ONS BLAD
Geen frontwijziging
bij Madrid
MOOR
Het nieuws van heden
De rechten
van
oorlogvoerenden
Het monetair
beleid
4
Onderhandelingen
met België
Amerika vertrekt
uit Spanje
De non-interventiê
DE BAROMETER
DE ZEELIEDENSTAKING
IN AMERIKA
Duitsch-Russische
spanningen
De incidenten op
Formosa
JOH. LAUWERS
FAÏGLOF 3
ALKMAAR
BREUKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Britsche maatregelen
Veroorzaakt door dan Duitschen
gezant te Boekarest
De ambassade der V. S. te Madrid
wordt Woensdag gesloten
Onze verhouding tot
Duitschland
X
V*
Engelsche schepen mogen geen
wapens naar Spanje vervoeren
Geen verbreking der diplomatieke
betrekkingen verwacht
De Britsche regeering acht het
Japansche antwoord niet
bevredigend
Stakings-relletjes te
Parijs
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Spoorwegongeval in
T s jecho-Slowaki j e
Een hevige aanval by Carabanchel
door de regeeringstroepen
af geslagen
Britsche stappen bij de
regeering te Burgos
Het geschil over het onttrekken
van water aan de Maas J
Ook Frankrijk weigert
een erkenning
Duitschland blyft in de commissie
vertegenwoordigd
Electrische golven die
de visch aanwijzen
Duitsch-Russisch
incident
5-
De toestand blyft nog steeds
zeer verontrustend
DINSDAG 24 NOVEMBER 1936
Engeland is geenszins voornemens
deze rechten voor Spanje
te erkennen
De vermiste wagon met
munitie
Nederland stemt in met de begin
selen van Frankrijk, Engeland
en de Ver. Staten
Noorsch schip door opstan
delingen aangehouden
Een tweede spoorweg
ongeluk
VULPENHOUDERS'*^»''
Rome zal alleen moreelen
steun verleenen
Wat blyft er over van de sensatie
op een „beet** te wachten?
^X\\\\\\\\VIIII 1111/J///////JZ«
<2
oorh
Vicariaat
O O
Is
te
WMT
ft
tl
n
Wat H Ms. gezant te Berlijn betreft, heeft
de minister den Indruk, dat omtrent dezen di
plomaat, wiens zeer bijzondere verdiensten hij
met kennis van zaken hoog aanslaat, vele on
gegronde geruchten de rottfle doen.
Ten aanzien van bet niet vlaggen door desen
De sub-comqpiasie van de niet-lnmenglngs-
commissie is
ft
ft
dm
04
15
60
25
49
«ft
60
«ft
Mft
N
STft
arid.
K.G,
RM
De overige projectielen vielen in het Noorde
lijk deel der stad. Op het eerste gezicht schijnt
de schade niet belangrijk en men hoopt, dat het
aantal slachtoffers niet zoo groot is, als bij het
bombardement in de eerste dagen van de vo
rige week.
4-
Men ia van meening dat. Indien het tot een
breuk moest komen, deze reeds na het congres
te Neurenberg zou hebben plaats gehad.
PARUS, 33 Nov. (Havas) Toen hedenochteno
de arbeiders van de zeepfabriek Gusin Berghe
op de Qual de Cllchy hun nieuwe werkweek
wilden beginnen, belette een groep stakers bun
de fabriek te betreden. Een twistgesprek ont
stond en plotseling weerklonken twee schoten,
waardoor twee personen werden gewond. Ben
onderzoek is ingesteld.
Frankrijk blijft aan den eenen kant vast
houden aan het niet-inmengingspact, aan
den anderen kant kent Frankrijk geen van
beide partijen de kwaliteit van belligerent
toe en is voer het oogenblik ook niet van
plan dat te doen.
