ucïAaal aan den dag
DR’EIN DRENTEL EN PIET PRIKKEL
I
I
ff
jj
F 250.-
H
dadori
|j
|Wie doodde
I Marco Graffi?
1;
AT F. ABONNÉ’S F 750.- verUes4vunbsldeT>armeiCnbeide beenen of beide oogen F 750e“ dóodelijken afloop
BADOGLIO’S OORLOGSBOEK
IH
1 h
de strateeg aan
HET WOORD
1
p
I I
t J
ZATERDAG 28 NOVEMBER 1936
De groote rol
tl
I
r
d
stschatten in
De
•pan je
<W«
MS
G
den
N
w
1f
‘lp
tfio-
Veel schilderijen en beelden
>rgen
bij verlies van een hand,
een voet at een oog.
t'
Meedoogenlooze bryg
Helder rapport
1
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERUJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Drang vanuit Rome
iiHimtmniiH RADiaWSCH^^
1
Abeetyneche strategie
M; ji
f
Maarschalk Badoglio na den veldtocht, met zifn vrouw
reed zou zijn voor een def<
bui-
Krantenbericht.
:h-
heb
HERMAN KRAMER
bij een ongeval mat
1!
(Woedt vervolgd)
V
(Fan onzen Rom. correspondent)
et zooeven verschenen oorlogsboek
et Katholicisme kan zün goddelijke
sending in deae wereld niet vol
ledig ontplooien vonder Unlversl-
teiten. Het is daarom plicht van lederen
katholiek zijn eigen Unlversltelt naar ver
mogen te steunen.
ilverd
lis van
Bem-
flatgebouw
ibllk staan
te
voor
n, di
venln-
esteld
telden
igvan
d- en
waar-
Prins
i N V.
ange
I*
ingen,
sgroo-
halker
erlijke
t Nat
es, te
iweUj
Hoofd
iet ge
i han-
lelijke
ier jl
ver
m d
altijd
„Ve
1st
en
si
e
ve
et 'I
in
labou-
a den
tblad"
ot de
omen,
r van
t van
uwlng
voor
n ge-
zlcht-
lemen
n een
eerste
welke
be-
gege-
i niet
t, dat
heer
Lout je
ar
unens
Bed
ie a.
aan-
mtt
auid-
heer
en in
lis te
organ
len.
nfden
mder-
eldjes
i den
e E«-
e, ten
ihari”
He
tfe
en
9t,
De
en
de
ne
>ol
en
og
Gelukkig vonden ae op de bergen een oude kist. Drein kroop
er in en Plet ging er vlak achter zitten, zoodat het voor den
buurlanden leek of ze allebei in de kist zaten. Maar toen
de Vuurlander vlak bij was, sprong Drein haastig uit de kist
en Het Plet zijn hoofd zakken.
x W)
n.
n ge-
Nou, Drein had gelijk. Toen ze even later voor het kleine
raampje gingen staan, namen de twee brutale Vuurlanders de
vlucht. Ze liepen, als hazen, en de eene, die nog durfde kijken,
riep hard: „we zullen het nooit meer doen!”
dat we heel wat te bepraten
Lady Wargrave.” zei hij met een
vreemden .blik, die haar deed rillen, en haar
„Laat ons eens
4
verantwoordelijkheid draagt voor een oorlog op
zoo grooten afstand van het Moederland.” En
terwijl De Bono zich tegenover den Duce in
tutoyeerenden stijl placht te ontboezemen,
seint Badoglio: „Uwe Excellentie heeft mij
volkomen begrepen en Uwe woorden zijn steeds
een groote versterking voor mij geweest” en:
„Uwe Excellentie kan gerust zijn”. En met dit
laatste zei hij niet te veel.
■-3
In de Dultache vlsscherlj gebruikt
men electrlache golven, om de plaats
van groote vtecbsohoisn vast te stel
len.
Neen, maar, hebt u óók gelezen
Hoe thans visch gevangen wordt?
Met een golf, en dan maar halen,
Isme dat een mooie sport!
Tnans geen uren, uren wachten
Met een hengel in het riet.
Maar een radio met golven.
Die de visschen zoo maar ziet!
Met die golven in de golven
Vang je visschen bü de vleet,
Telkens, als eoo’n golf je waarschuwt,
Heb je ook vanzelf al beet.
Ja, het is een Duitsche vinding,
Dat begrijp ik drommels goed.
Want in Duitschland weet men
lang reeds
Hoe men massa’s vangen moet....
Maar nu snap ik ook weer beter.
