Een groot Baskisch offensief in Noord-Spanje verwacht. Een religieus conflict in Hongarije MOOR Het nieuws van heden De ontvangst van Horthy te Rome s uk v< Uit Vaticaanstad DE BAROMETER INTELLECTUEELEN GAAN MADRID VERLATEN GOEBBELS PROPAGEERT DEN VREDE netaire samen werking De strijd in Soei Joean SPANNING JOH. LAUWERS PAYGLOr 3 ALKMAAR BUIKBANDEN ZIEKENFONDSLEVERANCIER D’Ormoy vervangt' JSalengro Geen dictatuur in België >- Scheepsbotsing Zijn aftreden geëischt a X\X\\\\\\\\VII1I Ulf Z/////////ZM De artillerie speelt de laatste dagen een groote rol in de belegering van Madrid. 15 cJt. geschut in stelling De oorzaak ligt in anti-katholieke uitlatingen van den voorzitter der Kamer D Te Tokio wordt een dergelyk bondgenootschap ontkend Daranyi en de Kanya gehuldigd Lagerhuis ratificeert verdrag met Egypte De regeering vraagt gpoed- behandeling f DIT NUMMER BESTAAT UIT ÏIEN BLADZIJDEN WOENSDAG 25 NOVEMBER 1936 DERTICSTJ JAARGANG No. ADVERTENTIEPRIJZEN: Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c V regel;idem op peg. één 55a p. regel contract sterk verlaagde prijzen de kleine ennonces Omroepers zie de rubriek. Telefoonnummer 4330 mi Een toespraak tot de deelnemers aan het reclamecongres Slechts sneeuw en regen schijnen een oorlog te kunnen bedwingen Amerika en Engeland verheugd over Nederlands toetreding tot het valuta-accoord Geruchten over een val •9 van Oviedo Geen Duitsch-Japansch accoord? SAINT JEAN DE LUZ. 24 N^v. VULPENHDÜDERS<mo°p De militaire wetten in België Horthy Zondag te Weenen Rouwzitting van de Fransche Kamer ter herdenking van den overleden minister Een geestdriftige menigie juicht den Hongaarschen ryks- bestuurder toe 53 4 lel Tsjang Kai'Sjek tien moderne oorlog sv liegt ui- O O seint ons ürlog willen. Zij willen hem tUken, die in de middeleeuwen thuis hoorden. HU deed een beroep op zün toehoorders om i. n- «i Spreker laakte de lastercampagne en spoor de. de Kamer aan dergelüke campagnes voor de toekomst onmogelük te maken. De rede van Herriot werd herhaalde malen door applaus onderbroken. sü Md naties oorlog ophitst. ZU zijn vredelievend, wanneer de regeeringen hen voor den vrede opvoeden. Amerika en Engeland verhewgd over de toetre ding van Nederland, Belg» en Zwitserland WK hei vatata-aeeoord. J., Ut*l later linies De banken’van de linkerzijde waren meer dan vol, doch geen enkele afgevaardigde van de rechterzijde was verschenen. Zwijgend verhieven de aanwezigen zich van hun zetels en met be wogen stem hield Herriot een toespraak, waar in hij hulde bracht aan de nagedachtenis van den op zoo tragische wijze om het leven geko men minister. Uit Chineesche bron wordt vernomen, 30 vliegtuigen uit Nanking te Kweitboa. hoofdstad van Soel Joean. zouden sün aan gekomen. ZU «ouden de opdracht nebben, on- mlddeUUk aan den strijd deel te nemen. PEIPING. M Nev. (Ifavae) etoeek vaa Woetsjwag Hoeyang, Noorden van Soel Joean, werden hevige gevechten geleverd taeeehen de Chineeeche en Mnngoslaebs troepen. Ten teeken van rouw werd de zitting hierna te half twaalf verdaagd tot Donderdagochtend half tien, wanneer het fiscale wetsontwerp zal worden behandeld. Groet Baskisch offensief verwacht Jn Noerd- Spaaje; intdlectneelen gaan Madrid verlaten; gerechten «ver een val van Oviedo. ReligiewB conflict In Hongarije. Hevige gevechten in het Noorden van Soei Joean tneoehen Thinemche en Mengoeleehe troepen D'Omer benoemd als opvolger van Salengro; de Kamer hoedt een renwaiiUng ter nagedach tenis van dot overleden minister. Hedenochtend is het Internationaal Thomis tisch Congres geopend met een H. Mis in de basiliek van 8t. Maria sopra Minerva, die werd