Generaal O’Duffy, de leider der lersche blauwhemden, is met eenige aanhangers
naar Spanje vertrokken om de nationalisten te steunen. O'Duffy (in het midden)
by het vertrek uit Liverpool
LONDEN, 23 November (Havas). Tijdens
het onderhoud, dat de Dultsche ambassadeur
te Londen, Voyi Ribbentrop, hedenochtend met
Baldwin had, is het nieuwe Oostelijk pact en
de Spaansche kwestie besproken.
van
Ml
gehandhaafd.
□roer
wtts
n en
vette
?enh.
land-
5 et.
Bol.
ss
Gisteren rukten de Opstandelingen hier op,
huls voor huis veroverend. Zij moeten zelfs ver
dieping voor verdieping veroveren. Natuurlijk
zUn de verliezen bjj deze wijze van oorlogvoeren
geer groot. De ongeoefende troepen van de Re
geering vooral lijden geweldige verliezen en de
Opstandelingen veroverden de Unlversiteit en
andere gebouwen ten koste van de helft hunner
mannen. Minder geoefende en volhardende troe
pen zouden misschien nog grooter verliezen 'heb
ben geleden.
Aan het bovenstaande kan worden toegevoegd,
dat het noodlge verricht wordt om te geraken tot
een technische samenwerking met de monetaire
autoriteiten in de genoemde landen.
zijn
te L
mobiel of autobus de hoofdstad zuilen ver
laten.
stuk»
stuk»
Dim
l M
0. k
1 Kg.
S
urn
dek.-
Aan-
IOOS
i OM
O-1S
Fm
kool
0 kg
trore
Jeine
-UK
I»
MET
GARANTIE
ft
ft
die de Britsche regeering voornemens
voeren.
BERLIJN, 33 Nov. (Reuter), fat Berltjn-
sche diplomatieke kringen verwacht men
geen onmiddellijke verbreking der diplo
matieke betrekkingen tassehen Duitschland
en de Sovjet-Unie.
let.
week
aan-
>o«ee.~
aan-
lapen
rkem
end.
oeht
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Wendelln antwoordde, dat hy Woensdag met
jn personeel zou vertrekken. Er bevinden zich
Madrid nog 200 Amerikanen, die per auto-
Voa Ribbentrop verzekerde, dat de Duit-
sche regeerings geenszins voornemens kt
haar houding In—ke de ncn-interventie te
wt>igen en vertegenwoordigd anl blijven h»
de non-lnterventle-commlssle.
Onder applaus verlclaafde Eden,
dat de Britsche regeering tot dusver
aan geen van beide partijen de rech
ten van belligerenten ter zee had er
kend, en voor het oogenblik ook
geenszins voornemens is, zoodanige
rechten te erkennen.
LONDEN, 23 Nov. (Reuter). Op vragen
betreffende de veiligheid van de Britsche
koopvaardijschepen in de Middellandsche
Zee, antwoordde de minister van Bulten
landsche zaken, Eden, hedenmiddag in het
Lagerhuis, dat het de politiek der Britsche
regeering Is, in geen enkel opzicht deel te
nemen aan den oorlog in Spanje, en aan
geen der partijen steun te verleenen.
Alleen werd bjj Carabanchel een hevige aan
val van het vreemdelingenlegioen afgeslagen
door de regeerlngstroepen. De aanvallers wer
den op de vlucht geslagen en lieten twee tanks
van Dultsche herkomst achter.
De bijzondere correspondent van Reuter by de
Opstandelingen bericht, dat de Opstandelingen,
die strijden om het bezit van de Unlverslteits-
wtfk, heftigen tegenstand ontmoeten van het
„Proletarische Vreemdenlegioen", dat aan de
zyde der regeering vecht. Deze mannen worden
gedreven door de overtuiging, dat zy het wereld-
proletariaat verdedigen tegen het Fascisme en
stryden met fanatleken moed.
Naar Havas uit Londen verneemt, heeft de
Spaansche ambassadeur te Londen, tijdens een
bezoek aan Eden, de geruchten bevestigd om
trent de beschieting van den kruiser Miguel de
Cervantes door bultenlandsche onderzeeërs.