Waar vandaan die visch wel komt,
Die zoo vaak nu ‘s avonds door de
Radio wordt opgesomd:
Zooveel kilo’s, alle soorten,
Zooveel zus, enzooveel zoo,
Da’s zoo’n wonderbare vischvangst
Van die nieuwste radio!
Door de radio gevangen,
Rolt djfi heele, frroote buit
’s Avonds, met de persberichten,
Ook de radio weer uit!
Itureele superioriteit en door ons
overwicht in bewapening en in
leien”.
Van wat dat verpletterende overwicht betee-
kende, krijgt men n enkele maal, ook uit den
«oberen en zakelijken rapportstjjl van Badog-
lio’s verslagen, een schrikwekkend beeld. Voor
al de meedoogenlooze actie van het luchtwapen
op een terugtrekkenden vijand was even ver-
•chrikkelijk, als zjj strategisch waardevol was.
Zoo bijv, na den slag in Sjlré, toen de solda
ten van Ras Imroe heil zochten aan de over
zijde van de Takatsé. „Bij de waadplaatsen
kallé. De Bono heeft in zijn oorlogsboek
vermoeden ge**”'
geweest zünA'
HOOFDSTUK V
w*«r de zwart-geataierde naar' toe ging
.Jkt was al donker, toen Lady Wargrave aan
eind van Austerlitz Road uit haar taxi
7*Pte Ze liep, terwijl de auto wegreed, haastig
straat af, trok haar sluier strakker om haar
L™*1. en bleef dan staan kijken, naar de door
“o «traatlantarens beschenen huizen en tuinen,
al in ruim zeven jaren niet meer gezien
1 Leek haar alsof er heelemaal niets
Badoglio’s overzicht van deze campagne is
ook voor den leek op strategisch gebied helder
als glas. Voor de militairen zal het ongetwij
feld kostbaar studiemateriaal zijn. De maar
schalk zelf trekt aan het slot verscheidene
lessen, die aooals Mussolini in zijn voorrede
verklaart naar verdienste zullen worden
overdacht.
De verhouding van den maarschalk tot den
Duce treedt overigens weinig op den voorgrond.
Was In het boek van De Bono Mussolini de
hoofdpersoon, in dat van BadogHo is het Ba
doglio zelf. De commandant had van den Duce
„de verzekering ontvangen, dat Ik, zijn volle
vertrouwen genietend, kon handelen met die
vrijheid van actie, zelfstandigheid en initiatief,
die noodig zijn voor een commandant, die de
erwijl de kellner de koffie inschonk, keek
juffrouw Werup door het venster naar
bulten op de markt, waar de menschen in
den zonneschijn wandelderi. Pas toen de kell
ner weg was, wendde z|j zich tot haar neef,
die tegenover haar zat.
„Nu, Thorkild, wat was het dan dat je zeggen
wilde?” Haar stem klonk afgemat en alsof t
haar absoluut onverschillig was, wat hü te
zeggen had.
„Je moet den moed niet laten zakken. Ket
ty,'' begon hü zacht, maar dringend. ^3e mag
het geloof aan je zelf niet verlieaen. Je hebt
talent en je speelde gisteravond uitstekend. Als
je zoo doorgaat, sul je gauw genoeg bij de con-
certlelders in de gaten loopen.”
.Maar d» rollen die ik krijg,” aei ze Utter.
„Nooit iets anders dan kleine ondergeschikte
rolletjes. Altijd maar dienstmeisje of half dwaas
nicht van het land.”
Haar neef legde zijn hand op haar arm. „Ik
geloof dat jij zoowel als de anderen mevr. Or
land met schele oogen aanziet. Het is toch na
tuurlijk, dat zjj de hoofdrollen krijgt. Men kan
nu eenmaal niet ontkennen, dat zü .een ta
lent” is. Bovendien maakt zü\een buitengewoon
gehoord dat zij
ook een buiten
die haar huls-
vet-
Zul-
veranderd was. Ze kon zich die kleine villaatjes,
met hun tuintjes, hun boompjes en hun met
klimop begroeide muurtjes nog zoo goed her
inneren. En daar hoog boven-uit rees het
vierkante gevaarte van het Austerlitz Flatge
bouw, welks verlichte vensters uitstraalden in
de donkerte. Het was allemaal nog hetzelfde.
Ze kon evengoed zes maanden, of zes uren zijn
weggeweest. Het leek allemaal zoo onveranderd.
En terwijl ze er naar toe Uep en haar hart van
opgewondenheid sneller begon te kloppen, stelde
zjj zich haar grootvader al voor, zooals hij
tusschen zijn boeken zou zitten, Juist aooals
hij vroeger 's avonds rond dien tijd altijd zat.