opgedragen door den secretaris van de Studlën- Congregatle. Mgr. Ruffini. Na de H. Mis gaf Kardinaal Laurentl den zegen met het Aller heiligste. In den namiddag werd in de groote zaal van de pauselijke kanselarij de openlngssittlng ge houden, waarin Kardinaal Laurentl de congres sisten begroette en de secretaris van' het con gres, pater P. Boyer 8J„ een rede -hield. De Nederlandsche Thomistische Vereeniglng is op het congres vertegenwoordigd door prof. P. de Jong, peter Buffer SJ. en door pater Nuy SJ. Van het Berchmanianum. Het congres draagt een streng wetenschappelijk karakter. De meeste voordrachten worden In het Latijn gehouden. Onse Romeinsche correspondent d.d. 23 Nov.: MET GARANTIE L PaW^^KierkeU, Passionlst, Apostolisch De- legaat vl^Britsch Indlg is heden door den H. Vader in particuliere audiëntie ontvangen. ÜL Uat men den blik eens «var Ewropa rand gaan, en hoert men dan 1* jaar na het einde van den groeten oorlog weder het onver antwoordelijke geklets over den „komenden oorlog^, daa son men aan de toekomst van (Ut wereiaaeei Kunnen twjjieien. Dr. Goebbels, die bjj deze gelegenheid het woord voerde, zeide o.a. het is niet waar, dat de volkeren den ocirlog willen. ZU willen hem slechts, wanneer de openbare meening hen tot L". en dé 14, «r a. De Belgische minister-president Van Zeeland verklaart. da« er ia Belg» geen dictataar aal ko- aangevallen door een duikboot,. w< Madrileens^he vermist wordt. Dit vaartuig, dafb|j van Gibraltar moest kruisen, isJniel basis teruggekeerd. Men acht helm de bemanning naar de rechtschen is overge- loopen. PARUS, 24 Nov. (Havas). Officieel wordt medegedeeld, dat, d'Ormoy tot minister van binnenlandsche zaken benoemd is in de plaats van den overleden minister Salengro. ROME. 24 Nov. (Stefan!). Rome heeft den Hongaarschen rtjkebmtsnrder, admiraal Horthy, ontvangen met prachtig zonnig weer. Overal wapperden de Hongaarache en de Italiaansche kleuren. Geralmen tijd voer de trein met het hooge kwaak was binnengeloopen, verdrong aieh reeds *n tal rijke menigte In de straten, waar door een aitgebrelde politiemacht en troepen in pa- rado-aniform de orde gehandhaafd werd. Admiraal Magaz, de vertegenwoordiger van Burgos te Rome, heeft de Messagero naar aan- „leiding van het bericht als zou de regeerlngs- Ik hoop, dat de deelnemers aan dit congres' zullen medewerken om dit tegen te gaan en de goede verstandhouding onder de volkeren te bevorderen. Wanneer zU dit als den elgenlUken zin en doel van dit congres beschouwen, sullen ivoor het geluk en den welstand van alle hoogst verdienstelUk maken. De inwoners van Sjanghai hebl gen ten geschenke gegeven ter uitbreiding van de luchtvloot der Nanking-tegeering WASHINGTON, 24 Nov. (Reuter).' Mi nister Morgenthae heeft gisteravond mede gedeeld, dat Nederland, Belg» en Zwitser land erin hebben toegestemd tot de Fransch- Brltsch-Amerikaansche monetaire overeen komst toe te treden. Tevens verklaarde hü, dat alle see de landen de zelfde voorrech ten sullen genieten. Of Ook andere landen tot dese monetaire overeenkomst zullen worden toegelaten, zal naar minister Mor- genthau verder mededeelde, uitsluitend worden uitgemaakt dpor de drie landen, wel ke oorspronkelijk de overeenkomst hebben aangegaan. Aan het statten bevonden zich de hoogte autoriteiten van Staat en leger. Om 15 uur 45 reed de trein binnen en zette de muziek het Hongaarache volkslied in. HartelUk begroetten admiraal Horthy en zijn vrouw het ter verwel koming aanweeige Italiaansche vorttenpaar. waarna Horthy de eere-compiagnie grenadiers de revue paeeserde, begeleid door den Konlag, de Koningin en Mussolini. eenige rechtsche dulkbooten de straat van Gi braltar, een dezer schepen Heeft dé Cervantes getorpedeerd. 