Het onderhoud heeft verder betrekking gehad
op den toestand van Spanje in het algemeen.
De bultenlandsche journalisten te Avila heb
ben stappen gedaan ten gunste van hun vakge-
nooten, die by de uitoefening van hun beroeps
plicht in het Casa de Campo door militietroe-
pen gevangen genomen zyn.
NEW YORK, 23 Nov. (DJ4.B.) De
zeeliedenstaking beeft zich verder uitge
breid doordat zich thans ook 4000 scheeps
officieren hebben «ongesloten.
De leiding der socialistische party te San
Francisco heeft zich officieel voor de zeelieden
staking verklaard en ter versterking van de
solidariteit de oprichting van een natlonalen
zeeliedenbond, die alle vakvereenlgingen van
zeelieden zou moeten omvatten, voorgesteld.
De regeering erkent sonder voorbehoud,
dat een goede verhouding tot Duitschland
als een kostelijk goed te te beschouwen.
De Belgische regeering is niet bereid geble
ken, het Nederlandsche standpunt als juist te
erkennen, terwijl het evenmin is gelukt, met
België tot overeenstemming te komen over een
redeiyke regeling. In die omstandigheden bleef
de Nederlandsche regeering, die zich niet kan
neerleggen bij de schending van de rechten,
welke Nedertand aan het verdrag van 1883 ont
leent, niets anders over dan een oplossing te
zoeken door, geiyk te voren aan de Belgische
regeering was bekend gemaakt, de zaak voor
het Permanente Hof van Internationale Justitie
te brengen, een daad waarvan geen verslechte
ring der onderlinge verhoudingen het gevolg
behoefde te zyn en, naar hier met voldoening
zij opgemerkt, ook niet is geweest.
Zulk een goede verhouding maakt sinds lang
een gewaardeerd gemeenschappelyk bezit van
Nederland en Duitschland uit en het gebeurde
met de vier uitgezette Nederlanders heeft die
goede verhouding evenmin blijvend kunnen
schaden als excessen van enkelingen, waartegen
de regeering optreedt met de middelen, die
haar ten dienste staan.
MADRID, 23 November (Havas). Hedenoch
tend, even voor zes uur, heeft een vliegtuig van
de Opstandelingen zes of zeven bommen op
Madrid geworpen. Een hiervan kwam terecht op
een binnenplaats van het Ministerie van Oor
log, waar twee wagens In brand volgen. Door een
andere bom werd een jongetje gedood.
Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer
•var de begrootlng van Bultenlandsche Zaken.
De bekende schrijfster Marie Gjjsen overleden.
Tot Apostolisch Vicaris van het
Tanganyika in Midden-Afrika Ie benoemd de
Heegeerw. Pater J. van Sa—beek.
itnissie van de niet-inmengings-
ianmiddag byeengekomen Men
meent, dat besprekingen gevoerd werden over
de benoeming van een commissie van contróle,
die tot taak zal hebben de toepassing van de
nlet-lnmengingsovereenkomst In Spaansche
aangelegenheden te controleeren. De militaire
deskundigen zouden na verscheidene zittingen,
die gewyd waren aan de functionneering van
deze commissie, hun rapport in de zitting van
vandaag hebben Ingediend.
bssl
i Kg.
»ue«
Kg.
PRAAG, 33 Nov. (Havas). Nabij TetowiteJ
In Moravlë is hedenochtend een sneltrein op
een aantal wagons Ingereden. Hierby zijn vier
personen om het leven gekomen en werden 7
personen gewond.
De gezagvoerder van het Noorsche schip Lls-
ken heeft te Gibraltar rapport uitgebracht over
het feit, dat hy, onderweg van Dundee naar
Bygevolg zullen de Britsche oorlogsschepen
zoo noodig de Britsche koopvaardijschepen in
volle zee tegen interventie van de zyde der
schepen van welke party ook, buiten de drie-
myiszone beschermen.