Ze stelde zich zijn verbazing voor als hU haar
zou zien, zijn verwondering bij 't hooren van
haar verhaal. En terwijl ze snel doorwandelde,
vroeg zjj zich af, of hü haar wel zou willen
vergeven; maar dan dacht ze weer aan wat ae
allemaal van plan was voor hem te doen, en
haastte ze zich vol hoop en vertrouwen verder.
Toen ae bü de voordeur van
was aangekomen, bleef ze een
kijken naar de open deur, en de verlichte ven
sters. Er brandde licht in de flat op de eerste
verdieping. Dus haar grootvader'was thuis. Ze
liep de trappen op, duwde de tochtdeuren
open, en keek rond naar den concierge. Zijn
naam was ze vergeten maar zijn gezicht her
innerde ae zich nog wel. Maar de concierge was
er niet, de hal was leag. En half bulten adem
holde ze de trappen naar de eerste verdieping
op en drukte zonder een oogenbllk te aarzelen
op de bel naast de haar zoo wolbekende deur.
Geen oogenbllk er aan twijfelend, dat de oude
u-.... bent u dan ziek?”
goedig lachje speelde om den mond van
iw Orland: „Niets dan aanstellerijI Ik
e maar interessant willen maken.”
■ouw Werup liet de bloemen, die zü nog
in de hand hield, zinken.
geef mij, mevrouw Orland....*
Graffi zoo dadelük de deur voor haar open zou
komen doen, sloeg ze haastig haar sluier terug,
opdat hü zou kunnen zien, wie daar bü hem was
teruggekomen. Daar hoorde ze stappen komen;
niet de schuifelende schreden van een grijs
aard, maar den krachtlgen vastberaden tred
van een jongen man.
De deur ging open, en een man keek naar
bulten. Omdat hü tegen het licht stond, kon
ze zün gezicht niet «tuidelük onderscheiden.
Maar ze kreeg den Indruk van een donker ge
laat, een kort geknipt baardje, en een slank,
maar toch krachtig figuur in avondcostuum.
Een onbestemde angst vervulde haar, ze
voelde zich beven, en haar stem’ klonk haar,
toen ze zichzelf hoorde spreken, vreemd in de
ooren.
„Ik Woont signor Graffi nog altijd hier?”
vroeg ae verlegen.
De man ging met een hoffelük buiginkje,
dat haar uitnoodigde binnen te komen, opzü.
En Lady Wargrave liep, geen oogenbllk er asm
Q twüfelend dat ze dadelijk haar grootvader dbu
zien, en denkend, dat de man, die haar open
gedaan had een of andere leerling of assistent
was, het voorportaaltje door en de zitkamer
binnen, die Marco Graffi als studeerkamer had
gebruikt, en waar hü, zü en Adrian Graye op
den avond van den dikken mist hadden ge
soupeerd.
Snel keek ze om zich heen, maar ze zag
nauwelüks iets, dat veranderd was. Daar ston
den de bekende boeken, de schilderijen, die ‘ze
zich nog zoo goed herinnerde, al de voorwer
pen, die de oude professor gedurende zün lange
Hü trok een stoel naar zich toe. en zette
dien zorgvuldig tusschen haar en de deur. Maar
toen kreeg Lady Wargrave weer enkele van
haar krachten terug. Ze stond op.
.Meen, ik heb niets te benraten,” zei ae. Jk
weet genoeg, nu ik weet, dat mün grootvader
dood is. Doe de deur alsjeblieft open.”
Di Spada bleef onbeweeglük zitten, en glim
lachte maar.
,Jk geloof;
hebben
dwong weer te gaan zitten,
rustig met elkaar spreken.”
,Je weet dus. wie ik nu ben?” vroeg ae.
.4a. sinds een paar minuten,” antwoordde
hü. ..Toen u binnenkwam dacht ik nog enkel
aan u als Gemma Graffi. Maar even later
herinnerde ik me opeens, dat ik een paar
weken geleden in een van de bladen een foto
van de schoone Lady Wargrave zag, en dat ik
toen bü me zelf zei: Wat lükt Lady Wargrave
op Gemma Graffi. Zoo zou Gemma er nu uit
zien als ze nog leefde. En toen u eenmaal bin
nen was. dacht ik snel na. En nu zie ik het
natuurlük: Gemma Graffi is nu Lady War
grave. Ik feUciteer u.”
lady Wargrave was opgestaan. Ze wees naar
de deur.
