen niet In de zaal met een
ongeschoren gezicht of zware rouwranden om de
nagels de dames vermijden in haar tollet
excentriciteit
Behalve een zéér nuttig werkje dus voor de
studiosi, is de uitgave mede een flinke reclame
roor den uitgever, wijl de schrijver, die redac
teur is van JJe Hoofdakte”, vooral dit maand
schrift aanprijst, en bij de behandeling der stu
dievakken de leerboeken aanbeveelt, die evenals
genoemd maandschrift bij den uitgever van
dese „Wenken" verschenen zijn.
GOEDE OPLOSSINGEN
van 55 en 56 ontvangen van: A. M Penda-
vingh, Th. M. Taverne, C. J. Amesfoort Jr.,
P. Wartenbergh, Dhr. J. Brandjes, J. P. Coo-
pens (auteur van 55), A. Kluijskens, J. B.
Reneken», A. L. van Item, W. G. Harmae, L.
van den Bergh, J. J. J. Lauwere, G. Th. J.
Steverink te Amsterdam; W. J. Depa te Kort
rijk (België), Theo Verheggen te Thurles (Ier
land), A. Trompetter te Ter Apel, Th. Vrede
te Apeldoorn, J. M. Vroonhof te Nieuwkoop, W.
Hoekstra te Haarlem, K. Mienis te Akersloot,
J. Adrichem te Heemskerk, T. de Leeuw te
Laren (N.-H.).P. J.Barenbrug.L. M. van Maa-
ren.J. W. Klawer, G. C. Jansen en J. P. Rietber
gen te Arnhem. A. Kuypers te Sofeqterberg, R.
Wesseling te Ouderkerk, P. Andriesma te Heerlen,
D. de Jong te Bussum, C. Ruëdisuëli te Sant
poort, Joh. H. Heystee te Hilversum, G. L. de
Zwart, G. J. van Tongeren te Heemstede, J.
C. Nobels te Baam, pastoor Ratté. te Groote-
broek, H. G. Koopman te Den Helder, M. J.
Mees en J. M. Meijer te Amersfoort, J. Hof
mens te Groesbeek, J. van de Rijdt te Eind
hoven, J. O. Hl B. te St. Nicolaasga,
Rohde te Oude Niedorp, P. J. van Nleuwkerk
Sr. te Wllnla, F. C. Laas te Heiloo, G. P. Tho
mas te Aalsmeer en N. de Boer te Maalbroek
(L.). Van 55: C. Hartog, W. C. J. Schouten,
J. van Borg en E. Heese Jr. te Amsterdam;
D. Janse te Bloemendaal, C. J. Lagerberg te
IJmuiden en F. Weijers te Bergen, N.-H.
De heer P. Versteeg te Amsterdam moet nog
vermeld worden als oplosser van 40 en 50.
alle aetten van zwart het mat gereed. Derhalve
moet wit door den sleutelzet de ontbrekende
matmogelijkheden aanvullen.
Ten slotte, tempoproblemen met matverande-
j‘
c
n
Pe54- 3. Td3 mat.
Pxd6-f- 2. Rd3 mat,
Pd2f 2. Pc4 mat.
Het is een genot te onderscheiden, waarom
Dz strijd om Madrid. Nationalistische soldaten nemen hun maaltijd na de verovering der Madriieen
scha voorstad Alcorcon r
de vjjandelijke konlng, niettegenstaande het
bezit van open velden, in zjjn bewegingen zoo
beperkt, dat een paard eeuwig schaak
geven.
De nieuwe burgemeester
van Assendelft, de heer J.
de Boer, is Maandag ge
ïnstalleerd. Het dochtertje
van den burgemeester be
kijkt na de installatie met
bewondering vaders ambts
keten
2