4 Het blad Intransigeant publiceert een tele- o gram van den volgenden inhoud uit Gibraltar: ,De radiopost van Malagj heeft medegedeeld, dat de regeerlngstroepen zich zonder slag of stoot zouden hebben meester gemaakt van Oviedo, dank zU een tunnel van twee, K.M. lengte, die door de genie was aangelegd en die het centrum van de stad in de lucht zou hebben doen vliegen.” In katholieke kringen heeft deze rede natuur- hjk een stroom van verontwaardiging doen op steken; met name de chrlstelUk socialistic)! oeconomische partU. waarin het Hongaarache katholicisme politiek is georganiseerd, heeft den handschoen opgenomen en de kwestie tot een politieke aangelegenheid van den eersten rang gemaakt. De leider van deze partU. graaf Zichy, heeft den voorzitter van het Huis van afgevaardigden in een groote rede geantwoord, welke culmineerde in den eisch. dat Satra- nyavszkl van zUn plaats moest verdwUnen. Het eerste contingent schrüvers en geleerden is per auto naar Valencia vertrokken. Onder hen bevinden zich de schrijvers Antonio Ma chado, Duperiel, Henriquez Moles. Hortega, An tonio Madlnaveltla, Sacristan, Sanchez Eovisa en José Moreno Villa. In 'n pantserauto Is een groot deel van hun wetenschappelijk materiaal en hun boeken naar'Valencia gestuurd. Vervolgens sprak minister-president Blum vanaf zijn plaats enkele woorden. ,Jk dank de Kamer van ganscher harte. Ik wenschte, dat ik kon zeggen, de geheele Kamer", hierbU wees Blum op de leege banken der rechterzUde. e afgevaardigde der regeerlngspartU en I 1 president van het Hongaarsche Huls van afgevaardigden Alexander Sztranyavszki Is geheel onverwticht het middelpunt geworden van een religieus conflict, dat waarschUnlük ook belangrijke politieke gevolgen aal hebben. Sztranyavszki, die tevens wereldlUk voorzitter der evangelische synode is, heeft eenige dagen geleden in de synodale vergadering een rede gehouden, waarin hU een buitengewoon felle kritiek liet hooren op de praktUken en nooi- schrlften van de Roomsche Kerkehjke autori teiten. HongarUe kan een dergelUken president der Kamer niet gebruiken. Onder deze leus organi seert thans de ChrlstelUk socialistische partij een omvangrUke actie tegen Sztranyavszki. Uit honderden gemeenten zUn telegrammen geko men, waarin het aftreden van den voorzitter der Kamer wordt verlangd. In deze depêches wordt van den president gesproken als van een trouw volgeling van den anti-christ. Een reso lutie der ChrlstelUke soc. partU verklaart, dat Sztranyavszki een ongezond godsdienstig con flict teweeg heeft gebracht juist op een oogen- blik, dat in het buitenland besluiten vallqn. die voor HongarUe van het grootste gewicht zijn en juist de grootste eendracht noodsake- lUk ia. Wanneer het gelukt Sztranyavszki ten val te brengen, dan verdwUnt daarmede het laatste lid van het driemanschap Antal-Martoo- Sztranyavszkl dat onder Gömbös de regeerings- partu en eigenUjk het geheele land dictatorlach beheerschte. De interpellatie, die voor morgen werd voorzien, is ondertusschen op dringend verzoek van mlnister-presfdent Daranyi uitge steld tot Horthy weer uit<Rome terug sad «un. LONDEN. 