.Jk wil* gaan. Maak die deur voor me open!”
zei ze.
Dl Spada schudde het hoofd.
D» taxi reed weg. Graye aarzelde. Een
®sn die het portier van de.taxi had openge-
“ouden, stond hem aan te kijken. En plotseling
Öng Graye op hem toe. Hü voelde, dat hü
leelüks deed maa^hü klemde zün handen
®P elkaar. Hü stak zün hand in zün zak.
■Als je me zegt waar die dame naar toe
fcreden is, zal ikje dit goudstuk geven,”
iel hy, x
De man lachte, en hield gretig zün hand op.
.„"D*4 1» dan makkelük verdiend, baas,” zei
.Austerlitz Flatgebouw. Maida Vale”.
o
Drein en Piet hadden nu tüd om kalm door het nauwe
raampje te krulpen. 3e waachten zich gauw in een beekje vlak
bü en klommen haastig de bergen over. Opeens zei Drein:
„Pas op Plet, daar komt die Vuurlander met die katte-
staart aan!”
I 1 11 8W--—IJ.I'- 'i -1 in. I 2-.J .L lij.'.-- I ■- I
De correspondent van de
Tribune heeft een bezoek ge
en bericht, dat vrijwel alle
zen tüdens het laatste bom
sprongen. De werklieden
achtige haast bezig schilde!
kisten te pakken en deze in g
naar Valencia en AHcante te v
beelden, die te Madrid aanwezi
van het voetstuk gelicht en vrij'
derüen zün 1_,
De correspondent vertelt verder, h<
in aezen eersten Tembien-slag (18-23 De
cember), dien Badoglio had moeten leveren om
aan zün bedreigde flank lucht te verschaffen
leerde hü de waarde van den rijand kennen
en herzag hü de overdreven opvattingen over de
„moderniteit” van het Abessinlsche leger, die
in de militaire wereld heerschten en waaraan
hüzelf ook min of meer had geloof gehecht.
kon ht) den °°ri°8 voeren, zooals
nüzelf wilde, een „gemanoeuvreerden oorlog”,
waarin hü zün strategisch plan als op een
schaakbord in een reeks van vier veldslagen
uitvoerde en den rijand vernietigde.
Badoglio had, toen hü midden November
het commando van De Bono overnam, een
moellüke sitüktie aangetroffen. Als chef van
den generalen staf had hü berekend, dat het
Italiaansche leger eerst in December 1935
ilinilllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHU^
reed zou zijn voor een defensieven oorlog, en
eerst In den herfst van 1938 voor het groote
offensief. Politieke overwegingen hadden Mus
solini echter genoopt, in begin October de be
zetting van Adoea te gelasten en in begin
November den verderen opmarsch naar Ma-
7 thet
dat het juist BadogHo zou
Mussolini tot deze gewaagde
operaties raadde. BadogHo verklaart echter,
dat deze opmarsch op grond van een hpo-
gere politieke noodzaak uitgevoerd zün plan
nen doorkruiste en een zeer delicate situatie
aan het front schiep. De vooruitgeschoven
vleugel moest büna als geïsoleerd beschouwd
worden, terwijl ten Noorden vrüwel een ope
ning in het Italiaansche front gaapte. De si
tuatie van MakaUé was zoo gevaarlük, dat
(zooals De Bono vertelde), de overgeloopen
Abesslnlër Goegsa -er Uever niet heen wilde,
terwül BadogHo vermeldt, dat hü nog veel la
ter, gedurende den tweeden veldslag, de plan
nen voor den aftocht uit MakaUé reeds had
laten gereed maken. Waren de Abesslnlërs des-
tüds met primitief geweld losgekomen, dan
hadden zü misschien een .Jeans” gehad.
Badoglio’s eerste zorg was dus, de verhou
dingen te herstellen en de voorwaarden te
hërscheppen, zooals hü ze zich had voorgesteld,
toen hü in de bureaux van den ItaHaanschen
staf zün plannen en berekeningen opstelde. De
eerste twee slagen, die hü leverde, hadden een
defensief karakter en dienden, om den druk
van den vüand op zün posities te verUchten.
Eerst nadat hü zün voorbereiding voltooid had
echter niet, zooals hü vroeger gedacht had.
langs de oude grens, maar langs de vooruit
geschoven linie en nadat hü de kracht en
de gebreken van den vüand had leeren ken
nen, begon hü zün strategische manoeuvre, die
achtereen de diverse Ras in Tembien en Sjlré
en den Negus zelf aan het Asjangl-meer ver
sloeg en den weg naar Addis Abeba voor hem
opende.
teerde haar rol, maar haar gedachten waren
heel ergens anders. Die vlogen den tijd voor
uit.... tot de voorstelling 's avonds, hetypogen-
•blik dat voor haar de toekomst of het einde
bateekende. Had zü vanavond geen succes,
werd haar optreden een mislukking, dan waren
alle droomen voorbü. Maar hoe zou zü het
klaarspelen, waar zü nooit iets anders dan
ondergeschikte rollen gespeeld had.