TOULOUSE, 23 Nov. (Havas) De procu
reur der republiek heeft, aooAls reeds gemeld,
een gerechtelyk onderzoek doen instellen naar
aanleiding van de verdwyning van een wagon
krult, waarover door de spoorwegen een klacht
is ingediend.
Op het traject Sala-Galanta. wordt uit Bra
tislava geseind, Is een arbelderstreln in botsing
gekomen met een motcrlorrie. Twee spoorweg
arbeiders werden op slag gedood, twee over
leden tydens bet vervoer naar een ziekenhuis.
Twee personen werden ernstig, acht licht ge
wond.
BERLIJN, 23 Nov. (Reuter). In de Dultsche
visschery-Industrie is men ertoe overgegaan
gebruik te maken van electrische golven, met
behulp waarvan trawlers de plaats van groote
vischscholen kunnen vaststellen.
Een toestel, de ig. ..radiolot", zendt electri
sche golven uit naar den bodem der see. Het
wijst alle hinderpalenaan, die de golven op hun
weg ontmoeten, en aldus kan men de aanwezig
heid van scholen haring vaststellen. De electri
sche golven worden teruggekaatst en het toe
stel waarschuwt den vlsscher, die naar men zegt,
niets anders meer te doen heeft dan zyn net
ten binnen te halen.
WASHINGTON, 23 Nov. (Reuter) Het
staatadepartement heeft den zaakgelastigde
der Vereenlgde Staten te Madrid. WendeHn.
telefonisch opdracht gegeven de ambassade
te Madrid te sluiten en naar Valencia te
raan.
Men meent te weten, dat de Britsche am
bassadeur, sir Henry Chilton, opnieuw by
de vertegenwoordigers van Burgos heeft
aangedrongen op antwoord op de Britsche
vragen. Generaal Franco heeft nameiyk nog
steeds niet gezegd, wat zyn plannen waren
ten aanzien van een neutrale zone en voor
afgaande waarschuwing in geval Barcelona
zou worden gebombardeerd.
Gezaghebbende kringen te Parys verklaren
volgens Havas, dat het standpunt der Fran
sche regeering In de Spaansche aangelegenheid
geenerlei wyziging heeft ondergaan.
Op verdere vragen heeft Eden geant
woord, dat de Fransche regeering hem haar
wensch te kennen heeft gegeven, nog geen
24 uur geleden, het niet-inmengings-
accoord te zien voortgezet.
LONDEN. 23 Nov. In het Lagerhuis heeft
Eden een uitvoerige uiteenzetting van de In
cidenten tusschen Engelsche matrozen en Ja
pansche politieagenten op Formosa gegeven.
Men zal zich herinneren, dat drie matrozen
gearresteerd werden door de politie, die be
weerde, dat zy hun taxichauffeurs niet betaald
hadden. Eden seide. dat gebleken Is, dat de
chauffeurs hun geld wel gekregen hebben.
De Britsche ambassadeur heeft de Japansche
regeering medegedeeld, dat het beleefdheidsbe
zoek van den commandant v»n het Engelsche
eskader in de Chlneesche wateren geen door
gang zou vinden. Indien Engelahd geen vol
doening zou krijgen.
De Japansche regeering wenschte evenwel
eerst een eigen onderzoek in te stellen, zy
heeft thans aldus verklaarde Eden een
voorloopig antwoord gezonden, waarin zy het
betreurt, dat een dergeiyk incident heeft
plaats gevonden.
Zoolang de Japansche regeering echter geen
definitief en bevredigend antwoord heeft ge
geven, kan de Britsche regeering het incident
niet als gesloten beschouwen.
Het onderzoek heeft thans angetoond. dat
slechts één spoorwegarbeider van het station
Toulouse den wagon naar Perpignan-Cerbere
De Nederlandsche regeering heeft de vol
gende verklaringen doen afleggen by de re-
geeringen te Parys, Londen en Washington:
„De Nederlandsche regeering draagt kennis
van de verklaringen, waarby de regeeringen
van Frankryk, Engeland en de Vereenlgde
Staten van Noord-Amerika haar voornemens
te kennen hebben gegeven met betrekking
tot haar monetaire beleid en stemt in met de
algemeene beginselen, neergelegd n haar
drlezydige verklaring van 25 September
1838”.