24 Nov. (Reuter) Het Lager huis heeft met algemeene stemmen het vrlend- schape- en bondgenootechapsverdrag met Egypte geratificeerd. Radio-Sevilla deelde mede, dat door de be- setting van Moeloa de rechtsche troepen In het noorden van Madrid doelmatig ged&t worden en zonder gevaar de Manzanares kunnen over steken. ftun ravltailleering is Verzekerd. Het rechtsche opperbevel beoordeelt den militairen toestand zeer gunstig. I Vanmiddag hebben een dertigtal regeerings- vliegtuigen, jacht-, verkennings- en bombarde- mentstoestellen, gerulmen tUd boven de hoofd stad gecirkeld, ondanks de laag hangende be wolking. WaarschUnlük gold het hier een ten toonspreiden van optimisme ten behoeve van de bevolking, maar het is ook mogelük, dat ver schillende loyale vliegtulgescaders later een vlucht gemaakt hebben boven de linies der rechtschen om die te bestoken. De Britsche regeering is verder in kennis ge steld van het feit, dat het Amerikaansche mi nisterie van Financiën de regelingen tot tech nische samenwerking op wisselgebied, waarnaar In de verklaring van 13 October wordt verwe zen, heeft uitgebreid tot België, Nederland en Zwitserland. De regeering juicht dezen stap toe. die in overeenstemming is met de reeds tus- schen de Vereenigde Staten en Engeland en de Vereenigde Staten en FrankrUk getroffen re gelingen. Ook is de uitbreiding dezer regelin gen in overeenstemming met de algemeene ba sis van wederzüdsche samenwerking, welke tus- schen de Britsche monetaire autoriteiten en dia van Belg», Nederland en Zwitserland bestaat. Geëscorteerd door eskadrons kurassiers en troepen begaf de stoet zich naar het Esedra- pleln, waar prins Colonna, de gouverneur van Rome, Horthy welkom heette ln«de Itallaan-> sche hoofdstad. 4 -I-- BRUSSEL, 24 Nev. (Havas) De Belgische minister-president Van Zeeland heeft gis teravond te Lowviète, het centrum van het Henëgouwsche steenkooibekken, een rede ge houden, waarin hfj ojl seide, dat de regee ring vast besloten is het land zoo te bestu ren, dat geen enkele dictatuur zich hier kan vestigen. Zondagavond zullen in het kasteel Schoen- btunn een banket en een groote receptie plaats vinden. Maandagavond zal Horthy in de opera een galavoorstelling büwonen. PARIJS, 24 Nov. (D.N.B.) Zeventien mUl ten Zuid-Westen van Kaap Lizard is gisteren in dichten mist bet Noorsche schip .Jdarlna” uit Bergen, in botsing gekomen met het Britsche kustvaartuig „Colmith Force”. De „Colmith Force" werd ernstig beschadigd en werd doqr de bemanning verlaten. De ..Ma rina" kon alle schipbreukelingen opnemen. Er bestaat weinig kans sp het lichten van de Van der WUek. De ramp van' de Scheveningscbe loggers; e«- ^so4k door den Raad voor de scheepvaart. Vergoeding voqygesteld aaa het Landbouw crisisfonds van de uitgaven, veroorzaakt door den aanvoer van Java-sulker hier te lande. De Tweede Kamer heeft de Jus’itie-begroottiig s. h. et. aangenomen; met M tegen 25 stem men werd verworpen het voorstel K. ter Laan e^tot wjjsiging der Leerplichtwet. Nadere uiteenseiting van Minister van Schalk in da Tweede Warner ever de Haagecbe seden- aaak. kruiser Cervantes door een duikboot van een buitenlandsche mogendheid getorpedeerd zUn, medegedeeld, dat dit bericht onjuist is en be-c doelt de meening te verspreiden, dat buiten landsche dulkbooten ten dienste van het bewind te Burgos staan en dat de neutraliteit ter zee ékRgtfan wordt. Magaz zeide verder, dat in den loop' van den oorlog verscheidene dulkbooten der N^drileensche regeering zjch bU de strüdkraoh|erf der rechtschen gevoegd heb ben. Onlangs nog aldus Magaz passeerden In overeenstemming met het comité van ver dediging heeft de generale staf van het vUfde regiment militietroepen de verantwoordelUkheld op zich genomen van de evacuatie uit Madrid van de mannen, die de Spaansche intellectueele elite vertegenwoordigen, teneinde hen te redden van het vuur der rechtschen. Voortdurend toegejuicht door het langs den weg geschaarde publiek, reed de stoet hierop naar het Quirinaal. Ook voor dit paleis stond een ontzaglUke menigte opeengepakt, die, zwaaiende met Vlaggetjes in de Hongasroche kleuren de gasten luidkeels toejuichte, en nog bleef juichen, toen het gezelschap reeds het paleis was binnengegaan, zoodat Horthy, zün vrouw, de Koning en de Koningin, op het bal kon verschenen om de menigte voor dese be- tooging dank te zeggen, hetgeen verscheidene malen herhaald moest worden. (Havas).