Maar al te gauw kwam de avond. Zü stond
op het tooneel
en sprak de
eerste woorden.
Zü voelde de
koude en on
verschilligheid, die
haar uit het
parket tegen&loeg.
Toen kwam haar trots in opstand. ZU speel-
de en speelde, alsof zü »»een in de zaal was.
Men applaudisseerde na de eerste acte. De
avond werd een succes. Zü durfde het niet
gclooven. Het publiek was enthousiast. Bloe-
men werden aangeboden. En de collega’s
wenschten haar geluk. Maar aoodra zü kon
vluchtte zü met een grooten ruiker rozen uit
bet theater.
Zü wenkte een auto, en toegevend aan een
plotselinge opwelling, gaf zü het adres Van
mevrouw Orland op. Al was het ook laat, zü
wilde toch mevrouw Orland voor haar aan-
beveUng danken.
Toen Ketty belde, deed mevr. Orland zelf
open. Vriendelük groette zü en sprak toen:
..Bent u het? Wel hartelük gefeUciteerd en
welkom!”
Ketty stond perplex. ,JBent u op? Ik dacht.
Mevrouw Orland nam haar bü den arm en
leidde haar binnen. .Buiten te het koud. Ga
zitten, kind. Ik zal thee schenken. Het is lief
van u. dat u nog gekomen bent. Nogmaals
ik feUciteer u. Mün man heeft opgebeld en mü
medegedeeld dat alles goed ging. Ik dacht het
pok wel. En dat heb tk ook den directeur ge-
van
maarschalk BadogHo (Pietro Badoglio,
Ia guerra d’Etiopia Milano, A. Mon-
1936), heeft minder den vorm van
°Z^rn‘olres" dan de persoonlük-getinte h-rtn
Prinsen en beschouwingen van De Bono. Het
f? een analytische sakelüke studie over de
Mmpagne, die Badoglio als chef van den gene
den staf voorbereidde en daarna als com
mandant ten uitvoer bracht. Het land, zoo
verklaart de maarschalk, dat deze campagne
met gespannen aandacht en kloppend hart
heeft gevolgd, zal In dit boek, zooals zün recht
is de gedachten van den commandant in hun
«nsche ontwikkeling kunnen volgen. Maar
dan ook uitsluitend zün gedachten als com
mandant; de persoonlüke accenten, waarvan
De Bono’s boek overvloeide, kan men hier op
xün hoogst tusschen de regels vinden. De
maarschalk beschrijft den oorlog zoo koel en
bedaard, alsóf hü een klassiek strategisch
vraagstuk behandelde in plaats van een nog
niet geheel gedoofden strijd. Badoglio noemt
bet slagveld bü voorkeur bet „schaakbord” en
een koel kampioen verschuift bü zün to
nos en pionnen. In plaata van namen van
generaals leest men de nummers van leger
korpsen en batalllons; ook zichzelf noemt de
tebrijver het Hefst in den derden persoon „den
oommandant”. De chef van den ItaHaanschen
generalen staf, reeds uit den grooten oorlog
bekend als een strateeg met een wiskundig
hoof* heeft het boek geschreven, dat men
van hem kon verwachten: helder als glas, za-
keüjk als een balans, precies als een kalender.
Wie naar malitleüze accenten zoel^t, welke
loounlgen na de ontboezemingen van De Bono
meenden te kunnen verwachten, moet zich er
mee tevreden stellen, hier en daar des schrij
vers „zwügen” dusdanig te verstaan.