MADRID, 23 Nov. (Havas). De verdedi-
gingsraad van Madrid heeft een emnnrani-
«ué gepubliceerd, waarin wordt bevestigd,
dat de operaties worden bemoeUykt door
het slechte weer en in de laatste 24 uur geen
belangrijke wijziging is gekomen in het
front voor Madrid.
De „Glowwurm", de Britsche torpedojager,
welke voor Carthagena ligt, deelde mede, dat
gisterochtend omstreeks 9 uur een ontploffing
werd waargenomen aan boord van den Spaan-
schen kruiser .Jtfiguel Cervantes”. Het schip
helde een weinig over en werd naar de haven ge
sleept.
LONDEN, 23 Nov. (ANP) Tijdens een bijeen
komst te Boekarest waar verschillende leden
van de society tegenwoordig waren, heeft zich
tusschen den Duitschen gezant te Boekarest,
von Fabritius, en den Russlschen gezant,
Ostroffakl, een incident voorgedaan, dat in po
litieke kringen sensatie heeft gewekt. aldus
meldt de Daily Telegraph. Toen Ostroffskl op
den Duitschen gezant toekwam, om dezen de
hand te drukken, keerde Fabritius zyn Russl
schen collega den rug toe. Later verklaarde
hyik wil den vertegenwoordiger van een
land, dat Dultschers vermoordt, geen hand ge
ven. In diplomatieke kringen worden thans
stappen ondernomen, om Fabritius te bewegen,
zyn verontschuldigingen aan te bieden.
HONDEN, 23 Nov. (Havas). Men meent te
’sten, dat de wetgevende maatregelen, die door
Kden in het Lagerhuis zyn aangekondigd ten
*enzien van het verbod tot vervoer van wapë-
ae», bestemd voor Spanje, met Engelsche sche-
Pen den autoriteiten de bevoegdheid sullen
8®*ën zware boeten op te leggen aan de
°U«üaars van’ schepen, die de op te stellen
zullen overtreden. Deze regels zullen met
betrekking hebben op het vervoer van
**Pens door Britsche schepen van een ander
Engeland noch Frankryk —1 de rechten
voor Spanje erkennen;
Mn-interventie-accoerd blijft
Het front by Madrid onderging geen belangrijke
wUsigtalg; Britsche steppen by de regeering te
Burgos.
De seeliedenstaMng in Amerika breidt sieh
steeds meer uit; de toestand blyft verontrustend.
Een verbreking der Duitsch-Russische diploma
tieke betrekkingen niet verwacht.
la sake het monetare beleid stemt Nederiand
in met de beginselen van Frankrijk. Engeland en
de Ver. Staten.
De nieuwe Russische Vickers-tanks. waarvan
de regeering een vyftlgtal zou bezitten, worden
rfbg geregeld gebruikt, doch blijkbaar niet met
het succes, dat men hiervan verwachtte.
Gevangen genomen soldaten van de regeerlngstroepen by Quatro Vientos, worden
door de nationalisten van het gevechtsfront weggevoerd
ADVERTENTIEPRIJZBM:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Over dit incident bericht de Paris Midi, dat
30 man van het personeel -wilden werken en 75
staken. De stryd was hevig, de stakers bewe
ren. dat Gusin Berghe op hen schoot, de werk
willigen verklaren, dat hy met losse patronen
in de lucht schoot.
Een aanzieniyke politiemacht herstelde de
orde.