„Volgens aan de grens ont vangen ^berichten kan spoedig een offensief -der 'Baskische troepen Woft den .verwacht. f)e militietroepen te Bilbao, die aan dit of fensief zullen deelnemen, bestaan uit ver scheidene duizenden manschappen, gewapend.ernstig gd met mitrailleurs en kanonnen van ieder kaliber. Reeds hebben vliegtuigen verscheidene spoor lijnen met bommen bestookt en vernield. Ts elf uur is heden de rouwzitUng van de Kamer ter nagedachtenis van minister 8a- lengro gehouden onder voorzitterschap van Herriot De redactie van het agentschap Havas toe kende hlerbü Dinsdagmiddag om 5 uur aan, dat op het oogenblik nog geen berichten uit Spanje waren ontvangen, noch van regee rings-, noch van andere zUde, die melding maakten van een innemen van Oviedo door de regee- ringstroepen of die lieten vermoeden, dat dit ■ou kunnen geschieden. De Britsche regeering heeft Franco verzocht, BERLIJN, 24 Nov. (DUK). Vanmiddag zün de deelnemers aan het continentale reclamecongres op ultnoodiging van '"den rUkspropegandaminister, dr. Goebbels, op het ministerie van propaganda büeengekomen. de noodzakelüke militaire maatregelen door te voeren. HU motiveerde dese noodsakelUkheid met den internationalen toestand. De buiten landsche politiek van Belg» is er op gericht zich buiten elk conflict te houden. „We hebben de basis van onse politiek niet gewUzlgd,” zeide hU. „WU willen dat dew poh^ tiek Belgisch, dus onafhankelUk is, doch wel in het kader van de internationale gemeenschap. Indien niettegenstaande alles toch een oorlog uitbreekt, dan sullen wU alles doen wat moge- lUk is öm daar bulten te bUJven. doch Iedere eventueele aanvaller moet weten, dat wU ons zullen verdedigen en dat wü in staat zUn ons doeltreffend te verdedigen.” Deze rede van den minister-president maakte een diepen indruk. NOORD-HOLLANDSCHBACBLAD ÖNSBLAD RUksbestuurder Horthy, die Zondagmorgen te Weenen aal aankomen, ml aan t station wor den verwelkomd door bondspresident Miklas Van t station tot *t ho^t-waar-t^-aUn-lntrelraat nemen, zullen troepennangs den weg opgesteld staan, die hem de eerbewijzen zulled brengen. De onderstaatssecretaris van Buitenlandsche Zaken, Lord Cranboume, die het debat sloot, zeide zich niet te herinneren, in een belangrUk debat ooit een dergelüke eenstemmigheid te hebben medegemaakt. Cranboume gaf de verzekering, dat hét doel van het verdrag is, het Sues-kanaal toeganke- IUk te doen zün voor de schepen van alle lan den. De Britsche regeering heeft alle reden om te gelooven. dat de regeeringA van Italië en Griekenland geen onredelUke houding ten aan zien van de afschaffing der capitulalre rechten zullen aannemen. TOKIO 24 Nov De woordvoerder van het ministerie van buitenfandache zaken heeft buitenlandschen journalisten medegedeeld, dat de in het buitenland verspreide berichten over een Japansch-Duitsch bondgenootschap be^ rusten op valsche geruchten en misverstand, die binnenkortuit den weg zuilen worden ge ruimd. Japan vegiangt een goede verstandhou ding met alle mogendheden. De woordvoerder varlpaante varder. da» to Nanking Japsnaeh- Cnineesche besprekingen over een gónesri- schappelüke actie tegen hat communisme wor den gevoerd. Dat met andere staten dergelüke onderhandelingen gaande zün, was hem niet bekend. Ook met Italië wordt niet onderhan