Wat uit de geschiedschrijving en de beschou
wingen van den overwinnaar te
het licht treedt is, dat de Abesslnlërs „geen
kans” hebben gehad. Wanneer men zich her
innert hoe nu juist een jaar geleden de
meeste „deskundigen” over de Italiaansche
campagne in Abesslnlë als over een ónmoge
lijk avontuur het hoofd schudden en elgenlük
van dag tot dag op de débacle zaten te wach
ten, moet men zich verbazen over zooveel on
en misverstand. „Tegen een leger van moderne
aamenstelllng, bewapening en krijgskunde”,
schrijft BadogHo in zün uiterst belangrijke
conclusies, „beteekent een barbaarsch leger
slechts een gevaar door den indrukwekkenden
omvang van zün massa en de ^onbedachte
aanvalsdrift van zün soldaten. Hdt Abessini-
sche leger werd zü het volgen» de mislei
dende ingevingen van zün raadslieden, zü het
door de zelfvoldaanheid van zün aanvoerders,
die het te goeder of te kwader trouw voor be
schaafd en modern hielden, terwül het daar
van slechts enkele uiterlüke teekenen had
dusdanig opgesteld en aangevoerd, dat zün
massa in vier legers gesplitst werd, welke
voortdurend op afzonderlüke terreinen optra
den, terwül de onnadenkende aanvalsdrang van
de afzonderlüke soldaten kwam te staan te
genover de snelle tegenactie van het georgani
seerde vuur en de welbedachte aanvalskracht
en -geest van onze soldaten”.
Men kan zich hier dus aïvragen, of de Abes-
dnlërs niet tusschen twee stoelen op den
grond terecht gekomen zün. De eenige kans,
die zü misschien gehad hebben, nX met
bet gansche blinde gewicht van hun massa op
de Italiaansche linies te vaUen, vóór deze ge
heel geconsolideerd waren (hetgeen eerst in
December het geval was) deze kans hebben
zü verzuimd ten gunste, van moderne strategi
sche plannen, die hun wellicht door Europee-
sche raadslieden „uit Hefde voor de kunst”,
zooals BadogHo het noemt, waren voorgespie
geld. Maar in de uitvoering van die plannen
schoten zü volkomen te kort, niet wat ge-
vechtswaarde der soldaten betreft, maar door
de totale ongeschiktheid van de commando's,
die slechts een primitieve organisatie, en voor
al ook primitieve opvattingen hadden. „Een
afstammeling van den Negus Johannes”, zoo
verklaarde Ras Sejoem in de onderlinge dis
cussies der Abessinlsche aanvoerders, „voert
oorlog, maar geen guerilla zooals een roover-
hoofdman.”
,De oorlog te betrekkeUjk gemakkelük ge
wonnen”, zegt Badoglio in zün slotbeschouwin
gen, omdat wü ten overstaan van de chaoti
sche primitiviteit van het Abessinlsche hooge
commando methodisch zün te werk gegaan.”
M^ar hü verklaart ook: „De oorlog te snel ge
wonnen, door onze onmetelüke moreele, gees-
telüke en cglt
verpletterend
alle hulpmiddi
sympathleken Indruk. Ik heb
behalve een groot kunstenares,
gewoon degelüke huisvrouw te.
houden heelemaal alleen bestis
„Niets dan aanstellerü,” kwam\ het Mjtend
uit Hetty's mond.
„Waarom neemt ze geen meisje, qat ze im
mers beet betalen kan?.... Alleen'om zich
interessant te maken! Mén moet haar ook
ten het tooneel bewonderen. Zü speelt Imi
altüd comcdie.... niet alleen op-het toon
,Btll, stil,” aei de neef verschrikt, „sp
niet zoo hard. Men kan nooit weten wie 1
ter de schennen zit.”
„Och, dat kan me niet schelen. Ik zou
haar In het gezicht zeggen, wat ik denk.”
Maar toch dempte Ketty haar stem, ofschoon
het gesprek nu over andere dingen Uep. Zü
wilde niet meer over het tooneel spreken, dat
bedierf haar stemming en zü vroeg Thorkild
naar zün vacantleplannen en bracht bet ge
sprek op zün kano, die in aanbouw was. De
kanosport was zün stokpaardje; als het ge
sprek daarop kwam, kon hü er urenlang over
bezig blüven.
Hü had Juist een stukje papier uit zün zak
gehaald en wilde haar zün vacantieroute, aoo
als hü zich die voorgenomen had, ultteekenen.
toen een dame hen passeerde en door de draai
en ur verdween. Ontsteld keek hü haar na en
fluisterde'; .Mevrouw Orland.”
„Och, ze kan het haast niet gehoord heb
ben," zei Ketty, maar toch was ook zü ge
schrokken over de onverwachte ontmoeting.
Indien mevrouw Orland iets gehoord had, kon
dit wel eens onaangename gevolgen voor haar
hebben. Want mevrouw Orland had Invloed.
Spoedig had juffrouw Werup echter alle be
denkingen vergeten en dacht niet meer aan
het gesprek in het lokaal. Zü was haar slechte
bui te boven en nam zich voor hard te gaan
werken. Dit seizoen moest zü nog aan dit thea
ter volhouden, maar dan trok zü de wüde we
reld in. Wellicht wachtte de triomf daar op
haar. Thorkild had gelük. Zü had talent.