Uit het politie-onderzoek Is later gebleken,
dat de zoon van den eigenaar van dé zeepfa
briek Paul Gusin Berghe de revolverschoten
Valencia, op 14 November aangehouden is
door verscheidene kleine oorlogsschepen der na
tionalisten, tusschen Caso Villano en kaap Fi-
nisterre. De opstandelingen dwongen den ge
zagvoerder koers te zetten naar Vlgo. Eerst na
zyn heele lading gelost te hebben, welke be
stond uit pootaardappelen, kreeg hy verlof zyn
reis voort te zetten.
Op de vraag, of de Engelsche regeering in
contact was met de Fransche ter verzekering
van een gemeenschappelyk optreden in geval
van schending der Fransche of Britsche rech
ten op het gebruik van Spaansche havens,
antwoordde Eden, dat hy de verzekering kon
geven, dat de regeering in nauw contact was
met de Fransche regeering ter zake van alle
kwesties, opgeworpen door den toestand in
Spanje. Eden heeft vanmorgen een onderhoud
gehad met den Franschen ambassadeur en
hem een uiteenzetting gegeVëh van de politiek.
Deze houding valt dus samen met die van
Engeland. De besprekingen, die de laatste
dagen tusschen Parys en Londen -gevoerd zyn,
hebben deze geiykheld van opvattingen der
beide landen ten gevolge gehad.
op de Maasaftappingen, die Nederland in 1883
ten koste van groote moeite en opofferingen
eindelyk had verkregen, ons door den aanleg
door België van het Albertkanaal stond te
worden ontnomen.
Bovendien hebben de vereenigingen van ge-
zagvoerclers, stuurlieden, loodsen en scheeps-
machlnisten aangekondigd, dat hun leden zich
met ingang van hedenmiddag in alle havens
der Vereenlgde Staten by de staking zullen
aansluiten.
Minister De Graeff deelt In zyn antwoord
aan de Tweede Kamer inzake de begrootlng
van Bultenlandsche Zaken mede, dat hy het
zoowel aan Nederlandsche als aan Belgische
zyde bestaande inzicht, dat nog geen bruikbare
grondslag aanwezig Is voor nieuwe onderhan
delingen om te komen tot herziening der ver
dragen van 1839, nog onlangs bevestigd heeft
gezien.
De regeering is te seer doordrongen van bet
groote nut eener welgeordende verhouding tus
schen Nederland en België, om niet de noodlge
voortvarendheid te betrachten by het voeren
van nieuwe onderhandelingen. mochten die te
eeniger tyd met uitzicht op goeden uitslag weder
kunnen worden opgenomen.
De onderstelling, dat.de regeering het stand
punt zou innemen, datMs uitvoering van wer
ken ter 'verbetering van deaHfrtertng van
Westeiyk Noord-Brabant zou moeten wachten
totdat met België overeenstemming zal zyn
verkregen, steunt^op een misvatting.
Na uitvoerig de lange voorgeschiedenis der ont-
trekking van water aan de Maas te hebben uit
eengezet, zegt de minister om.:
Afgescheiden vjn het vraagstuk of by ge- I
♦De regeerlngstroepen konden zich nestelen In
verscheidene huizen welke de nationalisten door
bet hevige vuur van de regeeringsartlllerie
moesten verlaten.
Onder dekking van den mist bombardeerde he
denochtend een vliegtuig der rechtschen de
stad..
De regeering-Franco heeft het Dultsche mi
nisterie van bultenlandsche zaken medegedeeld,
dat zy Lula Alvarez de Estrada, secretaris van
de Spaansche ambassade te Beriyn, benoemd
heeft tot haar zaakgelastigde by de Dultsche
regeering.
ROME, 23 Nov. (Renter). Hedenavond
werd verklaard, dat Italië moreelen steun
zal verleenen aan Franco bö iedere blok
kade, die hy zal kunnen instellen, maar,
voegt men hieraan toe, Italië heeft
geen materieeien of militairen steun ver
leend en zal geen militairen steun verlee
nen aan een blokkade, terwijl het zal voort
gaan aan de nlet-lnmengingsovereenkomst
vast te houden.
O^BLAZEF? METZ N.W R-Qti
uit.