deld. Intusschen was Mussolini, in geselschap van den Hongaarschen minister-president Daranyi. den minister van Buitenlandsche Zaken, de Kanya, en gevolg, van het station naar het Grand Hotel vertrokken, waar de genoemde gasten verblüf zullen houden tijdens hun op onthoud in Rome. Ook deze stoet werd door een talrijk publiek geestdriftig toegejuicht Om vüf uur heeft Mussolini zich naar het Quirinaal begeven, teneinde admiraal Horthy zün opwachting te maken. Vervolgens had Daranyi in het Palazzo Ve nezia een onderhoud met Mussolini. De bladen wüden geheele pagina’s aan Hon garUe en het bezoek van het Hongaarache Staatshoofd aan Rome. Deze verlangden, gelUk hU zeide, zooals de N. R. Crt. meldt, van hun geloovlgen verklaringen waarvan de inhoud in strüd was met de Chris telijke leerstelling en met den geest van het Christendom. ZU trachtten ook in dingen, die met de Kerk niets te maken hadden, en in het bUzonder in politieke aangelegenheden hun aanhangers te inflöenceeren. Sztranyavszki sprak van een terreup-stelsel, dat aan de tüden van de inquisitie herinnerde en van prak- De autoriteiten der rechtschen in- Guipuzcoa Hüven weigerachtig de meeste vreemdelingen uit Spanje te laten vertrekken. Men wüt deze houding aan hun vrees verschillende militaire 'operaties, die in deze streek plaats hebben ge- vopden, bekend ta^dgn worden. Hedenmiddag deelde de verdedigingsraad van Madrid mede, dat aan alle fronten voor 4 Madrid rust heerscht. Sneeuw en regen be lemmeren de militaire actie.^In de unlver- Biteitswük zün de rechtschen geblokkeerd ■bü de gebouwen, welke zU bü een aanval van da regeeringstroepen moesten prüsgeven. De verdedigers besloten de troepen te doen rusten en de burgerbevolking te evacueeren. 'Personeel en de instrumenten van de belangrük- ste wetenschappelüke instituten worden in vei ligheid gebracht, teneinde niet het risico van een nieuw bombardement te loopen. zUn oorlogsschepen in kennis te stellen van de gisteren door Eden in het Lagerhuis afgelegde verklaring, waarvan de tekst met een schema der voorgenomen wetgeving op dit punt aan de Franco-regeering is medegedeeld. De Britsche ambassattour, die zich te Hen- daye bevindt; heeft opdracht gekregen, nog maals te Burgos aan te dringen op de aanwij zing van qen neutrale zone te Barcelona, daar het antwoord van Franco 4een enkele nauw keurige mededeellng daarover bevat Ttn aanzien van het incident te Cartagena hoort men thans in diplomatieke kringen te Londen de stelling verdedigen, dat de kruiser Is aangevallen door een duikboot,, welke sedert drie weken door de Madrileensghe regeering bü de straat [rtiet naar zün .mogelük, dat In een offlcieele Engelsche verklaring aan gaande de samenwerking op mongtair gebied wordt medegedeeld, dat de regeering met ge noegen beeft kennis genomen van de verkla ringen der regeeringen van Nederland en Zwitserland, gedateerd 23 November, waarin adhaesle wordt betuigd met de in de verkla ring der drie regeeringen van 25 September neergelegde principes. "gros. O.BUAZEP METZ NV ÜO»M| BRUSSEL, 24 Nov. (Havas) De miifister- raad heeft besloten het parlement te verzoe ken, dat het militaire wetsontwerp met spoed behandeld wordt. De regeering zal voorstellen morgen met de debatten te beginnen, opdat de stemmingen over bet ontwerp voor 1 De cember zün geschied. Vanmiddag wordt het rapport bü de Kamer ingediend. In den koninklüken salon werden vervolgens verachlllende persoonlükheden aan den Hon gaarschen rüksbestuurder voorgesteld. Buiten het station juichte een zeer groote menigte de gasten geestdriftig toe.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1936 | | pagina 1