Op een namiddag, enkele dagen later, werd
."4! plotseling bü de directie ontboden. De di
recteur zag er opgewonden uit en zoodra zü
het bureau binnengetreden was, aei hü heftig:
„Mevrouw Orland is ziek geworden. Voor het
eerst sinds jaren. U moet vanavond haar rol
ovemetnen."
„Ik?” fluisterde juffrouw Werup.
Er is niemand anders, u bent t meest
geschikt voor de rol en bovendien heeft me
vrouw Orland u voorgesteld.”
.Maar.... in de paar uur....*
„U zult de rol wel eenlgszins kennen. De
uitvoering kan onmogelük afgelast worden,
leert u dan maar zoo hard u kunt, tot van
avond. Wilt u of wilt u niet?”
.Matuurlük «ril Ik,” antwoordde zü verward.!
Alles rond haar draaide. Als in een droom
bracht Ketty de volgende uren door. Zü repe-
leenwenmeil gesto
ken heeft):
Teddy, wie heeft
de leeuwen uien ge
voerd? (Idem).
leven om zich heen verzameld had. *t Was alsof
ze hem zag zitten, op zün gewone plaats aan
tafel, die vol boekdh en papier lag. Maar de
kamer was leeg, en toch kon hü ieder oogen-
bllk binnenkomen.
Het geluld van een deur, die zachtjes geslo
ten werd, deed haar snel omdraaien om den
man te zien, die haar binnengelaten had. Hü
stond tusschen haar en de deur, en sloeg haar,
rustig glimlachend, gade. En Lady Wargrave
kreeg opnieuw een gevoel van angst over zich
er was hier Iets, dat zü niet begreep iets,
dat al nader en nader kwam. Ze deed een stap
achteruit, ten bleef naar het gelaat staren, van
den man, die voor haar stond. Een vage herin
nering kwam bü haar op. De man glimlachte
weer.
„Dus Jü bent het. Gemma,” zei hü zachtjes.
„Gemma! Weer terug I”
Lady Wargrave's rechterhand klemde zich
onbewust steviger vast aan den rand van de
tafel. Ze bleef maar staren naar het gezicht
van dien man, naar zün mond, zün oogen,
zün voorhoofd En plotseling ultte zü een kreet.
,JDi Spada!” riep ze uit ,4Ü bent het”
De man lachte en boog. Hü wees naar een
stoel, maar bleef zelf op dezelfde plaats staan.
„Ik ben het Slgnorina. Gaat u zitten,” zei
hü.
Maar Lady Wargrave scheen niet geneigd
den stoel te nemen. Ze ging nog wat achteruit,
en keek angstig rond
„Waar te mün grootvader?” vroeg ze. „Ga
hem zeggen, dat ik er ben, ga het hem dade
lük zeggen.”
Dl Spada lachte vriendelük. En weer wuifde
hü met zün hand een witte slanke hand
naar een stoel.
.Het spüt me. signora, maar dat te onmo
gelük,” antwoordde hü. „Uw grootvader, mün
geachte vriend en voorganger, is dood.”
„Dood! Wanneer te hü dan gestorven? Wan
neer dan?” riep ze uit.
Di Spada bleef haar maar aanstaren. Er
was Iets in zün oogen, en In zün mondhoeken,
dat haar uitermate beangstigde. Ze beefde zoo,
dat ae voelde, dat ze vroeg of laat In dien stoel,
daar bü hem, zou moeten gaan zitten. Ze voelde
zich als een weerloos, zwak dier, waarop een
tüger hunkerend naar bloed, langzaam, maar
zeker afkomt.
„Wanneer? Wanneer?” herhaalde ze zwak-
Jee.
„Signor Graffi te zeven jaar geleden gestor
ven, slgnorina, in een nacht, waarvan u zich
misschien nog herinneren zult, dat ey een
dikke mist over de stad lag,” antwoordde Dl
Spada. ,Jk zie al, dat u zich dien nog her
innert”
„Die nacht!” zei ze. .Die nacht!”
„Het was tevens de nacht, waarin u weg
liep,” vervolgde Di Spada. Jk ben er van over
tuigd, dat u dat nog niet vergeten bent.”
Ze keek hem verwonderd aan, alsof ze nog
niet geheel begrepen had, wat hü elgenlük zei.
En plotseling begaven haar heur krachten, en
Het zü zich in den stoel naast haar vallen.
,J)at te beter,” zei Di Spada. „Laten we het
ons gemakkelük maken. We hebben veel te be
praten.”
bardement en mltrailleurvuur had zü door
middel van kleine brandbommen de gansche
cmgevlng der doorwaadbare plaatsen in brand
gestoken, zoodat de toestand van den vüand
zoo tragisch mogelük werd.”
Wat BadogHo over de beraadslagingen en de
onderlinge verstandhouding van den Negus
en zün legeraanvoerders vertellen kan, te
waarschünlük meer, dan uit Abessinlsche
bronnen ooit zal bekend worden. Daar de Ita-
Haansche luisterposten de Abessinlsche radlo-
correspondentie gemakkelük konden opvangen
en ontcüferen, las de Italiaansche aanvoerder
in de Ideeën van het Abessinlsche oppercom
mando voorzoover die bestonden als in
een open boek.
Voorzoover die bestonden: want over de
legerleiding van den tegenstander velt Ba
doglio een vernietigend oordeel. De moed en de
hardnekkigheid der Abessinlsche soldaten was
zeer groot. „Tegen het georganiseerde vuur der
verdediging” heet het In den eersten Tem
bien-slag hernieuwden dichte drommen
gewapenden, waarvan velen slechts blanke wa
pens droegen, hun woeste aanvallen, doordrin
gend tot aan de draadversperringen, die zü met
hun kjomme sabels trachtten neer te slaan.”
Het Abessinlsche commando daarentegen
was waardeloos. Ras Cassa alweer in den
eersten Temblenslag begrüpt de rltuatle,
maar weet niets hoegenaamd te doen of
verzinnen; Ros Moeloeghleta blüft doof
zün verzoek, of Uever bevel, om versterking te
zenden; Ras Imroe doet alsof de strüd van de
anderen hem niet aangaat. Evenals In vroegere
tijden konden de Abessinlsche chefs, hun
vrienden In den rug misschien evenzeer vree-
zend als den vüand tegenover hen, er niet toe
besluiten hun gansche strijdmacht ta het ge
vecht te werpen, maar wilden haar Hever gaaf
houden om zich de mogelükheld te verzekeren
van een niet te bezwaarlüken terugtocht tus
schen stammen, die steeds den overwonnene
vijandig zün, en een verzekerde positie ta het
niet altüd trouwe land van hun herkomst.”
-- Bi dezen eersten Tembien-slag
telkens weer aan -■<- -- - -
New York Herald
bracht aan Madrid
ruiten van de hui-
bardement zün ge
eraren in .koorts
in enorme
ederenwagens
irvoeren. Alle
l waren, zün
.-„jW alle schil-
uit de hoofdstad verdwenen.
?_X_. üo* hü, toen
hü in October een bezoek bracht aan een kerk
te Illescas om het beroemde doek van El Gre-„
co, San Ildefonso. te zien, had vernomen, dat
dit naar Madrid was overgebracht, om het in*
veiligheid te brengen. Zoo zün eveneens uitr
het Escurial de prachtige schilde rijen van
Velasques, Tltlaan-, Ribera en Tintoretto naar
Madrid gebracht en In de kelders van de Bank
van Spanje In veiligheid gebracht. Alleen de
I prachtige, geschilderde plafonds van het Es-
1 curia! heeft men op bun plaata gelaten.
De terugtocht uit Toledo was te overhaast
om de overheid In staat te stellen de kunst
schatten ta veUlgheld te brengen, maar offi-
cleele personen verzekeren, dat de beroemde
Grecos, die er waren. Intact zün gebleven.
Bommen en granaten hebben te Madrid veel
schade aangericht. Veertien brandbommen /ün
gevallen op het paleis van den hertog van
ba, zoodat dit gebouw vrüwel geheel te ver-
eld. De volksmilitie heeft tüdens den brand,
e ten gevolge van het bombardement^ te ont-
um, met levensgevaar getracht eenaantal
instschatten in veUlgheld te brenggn. Op
t oogenbllk is het echter ontaogelükJ te voor-
ur. ta hoeverre dit is gelukt. Men te van oor-
el, dat de meeste kunstwerken van Tltlaan.
■mbrandt en Goya zün gered. Voorts zag
en hoe rollen wandtapüten van Goya In
ederenwagens naar Valencia zün vervoerd,
at er van de fresco’s van Goya uit de Ermi-
ge van Quantonlo de F.orload is geworden,
moeilük te zeggen. Een kapel, gelegen in de
.büheid van het Noorderstatlon, is heftig ge-
mbordeerd De fresco’s hebben zeer geleden.
174
Oppasser (nadat
